Bung Sawm Leh Pali
Engtin Nge Jehova’n A Inawpna Pâwl A Kaihhruai?
1. Jehova inawpna pâwl chungchângah Bible-in eng thu nge a târ lan a, chu chu engvângin nge kan tân thil pawimawh tak a nih?
PATHIANIN inawpna pâwl a nei em? Pathian thâwk khum Bible chuan a neih thu min hrilh a. A Thu chuan chu inawpna pâwl vân lam chanchin mak ropui tak chu tlêm azâwng min hriattîr a ni. (Ezekiela 1:1, 4-14; Daniela 7:9, 10, 13, 14) Chu vân lam inawpna pâwl chu hmu thei lo mah ila, chu chuan tûn laia betu dik takte chu nasa takin a nghawng a ni. (2 Lalte 6:15-17) Jehova inawpna pâwl chuan leiah hian mita hmuh theih pêng a nei bawk a. Chu mi pêng nihna leh Jehova’n a kaihhruai dânte hre thiam tûrin Bible hian min ṭanpui a ni.
Mita Hmuh Theih Pêng Chu Finfiahin
2. Pathianin eng kohhran thar nge a din?
2 Israel hnam kha kum 1,545 chhûng chu Pathian mi pungkhâwmho emaw, Pathian kohhranho emaw an ni a. (Tirhkohte 7:38) Mahse, Israelte chuan Pathian dânte chu an zâwm lo va, Pathian Fapa ngei pawh an lo hnâwl a ni. Chuvângin Jehova’n chu mi pungkhâwmho chu hnâwlin a kalsan ta a. Isua’n Judate hnênah: “En teh u, in in chu aruaka hnutchhiah che uin a awm ta,” tih a hrilh a ni. (Matthaia 23:38) Tichuan, Pathianin pungkhâwmho thar, a nih loh leh kohhran thar chu a rawn din ta a, chu nên chuan thuthlung thar a siam ta bawk a. Chu kohhran chu Pathianin a Fapa nêna vâna awmho tûra a thlan mi 1,44,000-te hmanga din tûr a ni.—Thu Puan 14:1-4.
3. Pathianin kohhran thar a hman tawhzia chiang taka târ lan nân, C.E. 33 Pentikost nî khân eng thil nge thleng?
3 Chu kohhran thara lût hmasa berte chu C.E. 33 Pentikost nî khân, Jehova thlarau thianghlima hriak thih an ni a. Chu thil thleng chhinchhiah tlâk tak chungchâng chu heti hian kan chhiar: “Tin, Pentikost nî a lo thlenin, an zain hmun khatah an awm khâwm vek a. Tin, thawklehkhatan vân ata ri, thlipui tleh angin a lo thleng ta phut a. Tin, chu chuan an ṭhutna in chu a tikhat ta vek a, tin, lei te, amaha insem darhin, mei angin an hnênah a lo inlâr ta a. Tin, an chungah a chuang ṭheuh va, an zain thlarau thianghlimin an khat ta vek a,” tiin. (Tirhkohte 2:1-4) Chutiang chuan Pathian thlarauvin chuta pungkhâwmho chu vâna Isua Krista kaihhruaina hnuaia a thiltum tihhlawhtlin nâna Pathian mi hman tûr an nihzia chiang takin a târ lang ta a ni.
4. Mita hmuh theih Jehova inawpna pâwl chu tute hmanga din nge ni?
4 Tûnah chuan, 1,44,000-te zînga a la bâng tlêm tê chauh leiah hian an awm tawh a. Mahse, Bible hrilh lâwkna tifamkimin “berâm dang” zînga “mipui tam tak,” maktaduai engemaw zâtte chuan hriak thih la bângte chu an rawn fin ve tawh a ni. Berâmpu Ṭha Isua chuan hêng berâm dangte leh a la bângte chu an Vêngtu pakhat anga a enkawlna hnuaiah pâwl khata an awm theih nân a hruai khâwm a. (Thu Puan 7:9; Johana 10:11, 16) Hêng zawng zawngte hmang hian kohhran lungrual tak pakhat, mita hmuh theih Jehova inawpna pâwl chu din a ni.
Pathian Kaihhruai Pâwl Chu
5. Pathian inawpna pâwl chu tuin nge kaihruai a, engtin nge a kaihhruai?
5 Pathian Lehkha Thua thu mal hman, “Pathian nung kohhranho” a tih aṭang hian a kaihruaitu chu a chiang nghâl mai a. Chu pâwl chu Pathian kaihruai a ni. Jehova chuan a mite a kaihhruaina chu mita hmuh theih loh kohhran Lû ni tûra A mi ruat Isua hmangin leh Ama thâwk khum a Thu, Bible hmangin a pe a ni.—1 Timothea 3:14, 15; Ephesi 1:22, 23; 2 Timothea 3:16, 17.
6. (a) Engtin nge kohhran chu Pathianin a kaihhruaizia kum zabi pakhatnaah a lo lan? (b) Engin nge Isua chu kohhran Lû a la nih rengzia lantîr?
6 Chutiang kaihhruaina chu Pentikost nî khân a lang chiang hle a. (Tirhkohte 2:14-18, 32, 33) Chu chu Jehova vântirhkohvin Africa rama chanchin ṭha theh darh dân tûr a kawhhmuh ṭum te, Tarsa khaw chhuak Saula inleh ṭuma Isua awin kawhhmuhna a pek ṭum te, leh Petera’n Jentailte zînga thu a hril ṭan ṭum te khân a lang a ni. (Tirhkohte 8:26, 27; 9:3-7; 10:9-16, 19-22) Mahse, hun a lo ral zêl a, tuman vân aṭangin aw an hre ngai tawh lo va, vântirhkoh an hmu ngai tawh bawk lo va, thlarau thilpêk mak takte an dawng ngai tawh hek lo. Chutichung chuan Isua’n heti hian a lo tiam a ni: “Ngai teh u, kei kumkhuain, khawvêl tâwp thleng pawhin, in hnênah ka awm zêl ang,” tiin. (Matthaia 28:20; 1 Korinth 13:8) Tûn laiah hian, Jehova Thuhretute chuan Isua kaihhruaina chu an pawm a. Chu kaihhruaina chu tel lo sela chuan dodâlna nasa tak tâwk chunga Lalram chanchin puan zêl chu thil theih a ni lo vang.
7. (a) “Bawi rinawm, fing tak” chu tute hmanga din nge ni a, engvângin nge? (b) “Bawi” hnênah eng hnathawh tûr nge pêk a nih?
7 A thih hma lawk khân, Isua’n a zirtîrte hnênah Pu ber a nih angin “bawi rinawm, fing tak” chu mawhphurhna bîk a pêk tûr thu a hrilh a. Chu “bawi” chu Lalpa vâna a lâwn laiin a hnênah a awm ang a, Lalram thuneihna nêna hmuh theih lohva Krista a lo awm leh thlengin rim takin rawng a bâwl zêl dâwn a ni. Chu “bawi” chu mi pakhat chauh sawi nân a inrem thei lo va; mahse, Krista hriak thih kohhran sawi nân erawh a inrem hle thung. A thisena a lei tawh avangin Isua’n anni chu a “bawi” angin a sawi a. Ani chuan chu bawi zînga mite chu zirtîr siam tûr leh “a hun apianga an [thlarau lam] chaw” tûr pe a, zawi zawia châwm chho zêl tûrin a hrilh a ni.—Matthaia 24:45-47; 28:19; Isaia 43:10; Luka 12:42; 1 Petera 4:10.
8. (a) Bawi pâwlin tûnah hian eng mawhphurhnate nge a neih? (b) Engvângin nge Pathian kaihhruaina min pêk kan lo chhân lêt dân chu thil pawimawh tak a nih?
8 Bawi pâwl chuan kum 1914-a hmuh theih lohva Pu ber a lo awm leh ṭan laia rinawm taka hna a lo thawh reng avângin, kum 1919-ah mawhphurhna sâng lehzual pêk an nihzia a lo lang a. Chu mi kum aṭang chuan hun zawng zawng chu khawvêl pum puia Lalram thu hrilhna hna thawh hun a rawn ni chho ta zêl a; tin, Jehova betu mipui tam tak chu hrehawm nasa taka an dam khaw chhuah theih nâna lâk khâwm mêk an ni bawk. (Matthaia 24:14, 21, 22; Thu Puan 7:9, 10) Hêng mipuite pawh hian thlarau lam chaw an mamawh ve a, chu chu bawi pâwlin a pe ṭhîn a. Chuvângin, Jehova tilâwm tûr chuan he pâwl hmanga kaihhruaina a pêk hi kan pawm a, chu mi mila kan chêt chu a ngai a ni.
9, 10. (a) Kum zabi pakhatnaah khân, thurin chungchânga zawhnate chhân nân leh chanchin ṭha hrilhna kawnga kaihhruaina pêk nân, eng ruahmanna nge awm? (b) Jehova mite rawngbâwlna enkawl nân, tûn laiah eng ruahmanna nge awm ve?
9 A châng chuan thurin chungchângah leh thil tihdân phung chungchângah zawhnate a lo chhuak ṭhîn a. Chutiang hunah chuan engtin nge ni ang? Tirhkohte bung 15 hian Jentail ringtute chungchânga thu buai pakhat chinfel dân min hrilh a ni. An thu buai chu governing body laipui, Jerusalem-a tirhkohte leh upate hnênah an thlen a. Chûng mite chu thil tisual thei lo ni lo mah se, Pathianin a hmang tlat a ni. Thu buai chungchânga Bible châng awmte an ngaihtuah a; tin, Jentailte tâna kawng hawng tûra Pathian thlarauvin hna a thawhzia te chu an ngaihtuah tel bawk a. Chu mi zawhah chuan thu tlûkna an siam ta a. Pathianin chu ruahmanna chu mal a sâwm a ni. (Tirhkohte 15:1-29; 16:4, 5) Chu governing body laipui chuan Lalram thu hrilh rawngbâwlna nasa zâwka thawk tûra tirh chhuah tûrte a ruat bawk a ni.
10 Kan hun laiah pawh, mita hmuh theih Jehova inawpna pâwla Governing Body chu ram hrang hranga mi, thlarauva hriak thih unaute hmanga din a ni a, chu chu Jehova Thuhretute khawvêl hmunpuiah a awm a ni. Isua Krista hruaina hnuaiah Governing Body chuan ram tinah biakna thianghlim chu a tipung zêl a, Jehova Thuhretute kohhran sîng tam taka thu hrilh rawngbâwlna chu a enkawl vek a ni. Governing Body zînga telte chuan tirhkoh Paula ngaih dân hi an ṭawmpui hle, ani chuan a Kristianpuite hnênah heti hian a lo ziak a ni: “In rinna chungah lalna kan nei, ka ti lo va, in lâwmna ṭanpuitu kan ni, ka ti zâwk a ni; rinnaa ding in ni si a,” tiin.—2 Korinth 1:24.
11. (a) Engtin nge upate leh kohhranho rawngbâwltute hi ruat an nih? (b) Engvângin nge chûng an mi ruatte chu kan thlâwp tlat ang?
11 Khawvêl pum puia Jehova Thuhretute chuan kohhran enkawltu tûr upate leh kohhranho rawngbâwltute ruat lehchhâwngtu tûr, unaupa nih tling takte thlan chu Governing Body kutah an dah a. Chûng an mi ruatte chu ṭha famkim lo leh thil sual ti thei an ni tih hre reng chungin, an chunga thil phût chu Bible-in a târ lang a ni. Chutianga ruat ni tûra rawtna siam upate leh a ruattute chuan Pathian hmaah mawhphurhna an nei sâng hle. (1 Timothea 3:1-10, 12, 13; Tita 1:5-9) Chuvângin, Pathian thlarau ṭanpuina dîlin an ṭawngṭai a, a thâwk khum Thu aṭangin kaihhruaina an zawng bawk ṭhîn. (Tirhkohte 6:2-4, 6; 14:23) Hêng ‘mihringte hnêna thilpêk,’ kan zavaia ‘rinnaa thu khat vua a’ awm tûra min ṭanpuitute chungah hian, kan lâwmzia i lantîr ṭheuh vang u.—Ephesi 4:8, 11-16.
12. Engtin nge Jehova’n a kaihhruaina hnuaiah hmeichhiate a hman?
12 Pathian Lehkha Thu chuan kohhran enkawlna hna chu mipa thawh tûr a nihzia a târ lang a. Chu chu hmeichhe dinhmun dah hniamna a ni lo; hmeichhe ṭhenkhat chuan vân Ram ro an luah avâng leh thu hrilh rawngbâwlnaa chanvo tam tak an neih bawk avângin. (Sâm 68:11) Chu bâkah, chhûngkuaa an mawhphurhnate rinawm taka hlen chhuah fona hmangin kohhran hming ṭha tak chu an thuammawi lehzual bawk a ni. (Tita 2:3-5) Mahse, kohhran zirtîrna chu a ti tûra ruat mipate chauhvin an ti a ni.—1 Timothea 2:12, 13.
13. (a) Bible-in upate chu an dinhmun chungchângah eng ngaih dân nge nei tûra a fuih? (b) Kan zavaia neih theih chanvo hlu tak chu eng nge ni?
13 Khawvêlah hian dinhmun sâng tak chelhtute chu mi pawimawh tak nia ngaih an ni ṭhîn a; mahse, Pathian inawpna pâwl huang chhûngah erawh chuan: “In zavaia zînga tê ber hi a ni, ropui ni,” tih dân hi hman a ni thung. (Luka 9:46-48; 22:24-26) Pathian Lehkha Thu chuan Pathian rochante chunga intilal lo tûra fîmkhur tûrin, leh berâmte tâna entawn tlâka insiam zâwk tûrin upate chu a fuih a ni. (1 Petera 5:2, 3) Thlan bîk mi tlêm tê chauh ni lovin, Jehova Thuhretu zawng zawng, a hmei a pate chuan lei leh vâna Lal Chungnungber aiawhtu nih theihna chanvo te, inngaitlâwm taka a hming sawi theihna leh a Lalram chanchin hmun tina mite hnêna hrilh theihna chanvo hlu tak te chu an nei ṭheuh a ni.
14. Bible châng târ lante hmang hian he paragraph tâwpa zawhna awmte hi sawiho ang che u.
14 Hetiang hian kan inzâwt tûr a ni: ‘Jehova’n mita hmuh theih a inawpna pâwl a kaihhruai dân hi ka hre thiamin ka hlut tak zet em? Chu chu ka rilru put hmang te, ka ṭawngkam chhuak te, leh ka chêt dân te hian a târ lang em?’ tiin. A hnuaia thute kan chhût chianna chuan mahni inenfiah tûrin min ṭanpui ṭheuh thei ang.
Krista hi kohhran Lû ber anga ka pawm tak zet a nih chuan, Bible châng târ lante mila ka tih tûr chu eng nge ni ta ang? (Matthaia 24:14; 28:19, 20; Johana 13:34, 35)
Bawi pâwl leh a Governing Body aṭanga lo kal thlarau lam thilpêkte leh ruahmannate hi lâwm taka ka lo pawm hian, tu chunga zahna lantîr nge ka nih dâwn? (Luka 10:16)
Engtin nge kohhran chhûnga mi zawng zawng, a bîkin upate’n mi dangte an cheibâwl ang? (Rom 12:10, NW)
15. (a) Jehova inawpna pâwl hmuh theih laka kan rilru put hmang hian eng nge kan târ lan? (b) Diabola chu dawthei a nihzia tichiang tûr leh Jehova thinlung tilâwm tûrin eng hun remchângte nge kan neih?
15 Tûn laiah hian Jehova chuan Krista hruaina hnuaia awm a inawpna pâwl hmuh theih hmangin min kaihruai a. He ruahmanna chunga kan rilru put hmang hian lal chungnunna chungchâng thu buaia kan rilru put hmang a târ lang a ni. (Hebrai 13:17) Setana chuan mahni kan inngai pawimawh ber tih sawiin a ṭang tlat a. Mahse, a ṭûl dân apianga rawng kan bâwl a, ṭûl lo taka mahni inchawisânna tûr thil kan tih loh bawk chuan, Diabola chu dawthei a nihzia kan târ lang tihna a ni. Kan zînga hma hruaitute kan hmangaih a, kan zah bawk a, ‘hlâwkna duh vânga mite kan ngainat’ loh bawk chuan, Jehova kan tilâwm ṭhîn. (Juda 16; Hebrai 13:7) Jehova inawpna pâwl laka kan rinawm ngheh tlat hian, Jehova chu kan Pathian a ni a, amah biaknaah kan inpumkhat tlatzia kan lantîr a ni.—1 Korinth 15:58.
Ennawn Nâna Sawiho Tûrte
• Tûn laia mita hmuh theih Jehova inawpna pâwl chu eng nge ni? Chu pâwl thiltum chu eng nge?
• Kohhran Lû ber ni tûra ruat chu tunge ni a, mita hmuh theih eng ruahmanna hmangin nge kaihhruaina min pêk?
• Jehova inawpna pâwl huang chhûnga awmte chungah hian eng rilru put hmang ṭhate nge kan neih ang?
[Phêk 133-naa milem]
Jehova chuan Krista hnuaia awm a inawpna pâwl hmuh theih hmangin min kaihruai