Watchtower LAIBRALI YA HA INTANETI
Watchtower
LAIBRALI YA HA INTANETI
Mbunda
  • MBIMBILIYA
  • MABULU
  • BIWANO
  • w25 June pp. 8-13
  • Bitulilongesa ku Bupolofweto bwa Jakobu: Mutamba 2

Haunanyateka kuhesi vidio.

Cabihya, kuli bukalu bunonowesa ei vidio kushokoloka.

  • Bitulilongesa ku Bupolofweto bwa Jakobu: Mutamba 2
  • Kaposhi Ka Kukengela Kali Na Bumwene Bwa Yehova (Kaposhi ka Kukengela ka Kulilongesa)—2025
  • Tumitwe twa Biñanda
  • Biñanda bya Kulifwa
  • ZEBULONI
  • ISAKALE
  • DANI
  • GADI
  • ASHA
  • NAFUTALI
  • JOZEFU
  • BENJAMINI
  • Bitulilongesa ku Bupolofweto bwa Jakobu: Mutamba 1
    Kaposhi Ka Kukengela Kali Na Bumwene Bwa Yehova (Kaposhi ka Kukengela ka Kulilongesa)—2025
  • Anukeni Ngweni Yehova Wapwa ‘Njambi wa Kuyoya’
    Kaposhi Ka Kukengela Kali Na Bumwene Bwa Yehova (Kaposhi ka Kukengela ka Kulilongesa)—2024
  • Byuma Bitukangula Bije Bikamwesa Ngwabyo Twakulahela Yehova
    Buyoye Bwetu Baka-Kilisitu na Chipangi Chetu—Mukanda wa Biwano—2023
  • Bika Bitulilongesa ku Majwi a Mamaneselelo a Banalume ba Kulongwa?
    Kaposhi Ka Kukengela Kali Na Bumwene Bwa Yehova (Kaposhi ka Kukengela ka Kulilongesa)—2024
Kaposhi Ka Kukengela Kali Na Bumwene Bwa Yehova (Kaposhi ka Kukengela ka Kulilongesa)—2025
w25 June pp. 8-13

CILONGESA 25

MWASO 96 Libulu lya Njambi Lyapwa lya Seho

Bitulilongesa ku Bupolofweto bwa Jakobu: Mutamba 2

“Wabezikisile umo na umo wabo kwesekesa na cibezikiso cinamupande.”—GENE 49:28.

BILI MUNO MU CILONGESA

Muno mu cilongesa, tumona bitulilongesa ku majwi a bupolofweto endekele Jakobu kuli Zebuloni, Isakale, Dani, Gadi, Asha, Nafutali, Jozefu na Benjamini.

1. Bika bitusimutwiya muno mu cilongesa?

BANA ba Jakobu balikungulwile hamo na kutolilila mwamubwa ku byuma byatondele kubaleka ishabo. Mu cilongesa cinahu, tunalilongesele ngwetu Jakobu walekele Rubeni, Simyoni, Levi na Juda byuma bije hamo kubabandamenene. Ngeci hamo bashakele kuziba byuma byendeka Jakobu ku bana bendi bakwabo bakupwa 8. Tumoneni bitulilongesa ku majwi endekele Jakobu kuli Zebuloni, Isakale, Dani, Gadi, Asha, Nafutali, Jozefu na Benjamini.a

ZEBULONI

2. Bika byendekele Jakobu kuli Zebuloni, co majwi endekele alishulisilile bati? (Genese 49:13) (Taleni na cipalo.)

2 Tandeni Genese 49:13. Jakobu wapolofwetele ngwendi muyati wa Zebuloni ukakala kuyehi na kalunga-ndonga ku kunto ya Lifuti lya Cikulaheso. Munima ya myaka 200, muyati wa Zebuloni watambwile mutamba wa libu. Ou mutamba wakele mukati ka kalunga-ndonga wa Galileya na Meditrenia. Mosesa wapolofwetele ngwendi: ‘Bwahelela, obe Zebuloni, mu mangezi obe.’ (Kwitu 33:18) Hamo Mosesa walumbunwine ngwendi kukapwa kwakwasi ku muyati wa Zebuloni kuya ku ngenge ya kalunga-ndonga wa Galileya na Meditrenia mu kukalanda na kulandesa byuma ku banu baje bakele na kutunda ku mitambela yeka. Twakulahela ngwetu batekulwila ba Zebuloni bakele na byuma byabingi bije byabalingisile bapwe ba kubwahelela.

Bupolofweto bwa Jakobu

Zebuloni.

Mwana wa munalume

Zebuloni

Bupolofweto

“Zebuloni akakala ku ngenge ya kalunga-ndonga . . . Nginga yendi ikatalesa ca Sidoni.”—Gene 49:13.

Kulishulisilila

Zebuloni wakatungile ku kunto, mukati ka kalunga-ndonga wa Galileya na Meditrenia.—Joshua 19:10-16.

3. Bika byasa kutukwasa kujauka na byuma bitulinabyo?

3 Bika bitulilongesako? Twasa kupwa bakubwahelela kwoshe-kwoshe kutuli nameme byuma bifwe bati mu kuyoya kwetu. Co tunapande kujauka na byuma byoshe bituli nabyo mangana tutwaleleleho kupwa ba kubwahelela. (Samu 16:6; 24:5) Bisimbu bimo, tunasa kwaka manene mbunge ku byuma bije kutwesi nabyo kutubakana kwaka mbunge ku byuma byabibwa bituli na kulikuwa. Ngeci esekeni kwanuka byuma byabibwa bimulinabyo nebi bimuli na kulikuwa mu kuyoya kweni.—Gala 6:4.

ISAKALE

4. Bika byendekele Jakobu kuli Isakale, co majwi endekele alishulisilile bati? (Genese 49:14, 15) (Taleni na cipalo.)

4 Tandeni Genese 49:14, 15. Jakobu washangalele Isakale mwafwa wapwile muka-kupanga na nzili. Wendekele ngwendi Isakale wapwile ngwe kasitu uje akambata bitele bya kulema. Jakobu wendekele lalo ngwendi Isakale akaswana lifuti lyalibwa. Majwi a Jakobu alishulisilile muyati wa Isakale muwatambwile mutamba wa libu lyalibwa lya bwilo ku ndonga ya Jodani. (Joshua 19:22) Muyati wa Isakale wapangele na nzili mu kunyunga libu lyawo na kukwasa bakwabo. (1 Bimye 4:7, 17) Cakumwenako, Lyaako Balaki na kapolofweto wa munakazi Debora mubalombele baIsalele bukwasi mu kulwisa Sisela, muyati wa Isakale nawo wapwile umo wa miyati ije yalyanene kukabakwasa. Co lalo muyati wa Isakale walibwaheselele kulwa mu binzita bikwabo.—Maako 5:15

Bupolofweto bwa Jakobu

Isakale.

Mwana wa munalume

Isakale

Byapolofwetele

“Akalyana kwambata citele.”—Gene 49:14, 15.

Kulishulisilila

Isakale wapangele na nzili mangana akwase lifuti lya Isalele.—Maako 5:15; 1 Bimye 4:1, 7, 17.

5. Mwafwa bika tunapande kupanga na nzili?

5 Bika bitulilongesako? Yehova akakandelela manene mutukapanga na nzili mu munga yendi ngwe mwalingilile ku muyati wa Isakale. (Ekele 2:24) Tucisimutwiyeni hali bandolome baje bakapanga na nzili mu kunyungilila cikungulukilo. (1 Timo 3:1) Aba bandolome kubesi kulwa mu binzita, oloni bakapanga na nzili mu kunyungilila bandolome na bandokazi ku byuma bije byasa kutsiya busamba bwabo na Yehova. (1 Kori 5:1, 5; Juda 17-23) Co lalo bakapanga na nzili mu kulibwahesela na kwendeka biñanda bije bikakanyamesa cikungulukilo.—1 Timo 5:17.

DANI

6. Muyati wa Dani wapangele cipangi muka? (Genese 49:17, 18) (Taleni na cipalo.)

6 Tandeni Genese 49:17, 18. Jakobu wendekele ngwendi Dani wapwile ngwe linyoka uje asa kulwisa tusitu bakama manene kumutubakana, ba kufwa ngwe kabalu ibakapangesa mu nzita. Muyati wa Dani wapwile wa kusimpa, co walibwaheselele kulwisa bitozi ba baIsalele. Ukewo wakele na kwenda munima ya miyati yoshe ya baIsalele mubakele na kuya mu Lifuti lya Cikulaheso, na ‘kunyungilila bilombo byoshe.’ (Kula 10:25) BaIsalele babangi kubakele na kumona cipangi ciwakele na kulinga muyati wa Dani. Nameme ngoco, cipangi ciwapangele muyati wa Dani capwile ca seho manene.

Bupolofweto bwa Jakobu

Dani.

Mwana wa munalume

Dani

Byapolofwetele

“Dani. . . ashuma ku lindi lya kabalu.”—Gene 49:16-18.

Kulishulisilila

Dani ikeye “watwamekele kulutwe” banu, mubakele na kuya mu Lifuti lya Cikulaheso.—Kula 10:25.

7. Yehova wamona bati bipangi bitukamupangela?

7 Bika bitulilongesako? Simbu imo, munasa kupanga bipangi bimo na kuliziba ngweni bakweni kubesi na kumona bipangi bimuli na kulinga. Cakumwenako, hamo munakwasa mu kujelesa na kunyunga Njibo ya Bumwene, kulyana kupanga cipangi cimo ha ciwano cakama nambe ca citingitingi nambe kupanga bipangi byeka. Tuli na kumishangala ha kulinga bipangi bya cifweci. Simbu yoshe anukeni ngweni, Yehova ali na kumona na kukandelela ku bipangi byoshe bimukamulingila. Akakandelela manene mumukamupangela kutundilila kwisi ya mbunge mwafwa ya kumuzema keti mukushaka lika ngweni bakweni bamishangale.—Mate 6:1-4

GADI

8. Mwafwa bika kunesi kupwile kwakwasi kuli bitozi ba baIsalele kulwisa muyati wa Gadi? (Genese 49:19) (Taleni na cipalo.)

8 Tandeni Genese 49:19. Jakobu wapolofwetele ngwendi bikenya bakalwisa Gadi. Munima ya myaka 200, muyati wa Gadi waswanene lifuti kuyehi na Ndonga ya Jodani. Lije lifuti lyalyatele na mafuti a bitozi babo. Ngeci kwapwile kwakwasi kubalwisa ku bitozi babo baje babazengelekele. Oloni muyati wa Gadi washakele kukala kuje ku mutambela mwafwa kwakele mahya amangi kuje kubasele kulisila butanga bwabo. (Kula 32:1, 5) Mwa busunga, muyati wa Gadi wapwile wa kusimpa. Co bakulahelele ngwabo Yehova abakwasa balwise bitozi babo na kunyungilila libu lije lyabanene. Ha myaka yaingi batumine maswalale babo bakakwase miyati ikwabo ya Isalele kuhyana bitozi babo mangana iswane mitamba ya libu musambwa lya Jodani. (Kula 32:16-19) Bakulahelele ngwabo Yehova anyungilila banakazi na bana babo omwo maswalale baya na kukwasa bakwabo. Yehova wababezikisile mwafwa ya kusimpa kwabo na kulyana kukwasa bakwabo nameme kwapwile kwakukalu kulinga ngoco.—Joshua 22:1-4.

Bupolofweto bwa Jakobu

Gadi.

Mwana wa munalume

Gadi

Byapolofwetele

“Bikenya bakakulwisa.”—Gene 49:19.

Kulishulisilila

Gadi wakele mwija-tangwa wa Jodani, mutambela uje kwapwile kwakwasi kumulwisa ku bitozi bendi.—Joshua 13:24-28.

9. Kukulahela Yehova kutushongangeya tulinge byuma muka?

9 Bika bitulilongesako? Tunapande kukulahela manene Yehova mangana tutwaleleleho kumupangela nameme nga tuliwana na bukalu. (Samu 37:3) Bandolome na bandokazi ano matangwa bakamwesa ngwabo bakulahela manene Yehova ha kulyana kukwasa mu cipangi ca kutunga na kukapangela kuje kuli bujene nambe kukwasa mu bipangi byeka bya mu munga ya Yehova. Bakalingi ngoco, mwafwa banakulahela ngwabo Yehova abakwasa simbu yoshe.—Samu 23:1.

ASHA

10. Byuma muka biwonowele kulinga muyati wa Asha? (Genese 49:20) (Taleni na cikupulo.)

10 Tandeni Genese 49:20. Jakobu wapolofwetele ngwendi muyati wa Asha ukafuka manene, co majwi endekele alishulisilile. Muyati wa Asha waswanene lifuti lije lyakele manene na bwilo. (Kwitu 33:24) Lifuti lyabo lyakele kuyehi na kalunga-ndonga wa Meditrenia kwambateselela na nganda ya kufuka ya Sidoni. Nameme ngoco, muyati wa Asha kuwashekele baKanana baje bakele mu lifuti. (Maako 1:31, 32) Mwafwa ya kufuka kwabo na kutembwinina bilinga byabibi bya baKanana, cisholoka ngwe muyati wa Asha washangumukile kutundisa mbunge ku kulinga cizango ca Yehova. Cakumwenako, Lyaako Balaki mwalombele baIsalele bakamukwase kulwisa baKanana, muyati wa Asha kuwalyanene kukakwasa. Ngeci muyati wa Asha kuwamwene byuma bya kukomokesa byalingile Yehova mu kukwasa baIsalele bahyane bitozi babo ‘ku ngenge ya muna ndonga Megido.’ (Maako 5:19-21) Cisholoka hamo muyati wa Asha wazibile manene swamwa muwazibile Balaki na Debora bemba ngwabo ‘Asha walitumamenene lika ku ngenge ya kalunga-ndonga.’—Maako 5:17.

Bupolofweto bwa Jakobu

Asha.

Mwana wa munalume

Asha

Byapolofwetele

“Byakulya bya Asha bikatuma.”—Gene 49:20.

Kulishulisilila

Asha wakele na bufuko bwabwingi mu Lifuti lya Cikulaheso.—Deut. 33:24.

11. Mwafwa bika tunapande kumona bimbongo na bufuko mu ngila inapande?

11 Bika bitulilongesako? Tushaka kupangela Yehova na mbunge yetu yoshe. Twasa kulinga ngoco, nga kutusinganyeka ngwe baka-kaye baje bamona bimbongo na bufuko kupwa bya seho manene mu kuyoya kwabo. (Prov 18:11) Nameme tutonda bimbongo kutwapandele kuliziba ngwetu kukala na bimbongo byabingi kunapu kwa seho kutubakana kupangela Yehova. (Ekele 7:12; Hebe 13:5) Kutwapande kutabesa bufuko butwonowese kupangela mwamubwa Yehova. Oloni tunapande kupangesa simbu yetu na nzili yetu mu kupangela Yehova na kukulahela ngwetu Yehova akatubezikisa na kukatwana buyoye bwabubwa kulutwe.—Samu 4:8

NAFUTALI

12. Majwi endekele Jakobu hali Nafutali alishulilisilile bati? (Genese 49:21) (Taleni na cipalo.)

12 Tandeni Genese 49:21. Jakobu mwendekele ngwendi Nafutali akendeka “majwi amabwa,” hamo watalesele ku ngila yendekelelemo Yesu mwakele mu cipangi cendi ca hano hasi. Yesu watumamene simbu yailaha mu nganda ya Kapenauma, ije yakele mu citingitingi ca muyati wa Nafutali. Mukemwo nganda ya Kapenauma baitumbwile ngwabo “nganda yendi.” (Mate 4:13; 9:1; Iwano 7:46) Co Isaya wapolofwetele ngwendi Yesu akapwa “ceke cakama” ku muyati wa Zebuloni na Nafutali. (Isaya 9:1, 2) Yesu wapwile “ceke ca busunga cije citwila banu ba miyati yoshe” kwitila mu byuma byalongesele.—Iwano 1:9

Bupolofweto bwa Jakobu

Nafutali.

Mwana wa munalume

Nafutali

Byapolofwetele

“Akendeka majwi amabwa.”—Gene 49:21.

Kulishulisilila

Yesu mwakele mu cipangi cendi ca hano hasi, watumamene mu citingitingi ca Nafutali.—Mate 4:13; 9:1.

13. Twasa kupangesa bati mwamubwa majwi etu mukuzibisa Yehova kubwaha?

13 Bika bitulilongesako? Yehova akaka mbunge ku byuma bitukendeka nomwo mutubyendekela. Twasa kwendeka bati “majwi a mabwa” aje azibisa Yehova kubwaha? Twasa kulinga ngoco, nga twendeka busunga. (Samu 15:1, 2) Tunapande kwendeka byuma bije bishongangeya bakwetu. Cakumwenako, kubashangala nga banalingi byuma byabibwa, co tunapande kujenjuka kwendeka manene ha tupenga twa bakwetu na kujeneka kupwa baka-kuyayabala. (Efeso 4:29) Co twasa kulyakela cilengo ca kubwezelela ku butongwe bwetu bwa kusimutwiya na banu mangana tubambulwile bya Yehova.

JOZEFU

14. Byuma byapolofwetele Jakobu kutalesa kuli Jozefu byalishulisilile bati? (Genese 49:22, 26) (Taleni na cipalo)

14 Tandeni Genese 49:22, 26. Jakobu wabwahelelele hali munendi Jozefu, co Yehova ‘wamwangwile mukati ka bandolome bendi’ na kumupangesa mu ngila ya kulitila. Jakobu watumbwile Jozefu ngwendi: “Munango wa muti uje wima bushuka.” Jakobu wapwile muti, co Jozefu ikeye wapwile munango wa uje muti. Jozefu wapwile mwana wakulibanga wa Recho, munakazi wa Jakobu uje yazemene manene. Jakobu wapolofwetele ngwendi Jozefu ikeye akaswana buntwatwa bwa Rubeni mwana wakulibanga wa Leya. (Gene 48:5, 6; 1 Kolo 5:1, 2) Bupolofweto bwa Jakobu bwalishulisilile omwo bana babali ba Jozefu, Efremu na Manase mubapwile miyati imo ya Isalele ya kulimanena, co boshe batambwile buswana bwabo bwa mitamba ya libu.—Gene 49:25; Joshua 14:4.

Bupolofweto bwa Jakobu

Jozefu.

Mwana wa munalume

Jozefu

Byapolofwetele

Bibezikiso “bikatwalelelaho kukala ha mutwe . . . wa uje ibanangula mukati ka bandolome bendi.”—Gen. 49:22-26.

Kulishulisilila

Jozefu waswanene buntwatwa, co bana bendi babali bapwile miyati ya kulimanena.—Joshua 14:4; 1 Kolo 5:1, 2.

15. Jozefu walingile bati mubamulingile mwamubi?

15 Jakobu wendekele lalo bya baka-kwasha mikili baje ‘bashele Jozefu mikili na kutwalelelaho kukala na nkulundundu hali ikeye.’ (Gene 49:23) Awa majwi atalesele kuli bandolome ba Jozefu baje bamuzibilile cipululu na kumulinga mwamubi na kumulingisa ayande. Oloni Jozefu kazindile bandolome bendi nambe kwana Njambi mulonga mwafwa ya byuma byalingiwile kuli ikeye. Ngwe mwendekelele Jakobu, ‘Buta bwa Jozefu bwa lusipa anga bwape, co maboko endi atwaleleleleho kupwa a kukanyama, co lalo amehu.’ (Gene 49:24) Jozefu wakulahelele manene Yehova mwakele na kuliwana na byeseko, co wakonekelele bandolome bendi na kubamwesa ngozi. (Gene 47:11, 12) Jozefu walilongesele bimo ku byeseko byaliwanene nabyo. (Samu 105:17-19) Co Yehova wapangesele Jozefu mu kulinga byuma bya kukomokesa.

16. Twasa kutembwinina bati mwanja wa Jozefu nga twaliwana na byeseko?

16 Bika bitulilongesako? Kutwapandele kutabesa byeseko bitwangunune kuli Yehova nambe kuli bandolome na bandokazi betu. Anukeni ngweni Yehova asa kutwecelela tuliwane na byeseko mangana atulongese kukala na likulahelo lya kukanyama. (Hebe 12:7 ftn.) Yehova asa kutulongesa tutembwinine mwamubwa bifwa byendi byakufwa ngwe kutetela na kukonekela. (Hebe 12:11) Twakulahela ngwetu nga tutwalelelaho kukolesa, Yehova atubezikisa ngwe mwalingilile kuli Jozefu.

BENJAMINI

17. Byuma byapolofwetele Jakobu kutalesa kuli Benjamini byalishulisilile bati? (Genese 49:27) (Taleni na cipalo.)

17 Tandeni Genese 49:27. Jakobu wapolofwetele ngwendi baBenjamini bakapwa baka-kulwa na nzili ngwe mubakalwila tungunga. (Maako 20:15, 16; 1 Kolo 12:2) Saulu uje wapwile mwene wakulibanga mu Isalele watundile ku muyati wa Benjamini. Co Saulu walwile na nzili mwalwisile baFilistiya. (1 Samwe 9:15-17, 21) Mukwetile myaka yaingi Lishano Esita na Modekai baje batundile ku muyati wa Benjamini bobwele baIsalele baje babashakele kutsiya kuli Mwene wa baPelesha.—Esta 2:5-7; 8:3; 10:3.

Bupolofweto bwa Jakobu

Benjamini.

Mwana wa munalume

Benjamini

Byapolofwetele

“Ku mutondo akalya situ yanayombo, mangwezico akapangezela byuma byanapukula.”—Gene 49:27.

Kulishulisilila

Saulu wapwile mwene wakulibanga wa baIsalele. (1 Samwe 9:15-17) Munima ya myaka yaingi, Esita na Modekai bobwele banu ba Yehova.—Esta 2:5-7; 8:3; 10:3.

18. Twasa kutembwinina bati kulongwa kwa muyati wa Benjamini?

18 Bika bitulilongesako? Twakulahela ngwetu banu boshe ba ku muyati wa Benjamini babwahelelele manene mubamwene Saulu uje watundile ku muyati wabo apwa mwene. Oloni Yehova mwanungulwilile bumwene kuli Devidi uje watundile ku muyati wa Juda, muyati wa Benjamini wakundwiiye kuje kutenguluka. (2 Samwe 3:17-19) Mukwetile myaka, miyati 10 ya Isalele yatengulukilile muyati wa Juda. Oloni muyati wa Benjamini ukewo watwaleleleho kupwa wa kulongwa ku muyati wa Juda na kuli mwene wa kutunda ku naanga ya Devidi. (1 Bimye 11:31, 32; 12:19, 21) Netu tutwaleleleniho kukundwiya banu baje banangula Yehova mu kututwamenena.—1 Tesa 5:12.

19. Bupolofweto bwa Jakobu butukwasa bati?

19 Bupolofweto bwa Jakobu bwasa kutukwasa. Kusinganyekesesa ha bupolofweto bwendi, kutulingisa tukulahele manene ngwetu bupolofweto bwoshe buli mu Mbimbiliya bukalishulisilila. Co lalo kusinganyekesesa omwo Yehova wabezikisililemo bana ba Jakobu kutulingisa tuzibuke bitwasa kulinga mangana tuzibise Yehova kubwaha.

BIKA BIMUNALILONGESA KU MAJWI ENDEKELE JAKOBU KULI . . .

  • Zebuloni, Isakale na Dani?

  • Gadi, Asha na Nafutali?

  • Jozefu na Benjamini?

MWASO 128 Kakateyeni Kweta na Kushongo

a Jakobu mwamanesele kubezikisa Rubeni, Simyoni, Levi na Juda kushangumukila ku mukulunu kweta kuli mwanike, bana bendi bakwabo kababezikisile kwesekesa nomu mubanalikabasanena.

    Mabulu a Mbunda (1987-2026)
    Tundaho
    Kobela
    • Mbunda
    • Anako bakweni
    • Biushaka
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mashiko a Mwakuipangesela
    • Mwakupangesela Mizimbu Yobe
    • Mwakunonekela Mizimbu Yobe
    • JW.ORG
    • Kobela
    Anako Bakweni