KʼUBʼIL UʼJ TOJ INTERNET Watchtower
Watchtower
KʼUBʼIL UʼJ TOJ INTERNET
Mam
'
  • '
  • ẍ
  • Ẍ
  • BIBLIA
  • QE UʼJ
  • AQEJU REUNIÓN MOQA CHMABʼIL
  • ijwbq xnaqʼtzbʼil 66
  • ¿Tiʼ in tzaj tqʼamaʼn Biblia tiʼj infierno? ¿Axpe tok at?

Mintiʼ video tiʼj kʼloj lu.

Najsama, mintiʼ ma jaqet video.

  • ¿Tiʼ in tzaj tqʼamaʼn Biblia tiʼj infierno? ¿Axpe tok at?
  • Qe xjel tiʼj Tyol Dios
  • Qe subtítulo
  • Aju tzaqʼwebʼil in tzaj tqʼoʼn Tyol Dios
  • ¿In nokpe infierno te jun lugar jatumel in che bʼaj kʼixbʼisaʼn xjal?
  • ¿Tiʼ t-xilen txʼolbʼabʼil tiʼj xjal qʼinun ex Lázaro?
  • Aj t-xiʼ jun xjal toj infierno, ¿in tenpe toj kʼixkʼoj tuʼnju mintiʼ otoq jyon tiʼj Dios?
  • ¿Ope jatz jun xjal toj infierno?
Qe xjel tiʼj Tyol Dios
ijwbq xnaqʼtzbʼil 66
Jun dibujo o bʼant kyuʼn xjal jatumel in tzaj tyekʼin qa in che bʼaj tzʼeʼy xjal toj infierno.

¿Tiʼ in tzaj tqʼamaʼn Biblia tiʼj infierno? ¿Axpe tok at?

Aju tzaqʼwebʼil in tzaj tqʼoʼn Tyol Dios

Ateʼ junjun ojtxe traducción tiʼj Biblia ik tzeʼn Scío de San Miguel ex Reina-Valera, aju etz toj 1909, in najbʼen yol infierno kyuʼn kyoj junjun versículo (Salmo 16:10 [15:10, Scío de San Miguel]; Hechos 2:27).a Ateʼ nim xjal in kubʼ kyximen qa in nok infierno te jun lugar jatumel in che bʼaj kʼixbʼisaʼn nya bʼaʼn xjal toj qʼaqʼ ik tzeʼn in tzaj yekʼin toj dibujo tkubʼ twiʼ xnaqʼtzbʼil lu. Pero ¿ape jlu in tzaj t-xnaqʼtzaʼn Biblia?

Toj xnaqʼtzbʼil lu kʼelel qnikʼ tiʼj jlu:

  • ¿In nokpe infierno te jun lugar jatumel in che bʼaj kʼixbʼisaʼn xjal?

  • ¿Tiʼ t-xilen txʼolbʼabʼil tiʼj xjal qʼinun ex Lázaro?

  • Aj t-xiʼ jun xjal toj infierno, ¿in tenpe toj kʼixkʼoj tuʼnju mintiʼ otoq jyon tiʼj Dios?

  • ¿Ope jatz jun xjal toj infierno?

  • Qe texto in che yolin tiʼj infierno moqa tiʼj muqbʼil

  • Qeju tnejel yol ajbʼen toj Biblia

  • ¿Jatumel tzaj tzyet xnaqʼtzbʼil tiʼj infierno?

¿In nokpe infierno te jun lugar jatumel in che bʼaj kʼixbʼisaʼn xjal?

Miʼn. Ateʼ junjun Biblia in najbʼen yol «infierno» kyuʼn tuʼntzun tkubʼ kytraducirin yol hebreo Seol ex aju yol griego Hades. Aj tajbʼen yol Seol ex Hades, atz in yolin jlu tiʼj lugar jatumel in che ojlan kyimni, toj juntl yol, toj muqbʼil. In tzaj tqʼamaʼn Biblia qa kykyaqil qeju ateʼ toj muqbʼil, nya itzʼ qe moqa o che ok te quq.

  • Mintiʼ jun tiʼ in kynaʼn kyimni ex mintiʼ in kynaʼn kʼixkʼoj. In tzaj tqʼamaʼn jun versión tiʼj Biblia jlu: «Mintiʼ aqʼuntl ex ximbʼetz ex ojtzqibʼil nix nabʼil ktel toj infierno, aju lugar jatumel kpola» (Eclesiastés 9:10, Jünemann). Mintiʼ in che oqʼ xjal tuʼn kʼixkʼoj toj infierno. Sino in tzaj tqʼamaʼn Tyol Dios jlu: «Bʼaʼn tuʼn tkubʼ kychʼixwi xjal nya bʼaʼn, tuʼn miʼn kyqʼajt toj muqbʼil [moqa toj infierno, La Biblia del Oso]» (Salmo 31:17, Nueva Traducción Viviente [31:18, La Biblia del Oso]; 115:17).

  • Kyaj tqʼamaʼn Dios qa aju kastiw tuʼn kubʼ qʼet tuʼn tpaj il, aju kamik ex nya aju infierno in kʼant tuʼn qʼaqʼ. Xi tqʼamaʼn Dios te Adán qa kkyimeltoq qa mintiʼ ma chex tnimen qe tley (Génesis 2:17). Mintiʼ xi tqʼamaʼn te qa tuʼn t-xiʼ toj infierno. Tej tikʼ ambʼil, kubʼ tbʼinchaʼn Adán il ex xi tqʼamaʼn Dios te alkye tkastiw tuʼn tkubʼ qʼoʼn. Tqʼama jlu: «Tiʼj txʼotxʼ kubʼ bʼinchaʼna; tquqil txʼotxʼa, ex ax tquqil txʼotxʼ kʼokela ok tkyima» (Génesis 3:19). Ya mlaytoq ten Adán. Noqwit atz tuʼn t-xiʼ Adán toj infierno, xiwtlo tqʼamaʼn Dios te. Ax kykastiw xjal in kubʼ tqʼoʼn Dios toj ambʼil jaʼlo qa mintiʼ in che nimen te. Ex tej tikʼ nim ambʼil tkyimlen Adán, tzaj tqʼoʼn Dios ambʼil tuʼn tkubʼ ttzʼibʼin jun xjal qe yol lu toj Biblia: «Aju chojbʼil qe in tzaj tqʼoʼn il, atzun tuʼn qkyim» (Romanos 6:23). Kabalx kastiw lu tuʼnju «qa ma qo kyim, ma qo tzaqpaj toj il» (Romanos 6:7, Akʼaj Tuʼjil Tyol qMan).

  • Nya bʼaʼn in nela toj twitz Dios aj t-ximen tiʼj qa atz in cheʼx xjal toj qʼaqʼ (Jeremías 32:35). Mintiʼ toklen xnaqʼtzbʼil tiʼj infierno tukʼilju in tzaj tqʼamaʼn Biblia tuʼnju in tzaj tqʼamaʼn jlu: «Ate Dios at tk’ujlalil» (1 Juan 4:8). Taj Dios tuʼn qajbʼen te tuʼnju in nok qkʼujlaʼn ex nya tuʼnju in qo tzaj xobʼ aj tkubʼ qximen qa qo xeʼl toj qʼaqʼ (Mateo 22:36-38).

  • Ateʼ tbʼanel xjal i eʼx toj infierno. Aqeju Biblia in najbʼen yol infierno kyuʼn, ax ikx in tzaj kyqʼamaʼn qa ateʼ junjun tmajen Dios kyajtoq tuʼn kyxiʼ toj infierno ik tzeʼn Jacob ex Job (Génesis 37:35; Job 14:13). Axpe ikx, in tzaj tqʼamaʼn qa ten Jesús toj infierno tej tkyim ex tzmaxi jatz tej tjaw anqʼin (Hechos 2:31, 32). Tuʼntzunju, aj tajbʼen yol infierno kyuʼn Biblia lu, jaku txi qqʼamaʼn qa atz in yolin tiʼj muqbʼil.b

¿Tiʼ t-xilen txʼolbʼabʼil tiʼj xjal qʼinun ex Lázaro?

Aju txʼolbʼabʼil tqʼama Jesús, atz in kanet quʼn toj Lucas 16:19 a 31. Noq jun techel txʼolbʼabʼil lu ex in tzaj tqʼoʼn jun tbʼanel xnaqʼtzbʼil qe. Tuʼntzunju, mlay txi qqʼamaʼn qa ax tok bʼaj aju txʼolbʼabʼil tiʼj xjal qʼinun ex Lázaro (Mateo 13:34). Qa taja tuʼn tel mas tnikʼa tiʼj txʼolbʼabʼil lu, jaku jaw tuʼjina xnaqʼtzbʼil tok tbʼi «¿Alkyetoq xjal qʼinun ex alkyetoq Lázaro?».

Aj t-xiʼ jun xjal toj infierno, ¿in tenpe toj kʼixkʼoj tuʼnju mintiʼ otoq jyon tiʼj Dios?

Miʼn. Aju xnaqʼtzbʼil tiʼjju qa kukx itzʼj jun xjal aj tkyim ex qa aj tpon toj infierno ktel toj kʼixkʼoj tuʼnju mintiʼ otoq jyon tiʼj Dios, mintiʼ toklen jlu tukʼil in tzaj t-xnaqʼtzaʼn Biblia. ¿Tiquʼn? Tuʼnju in tzaj tqʼamaʼn Biblia qa mintiʼ jun tiʼ ojtzqiʼn kyuʼn kyimni (Salmo 146:3, 4; Eclesiastés 9:5).

¿Ope jatz jun xjal toj infierno?

Oje. In yolin Biblia kyiʼj bʼeljaj xjal e kyim ex i eʼx toj muqbʼil. Kyoj junjuntl versión te Biblia, in tzaj tqʼamaʼn qa i eʼx toj «infierno». Yajxitl, e jaw anqʼin xjal lu.c Noqwit itzʼ qe tej kyten toj infierno, tzajwitlo kyqʼamaʼn aju otoq bʼaj kyiʼj. Pero ni jun kye tqʼama qa e bʼaj tzʼeʼy tuʼn qʼaqʼ moqa e ten toj kʼixkʼoj. ¿Tiquʼn? Tuʼnju in tzaj tqʼamaʼn Biblia qa mintiʼtoq jun tiʼ bʼiʼn kyuʼn ex ok jlu ik tzeʼn in che jtantoq (Juan 11:11-14; 1 Corintios 15:3-6).

a Chʼixmi kykyaqil versión at tiʼj Biblia toj kastiy toj ambʼil jaʼlo, ya mintiʼ in najbʼen yol «infierno» kyuʼn toj Hechos 2:27. Sino in che ajbʼen yol «el sepulcro» kyuʼn (Nueva Versión Internacional), «el lugar de los muertos» (La Biblia Latinoamérica) moqa «los muertos» (Biblia del nuevo milenio). Atzun junjuntl versión, in najbʼen yol «Hades» kyuʼn, aju tzajni tiʼj yol griego (Biblia de Jerusalén, La Biblia de las Américas, Biblia Textual, Reina-Valera, 1960).

b Qʼonka twitza tiʼj recuadro «Qeju tnejel yol ajbʼen toj Biblia».

c Jaku jaw tuʼjina 1 Reyes 17:17-24; 2 Reyes 4:32-37; 13:20, 21; Mateo 28:5, 6; Lucas 7:11-17; 8:40-56; Juan 11:38-44; Hechos 9:36-42; 20:7-12.

Qe texto in che yolin tiʼj infierno moqa tiʼj muqbʼil

Job 14:13: «Noqwit jaku chinx tewana tuj kynajbʼil kyimni», moqa «toj infierno» chi Biblia Americana San Jerónimo. «Bʼiʼx tuʼn ttzaj tmaʼna alkye jun qʼij tuʼn wule tiʼj tkʼuʼja».

Aju t-xilen: Ajbʼen Job te Dios ex ojtzqiʼntoq tuʼn qa jaku tzʼel bʼis tiʼj qa ma txiʼtoq toj infierno moqa toj kynajbʼil kyimni, ex ojtzqiʼntoq tuʼn qa jakutoq jaw anqʼin tuʼn Dios juntl maj.

Salmo 145:20: «Ate Qman klol kye qeju in che kʼujlan te, atzun qe xjal mya bʼaʼn in che naj tuʼn».

Aju t-xilen: Kbʼel tnajsaʼn Dios qe xjal nya bʼaʼn te jumajx. Mintiʼ in kubʼ t-ximen tuʼn kyxiʼ toj infierno tuʼntzun kyten toj kʼixkʼoj te jumajx.

Eclesiastés 9:10: «Ok tpona ma tuj kynajbʼil kyimni, [moqa toj infierno, Jünemann] mi jun tiʼxti kbʼantel tuʼna ex mintiʼ jun tuʼn t-ximana tiʼj, porke ma chixin mintiʼ nabʼl ex mintiʼ ojtzqibʼl at».

Aju t-xilen: Aqeju ateʼ toj muqbʼil moqa toj infierno, mintiʼ jun tiʼ ojtzqiʼn kyuʼn ex nya toj kʼixkʼoj ateʼ. Ex tej tkubʼ tzʼibʼin texto lu, tqʼama aj tzʼibʼil qa kykyaqil xjal che xeʼl toj lugar lu, axpe ikx qeju tbʼanel xjal.

Hechos 2:31: «O yolin tiʼj tuʼn miʼn tkyaj ten tanmi tuj kynajbʼil kyimni, [moqa toj infierno, Reina-Valera 1909, ortografía original]».

Aju t-xilen: Ten Jesús toj infierno moqa toj muqbʼil tej tkyim, pero nya ax kyaj ten te jumajx.

Romanos 6:23: «Aju chojbʼil qe in tzaj tqʼoʼn il, atzun tuʼn qkyim».

Aju t-xilen: Kamik qkastiw in kubʼ qʼoʼn tuʼn tpaj il ex nya jun infierno tuʼn qbʼaj tzʼeʼy tuʼn qʼaqʼ.

Apocalipsis 20:13: «Xi tqʼoʼn mar qe kyimni ateʼ tuj; ex ju kamik tukʼix ju kynajbʼil kyimni [moqa infierno, Nueva Versión Internacional] xi kyqʼoʼn qe kyimni ateʼ kyuj».

Aju t-xilen: Kykyaqil xjal ateʼ toj infierno, kyimni ateʼ, pero che kjawil anqʼin juntl maj.

Apocalipsis 20:14: «Atzunju kamik tukʼix ju kynajbʼil kyimni [moqa infierno, Nácar-Colunga] e kuʼx xoʼn tuj najabʼ in kʼant tuʼn qʼaqʼ».

Aju t-xilen: Aj kyjaw anqʼin kyimni, kbʼel najsaʼn infierno moqa kynajbʼil kyimni ex kʼokel ik tzeʼn in bʼaj tzʼeʼy tuʼn qʼaqʼ. Toj ambʼil aju, ni jun xjal kkyimel tuʼn tpaj il bʼant tuʼn Adán (Romanos 5:12).

Qeju tnejel yol ajbʼen toj Biblia

Ik tzeʼn kʼokel qkeʼyin toj lista tkubʼ kubʼni, ateʼ junjun traductor o bʼaj kytzpetsaʼn kyximbʼetz xjal aj tajbʼen yol infierno kyuʼn aj tkubʼ kytraducirin qe tnejel yol ajbʼen tuʼn Tyol Dios. ¿Tiquʼn? Tuʼnju junxitl kyxilen yol lu. Toj junjun maj, bʼant jlu kyuʼn tuʼn t-xi kyxnaqʼtzaʼn qa in che ten nya bʼaʼn xjal toj kʼixkʼoj te jumajx toj qʼaqʼ ex nya tuʼn kykubʼ najsaʼn te jumajx.

  • Seol (toj hebreo, שְׁאוֹל), Hades (toj griego, ᾅδης).

    Aju t-xilen: Atzun tbʼi lugar in kubʼ qʼoʼn te techel jatumel in che ojlan kyimni (Salmo 16:10; Hechos 2:31).

    Qe traducción tiʼj: Sepulcro, infierno, abismo (Torres Amat); el lugar de los muertos (La Biblia Latinoamérica, 2011).

  • Gehena (toj griego, γέεννα).

    Aju t-xilen: Xitbʼil te jumajx (Mateo 5:30).

    Qe traducción tiʼj: Gehena; infierno (Torres Amat, Dios habla hoy).

  • Tártaro (toj griego, ταρταρόω).

    Aju t-xilen: Aju lugar mintiʼ tajbʼen jatumel ateʼ qe demonio moqa qeju nya bʼaʼn anjel (2 Pedro 2:4).

    Qe traducción tiʼj: Tártaro; infierno (La Biblia Latinoamérica, Dios habla hoy).

  • Apṓleia (toj griego, ἀπώλεια).

    Aju t-xilen: Xitbʼil (Mateo 7:13).

    Qe traducción tiʼj: Xitbʼil; infierno (Nueva Traducción Viviente).

¿Jatumel tzaj tzyet xnaqʼtzbʼil tiʼj infierno?

Tzajni tiʼj xnaqʼtzbʼil nya ax tok: In xitoq kynimen ojtxe xjal te Egipto qa at jun infierno in kʼant tuʼn qʼaqʼ. In tzaj kyqʼamaʼn historiador qa kubʼ tzʼibʼin Libro del Amduat kyoj abʼqʼi 1600 tjaqʼxi ambʼil qʼiʼn quʼn jaʼlo ex in yolin tiʼj ambʼil tej kykux maquʼn xjal te Egipto. In tzaj tqʼamaʼn libro qa «pichʼli in che kux xoʼn xjal toj qʼaqʼ ex [...] qa mlayx che etz tzaqpiʼn» (The Egyptian Heaven and Helld [El cielo y el infierno egipcios]).

Mintiʼ kyqʼama tnejel okslal qa at infierno: «Mintiʼ in kanet tqanil quʼn toj NT [Nuevo Testamento] qa e pakbʼan tnejel okslal tiʼj infierno in kʼant tuʼn qʼaqʼ» (A Dictionary of Christian Theology [Diccionario de teología cristiana]).

Bʼaj smoʼn tukʼil kyxnaqʼtzbʼil xjal te Grecia: In tzaj tqʼamaʼn Encyclopædia Britannica jlu: «Atxix kyoj abʼqʼi 150 tiʼj ambʼil qʼiʼn quʼn jaʼlo, kubʼ kyximen junjun okslal otoq che xnaqʼtzan toj tnam Grecia qa iltoq tiʼj tuʼn kyyolin tiʼjju otoq tzaj xnaqʼtzaʼn kye [...]. Kubʼ kyximen qa mas tbʼanel tuʼn kyyolin tiʼj t-xnaqʼtzbʼil Platón». Kyxol qe xnaqʼtzbʼil tzaj kykʼamoʼn, at aju qa in cheʼx xjal toj qʼaqʼ aj kykyim ex qa in che ten toj kʼixkʼoj te jumajx. «Kyxol kykyaqil qe filósofo te Grecia, mas ok qʼoʼn toklen t-xnaqʼtzbʼil Platón tiʼj infierno» (Historia de los infiernos).e

In najbʼentoq jlu kyuʼn xjal tuʼn kybʼaj patin txqantl. In tzaj tqʼamaʼn jun uʼj tok tbʼi Inquisición española, qa bʼant jlu kyuʼn junjun xjal tuʼnju kubʼ kyximen qa ok te jun techel kywitz txqantl xjal aj il tuʼntzun tel kynikʼ tiʼj tzeʼn kʼokel kyanqʼibʼil aj kypon toj infierno ex tuʼn tonin kyiʼj tuʼn tajtz tiʼj kyanmi (La Inquisición, el lado oscuro de la Iglesia).f Ax jlu bʼant tuʼn reina María I te Inglaterra tej tkubʼ tpatin junlo 300 protestante toj qʼaqʼ, tuʼnju kubʼlo t-ximen jlu: «Qa che tel xjal nya bʼaʼn toj kʼixkʼoj toj infierno te jumajx, entonces bʼaʼn tuʼn tkubʼ nqʼoʼne kykastiw ik tzeʼn tajbʼil Dios ex tuʼn kykubʼ npatine tzalu twitz Txʼotxʼ» (Universal History g [Historia universal]).

Aju infierno te ambʼil jaʼlo: Ateʼ junjun okslabʼil o bʼaj kychʼexpuʼn chʼin xnaqʼtzbʼil tiʼj infierno. Mintiʼlo in bʼant jlu kyuʼn tuʼn tel kyikʼun jun xnaqʼtzbʼil nya ax tok, sino noq tuʼn kytzalaj qeju in che pon toj ky-iglesia (2 Timoteo 4:3). In tzaj tqʼamaʼn profesor Jackson Carroll jlu: «Kyaj xjal tuʼn tok kyojtzqiʼn jun Dios at tbʼanel tmod ex at tkʼujlabʼil [...]. Toj ambʼil jaʼlo, nya kygan xjal tuʼn kyyolin tiʼj il moqa tuʼn t-xi qʼamet qa at kyil».

d Aju bʼinchalte: Ernest Wallis Budge.

e Aju traductor: Godofredo González.

f Aju bʼinchalte: Primitivo Martínez Fernández.

g Aju bʼinchalte: Alexander Tytler.

    Onbʼil tiʼj Tyol Dios toj qyol mam (1982-2025)
    Tuʼn tetza
    Tuʼn tokxa
    • Mam
    • Tuʼn t-xi samet
    • Tze'n tu'n tetz yek'in
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Aju alkye tten tu'n tajb'en
    • Aju alkye tten in nok qxq'uqine aju in tzaj kytz'ib'en xjal
    • Tze’n tu’n tok xq’uqit privacidad
    • JW.ORG
    • Tuʼn tokxa
    Tuʼn t-xi mandarit enlace