MUZIMBU WAUBWA WASONEKELE LUKA

1 Banu babangi banakungulula na kusoneka mizimbu ya byuma bije bitwakulahela netu. 2 Bakwabo lalo baje balimwenenene ebi byuma na mesho kushwa ku mashangumukilo na baje bambulwile muzimbu wa Njambi nabo batulekele ebi byuma. 3 Ngeci, mwata Teofilo, nange njinatondesesa ebi byuma byoshe, mukemwo njinayongola kukusonekelabyo kwesekesa nomu mubinalikabasanena. 4 Njinalingi ngoco mangana utabe ngwobe cili bene byuma bibakulongesele na kanwa binapu bya busunga.

5 Mu matangwa a Heloda* mwene wa Judeya, kwakele kapilistu wa lizina lya Zakaliya uje wakele mu cibunga ca tupilistu cibasanene ngwabo Abaija. Munakazi wendi wapwile wa ku naanga ya Aloni, lizina lyendi ikeye Elizabethi. 6 Mu bubali bwabo bapwile ba kusungama ku mesho a Njambi, bapwile ba kulongwa, co lalo bakabangeyeye mashiko a Yehova na binangulo byendi byoshe. 7 Oloni kubakele na mwana mwafwa Elizabethi wapwile mumba, co boshe babali bapwile tukulukazi.

8 Zakaliya mwakele na kupanga cipangi cendi ca bupilistu ku mesho a Njambi mu cibunga cabo, 9 simbu yendi ya kwenyeka isense yetele kwesekesa nomu mubakele na kulingila tupilistu,* co wakobelele mu mwela wa kujela wa Yehova. 10 Ha simbu ya kwenyeka isense, mbunga ya banu bakele hanja na kulombela. 11 Co kangelo ka Yehova washolokele kuli ikeye, wemanene ku cilyo ca mutula wa kwenyekela isense. 12 Zakaliya mwamwene uje kangelo walishoshomwenene, co wazibile manene lyoba. 13 Oloni uje kangelo wamulekele ngwendi: “Keti uzibe lyoba Zakaliya, mwafwa kulambelela cobe banacizibi. Munakazi wobe Elizabethi akakukitila mwana wa munalume, ukamuluka ngwobe Iwano. 14 Mukajolela na kulisamba, co banu babangi bakabwahelela ha kusemuka kwendi, 15 mwafwa akapwa munu wa seho ku mesho a Yehova. Oloni kapandele kukanwa binyu nambe bwala bwoshe-bwoshe, co lalo akashula na sipilitu ya kujela nameme simbu kanda asemuke.* 16 Co akelwisa bana ba Isalele babangi kuli Yehova Njambi yabo. 17 Kutundaho lalo, akalibanga kuya kulutwe lwendi na sipilitu na nzili ngwe ya Eliya. Co akelwisa bimbunge bya bisemi ba banalume ku bana babo na kukwasa banu ba kujeneka kwononoka bakale na mana a baka-kusungama mangana abwahesele Yehova banu baje banalibwahesela.”

18 Zakaliya wehwile kangelo ngwendi: “Njasa kukulahela bati majwi obe? Mwafwa yange njinakolo, co lalo munakazi wange nakulubala.” 19 Kangelo wamukumbulwile ngwendi: “Yange Gabriele, uje akemana ku mesho a Njambi, bananjitumu njakwendeke nobe na kwambulula ou muzimbu waubwa kuli yobe. 20 Oloni omwo kuwatabele majwi ange aje akalishulisilila ha simbu ibanangula, upwa kabebebe, co wonowa kwendeka kweta noho habikalingiwila ebi byuma.” 21 Ha simbu ije, banu batwaleleleleho kubandamena Zakaliya. Oloni bakomokele mwafwa weshwalele manene mu mwela wa kujela. 22 Mwatuhukilemo, kasele kwendeka nabo, co basinganyekele ngwabo namono cuma ca kukomokesa* mu mwela wa kujela. Wakele na kwendeka nabo kupangesa maboko, oloni anga wapwile kabebebe. 23 Matangwa a cipangi cendi ca kujela* muwahwile, welukile kwimbo lyabo.

24 Mukwetile matangwa, munakazi wendi Elizabethi wakele na cikute, co kalisholwele ku banu ha bingonde bitanu. Wendekele ngwendi: 25 “Omu mukemwo mwananjilingi Yehova mu matangwa ano. Nanjanuka, co nanjitundisa shwamwa ku mesho a banu.”

26 Elizabethi mwakele na bingonde 6, Njambi watumine kangelo Gabriele ku nganda ya mu Galileya ibasana ngwabo Nazaleta. 27 Wamutumine kuli mumbanda uje kanda alilaleho na munalume. Uje mumbanda bamwendekeyeye* kuli munalume wa lizina lya Jozefu wa ku naanga ya Devidi. Lizina lya uje mumbanda ikeye Maliya. 28 Uje kangelo mwakobelele mukati, wendekele na Maliya ngwendi: “Uli bati, obe ibanabezikisa manene? Yehova ali nobe.” 29 Oloni aje majwi amulekele kangelo amukomokesele manene, co wakele na kusinganyekesesa byalumbunwine mwamumenekele mu ngila ije. 30 Ngeci uje kangelo wendekele ngwendi: “Keti uzibe lyoba Maliya, mwafwa Njambi na kubezikisa. 31 Ukala na cikute,* co ukakita mwana wa munalume, ukamuluka ngwobe Yesu. 32 Ou akapwa wakama, co bakamusana ngwabo Muna Uje Wahakamwa Manene. Yehova Njambi akamwana litanda lya ishe Devidi, 33 co akapwa Mwene ku njibo ya Jakobu ku myaka yoshe, co Bumwene bwendi kubukahu.”

34 Maliya wehwile kangelo ngwendi: “Eci casa kulingiwa bati, mwafwa yange kanda njililale laja na munalume?” 35 Kangelo wamukumbulwile ngwendi: “Sipilitu ya kujela ija hali yobe, co nzili ya uje Wahakamwa Manene ikufwika. Ngeci mwana iukakita bakamusana ngwabo wa kujela, Muna Njambi. 36 Co lalo kabushoko kobe Elizabethi uje ibakele na kwendeka ngwabo mumba, nemita mwana wa munalume mu bukulukazi bwendi, hano ali na bingonde 6. 37 Mwafwa kukwesi byuma byanendeka Njambi bije kubikalishulisilila.” 38 Maliya wendekele ngwendi: “Yange nji ndungo ya Yehova. Cilingiwe kuli yange ngwe muje muunendeka.” Ngeci uje kangelo wamusezele.

39 Mu matangwa aje, Maliya wakatukile na kuya bwasi-bwasi ku mitambela ya minkinda, mu nganda imo ya mu Juda. 40 Wakobelele mu njibo ya Zakaliya, co wamenekele Elizabethi. 41 Elizabethi mwazibile Maliya amumeneka, mbututu uje wakele mwimo lyendi waningangele. Co Elizabethi washulile na sipilitu ya kujela. 42 Watambekele manene ngwendi: “Unabezika hakati ka banakazi, co nabezika mwana uje ali mwimo lyobe! 43 Kunaija bati njibezike ngacije, ina ya Mwata wange aije kuli yange? 44 Munjinazibi unjimeneka, mbututu ali mwimo lyange naninganga mwafwa ya kubwahelela. 45 Nabwahelela lalo munakazi uje nataba ebi byuma bibanamuleke, mwafwa Yehova akabishulisilila.”

46 Maliya wendekele ngwendi: “Mwonyo wange* ushangazala Yehova, 47 co mbunge yange kuilikele kubwahelela muli Njambi, Mwobole wange, 48 mwafwa natala hali ngamba yendi wa kwisi. Kutunda litangwa lya lelo, banu ba mu bisemwa byoshe bakanjitumbula ngwabo nji wa kubwahelela. 49 Mwafwa Uje ali na nzili nanjilingila byuma byakama, co lizina lyendi lyapwa lya kujela. 50 Co mu cisemwa na cisemwa atetela baje bamuzibila lyoba. 51 Nalingi byuma byakama na liboko lyendi, nashandola baka-kulyalesa mu bimbunge byabo. 52 Natundisa banu ba nzili ha matanda abo, co najundula banu ba kwisi. 53 Baje banatsi njala nabakutisa na byuma byabibwa, oloni baje bakele na bufuko nabelwisa maboko-boko. 54 Naija na kukwasa ngamba yendi Isalele, nanuka kutetela kwendi, 55 ngwe mwendekele kuli bakukulwila betu, kuli Abrahamu na kuli batekulwila bendi, ku myaka yoshe.” 56 Maliya watumamene nendi bingonde bya kweta ku bitatu, co welukile kwimbo lyabo.

57 Simbu ya Elizabethi ya kusulumuna yetele, co wasulumwine mwana wa munalume. 58 Banu batungile nabo Elizabethi na babushoko bwendi bazibile ngwabo Yehova namutetela manene, co babwahelelele hamolika nendi. 59 Ha litangwa lya bu 8, batwalele mbututu ku mukanda, co bashakele kumwindula lizina lya ishe Zakaliya. 60 Oloni ina wabyanene ngwendi: “Embwe. Lizina lyendi ikeye Iwano.” 61 Bamukumbulwile ngwabo: “Naumo wahi kabushoko kobe wakala nolyo lizina.” 62 Co bapangesele maboko mu kwihula ishe abaleke lizina lyashakele kumuluka. 63 Ngeci wabalombele mbazubwila ya libaya, co wasonekeleho ngwendi: “Lizina lyendi ikeye Iwano.” Co boshe bakasamene manene. 64 Haje bene washamene mu kanwa, co ndaka yendi yazitukile, co washangumukile kwendeka na kushangazala Njambi. 65 Boshe baje babatungile nabo bazibile lyoba. Co ebi byuma byoshe bashangumukile kubyendeka mu mutambela woshe wa minkinda ya ku Judeya. 66 Boshe bazibile ebi byuma babinyungile mu bimbunge byabo, co bakele na kwendeka ngwabo: “Ou mwana akafwa bati?” Mwafwa liboko lya Yehova linakele nendi.

67 Ishe Zakaliya washulile na sipilitu ya kujela, co wapolofwetele ngwendi: 68 “Bashangazale Yehova Njambi ya Isalele, mwafwa nanuka banu bendi, co nabobola. 69 Natwimikila limbinga lya kutwobola* mu njibo ya ngamba yendi Devidi 70 ngwe mwendekele kwitila mu tunwa twa tupolofweto bendi ba kujela ba kusañulu, 71 ngwendi atwobola ku bitozi betu na ku maboko a boshe baje banatuzindi. 72 Akatetela lalo bakukulwila betu na kwanuka cikumiiyo cendi ca kujela, 73 cije cinapu kulisinga kwalisingile na kukulwila yetu Abrahamu, 74 mangana mwakamanesa kutwobola ku maboko a bitozi betu, akatwane kubezika ca kumupangela cipangi ca kujela kwa kujeneka lyoba, 75 oku tumwesa kulongwa cije kucesi kutenguluka, na kupwa ba kusungama ku mesho endi ha matangwa oshe. 76 Oloni yobe mwanike wamundondo, bakakusana ngwabo kapolofweto ka uje Wahakamwa Manene, mwafwa ukalibanga kulutwe lwa Yehova mangana ukamubwahesele bingila byendi, 77 na kwana banu bendi mangana a kuzibuka ngwabo abobola ha kubakonekela bubi bwabo, 78 mwafwa ya mema ku mbunge a Njambi yetu. Awa mema ku mbunge akalingisa ceke ca kukya kwa litangwa cikatumenekele kutunda mwilu 79 na kutwila ceke baje bali mu lisusulungu na baje bali mu munzinze wa butsi na kutwamenena mendi etu mu ngila ya kwoloka.”

80 Mwanike wamundondo wakolele ku mubila na ku sipilitu, co watwaleleleleho kukala mu mambo kweta noho halisholwelele ikeye babenya kuli Isalele.

2 Mu matangwa aje, Sezale Agustu washikile ngwendi banu boshe ba hano hasi bakalisonekese. 2 (Oku kulisonekesa kwakulibanga kwakeleko omwo Kwilinasi wapwile ngubulu wa Siria.) 3 Banu boshe baile na kulisonekesa, munu na munu ku nganda yendi. 4 Jozefu nendi watundile ku Galileya mu nganda ya Nazaleta, waile ku Judeya ku nganda ya Devidi ije ibasana ngwabo Betelehema mwafwa wapwile wa ku njibo ya Devidi na ku naanga ya Devidi. 5 Waile na kulisonekesa na Maliya uje yambatele ngwe muje mubalikumiiye. Ha simbu ije Maliya wakele muyehi na kusulumuna. 6 Mubakele kuje, simbu yendi ya kusulumuna yetele. 7 Co wasulumwine munendi wa ntwatwa wa munalume. Wamubungilile mu binanga, co wamulangekele mwakulila bimuna mwafwa mu njibo ya kutulila bangenzi kumwakele mwela ubasele kutulila.

8 Kuje ku mutambela kwakele lalo tunyungi baje bakele mu shwata na kunyunga butanga bwabo butsiki. 9 Haje bene, kangelo ka Yehova wemanene kulutwe lwabo, co bumpau bwa Yehova bwabazengelekele na kubatwila ceke. Ngeci bazibile manene lyoba. 10 Oloni uje kangelo wabalekele ngwendi: “Keti muzibe lyoba, mwafwa njinaija na kumyambulwila muzimbu waubwa wa kubwahelela kwakama kuje kubakakala nakwo banu boshe. 11 Mwafwa litangwa lya lelo, mu nganda ya Devidi banamikitila mwobole uje napu Kristu Mwata. 12 Cizibukiso cimukamuzibukilaho eci: Mukawana mbututu ibanabungila mu binanga banamulangeka mwakulila bimuna.” 13 Haje bene kuli uje kangelo kwasholokele mbunga ya maswalale ba mwilu baje bakele na kushangazala Njambi na kwendeka ngwabo: 14 “Bumpau buye kuli Njambi wa mwilu, co kwoloka kukale hano hasi ku banu baje bamuya ku mbunge.”

15 Baje tungelo mubelukile mwilu, tunyungi bashangumukile kwendeka mukati kabo ngwabo: “Tuyeni ku Betelehema tukamone byuma binalingiwa bije byanatujombolwela Yehova.” 16 Haje bene baile, co bakawanene Maliya na Jozefu na mbututu banamulangeka mwakulila bimuna. 17 Mubamwene ebi byuma, bambulwile muzimbu ubabalekele kutalesa kuli ou mwanike wamundondo. 18 Co boshe baje bazibile bakomokele manene bibabalekele baje tunyungi. 19 Oloni Maliya wanyungile aje majwi oshe na kuwasinganyekesesa mu mbunge yendi mangana amone biwalumbunwine. 20 Baje tunyungi belukile, banene Njambi bumpau na kumushangazala mwafwa ya byuma byoshe bibazibile nebi bibamwene ngwe muje mubabalekelelebyo.

21 Mukwetile matangwa 8, simbu ya kumutwala ku mukanda yetele, co bamulukile ngwabo Yesu, lizina lije lyamulukile kangelo simbu kanda ina amwimite.

22 Muyetele lalo simbu yabo ya kubajelesa kwesekesa na Lishiko lya Mosesa, banenele uje mwanike ku Jelusalema mangana bamwane kuli Yehova, 23 ngwe muje mubanasoneka mu Lishiko lya Yehova ngwabo: “Ntwatwa woshe wa munalume* banapande kumusana ngwabo wa kujela kuli Yehova.” 24 Ngeci banene mulambu ngwe mulyendeka Lishiko lya Yehova ngwalyo bakane “mayembe babali nambe bana ba tutela babali.”

25 Mu Jelusalema mwakele munalume wa lizina lya Simyoni, wapwile wa kusungama, co wazibilile Njambi lyoba. Ou munalume wabandamenene kumona mubakazembeleka Isalele, co sipilitu ya kujela yakele hali ikeye. 26 Co lalo kwitila mu sipilitu ya kujela, Njambi wamujombolwelele ngwendi kakatsi kubanga namono Kristu wa Yehova. 27 Nzili ya sipilitu muyamutwamenenene, wezile mu tempele ha simbu ije bisemi banenele mwanike wamundondo Yesu mangana bakumulinge kwesekesa nomu mulyendekele Lishiko. 28 Simyoni wambatele uje mwanike mu maboko endi, co washangazalele Njambi na kwendeka ngwendi: 29 “Mwata Wahakamwa ya Byoshe, unatabesoni ngamba yobe aye mu kwoloka kwesekesa nomu muwendekelele, 30 mwafwa mesho ange anamono ngila iwobwelamo banu, 31 ije iunabwahesa mangana banu boshe baimone. 32 Inapu ceke cije citundisa lisusulungu lije linafwiki baka-mafuti, inapu bumpau bwa banu bobe Baisalele.” 33 Oloni ishe na ina ya mwana balikomokelele byakele na kwendeka Simyoni hali mwana. 34 Kutundaho lalo, Simyoni wababezikisile, co walekele Maliya ina ya mwana ngwendi: “Ou mwanike banamwangwila kuwa kwa banu babangi mu Isalele na kubendula lalo, co akapwa cizibukiso cije cibakendeka mwamubi 35 (oloni yobe moko ya mukwale yailaha ikakupulyasana*), mangana bisinganyeka bya mu bimbunge bya banu babangi bijomboloke.”

36 Kwakele lalo kapolofweto wa munakazi wa lizina lya Ana, muna Fanwele wa ku muyati wa Asha. Ou munakazi wakulubalele, wayoyele na munalume wendi ha myaka 7 kutunda habalyambatelele, 37 co ha simbu ei wapwile fwile wa myaka 84. Simbu yoshe wakele na kwija ku tempele, wakele na kupanga cipangi ca kujela butsiki na mutanya na kulibindika kulya na kulambelela Njambi. 38 Ha simbu ije bene, Ana washwenene hayehi, co washangumukile kukandelela kuli Njambi na kwendeka hali uje mwanike kuli baje boshe babandamenene kwoboka kwa Jelusalema.

39 Mubamanesele kulinga byuma byoshe kwesekesa na Lishiko lya Yehova, belukile ku Galileya mu nganda yabo ya Nazaleta. 40 Uje mwanike watwaleleleleho kukola na kukanyama, watwaleleleleho kukala na mana, co Njambi watwaleleleleho kubwahelela hali ikeye.

41 Bisemi bendi bakele na kuya ku Jelusalema ku Paseka mwaka na mwaka. 42 Co mwakele na myaka 12, baile, kwesekesa nomu mubakele na kulingila ha simbu ya cilika. 43 Matangwa a cilika muwahwile, bakatukile na kwiluka, oloni uje mwanike Yesu wasalele mu Jelusalema. Bisemi bendi kubazibukile, 44 basinganyekele ngwabo ali hamo nabo ha cendo, ngeci bendele bungenzi bwa litangwa limo. Co bashangumukile kumutonda-tonda mukati ka babushoko bwabo na bandambo babo. 45 Oloni mubonwene kumuwana, belukile ku Jelusalema na kukamutonda-tonda manene. 46 Mukwetile matangwa atatu, bakamuwanene mu tempele na tumama mukati ka balongesi, ali na kubatolilila na kubehula bihula. 47 Co boshe baje bakele na kumutolilila, bakomokele manene cashu cendi ca kuzibisisa byuma na bikumbululo byendi. 48 Bisemi bendi mubamumwene, bakasamene manene. Co ina wamwihwile ngwendi: “Munange, bika watulingila ngacije? Yange na isho tunakala na kukutonda manene.” 49 Oloni wabakumbulwile ngwendi: “Munakala na kunjitondela bika? Kuma kumuzibuka ngweni njinapande kukala mu njibo ya Tate ndi?” 50 Nameme ngoco, kubazibisisile byuma byakele na kubaleka.

51 Co wasikumukile hamo nabo na kwiluka ku Nazaleta, wakatwaleleleleho kulyaka kwisi yabo.* Kutundaho lalo, ina wanyungile mwamubwa aje majwi oshe mu mbunge yendi. 52 Yesu watwaleleleleho kukala na mana na kukola ku mubila, co Njambi na banu batwaleleleleho kubwahelela hali ikeye.

3 Mu mwaka wa bu 15 wa ciyulo ca Tibeliasi Sezale, omwo Pontiasi Pilato wapwile ngubulu wa Judeya, Heloda* wakele na kuyula* mutambela wa Galileya, ndolome yendi Filipu wakele na kuyula mutambela wa Ituleya na Trakoniti, co Lisaniya wakele na kuyula mutambela wa Abilene. 2 Mu matangwa a kapilistu wakama Anasi, nawa a Kayafasi, lijwi lya Njambi lyezile kuli Iwano muna Zakaliya uje wakele mu mambo.

3 Ngeci Iwano waile ku mitambela yoshe ije yazengelekele Jodani, waile na kwambulula bya cimbwitiko cije cinapu cimweso ca kutenguluka mangana bubi babukonekele 4 ngwe mubanasonekela mu libulu lya kapolofweto Isaya ngwabo: “Kuli lijwi lya umo ali na kutambeka mu mambo ngwendi: ‘Bwaheseni ngila ya Yehova! Ololeni bingila byendi. 5 Binema byoshe banapande kubyofwela, minkinda yoshe na malundu oshe banapande kubisalamesa. Bingila bya kupengapenga banapande kubisungamesa, co bingila bya mandunga-mandunga banapande kubilambesa. 6 Ngeci banu boshe bakamona ngila yakobwelamo Njambi.’”

7 Ngeci, washangumukile kuleka mbunga ya banu baje bakele na kwija kuli ikeye na kubambwitika ngwendi: “Eni bana ba mambwambwa,* iya naminangula mangana mutewe butenu bwa Njambi buje buli na kwija? 8 Imeni bushuka buje bumwesa ngwabwo munatenguluka. Keti mushangumuke kwendeka mu bimbunge byeni ngweni, ‘Yetu tu bana ba Abrahamu.’ Mwafwa njimileka ngwange aha ha mamanya, Njambi asa kutundisilaho Abrahamu bana. 9 Cili bene, ngimbu ili laja ku muzi wa muti. Co muti woshe uje kuwimi bushuka bwabubwa bakaushinja na kuumbila mu tuhya.”

10 Co ije mbunga ya banu bamwihwile ngwabo: “Bikoni bitunapande kulinga?” 11 Wabakumbulwile ngwendi: “Woshe ali na bikobelo bibali,* aneko uje najena, co uje ali na byakulya nendi lalo aneko uje najena.” 12 Baka-kutelesa mitelo nabo bezile mangana bakubambwitike, co bamwihwile ngwabo: “Mulongesi, bika bitunapande kulinga?” 13 Wabakumbulwile ngwendi: “Keti mutelese banu mutelo wa kutubakana uje ubanatomo.” 14 Co na maswalale lalo bamwihwile ngwabo: “Bika bitunapande kulinga?” Wabakumbulwile ngwendi: “Keti muyandese* munu nambe kumubangeya byuma bya makuli. Oloni jaukeni na byuma bibali na kumyana.”*

15 Banu bakele na kubandamena Kristu, co boshe bakele na kulihula mu bimbunge byabo hali Iwano ngwabo, “Kumou keti ikeye Kristu ndi?” 16 Iwano wakumbulwile banu boshe ngwendi: “Yange njimimbwitika na mema, oloni ou nanjitubakana ku nzili ali na kwija, co kunjafwilililile kuzitula miba ya masanda endi. Ikeye akamimbwitika na sipilitu ya kujela na tuhya. 17 Nakwata cilelekeso mu liboko lyendi mangana ajelese mwamubwa ha lijungwilo lyendi na kukungululwila tiliku yendi mu cishete. Oloni lijungu alyenyeka mu tuhya tuje kutwasa kuzima.”

18 Iwano wabakanyamesele ha byuma bikwabo lalo byabingi, co watwaleleleleho kwambulwila banu muzimbu waubwa. 19 Oloni Heloda muka-kuyula mbongi mubamupayele kuli Iwano mwafwa ya Helodiasi munakazi wa ndolome yendi na byuma byabibi byoshe byalingile, 20 Heloda walingile mulonga ukwabo lalo: Wakele Iwano mu kamenga.

21 Banu boshe mubabambwitikile, Yesu nendi bamumbwitikile. Co Yesu mwakele na kulombela, lilu lyashokolokele, 22 co sipilitu ya kujela yezile hali ikeye mu cifwa ca kufwa ngwe liyembe. Co lalo mwilu mwatundile lijwi ngwalyo: “Yobe Munange, injazema, ukanjizibisa kubwaha.”

4 Yesu mwashulile na sipilitu ya kujela, watundile ku Jodani, co sipilitu ya kujela yamutwalele mu mambo 2 muje mwakakele matangwa 40, co Liyabolo wakele na kumweseka. Ha matangwa aje, kalile cuma cimo, oloni aje matangwa muwahwile, wazibile njala. 3 Ngeci, Liyabolo wamulekele ngwendi: “Nga u muna Njambi, leka eli limanya lipwe likende.” 4 Oloni Yesu wamukumbulwile ngwendi: “Banasoneka ngwabo, ‘Munu kapandele kuyoya makende lika.’”

5 Co wamutwalele helu na kumumwesa bumwene bwoshe bwa hano hasi mu simbu yaindondo lika. 6 Co Liyabolo wamulekele ngwendi: “Njikwana moko ya kuyula bumwene bwoshe obu na bumpau bwabwo, mwafwa bananjanabyo, co njasa kubyana munu woshe injishaka. 7 Ngeci nga unjilemesa nambe lumolika, ebi byuma byoshe bipwa byobe.” 8 Yesu wamukumbulwile ngwendi: “Banasoneka ngwabo, ‘Yehova Njambi yobe ikeye iunapande kulemesa, co ikeye lika iunapande kupangela cipangi ca kujela.’”

9 Wamutwalele lalo mu Jelusalema na kukamwimika helu ya cibumbe ca tempele,* co wamulekele ngwendi: “Nga u muna Njambi, tunda hano ulyumbile hasi, 10 mwafwa banasoneka ngwabo, ‘Akashika tungelo bendi mangana bakunyungilile,’ 11 co ‘Bakakukabwila mu maboko abo mangana limanya keti likapwesule lindi lyobe.’” 12 Yesu wamukumbulwile ngwendi: “Banasoneka ngwabo, ‘Keti weseke Yehova Njambi yobe.’” 13 Liyabolo mwamanesele kumweseka na byeseko byendi byoshe, wamusezele na kubandamena simbu yeka lalo yaibwa.

14 Yesu welukile ku Galileya na nzili ya sipilitu ya kujela, co muzimbu wa byuma byabibwa byalingile wajalakanene muje mu mitambela yoshe. 15 Kutundaho lalo, washangumukile kulongesa mu masinagogi abo, co boshe bamusingimikile.

16 Co waile ku Nazaleta kuje kwakolelele. Wakobelele mu sinagogi ngwe mwakele na kulingila ha litangwa lya Sabata, co wemanene mangana atande. 17 Ngeci, bamwanene libulu lya kuzenga lya kapolofweto Isaya, wazengunwine lije libulu, co wawanene haje habasonekele ngwabo: 18 “Sipilitu ya Yehova ili hali yange, mwafwa nanjibwabesa mangana njambulule muzimbu waubwa ku tuhutu. Nanjitumu njambulule kupatuka kwa bafunge na kutonesa tupuputwa na kukwasa baje banombwa, 19 na kwambulula bya mwaka wa Yehova wakuzibila banu ngozi.” 20 Mwamanesele, wazengele lije libulu, walilwisile kuli muka-kunyunga, co watumamene. Mesho a banu boshe baje bakele mu sinagogi akele hali ikeye. 21 Co washangumukile kubaleka ngwendi: “Eci cisoneka cimunazibi, lelo cinalishulisilila.”

22 Boshe bakele na kwendeka byuma byabibwa hali ikeye na kulikomokela manene mwafwa ya majwi amabwa akele na kutunda mu kanwa kendi. Bakele na kwendeka ngwabo: “Kumou keti muna Jozefu ndi?” 23 Co haje bene wabalekele ngwendi: “Cili bene mukanjitela eci cisimo ngweni, ‘Muka-kusaka lisake yobe babenya. Byuma bitunazibi bije binalingiwa ku Kapenamu bilinge na kuno ku mutambela wa kwimbo lyobe.’” 24 Co wabalekele ngwendi: “Cili bene njimileka ngwange, kapolofweto kubesi kumutambula ku mutambela kwatunda. 25 Oloni njimileka busunga ngwange: Mu Isalele mwakele bifwile babangi mu matangwa a Eliya omwo nyonzi kuyanyokele ha myaka itatu na bingonde 6. Co mu lifuti lyoshe mwakele njala yakama. 26 Nameme ngoco, Eliya kubamutumine kuli baje banakazi, oloni bamutumine lika kuli fwile wa ku Zalafethi mu lifuti lya Sidoni. 27 Co lalo, mu Isalele mwakele baka-mbumba babangi mu matangwa a kapolofweto Elisha, oloni naumo wahi ibajelesele* kubanga Namani wa ku Siria.” 28 Co boshe baje bakele mu sinagogi mubazibile ebi byuma, balubalele manene, 29 bakatukile na kumunanwisila hanja ya nganda. Co bamutwalele ku mungenyangenya* wa munkinda haje habatungile nganda yabo mangana bakamundamwine hasi. 30 Oloni ikeye washilukile mukati kabo, co waile.

31 Wasikumukile ku Kapenamu mu nganda ya Galileya. Co wakele na kubalongesa ha litangwa lya Sabata. 32 Banu balikomokelele manene mubazibile kulongesa kwendi, mwafwa wabalongesele ngwe munu uje ali na moko ya kutunda kuli Njambi. 33 Muje mu sinagogi mwakele munalume uje wakele na dimona, co watambekele ngwendi: 34 “Ha! Utonda bika kuli yetu obe Yesu muka-Nazaleta? Kuma unaija na kutunyongesa ndi? Njikuzibuka mwamubwa, yobe Wakujela wa Njambi.” 35 Oloni Yesu watenukilile uje dimona ngwendi: “Oloka kuluu, tunda muli ikeye.” Uje dimona wawisilile uje munalume mukati ka banu, co wamutundile, oloni kamubulumwine. 36 Ngeci, boshe balikomokelele manene na kushangumuka kulyendekesa umo na mukwabo ngwabo: “Endekesi ya kufwa bati ei? Mwafwa ali na kushika basipilitu ba kujwala na moko na nzili, co bali na kutunda!” 37 Ngeci muzimbu wa byuma byalingile Yesu wajalakanene manene muje mu mitambela.

38 Yesu mwatundile mu sinagogi, wakakobelele mu njibo ya Simoni. Co inamweno ya Simoni wakele na kubinja lisika-sika lyakama manene, ngeci bamulombele ngwabo amukwase. 39 Co wemanene kuyehi nendi na kumukulamena, watenukilile lije lisika-sika, co lyamutundile. Haje bene wakatukile na kushangumuka kubapangela.

40 Litangwa mulyakele na kulauka, boshe baje babinjile mishongo ya kuliseza-seza babanenele kuli ikeye. Co wakambekele maboko endi hali umo na umo wabo, ngeci bakangukile. 41 Badimona babangi nabo batundile, co batambekele ngwabo: “U Muna Njambi.” Oloni wabatenukilile, co kabatabesele mangana bendeke, mwafwa bazibukile ngwabo ikeye Kristu.

42 Mukwaile na kukya, Yesu wabasezele, co waile kwa likalyendi. Oloni mbunga ya banu bashangumukile kumutonda,* co bezile kuje kwakele. Besekele kumubindika ngwabo keti abaseze. 43 Oloni wabalekele ngwendi: “Njinapande kukambulula muzimbu waubwa wa Bumwene bwa Njambi na ku binganda bikwabo mwafwa bikebyo bibanjituminine.” 44 Ngeci waile na kwambulula mu masinagogi a mu Judeya.

5 Simbu imo, Yesu mwemanene ku lishali lya Genesaleti* na kulongesa, mbunga ya banu bamusindakanene omwo bakele na kutolilila ku lijwi lya Njambi. 2 Co wamwene mato abali banawatutika kumukulo wa lishali, oloni baka-kuta bisi batundilemo, bakele na kukusha manda abo. 3 Yesu wakobelele mu bwato bumo, buje bwapwile bwa Simoni, co wamulombele ngwendi abusindikileko halako kamandondo na nunda. Co watumamenemo na kushangumuka kulongesa mbunga ya banu oku ali mu bwato. 4 Mwamanesele kwendeka, walekele Simoni ngwendi: “Twala bwato haje hanalobo, co mute manda eni mangana mukwate bisi.” 5 Pita wamukumbulwile ngwendi: “Mulongesi, twalifwiti butsiki bwoshe nabimo bitunawana byahi, oloni mwafwa unendeka ngoco, njita manda.” 6 Mubalingile ngoco, bakwatele* bisi babangi, co manda abo ashangumukile kutabuka. 7 Bashobweyeye bakwabo baka-kuta bisi baje bakele mu bwato bukwabo ngwabo bakubakwase. Co bezile, bashulisile mato oshe abali, ngeci ashangumukile kubombela. 8 Simoni Pita mwamwene ebi byuma, wawililile ku mabuli a Yesu na kwendeka ngwendi: “Mwata, tunda kuli yange mwafwa nji muka-bubi.” 9 Wendekele ngoco mwafwa ikeye na baje bakele hamo nendi balikomokelele manene mubamwene bwingi bwa bisi babakwatele. 10 Jemusi na Iwano, bana ba Zebedi baje bakele na kuta bisi hamo na Simoni nabo balikomokelele. Co Yesu walekele Simoni ngwendi: “Keti uzibe lyoba. Mwafwa kutunda litangwa lya lelo upwoni muka-kuta banu.” 11 Ngeci belwisile mato abo ku nunda, basezele byuma byoshe, co bamukabangeyeye.

12 Ha simbu ikwabo, mwakele mu nganda imo, kwakele munalume umo uje wakele na mbumba mubila woshe. Uje munalume mwamwene Yesu, watsikamene na kukulamena hasi na kumulambelela ngwendi: “Mwata, nga ushaka wasa kunjijelesa.” 13 Yesu wolwele liboko lyendi, co wamukwatele na kumuleka ngwendi: “Njishaka! Jela.” Haje bene ije mbumba yahwile. 14 Co walekele uje munalume ngwendi keti alekeko munu. Wamulekele lalo ngwendi: “Oloni ya ukalisholole kuli kapilistu, co ukane bwana bwa ku kujelesa ngwe mwashikile Mosesa mangana bupwe bukaleho kuli bakebo.” 15 Muzimbu wa byuma byalingile wajalakanene kwoshe, co bibunga byakama bya banu bakele na kulikungulwila hamo kuli ikeye mangana bamutolilile na kubakangwisa ku mishongo yabo. 16 Oloni kakangi wakele na kuya ku myela kwa kujeneka banu na kulombela.

17 Litangwa limo mwakele na kulongesa banu, Bafalisi na baka-kulongesa Lishiko baje batundile mu membo oshe a ku Galileya na ku Judeya na baje batundile mu Jelusalema bakele kuje, co nzili ya Yehova ya kukangwisa banu yakele hali Yesu. 18 Co kwezile banalume baje bambatele munalume wa kalepa ha citalatala.* Bashakele kumukobelesa mukati mangana bamutwale kuli Yesu. 19 Mubonowele kumutwala mukati mwafwa ya mbunga ya banu, balondele ha ciluli, batubile mbengwa, co bamusosele na citalatala* cendi mukati ka banu baje bakele halutwe lwa Yesu. 20 Yesu mwamwene likulahelo lyabo, walekele uje munalume wa kalepa ngwendi: “Bubi bwobe banabukonekela.” 21 Ngeci, baka-kusoneka na Bafalisi bashangumukile kwendeka mukati kabo ngwabo: “Iya ou ali na kushaula Njambi? Kuma keti Njambi lika asa kukonekela bubi ndi?” 22 Oloni Yesu mwanangukile byuma bibakele na kwendeka mukati kabo, wabehwile ngwendi: “Bika bimuli na kusinganyeka mu bimbunge byeni? 23 Cuma cacasi cili, kwendeka ngwange, ‘Bubi bwobe banabukonekela,’ indi kwendeka ngwange, ‘Katuka wende’? 24 Oloni mangana muzibuke ngweni Muna munu ali na moko hano hasi ya kukonekela bubi—,” walekele uje muka-kalepa ngwendi: “Njikuleka ngwange, katuka, ambata citalatala* cobe uye kwimbo lyobe.” 25 Ngeci wakatukile ha mesho abo, wambatele citalatala* cendi, co waile kwimbo lyendi oku ashangazala Njambi. 26 Boshe bakasamene manene, co bashangumukile kushangazala Njambi. Bakomokele manene, co bendekele ngwabo: “Lelo, tunamono byuma bya kukomokesa!”

27 Munima yebi, Yesu watundile kuje, co wamwene muka-kutelesa mitelo wa lizina lya Levi natumama ku ofisi ya kutelela mitelo. Wamulekele ngwendi: “Njikabangeye.” 28 Ngeci, wasezele byuma byoshe, co wakatukile na kushangumuka kumukabangeya. 29 Levi wabwaheselele Yesu cilika cakama ku njibo yendi, co kwakele mbunga yakama ya baka-kutelesa mitelo na banu beka baje bakele na kulya hamo nabo.* 30 Bafalisi na baka-kusoneka babo mubamwene ngoco, bashangumukile kuyayabala kuli bandongesi bendi ngwabo: “Mwafwa bika mukali na kunwa hamo na baka-kutelesa mitelo na baka-bubi?” 31 Yesu wabakumbulwile ngwendi: “Bakangule kubesi kutonda muka-kusaka, oloni baje babinja bakebo bakamutondo. 32 Kunjezile na kusana baka-kusungama, oloni njineja na kusana baka-bubi mangana batenguluke.”

33 Bamulekele ngwabo: “Bandongesi ba Iwano na bandongesi ba Bafalisi kakangi bakalibindika kulya, co bakalambelela Njambi. Oloni bandongesi bobe bakali na kunwa.” 34 Yesu wabakumbulwile ngwendi: “Kumwasa kulingisa babusamba ba cambato balibindike kulya nga cambato acili nabo. Kuma mwasa kulinga ngoco ndi? 35 Oloni matangwa akaija omwo bakabanyekaye, co mu matangwa aje bakalibindika kulya.”

36 Wabalekele cakumwenako cikwabo ngwendi: “Naumo wahi asa kuteta cikamba ha cizalo caciha na kucitungila ha cizalo ca laja. Nga alinga ngoco, cije cikamba caciha cijamuka haje ha cizalo ca laja. Co lalo cije cikamba caciha kucifwila haje ha cizalo ca laja. 37 Kutundaho lalo, kukwesi munu aka binyu byabiha mu bingonga bya binyu bya laja. Nga alinga ngoco, bije binyu byabiha bitabula bije bingonga, co bije binyu bitikila hasi, co lalo bije bingonga bya binyu bibihya. 38 Oloni binyu byabiha banapande kubyaka mu bingonga bya binyu byabiha. 39 Munu uje nanu binyu bya laja, kashaka lalo kunwa binyu byabiha, mwafwa endeka ngwendi, ‘Binyu bya laja binabwaha.’”

6 Co ha sabata imo, Yesu wakele na kwita mu lihya lya tiliku, co bandongesi bendi bakele na kwolomona mitwe ya tiliku na kuitsena na maboko abo na kuilya. 2 Bafalisi bamo mubamwene ngoco, bamwihwile ngwabo: “Mwafwa bika uli na kulinga cuma cije kubatabesa ha Sabata?” 3 Oloni Yesu wabakumbulwile ngwendi: “Kuma kanda mutandeho laja byuma byalingile Devidi omwo ikeye na banalume baje bakele nabo batsile njala ndi? 4 Wakobelele mu njibo ya Njambi, co bamwanene makende aje abanene kuli Njambi,* wawalile na kwanako banalume baje bakele nabo. Aje makende kubatabesele munu woshe-woshe kuwalya kubanga tupilistu lika.” 5 Ngeci wabalekele ngwendi: “Muna munu Mwata wa Sabata.”

6 Ha Sabata ikwabo, wakobelele mu sinagogi, co washangumukile kulongesa. Muje mu sinagogi mwakele munalume wa kusekwa liboko lya cilyo. 7 Baka-kusoneka na Bafalisi bakele na kutalelela Yesu, bashakele bamone indi akangwisa uje munalume ha Sabata mangana bamuwane na mulonga. 8 Oloni Yesu wazibukile bisinganyeka byabo, ngeci walekele uje munalume wa kusekwa liboko* ngwendi: “Katuka wakwimane hakati.” Co wakatukile na kukemanaho. 9 Yesu wabehwile ngwendi: “Njicimihuleko tahi, cili cibatabesa kulinga ha Sabata, kulinga cuma cacibwa indi kulinga cuma cacibi, kwobola mwonyo indi kuutsiya?” 10 Munima ya kubatala boshe, walekele uje munalume ngwendi: “Olola liboko lyobe.” Walingile ngoco, co liboko lyendi lyakangukile. 11 Oloni baka-kusoneka na Bafalisi balubalele manene, co bashangumukile kusimutwiya mukati kabo byuma bibalinga kuli Yesu.

12 Litangwa limo, waile ha munkinda na kulombela, co wakalombelele kuli Njambi butsiki bwoshe. 13 Mulyakile, wasanene bandongesi bendi, co wangwileho ba kupwa 12 baje balukile ngwendi tupositolo: 14 Simoni uje yalukile lalo ngwendi Pita na ndolome yendi Andru, Jemusi, Iwano, Filipu, Batolomeu, 15 Mateu, Tomasi, Jemusi muna Afeyasi, Simoni ibasana ngwabo “wantwima,” 16 Judasi muna Jemusi na Judasi Isikalioti uje watengulukile kupwa cingungu.

17 Co wasikumukile hamo nabo na kukemana ha mwela wa kusalama. Kwakele cibunga cakama ca bandongesi na mbunga yakama ya banu baje batundile ku Judeya kwoshe na ku Jelusalema na ku cikulo ca Tile na Sidoni. Aba banu bezile na kumutolilila na kubakangwisa ku mishongo yabo. 18 Co lalo baje bakele na basipilitu ba kujwala nabo bakele na kubakangwisa. 19 Mbunga yoshe ya banu yakele na kutonda kumumbola, mwafwa nzili yakele na kutunda kuli ikeye, co yakele na kubakangwisa boshe.

20 Yesu watalele bandongesi bendi, co washangumukile kubaleka ngwendi:

“Munabwahelela yeni tuhutu, mwafwa Bumwene bwa Njambi bunapu bweni.

21 “Munabwahelela yeni munatsi njala ha simbu ino, mwafwa mukakuta.

“Munabwahelela yeni muli na kulila ha simbu ino, mwafwa mukajolela.

22 “Munabwahelela banu mubamizinda, mubamibyana, mubamishaula na kumibiisa lizina ngwabo mu banu bababi mwafwa ya Muna munu. 23 Ha litangwa libamilinga ngoco, bwaheleleni na kulisamba, mwafwa cikandelela ceni cinapu cakama mwilu, mwafwa ebi byuma bikebyo bibalingile bakukulwila babo ku tupolofweto.

24 “Lubinda lweni eni baka-kufuka, mwafwa byuma byoshe bya kumizembeleka nabyo munabitambula laja.

25 “Lubinda lweni yeni munakuta ha simbu ino, mwafwa mukatsa njala.

“Lubinda lweni yeni muli na kujolela ha simbu ino, mwafwa mukaziba busiwa na kulila manene.

26 “Lubinda lweni, omwo banu boshe bamyendeka mwamubwa, mwafwa mukemwo mubakele na kulinga bakukulwila babo ku tupolofweto ba makuli.

27 “Oloni yeni muli na kutolilila njimileka ngwange: Twaleleleniho kuzema bitozi beni, lingeni mwamubwa baje bamizinda, 28 bezikiseni baje bamisinga, lombeleleni baje bamishaula. 29 Uje akupupa mbanda ku nana imo, mwane na nana ikwabo lalo. Co uje ambata cizalo cobe ca helu, keti umubindike na cizalo cobe ca mukati. 30 Woshe akulomba, mwane. Co woshe ambata byuma byobe, keti umwihulebyo.

31 “Co lalo mumushakela ngweni bakweni bamilinge, neni balingenimo.

32 “Nga muzema lika baje bamizema, co bamishangazalela halijo? Mwafwa na baka-bubi bazema baje babazema. 33 Nga mulinga lika mwamubwa baje bamilinga mwamubwa, co bamishangazalela halijo? Mwafwa na baka-bubi mukemwo mubakalingi. 34 Co lalo nga mukongwesa* lika baje bamumona ngweni basa kumilwisila, co bamishangazalela halijo? Mwafwa na baka-bubi bakakongwesa bakwabo baka-bubi mangana babelwisile byuma bya kupwa hamo na bije bibanana. 35 Oloni yeni twaleleleniho kuzema bitozi beni, lingeni mwamubwa, kongweseni kwa kujeneka kubandamena kumilwisila, co cikandelela ceni cikapwa cakama. Co lalo mukapwa bana ba Wahakamwa Manene, mwafwa ikeye akazibila ngozi banu baje kubesi kukandelela na banu bababi. 36 Twaleleleniho kupwa baka-kutetela ngwe mwa Ishweni uje wapwa muka-kutetela.

37 “Co lalo, likeleni kusompa bakweni, co neni kubamisompo. Likeleni kupaya bakweni, co neni kubamipaya. Twaleleleniho kukonekela* bakweni, co neni bamikonekela.* 38 Twaleleleniho kwana, co neni banu bakamyana. Bakamisetekela ha bikobelo byeni seteko yaibwa, ya kundindangeya, ya kunyukumuna, co lalo ya kushulilila. Mwafwa seteko imuseteka nayo bakweni neni ikeyo ibakamiseteka nayo.”

39 Wabalekele lalo cakumwenako cikwabo ngwendi: “Kuma kapuputwa asa kutwamenena mukwabo kapuputwa ndi? Kuma mu bubali bwabo kubawila mu bwina ndi? 40 Ndongesi katubakana mulongesi wendi, oloni woshe ibanalongesa mwamubwa asa kupwa ngwe mulongesi wendi. 41 Bika utalela kacishoni kali mu lisho lya ndolome yobe, oloni kuunanguka lishoko lili mu lisho lyobe? 42 Wasa kuleka bati ndolome yobe ngwobe, ‘Ndolome, tumone njikutundise kacishoni kali mu lisho lyobe,’ okuni yobe kuwesi na kumona lishoko lili mu lisho lyobe? Obe muka-kulikwisa! Tundisa tahi lishoko lili mu lisho lyobe asina umona bwino mwakutundisila kacishoni kali mu lisho lya ndolome yobe.

43 “Kukwesi muti waubwa wima bushuka bwa kubola, co lalo kukwesi muti wa kubola wima bushuka bwabubwa. 44 Mwafwa muti woshe bakauzibukila ku bushuka bwawo. Cakumwenako, banu kubesi kupotola bikuyu ku mingonga nambe kupotola bushuka bwa binyu ku ciputa ca mingonga. 45 Munu wamubwa atuhwisa byuma byabibwa ku bufuko bwabubwa buli mu mbunge yendi. Oloni munu wamubi atuhwisa byuma byabibi ku bufuko bwabubi buli mu mbunge yendi, mwafwa kanwa kendi kendeka byuma binashulu mu mbunge.

46 “Bikoni bimukanjisanena ngweni, ‘Mwata! Mwata!’ oloni kumulingi binjendeka? 47 Woshe aija kuli yange na kuziba majwi ange na kuwakabangeya, njimimwesa uje nalifu nendi. 48 Napu ngwe munalume uje watungile njibo, wendile bwina bwa kuloba buje bwaketele na ha limanya, co watungileho lubula. Libazi mulyezile, mema akulyashele haje ha njibo, oloni kuwakele na nzili ya kuiningangesa mwafwa baitungile mwamubwa. 49 Ngeci woshe aziba majwi ange, oloni kalingiho cimo, napu ngwe munalume uje watungilile njibo yendi mu libu kwa kujeneka kutunga lubula. Mema alyashele haje ha njibo, co haje bene yawile na kubihya manene.”

7 Mwamanesele kuleka banu byuma byashakele kubaleka, wakobelele mu Kapenamu. 2 Kapitau ka maswalale umo wakele na ndungo uje yazemene manene. Uje ndungo wabinjile manene, co wakele muyehi na kutsa. 3 Uje kapitau mwazibile bya Yesu, watumine bakulunu ba Bajuda bamo kuli ikeye mangana bakamulombe aije na kukangwisa ndungo yendi. 4 Bezile kuli Yesu, co bashangumukile kumulambelela manene ngwabo: “Unapande kumulingila eci cuma, 5 mwafwa wazema muyati wetu, co ikeye natungu sinagogi yetu.” 6 Ngeci Yesu waile nabo. Oloni mwetele kuyehi na njibo, kumani uje kapitau ka maswalale natumu laja babusamba bendi bakuleke Yesu ngwabo: “Mwata, keti ulisine kwija, mwafwa kunjafwililile kukutambula mu njibo yange, 7 mukemwo njamwene ngwange kunjafwililile kwija kuli yobe. Oloni endeka lika lijwi, co ngamba yange akanguka. 8 Mwafwa nange njili mwisi ya banu bali na moko, co lalo njili na maswalale bali mwisi yange. Nga njileka umo ngwange, ‘Ya,’ co aya. Nga njileka mukwabo ngwange, ‘Ija,’ co aija. Co lalo nga njileka lalo ndungo yange ngwange, ‘Lingeci,’ co acilinga.” 9 Yesu mwazibile ebi byuma, wakomokele manene. Ngeci, watengulukile na kutala ije mbunga yakele na kumukabangeya, co wendekele ngwendi: “Njimileka ngwange naumo wahi injinawana mu Isalele ali na likulahelo lyakama ngeci mweli.” 10 Baje batumine mubelukile ku njibo, bakawanene uje ndungo nakanguka.

11 Kutundaho, Yesu waile ku nganda ibasana ngwabo Naini, co bandongesi na mbunga yakama ya banu baile hamo nendi. 12 Mwetele kuyehi na cikolo ca nganda, wamwene mutsi bali na kumutuhwisa hanja. Uje mutsi ikeye lika mwana wa munalume yakele nendi ina. Kutundaho lalo, uje ina wapwile fwile. Co mbunga yakama ya banu ba muje mu nganda bakele hamo na uje fwile. 13 Mwata mwamwene uje fwile, wamuzibilile ngozi, co wamulekele ngwendi: “Oloka, keti ulile.” 14 Ngeci washwenene na kukwata citalatala,* co baje bacambatele bemanene. Co wendekele ngwendi: “Obe mukwenje, njikuleka ngwange induka!” 15 Uje mutsi wendukile, co watumamene na kushangumuka kwendeka. Yesu wamwanene kuli ina. 16 Ngeci, boshe bazibile lyoba, co bashangumukile kushangazala Njambi ngwabo: “Kapolofweto wakama nasholoka mukati ketu.” Co lalo ngwabo, “Njambi nanuka banu bendi.” 17 Ou muzimbu wa byuma byalingile wajalakanene mu Judeya mwoshe na mu mitambela yoshe yateleko.

18 Co bandongesi ba Iwano bakalekele Iwano ebi byuma byoshe. 19 Ngeci Iwano wasanene bandongesi bendi babali, co wabatumine kuli Mwata bakamwihule ngwabo: “Yobe ibendekele ngwabo akaija indi tubandameneko weka?” 20 Baje banalume mubezile kuli Yesu bendekele ngwabo: “Iwano Muka-kumbwitika natutumu kuli yobe ngwendi, ‘Yobe ibendekele ngwabo akaija indi tubandameneko weka?’” 21 Ha simbu ije bene, wakangwisile babezi babangi na baka-kubinja mishongo yakama, co watundisile basipilitu bababi na kutonesa tupuputwa. 22 Yesu wabakumbulwile ngwendi: “Yeni mukaleke Iwano byuma bimunamono nebi bimunazibi, ngweni: Tupuputwa bali na kumona, biyanga bali na kwenda, baka-mbumba bali na kubajelesa, tusinda matwi bali na kuziba, batsi bali na kubasangula, co tuhutu bali na kubambulwila muzimbu waubwa. 23 Nabwahelela munu uje kawana cuma cimo muli yange cije cimutanwisa.”

24 Tutumwa ba Iwano mubaile, Yesu washangumukile kuleka mbunga ya banu bya Iwano ngwendi: “Bika bimwakamwene mu mambo? Mwakamwene lihongo lije lyakele na kuninganga na lihunzi ndi? 25 Indi bika bimwakamwene? Mwakamwene munu uje nazala bizalo bya kuseneta* ndi? Banu baje bakazala bizalo byabibwa na kuyoya mwamubwa bali mu binjibo bya bumwene. 26 Indi bikoni bimwaile na kumona? Kapolofweto ndi? Cili bene njimileka ngwange natubakana kapolofweto. 27 Ou ikeye ibendekele mu bisoneka ngwabo: ‘Taleni! Njituma katumwa kange kulutwe lwobe* uje akakubwahesela ngila.’ 28 Njimileka ngwange ku banu boshe baje banasemuka ku banakazi, naumo wahi natubakana Iwano, oloni munu wamundondo mu Bumwene bwa Njambi napu wakama kutubakana Iwano.” 29 (Banu boshe na baka-kutelesa mitelo mubazibile ngoco, bendekele ngwabo Njambi wapwa wa kusungama, mwafwa babambwitikile kuli Iwano Muka-kumbwitika. 30 Oloni Bafalisi na baje bazibukile manene Lishiko bombwanesele byabanangwile Njambi, mwafwa kubabambwitikile kuli Iwano.)

31 “Banu beci cisemwa njibesekesa kuli beya? Co banalifu na beya? 32 Banapu ngwe banike babandondo baje banatumama ha maliketi baje bali na kutambekela bakwabo ngwabo: ‘Twamimbilile kanamutolilo, oloni kumwakinine, twambolozokele, oloni kumwalilile.’ 33 Mu ngila imolika, Iwano Muka-kumbwitika mwezile, kalile makende nambe kunwa binyu, oloni yeni ngweni: ‘Ali na dimona.’ 34 Muna munu naija, ali na kulya na kunwa, oloni yeni ngweni: ‘Taleni ou munalume watsa ha kulya na ha kunwa binyu, kabusamba ka baka-kutelesa mitelo na baka-bubi.’ 35 Nameme ngoco, mana akasholoka kupwa a kusungama mu bipangi byawo byoshe.”*

36 Kafalisi umo watwaleleleleho kulanya Yesu ngwendi akalye nendi, ngeci wakobelele mu njibo ya uje Kafalisi, co wakashendabalele ku mesa. 37 Munakazi umo ibazibukile muje mu nganda ngwabo wapwile muka-bubi mwazibile ngwabo Yesu ali na kulya* mu njibo ya Kafalisi, wanenele njaba ya alabasta ya mazi a lwengo lwalubwa. 38 Wezile kunima ya Yesu, ku mendi endi, walilile na kushangumuka kujulisa mendi a Yesu na misozi yendi, co wawasikumwine na binkambu bya ku mutwe wendi, co lalo watsembele ku mendi a Yesu na kwitilako mazi a lwengo lwalubwa. 39 Uje Kafalisi wamulanyele mwamwene ngoco, wendekele mu mbunge yendi ngwendi: “Ngwe ou munalume napwile bene kapolofweto, ngwe nazibuka cifwa cou munakazi ali na kumukwata. Ngwe nazibuka ngwendi wapwa muka-bubi.” 40 Oloni Yesu wamukumbulwile ngwendi: “Simoni, kuli bimo binjishaka kukuleka.” Simoni wendekele ngwendi: “Mulongesi, njileke!”

41 “Kwakele banalume babali bakele na mikuli kuli muka-kukongwesa bimbongo. Umo wakele na mukuli wa madinari 500, mukwabo wakele na mukuli wa madinari 50. 42 Mubonowele kuwana byakumufweta, boshe babali wabakonekelele. Co hali aba babali, iya asa kuzema manene uje muka-kukongwesa?” 43 Simoni wamukumbulwile ngwendi: “Njimona ngwange uje ibanakonekela mukuli wakama.” Yesu wendekele ngwendi: “Unakumbulula mwamubwa.” 44 Yesu watalele uje munakazi, co walekele Simoni ngwendi: “Wamumono ou munakazi ndi? Njinakobela mu njibo yobe, kuwanjanene mema a kujwela ku mendi, oloni ou munakazi najulisa mendi ange na misozi yendi, co nawasikumuna na binkambu byendi. 45 Yobe kuwanjitsembele, oloni kutunda ha simbu injineja muno, ou munakazi kalikelele kutsemba ku mendi ange. 46 Yobe kuwetilile mazi ku mutwe wange, oloni ou munakazi netila mazi a lwengo lwalubwa ku mendi ange. 47 Ngeci njikuleka ngwange, bubi bwendi nameme bwabwingi* manene, banabukonekela, mwafwa namwesa cizemo cakama. Oloni uje ibanakonekela kamandondo, amwesa lalo cizemo cacindondo.” 48 Co walekele uje munakazi ngwendi: “Bubi bwobe banabukonekela.” 49 Baje bashendabalele nendi ku mesa bashangumukile kwendeka kuli umo na mukwabo ngwabo: “Munu muka bene ou akonekela nameme bubi?” 50 Oloni Yesu walekele uje munakazi ngwendi: “Likulahelo lyobe linakwobola, ya mu kwoloka.”

8 Kutundaho, Yesu waile mu nganda na nganda na mu limbo na limbo na kwambulula muzimbu waubwa wa Bumwene bwa Njambi. Co baje 12 bakele nendi, 2 na banakazi bamo babatundisile basipilitu ba kujwala na kubakangwisa ku mishongo yabo. Aba banakazi bapwile Maliya ibasanene ngwabo Magadalena uje ibatundisile badimona 7, 3 Joana munakazi wa Kuza uje wakele na kutwamenena njibo ya Heloda, Suzana na banakazi bakwabo babangi baje bakele na kupangesa byuma byabo mu kubapangela.

4 Mbunga yakama ya banu mubalikungulwilile hamolika na baje bakele na kuya nendi mu nganda na nganda, wabalekele cakumwenako ngwendi: 5 “Muka-kukuba waile na kukuba bimbuto byendi. Mwakele na kukuba, bimbuto bimo byawililile kumukulo wa ngila, babilyatangelele, co tuzila babilile. 6 Bikwabo byawililile ha mamanya, co byamenene, oloni byomine mwafwa kubyakele na mema. 7 Bikwabo lalo byawililile mu mingonga, co ije mingonga yakolelele hamo nabyo yabikimbitisile. 8 Byeka byawililile ha libu lyalibwa, co byamenene na kwima bushuka 100.” Mwamanesele kwendeka ebi byuma, wajundwile ku lijwi na kwendeka ngwendi: “Woshe ali na matwi atolilile.”

9 Oloni bandongesi bendi bamwihwile ngwabo abaleke bicilumbununa cije cakumwenako. 10 Wendekele ngwendi: “Yeni banamikwasa muzibisise mahungu a kujela a Bumwene bwa Njambi. Oloni ku banu boshe byuma byoshe bili mu byakumwenako mangana nameme batala, keti bamone, nameme baziba, keti banangukeho cimo. 11 Co eci cakumwenako cilumbununa ebi: Mbuto inapu lijwi lya Njambi. 12 Bimbuto bije byawililile kumukulo wa ngila binapu banu baje banazibi lijwi, oloni Liyabolo aija na kubanyangula lije lijwi lili mu bimbunge byabo mangana keti batabe, co keti boboke. 13 Bimbuto bije byawililile ha mamanya binapu banu baje baziba lijwi, co balitambula mu kubwahelela, oloni kubashimbika mizi. Bataba ha simbu yaindondo lika, co ha simbu ya byeseko, bawa. 14 Bimbuto bije byawililile mu mingonga binapu banu baje banazibi lijwi, oloni bishoti, bufuko na senga ya mu kuyoya bibongumuna na kubakimbitisa, co bibonowesa kwima bushuka buje buhya. 15 Bimbuto bije byawililile mu libu lyalibwa, binapu banu baje batolilila ku lijwi na bimbunge byabibwa, co balinyunga na kukolesa oku bema bushuka.

16 “Naumo wahi ashwameka ndeya na kuifwikilila mu cuma cimo nambe kuyaka mwisi ya mwela, oloni ayaka ha citumbikilo ca bindeya mangana baje bakobela mukati bamone ceke. 17 Kukwesi cuma ca kushweka cije kucikajomboloka, nambe cuma cinabanda cije kucikaija hashandangala. 18 Ngeci, munapande kutolilila mwamubwa mwafwa woshe ali na byuma bakamubwezelelako bikwabo, oloni woshe kesi na byuma, nameme bije byasinganyeka ngwendi ali nabyo bakamunyekabyo.”

19 Co ina na bandolome bendi bezile kuli ikeye, oloni kubasele kweta kuli ikeye mwafwa ya mbunga ya banu. 20 Ngeci bamulekele ngwabo: “Noko na bandolome bobe bali hanja bashaka bakumone.” 21 Wabakumbulwile ngwendi: “Nana na bandolome bange banapu aba baziba lijwi lya Njambi na kulinyunga.”

22 Litangwa limo, Yesu na bandongesi bendi bakobelele mu bwato, co wabalekele ngwendi: “Tujabukeni tuye musambwa lya lishali.” Ngeci basunwine bwato. 23 Mubakele na kujabula, Yesu waile mu tulo. Co ha lishali hakatukile lihunzi lyakama, ngeci bwato bwabo bwashangumukile kushula mema, co bakele mu bushonde. 24 Ngeci baile na kumwindula ngwabo: “Mulongesi, Mulongesi, tutsa!” Yesu wendukile na kutenukila lije lihunzi na mankimba. Ngeci byatulile, co kwolokele kuluu. 25 Co wabehwile ngwendi: “Likulahelo lyeni lili kulijo?” Oloni bazibile lyoba na kulikomokela manene, co bendekele kuli umo na mukwabo ngwabo: “Iya bene ou? Mwafwa ashika nameme lihunzi na mankimba, co bimwononoka.”

26 Co bakatutikile musambwa mu mutambela wa baka-Gelasini uje walitalele na Galileya. 27 Yesu mwatundile mu bwato, waliwanene na munalume umo wa muje mu nganda uje wakele na badimona. Uje munalume kazalele bizalo ha simbu yailaha, co kakele na kukala ha njibo, oloni wakele na kukala ha bihilo. 28 Mwamwene Yesu, watetubukile na kuwila kulutwe lwendi. Co watambekele ngwendi: “Obe Yesu Muna Njambi Wahakamwa Manene, utonda bika kuli yange? Njikulomba ngwange keti unjiyandese.” 29 (Uje munalume wendekele ngoco, mwafwa Yesu wakele na kushika uje sipilitu wa kujwala ngwendi atunde muli ikeye. Uje sipilitu wa kujwala wakwatele uje munalume ha bisimbu byabingi.* Co kakangi banu bakele na kumukuta malyenge ku maboko na ku mendi na kumunyungilila, oloni wakele na kuwabatozola, co uje dimona wakele na kumutwala ku myela ya kujeneka banu.) 30 Yesu wamwihwile ngwendi: “Lizina lyobe yobe iya?” Wamukumbulwile ngwendi: “Yange Mbunga,” mwafwa badimona babangi bamukobelele. 31 Co baje badimona batwaleleleleho kumulambelela ngwabo keti abashike baye mu mbulu.* 32 Co kuje, kwakele butanga bwakama bwa bingulu buje bwakele na kulila ha munkinda, ngeci baje badimona bamulambelelele ngwabo abatabese bakobele muje mu bingulu, co wabatabesele. 33 Ngeci batundile muli uje munalume na kukakobela mu bingulu, co buje butanga bwa bingulu bwashatukilile ku mungenyangenya* wa lishali na kukawila mu mema, co bwanyongelelemo. 34 Oloni tunyungi mubamwene byuma byalingiwile batewele, co bakambulwile bije byuma mu nganda na mu membo.

35 Ngeci banu baile na kumona byuma byalingiwile. Bezile kuli Yesu, bawanene uje munalume ibatundisile badimona nazala, ali mwamubwa, natumama ku mendi a Yesu, co bazibile lyoba. 36 Baje balimwenenene ebi byuma, balekele baje bezile mwakangukilile uje munalume wakele na badimona. 37 Co banu babangi ba muje mu mutambela wa baka-Gelasini balombele Yesu ngwabo atunde kuli bakebo mwafwa bazibile manene lyoba. Co Yesu wakobelele mu bwato mangana aye. 38 Uje munalume ibatundisile badimona watwaleleleho kumulomba ngwendi aye nendi. Oloni Yesu wamwilwisile, wamulekele ngwendi: 39 “Iluka kwimbo lyobe, co ukatwaleleleho kwendeka byuma byanakulingila Njambi.” Ngeci waile na kwambulula mu nganda mwoshe byuma byamulingilile Yesu.

40 Yesu mwelukile, mbunga ya banu bamutambwile mwamubwa mwafwa boshe bakele na kumubandamena. 41 Co kwezile munalume umo wa lizina lya Jailosi. Ou munalume wapwile umo wa baka-kutwamenena mu sinagogi. Co wakuwililile ku mendi a Yesu na kushangumuka kumulambelela ngwendi aye ku njibo yendi, 42 mwafwa munendi umolika wa mumbanda, wa myaka ya kweta ku 12 wakele kuyehi na kutsa.

Yesu mwakele na kuyako, mbunga ya banu bakele na kumusindakana. 43 Co kwakele munakazi umo uje wabinjile mushongo wa kwita maninga ha myaka 12, oloni naumo wahi wasele kumukangwisa. 44 Uje munakazi wezile kunima ya Yesu, co wakwatele ku tubinzombo twa ku mungundo wa cizalo cendi, co haje bene maninga endi alikelele kwita. 45 Yesu wehwile ngwendi: “Iya nanjikwata?” Boshe mubakele na kubyana, Pita wendekele ngwendi: “Mulongesi, mbunga ya banu banakuzengeleka, co bali na kukusindakana.” 46 Oloni Yesu wendekele ngwendi: “Kuli umo nanjikwata, mwafwa njinazibi ngwange nzili inatundu muli yange.” 47 Uje munakazi mwamwene ngwendi kasele kulishweka, wezile oku ali na kujaja, wakuwililile kulutwe lwa Yesu na kuleka banu boshe byamukwatelele, nomu mwakangukilile haje bene. 48 Yesu wamulekele ngwendi: “Munange, likulahelo lyobe linakukangwisa. Ya mu kwoloka.”

49 Simbu wacikele na kwendeka, munalume umo wa ku njibo ya uje muka-kutwamenena mu sinagogi wezile na kwendeka ngwendi: “Munobe natsi, keti upakese lalo Mulongesi.” 50 Yesu mwazibile ngoco, walekele Jailosi ngwendi: “Keti uzibe lyoba, kulahela lika, co munobe ayoya.”* 51 Mwetele ku njibo, katabesele munu akobele nendi mukati, kubanga Pita, Iwano, Jemusi na ishe ya mwana na ina. 52 Banu boshe bakele na kulila na kulipupa ha binulo mwafwa ya busiwa. Oloni Yesu wabalekele ngwendi: “Olokeni, keti mulile, mwafwa ou mwanike katsile, oloni nalala lika.” 53 Mubazibile ngoco, bashangumukile kumujola na kumushendumuna mwafwa bazibukile ngwabo uje mwanike natsi. 54 Oloni Yesu wamukwatele ku liboko, wamusanene ngwendi: “Mwanike, induka!” 55 Co sipilitu* ya uje mwanike yelukile, haje bene wakatukile, co Yesu wabalekele ngwendi bamwane byakulya. 56 Bisemi bendi babwahelelele manene, oloni wabashikile ngwendi keti balekeko munu byuma byalingiwile.

9 Yesu wakungulwile baje 12, co wabanene nzili na moko ya kutundisa badimona boshe na kukangwisa mishongo. 2 Ngeci wabatumine na kwambulula Bumwene bwa Njambi na kukangwisa banu. 3 Co wabalekele ngwendi: “Keti mwambate cuma cimo mu bungenzi bweni, ipwe mulamu, ngonga ya byakulya, likende, bimbongo,* nambe bizalo bibali.* 4 Oloni mu njibo mwoshe mumukobela, kalenimo kweta noho hamutundilamo. 5 Kwoshe kuje banu babyana kumitambula, mumutunda omwo mu nganda, totomoneni likungu ku mendi eni mangana bupwe bukaleho kuli bakebo.” 6 Co mubakatukile, baile mu mutambela woshe, mu limbo na limbo na kwambulula muzimbu waubwa na kukangwisa banu kwoshe kubakele na kuya.

7 Heloda* muka-kuyula mbongi* wazibile byuma byoshe byakele na kulingiwa, co wakele mu citanga cakama mwafwa bamo bakele na kwendeka ngwabo Iwano banamusangula ku batsi. 8 Oloni bakwabo bakele na kwendeka ngwabo Eliya nasholoka, beka ngwabo umo wa tupolofweto ba kusañulu nasanguka. 9 Heloda wendekele ngwendi: “Iwano njamutapele mutwe. Indi ou ali na kulinga byuma binjili na kuziba iya nawa?” Ngeci washakele manene kumumona.

10 Tupositolo mubelukile, balekele Yesu byuma byoshe bibalingile. Ngeci waile nabo ku mutambela wa kujeneka banu mu nganda ibasana ngwabo Betisaida. 11 Oloni mbunga ya banu mubazibukile kwaile, bamukabele. Co wabatambwile mwamubwa na kushangumuka kubaleka bya Bumwene bwa Njambi na kukangwisa baje bashakele kubakangwisa. 12 Mukwakele na kutoka, baje 12 bezile na kumuleka ngwabo: “Leka ei mbunga ya banu baye mu membo na mu mahya mangana bakatonde kwa kulala na byakulya mwafwa kuno kutuli kukwesi banu.” 13 Oloni wabalekele ngwendi: “Baneni byakulya.” Bamukumbulwile ngwabo: “Kutwesi na byakulya byeka, kubanga makende atanu na bisi babali. Hamo yetu tuye na kulandela aba banu boshe byakulya.” 14 Banalume bakele kuje betele ku 5,000. Co Yesu walekele bandongesi bendi ngwendi: “Tumbikeni banu mu bibunga bya ma 50.” 15 Balingile ngoco, co boshe batumamene. 16 Wambatele aje makende atanu na bisi babali, watalele mwilu na kulombela. Wawamungwile, co washangumukile kwana aje makende na bisi kuli bandongesi bendi mangana bapangezele mbunga ya banu. 17 Boshe balile, bakutile. Bakungulwile bimbazubwila byasaleleko, co bashulisile bizuma 12.

18 Ha simbu ikwabo, mwakele na kulombela likalyendi, bandongesi bezile kuli ikeye, co wabehwile ngwendi: “Mbunga ya banu bali na kwendeka ngwabo yange iya?” 19 Bamukumbulwile ngwabo: “Bamo ngwabo Iwano Muka-kumbwitika, bakwabo ngwabo Eliya, beka ngwabo umo wa tupolofweto ba kusañulu nasanguka.” 20 Co wabehwile ngwendi: “Yenico ngweni yange iya?” Pita wamukumbulwile ngwendi: “Yobe Kristu wa Njambi.” 21 Co wababindikile ngwendi keti balekeko munu ei ñanda. 22 Ngeci wabalekele ngwendi: “Muna munu napande kwita mu tuyando twatwingi na kumubyana ku bakulunu na tupilistu bakama na baka-kusoneka na kumutsiya. Co ha litangwa lyamucitatu bakamusangula.”

23 Walekele lalo banu boshe ngwendi: “Nga munu ashaka kunjikabangeya napande kulibyana ikeye babenya, co ha litangwa na litangwa ambate citi cendi ca kuyandesela* na kutwalelelaho kunjikabangeya. 24 Woshe ashaka kunyungilila mwonyo* wendi, auzimbalesa. Oloni woshe azimbalesa mwonyo* wendi mwafwa yange, aunyungilila. 25 Bubwa muka bwawana munu nga afuka kaye koshe, oloni azimbalesa mwonyo wendi nambe aunyongesa? 26 Woshe anjizibila shwamwa na kuzibila shwamwa majwi ange, Muna munu nendi akamuzibila shwamwa mwakaija mu bumpau bwendi, nobu bwa Ishe, nobu bwa tungelo ba kujela. 27 Oloni cili bene njimileka ngwange kuli bamo banemana hano baje kubakatsi kubanga banamono tahi Bumwene bwa Njambi.”

28 Mukwetile matangwa 8 kutunda hendekelele awa majwi, wambatele Pita, Iwano na Jemusi, wakandukile nabo ha munkinda na kulombela. 29 Mwakele na kulombela, sholwesi ya cihanga cendi yatengulukile, co bizalo byendi byatokele manene na kubyakuma. 30 Co haje bene banalume babali bakele na kusimutwiya nendi. Baje banalume bapwile Mosesa na Eliya. 31 Basholokele na bumpau, co bashangumukile kusimutwiya bya kuya kwendi kuje kwashulisilila ololo mu Jelusalema. 32 Pita na baje bakele nendi bazibile manene tulo. Oloni mubatonene, bamwene bumpau bwa Yesu na banalume babali baje bemanene nendi. 33 Baje banalume mubakele na kumuseza, Pita walekele Yesu ngwendi: “Mulongesi, cibwaha nga tukala hano bene. Tutabese tushimbike bitenti bitatu, imo yobe, ikwabo ya Mosesa, ikwabo ya Eliya.” Pita kazibukile byakele na kwendeka. 34 Simbu wacikele na kwendeka ebi byuma, kwezile lishelwa, co lyashangumukile kubafwika. Lishelwa mulyabafwikile, bazibile lyoba. 35 Co muje mu lishelwa mwatundile lijwi ngwalyo: “Ou ikeye Munange injinangula. Mutolilileni.” 36 Mubakele na kuziba lije lijwi, bamwene Yesu nasala likalyendi. Oloni bolokele kuluu, co ha matangwa aje kubalekele munu byuma bibamwene.

37 Lyamukwabo, mubasikumukile haje ha munkinda, mbunga ya banu baliwanene na Yesu. 38 Co munalume umo wakele muje mu mbunga watambekele ngwendi: “Mulongesi, njikulomba ucitaleko tahi munange mwafwa ikeye lika injili nendi. 39 Nga sipilitu wa kujwala namukwata, oho bene akatete, co akamutunyisa na kumulingisa atutumune lifulu ku kanwa. Co kesi kumutunda bwasi, oloni mwakamutundu akamuseze nabulumuka. 40 Njalombele bandongesi bobe ngwange bamutundise, oloni banonowa.” 41 Yesu wakumbulwile ngwendi: “Eni cisemwa ca kujeneka likulahelo na kuka, njikala neni simbu ya kupwa hali? Co njimyecelela simbu ya kupwa hali? Nena munobe kuno.” 42 Nameme mwakele na kushwena kuli Yesu, uje dimona wamuwisilile hasi, co wamutunyisile manene. Oloni Yesu watenukilile uje sipilitu wa kujwala na kukangwisa uje mwanike wa munalume, co wamwanene kuli ishe. 43 Ngeci, boshe balikomokelele manene bukama bwa nzili ya Njambi.

Simbu banu boshe bacikele na kukomoka byuma byoshe byakele na kulinga, Yesu walekele bandongesi bendi ngwendi: 44 “Tolilileni mwamubwa na kwanuka awa majwi, mwafwa Muna munu bakamwenda bungungu na kumwana mu maboko a banu.” 45 Oloni kubazibisisile byuma byendekele, mwafwa babashwekelele bulumbunwisi bwabyo mangana keti babizibisise, oloni batewele kumwihula bibyalumbunwine.

46 Bandongesi bashangumukile kulinga bimata ngwabo iya wakama mukati kabo. 47 Yesu wazibukile byuma bibakele na kusinganyeka mu bimbunge byabo, co wambatele mwanike wamundondo, wamwimikile kuyehi nendi. 48 Co wabalekele ngwendi: “Woshe atambula ou mwanike wamundondo mwafwa ya lizina lyange, nange nanjitambula. Co woshe anjitambula, natambula na Uje wanjitumine. Mwafwa woshe alikehesa hakati keni mubaboshe ikeye wakama.”

49 Iwano wamukumbulwile ngwendi: “Mulongesi, tunamwene munu umo nakele na kupangesa lizina lyobe mu kutundisa badimona, co tunamubindikile mwafwa keti umo wetu.” 50 Oloni Yesu wamukumbulwile ngwendi: “Keti mumubindike, mwafwa woshe kesi na kumilwisa ali ku mutambela weni.”

51 Matangwa endi a kuya mwilu muwakele na kushwena,* mbunge yendi yakele lika ku bungenzi bwa kuya ku Jelusalema. 52 Ngeci watumine tutumwa ngwendi balibange kuya. Co baile, bakakobelele mu limbo limo lya Basamaliya mangana bakamubwahesele cimweja byuma. 53 Oloni kubamutambwile, mwafwa walyangwilile* kuya ku Jelusalema. 54 Bandongesi bendi, Jemusi na Iwano mubamwene ngoco, bendekele ngwabo: “Mwata ushaka ngwobe tusane tuhya mwilu mangana twakubanyongese ndi?” 55 Oloni watengulukile na kubatenukila, 56 ngeci baile mu limbo lyeka.

57 Mubakele na kuya mu ngila, munu umo walekele Yesu ngwendi: “Njikukabangeya kwoshe kuuya.” 58 Oloni Yesu wamukumbulwile ngwendi: “Bimbanje bali na mena, tuzila bali na mashwa, oloni Muna munu kesi naha ha kusindamena mutwe wendi.” 59 Yesu walekele mukwabo ngwendi: “Njikabangeye.” Uje munu wamulekele ngwendi: “Mwata, njitabese njikatsinde tahi tate.” 60 Yesu wamukumbulwile ngwendi: “Ecela batsi batsinde batsi babo, oloni yobe ya ukambulule Bumwene bwa Njambi ku mitambela ya kulako.” 61 Mukwabo lalo wendekele ngwendi: “Mwata, njikukabangeya, oloni njitabese tahi njikasalese bakunjibo yange.” 62 Yesu wamulekele ngwendi: “Woshe nakwata ku cikekele, oloni atala ku byuma bili kunima, kafwililile mu Bumwene bwa Njambi.”

10 Munima yebi, Mwata wangwile bakwabo 70, co wabatumine babali-babali mangana balibange kuya mu binganda na mu mitambela yoshe muje mwayongwele kuya ikeye. 2 Wabalekele ngwendi: “Cili bene, cipangi ca kuteja cinapu cakama, oloni baka-kuteja banapu babandondo. Ngeci, lombeni Babenya cipangi ca kuteja mangana atume baka-kupanga mu cipangi cendi ca kuteja. 3 Yeni oni! Njili na kumituma ngwe bana ba bimanga mukati ka tungunga. 4 Keti mwambate cikwama ca bimbongo, nambe ngonga ya byakulya, nambe masanda, co keti mumeneke* munu mu ngila. 5 Mu njibo mwoshe mumukobela, bangeni kwendeka ngweni: ‘Kwoloka kukale muno mu njibo.’ 6 Nga muli munu uje wazema kwoloka, co kwoloka kweni kukala hali ikeye. Oloni nga wahimo, co kwoloka kweni kwiluka kuli yeni babenya. 7 Ngeci, kaleni omwo mu njibo. Lyeni na kunwa byuma bibamyana, mwafwa muka-kupanga napande kutambula fweto yendi. Keti mujalozoke kutunda mu njibo imo na kuya mu njibo ikwabo.

8 “Kutundaho lalo, mu nganda mwoshe mumukobela, co bamitambula, lyeni byakulya bibamyana, 9 kangwiseni baka-kubinja balimo na kubaleka ngweni: ‘Bumwene bwa Njambi bunaija hayehi neni.’ 10 Oloni mu nganda mwoshe mumukobela, nga kubamitambula, yeni mu bingila byayo byakama na kwendeka ngweni: 11 ‘Tumitotomwena likungu lya mu nganda yeni lije linasakamena ku mendi etu. Nameme ngoco, zibukeni ngweni Bumwene bwa Njambi bunaija hayehi.’ 12 Njimileka ngwange, kashitiko kabakana ije nganda ha litangwa lije, kakapwa kakama manene kutubakana ka Sodoma.

13 “Lubinda lwobe, obe Kolazini! Lubinda lwobe, obe Betisaida! Ngwe banu ba ku Tile na ba ku Sidoni bakebo bamwene ebi bipangi bya nzili ngwe batengulukile laja na kuzala bikeleya na kutumama mu lito. 14 Ngeci, kashitiko kabakakwana ha kusompa, kakapwa kakama manene kutubakana ka Tile na Sidoni. 15 Co yobe Kapenamu, usinganyeka ngwobe bakakujundula kweta na mwilu ndi? Ukasikumukila mu Cihilo!*

16 “Woshe amitolilila, nange nanjitolilila. Woshe amyombwanesa, nange nanjombwanesa. Co lalo woshe anjombwanesa, nombwanesa na uje wanjitumine.”

17 Co baje 70 belukile oku banabwahelela. Bendekele ngwabo: “Mwata, na badimona banatwononoka mutunapangesa lizina lyobe.” 18 Mwazibile ngoco, wabalekele ngwendi: “Njinamono Satana nau laja ngwe muhyato wa kutunda mwilu. 19 Tolilileni! Njinamyana moko ya kulyatangela manyoka na manyewe, na kuhyana nzili yoshe ya citozi ceni, co nacimo cahi cimibulumuna. 20 Nameme ngoco, keti mubwahelele mwafwa basipilitu bali na kumyononoka, oloni bwaheleleni mwafwa mazina eni banawasoneka mwilu.” 21 Ha simbu ije bene, sipilitu ya kujela yalingisile Yesu abwahelele manene. Co wendekele ngwendi: “Tate, Mwata wa mwilu na hasi, njikushangazala ku mbunga, mwafwa ebi byuma unabishwekela baka-mana na baka-kulilongesa, oloni unabijombolwela banike babandondo. Mukemwo bene Tate, mwafwa mukemwo muutondela. 22 Tate nanjana byuma byoshe, co naumo wahi azibuka Mwana kubanga Ishe. Co lalo naumo wahi azibuka Ishe kubanga Mwana na uje yashaka Mwana ngwendi amusholweleye.”

23 Ngeci watengulukilile kuli bandongesi bendi, co wabalekelele kumukulo ngwendi: “Anabwahelela mesho aje ali na kumona byuma bimuli na kumona. 24 Mwafwa njimileka ngwange tupolofweto babangi na bimyene bashungwiiye kumona byuma bimuli na kumona, oloni kubabimwene. Bashungwiiye lalo kuziba byuma bimuli na kuziba, oloni kubabizibile.”

25 Co munalume umo uje wazibukile manene Lishiko wemanene mangana eseke Yesu. Ngeci wehwile Yesu ngwendi: “Mulongesi, bika binjinapande kulinga mangana njikawane kuyoya kwa myaka yoshe?” 26 Yesu nendi wamwihwile ngwendi: “Bika bibanasoneka mu Lishiko? Biukatandamo byamwesa bika?” 27 Uje munalume wakumbulwile ngwendi: “‘Unapande kuzema Yehova Njambi yobe na mbunge yobe yoshe na mwonyo* wobe woshe na nzili yobe yoshe na bisinganyeka byobe byoshe’ na ‘kuzema mukweni ngwe muwalizema yobe babenya.’” 28 Yesu wamulekele ngwendi: “Unakumbulula mwamubwa. Twalelelaho kulinga ngoco, co ukawana kuyoya.”

29 Oloni mu kushaka kulimwesa ngwendi wa kusungama, uje munalume wehwile Yesu ngwendi: “Mukwetu napu iya?” 30 Yesu wamukumbulwile ngwendi: “Munalume umo wakele na kusikumuka kutunda ku Jelusalema kuya ku Jeliko. Co waliwanene na mapwepwe baje bamushulwile bizalo na kumunyeka byuma byendi byoshe, bamupupangele, co baile, bamusezele nalezumuka. 31 Co kapilistu umo wasikumukile muje mu ngila, mwamumwene, wamwongolokele. 32 Kalevi umo nendi mwakwetele haje ha mutambela, wamumwene, co wamwongolokele. 33 Oloni Kasamaliya umo uje wetile ije ngila, wakwetele haje ha mutambela. Co mwamumwene, wamuzibilile ngozi. 34 Ngeci, wamushwenene, wetilile mazi na binyu ha bimbandu byendi na kuzengaho binanga. Co wamwakele ha cimuna cendi na kumutwala ku njibo ya kutulila bangenzi mangana bamunyunge. 35 Lyamukwabo, wambatele madinari abali, wawanene babenya njibo ya kutulila bangenzi na kumuleka ngwendi: ‘Munyunge mwamubwa, co nga upangesa bimbongo byabingi kutubakana ebi, njakukufwetabyo munjiluka.’ 36 Iya hali aba batatu, iumona ngwobe wapwile mukwabo kuli uje ibalwisile mapwepwe?” 37 Wakumbulwile ngwendi: “Uje wamutetelele.” Yesu wendekele ngwendi: “Nobe ya ukalinge ngoco.”

38 Mubakele na kuya, Yesu wakakobelele mu limbo limo. Co munakazi umo wa lizina lya Matha watambwile Yesu mu njibo yendi kupwa mungenzi wendi. 39 Matha wakele na ndokazi yendi wa lizina lya Maliya uje watumamene ku mendi a Mwata na kutolilila ku byuma byakele na kwendeka.* 40 Matha ikeye watangukile na bipangi byabingi, co wezile kuli Yesu na kumuleka ngwendi: “Mwata, kuma yobe na mbunge yobe yahiko omwo ndokazi yange nanjisezela bipangi likalyange ndi? Muleke akunjikwase.” 41 Oloni Mwata wamukumbulwile ngwendi: “Matha, Matha, unalishoshomwena na kutanguka na byuma byabingi. 42 Byuma byabindondo lika bitutonda nambe cuma cimo. Maliya ikeye nalyangwila cuma cacibwa, co kubakamunyekeco.”

11 Simbu imo, Yesu wakele ku mwela umo na kulombela. Mwamanesele, umo wa bandongesi bendi wamulekele ngwendi: “Mwata, netu tulongese mwakulombelela ngwe Iwano mwalongesele bandongesi bendi.”

2 Yesu wabalekele ngwendi: “Omwo mulombela, endekeni ngweni: ‘Tate, lizina lyobe balijelese.* Bumwene bwobe bwije. 3 Twane byakulya byetu bitutonda ha litangwa na litangwa. 4 Tukonekele bubi bwetu mwafwa netu tukakonekela woshe natubulumwina. Co keti utwecelele tukobele mu byeseko.’”

5 Wabalekele lalo ngwendi: “Twendeke ngwetu umo weni ali na kabusamba, co ayako mukati ka butsiki na kumuleka ngwendi, ‘Mbai, njikongweseko makende atatu, 6 mwafwa kabusamba kange umo uje atunda kulako mukweta bene hano, naija ku njibo yange, co kunjesi na byakumujumbula.’ 7 Oloni uje kabusamba kendi amukumbulula oku ali mu njibo ngwendi: ‘Keti unjipakese. Njinapata laja ku cikolo, co yange na bana bange babandondo tunalala laja. Ngeci kunjasa kwinduka na kukwanako bimo.’ 8 Njimileka ngwange nameme abyana kwinduka na kumwanako bimo mwafwa napu kabusamba kendi, oloni mwafwa ya likakateya lyendi, enduka na kumwana byoshe byatonda. 9 Ngeci njimileka ngwange, twaleleleniho kulomba, co bakamyana, twaleleleniho kutonda, co mukawana, twaleleleniho kutota, co bakamishokolwela. 10 Woshe alomba bamwana, woshe atonda awana, woshe atota bamushokolwela. 11 Cisemi muka hakati keni nga munendi amulomba isi, ikeye amwana linyoka kutubakana kumwana isi? 12 Nambe amulomba liyaki, ikeye amwana linyewe? 13 Ngeci, nga yeni baka-bubi muzibuka kwana bana beni bwana bwabubwa, co Tate uje ali mwilu ikeyeni ana manene sipilitu ya kujela kuli baje bamulombayo.”

14 Ha simbu ikwabo, Yesu watundisile dimona uje wakele na kwonowesa munu kwendeka. Uje dimona mwatundile, uje munalume kakele na kwendeka washangumukile kwendeka, co mbunga yakasamene manene. 15 Oloni bamo bendekele ngwabo: “Ou munu ali na kutundisa badimona mu nzili ya Beuzebabu,* muka-kuyula badimona.” 16 Bamoco mu kushaka kumweseka, batondele ngwabo abalingile cizibukiso ca kutunda mwilu. 17 Yesu wazibukile bisinganyeka byabo, co wabalekele ngwendi: “Bumwene bwoshe bulilwisa bukebwo babenya bunyonga. Co njibo yoshe ililwisa ikeyo babenya iwa. 18 Mu ngila imolika, nga Satana alilwisa ikeye babenya, co bumwene bwendi bwimana bati? Mwafwa muli na kwendeka ngweni njili na kutundisa badimona mu nzili ya Beuzebabu. 19 Nga njili na kupangesa nzili ya Beuzebabu mu kutundisa badimona, bana benico bali na kubatundisa mu nzili yeya? Mukemwo bakamisompa. 20 Oloni nga njili na kupangesa munye wa Njambi mu kutundisa badimona, co Bumwene bwa Njambi bunamiti. 21 Nga munu wa nzili uje nalibwahesela mwamubwa bitwa anyungilila njibo yendi, byuma byendi bikala mwamubwa. 22 Oloni nga munu wa nzili kumutubakana aija na kumulwisa na kumufungulula, amunyeka bitwa byendi byoshe byanakulahelele, co apangezela bakwabo byuma byanamunyeke. 23 Woshe kesi ku mutambela wange ali na kunjilwisa, co woshe kakungulwila hamo nange ali na kushandola.

24 “Sipilitu wa kujwala mwakatundu ku munu akai na kwendangana mu myela muje kumwesi mema kuya na kutonda hatulila. Oloni nga kawaneneho, endeka ngwendi, ‘Njiluka ku njibo yange kuje kunjatundile.’ 25 Mweta kuje, awana ije njibo banaikombo na kuibwahesa mwamubwa. 26 Co aya na kwambata basipilitu beka 7 bababi manene kutubakana ikeye, co bakobela mukati na kutumamamo. Ngeci, mamaneselelo a uje munu apwa amabi manene kutubakana mwanapwile hakulibanga.”

27 Mwakele na kwendeka ebi byuma, munakazi umo wakele mu mbunga wamutambekelele ngwendi: “Nabwahelela munakazi uje wakwambatele mwimo lyendi, na mabele aje akujamwesele!” 28 Yesu wamukumbulwile ngwendi: “Embwe. Banabwahelela baje baziba lijwi lya Njambi na kulinyunga.”

29 Mbunga yakama muyakele na kulikungulwila hamo, Yesu washangumukile kwendeka ngwendi: “Eci cisemwa cinapu cisemwa cacibi. Cishaka kumona cizibukiso, oloni nacimo cizibukiso cibabamwesa cahi kubanga cizibukiso ca Jona. 30 Ngecilika Jona mwapwile cizibukiso ku banu ba ku Ninive, Muna munu nendi akapwa cizibukiso ku cisemwa eci. 31 Ha kusompa, mwene wa munakazi wa ku mbwela* akasanguka hamo na banu beci cisemwa, co akabahisa, mwafwa ikeye watundile kushongo ya lifuti-libu, wezile na kutolilila ku mana a Solomoni. Oloni taleni! Uje natubakana Solomoni hali hano. 32 Ha kusompa, banu ba ku Ninive bakasanguka hamolika neci cisemwa, co bakacihisa, mwafwa bakebo batengulukile mwabambulwilile Jona. Oloni taleni! Uje natubakana Jona hali hano. 33 Munu mwakashwameka ndeya, kesi kuishweka nambe kuifwikilila mu cizuma, oloni ayaka ha citumbikilo ca bindeya mangana baje bakobela mukati bamone ceke. 34 Ndeya ya mubila inapu lisho lyobe. Nga lisho lyobe linatala ha cuma cimo,* co na mubila wobe woshe utwa ceke.* Oloni nga lisho lyobe lili na cipululu,* co na mubila wobe nawo uzibala. 35 Nyanyama mangana ceke cili muli yobe keti cizibale. 36 Ngeci nga mubila wobe woshe utwa ceke kwa kujeneka cilyo cimo cinazibala, co mubila wobe woshe utwa ceke ngwe mwa ndeya muikakutwila ceke.”

37 Mwendekele ebi byuma, Kafalisi umo wamulombele ngwendi akalye nendi. Co wakobelele mukati na kukashendabala ku mesa. 38 Oloni uje Kafalisi wakomokele mwamwene ngwendi Yesu kabangele tahi kutana ku maboko* simbu kanda alye. 39 Oloni Mwata wamulekele ngwendi: “Yeni Bafalisi mukajelesa lika hanja ya nganja na lilonga, oloni mukati munashulu nuna na bubi. 40 Eni baka-kujeneka kuzibisisa! Kuma uje wapangele hanja keti ikeye lalo wapangele mukati ndi? 41 Aneni byuma bili mu bimbunge byeni kupwa bwana bwa kutetela,* co mupwa ba kujela mu byuma byoshe. 42 Lubinda lweni eni Bafalisi, mwafwa mukana cabulikumi ca minti na peganoni na bisapasapa bikwabo, oloni mukombwanesa kwakula mu kusungama na kuzema Njambi! Munapande kwana cabulikumi, oloni kumwapandele kwombwanesa ebi byuma bikwabo. 43 Lubinda lweni Bafalisi, mwafwa mwazema bitwamo bya kulutwe* mu masinagogi na kumimeneka mu mamaliketi. 44 Lubinda lweni, mwafwa munapu ngwe bihilo bije kubimoneka,* co banu bali na kwendaho, oloni kubazibuka ngwabo bali na kwenda ha bihilo!”

45 Umo wa baje bazibukile manene Lishiko wamukumbulwile ngwendi: “Mulongesi, muunendeka ebi byuma, netu unatutukila kumo.” 46 Yesu wendekele ngwendi: “Lubinda lweni, neni lalo muzibuka manene Lishiko, mwafwa mukatwiki banu bitele bya kulema, oloni yeni kumwesi kukwatako nambe na munye umo!

47 “Lubinda lweni, mwafwa mukatungu bimbumbo bya tupolofweto, oloni bakukulwila beni bakebo babatsiile! 48 Cili bene munapu bakaleho ba byuma bibalingile bakukulwila beni, co muli na kubikundwiya, mwafwa bakebo batsiile tupolofweto, yenico muli na kutunga bimbumbo byabo. 49 Mukemwo mana a Njambi nawo endekele ngwawo: ‘Njikabatumina tupolofweto na tupositolo, co bamo babo bakabatsiya na kubayandesa, 50 mangana maninga a tupolofweto boshe aje anetika kushwa hakashangumukilile kukalako kaye bawatondele hali eci cisemwa, 51 kushangumukila ku maninga a Abele kutwala ku maninga a Zakaliya uje ibatsiilile mukati ka mutula na njibo.’* Cili bene njimileka ngwange, bakawatondela hali eci cisemwa.

52 “Lubinda lweni, yeni muzibuka manene Lishiko, mwafwa mwanyeke banu sapi ya mangana. Yeni kumwakobelelemo, co lalo muli na kwonowesa baje bashaka kukobelamo.”

53 Co mwatuhukilemo, baka-kusoneka ba Bafalisi bashangumukile kumupakesa manene na kumwihozola bihula byabingi 54 na kumutela nganjo mangana bamukwatele ha byuma byendeka.

12 Ha simbu ije bene, makulukazi na makulukazi a banu balikungulwilile hamolika, ngeci bakele na kulilyatangela umo na mukwabo. Co Yesu washangumukile tahi kuleka bandongesi bendi ngwendi: “Nyanyameni na musima* wa Bafalisi, kulumbununa kulikwisa kwabo. 2 Kukwesi cuma ca kushweka cije kucikajomboloka, co lalo kukwesi lihungu lije kubakazibuka banu. 3 Ngeci, byoshe bimwendeka mu lisusulungu, bakabiziba mutanya-mwelu. Co byoshe bimuyebeta mu milili, bakabyambulwila helu ya binjibo. 4 Babusamba bange njimileka lalo ngwange, keti mutewe baje batsiya mubila kutundaho kubasa kulinga cuma ceka lalo. 5 Oloni njimimwesa imunapande kutewa: Teweni Uje alinga nga namanesa kutsiya, ali na moko ya kumbila mu Gehena.* Cili bene njimileka ngwange, Ou ikeye imunapande kutewa. 6 Kuma tunzilili batanu kubesi kubalanda na makoini abali a ndando ya kwisi* ndi? Oloni naumo wahi ibebala* kuli Njambi. 7 Nameme binkambu bya ku mitwe yeni byoshe babitanda laja. Keti muzibe lyoba, yeni mu ba seho kutubakana tunzilili babangi.

8 “Njimileka ngwange, woshe anjitaba ku mesho a banu, Muna munu nendi akamutaba ku mesho a tungelo ba Njambi. 9 Oloni woshe anjibyana ku mesho a banu, nendi njikamubyana ku mesho a tungelo ba Njambi. 10 Woshe endeka lijwi lyalibi hali Muna munu, bakamukonekela. Oloni woshe ashaula sipilitu ya kujela kubakamukonekela. 11 Mubakaminena ku biwano bya mbunga* na ku bimyata ba fulumende na kuli baje bali na moko ya kuyula, keti mukalishoshomwene ngweni tukalyamena bati nambe ngweni tukendeka bika, 12 mwafwa ha simbu ije bene sipilitu ya kujela ikamilongesa byuma bimunapande kwendeka.”

13 Co munu umo mu mbunga wamulekele ngwendi: “Mulongesi, leka ndolome yange tulipangele buswana.” 14 Yesu wamukumbulwile ngwendi: “Obe munalume, iya nanjangula kupwa lyako nambe muka-kupanga buswana mukati keni babali?” 15 Wabalekele ngwendi: “Nyanyameni, co linyungeni ku cifwa coshe ca nuna,* mwafwa nameme munu ali na byuma byabingi, byuma byanafuku kubyasa kumwana mwonyo.” 16 Co wabalekele cakumwenako ngwendi: “Lihya lya munu umo wa kufuka lyemine manene. 17 Ngeci washangumukile kusinganyeka mu mbunge yendi ngwendi, ‘Njilinga batyoni mwafwa nakumo kwahi kunjaka bimbuto byange?’ 18 Co wendekele ngwendi, ‘Njilinga ngacije: Njibujula bishete byange na kutunga byakama, co mukemwo munjaka bimbuto byange byoshe na byuma byange byoshe. 19 Ngeci njilileka yange babenya ngwange: “Uli na byuma byabibwa byabingi biunalikungulwila ha myaka yaingi. Hwimoni, lya, nwa, likuwe yobe babenya.”’ 20 Oloni Njambi wamulekele ngwendi, ‘Obe munu wa kujeneka kuzibisisa, butsiki bwa lelo bakunyeka mwonyo* wobe. Co byuma biunalikungulwila bipwa byeya?’ 21 Omu mukemwo mwanafu munu uje alikungulwila bufuko ikeye babenya, oloni kafukila kuli Njambi.”

22 Ngeci walekele bandongesi bendi ngwendi: “Mukemwo njimileka ngwange, likeleni kulishoshomwena ha kuyoya kweni ngweni tulya bika, nambe ha mibila yeni ngweni tuzala bika. 23 Mwafwa kuyoya kunapu kwa seho kutubakana byakulya, co mubila unapu wa seho kutubakana bizalo. 24 Acitaleseseni makololo: Kubesi kukuna bimbuto nambe kuteja. Co lalo kubesi na binjibo bya kutulikila byakulya nambe bishete, oloni Njambi ali na kubashuka. Kuma yeni keti mu ba seho manene kutubakana tuzila ndi? 25 Iya mukati keni asa kubwezelela kyubiti* ku kuyoya kwendi mwafwa ya kulishoshomwena? 26 Nga kumwasa kulinga cuma cacindondo ngacije, co bikoni mulishoshomwena ha byuma bikwabo? 27 Taleseseni mubikakolela bintemo: Kubyesi kufwitangana nambe kutunga bizalo. Oloni njimileka ngwange nameme Solomoni mu bumpau bwendi bwoshe kazalele ngwe imo yabyo. 28 Eni baka-likulahelo lyalindondo, nga Njambi azika ngacije bimena bya mu shwata bije bikalako lelo imene babyumbila mu tuhya, co yenini amizika manene kutubakana bikebyo. 29 Ngeci, likeleni kulishoshomwena ha byuma bimulya, nebi bimunwa, co lalo likeleni kushota manene mbunge. 30 Mwafwa ebi byuma byoshe bikebyo bibali na kutonda manene baka-kaye, oloni Ishweni azibuka ngwendi mutonda ebi byuma. 31 Ngeci, twaleleleniho kutonda Bumwene bwendi, co ebi byuma bakamibwezelelabyo.

32 “Eni butanga bwabundondo, keti muzibe lyoba, mwafwa Ishweni natabesa kumyana Bumwene. 33 Landeseni byuma byeni, co mwane bwana bwa kutetela. Litongeleni bingonga bya bimbongo bije kubyasa kutabuka, kulumbununa bufuko bwa mwilu buje kubwasa kuhwa, muje kasa kushwena mwizi, co lalo tulongolo kubasa kububiisa. 34 Mwafwa kuje kuli bufuko bweni kukekwo kuli na bimbunge byeni.

35 “Zaleni na kulibwahesela cimweja, co bindeya byeni bishukume. 36 Co lalo munapande kupwa ngwe banu baje bali na kubandamena shukulu yabo uje atunda ku cilika ca bulo, mangana mwaija na kutota ha cikolo, haje bene bamushokolwele. 37 Banabwahelela bindungo baje omwo shukulu yabo aija, abawana batona. Cili bene njimileka ngwange, akuzala bizalo bya kupangesa na kubaleka ngwendi bashendabale ku mesa, co akubashwena na kubapangela. 38 Babwahelela nga shukulu yabo akubawana banalibwahesela laja mwaija ha cilo camucibali, nambe cilo camucitatu. 39 Oloni zibukeni ngweni, ngwe babenya njibo nazibukile simbu yaija mwizi, ngwe kecelelele njibo yendi baitube. 40 Neni nawa libwaheseleni cimweja, mwafwa Muna munu aija ha simbu ije kumwasinganyekele ngweni aija.”

41 Co Pita wamwihwile ngwendi: “Mwata, eci cakumwenako unacileke yetu lika, indi na banu boshe?” 42 Co Mwata wendekele ngwendi: “Iya napu ngamba* wa kulongwa, wa kunyanyama uje ibangula kuli shukulu yendi anyunge bakwabo bangamba na kutwalelelaho kubana byakulya bibatonda ha simbu inapande? 43 Uje ndungo abwahelela nga shukulu yendi mwaija amuwana ali na kulinga ngoco. 44 Mwa busunga bene njimileka ngwange, akumwangula mangana amunyungile byuma byendi byoshe. 45 Oloni nga uje ndungo endeka mu mbunge yendi ngwendi, ‘Shukulu yange neshwala,’ co ashangumuka kupupanga baje bangamba ba banalume na ba banakazi, na kulya na kunwa na kupenda, 46 shukulu ya uje ndungo akaija ha litangwa lije kasinganyekele na ha simbu ije kazibukile. Co akumwana kashitiko kakama manene na kumwaka ku mutambela umo na banu ba kujeneka kulongwa. 47 Co uje ndungo wazibukile cizango ca shukulu yendi, oloni kalibwaheselele nambe kulinga byuma byamulekele shukulu yendi, bakumupupanga makote amangi. 48 Oloni uje kazibukile, co walingile byuma bya kumupupila makote, bakumupupa makote amandondo. Cili bene, munu woshe ibanene byabingi, bakatonda lalo byabingi kuli ikeye. Co munu ibanene nzili ya kutala byuma byabingi, bakatonda lalo byabingi manene kuli ikeye.

49 “Njezile na kushwameka tuhya hano hasi, co cuma muka lalo cinjitonda nga tunashwama laja? 50 Cili bene, njili na cimbwitiko cibanapande kunjimbwitika naco, oloni njinashoto manene mbunge kweta noho hacikalingiwila. 51 Kuma musinganyeka ngweni njinanene kwoloka hano hasi ndi? Embwe. Oloni njimileka ngwange njinanene kulyangununa. 52 Mwafwa kutunda hano, banu batanu ba mu njibo imo bakalyangununa. Batatu bakalwisa babali, co babali bakalwisa batatu. 53 Bakalyangununa, ishe ya munu akalwisa munendi wa munalume, mwana wa munalume akalwisa ishe. Co ina ya munu akalwisa munendi wa munakazi, mwana wa munakazi akalwisa ina. Inamweno ya munu akalwisa munakazi wa munendi, co munakazi wa munu akalwisa inamweno.”

54 Co walekele lalo mbunga ngwendi: “Mumukamono lishelwa likatuka ku bulahukilo bwa litangwa, haje bene mukendeka ngweni, ‘Kwija nyonzi yakama ya lihunzi,’ co cilingiwa bene ngoco. 55 Co mumukamono lihunzi lya ku mbwela* lihuwa, mukendeka ngweni, ‘Kukala manene litanya,’ co kukafu bene ngoco. 56 Eni baka-kulikwisa, muzibuka kwilula sholwesi ya hasi na lilu, co bikoni kumuzibukila kwilula ino simbu? 57 Mwafwa bika kumulyangwila yeni babenya byuma bya kusungama? 58 Cakumwenako, nga uli na kuya kuli muka-kuyula na munu iuli na kusompa nendi, lizibasane nendi mangana mumanese bukalu buli mukati keni simbu mucili mu ngila, ngeci keti akutwale kuli lyako, co lyako akwane kuli kapasu, kapasu akutwale mu kamenga. 59 Njikuleka ngwange, kubakakutundisamo kubanga unamanesa kufweta koini yobe yaindondo yamamaneselelo.”

13 Ha simbu ije, banu bamo baje bakele kuje, balekele Yesu bya baka-Galileya baje Pilato wapandakanene maninga abo na maninga a milambu yabo. 2 Yesu wabakumbulwile ngwendi: “Musinganyeka ngweni baje baka-Galileya bapwile baka-bubi manene kutubakana baka-Galileya boshe mukemwo bayandele ngacije ndi? 3 Embwe. Njimileka ngwange, kubanga mutenguluke, keti ngoconi neni mukanyonga. 4 Batico baje banu 18 bakawililile kaposhi ka ku Silomu na kubatsiya, kuma musinganyeka ngweni bakele na mulonga wakama kutubakana banu boshe bakala mu Jelusalema ndi? 5 Embwe. Njimileka ngwange, kubanga mutenguluke, keti ngoconi neni mukanyonga.”

6 Co wabalekele eci cakumwenako ngwendi: “Munu umo wakunine mukuyu mu lihya lyendi lya binyu. Co wezile na kutondako bushuka, oloni nabimo byahi byawaneneko. 7 Ngeci walekele muka-kupanga mu lihya lya binyu ngwendi, ‘Uno unapu mwaka wamucitatu unjineja na kutonda bushuka oku ku mukuyu, oloni na bimo binjinawanako byahi. Upakule! Bikajo biubiisila ngacije libu?’ 8 Uje muka-kupanga wamukumbulwile ngwendi, ‘Shukulu, aciwecele tahi mwaka umo mangana njindeko na kwakako bwilo. 9 Nga kulutwe ukema bushuka, co cabwaha. Oloni nga kuukemi, co ukaupakula.’”

10 Yesu wakele na kulongesa mu sinagogi imo ha Sabata. 11 Co kwakele munakazi umo uje wakele na sipilitu wamubi uje wamubinjisile* ha myaka 18. Uje munakazi walyetekele manene, co kasele nameme kwanduka kamandondo. 12 Yesu mwamumwene, wamusanene na kumuleka ngwendi: “Obe munakazi, unapatuka ku mushongo wobe.” 13 Co wamukambekele maboko endi, haje bene uje munakazi wolokele na kushangumuka kushangazala Njambi. 14 Oloni muka-kutwamenena mu sinagogi walubalele mwafwa Yesu wakangwisile uje munu ha Sabata. Ngeci walekele mbunga ngwendi: “Kuli matangwa 6, akupanga bipangi. Awa akewo matangwa amunapande kwija mangana bakumikangwise, keti ha litangwa lya Sabata, embwe.” 15 Oloni Mwata wamukumbulwile ngwendi: “Eni baka-kulikwisa, iya hakati keni kesi kuzitula ngombe yendi nambe cimulu cendi mu mulaka na kumutwala na kunwa mema lya Sabata? 16 Batico ou munakazi, muna Abrahamu, uje yakutile Satana ha myaka 18, kuma kunabihya kumupatula ha litangwa lya Sabata ndi?” 17 Mwendekele ebi byuma, baka-kumulwisa boshe bazibile shwamwa. Oloni mbunga yoshe ya banu bashangumukile kubwahelela mwafwa ya byuma byoshe bya kukomokesa byalingile Yesu.

18 Watwaleleleho kwendeka ngwendi: “Bumwene bwa Njambi bunapu ngwe bika, co njasa kubwesekesa na bika? 19 Bunapu ngwe nona ya mastadi* ije yambatele munu umo na kuikuna mu citungu cendi. Ije nona yakolele na kupwa muti, co tuzila bezile na kutungila mashwa abo ku minango yawo.”

20 Wendekele lalo ngwendi: “Bumwene bwa Njambi njibwesekesa na bika? 21 Bunapu ngwe musima* uje wambatele munakazi na kuushingasana na fulawa ya mu biseteko byakama bitatu* kweta noho hayafutunukilile yoshe.”

22 Yesu waile mu nganda na nganda, na mu limbo na limbo na kulongesa oku ali na kuya bungenzi bwendi ku Jelusalema. 23 Munu umo wamwihwile ngwendi: “Mwata, kuma babandondo lika bakoboka ndi?” Yesu wabalekele ngwendi: 24 “Lifwiteni manene mangana mukobele mu cikolo cacindondo, mwafwa njimileka ngwange babangi bakashaka kukobelamo, oloni kubakasa. 25 Babenya njibo mwakakatuka na kupata ku cikolo, yeni mukemana hanja na kutota ha cikolo, na kwendeka ngweni, ‘Mwata, tushokolweleko.’ Oloni akamikumbulula ngwendi: ‘Kunjizibuka kumutunda.’ 26 Co mukashangumuka kwendeka ngweni, ‘Twalile na kunwa ku mesho obe, co walongeselele mu bingila byetu byakama.’ 27 Oloni akamileka ngwendi, ‘Kunjizibuka kumutunda. Tundeni aha, eni baka-bilinga bya kuhenga!’ 28 Kuje bene kukekwo kumukalilila na kulishuma ku mayo mumukamona Abrahamu, Isaki na Jakobu na tupolofweto boshe bali mu Bumwene bwa Njambi, oloni yeni banamyumbila hanja. 29 Co lalo banu bakaija kutunda ku butuhukilo bwa litangwa na ku bulahukilo bwa litangwa na ku kunto* na ku mbwela,* co bakashendabala ku mesa mu Bumwene bwa Njambi. 30 Kuli bamamaneselelo baje bakapwa bakulibanga, co kuli bakulibanga baje bakapwa bamamaneselelo.”

31 Ha simbu ije bene, Bafalisi bamo bezile na kuleka Yesu ngwabo: “Tunda kuno uye kweka, mwafwa Heloda ashaka kukutsiya.” 32 Yesu wabakumbulwile ngwendi: “Yeni mukaleke owo mbanje ngweni, ‘Lelo na imene, njicitundisa badimona na kukangwisa banu, co ha litangwa lyamucitatu njimanesa.’ 33 Nameme ngoco, njinapande kutwalelelelaho na bungenzi bwange lelo, imene na indele, mwafwa kucitaba* kutsiila kapolofweto hanja ya Jelusalema. 34 Jelusalema, Jelusalema, obe muka-kutsiya tupolofweto na muka-kwasha mamanya baje babanatumu kuli yobe. Bisimbu byabingi njashakele kukungulwila hamo bana bobe ngwe cali mwakakungulwila bana bendi mu mambaba endi! Oloni yeni kumwashakele. 35 Taleni! Njibo yeni banamisezelayo. Njimileka ngwange, kutunda hano kumukanjimono lalo kubanga hamukendekela ngweni: ‘Nabezika uje aija mu lizina lya Yehova!’”

14 Simbu imo, Yesu waile na kulya mu njibo ya mukulunu wa Bafalisi ha Sabata, co bakele na kumutalelela. 2 Co kulutwe lwendi kwakele munalume uje wakele na mushongo wa kuzimba mubila. 3 Ngeci Yesu wehwile baje bazibuka manene Lishiko na Bafalisi ngwendi: “Kuma batabesa kukangwisa munu ha Sabata, indi kubatabesa?” 4 Oloni bolokele lika kulu. Ngeci wakwatele uje munu, wamukangwisile na kumuleka ngwendi aye. 5 Co wabehwile lalo ngwendi: “Iya hakati keni nga munendi nambe ngombe yendi nawila mu lisima ha litangwa lya Sabata kamutundisamo bwasi-bwasi?” 6 Oloni kubasele kumukumbulula.

7 Yesu mwamwene baje babalanyele bali na kulyangwila myela ya bulemu, wabalekele cakumwenako ngwendi: 8 “Nga munu umo akulanya ku cilika ca bulo, keti ukashendabale ku mwela wa bulemu. Mwafwa hamo nalanya lalo munu wa bulemu kutubakana yobe. 9 Co uje namilanya mubaboshe mu babali mwaija, akuleka ngwendi, ‘Katuka aha ha mwela usezeleho ou.’ Co uya na shwamwa yobe muukashendabala ku mwela wa kwisi manene. 10 Oloni nga banakulanya, ya ukashendabale ku mwela wa kwisi manene mangana munu uje nakulanya mwaija, akukuleke ngwendi, ‘Kabusamba, ya haje ha mwela wa bulemu.’ Co bakweni boshe babanalanya bakusingimika. 11 Mwafwa woshe alijundula bakamukehesa, co woshe alikehesa bakamujundula.”

12 Kutundaho lalo, walekele uje wamulanyele ngwendi: “Nga ubwahesa cakulya ca mutanya nambe ca mangwezi, keti ulanye babusamba bobe nambe bandolome bobe, nambe babushoko bwobe, nambe baka-kufuka baje bawatunga nabo. Mwafwa hamo nabo basa kukulanya, co itenguluka kupwa fweto kuli yobe. 13 Oloni nga ubwahesa cilika, lanya tuhutu, bakujenduka, biyanga na tupuputwa. 14 Co ubwahelela, mwafwa kubesi nebi bya kukwilwisila. Mwafwa yobe bakakwilwisila ha simbu ya kusanguka kwa baka-kusungama.”

15 Umo wa baje babalanyele mwazibile ebi byuma, walekele Yesu ngwendi: “Nabwahelela uje alya* mu Bumwene bwa Njambi.”

16 Yesu walekele uje munu ngwendi: “Munu umo wabwahesele cakulya cakama ca mangwezi, co walanyele banu babangi. 17 Ngeci ha simbu ya kulya ca mangwezi, watumine ndungo yendi akaleke baje balanyele ngwendi, ‘Ijeni, mwafwa byuma byoshe binabwaha laja.’ 18 Oloni boshe bashangumukile kulitangesa. Umo wamulekele ngwendi, ‘Njinalanda lihya, co njinapande kuya na kulimona. Njikulomba unjikonekeleko.’ 19 Mukwabo wendekele ngwendi, ‘Njinalanda bingombe 10 ba ku bijoko, co njili na kuya na kubeseka. Njikulomba unjikonekeleko.’ 20 Weka wendekele ngwendi, ‘Ololo njinambata munakazi, ngeci kunjasa kwija.’ 21 Ngeci uje ndungo wezile na kuleka shukulu yendi ebi byuma. Co shukulu yendi walubalele, mukemwo walekele uje ndungo ngwendi, ‘Ya bwasi-bwasi mu bingila byakama na mu bingila bya nganda ukanene tuhutu, bakujenduka, tupuputwa na biyanga.’ 22 Mukwetile simbu, uje ndungo wendekele ngwendi, ‘Shukulu, njinalingi byuma biunanjilekele, oloni kucinasala mwela.’ 23 Ngeci shukulu yendi wamulekele ngwendi, ‘Ya mu mikwakwa na mu tubingila ukashongangeye banu baije mangana njibo yange ishule. 24 Mwafwa njimileka ngwange, baje banjinalanyele, naumo wahi amakela ku cakulya cange ca mangwezi.’”

25 Mbunga yakama ya banu bakele na kwenda hamo na Yesu. Ngeci watengulukile na kubaleka ngwendi: 26 “Nga munu aija kuli yange, oloni kazindi ishe na ina na munakazi wendi na bana bendi na bandolome bendi na bandokazi bendi, nambe bene mwonyo* wendi babenya, kasa kupwa ndongesi yange. 27 Woshe kambata citi cendi ca kuyandesela* na kunjikabangeya, kasa kupwa ndongesi yange. 28 Cakumwenako, iya hakati keni nga atonda kutunga kaposhi, kabanga tahi kutumama hasi na kutanda bimbongo byapangesa mangana amone indi ali na bimbongo bya kupwamo bya kukamanesa? 29 Keti ngoconi, asa kutunga lika lubula, oloni onowa kukamanesa, co baje bali na kumumona bashangumuka kumujola, 30 ngwabo: ‘Ou munu nashangumukile kutunga, oloni nonowa kumanesa.’ 31 Co lalo mwene muka aya na kulwisa mukwabo mwene mu nzita, kabanga tahi kutumama hasi na kuliyongola na bakwabo mangana amone indi ikeye na maswalale 10,000 asa kulwisa uje aija kuli ikeye na maswalale 20,000? 32 Nga amona ngwendi kasa kulinga ngoco, co simbu uje mukwabo acili kulako, atuma cibunga ca miluwa bendi bakasimutwiye nendi mangana bakale mu kwoloka. 33 Mu ngila imolika, woshe kaseze byuma byendi byoshe, kasa kupwa ndongesi yange.

34 “Cili bene mwongwa wapwa waubwa, oloni nga mwongwa unashamuka, wasa kukala bati lalo na nzili? 35 Kuubwaha kuwaka mu libu nambe kuupwisa bwilo. Banu baumbila lika kuti. Woshe ali na matwi atolilile.”

15 Baka-kutelesa mitelo na baka-bubi boshe bakele na kulikungulwila kuli Yesu mangana bamutolilile. 2 Co Bafalisi na baka-kusoneka bakele na kuningita ngwabo: “Ou munalume akatambula baka-bubi na kulya nabo.” 3 Ngeci wabalekele eci cakumwenako ngwendi: 4 “Iya hakati keni ali na bimanga 100, co nga umo nazimbala, kaseze baje 99 mu mambo na kuya na kutonda uje nazimbala kweta noho hamuwanena? 5 Nga namuwana, abwahelela na kumwaka ha bitsili. 6 Omwo eta ku njibo, asana babusamba bendi na baje batunga nabo na kubaleka ngwendi, ‘Bwaheleleni nange, mwafwa njinawana manga yange uje nazimbalele.’ 7 Mu ngila imolika, njimileka ngwange, mwilu mukakala kubwahelela kwakama hali muka-bubi umo uje atenguluka, kutubakana kubwahelela kukakalamo hali baka-kusungama 99 baje kubatondo kutenguluka.

8 “Co lalo munakazi muka ali na makoini a drakima 10, nga azimbalesaho imo, kashwameka ndeya na kukomba mu njibo yendi na kuitonda bwino kweta noho haiwanena? 9 Nga naiwana, asana babusamba bendi* na baje batunga nabo, co abaleka ngwendi, ‘Bwaheleleni nange, mwafwa njinawana koini ya drakima ije injinazimbalesele.’ 10 Mu ngila imolika, njimileka ngwange, tungelo ba Njambi bakabwahelela nga muka-bubi umo atenguluka.”

11 Kutundaho, wendekele ngwendi: “Munu umo wakele na bana babali ba banalume. 12 Mwana wa mwanike walekele ishe ngwendi, ‘Tate, njane mutamba wange ku bufuko bwobe.’ Ngeci, ishe wabapangelele bufuko bwendi. 13 Mukwetile matangwa amandondo lika, mwana wa mwanike wakungulwile byuma byendi byoshe na kuya ku lifuti lya kulako. Co mwakele kuje, washandwele byuma byendi byoshe mu kuyoya mu ngila yaibi. 14 Mwamanesele kubiisa byuma byendi byoshe, muje mu lifuti lyoshe mwakobelele njala yakama, co washangumukile kuyanda. 15 Ngeci waile na kulikundika ku munu umo wa muje mu lifuti, co wamutumine ku mahya endi mangana akanyunge butanga bwendi bwa bingulu. 16 Co washungwiiye byakulya bibakele na kulya bingulu, oloni naumo wahi wamwanene byakulya.

17 “Mwashangumukile kusinganyeka mwamubwa, wendekele ngwendi, ‘Banu banakumuna tate bali na kulya kukuta na kusezaho, oloni yange kuno njili na kulanduka ku njala. 18 Njikatuka na kuya kuli tate, co njikamuleka ngwange: “Tate, njinabulumwina lilu na kubulumwina yobe. 19 Kunjifwila lalo kunjisana munobe, njipwise ngwe umo wa banu baunakumuna.”’ 20 Ngeci wakatukile na kuya kuli ishe. Simbu wacikele kulako, ishe wamumwene, co wamuzibilile ngozi. Ngeci washatukile na kukamubumbateya* na kumutsemba. 21 Co uje mwana walekele ishe ngwendi, ‘Tate, njinabulumwina lilu na kubulumwina yobe, kunjifwila lalo kunjisana munobe.’ 22 Oloni ishe walekele bindungo bendi ngwendi, ‘Zambuleni! Neneni mukanjo waubwa manene mumuzikewo. Muzikeni lalo kanzeya* ku munye wendi na masanda ku mendi endi. 23 Neneni lalo muna ngombe wa kununa, mutsiyeni, co tulyeni na kubwahelela, 24 mwafwa ou munange watsile, oloni nayoyo lalo. Wazimbalele oloni njinamuwana.’ Ngeci bashangumukile kulikuwa.

25 “Munendi wa mukulunu wakele ku mahya. Mwakele na kwiluka, wetele kuyehi na njibo, co wazibile myaso na baka-kukina. 26 Ngeci, wasanene ngamba umo na kumwihula byuma byakele na kulingiwa. 27 Co wamulekele ngwendi, ‘Ndolome yobe naija, co isho natsii muna ngombe wa kununa mwafwa munendi neluka kuli ikeye oku nalikangula.’ 28 Oloni mwana wa mukulunu walubalele, co wabyanene kukobela mukati, ngeci ishe watuhukile hanja, co washangumukile kumulambelela. 29 Oloni uje mwana wakumbulwile ishe ngwendi, ‘Tala, njinakupangela ha myaka yaingi, co nalumo lwahi lunjinonowa kwononoka mashiko obe. Oloni kanda unjaneho laja muna membe mangana njilikuwe na babusamba bange. 30 Oloni mwanete lika ou munobe uje wakashandwele* bufuko bwobe na mahule, unamutsiila muna ngombe wa kununa.’ 31 Ishe wamulekele ngwendi, ‘Munange, yobe unakala nange simbu yoshe, co byuma byange byoshe binapu byobe. 32 Oloni tunapande kulisamba na kubwahelela mwafwa ndolome yobe watsile, oloni nayoyo lalo. Wazimbalele, oloni njinamuwana.’”

16 Yesu walekele lalo bandongesi bendi ngwendi: “Muka-kufuka umo wakele na ngamba* yendi uje ibambulwile ngwabo ali na kubiisa bufuko bwendi. 2 Ngeci, wamusanene na kumwihula ngwendi, ‘Byuma muka ebi binjili na kuziba hali yobe? Ya ukanjisonekele muzimbu umwesa muunapangela cipangi cobe ca bungamba, mwafwa kuwasa lalo kutala ei njibo.’ 3 Uje ngamba wendekele mu mbunge yendi ngwendi, ‘Njilinga batyoni? Mwafwa shukulu yange ashaka kunjinyeka cipangi cange ca bungamba. Yange kunjesi na nzili ya kulima, co lalo njiziba shwamwa kuya na kulomba byuma. 4 Ewa! Njinanukoni binjilinga, mangana mubanjitundisa ha cipangi cange ca bungamba, banu banjitambule mu binjibo byabo.’ 5 Ngeci wasanene umo na umo wa baje bakele na mikuli kuli shukulu yendi. Co wehwile wakulibanga ngwendi, ‘Bungahi buunakongwele kuli shukulu yange?’ 6 Wamukumbulwile ngwendi, ‘Biseteko 100* bya mazi a olive.’ Uje ngamba wamulekele ngwendi, ‘Kwata lipapelo lyobe lya lizibasano. Tumama hasi usoneke bwasi-bwasi ngwobe 50.’ 7 Kutundaho, wehwile wamucibali ngwendi, ‘Yobeco bungahi buunakongwele kuli shukulu yange?’ Wakumbulwile ngwendi, ‘Biseteko byakama 100* bya tiliku.’ Uje ngamba wamulekele ngwendi, ‘Kwata lipapelo lyobe lya lizibasano, soneka ngwobe 80.’ 8 Shukulu ya uje ngamba wamushangazalele nameme kapwile wa kusungama, mwafwa walingile byuma mu kunyanyama. Njimileka ngoco mwafwa bana ba mu katumameno ka myaka ino,* bakalingi byuma mu kunyanyama ku cisemwa cabo kutubakana bana ba ceke.

9 “Co lalo njimileka ngwange: Likuteni busamba kupangesa bufuko bwa kujeneka kusungama, mangana mubuhwa bakase kumitambula mu myela ya myaka yoshe. 10 Munu uje alongwa mu byuma byabindondo, alongwa na mu byuma byakama. Co munu uje kapu wa kusungama mu byuma byabindondo, kapu wa kusungama na mu byuma byakama lalo. 11 Ngeci nga kumwamwesele ngweni mu ba kulongwa mu bufuko bwa kujeneka kusungama, co iya asa kumisezela bufuko bwa busunga? 12 Nga kumwamwesele ngweni mu ba kulongwa mu byuma bya munu weka, co iya amyana byeni? 13 Kukwesi ngamba asa kupangela bashukulu babali, mwafwa azindaho umo na kuzema mukwabo, nambe alikundika kuli umo na kulumbilisa mukwabo. Kumwasa kupangela Njambi na kupangela Bufuko.”

14 Co Bafalisi baje bazemene bimbongo, bakele na kutolilila ku byuma byoshe, co bashangumukile kumushendumuna. 15 Ngeci wabalekele ngwendi: “Yeni muli na kulimwesa kupwa ba kusungama ku mesho a banu, oloni Njambi azibuka bimbunge byeni. Mwafwa cije cibamona banu ngwabo cakama, cinapu ca bunyengwe ku mesho a Njambi.

16 “Lishiko na Bisoneka bya Tupolofweto byakeleko kweta na kuli Iwano. Kutunda bene haje, Bumwene bwa Njambi bali na kubwambulula kupwa muzimbu waubwa, co banu ba miyati yoshe bali na kupanga na nzili mangana bakobelemo. 17 Cili bene, cacasi lilu na lifuti-libu kuziluka kutubakana mutamba umo wa sona ya mu Lishiko ujeneke kulishulisilila.

18 “Woshe alukulula* munakazi wendi na kwambata weka, alinga bukoi. Co woshe ambata munakazi ibanalukulula kuli munalume wendi, alinga bukoi.

19 “Kwakele munu umo wa kufuka uje wakele na kuzala bizalo bya mubala wa pepo, nebi bya lineni, co wakele na kulikuwa byuma byabibwa ha litangwa na litangwa. 20 Oloni ku cikolo cendi bakele na kunenako muka-kulomba umo wa lizina lya Lazalo uje wakele na bimbandu mubila woshe. 21 Co wakele na kushungwiya kulya bungululu buje bwakele na kuwa ku mesa ya uje muka-kufuka. Co na tutali bakele na kwija na kulyasa ha bimbandu byendi. 22 Mu kwita kwa simbu, uje muka-kulomba watsile, co tungelo bamwambatele na kumutwala kuli Abrahamu.*

“Kutundaho lalo, uje muka-kufuka watsile, co bamutsindile. 23 Mwakele mu Cihilo* oku ali na kuyanda, wandwile mesho endi, co wamwene Abrahamu halako ali hamolika na Lazalo.* 24 Co watambekele ngwendi, ‘Tate Abrahamu, njiteteleko. Tuma Lazalo ambwitike shongo ya munye wendi mu mema mangana atonwese ndaka yange, mwafwa njili na kuyanda manene muno mu milangi ya tuhya.’ 25 Oloni Abrahamu wamukumbulwile ngwendi, ‘Munange, anuka ngwobe walikuwile byuma byabibwa mu kuyoya kwobe, oloni Lazalo wayandele manene. Co hano bali na kumuzembeleka kuno, oloni yobe uli na kuyanda manene. 26 Co lalo mukati ketu neni muli bwina bwakama bwa kuloba, mangana boshe baje bashaka kutunda kuno na kwija okwo bonowe. Co baje bashaka kutunda okwo na kwija kuno bonowe.’ 27 Ngeci uje muka-kufuka wendekele ngwendi, ‘Tate nga ngoconi, co njikulomba umutume ku njibo ya tate. 28 Mwafwa njili na bandolome batanu, co akabane bukaleho bwa kushula mangana keti baije kuno ku mwela wa kuyandela.’ 29 Oloni Abrahamu wamulekele ngwendi, ‘Bali na Bisoneka bya Mosesa na Bisoneka bya Tupolofweto, bikebyo bibanapande kutolilila.’ 30 Uje muka-kufuka wendekele ngwendi, ‘Embwe, tate Abrahamu, oloni nga munu wa kutunda ku batsi aya kuli bakebo, co batenguluka.’ 31 Oloni Abrahamu wamukumbulwile ngwendi, ‘Nga kubatolilila ku Bisoneka bya Mosesa na ku Bisoneka bya Tupolofweto, co kubatolilila nambe ku munu wa kutunda ku batsi.’”

17 Yesu walekele bandongesi bendi ngwendi: “Cili bene bitanwiso bija. Nameme ngoco, lubinda lwa uje abinena! 2 Cibwaha manene kumukutiiya limanya lya kulolela bunga mu nsingo na kumumbila mu kalunga-ndonga, kutubakana atanwise umo wa aba babandondo. 3 Nyanyameni. Nga ndolome yobe alinga bubi, mutenukile, co nga atenguluka, mukonekele. 4 Nameme akubulumwina lwa kupwa 7 mu litangwa limo, co aija kuli yobe lwa kupwa 7 na kwendeka ngwendi, ‘Njinatenguluka,’ unapande kumukonekela.”

5 Tupositolo balekele Mwata ngwabo: “Bwezelela ku likulahelo lyetu.” 6 Co Mwata wendekele ngwendi: “Ngwe munakele na likulahelo lya kupwa hamo na nona ya mastadi,* ngwe mwasa kuleka ou muti wa murubeni ngweni, ‘Tukukaha ukashimbame mu kalunga-ndonga!’ Co umyononoka.

7 “Iya hakati keni asa kuleka ndungo yendi uje atunda ku mahya na kukekela nambe na kunyunga butanga bwa bimuna ngwendi, ‘Zambulako wakulye byakulya ku mesa’? 8 Kuma kamuleke ngwendi, ‘Njibwahesele binjilya mangwezi, zala aproni, unjipangele kweta noho hanjimanesela kulya na kunwa asinoni nobe ulye na kunwa’? 9 Kuma uje shukulu akandelela kuli ndungo yendi ha kulinga byuma byanamuleke ndi? 10 Mu ngila imolika, nga munalingi byuma byoshe bibanamileke ngwabo mulinge, endekeni ngweni: ‘Tu bindungo bangoco. Byuma bitunalingi bikebyo bene bitunapande kulinga.’”

11 Mwakele na kuya ku Jelusalema, wetile mukati ka Samaliya na Galileya. 12 Co mwakele na kukobela mu limbo limo, banalume 10 baje bakele na mbumba baliwanene nendi, oloni bemanenene halako. 13 Co batambekele ngwabo: “Yesu, Mulongesi, tuteteleko!” 14 Mwabamwene, wabalekele ngwendi: “Yeni mukalisholole ku tupilistu.” Co mubakele na kuya, bajelele. 15 Umo wabo mwamwene ngwendi nakanguka, welukile oku ashangazala Njambi na lijwi lya kutaluka. 16 Watsikamene na kukulamena ku mendi a Yesu, co wakandelele. Uje munalume wapwile Kasamaliya. 17 Yesu wendekele ngwendi: “Boshe babanajelesele banapwile 10, indi bati? Indi aba bakwabo 9 bali kuli? 18 Kuma kukwesi weka neluka na kushangazala Njambi kubanga ou lika munalume wa muyati weka ndi?” 19 Co walekele uje munalume ngwendi: “Katuka uye. Likulahelo lyobe linakukangwisa.”

20 Bafalisi mubehwile Yesu abaleke simbu ibwija Bumwene bwa Njambi, wabakumbulwile ngwendi: “Bumwene bwa Njambi bwija mu ngila ije kubananguka banu boshe. 21 Co lalo banu kubakendeka ngwabo ‘Taleni, buno buli kuno!’ nambe ‘Buje buli kuje!’ Mwafwa Bumwene bwa Njambi buli hamo neni.”

22 Co walekele bandongesi bendi ngwendi: “Matangwa akaija omwo mukashungwiya kumona litangwa limo ha matangwa a Muna munu, oloni kumukalimono. 23 Co banu bakamileka ngwabo ‘Taleni, uje ali kuje!’ nambe ‘Taleni, uno ali kuno!’ Keti mukayeko, nambe kubakabangeya. 24 Ngeci mwa muhyato muukahyatula kutunda ku mutambela umo wa lilu na kuya ku mutambela ukwabo wa lilu, mukemwo mucikafwa na ha litangwa lya Muna munu. 25 Oloni napande tahi kwita mu tuyando twatwingi na kumubyana kuli eci cisemwa. 26 Co lalo, ngecilika mukwafwile mu matangwa a Nowa, mukemwo mukukafwa na mu matangwa a Muna munu: 27 Banu bakele na kulya, bakele na kunwa, banalume bakele na kwambata, banakazi bakele na kubashombwesa kweta na ha litangwa lyakobelele Nowa mu bwato, co Libazi lyezile na kubanyongesa boshe. 28 Co lalo kukafwa ngwe mukwafwile mu matangwa a Lote: Banu bakele na kulya, bakele na kunwa, bakele na kulanda, bakele na kulandesa, bakele na kukuna, bakele na kutunga. 29 Oloni ha litangwa lyatundile Lote mu Sodoma, mwilu mwanyokele tuhya na saufa, co byabanyongesele boshe. 30 Mukemwo mukukafwa na ha litangwa lyakasholoka Muna munu.

31 “Ha litangwa lije, munu uje ali ha ciluli ca njibo, oloni byuma byendi bili mu njibo, keti ashulukeho na kukabyambata. Mu ngila imolika, munu ali ku mahya keti elukile byuma byanaseze kunima. 32 Anukeni munakazi wa Lote. 33 Woshe ashaka kunyungilila mwonyo* wendi, auzimbalesa. Oloni woshe auzimbalesa, aunyungilila. 34 Njimileka ngwange ha butsiki buje, banu babali bakakala ha mwela umolika. Bakambataho umo, oloni mukwabo bakamuseza. 35 Kukakala banakazi babali baje bakalolela hamo ku limanya limolika. Bakambataho umo, oloni mukwabo bakamuseza.” 36 —— 37 Co bamwihwile ngwabo: “Mwata, kulijo okwo?” Wabakumbulwile ngwendi: “Kuje kuli cibimbi kukekwo lalo kubalikungulwila bingonga.”

18 Yesu walekele lalo bandongesi bendi cakumwenako cije cimwesa seho ya kulombela simbu yoshe kwa kujeneka kulikela. 2 Wabalekele ngwendi: “Mu nganda imo mwakele lyako uje kazibilile Njambi lyoba, co kasingimikile munu. 3 Muje mu nganda mwakele lalo fwile uje wakele na kwija-ija kuli uje lyako na kumuleka ngwendi, ‘Njakule mu kusungama mu ñanda injili nayo na munu injili na kusompa nendi.’ 4 Ha simbu yailaha, uje lyako wakele na kubyana. Oloni kukapwa muje wendekele mu mbunge yendi ngwendi, ‘Nameme kunjesi kuzibila Njambi lyoba, nambe kusingimika munu, 5 oloni ou fwile nashu laja kunjipakesa, ngeci njakula ñanda yendi mu kusungama mangana keti atwaleleleho kwija kuli yange na kunjilomba na kunjizibisa cifwayoyo.’” 6 Co Mwata wendekele ngwendi: “Munazibi byendekele uje lyako nameme kapwile wa kusungama? 7 Batico Njambi, kuma kasa kwakula mu kusungama baje banangula, baje lalo bali na kulilila kuli ikeye butsiki na mutanya ha simbu yali na kubamwesa mbunge ya kubandamena ndi? 8 Njimileka ngwange, akabakula bwasi-bwasi mu kusungama. Oloni Muna munu mwakaija, kuma akuwana likulahelo lya cifweci hano hasi ndi?”

9 Wendekele lalo eci cakumwenako cikwabo kuli bamo baje balimwene kupwa ba kusungama na kumona bakwabo ngwe bangoco. Wendekele ngwendi: 10 “Banu babali baile ku tempele na kulombela. Umo wapwile Kafalisi, mukwabo wapwile muka-kutelesa mitelo. 11 Co Kafalisi wemanene na kushangumuka kulombela ebi byuma mu mbunge yendi ngwendi, ‘Obe Njambi, njikushangazala mwafwa kunjafwile ngwe banu boshe. Kunjafwile ngwe baka-kulyapula, baka-kujeneka kusungama, baka-kulinga bukoi, nambe ngwe ou muka-kutelesa mitelo. 12 Lubali mu calumingo, njikalibindika kulya, co njikana cabulikumi ku byuma byoshe binjikawana.’ 13 Oloni muka-kutelesa mitelo wemanenene halako, kasele nameme kwandula mesho endi mwilu, oloni watwaleleleleho kulipupa ha nulo na kwendeka ngwendi, ‘Obe Njambi, njizibile ngozi, yange muka-bubi.’ 14 Njimileka ngwange, ou munu waile ku njibo yendi oku napu muka-kusungama kutubakana uje Kafalisi, mwafwa woshe alijundula bakamukehesa, oloni uje alikehesa bakamujundula.”

15 Co lalo banu bashangumukile kumunenela banike babandondo ngwabo abakwate. Oloni bandongesi bendi mubamwene ngoco bashangumukile kubatenukila. 16 Oloni Yesu wasanene baje banike babandondo. Wendekele ngwendi: “Eceleni banike babandondo baije kuli yange, keti mubabindike mwafwa Bumwene bwa Njambi bunapu bwa aba ba cifweci. 17 Mwa busunga bene njimileka ngwange, woshe katambula Bumwene bwa Njambi ngwe mwanike wamundondo kakakobelamo.”

18 Co muka-kuyula umo wamwihwile ngwendi: “Mulongesi Wamubwa, bika binjinapande kulinga mangana njikawane kuyoya kwa myaka yoshe?” 19 Yesu wamukumbulwile ngwendi: “Bika biunjisanena ngwobe wamubwa? Naumo wahi wamubwa, kubanga Njambi lika. 20 Awa mashiko uwazibuka na laja a kwendeka ngwawo: ‘Keti ulinge bukoi, keti utsiye munu, keti wibe, keti wane bukaleho bwa makuli, singimika isho na noko.’” 21 Co wendekele ngwendi: “Awa mashiko oshe njinawanyungu kushwa ku bwanike bwange.” 22 Yesu mwazibile ngoco, wamulekele ngwendi: “Kuli cuma cimo cinalituluko: Landesa byuma byoshe biulinabyo, co bimbongo biuwana ubipangezele tuhutu, co ukakala na bufuko mwilu. Kutundaho, wije wakunjikabangeye.” 23 Uje muka-kuyula mwazibile ngoco, wazeyele manene, mwafwa wafukile manene.

24 Yesu wamutalele, co wamulekele ngwendi: “Kukapwa kwakukalu kuli baje bali na bimbongo kukobela mu Bumwene bwa Njambi! 25 Cili bene, kwakwasi kuli kamele kwita mu lisho lya nguya ya kutongesa kutubakana muka-kufuka akobele mu Bumwene bwa Njambi.” 26 Baje bazibile ebi byuma behwile ngwabo: “Co iyoni asa kwoboka?” 27 Wendekele ngwendi: “Byuma bije kubyasiwa ku banu, kuli Njambi byasiwa.” 28 Oloni Pita wendekele ngwendi: “Tala! Yetu tunaseze byuma byetu na kukukabangeya.” 29 Wabalekele ngwendi: “Cili bene njimileka ngwange naumo wahi naseze njibo, nambe munakazi, nambe bandolome, nambe bisemi, nambe bana, mwafwa ya Bumwene bwa Njambi 30 uje kakatambula byuma byabingi mu simbu ino, co mu katumameno ka myaka* kaje kali na kwija kulutwe, akatambula kuyoya kwa myaka yoshe.”

31 Co watwalele baje 12 kumukulo na kubaleka ngwendi: “Taleni, tuli na kukanduka ku Jelusalema, co byuma byoshe bibanasoneka tupolofweto hali Muna munu bilishulisilila. 32 Cakumwenako, bakamwana mu maboko a baka-mafuti na kumushendumuna na kumushaula na kumujekwila mate. 33 Co mubakamanesa kumupupa makote, bakamutsiya, oloni ha litangwa lyamucitatu akasanguka.” 34 Nameme ngoco, hali ebi byuma, nacimo cibazibisisileho cahi, mwafwa awa majwi babashwekelelewo, co kubazibisisile byuma byendekele.

35 Yesu mwakele na kweta kuyehi na Jeliko, kapuputwa umo watumamene kumukulo wa ngila oku ali na kulomba byuma. 36 Mwazibile mbunga ili na kwita, washangumukile kwihula mangana bamuleke byuma byakele na kulingiwa. 37 Bamulekele ngwabo: “Yesu muka-Nazaleta ali na kwita!” 38 Mwazibile ngoco, watambekele ngwendi: “Yesu, Muna Devidi, njiteteleko!” 39 Co baje batwamene kulutwe bashangumukile kumutenukila ngwabo oloke. Oloni ikeye wahyanesele oni kutambeka ngwendi: “Muna Devidi, njiteteleko!” 40 Yesu wemanene na kubaleka ngwendi bamunenele uje munu. Mwezile hayehi, Yesu wamwihwile ngwendi: 41 “Ushaka ngwobe njikulingile bika?” Wamukumbulwile ngwendi: “Mwata, njishaka ngwange utonese mesho ange.” 42 Ngeci Yesu wamulekele ngwendi: “Mesho obe atone. Likulahelo lyobe linakukangwisa.” 43 Haje bene mesho endi ashangumukile kumona, ngeci washangumukile kumukabangeya na kushangazala Njambi. Co banu boshe mubamwene ngoco, nabo bashangazalele Njambi.

19 Yesu wakobelele mu Jeliko, oloni wakele lika na kwita. 2 Muje mu nganda mwakele munalume umo wa lizina lya Zakeyasi. Ou munalume wapwile mukulunu wa baka-kutelesa mitelo, co lalo wapwile wa kufuka. 3 Washakele ngwendi amone Yesu, oloni kasele kumumona mwafwa ya mbunga, co lalo wapwile wamwihi. 4 Ngeci, washatukilile kulutwe na kukalonda ku muti wa sikamole* mangana amone Yesu, mwafwa kukekwo ku ngila kwakele na kwitila. 5 Yesu mwetele haje ha mutambela, watalele kwilu, co wamulekele ngwendi: “Zakeyasi shuluka bwasi mwafwa lelo njikakala ku njibo yobe.” 6 Ngeci washulukile bwasi, co watambwile mwamubwa Yesu kupwa mungenzi wendi. 7 Mubamwene ebi byuma byoshe, bashangumukile kuningita ngwabo: “Nakasikama ku njibo ya muka-bubi.” 8 Oloni Zakeyasi wemanene na kuleka Mwata ngwendi: “Mwata, tala! Njana hafu ya byuma byange ku tuhutu, co byuma byoshe binjalyapwile munu, njimwilwisilabyo luwana.” 9 Yesu mwazibile ngoco, wendekele ngwendi: “Lelo, kwoboka kunaija muno mu njibo, mwafwa ou munalume nendi muna Abrahamu. 10 Muna munu wezile na kutonda baje banazimbala na kubobola.”

11 Bandongesi mubakele na kutolilila ku byuma ebi, Yesu wabalekele lalo cakumwenako cikwabo, mwafwa wakele kuyehi na Jelusalema. Co basinganyekele ngwabo Bumwene bwa Njambi busholoka haje bene. 12 Wendekele ngwendi: “Munalume umo wa ku naanga ya bumwene waile ku lifuti lya kulako mangana akatambule nzili ya bumwene na kwiluka. 13 Uje munalume wasanene bindungo bendi 10, wabanene mamaina 10,* co wabalekele ngwendi: ‘Lingeni mingoso nawa mamaina kweta noho hanjikezila.’ 14 Oloni banu ba mu lifuti lyendi bamuzindile, co kunima yendi batumine cibunga ca miluwa mangana bakendeke ngwabo, ‘Kutushaka ngwetu ou munalume apwe mwene yetu.’

15 “Uje munalume mwelukile kwimbo lyendi munima ya kutambula nzili ya bumwene, wasanene baje bindungo basezelele bimbongo* mangana azibuke bibanawana mu mingoso ibalingile. 16 Wakulibanga wezile, wendekele ngwendi, ‘Shukulu, ha maina yobe njinawanenaho mamaina 10.’ 17 Shukulu yendi wamukumbulwile ngwendi, ‘Unalingi mwamubwa, u ngamba wamubwa. Mwafwa unalongwa mu byuma byabindondo, twamenena binganda 10.’ 18 Wamucibali nendi wezile, wendekele ngwendi, ‘Shukulu, ha maina yobe, njinawanenaho mamaina 5.’ 19 Nou lalo wamulekele ngwendi, ‘Nobe nawa twamenena binganda 5.’ 20 Oloni kwezile mukwabo lalo, co wamulekele ngwendi, ‘Shukulu, kwata maina yobe, njaishwekele ha nanga. 21 Njakuzibilile lyoba, mwafwa u munu wamukalu. Ukambata bije kuwatulikile, co ukateje bije kuwakunine.’ 22 Shukulu yendi wamulekele ngwendi, ‘Obe ndungo wamubi, njikusompa kwesekesa na majwi a mu kanwa kobe. Kuma unazibukile ngwobe nji munu wamukalu, njikambata bije kunjatulikile na kuteja bije kunjakunine ndi? 23 Bikoni kuwakelele bimbongo byange mu banki? Munjineja, ngwe njinawanenaho bya helu.’

24 “Ngeci walekele baje bemanene kuje ngwendi, ‘Munyekeni oyo maina muyane ou ali na mamaina 10.’ 25 Oloni bamulekele ngwabo, ‘Shukulu, ngwetu ou ali laja na mamaina 10!’—, 26 ‘Njimileka ngwange, woshe ali nabyo bakamubwezelelako bikwabo, oloni uje kesi nabyo, nameme bije byali nabyo bakamunyekabyo. 27 Neneni nobo bitozi bange, baje banabyanene ngwabo keti njipwe mwene yabo, mwakubatsiile ha mesho ange.’”

28 Yesu mwamanesele kwendeka ebi byuma, watwaleleleleho na bungenzi bwendi bwa kukanduka ku Jelusalema. 29 Co mwetele kuyehi na Betifagi na Bethani ha munkinda ubasana ngwabo Munkinda wa Olive, watumine bandongesi bendi babali. 30 Wabalekele ngwendi: “Yeni muje mu limbo limuli na kumona. Mumukakobelamo, mukawana muna cimulu ibanakutu uje kanda balonde laja ku munu, mukamuzitule mumunene kuno. 31 Nga munu umo akamihula ngwendi: ‘Bika bimuli na kumuzitwila?’ Mukamuleke ngweni, ‘Mwata ali na kumutonda.’” 32 Co baje batumine baile, bakamuwanene ngwe muje bene mwabalekele. 33 Oloni mubakele na kumuzitula, babenya babehwile ngwabo: “Bika bimuli na kuzitwila ou cimulu?” 34 Bakumbulwile ngwabo “Mwata ali na kumutonda.” 35 Batwalele uje cimulu kuli Yesu, co bajaleleho bizalo byabo bya helu, ngeci Yesu walondeleho.

36 Mwakele na kuya, banu bakele na kujala bizalo byabo bya helu mu ngila. 37 Mwetele kuyehi na kuje kuyasikumukilile ngila itunda ku Munkinda wa Olive, mbunga ya bandongesi bendi bashangumukile kubwahelela na kushangazala Njambi na majwi a kutaluka mwafwa ya bipangi byoshe bya nzili bibamwene. 38 Bendekele ngwabo: “Nabezika Mwene uje aija mu lizina lya Yehova! Mwilu mukale kwoloka, bumpau buye kuli yobe wakala mwilu!” 39 Oloni Bafalisi bamo baje bakele mu mbunga, balekele Yesu ngwabo: “Mulongesi, leka bandongesi bobe boloke.” 40 Yesu wabakumbulwile ngwendi: “Njimileka ngwange nga aba boloka, co mamanya atambeka.”

41 Mwetele kuyehi, wamwene ije nganda, co waililililile. 42 Wendekele ngwendi: “Ngwe yobe ha litangwa lya lelo, wanangukile byuma bije binena kwoloka—, oloni kuubimono mwafwa banakushwekelabyo. 43 Matangwa akaija omwo bitozi bobe bakatunga cimpaka ca biti bya kushongomoka. Co bakakuzengeleka na kukushetula noku-noku. 44 Bakakuwisila hasi hamolika na bana bobe. Co hali yobe kubakasezeho limanya helu ya likwabo, mwafwa kuwanangukile simbu ibakele na kukwilula.”

45 Yesu wakobelele mu tempele, co washangumukile kusheka baje bakele na kulandesa. 46 Wabalekele ngwendi: “Banasoneka ngwabo, ‘Njibo yange ikapwa njibo ya kulombelela,’ oloni yeni munaipwisa mwela wa kubanda mapwepwe.”

47 Co watwaleleleleho kulongesa banu mu tempele ha litangwa na litangwa. Oloni tupilistu bakama na baka-kusoneka na bantwama ba banu, bashakele kumutsiya. 48 Oloni kubawanene ngila ya kulinga ngoco, mwafwa banu boshe bakele nendi simbu yoshe mangana bamutolilile.

20 Litangwa limo, Yesu mwakele na kulongesa banu mu tempele na kwambulula muzimbu waubwa, tupilistu bakama na baka-kusoneka na bakulunu bezile 2 na kumwihula ngwabo: “Tuleke, unawana kuli moko ya kulinga ebi byuma? Nambe, iya na kwana ei moko?” 3 Wabakumbulwile ngwendi: “Nange njimihula cihula, co munjikumbulule: 4 Moko yapangesele Iwano mu kumbwitika banu yatundile mwilu indi ku banu?” 5 Ngeci bashangumukile kwendeka mukati kabo ngwabo: “Nga twendeka ngwetu, ‘Yatundile mwilu,’ co endeka ngwendi, ‘Mwafwa bikoni kumwamutabele?’ 6 Oloni nga twendeka ngwetu, ‘Yatundile ku banu,’ co banu boshe batwasha mamanya, mwafwa bakulahela ngwabo Iwano wapwile kapolofweto.” 7 Ngeci bakumbulwile ngwabo kubazibukile kuyatundile ije moko. 8 Yesu wabalekele ngwendi: “Kumani nange kunjimileke kunjinawana moko ya kulinga ebi byuma.”

9 Co washangumukile kuleka banu eci cakumwenako ngwendi: “Munalume umo wakunine binyu mu lihya lyendi na kuliseza mu maboko a bandimi. Ikeye waile ku lifuti lya kulako, co wakakeleko simbu yailaha. 10 Co ha simbu ya kuteja, watumine ndungo yendi kuli baje bandimi mangana bakamwaneko bushuka bumo mu lihya lyendi lya binyu. Oloni baje bandimi bamupupile na kumwilwisa maboko-boko. 11 Watumine ndungo mukwabo, oloni nendi bamupupile, bamushawile na kumwilwisa maboko-boko. 12 Co watumine lalo ndungo wamucitatu, oloni nendi bamubulumwine na kumusheka. 13 Ngeci uje babenya lihya lya binyu wendekele ngwendi, ‘Njilinga bati? Njituma munange injazema. Ouni hamo bakamusingimika.’ 14 Baje bandimi mubamumwene, bendekele mukati kabo ngwabo, ‘Ou ikeye swana. Tuyeni tumutsiye mangana buswana bupwe bwetu.’ 15 Ngeci bamukokelele hanja ya lihya lya binyu, co bamutsiile. Babenya lihya lya binyu akulinga bati baje bandimi? 16 Akubatsiya na kwana lije lihya lya binyu ku banu beka.”

Mubazibile ngoco, bendekele ngwabo: “Oco kucitaba!” 17 Oloni wabatalele shwii, co wendekele ngwendi: “Awa majwi alumbununa bika, abanasoneka ngwabo: ‘Limanya libabyanene baka-kutunga likelyo linapu limanya lya seho lya mu mbango’?* 18 Woshe akawila aha ha limanya akasanyozoka. Co woshe ilikawila likamutika-tika.”

19 Baka-kusoneka na tupilistu bakama bayongwele kumukwata ha simbu ije bene, mwafwa bazibukile ngwabo wakele na kwendeka bakebo muje mu cakumwenako, oloni batewele banu. 20 Mubamanesele kumutalelela, batumine banu baje babakumwine mu kushwekesa bakalimwese ngwe ba kusungama mangana bawaneneho Yesu mulonga mu byuma byendeka, co bamutwale ku fulumende na mu maboko a ngubulu. 21 Ngeci bamwihwile ngwabo: “Mulongesi, tuzibuka ngwetu ukendeka na kulongesa mu kusungama. Co kuwakele na kangu, oloni ukalongesa ngila ya Njambi mu busunga: 22 Kuma batabesa* ngwabo tufwete mitelo kuli Sezale indi embwe?” 23 Oloni wanangukile makuli abo, co wabalekele ngwendi: 24 “Njimweseni dinari. Eci cihanga cili aha, nawa majwi byeya?” Bamukumbulwile ngwabo: “Bya Sezale.” 25 Co wabalekele ngwendi: “Nga ngoconi, co aneni Sezale byuma bya Sezale, oloni aneni Njambi byuma bya Njambi.” 26 Ngeci bonowele kumukwatela mu majwi endi ku mesho a banu. Co cikumbululo cendi cabakomokesele, mukemwo bolokele kulu.

27 Oloni Basaduki bamo, baje kubakulahelele ngwabo kwakala kusanguka bezile na kumwihula ngwabo: 28 “Mulongesi, Mosesa watusonekelele ngwendi, ‘Nga ndolome ya munu atsa, co aseza munakazi, oloni kasezele mwana, ndolome yendi napande kwambata uje munakazi mangana akitile ndolome yendi bana.’ 29 Co kwakele bandolome 7 ba mwimo limo. Wakulibanga wambatele munakazi, oloni mwatsile, kasezele bana. 30 Co wamucibali wambatele uje munakazi. 31 Nou wamucitatu nendi wamwambatele. Boshe 7 balingile ngoco, oloni batsile, co kubasezele bana. 32 Mamaneselelo, uje munakazi nendi watsile. 33 Co ha simbu ya kusanguka kwa batsi, uje munakazi akapwa weya? Mwafwa boshe 7 bamwambatele.”

34 Yesu wabakumbulwile ngwendi: “Bana ba mu katumameno ka myaka ino,* bali na kwambata na kushomboka. 35 Oloni baje babanamono kuli Njambi ngwabo banapande kukayoya mu katumameno ka myaka* ya kulutwe na kusanguka ku batsi, kubakambata nambe kushomboka. 36 Nambe kutsa bene kubakatsi, mwafwa bakapwa ngwe tungelo. Co nawa bakapwa bana ba Njambi, mwafwa bakasanguka. 37 Oloni ha ñanda ya kusanguka kwa batsi, Mosesa nendi wendekeleho mu muzimbu wa ciputa ca mingonga, mwasanene Yehova ngwendi wapwa ‘Njambi ya Abrahamu, Njambi ya Isaki na Njambi ya Jakobu.’ 38 Kapwile Njambi ya batsi, oloni wapwa Njambi ya baje bali na kuyoya, mwafwa kuli ikeye* boshe bali na kuyoya.” 39 Oloni baka-kusoneka bamo bendekele ngwabo: “Mulongesi, unendeka mwamubwa.” 40 Kutunda haje, kubasele kumwihula lalo cihula cikwabo.

41 Co Yesu wabehwile ngwendi: “Kwija batyoni bendeke ngwabo Kristu wapwa muna Devidi? 42 Mwafwa Devidi babenya wendekele mu mukanda wa Bisamu ngwendi, ‘Yehova walekele Mwata wange ngwendi: “Tumama ku liboko lyange lya cilyo 43 kweta noho hanjikakela bitozi bobe kupwa ngwe citwamo ca kulyata mendi obe.”’ 44 Devidi wamusanene ngwendi, Mwata. Co asa kupwa bati lalo munendi?”

45 Banu boshe mubakele na kutolilila, Yesu walekele bandongesi bendi ngwendi: 46 “Nyanyameni na baka-kusoneka baje bashaka kwendangana oku banazala mikanjo, co lalo bashaka kubameneka mu mamaliketi. Bashaka lalo bitwamo bya kulutwe mu masinagogi na myela ya bulemu ku kulya ca mangwezi. 47 Co bakali bufuko* bwa bifwile na kulombela malombelo amalaha mangana balimwese ku banu. Kusompa kubakabasompa kukapwa kwakama manene.”

21 Yesu mwandwile mesho, wamwene baka-kufuka bali na kwaka bwana bwabo mu bikasha bya kulambwila. 2 Co wamwene fwile umo wa kahutu akamo tukoini tubali twa ndando ya kwisi manene.* 3 Yesu wendekele ngwendi: “Cili bene njimileka ngwange ou fwile wa kahutu nakamo byabingi kutubakana bibanaka banu boshe. 4 Mwafwa aba boshe banakamo bwana bubanambata ha bufuko bwabo, oloni ikeye kwesekesa na bujene bwendi nakamo byoshe byanapandele kuliyoyesa nabyo.”

5 Ha simbu ikwabo lalo, banu bamo mubakele na kwendeka bya tempele, nomu mubaibwaheselele na mamanya amabwa na byuma bibakundikile kuli Njambi, 6 Yesu wendekele ngwendi: “Ebi byuma bimuli na kumona ha simbu ino, matangwa akaija omwo kukukakala limanya likasala helu ya likwabo kwa kujeneka kuliwisila hasi.” 7 Co bamwihwile ngwabo: “Mulongesi, ebi byuma bikasholoka mwaka uka, co cizibukiso muka cikamwesa ngwaco ebi byuma bisholoka?” 8 Yesu wendekele ngwendi: “Nyanyameni mangana keti bamyungumune. Mwafwa banu babangi bakaija mu lizina lyange na kwendeka ngwabo, ‘Yange bene ikeye,’ co lalo ngwabo, ‘Simbu ibendekele ololo yeta.’ Keti mukabakabangeye. 9 Co lalo, mumukaziba binzita na mpindangano, keti mukalijujukile. Mwafwa ebi byuma binapande tahi kulingiwa, oloni mamaneselelo kuwaija oho bene.”

10 Co wabalekele ngwendi: “Muyati ukalwisa muyati ukwabo, bumwene bukalwisa bumwene bukwabo. 11 Kukakala mandunduma akama, co mu mitambela ya kuliseza-seza byakulya bikapwa byabindondo, mukakala lalo mishongo ya kulitambwisa. Co kukasholoka byuma bya kutewesa na bizibukiso byakama bya kutunda mwilu.

12 “Oloni simbu kanda ebi byuma byoshe bilingiwe, banu bakamikwata na kumiyandesa, co bakamitwala mu masinagogi na mu tumenga. Bakamitwala lalo ku bimyene na ku bangubulu, mwafwa ya lizina lyange. 13 Ebi byuma bikalingisa mukane bukaleho. 14 Ngeci bene, keti mulibwahesele cimweja mu bimbunge byeni mumukakumbulwila, 15 mwafwa njikamyana majwi na mana, co baka-kumilwisa boshe kubakasa kuwalwisa nambe kulinga nawo bimata. 16 Co lalo bisemi beni, bandolome beni, babushoko bweni na babusamba beni bakamyenda bungungu na kutsiya bamo hakati keni. 17 Co banu boshe bakamizinda mwafwa ya lizina lyange. 18 Oloni kukwesi cinkambu ca ku mitwe yeni cikanyonga. 19 Nga mukolesa, mukobola myonyo yeni.

20 “Oloni mumukamona Jelusalema banaizengeleka maswalale, co muzibuke ngweni kunyonga kwayo kuli muyehi. 21 Ngeci, baje bali mu Judeya bashangumuke kutewela ku minkinda, co baje bali mu Jelusalema batundemo, co lalo baje bali ku membo keti bakobelemo, 22 mwafwa awa matangwa akapwa matangwa a kulinga shambandinga, mangana byuma byoshe bibanasoneka bilishulisilile. 23 Lubinda ku banakazi baje bakakala na bikute na baje bakajamwesa mu matangwa aje! Mwafwa mu lifuti mukakala bukalu bwakama, co butenu bukaija ha banu. 24 Co bakalundumuka na moko ya mukwale na kubatwala mu bundungo mu mafuti oshe. Co Jelusalema bakailyatangela kuli baka-mafuti kweta noho habikahwila bisimbu bibanangula bya baka-mafuti.

25 “Co lalo ku litangwa na ku ngonde na ku bingongonosi kukakala bizibukiso. Co hano hasi, baka-mafuti bakakala mu bukalu, kubakazibuka byakulinga, mwafwa ya kucuma kwa kalunga-ndonga uje natenuka. 26 Banu bakalezumuka mwafwa ya lyoba mubakabandamena byuma bije bikaija ku banu banatungu hasi, mwafwa binzili bya mwilu bikaninganga. 27 Co bakamona Muna munu aija ha lishelwa na nzili na bumpau bwakama. 28 Oloni ebi byuma mubikashangumuka kusholoka, mukemane na kwandula mitwe yeni, mwafwa kwoboka kweni kuli muyehi.”

29 Co wabalekele cakumwenako ngwendi: “Taleseseni mukuyu na miti yeka yoshe. 30 Mumuimona ijobelela maputa, muzibuka ngweni ntondwe ili muyehi. 31 Mu ngila imolika, mumukamona ebi byuma bilingiwa, muzibuke ngweni Bumwene bwa Njambi buli muyehi. 32 Cili bene njimileka ngwange, eci cisemwa kucikahu kubanga byuma byoshe binalingiwa. 33 Lilu na lifuti-libu bikahwa, oloni majwi ange kuwakahu.

34 “Nyanyameni mangana bimbunge byeni keti bilemenene na kulya manene na kunwa manene na bishoti bya mu kuyoya, mangana lije litangwa keti lyakumikasumune 35 ngwe kumwashuka kwa muheto. Mwafwa likaija ku banu boshe banatungu hano hasi. 36 Ngeci, twaleleleniho kutona, co lambeleleni Njambi simbu yoshe mangana mwase kwoboka ku byuma byoshe bije bisholoka, co lalo mukase kwimana ku mesho a Muna munu.”

37 Mutanya wakele na kulongesa mu tempele, oloni butsiki wakele na kuya na kukala ha munkinda ubasana ngwabo Munkinda wa Olive. 38 Co cimene-mene banu boshe bakele na kwija kuli ikeye na kumutolilila.

22 Cilika ca Makende a Kujeneka Musima* cibasana ngwabo Paseka cakele muyehi. 2 Co tupilistu bakama na baka-kusoneka bakele na kutonda ngila yaibwa ya kutsiilamo Yesu, mwafwa bakele na kutewa banu. 3 Co Satana wakobelele muli Judasi ibasana ngwabo Isikalioti, umo wa baje 12. 4 Judasi waile na kusimutwiya na tupilistu bakama na tupitau ba ku tempele mwendelamo Yesu bungungu na kubasholwelaye. 5 Mubazibile ngoco, babwahelelele, co balizibasanene kumwana bimbongo bya siuva. 6 Ngeci watabele, co washangumukile kutonda simbu yaibwa yabasholwelaye kwa kujeneka mbunga ya banu.

7 Litangwa lyakulibanga lya Makende a Kujeneka Musima* lyetele, lije libakele na kwana mulambu wa Paseka. 8 Co Yesu watumine Pita na Iwano ngwendi: “Yeni mukatubwahesele Paseka mangana tukalye.” 9 Bamwihwile ngwabo: “Utonda ngwobe tukaibwahesele kuli?” 10 Wabalekele ngwendi: “Mumukakobela mu nganda, mukaliwana na munalume nambata njaba ya mema, mukamukabangeye mu njibo mwakakobela. 11 Co mukaleke babenya njibo ngweni, ‘Mulongesi natutumu kuli yobe ngwendi: “Mulili wa bangenzi uli kuli uje unjasa kulila Paseka na bandongesi bange?”’ 12 Uje munalume akamimwesa mulili wakama wa helu uje uli na byuma bya kupangesa. Mukabwaheselemo Paseka.” 13 Ngeci baile, bakawanene byuma byoshe ngwe muje bene mwabalekelele Yesu, co babwahesele Paseka.

14 Simbu muyetele, Yesu washendabalele ku mesa na tupositolo bendi. 15 Co wabalekele ngwendi: “Njashungwiiye manene kulya neni ei Paseka simbu kanda njiyande. 16 Mwafwa njimileka ngwange, kunjikaili lalo kweta noho habikalishulisilila byuma byoshe mu Bumwene bwa Njambi.” 17 Yesu watambwile nganja, walombelele, co wendekele ngwendi: “Ambateni ei nganja mulishumwineyo mukati keni, 18 mwafwa njimileka ngwange kutunda hano, kunjikanu lalo binyu kubanga habukezila Bumwene bwa Njambi.”

19 Co lalo wambatele likende, walombelele, walimungwile na kubanalyo. Wendekele ngwendi: “Eli likende limanena mubila wange uje bana mwafwa yeni. Twaleleleniho kulinga eci mu kunjanuka.” 20 Co lalo walingile cuma ca kulifwa na ku nganja munima ya kulya ca mangwezi. Co wendekele ngwendi: “Ei nganja imanena cikumiiyo caciha cije cikalako mwafwa ya maninga ange aje etika mwafwa yeni.

21 “Oloni taleni, uje anjenda bungungu ali hamo nange ku mesa. 22 Cili bene, Muna munu ali na kuya kwesekesa nomu mubabwaheselele. Oloni lubinda lwa munu uje amwenda bungungu!” 23 Co tupositolo bashangumukile kusimutwiya mukati kabo bawane indi iya alinga cuma ca kufwa ngoco.

24 Oloni mukati kabo mwakatukile bimata bawane iya wakama. 25 Yesu wabalekele ngwendi: “Bimyene ba baka-mafuti bali na kulyatelela banu babo, co baje bali na moko hali baka-mafuti babasana ngwabo Bakwasi. 26 Oloni yeni kumwapandele kupwa ngoco. Woshe wakama hakati keni apwe ngwe mwanike wamundondo, co uje atwamenena apwe ngwe muka-kumipangela. 27 Iya wakama, uje ali na kulya* indi uje ali na kumupangela? Kuma keti uje ali na kulya* ndi? Oloni yange njili mukati keni na kumipangela.

28 “Nameme ngoco, yeni munakala nange mu byeseko byange. 29 Ngeci njilikumiiya neni cikumiiyo ngwe Tate mwanalikumiiya nange cikumiiyo ca Bumwene, 30 mangana mukalye na kunwa ku mesa yange mu Bumwene bwange, co mukatumame ha matanda na kusompa miyati 12 ya Isalele.

31 “Simoni, Simoni, tala! Satana ashaka amileleke mubaboshe ngwe tiliku. 32 Oloni njinalambelela Njambi mangana likulahelo lyobe keti lizeye. Co muwiluka, utakamese bandolome bobe.” 33 Pita wamulekele ngwendi: “Mwata, njinalibwahesela kuya nobe mu kamenga na kutsa nobe.” 34 Oloni Yesu wendekele ngwendi: “Pita, njikuleka ngwange, lelo bene, simbu kanda ndemba atambeke, unjibyana lutatu ngwobe kuunjizibuka.”

35 Wabalekele lalo ngwendi: “Munjamitumine kwa kujeneka kwambata cikwama ca bimbongo na ngonga ya byakulya na masanda, kuli bimo bimwajenekele ndi?” Bamukumbulwile ngwabo: “Embwe.” 36 Yesu wabalekele ngwendi: “Oloni hano woshe ali na cikwama ca bimbongo ambate, uje ali na ngonga ya byakulya ambate. Co woshe kesi na moko ya mukwale, alandese cizalo cendi ca helu mangana alande moko ya mukwale. 37 Mwafwa njimileka ngwange, byuma bibanasoneka binapande kulishulisilila kuli yange, bya kwendeka ngwabyo, ‘Bamutandelele ku baka-kupokola mashiko.’ Byuma bibanasoneka hali yange bili na kulishulisilila kuli yange.” 38 Co bamulekele ngwabo: “Mwata, tala! Tuli na bimoko bya mikwale bibali.” Wabalekele ngwendi: “Binapumo.”

39 Mwatundile kuje, waile ku Munkinda wa Olive ngwe mwakele na kulingila simbu yoshe, co bandongesi bendi nabo bamukabele. 40 Mubetele kuje, Yesu wabalekele ngwendi: “Twaleleleniho kulombela mangana keti mukobele mu ceseko.” 41 Co wabasezele na kuya halutwe haje halinasa kweta limanya nga balyasha, watsikamene ha mabuli na kushangumuka kulombela, 42 ngwendi: “Tate, nga ushaka, tundisa ei nganja kuli yange. Nameme ngoco keti ngwe munai cizango cange, oloni cizango cobe cilingiwe.” 43 Co mwilu mwatundile kangelo, washolokele kuli ikeye, co wamutakamesele. 44 Oloni Yesu washotele manene mbunge, ngeci watwaleleleleho kulombela manene. Co litukuta lyendi lyapwile ngwe maninga aje andwekela hasi. 45 Mwamanesele kulombela, wakatukile na kuya kuli bandongesi bendi. Oloni wakabawanene banalala, mwafwa bazeyele na busiwa. 46 Wabalekele ngwendi: “Bika bimunalalela? Katukeni mutwaleleleho kulombela mangana keti mukobele mu ceseko.”

47 Simbu wacikele na kwendeka, kwezile mbunga ya banu. Co munalume wa lizina lya Judasi, umo wa baje 12, wakele na kubatwamenena, co washwenene Yesu mangana amutsembe. 48 Oloni Yesu wamwihwile ngwendi: “Judasi, usholola Muna munu ha kumutsemba ndi?” 49 Baje bakele hamo na Yesu mubamwene byuma byashakele kulingiwa, bamwihwile ngwabo: “Mwata, tubalwise na moko ya mukwale ndi?” 50 Co umo wabo wabatwile litwi lya cilyo lya ndungo ya kapilistu wahakamwa. 51 Oloni Yesu wendekele ngwendi: “Kunahu.” Co wakwatele ku litwi lya uje ndungo na kumukangwisa. 52 Co Yesu walekele tupilistu bakama na tupitau ba ku tempele na bakulunu baje bezile na kumukwata ngwendi: “Bika bimunezila na bimoko bya mikwale na bimbweti ngwe munaija na kukwata lipwepwe?* 53 Munjakele neni mu tempele ha litangwa na litangwa kumwanjikwatele. Oloni ino simbu yeni, nei ya nzili ya lisusulungu.”

54 Bamukwatele na kuya nendi, co bakamukobelesele mu njibo ya kapilistu wahakamwa. Oloni Pita wakele na kubakabela halako. 55 Mubabwekele tuhya mukati ka cipango, batumamene hamolika, co Pita nendi watumamene nabo. 56 Oloni ngamba umo wa mumbanda, mwamwene Pita natumama mu ceke ca tuhya, wamutalele shwii na kwendeka ngwendi: “Ou munalume nendi nakele na Yesu.” 57 Oloni Pita wabyanene ngwendi: “Obe munakazi, kunjimuzibuka.” 58 Mukwetile lika simbu yaindondo, munu weka wamumwene, co wendekele ngwendi: “Nobe nawa unapu umo wabo.” Oloni Pita wendekele ngwendi: “Obe munalume, keti nji umo wabo.” 59 Co mukwetile simbu ya kukokela ku ola imolika, munalume weka lalo wakakateyeye manene kwendeka ngwendi: “Cili bene ou munalume nendi nakele na Yesu, mwafwa wa ku Galileya!” 60 Oloni Pita wendekele ngwendi: “Obe munalume, kunjizibuka biuli na kwendeka.” Co haje bene, simbu wacikele na kwendeka, ndemba watambekele. 61 Co Mwata watengulukile, walitalele mesho na mesho na Pita, ngeci Pita wanukile majwi endekele Mwata ngwendi: “Lelo bene, simbu kanda ndemba atambeke, unjibyana lutatu.” 62 Co Pita waile hanja, wakalilile manene.

63 Co banalume baje bakutile Yesu bashangumukile kumushendumuna na kumupupa. 64 Bamufwikile nanga ha mesho na kumwihozola ngwabo: “Polofweta! Iya nakupupu?” 65 Bendekele lalo byuma byeka byabingi bya kumushaula.

66 Co mulyakile, cibunga ca bakulunu ba banu na tupilistu bakama na baka-kusoneka balikungulwile hamolika, co batwalele Yesu mu mulili wabo wa Sanihedrini na kwendeka ngwabo: 67 “Nga yobe Kristu, tuleke.” Oloni Yesu wabakumbulwile ngwendi: “Nameme njimileke, kumwasa kutaba. 68 Co lalo nameme njimihule, kumunjikumbulula. 69 Oloni kutunda hano, Muna munu atumama ku liboko lya Njambi lya cilyo lya nzili.” 70 Mubazibile ngoco, boshe bamwihwile ngwabo: “Yobe Muna Njambi ndi?” Wabakumbulwile ngwendi: “Omwo bene mumunendeka ngweni yange.” 71 Bendekele ngwabo: “Bika lalo bitutondela bukaleho bukwabo? Mwafwa tubaboshe tunalizibila mu kanwa kendi.”

23 Co mbunga yoshe ya banu bakatukile na kumutwala kuli Pilato. 2 Bashangumukile kumubangeya ngwabo: “Tunawana ou munalume ali na kungumuna banu ba muyati wetu na kubabindika kutela mitelo kuli Sezale, co lalo ali na kulitumbula ngwendi ikeye Kristu mwene.” 3 Co Pilato wamwihwile ngwendi: “Yobe Mwene wa Bajuda ndi?” Yesu wamukumbulwile ngwendi: “Omwo bene muunendeka.” 4 Ngeci Pilato walekele tupilistu bakama na mbunga ngwendi: “Ou munalume kunjamuwanene na mulonga.” 5 Oloni bakebo bakakateyeye kwendeka ngwabo: “Byuma byali na kulongesa banu mu Judeya mwoshe, kushangumukila ku Galileya kwa kweta na kuno, bili na kunena bukalu ku banu.” 6 Pilato mwazibile ngoco, wehwile indi Yesu wapwile wa ku Galileya. 7 Mwazibukile ngwendi Yesu watundile ku mutambela wakele na kuyula Heloda, wamutumine kuli Heloda uje wakele mu Jelusalema ha matangwa aje.

8 Heloda mwamwene Yesu, wabwahelelele manene. Ha simbu yailaha, washakele manene kumumona, mwafwa ya byuma byabingi byazibile hali ikeye. Co wakulahelele ngwendi amona cizibukiso calinga Yesu. 9 Ngeci Heloda wamwihozwele bihula ha simbu yailaha, oloni Yesu kamukumbulwile. 10 Nameme ngoco, tupilistu bakama na baka-kusoneka bakele na kukatozoka na kumubangeya biñanda oku banalubala. 11 Heloda hamolika na maswalale bendi, bashawile Yesu. Co Heloda wamushendumwine mwamuzikile cizalo cacibwa. Kutundaho, wamwilwisile kuli Pilato. 12 Ha litangwa lije bene, Heloda na Pilato balikutile busamba, oloni hakulibanga balizindile.

13 Co Pilato wasanene tupilistu bakama na baka-kuyula na mbunga ya banu. 14 Wabalekele ngwendi: “Munanjinenelele ou munalume ngweni ali na kulingisa banu batengulukile fulumende. Co njinamwihozwele ku mesho eni, oloni kunjamuwanene na milonga imuli na kumwana. 15 Heloda nendi kamuwanene na mulonga, mukemwo namwilwisa kuli yetu. Nabimo byahi byanalingi byanapande kutsila. 16 Ngeci njimwana lika kashitiko, co njimupatula.” 17 —— 18 Oloni mbunga yoshe yatambekele ngwayo: “Tsiya ou munalume, co utupatwile Balabasi!” 19 (Balabasi bamwakele mu kamenga mwafwa ya mulonga wa kutengulukila fulumende muje mu nganda, nou wa kutsiya banu.) 20 Pilato wendekele nabo lalo, mwafwa washakele kupatula Yesu. 21 Co bashangumukile kutambeka ngwabo: “Mupameye ha citi! Mupameye ha citi!” 22 Wendekele nabo lwamucitatu ngwendi: “Mwafwa bika? Cuma muka cacibi canalingi ou munalume? Kunjawanene cuma canapande kutsila. Ngeci njimwana lika kashitiko, co njimupatula.” 23 Oloni bakebo bakakateyeye, batwaleleleleho kutambeka manene ngwabo atse.* Co bahyanene Pilato na majwi abo. 24 Ngeci Pilato wabatwile ñanda kwesekesa nomu mubatondelele banu. 25 Co wabapatwilile munalume ibalombele, uje wakele mu kamenga mwafwa ya mulonga wa kutengulukila fulumende, nou wa kutsiya banu. Oloni wabanene Yesu ngwendi bamulinge mwoshe mubatondelele.

26 Mubakele na kutwala Yesu, bakwatele munalume umo wa lizina lya Simoni wa ku Sailini, uje wakele na kutunda kwimbo. Co bamukulikisile citi ca kuyandesela mangana akabangeye Yesu munima. 27 Mbunga yakama ya banu bakele na kumukaba, kwambateselela na banakazi baje bakele na kulipupa ha binulo mwafwa ya busiwa, co lalo bakele na kumulila. 28 Yesu watengulukile na kutala baje banakazi, co wabalekele ngwendi: “Eni bana ba Jelusalema, keti mulile yange. Oloni lilileni yeni babenya na bana beni. 29 Mwafwa matangwa ali na kwija omwo banu bakendeka ngwabo, ‘Banabwahelela banakazi baje kubesi kusema, na memo aje kuwesi kukita na mabele aje kuwajamwesele!’ 30 Co banu bakashangumuka kuleka minkinda ngwabo, ‘Tuwileni!’ na kuleka malundu ngwabo, ‘Tufwikeni!’ 31 Nga balinga ebi byuma simbu muti ucitonola, co kukafwa bati nga muti unomu?”

32 Kwakele lalo banalume babali ba bikenya baje babatwalele mangana bakabatsiile hamo na Yesu. 33 Co mubetele ku mwela ubasana ngwabo Cikola, bamupameyeye ha citi na bikenya kumukulo. Umo bamwakele ku cilyo, mukwabo ku cimoshwe. 34 Oloni Yesu wendekele ngwendi: “Tate bakonekele, mwafwa kubazibuka bibali na kulinga.” Co batele biñela mangana balipangele bizalo byendi. 35 Banu bemanene na kutalelela. Oloni baka-kuyula bakele na kumushendumuna na kwendeka ngwabo: “Wakele na kwobola bakwabo, nendi alyobole nga ikeye Kristu wa Njambi, Uje Ibanangula.” 36 Maswalale nabo bamushendumwine, bamushwenene na kumwana binyu bya kungangamena. 37 Co bendekele ngwabo: “Nga yobe Mwene wa Bajuda, lyobole yobe babenya.” 38 Co lalo helu lya mutwe wendi basonekeleho ngwabo: “Ou ikeye Mwene wa Bajuda.”

39 Co umo wa baje bikenya babashukikile hamo nendi, washangumukile kushaula Yesu ngwendi: “Ngwetu yobe Kristu? Lyobole netu lalo utwobole!” 40 Oloni mukwabo cikenya wamutenukilile ngwendi: “Kuma yobe na kutewa Njambi kwahi omwo unatambula kashitiko kamolika nou munalume ndi? 41 Yetu kunatupande kutwana kashitiko, mwafwa ya byuma bitunalingi. Oloni ou munalume kalingile byuma byabibi.” 42 Co wendekele lalo ngwendi: “Yesu, ukanjanuke muukakobela mu Bumwene bwobe.” 43 Co Yesu wamulekele ngwendi: “Cili bene lelo njikuleka ngwange, ukakala nange mu Paradaisi.”

44 Ei simbu yapwile kuma 12:00,* oloni mu lifuti lyoshe mwakele lisusulungu kweta na kuma 15:00,* 45 mwafwa litangwa kulyatwile ceke. Co nanga ya mu mwela wa kujela yatabukile hakati kutunda kwilu kweta na kwisi. 46 Yesu watambekele ngwendi: “Tate njaka sipilitu yange mu maboko obe.” Mwamanesele kwendeka ngoco, watsile.* 47 Oloni kapitau ka maswalale mwamwene byuma byalingiwile, washangumukile kushangazala Njambi ngwendi: “Cili bene ou munalume napwile wa kusungama.” 48 Co mbunga yoshe ya banu baje balikungulwilile kuje mubamwene byuma byalingiwile, belukile ku membo abo oku balipupa ha binulo byabo. 49 Boshe baje balizibukile nendi bemanenene halako. Co lalo banakazi baje batundile nendi ku Galileya nabo kubakele, co bamwene ebi byuma.

50 Kwakele munalume umo wa mu Nkuta* wa lizina lya Jozefu. Wapwile munu wamubwa, co lalo wa kusungama. 51 (Ou munalume kakundwiiye matumbe na bilinga bya bakwabo.) Watundile ku Alimathiya, nganda ya baka-Judeya, co wakele na kubandamena Bumwene bwa Njambi. 52 Ou munalume waile kuli Pilato na kulomba mubila wa Yesu. 53 Co washulwisile uje mubila, waubungilile ha nanga ya lineni yaibwa, co wakawakele mu mbumbo ya kucakula mu limanya muje kanda batsindemo laja munu. 54 Lije lyapwile Litangwa lya Kulibwahesela, co Sabata yakele muyehi na kushangumuka. 55 Oloni banakazi baje bezile na Yesu kutunda ku Galileya nabo bakabele munima, co bakamwene mbumbo, nomu mubakele mubila wendi. 56 Co belukile mangana bakabwahese byuma bya lwengo lwalubwa* na mazi a lwengo lwalubwa. Oloni ha Sabata bahwimine kwesekesa na lishiko.

24 Ha litangwa lyakulibanga mu calumingo, baje banakazi bezile ku mbumbo cimene-mene, banenele byuma bya lwengo lwalubwa* bije bibabwahesele. 2 Oloni bawanene lije libwe banalitundisa ku mbumbo, 3 co mubakobelelemo, kubawanenemo mubila wa Mwata Yesu. 4 Simbu bacikele na kukomoka ebi byuma, banalume babali baje bazalele bizalo bya kubyakuma bakwimanene kuyehi nabo. 5 Baje banakazi balijujukilile, co balikulamenene. Oloni baje banalume babehwile ngwabo: “Munu wa kuyoya mumutondela bati ku batsi? 6 Wahiko kuno, banamusangula. Anukeni byamilekele mwakele ku Galileya 7 ngwendi Muna munu banapande kumwana mu maboko a baka-bubi na kumutsiila ha citi, co ha litangwa lyamucitatu akasanguka.” 8 Co banukile majwi endi. 9 Ngeci batundile ku mbumbo, co ebi byuma byoshe bakabilekele tupositolo 11 na bakwabo boshe. 10 Baje banakazi bapwile Maliya Magadalena, Joana na Maliya ina ya Jemusi. Co lalo na banakazi bakwabo baje bakele hamo nabo balekele tupositolo ebi byuma. 11 Oloni bakebo bamwene bije byuma bibabalekele ngwabo bya bulema, co kubatabele baje banakazi.

12 Pita wakatukile na kushatukila ku mbumbo. Washumbilililemo, co wamwene lika binanga bya lineni. Ngeci waile oku nalikomokela ha byuma byalingiwile.

13 Ha litangwa lije bene, bandongesi babali bakele na kuya mu limbo limo libasana ngwabo Emausi, nunda ya makilomita 11 kutunda ku Jelusalema. 14 Bakele na kusimutwiya byuma byoshe bije byalingiwile.

15 Mubakele na kusimutwiya na kuliyongola hali ebi byuma, Yesu wezile kuli bakebo na kushangumuka kwenda hamo nabo, 16 oloni bakebo kubamuzibukile. 17 Wabehwile ngwendi: “Byuma muka bimuli na kusimutwiya mu ngila?” Co bemanene oku banazeye. 18 Kleopasi, umo wa baje babali wamukumbulwile ngwendi: “Kuma u mungenzi uje wakala likalyendi mu Jelusalema, co kuuzibuka* byuma binalingiwamo ano matangwa ndi?” 19 Wabehwile ngwendi: “Byuma muka?” Bamukumbulwile ngwabo: “Bya Yesu muka-Nazaleta uje wapwile kapolofweto wa nzili mu bilinga na mu majwi ku mesho a Njambi na ku mesho a banu boshe, 20 nomwo tupilistu betu bakama na baka-kuyula bamwanenenemo kuli baje bamusompelele kutsa, co bamupameyeye ha citi. 21 Oloni tunakulahelele ngwetu ou munalume ikeye obola Isalele. Co lalo lelo linapu litangwa lyamucitatu kutunda habinalingiwila ebi byuma. 22 Kutundaho lalo, banakazi bamo mukati ketu nabo banatukomokesa manene, mwafwa mubanamenekelele ku mbumbo, 23 kubakawanene mubila wendi. Ngeci banelukile na kutuleka ngwabo banamwene tungelo baje banabalekele ngwabo Yesu ali na kuyoya. 24 Bamo betu lalo banaile ku mbumbo, co banakawanene ngwe muje bene mubanendekele baje banakazi, oloni kubakamumwene.”

25 Co Yesu wabalekele ngwendi: “Eni bakujeneka mana, baka-kujeneka kutaba bwasi byuma byoshe bibendekele tupolofweto! 26 Kuma Kristu kapandele kwita omu mu tuyando na kukobela mu bumpau bwendi ndi?” 27 Co wabalumbunwinine bije bibendekele hali ikeye mu Bisoneka byoshe, kushangumukila na Mashiko a Mosesa na Bisoneka bya Tupolofweto.

28 Mubetele kuyehi na limbo libakele na kuya, Yesu walingile ngwe atubakana. 29 Oloni bamulambelelele ngwabo keti aye. Bendekele ngwabo: “Tumama netu kuno, mwafwa litangwa lili na kulauka, co kunatoko laja.” Mwazibile ngoco, waile na kukatumama nabo. 30 Mwakele na kulya hamo nabo, wambatele likende, walombelele, co walimungwile na kushangumuka kubanalyo. 31 Ngeci mesho abo atabunukile, co bamuzibukile, oloni bakakasumuke noku kwanakobelela kwahi. 32 Co balyendekesele umo na mukwabo ngwabo: “Kuma bimbunge byetu kubyashalukile mwanakele na kwendeka netu mu ngila na kutulumbunwina mwamubwa Bisoneka ndi?” 33 Ha simbu ije bene, bakatukile na kwiluka ku Jelusalema, co bakawanene baje 11 na baje bakungulukile hamo nabo 34 baje bendekele ngwabo: “Cili bene Mwata nasanguka, co nasholoka kuli Simoni!” 35 Co baje bandongesi babali nabo bendekele byuma byalingiwile mu ngila, nomwo mubazibukililemo Yesu mwamungwile likende.

36 Simbu bacikele na kwendeka ebi byuma, Yesu wakwimanene mukati kabo, co wabalekele ngwendi: “Kwoloka kukale neni.” 37 Oloni mwafwa bazibile lyoba na kulijujukila, basinganyekele ngwabo bali na kumona sipilitu. 38 Co wabehwile ngwendi: “Mwafwa bika muli na kuziba lyoba, co bika bimuli na kuuwasanena mu bimbunge byeni? 39 Taleni maboko ange na mendi ange, mangana mumone ngweni yange bene. Njikwateni muzibe, mwafwa sipilitu kesi na mubila wa situ na bitsiya, oloni yange njili nabyo ngwe mumuli na kumwena.” 40 Mwakele na kwendeka ebi byuma, wabamwesele maboko endi na mendi endi. 41 Oloni simbu bacikele na kwonowa kutaba mwafwa ya kubwahelela manene na kulikomokela, wabehwile ngwendi: “Muliko na byakulya bimo hano ndi?” 42 Ngeci bamwanene mbazubwila ya isi wa kwoca, 43 co waitambwile na kuilya ha mesho abo.

44 Co wabalekele ngwendi: “Awa akewo majwi ange anjamilekele munjakele neni ngwange, byuma byoshe bibanasoneka hali yange mu Lishiko lya Mosesa na Bisoneka bya Tupolofweto na mu Bisamu binapande kulishulisilila.” 45 Co wabashokolwele mitwe mangana bazibisise bibyalumbunwine Bisoneka. 46 Co wabalekele ngwendi: “Bisoneka ngwabyo: Kristu akayanda, co ha litangwa lyamucitatu akasanguka ku batsi. 47 Co kwitila mu lizina lyendi, bakambulula bya kutenguluka mangana bubi babukonekele mu mafuti oshe, kushangumukila bene mu Jelusalema. 48 Co mukapwa bakaleho bebi byuma. 49 Tolilileni! Njikamitumina byuma byakulahesele Tate. Oloni tumameni muno mu nganda kweta noho hamukatambwila nzili ya kutunda mwilu.”

50 Co wabatuhwisile hanja ya nganda, waile nabo kuketa na ku Bethani, wajundwile maboko endi na kubabezikisa. 51 Mwakele na kubabezikisa, bamwangunwine kuli bakebo, co bamutwalele mwilu. 52 Ngeci bamutsikamenene, co belukile ku Jelusalema oku banabwahelela manene. 53 Simbu yoshe bakele mu tempele na kushangazala Njambi.