Bung 11
Tûn Hi Ni Hnuhnungte Chu A Ni!
1. Khawvêl awm dân an ngaihtuahin engvângin nge mi ṭhenkhatte an chi-ai ṭhin a, khawvêla thil thlengte chungchâng hrilhfiahna rintlâk tak khawiah nge a hmuh theih ang?
KAN khawvêl buai nuaih nuaih hian engtin nge tûn dinhmun hi a lo thlen mai le? Khawi lam nge kan pan mêk? Hetiang zawhna hi i siam tawh ngai em? Khawvêl dinhmun an thlîrin mi tam tak chu an rilru a chi-ai a. Indona te, natna te, leh dân bawhchhiatna awm ṭhînte avâng hian, hun lo thleng tûrin eng tak rawn her chhuahpui ang maw tiin miten an suangtuah ṭhîn. Sawrkâr hruaituten beiseina an pe chau hle bawk si a. Amaherawhchu, hêng hun harsa takte lo awm chhan hrilhfiahna rintlâk tak hi Pathian Thu-ah kan hmu thei a ni. Hun inher zêlah hian eng dinhmunah nge kan awm tih hre thiam tûrin Bible hian ṭanpuina rintlâk tak min pe a. He thil kalhmangte “ni hnuhnûngahte” hian kan awm tih min kawhhmuh a ni.—2 Timothea 3:1.
2. A zirtîrten Isua kha eng zawhna nge an zawh a, engtin nge a chhân?
2 Entîr nân, Isua’n a zirtîrte zawhna ṭhenkhat a chhânna kha han ngaihtuah teh. Isua thih hma ni thumah khân, a hnênah: “I lo awm lehna leh thil kalhmangte tâwpna chhinchhiahna chu eng nge ni ang? min hrilh rawh,” tiin an zâwt a.a (Matthaia 24:3, NW) A chhânnaah chuan Isua’n, he Pathian ngaihsak lo kalhmang hian a ni hnuhnûngte chu a lût tawh a ni tih chiang taka entîrtu khawvêl huapa thil thleng tûrte leh dinhmun tûrte a hrilh a ni.
3. Isua’n ro a rêl ṭan khân engvângin nge khawvêl dinhmunin a chhiat phah zâwk?
3 Bung hmasaa târlan tawh angin, Bible-a hun indawt dân chhûtna aṭang chuan Pathian Ramin ro a rêl ṭan dêr tawh a ni. Mahse chu chu engtin nge a nih theih? Thil awm dân chuan ṭhat lam pan lovin chhiat lam a pan zêl si a. A nihna takah chuan, hei hi Pathian Ramin ro a rêl ṭan tawh tih entîrna chiang tak a ni. Engvângin nge chutiang chu a nih? Sâm 110:2 hian hun engemaw chhûng chu Isua’n ‘a hmêlmate zîngah ro a rêl’ dâwn tih min hrilh a. Vâna Lalber a nih anga a thil tih hmasak ber tûr chu Setana leh a tirhkoh ramhuaite he leia paih thlâk hi a ni. (Thu Puan 12:9) Chumi rah chhuah chu eng nge ni? Thu Puan 12:12-in a lo sawi lâwk ang chiah hi a ni: “Lei leh tuifinriat chung a pik e! Diabola chuan hun tlêm tê chauh a nei tih a inhriat avânga thinur êm êma in hnêna a lo chhuk tâk avângin,” tih hi. Tûnah hian chu “hun tlêm tê” chhûngah chuan kan chêng mêk a ni.
4. Ni hnuhnûngte hmêlhmang ṭhenkhat chu engte nge ni a, chûngte chuan eng nge a entîr? (Bâwm en rawh)
4 Chuvângin, a lo awm lehna leh thil kalhmangte tâwpna chhinchhiahna tûr an han zawha Isua’n achhâng thutak viau pawh kha a mak lo ve. Phêk 102-naa bâwmah hian chûng chhinchhiahna chi hrang hrangte chu a awm a. I hmuh ang hian, Kristian tirhkoh Paula te, Petera te, leh Johana te khân ni hnuhnûngte chungchâng chu kimchang lehzualin min hrilh a ni. Chhinchhiahna leh ni hnuhnûngte hmêlhmang tam zâwk chuan dinhmun harsa tak takte a kaihhnawih ngei mai a. Chuti chung chuan, hêng hrilh lâwknate lo thlen famkimna hian he kalhmang suaksual tak tâwpna hi a hnai tawh tih min rintîr tûr a ni. Ni hnuhnûngte hmêlhmang pawimawh ṭhenkhatte i lo chhût chiang ang u.
NI HNUHNUNGTE HMELHMANG CHU
5, 6. Indona leh ṭâm chungchânga hrilh lâwknate engtin nge a thlen famkim?
5 “Hnam hrang leh hnam hrang an indo vang a, ram hrang leh ram hrang an indo vang.” (Hawrawp kan tihâwn a ni.) (Matthaia 24:7; Thu Puan 6:4) Lehkhabu Ziaktu pakhat Ernest Hemingway-a chuan Khawvêl Indopui I-na chu “lei chunga thil thleng tawh zawng zawnga mihring sâmna nasa ber, râwng ber, dik lo ber” tiin a vuah hial a ni. The World in the Crucible—1914-1919 tih lehkhabuin a sawi dânin, hei hi “indona chi thar, mihringten khawvêl huap indona an tawn hmasak ber a ni a. A hun chhûng te, a nasat dân te, leh a huap zau dân te hian tûn hmaa lo hriat tawh thilte leh a tlângpuia lo beisei dân rêng rêng a khûm vek a ni.” Chumi zawhah Khawvêl Indopui II-na, Khawvêl Indopui I-na aia chhiatna nasa zâwk thlentu chuan a rawn zui leh a. History zirtîrtu pakhat Hugh Thomas chuan, “Kum zabi sawmhnihnaah hian silai puakrang te, laipui te, bomb thlâktu thlawhna B-52 te, nuclear bomb te leh, hriamhrei vawm chiten ro a rêl a. Hun dang rêng rêng aiin indona avânga thisen chhuak leh chhiatna thleng a nasa zâwk a ni,” a ti. Indo tak tak lo deuh chauhva ram leh ram inerna a tâwp hnu chuan râlthuam tihtlêm chungchâng chu an sawi tam hle a. Chuti chung chuan, report pakhatin a chhût dânin tihtlêm an rawt hnuah pawh nuclear râlthuam chu 10,000 aṭanga 20,000 vêl a la bâng ang—chu chu Khawvêl Indopui II-naa an râlthuam hman aiin a lêt 900-in a la tam tho a ni.
6 “Ṭâmte a tla ang.” (Hawrawp kan tihâwn a ni.) (Matthaia 24:7; Thu Puan 6:5, 6, 8) 1914 aṭang khân ṭâm nasa tak tak a tlêm berah 20 chu a tla tawh a. A tlâkna ramte chu Bangladesh, Burundi, Cambodia, China, Ethiopia, Greece, India, Nigeria, Russia, Rwanda, Somalia, leh Sudan te a ni. Mahse ṭâm hi ei leh bâr tlâkchhamna vâng a ni vek lo va. Lo neih lama mi thiamte leh mipui khawsak dân zir mite chuan, “Tûn hnai lawk kum sâwm engemaw zât chhûng khân khawvêla ei tûr thawh chhuah hi mihring aiin a pung chak zâwk a. Mahse, a tlêm berah mipui maktaduai 800 vêl chu rethei lutuka an awm avângin, . . . chaw ṭha ei lova hun rei tak an lo awmna ata chhan chhuak tûrin an mamawh tâwk ei tûr an lei thei lo a ni,” an ti. A dangah chuan politic thil a lo inrawlh ve ṭhin vâng a ni bawk. Toronto University-a zirtîrtu pakhat Dr. Abdelgalil Elmekki-a chuan entîr nâna ram pahnih târlangin, hêng ramte hian an mite sâng tam tak an ṭâm laiin chaw tam tak an ram aṭangin an thawn chhuak a ni tih a sawi a. Sawrkârte chuan an khua leh tuite châwm aiin, indonaa an hman tûr ram dang pawisa lâkluh chu nasa takin an ngai pawimawh zâwk niin a lang. Dr. Elmekki-a thu tlûkna chu eng nge ni? Ṭâm tlâkna chhan hi chu “thil sem darh dân leh sawrkâr ruahman dâna zir” a ni ṭhîn tih hi a ni.
7. Tûn laia hrilêng chungchânga thudik chu engte nge ni?
7 “Hrite a lêng bawk ang.” (Hawrawp kan tihâwn a ni.) (Luka 21:11; Thu Puan 6:8) 1918-19 kuma Spanish hrilâwr avâng khân a tlêm berah mi maktaduai 21 an thi a. The Great Epidemic tih lehkhabuah A. A. Hoehling-a chuan, “Thil thleng tawh chanchin rêng rêngah hetianga rang taka mihring tam tak tihlumtu hi khawvêlin a la tawng ngai lo,” tiin a ziak hial a ni. Tûn laiah pawh nasa takin hrite a lêng zui zêl a. Kum tinin, cancer avângin mi maktaduai nga an thi a, kawṭhalo avângin nausên leh naupang maktaduai thum aia tam an thi a, T.B. natna avângin mi maktaduai thum an thi bawk a ni. Thâwkna lam natna, a bîkin pneumonia avângin naupang kum nga hnuai lam chu kum tin maktaduai thum leh nuai nga an thi bawk. Khawvêl mihring zâtve vêl—mi tlûklehdingâwn hnih leh vaibêlchhetak nga—chuan tui thianghlim tam tâwk loh vâng emaw, tui bawlhhlawh vâng emaw, leh invawn thianghlim tâwk loh vânga natna lo awm ṭhînte chu an tuar bawk a. AIDS pawh hi mihringten damdawi lamah hlawhtlinna nasa tak nei ṭhîn mah sela, hrilêng an nuai bo thei lo tih min hriat nawntîrtu a ni.
8. Mite chu “tangka ngainatute” an nihzia engtin nge a chian?
8 “Mi, . . . tangka ngainatute an ni dâwn si.” (Hawrawp kan tihâwn a ni.) (2 Timothea 3:2) Khawvêl ram tinah hian, miten sum leh paiah duh tâwk an nei thei lo niin a lang. “Hlawhtlinna” hi mi sum lâkluh zât aṭanga teh a ni ṭhîn a, “hlenchhuahna” chu mi thil neih tam lam hmangin teh a ni fo bawk. “America mipuite nunah hian hauhsakna lam âtchilhna hi anmahni turtute zînga pakhat a ni zêl ang a. . . sumdâwnna lian tak tak dangahte pawh turtu pawimawh tak pakhat a ni chho zêl a ni,” tiin thil siam chhuah sawi mawina hmunpuia an vice president chuan a sawi. I awmna hmunah hetiang hi thil awm dân a ni ve em?
9. Sawi lâwk tawh anga nu leh pa thu awih lohna chungchângah eng nge kan sawi theih?
9 “Nu leh pa thu awih lo te.” (Hawrawp kan tihâwn a ni.) (2 Timothea 3:2) Tûn laia nu leh pate, zirtîrtute, leh mi dangte pawhin naupang tam tak chuan mite an zah lovin thu an awih lo tih anmahni ngeiin an hre chiang a ni. Hêng naupangte zînga ṭhenkhat chu an nu leh pate nundân mawi lo avânga chutianga awm emaw, an nu leh pate nundân mawi lo entawn emaw te an ni ṭhîn. Sikul te, dân te, sakhua te, leh an nu leh pate laka an rinna hlohtu—leh an laka hel tlat—naupang an pung tual tual bawk a. Sikula zirtîrtu hlun tak pakhat chuan naupangte chungchâng chu, “An rilru puthmangah naupangte hian thil rêng rêng hi zahna tlêm tê chauh an nei niin a lang,” tiin a sawi nghe nghe a ni. Chuti chung chuan, hlimawm takin, Pathian ṭih naupang tam takte nun dân chu entawn tlâk tak a ni thung.
10, 11. Mite chu an kawlhsenin hmangaihna pianpui nei lo an nihzia finfiahna eng nge awm?
10 “Mi kawlhsen te.” (Hawrawp kan tihâwn a ni.) (2 Timothea 3:3) Grik thu mal “kawlhsen” tia lehlin hi a awmzia chu ‘thunun loh, sawi hmin loh, mihringte lainatna leh hriat thiamna tlachham,’ tihna a ni a. Hei hian tûn laia tharum thawha thil sual titu tam takte nihna hi a va sawi fiah êm! Editor thuziak pakhat chuan, “Nun hi a khawloh lutuk tawh avâng leh thisen chhuahna râpthlâk tak taka a khah avângin, ni tin chanchin thar chhiar tûr pawhin intihhuaisen phawt a ṭûl a ni,” a ti. In lian tak tak awm khâwm vêngtu police sergeant pakhat chuan ṭhalai tam takte hian an thil tihin sawhkhâwk a neih tûrte chu an ngaihtuah duh lo niin a lang tih a hmu chhuak a. “‘Hma lam hun tûr engmah ka hre si lo va. Tûnah ngei hian ka duh chu ka nei tûr a ni,’ tih rilru hi an pu a ni,” tiin a sawi bawk.
11 Hmangaihna pianpui nei lo te.” (Hawrawp kan tihâwn a ni.) (2 Timothea 3:3) He thu hi “khawngaihna tlachham, nunrâwng” tih sawina Grik thu mal aṭanga lehlin a ni a, “pianpui hmangaihna, mahni chhûngte hmangaihna nei lo” tihna a ni. (The New International Dictionary of New Testament Theology) Ni e, hmangaihna hi a ṭhan lenna tûr hmun—inchhûng khurah ngei hian a awm lo fo a ni. Kawppuite, naupangte, leh mahni nu leh pa upa tawh takte ngei pawh ṭha lo taka enkawlna hi dân narân a ngaih theih tûr khawpin a pung sâwt êm êm mai a. Thil chhui pâwl pakhat chuan: “Mihringte tharum thawhna hi—inben emaw innam sawk a ni emaw, chema invih emaw silaia inkah a ni emaw—khawlai nunah aiin mahni inchhûng khurah a tam zâwk a ni,” an ti hial a ni.
12. Miten Pathian ngaihsak anna chauh an nei tih engvângin nge a sawi theih?
12 “Pathian ngaihsak anna an nei ang a, nimahsela a thiltihtheihna chu an awih lo vang.” (Hawrawp kan tihâwn a ni.) (2 Timothea 3:5) Bible hian mihringte nun hi ṭha zâwkin a thlâk danglam thei a. (Ephesi 4:22-24) Chuti chung chuan, tûn laia mi tam takte hian an sakhua chu inphênna atân hmangin Pathian tilâwm lo thil fel lote an ti ṭhîn. Sakhaw hruaitute pawhin dâwt sawi te, rûk rûk te, leh dik lo taka mipat hmeichhiatna hmanna te chu an pawm zam mai ṭhîn bawk. Sakhaw tam tak chuan hmangaihna thu an tlângaupui naa indonate hi an thlâwp tho a ni. India Today chanchinbua editor thuziak pakhat chuan, “Mihringte hian Siamtu Ropuiber hmingin an mihringpuite chungah thil sual râpthlâk berte an ti a ni,” a ti. Dik taka sawi chuan, tûn hnai lawka thisen chhuah tamna ber indona pahnih—Khawvêl Indopui I-na leh II-na—pawh kha Kristianna ram aṭanga lo chhuak a ni.
13. Lei hi tihchhiat mêk a ni tih finfiahna eng nge awm?
13 “Lei tichhetute.” (Hawrawp kan tihâwn a ni.) (Thu Puan 11:18) Khawvêl pumpuia mithiam 1,600 aia tam chuan, Nobel Prize dawngtu mi 104-te pawh tiamin, Union of Concerned Scientists (UCS)-in vaukhânna thu a chhuah chu an nemnghet a, chutah chuan: “Mihringte leh an chênna khawvêl hian insut chhiatna tûr kawng an zawh mêk a . . . Chu chhiatna lo thleng tûr pumpelh nâna hun remchâng awm chu kum sâwm tlêm tê chhûngin a bo mai dâwn a ni,” tiin a inziak a ni. Chu mi report-in a sawi dân chuan, mihringin nunna atâna thil hlauhawm a tih ṭhinte hian “kan kawng lo hriatsa anga nunna châwm nung thei lo tûr khawp hialin khawvêl hi a tidanglam thei a ni.” Lei vênghimtu boruak tlêm zêl te, tui tihbawlhhlawhna te, ramngaw tihchhiatna te, leiin a thar hlâwk lo tial tial te, ransa leh thlai chi hrang tam tak an mang zêl te hi harsatna chin fel thuai tûra an tihte chu a ni. UCS chuan, “Inring chhâwng diat diata nunna kan khawih danglamna chuan sawhkhâwk darh zau tak a thlen thei a, famkim lo taka a hnathawh dân kan lo hriat ve thilnungte inrêl dân pawh hi a chhe tel vek thei a ni,” tiin a sawi.
14. Matthaia 24:14 hi kan hunah a thleng famkim mêk a ni tih engtin nge i fiah theih ang?
14 “He ram Chanchin Ṭha hi . . . khawvêl zawng zawngah hrilhin a awm ang.” (Hawrawp kan tihâwn a ni.) (Matthaia 24:14) Ram chanchin ṭha chu hnam zawng zawng hriattîrna tûrin khawvêl zawng zawngah hrilh a ni ang tih Isua’n a lo sawi lâwk a. Pathian ṭanpuina leh malsâwmnain, Jehova Thuhretu maktaduai tam takte chuan he thuhrilna leh mite zirtîra siamna hnaah hian dârkar vaibêlchhe za tam tak an hmang a ni. (Matthaia 28:19, 20) Thuhretute chuan chanchin ṭha an hril loh chuan thisenah thiam loh an chang dâwn tih an hria a ni. (Ezekiela 3:18, 19) Mahse kum tina mi sâng tam takten Ram thuchah chu lâwm taka pawm a, Kristian dik, Jehova Thuhretute an lo ni ve hi an hlimpui êm êm a ni. Jehova rawng bâwl chunga Pathian hriatna theh darh hi chhût phâk loh khawpa chanvo hlû a ni a. He chanchin ṭha hi khawvêl zawng zawnga hril a nih hnuah, he kalhmang suaksual tâwpna chu a lo thleng dâwn a ni.
FIAHNA CHU NGAIHSAK RAWH
15. He kalhmang sual hi engtin nge a tâwp ang?
15 He kalhmang hi engtin nge a tâwp dâwn le? Bible chuan “hrehawm nasa tak” a sawi lâwk a, chu chu he khawvêl politic hruaituten “Babulon Khaw Ropui,” khawvêl pumpuia sakhaw dik lo hi an beih hunah a inṭan dâwn a ni. (Matthaia 24:21; Thu Puan 17:5, 16) Hemi hun chhûng hian “nî tihthimin a awm ang a, thla a êng tawh lo vang a, vân aṭangin arsite a lo tla ang a, vân thiltihtheihnate chu tihnghîn a ni ang,” tih Isua’n a sawi a. (Matthaia 24:29) Hei hian a ngial a ngana vân lama thil thleng tûr a entîr thei bawk. Engpawh nise, sakhuana huang chhûnga mi challang tak takte chu laihlan leh tihboral an ni ang. Chumi zawhah Setana, “Magog rama . . .Goga” tia koh chuan mi vervêk tak takte chu Jehova mite dona beihpui thlâk tûrin a hmang dâwn a ni. Mahse Pathianin a mite chu a humhim dâwn avângin Setana chu a hlawhtling lo vang. (Ezekiela 38:1, 2, 14-23) “Hrehawm nasa tak” chuan “Pathian Engkimtitheia indona ni ropui,” Armageddon-ah a vâwrtawp a thleng ang. Chu indona chuan lei lama Setana pâwl hnuhma zawng zawng a thian fai vek ang a, mihring dam khawchhuakten malsâwmna tâwp nei lo chu an dawn theih nân kawng a hawng dâwn a ni.—Thu Puan 7:9, 14; 11:15; 16:14, 16; 21:3, 4.
16. Ni hnuhnûngte hmêlhmang hrilh lâwkna hian kan hun lai hi a mil chiah tih engtin nge kan hriat?
16 Anmahni ringawt chuan ni hnuhnûngte chungchânga hrilh lâwkna hmêlhmang ṭhenkhatte hi chu thil thleng chanchina hun dang daih sawina niin a lang thei a. Mahse han fin khâwm chuan hrilh lâwkna finfiahnate hian kan tûn lai hun hi chiang takin a kâwk a ni. A hrilhfiah nân: Mi pakhat kutzia chuan mi dang rêng rêng kutzia ni ve thei lo ziarâng a nei a. Chutiang bawkin, ni hnuhnûngte pawh hian chhinchhiahna ziarâng bîk emaw, thil thleng bîk emaw an nei a ni. Hêngte hian hun dang rêng rênga mi ni thei lo “kutzia” chu an siam a ni. Pathian vân Ram chuan tûnah hian ro a rêl mêk a ni tih Bible-in a lo entîrnate nêna kan ngaihtuah chuan, a finfiahna chuan tûn hi ni hnuhnûngte chu a ni tak zet tih rin theihna tûr chhan ṭha tâwk tak min pe a. Chubâkah, he kalhmang sual tak hi rei lo têah tihboral a ni dâwn tih pawh Pathian Lehkhathuah a fiahna chiang tak a awm bawk a ni.
17. Tûn hi ni hnuhnûngte chu a ni tih kan hriatna hian eng ti tûrin nge min chêttîr ang?
17 Tûn hi ni hnuhnûngte chu a ni tih finfiahna hi engtin nge i ngaihsak ang? Hei hi han ngaihtuah la: Thlipui na tak a tleh dâwn tih kan hriat chuan muangchâng lovin kan lo invêng lâwk ṭhîn. Chutiang bawkin, he kalhmang chunga thil thleng tûr Bible-in a lo sawi lâwkte hian min chêttîr tûr a ni. (Matthaia 16:1-3) He khawvêl kalhmang ni hnuhnûngahte hian kan awm mêk a ni tih chiang takin kan hre thei a. Hei hian Pathian duhsakna dawng tûra a ṭûl ang anga insiam ṭha tûrin min fuih tûr a ni. (2 Petera 3:3, 10-12) Amah chu chhandamna palai anga insawiin, Isua’n thu hmanhmawhthlâk tak a sawi a: “Amaherawhchu fîmkhur rawh u, chutilochuan ei puar lutuk nên, zu ruih nên, dam chhûng khawsak ngaihtuah nên, in rilru a khat lutuk hlauh ang a, chu mi nî chuan thang âwk angin thâwklehkhatan in chungah a lo thleng phut ang. Chutiang tak chuan lei chung zawng zawnga awmte chungah chuan a thleng ṭheuh dâwn a ni. Chutichuan chûng thil lo thleng tûr zawng zawng chu pumpelh tlâkah leh Mihring Fapa hmaa ding tlâka ruat in nih theihna tûrin, eng lai pawhin ṭawngṭai chungin ngaihven rawh u,” tiin.—Luka 21:34-36.
[Footnote]
a Bible ṭhenkhat chuan “khawvêl” tih thu mal hi “kalhmang” tih aiah an hmang ṭhîn a. W. E. Vine-a siam Expository Dictionary of New Testament Words tih lehkhabu chuan Grik thu mal ai.onʹ tih hian “tiam chin awm lo hun engemawti chhûng tihna emaw, hunbi pakhat chhûnga thil thleng nêna hmehbela hun thlîr tihna emaw a kâwk a ni” tiin a sawi. Parkhurst-a lehkhabu siam Greek and English Lexicon to the New Testament (phêk 17-na)-ah chuan Hebrai 1:2-a ai.oʹnes (plural) hman dân a sawinaah “he thil kalhmangte” tih thu hi a chuang a. Chuvângin “thil kalhmangte” tia lehlin hi atîra Grik ṭawnga ziak nên pawh a inmil a ni.
I HRIATNA FIAH RAWH
Krista rorêl inṭannaa khawvêla thil thleng tûr chungchângah Bible-in eng nge a sawi lâwk?
Ni hnuhnûngte hmêlhmang ṭhenkhat chu engte nge ni?
Tûn hi ni hnuhnûngte chu a ni tih eng thilin nge awihtîr che?
[Phêk 102-naa bâwm]
NI HNUHNUNGTE HMELHMANG ṬHENKHATTE
• Eng lai maha la awm ngai lo indona.—Matthaia 24:7; Thu Puan 6:4.
• Ṭâm tla.—Matthaia 24:7; Thu Puan 6:5, 6, 8.
• Hrilêng.—Luka 21:11; Thu Puan 6:8.
• Dân pawisak lohna a pung.—Matthaia 24:12.
• Lei tihchhiatna.—Thu Puan 11:18.
• Lîrnghîng.—Matthaia 24:7.
• Hun khirh takte.—2 Timothea 3:1.
• Chin tâwk awm lova sum ngainatna.—2 Timothea 3:2.
• Nu leh pa thu awih lohna.—2 Timothea 3:2.
• Hmangaihna pianpui neih lohna.—2 Timothea 3:3.
• Pathian hmangaih aia mahni lâwmna mai hmangaih zâwkna.—2 Timothea 3:4.
• Insûm theih lohna.—2 Timothea 3:3.
• Ṭhat duh hauh lohna.—2 Timothea 3:3.
• Hlauhawm thleng tûr ngaih pawimawh lohna.—Matthaia 24:39.
• Nuihsantuten ni hnuhnûngte fiahna an hnâwl.—2 Petera 3:3, 4.
• Pathian Ram thu khawvêl pumpuia hrilna.—Matthaia 24:14.
[Phêk 101-naa milem]