Julië

Tsojkëp nnaymyaaybyëjkëm mëdë Jesus parë yaˈˈatsoowëmbitët ja nnuˈkxtakën. Extëm nˈokpëjtakëm, ko nnuˈkxtaktäˈäyëm, ta njënäˈänëm “xyëëwgyëjxmë Jesus”, per kyaj jeˈeyë tsyokyëty duˈun njënäˈänëm wingëˈëy agëˈëy. Tsojkëbën njaygyujkëm wiˈixë Jyobaa dyajtunyë Jesus parë tˈatsoowëmbity ja nnuˈkxtakënˈäjtëm. Jesus duˈun tˈanmääy ja yˈapostëlëty: “Ëj ndunëpts diˈibëts miits xyˈamdoodëp mët ko xymyëbëktëts” (Fwank 14:13). Jyobaa yëˈë diˈib myëdoowˈijtypy ets yˈatsoowëmbijtypy ja nuˈkxtakën, per yëˈë të tkutujkënmyoˈoy ja yˈUˈunk parë ttuktuny ti yëˈë tyuknibëjtakëp. Mä tkaˈˈatsoowëmbitynyëm ja nuˈkxtakën, jawyiin tˈixy pën të nbanëjkxëmë käjpxwijën diˈibë Jesus yäjk. Extëm nˈokpëjtakëm, Jesus jyënany: “Pën miits mmaˈxtëp ja diˈibaty mduunëdëp axëëk, yëˈë mDeetyë tsäjpotmëdë mmaˈxëdëp miitsëty nandëˈën. Per pën kyaj xymyaˈxtë diˈibë mduunëdëp axëëk, yëˈë mDeetyë tsäjpotmëdë nan kyaj mmaˈxëdët ja mbojpë” (Mat. 6:14, 15). ¿Këdii jëjpˈam ets nˈoyjyaˈaytyakëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm duˈun extëmë Jyobaa mëdë Jesus yˈoyjyaˈaytyäˈäktë mët ëtsäjtëm? w20.04 paj. 22 parr. 6

Apostëlë Pablo yˈijx ti mbäät ja jäˈäy tˈoymyëdowdë ets kyaj tuknax tmëtmaytyaky. Extëm nˈokpëjtakëm, ko jam Listra tmëtmaytyaky ja mayjyaˈay, tamë nety diˈib yiˈin waˈan nyijäˈäwëdëp ja Diosë jyaaybyajtën ets tam diˈib kyaj ttimnijawëdë. Päätyë Pablo, yëˈë tyukmëtmaytyak diˈibë nety yˈixyˈäjttëp, extëm ko jyantsy yˈity jyantsy wyindëy ja kojy pëjtaˈaky ets wiˈix jyantsy yˈoyëty ko njukyˈäjtëm. Extëm nˈijxëm, Pablo yëˈë yajtuunë ääw ayuk ets ja ijxpajtën diˈib mbäät pojën ja jäˈäy tjaygyukëdë. Nˈokˈijxëm ti diˈib mbäädë jäˈäy tˈoymyëdoy mä ja it lugäär mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm ets duˈun mbäät nmëtmaytyakëm. ¿Wiˈix mbäät nnijäˈäwëm ti ja jäˈäy yˈoymyëdowaampy ko nety ninëjkxëm mä jyëën tyëjk? Ko nˈijx nduˈunëm ti jam tyuumpy. Extëm nˈokpëjtakëm, waˈan jam jyënˈaduny tyëjkˈaduny, dyaˈoyë tuˈugë karrë, o yaˈëy yajˈyaˈaxy. Ets pën nˈijxëm ko mbäät nmëtmaytyakëm, ta yëˈë mëët nimaytyaktsoˈonëm ja diˈib jam tyuumpy (Fwank 4:7). Ko nˈijxëm wiˈix nyaywyit nyayxyoxyëty, mbäät nnijäˈäwëm mä tsyoony, ti tyuunkˈäjtypy ets ti tyukˈëyëˈëgaampy tyukuyataampy. w20.04 paj. 11 parr. 11, 12

Näägë nmëguˈukˈäjtëm yuduun päˈämduunëdëp ko nëgooyë tijaty tmëmääy tmëdäjnëdë, ta tyuktëkëdë tsëˈëgë ets kyaj oy nyayjyawëdë ko yajpäättë mëdë jäˈäy tuˈuk tuˈugë xëëw. Waˈan kyaj tmaˈkxtë mayjyaˈay, per duˈunyëm nyëjkxtë reunyonk ets asamblee. Nan tsiptakxëdëp tmëtmaytyäˈäktëdë jäˈäy diˈib kyaj tˈixyˈattë, per nëjkxtëp ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë. Pën duˈun mijts mjaty, it seguurë ko nenduˈun nimayë nmëguˈukˈäjtëm jyattë. Per jamyats ko Jyobaa agujk jotkujk nyayjyawëty ko xytyunyë mëjääw nuˈun mmadaˈaky. Ets ko xymyëduunˈadëˈëtsy, ja yajpëkyë kuentë ko yëˈë mgunuˈkxëp ets ko mmooyëp ja jot mëjääw diˈib myajtëgoyˈajtypy (Filip. 4:6, 7). Pën mmëduunˈadëtsypyë Jyobaa oy wiˈix mnayjyawëty ets oy wiˈix mjaty mgëbety, mbäät mˈity seguurë ko agujk jotkujk xyjantsy yajnayjyawëty. Nimayë Dios mëduumbëty pëyëˈkˈadëtstëp oy kyayajpäättë oy mëk (2 Cor. 4:16, TNM). Mët ko Jyobaa xypyudëjkëm, mbäät niˈamukë nbëyëˈkjäjtëm mä të nitsoˈonëm. w20.04 paj. 31 parr. 20, 21

Yajxon nyigëxëˈëgyë Jyobaa wyijyˈäjtën ko nˈijxëm wiˈix të dyajkojˈyë tyäˈädë Naxwinyëdë (Eb. 3:4). Yaayë mä tyäˈädë Naxwinyëdë mbäät jeˈeyë njukyˈäjtëm, pes yëˈëyë diˈib myëdäjtypy tijaty mbäät yajnijukyˈaty. Mbäät njënäˈänëm ko tyäˈädë Naxwinyëdë duˈun extëm tuktëjkë jäˈäy të kyuˈaduktë täˈtspëky ets kyaj mbäät pën nyidëkëdë. Per mä tuktëjkë jäˈäy të kyuˈaduktë tim tëgatsy mëdë tyäˈädë Naxwinyëdë mä ntsënäˈäyëm. Extëm nˈokpëjtakëm, ¿nuˈun ndiempëdaa mbäädë tyäˈädë jäˈäy jap yˈittë kuˈaduky, pën kyaj jap ti poj, kyaj ti nëë, kyaj ti käˈäy ukën, ets pën kyaj mbäät ja pyuˈxm o pyostäˈäk tmëbëtsëmdë? ¿Këdii pojën yˈoˈktäˈäytyët? Per mä tyäˈädë Naxwinyëdë, mbäät mil miyonkˈamë jäˈäy jyukyˈattë etsë jëyujk animal. Pes jaˈäjtpë poj, pëtsëëmbë jëˈxy pëky ets taaˈäjtpë nëë nuˈun ndimtsojkëm. Tëgokyë tyäˈädë tim ijtëëp, pes yëˈë diˈib tsojkëp parë njukyˈäjtëm. Ets oy tëgokyë ja puˈxm o postäˈäk yaayë wyëˈëmdäˈäy, duˈunyëmë tyäˈädë Naxwinyëdë yˈity jantsy oy jantsy tsuj ets mbäät nduktsënäˈäyëm. ¿Tiko ko dyuˈunëty? Yëˈko Jyobaa duˈun ojts dyajkojy tijaty jaˈäjtp yä Naxwiiny parë jatëgok tyuunëmbitët. w20.05 paj. 20 parr. 3, 4

Satanás, duˈunxyëp extëmë Eva tˈanmääy ko Jyobaa winˈëˈënëp. Ta Satanás jyëmbijty mëjkuˈu, mët ko tniwäämbejtyë Jyobaa. Eva yajwinˈëˈën ets myëbëjk wiˈixë Satanás yˈanmääyë (1 Tim. 2:14). Niˈigyë ttukˈijxpejtyë Satanás ets kyaj dyuˈunëtyë Jyobaa, ta net ttuuny diˈib ninuˈun kyaˈoyëty: tmëduundëgooy ja Dios ets ojts tjeˈxy ja ujts tëëm diˈibë netyë Dios të dyajkuboky, ets ok, ta nenduˈunë Adán ojts tjeˈxy (Gén. 3:6). ¿Wiˈixxyëbë Eva tˈatsooyë Satanás? Nˈokpawinmäˈäyëm koxyëp duˈun tˈatsooy: “Kyajts mijts nˈixyˈaty, per nˈixyˈajtypyëtsë Jyobaa, diˈibëts nDeetyˈajtypy. Yëˈë ntsojkypyëts ets ndukjotkujkˈäjtypyëts. Yëˈëts të xymyooytyaˈaytyë tijatyëts nmëdäjttëp mëdë Adán. ¿Wiˈix ko duˈun xyˈoktimniwäämbajnëtsë nDeety? ¡Winwäˈktutkëts!”. Jyobaa ojtsxyëp jyantsy xyondaˈaky koxyëp duˈun ja nyëëx yˈatsooy ets duˈunxyëp tyukˈijxë ko tsojkëp ets ko kyaj myastuˈudäˈänyëty (Prov. 27:11). Per ni Eva ets ni Adángë nety tkatsokyë Jyobaa, pääty kyaj tnitsiptuundë ja Tyeetyë xyëëw. w20.06 paj. 4 parr. 10, 11

Oy ko nguˈëˈëw ngugäjpxëm tëgokyë tijaty tyuundëbë toxytyëjkjäˈäy mä Diosë tyuunk, pes pat nitëjkëdëp. Yëˈëjëty tuundëp mä yajkojˈyë jëën tëjk ets mä yˈaˈoyë, nan jyäjttëbë wiink ayuk parë yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtë ets nan tuundëp Betel. Nan tuundëp mä tijaty yˈayoˈonbëjtaˈaky ets mä yaˈëwnaxy yajkäjpxnaxyë ëxpëjkpajn, ets nan ta diˈib tuundëp prekursoora ets misioneerë. Per nan ta toxytyëjkjäˈäy diˈib pyudëjkëdëbë myëmëjjäˈäy diˈib mëjwiin kajaa nyikëjxmˈäjttëbë tuunk mä nduˈukmujkëm ets diˈib yajtuunëbë Diosë kyäjpn. Tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm diˈib tuundëp mëjjäˈäy, yëˈë diˈibë Jyobaa nyayajkypy, per koxyëp ja kyudëjk kyapudëkëdë, kyajxyëp yajxon ttundë ja tuunk (Efes. 4:8, TNM). Ja nmëguˈukˈäjtëm diˈib jantsy oy tuundëp mëjjäˈäy, nyijäˈäwëdëp ko toxytyëjkjäˈäyëty duˈun “extëmë may tsyiptuumbë” diˈib jantsy tunandëp, etsë nimaybyë jantsy oy yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtë. Mëjjäˈäytyëjk nan nyijäˈäwëdëp ko toxytyëjkjäˈäy diˈib jantsy oy Dios mëduundëp ets diˈib jeky kujk tyuunëdë, mbäät mëjwiin kajaa tpudëkëdë ja toxytyëjkë mas ënäˈkatypyë mä ja amay jotmay diˈib wyinguwäˈkëdëp (Titʉ 2:3-5). Extëm nˈijxëm, pat nitëjkëdëp nguˈëˈëw ngukäjpxëm tijaty tyuundëbë toxytyëjkjäˈäy ets ndukˈijxëm ko ntsojkëm. w20.09 paj. 23, 24 parr. 13, 14

Jyobaa kyaj tjäˈäytyëgoy ja yˈuˈunk yˈënäˈk diˈib të myëjagamgaˈagëdë tuk tiempë, duˈunyëm tjamyetsy tijaty të tyukmëdunëdë (Eb. 6:10). Ja kugajpxy Isaías ojts tpëjtaˈaky tuˈugë ijxpajtën diˈib xytyukˈijxëm wiˈixënë Jyobaa ttsoky ets tˈijxˈity tkuentëˈatyë kyäjpn ko tkujäˈäyë: “Kyuentëˈataambyë byorreegë extëm tuˈugë borreegë kuentëˈäjtpë, mëdë yˈääw kyëˈë dyajtuˈukmukäˈänyë byorreegë, ets tkëxkoˈogäˈäny kyaatsykyëjxy” (Is. 40:11). ¿Wiˈixë Jyobaa nyayjyawëty, ja Mëj Borreegë kuentëˈäjtpë, ko niduˈuk ja byorreegë yeˈeytyëgoy? Jesus yajnigëxëˈk wiˈixë Tyeety nyayjyawëty ko dyajtëëy ja yˈëxpëjkpëty: “Nˈokpëjtakëm pën ja pën tmëdaty mëgoˈpxë byorreegë es yˈëxˈyoˈoy tuˈuk, ¿ti kyaj dyajwëˈëmët yëˈë tadë mäjtäˈpx mäjmokx mäjtaxkpë jamyë ujtsoty, es nëjx tˈëxtäˈäy tadë tuˈukpë? Es pën pyatypy, tëyˈäjtënëts nmëdaty ko xondäˈägëp niˈigyë mëdë tadë tuˈukpë këdiinëm mëdë tadë mäjtäˈpx mäjmokx mäjtaxkpë diˈibë kyaj të yˈëxˈyoˈoy” (Mat. 18:12, 13). w20.06 paj. 19, 20 parr. 8, 9

Ëtsäjtëm, agujk jotkujk njantsy nyayjyäˈäwëm ko nmëduˈunëmë Jyobaa nuˈun nmadakëm (Sal. 27:4; 84:10). Kyaj wyiˈixëty ko tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm tyunäˈäny mas niˈigyë mä Jyobaa kyäjpn. Per pën yajtuunkmoopy, kyaj net nyayjyawëdët mëj këjxm (Luk. 17:7-10). Diˈibën mbäät dyaˈity wyinmäˈänyoty, yëˈë ko tpudëkëyaˈany ja myëguˈuktëjk mëdë yujyˈat tudaˈakyˈat (2 Kor. 12:15). Mä Biiblyë yajmaytyakpë jäˈäy diˈib nëgooyë mëj këjxm ojts nyayjyäˈäwëndë. Extëmë Diótrefes, yëˈë kyaj yˈijty yujy tudaˈaky ets yëˈë ijty tuˈugë jäˈäy “diˈibë timˈanaˈamäämp” mä ja myëguˈuktëjk (3 Fwank 9). Uzías, nan yajnigëxëˈkë mëjˈäjt këjxmˈat ko ttunany ja tuunk diˈibë netyë Jyobaa kyaj të tyuknipëkyëty (2 Crón. 26:16-21). Absalón, pyëjkëyan ja tyeetyë kyutujkën mä nety tyuny rey, pääty nyayajnäjxë jantsy oyjyaˈay parë nax käjpn pyuwäˈägëdët (2 Sam. 15:2-6). Tyäˈädë tëgëëkpë ijxpajtën, yëˈë xytyukˈijxëm ko Jyobaa kyaj ttukjotkëdaˈagyë jäˈäy diˈib yˈëxtaabyë mëjˈat këjxmˈat (Prov. 25:27). Pënaty nayjyäˈäwëdëp mëj këjxm ets pënaty tsyojktëp yajmëjkuˈëw yajmëjkugäjpxëdët, pyäädandëbë amay jotmay (Prov. 16:18). w20.07 paj. 4 parr. 7, 8

Ta näägë familyë diˈib të nyëjkxtë wiink paˈis mët ko tkugaˈaktë ja amay jotmay o mët ko nyëjkxtë mëduumbë. Ets waˈanë net ja yˈuˈunk yˈënäˈk nyëjkxtë mä eskuelë mä kyaj yajkajpxy ja ayuk diˈib yëˈëjëty kyäjpxtëp. Ja uˈunktääk uˈunkteety, tsojkëp nenduˈun njattët ja ayuk parë tpäädët ja tyuunk. Per nˈokpëjtakëm ko mä të mjäˈty tap tuˈugë kongregasionk o grupë mä yajkajpxy ja mˈayuk. ¿Mä net mnëjkxäˈäny? ¿Mä yajkajpxy ja mˈayuk o mä yajkajpxy ja ayuk diˈibë jäˈäy jap kyäjpxtëp? Ja diˈib nyigëbäjkˈäjtypyë fyamilyë, yëˈë yˈixaampy diˈibë tuˈukmujkën nyëjkxäˈändë. Per tsojkëp tˈixët diˈib mbäät ttukˈoyˈaty ja fyamilyë. Oy ko nwingutsëˈkëm ti ja nmëguˈukˈäjtëm tyunaampy, pes yëˈë tuˈugë jotmay diˈib patëp tˈixët. Nˈokkupëjkëm ti tyunaampy ets nˈokˈagëˈë nˈokˈaxäjëm ja familyë ko jyäˈttët mä ja kongregasionk (Rom. 15:7). w20.08 paj. 30 parr. 17, 18

Pën ntsojkëm parë Jyobaa xytyukpudëjkëmë myëjääw, kyaj mbäät nwinmäˈäyëm ko pääty xyajtuˈunëm mët ko nyajpatëm oy mëk, ko të nˈëxpëjkëm, ko nmëdäjtëmë meeny sentääbë o mët ko ntsoˈonëm mä tuˈugë it lugäär diˈib oy. Pes tëgokyë tyäˈädë kyaj tsyobääty Dios windum. Mä Diosë kyäjpn kyaj nëgoo nyimayëtyë nmëguˈukˈäjtëm diˈib “kuwinmäˈäny, [...] diˈibë myëdäjtypy ja kutujkën, es [...] diˈibë jotkujk jäˈäyëty” (1 Kor. 1:26). Pääty, kyaj mbäät xyˈawäˈktujkëm tijaty xyajnayjyäˈäwëm amääy amutsk parë nmëduˈunëmë Jyobaa, niˈigyën mbäät nˈijxëm wiˈix xytyukpudëjkëmë myëjääw. Extëm nˈokpëjtakëm, ¿ti mbäät nduˈunëm ko pën xyˈatsëˈkëm ets xyaˈˈamajtsk xyajjotmajtskëm ko kyaj tyëyˈäjtënëty tijaty nmëbëjkëm? Nˈokmënuˈkxtakëmë Jyobaa parë xymyoˈoyëmë jotmëkˈäjtën ets nitsiptuˈunëm tijaty nmëbëjkëm (Éfes. 6:19, 20). Ets ¿pën të xypyatëm tuˈugë mëk päˈäm? Nˈokˈamdoˈowëm ja jot mëjääw parë nmëduˈunëm nuˈun nmadakëm. Tëgok tëgok njäˈäwëm wiˈixë Jyobaa xypyudëjkëm, ta niˈigyë kyëktëkëyaˈany ja mëbëjkën ets nbëkäˈänëm ja jot mëjääw. w20.07 paj. 16 parr. 9

Pën jëjpˈam nbëjtäˈägäˈänëmë Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën mä jukyˈäjtën, tsojkëp nmastutäˈäyëm tijaty parë nyajjotkujkˈäjtëmë Dios, duˈun extëm ttuunyë Abrahán (Mar. 10:28-30; Eb. 11:8-10). Yˈijxpajtënë Abrahán, yëˈë xytyukˈijxëm ko axtë pënaty yajtuundëp aduˈugë xyëëw jyukyˈäjtën mä Diosë tyuunk, pyäädandëbë amay jotmay (Sant. 1:2; 1 Peed. 5:9). Tyamën tsyokyëty mas niˈigyë nbëjtakëmë jot winmäˈäny mä diˈib miin këdakp. ¿Tiko? Yëˈko tijaty tyam tuun jäjtëp, yëˈë xytyukˈijxëm ko yëˈë ndukjukyˈäjtëm ja tiempë diˈib kugëxëyanëp. Tuk pëky ja kunuˈkxën diˈib nˈawijx njëjpˈijxëm ko nety tyuundëkë ja Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën, yëˈë ko jyukypyëkäˈändë ja jiiky myëguˈuk diˈib të yˈook të tyëgoytyë. Ets ja mä netë Jyobaa dyajjukypyëkäˈänyë Abrahán mëdë fyamilyë mët ko tmëdäjtyë mëbëjkën etsë maˈkxtujkën. ¿Myajpäädäämp jam parë xyˈagëˈëjëyaˈany xyˈaxäjëyaˈany? Mbäät jam myajpääty, pën duˈun extëmë Abrahán, mˈëxmäjtstaapy tijaty parë jëjpˈam xypyëjtaˈaky ja Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën, pën duˈunyëm ja mëbëjkën xymyëdaty oy xywyinguwäˈägë ja amay jotmay, ets pën mˈawijxy mjëjpˈijxypy maˈkxtujkëm myëët tijatyë Jyobaa të twandaˈaky (Miq. 7:7). w20.08 paj. 5 parr. 13; paj. 6 parr. 14; paj. 7 parr. 17

Nnijäˈäwëm ko pën xyaˈoˈkëm ja nmëtsipˈäjtëm, Jyobaa xyajjukypyëkäˈänëm (Diˈibʉ Jat. 2:10). Të winmäˈäny nbëjtakëm ko oy pën ti ttunët, nitii xykyatukmastuˈudäˈänëmë Jyobaa (Rom. 8:35-39). ¡Nëgooyë Jyobaa wyijyˈäjnë ko të ttuknibëjtäägë dyajjukypyëkäˈänyë oˈkpë! Ko duˈun nnijäˈäwëm, ta kyaj xykyäjpxˈatsëˈkëmë Satanásë jyaˈay ko xyaˈoogäˈänëm mët ko kyaj nmëmëdowäˈänëm. Nan xyajjotmëktakëm parë ninäˈä ngamastutëmë Jyobaa. Pën ja nmëtsipˈäjtëm xykyäjpxˈatsëˈkëm ko xyaˈoogäˈänëm, ¿ijtëm seguurë ko Jyobaa mbäät xyajjukypyëjkëm? Parë nnijäˈäwëm, oy ko nnayajtëˈëwëm: “¿Nyajnigëxëˈkypyëts ko ndukˈijxpejtypyëtsë Jyobaa mä tijatyëts nduumpy tuˈuk tuˈugë xëëw oy kyamëjwiin kyakajaajëty?” (Luk. 16:10). “¿Nyajnigëxëˈkypyëts extëmëts njukyˈaty ko ijtpëts seguurë ko Jyobaa xymyoˈoyäämbëts tijatyëts nyajtëgoyˈajtypy pën nbëjtakypyëts jëjpˈamë yˈAnaˈam Kyutujkën?” (Mat. 6:31-33). Pën jënäˈänëm ko duˈun, yëˈë nety nyajnigëxëˈkëm ko listë nyajpatëm parë nmëmadakëm oy ti jotmay nwinguwäˈkëm (Prov. 3:5, 6). w20.08 paj. 17, 18 parr. 15, 16

Tsojkëp yajxon njäjtëm wiˈix nimaytyakëmë Diosë yˈAyuk. Ko nëjkxëm reunyonk, mbäät jap tuk pëky majtsk pëky nyajtukniˈˈijxëm wiˈix mbäät nyajtuˈunëm. Per pën ntsojkëm etsë jäˈäy tmëbëkët nuˈunën tsyobääty ja tëyˈäjtën diˈib yajpatp mä Biiblyë, tsojkëp ëtsäjtëm këˈëm ndukniwijtsëm parë nˈëxpëjkëm. Ko nˈëxpëjkëmë Biiblyë, xypyudëkëyäˈänëm parë mas niˈigyë ja mëbëjkën nyajkëktëjkëm. Per kyaj jeˈeyë tsyokyëty ngäjpxëm, tsojkëbën nbawinmäˈäyëm, nbayeˈeyëm mä ëxpëjkpajn parë yajxon njaygyujkëm etsë net njäjtëm wiˈix nimaytyakëm (1 Tim. 4:13-15). Ko duˈun nduˈunëm, ta nëjkx njäjtëm nyajtuˈunëmë Biiblyë parë yajxonë jäˈäy ndukniˈˈijxëm. Per kyaj jeˈeyë tsyokyëty ndukwingugäjpxëm tuˈugë tekstë, tsojkëbën ndukmëtmaytyakëm ets ndukˈijxëm wiˈix mbäät pyudëkëty. Extëm nˈijxëm, pën xëmë nˈëxpëjkëmë Biiblyë, ta nëjkx jantsy oyë jäˈäy nyaˈëxpëjkëm (2 Tim. 3:16, 17). w20.09 paj. 28 parr. 12

Diˈib xypyudëkëyäˈänëm parë jamyë jot winmäˈäny nbëjtakëm mä ngäjpxwäˈkxëm, yëˈë ko nbawinmäˈäyëm nuˈunënë Jyobaa xypyudëjkëm. Extëm nˈokpëjtakëm, xymyoˈoyëm mayë ëxpëjkpajn diˈib të kyojy, diˈib mbäät nyajjënäjkëm mä tabletë o selulaar, diˈib të yajgrabaraty, bideo etsë programë diˈib pëtsëëmp mä JW Broadcasting. Nˈokwinmäˈäyëm nenduˈun ko mä sitio diˈib nmëdäjtëm mä Internet tap myinyë ëxpëjkpajn naxy tuk mil ayuk (Mat. 24:45-47). Ja tuk pëky diˈib nenduˈun xypyudëkëyäˈänëm parë jamyë winmäˈäny nbëjtakëm mä nˈëwäˈkx ngäjpxwäˈkxëm, yëˈë ko nbanëjkxëmë Jesusë yˈijxpajtën. Jesus kyaj wiinktsoo ja jyot wyinmäˈäny tpëjtaky, jamyë mä tnimaytyaky ja tëyˈäjtën (Fwank 18:37). Kyaj ojts yajkäˈäyëtyë Satanás ko yˈawäˈänë “tukëˈëyë ja anaˈam kutujkën diˈib yä naxwiiny ets ja myëjˈäjtën”, nan kyaj myëmadakëdë jäˈäy ko jyayajtunanëdë rey (Mat. 4:8, 9, TNM; Fwank 6:15). Jesus nan kyaj tˈëxtääyë jukyˈäjt madakën ets nan kyaj tsyëˈk jyäˈäwë ko yajnibëdëˈky (Luk. 9:58; Fwank 8:59). Ko ëtsäjtëm yaˈijxmatsëdë nmëbëjkënyëˈäjtëm, mbäät jamyë ja jot winmäˈäny nyaˈijtëm mä Diosë tyuunk, pën njamyajtsëm extëmë Pablo jyënany mä tekstë diˈib tyam. w20.09 paj. 9, 10 parr. 6, 7

Agujk jotkujk nnayjyäˈäwëm ko mä nduˈukmujkëm yajpattëp nimayë toxytyëjkjäˈäy diˈib mëk jantsy tuundëp. Yëˈëjëty yajnäjxtëbë demostrasyonk mä reunyonk ets komentaräjttëp, ëwäˈkx käjpxwäˈkxtëp ets naytyukjotmaytyuunëdëbë myëguˈuktëjk. Nan ta diˈib tuundëp mä yˈaˈoyë Tëjk mä nˈËxpëjkëm. Tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm nan wyinguwäˈkëdëbë amay jotmay, ta diˈib kyuentˈäjttëbë tyääk tyeety diˈib të myëjjäˈäyëndë, ets ta netë wiinkpë diˈib axëkˈijxëdëbë jyiiky myëguˈuk mët ko yˈëxpëktë. Ta nenduˈun diˈib naytyuˈuk yajˈyaˈk yajpajttëbë yˈuˈunk yˈënäˈk ets mëk jyantsy tyundë parë tmoˈoytyë tijaty yajtëgoyˈäjttëp. ¿Tiko mbäät nduˈunëmë mëjääw parë nbudëjkëmë toxytyëjkjäˈäy diˈib yajpattëp mä Diosë kyäjpn? Yëˈko jäˈäy kyaj xëmë tmëjˈixtë toxytyëjk extëm jyapäät jyanitëkëdë, etsë Biiblyë nan xytyukˈanaˈamëm parë nbudëjkëm. Extëm nˈokpëjtakëm, apostëlë Pablo yˈanmääy ja myëguˈuktëjk diˈib Roma parë tˈagëˈë tˈaxäjëdët tsuj yajxon ja Febe ets tpudëkëdët ko dyajtëgoyˈatët (Rom. 16:1, 2). Pablo yëˈë mët yajpattë ja jäˈäyëty diˈibë nety jyäämˈijx nyääxˈijxtëbë toxytyëjk. Per ko ojts tpanëjkxnë Jesus, ta duˈun ojts jyaˈayˈäjnë extëm yëˈë, yajtsobat ja toxytyëjkjäˈäyëty ets oyjyaˈaytyak mët yëˈëjëty. w20.09 paj. 20 parr. 1, 2

¿Tijaty mbäät nduˈunëm parë nbudëjkëm ja diˈib nyaˈëxpëjkëm ets tmëdattët ja tsojkën parë tnimaytyäˈägäˈändët ja oybyë ayuk? Mbäät nyajtëˈëwëm ja jäˈäy diˈib nyaˈëxpëjkëm: “¿Wiˈix kujk yˈoyë mjukyˈäjtën desde ko ojts xymyëdoyë Diosë yˈayuk? Ets wiˈix mˈokwinmay, ¿tsojkëbëdaa nenduˈunë wiink jäˈäy tmëdowët? ¿Ti mbäät xytyuny parë xypyudëkët?” (Prov. 3:27; Mat. 9:37, 38). Nˈokjamyajtsëm ko Jesus jyënany ets ndukniˈˈijxëmë jäˈäy parë tkuytyunët tëgokyë tijaty ojts tniˈanaˈamë. Tyäˈädë yëˈë nenduˈun yˈandijpy ndukniˈˈijxëm ja majtskpë mandamientë diˈib mas jëjpˈam, ttsokëdë Dios etsë myëguˈuk (Mat. 22:37-39). Ko ndukniˈˈijxëm parë tmëmëdowët, nbudëjkëmë nety parë yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxët. Näägë jäˈäy diˈib nyaˈëxpëjkëm, tsëˈkëdëp parë nyëjkxtët ëwäˈkx käjpxwäˈkxpë, per mbäät nˈanmäˈäyëm ko Jyobaa pudëkëyanëp parë wanaty wanaty jyëgaˈagëdë tsyëˈëgë (Sal. 18:1-3; Prov. 29:25). w20.11 paj. 3 parr. 6-8

Ko nety nˈijxëm kontiempë ti diˈib mëdë jäˈäy nˈëxpëkäˈänëm, oy ko ndukmëtmaytyakëmë Jyobaa wiˈix yaˈixy yajpäätyë jäˈäy diˈib nyaˈëxpëjkëm. Nˈokˈamdoˈowëm parë xypyudëjkëm ets nyajtuˈunëmë Biiblyë extëm mbäät yˈajäˈt jyotjäˈtëty. Nˈokˈyaˈijtëm winmäˈänyoty ko päätyë tyäˈädë jäˈäy nbudëkëyäˈänëm parë nyëbatët. Ja diˈib nyaˈëxpëjkëm, nan tsojkëp tmënuˈkxtäˈägëdë Jyobaa ets tmëdoowˈitët wiˈix myëgajpxyëty. Ko tkäjpxëdë Biiblyë bom bom, duˈunë nety tmëdoy wiˈixë Jyobaa yˈanëˈëmxëty (Jos. 1:8; Sal. 1:1-3). Nˈokˈanmäˈäyëm parë bom bom tmënuˈkxtäˈägëdë Jyobaa. ¿Wiˈix? Ko winë ääw winë jot ninuˈkxtakëm mä mëët ngaˈëxpëjktsondakëm ets ko nety nyajkëjxënë. Ko duˈun tmëdowët, ta nenduˈun tmënuˈkxtäˈägäˈänyë Jyobaa winë ääw winë jot xyëëwgyëjxmë Jesukristë (Mat. 6:9; Fwank 15:16). Nˈokpawinmäˈäyëm nuˈunën tmëwingonäˈänyë Jyobaa ko tmënuˈkxtäˈägët ets ko tkäjpxët bom bomë Biiblyë, pes jap tmëdowäˈäny wiˈix myëgajpxyëty (Sant. 4:8). w20.10 paj. 8 parr. 8; paj. 9 parr. 10, 11

Mä Diosë kyäjpn, nan nigëxëˈkp tyam yajxon wiˈix jyaˈˈatyë tuˈugyëˈäjtën ets wiˈix tijaty yajtuny tukniwits tuknimäˈkxë, duˈun extëm ttuundë pënaty ojts tpanëjkxtë Jesus (Apos. 16:4, 5). Extëm nˈokpëjtakëm, ko mnëjkxët mä wiinkpë tuˈukmujkën o axtë wiink paˈis, mnijäˈäwëp wiˈix yaˈëxpëkäˈänyë rebistë Diˈib Xytyukˈawäˈänëm ets ti artikulo yaˈëxpëkäämp. ¡Netyë nnayjyawëyäˈänëm jantsy oy! Ets mët ko xypyudëjkëmë Diosë myëjääw, ta nnayaˈijtëm tuˈugyë (Sof. 3:9, notë). ¿Ti mbäät nduˈunëm? Nˈoknayajtëˈëwëm: “¿Nyajjaˈäjtypyëtsë tuˈugyëˈäjtën mä nduˈukmujkëm? ¿Nmëmëdoobyëtsë nmëguˈukˈäjtëm diˈib jap xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm? ¿Mbäädëtsë nmëguˈuktëjk xytyukjotkujkˈattë, ets mas niˈigyë pën nnikëjxmˈäjtypyëtsë tuunk mä nduˈukmujkëm? ¿Jäjtpëts xëmë tsojk, tuumbëjäˈäyëts ets nbudëkëyaambyëtsë nmëguˈuktëjk?” (Sant. 3:17). Pën nˈijxëm ko tsojkëp jam muum nnayaˈoˈoyëm, nˈokˈamdoˈowëmë Jyobaa parë xytyukpudëjkëmë yˈespiritë santë. Ko mas niˈigyë nasˈijxëm parë xyaˈoˈoyëmë Diosë myëjääw ets xypyudëjkëm mä tijaty nduˈunëm, ta mas niˈigyë ntsokäˈänëm ja nmëguˈukˈäjtëm ets nyajtsobäädäˈänëm. w20.10 paj. 23 parr. 12, 13

Diosë yˈAyuk mbäät nyajtuˈunëm extëm tuˈugë ijxn (Sant. 1:23-25). Seguurë ko jopy jopy nnayˈijxëm mä ngatsoˈonëm. ¿Tiko? Parë nˈijxëm pën jam muum mä mbäät nnayaˈoˈoyëm mä kyajnëm xyˈijxëmë wiink jäˈäy. Nenduˈun jyaty ko ngäjpxëm bom bomë Biiblyë, xytyukˈijxëm pën tsojkëp nyajtëgäjtsëm wiˈix nwinmäˈäyëm ets wiˈix njäˈäyˈäjtëm. Mä kyatsoondënëm mayë nmëguˈukˈäjtëm, jopy jopy tkäjpxtë tekstë diˈib bom bom yajkäjpxp ets tnasˈixëdë parë pyudëkëdët. Duˈunë net tˈixtë mä xyëëwnaxtë wixaty mbäät tkuytyundë ja käjpxwijën diˈib miimp mä Diosë yˈAyuk. Per nan tsojkëbë net ngäjpxëm bom bomë Biiblyë ets nbawinmäˈäyëm. Jëjpˈam etsë tyäˈädë duˈun nduˈunëm, pes yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë kyaj njëjpˈyeˈeytyutëm ja tuˈujë xuˈutspë diˈib xyajjäˈtäˈänëm mä ja jembyë jukyˈäjtën. Biiblyë xypyudëjkëm parë nnaytyukˈijxnäjxëm extëmxyëp ko yajjuuty tuˈugë radiografiyë. Per tsojkëp nˈijtëm yujy tudaˈaky pën naytyukpudëkëyäˈänëm ja käjpxwijën diˈib yajkypyë Biiblyë ets ja nmëguˈukˈäjtëm diˈib yajnëjkxtëbë jëjpˈamˈäjtën. w20.11 paj. 18 parr. 3; paj. 20 parr. 8

Pënaty pyanëjkxtë Jesus mä primer siiglë, kanäkˈok yajnibëdëˈktë, per nan yajnasˈijxëdë parë tmëdundëdë Dios agujk jotkujk. ¿Wiˈix dyajtuundë tyäˈädë tiempë mä yˈagujkˈäjt jyotkujkˈäjttë? Ko ojts tˈëwäˈkx tkäjpxwäˈkxtë ja oybyë ayuk, ets nëgooyë ojts tjotmooynyëdë yetyëjk toxytyëjk. Mä Apostʉlʉty jyënaˈany ko ojts “ja Nintsënˈäjtëm [Jyobaa] twintsëˈëgëdë” ets mët ko duˈunyëm ojts yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtë, ta ojts “nyimayëˈadëˈëtstë”. Extëm nˈijxëm, ojtsë Jyobaa kyunuˈkxëdë ko tjotmooytyë mä ojts yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtë mä nety yˈagujkˈat jyotkujkˈattë (Apos. 9:26-31). Pënaty pyanëjkxtë Jesus mä primer siiglë, xëmë ojts tkäjpxwäˈkxtë ja oybyë ayuk. Extëm nˈokpëjtakëm, apostëlë Pablo wëˈëman jam Éfeso ko tˈijxy të yˈawatsxëty “tuˈugë tuˈu” parë jam yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxët ets tpudëkëdë jäˈäy parë tpanëjkxtëdë Jesus (1 Kor. 16:8, 9). Ta mas niˈigyë ojts “tkäjxwäˈxtë ja Nintsënˈäjtëm Diosë yˈayuk” (Apos. 15:30-35). ¿Wiˈix wyimbëtsëëmy ko duˈun ttuundë? Duˈun extëm jyënaˈanyë tekstë diˈib tyam. w20.09 paj. 16 parr. 6-8

Ko pyokytyuunyë Adán, ta këˈëm nyayaˈoˈkë ets nenduˈun tpëjtaktääy oˈkën jëjpˈam ja tyëëm yˈääts diˈib axtë tyambäät nguˈayoˈowëm mët ko kyamëdooy. Per mët ko Dios dyajjukypyejky ja yˈUˈunk, mbäädë net nˈawijx njëjpˈijxëm ja jukyˈäjtën. Apostëlë Pablo jyënany: “Nandëˈën tuˈugë yetyëjk [Jesus] dyajtsondaky es ja oˈkpëty jyikypyëktët. Diˈibëts nmaytyakypy, jaˈa dëˈën ko nidëgekyë jäˈäyëty yˈooktë mët ko tyëëmpˈat yˈäätsˈatëdë Adán, es nandëˈën diˈibaty yˈaxäjëdëp ja Jesukristë extëmë Yajnitsokpë, Dios yajjikypyëkëdëp” (1 Kor. 15:22). ¿Pënatyë Pablo myaytyäˈägan ko jyënaˈany mët yëˈëgyëjxmë Adán “nidëgekyë ja jäˈäyëty yˈooktë”? Yëˈë ja tyëëm yˈääts diˈib tyukninäjxë poky kaytyey ets diˈib kyudoˈkë mä oˈk tëgoˈoyën (Rom. 5:12). Adán kyaj yajpääty mä pënaty yˈaxäjëyandëp ja jukyˈäjtën, ets kyaj mbäät ttukˈoyˈaty ko ojts nyajjuuybyëtsëˈëmëm. ¿Tiko? Yëˈko wäˈäts jäˈäyë nety ko tmëdëgooyë Dios ets nyijäˈäwëbë nety ko kyaj yˈoyëty ti tyuumpy. Adán, yëˈë ojts tˈaxäjë diˈib nenduˈun yˈaxäjëyandëp pënaty “ja Naxwinyëdë Jäˈäy ja yˈUˈunk” yajnäjxëdëp extëmë “tsyiibë”, jaˈa njënäˈänëm, “ja kutëgoˈoyën diˈib winë xëëw winë tiempë” (Mat. 25:31-33, 46, TNM; Eb. 5:9). w20.12 paj. 5 parr. 13, 14

Pën kyaj nyajmoˈoyëm ja tuunk diˈib njatsojkënyëˈäjtëm mä Diosë kyäjpn, nˈokpanëjkxëmë yˈijxpajtënë anklëstëjk diˈib jam tsäjpotm. Tëgokë Jyobaa dyajtëëyë anklëstëjk parë tnigäjpxtët wiˈix mbäät yajwinˈëënyë rey Acab, diˈibë nety nëgooyë yˈaxëkjäˈäyˈäjnë. Niganääk ojts tnigäjpxtë wiˈixë nety wyinmaytyë, perë Jyobaa, jeˈeyë twinˈijxy niduˈuk ja anklës ets tˈanmääy ko extëmë nety të jyënaˈany oybyëtsëmäämp (1 Rey. 22:19-22). ¿Ojtsëdaa axëëk nyayjyawëdë ja diˈib kyaj tyuundë yˈääw yˈayuk? ¿Ojtsëdaa jyënäˈändë: “Kyajxyëbëts wiˈix të mdimjënäˈäny?”. Kyaj. Pesë anklëstëjk jantsy yujy jantsy tudaˈagyëty ets tsyojktëp parë Jyobaa yëˈëyë yajmëjkumayët (Juec. 13:16-18; Diˈibʉ Jat. 19:10). Nˈokjamyajtsëm ko ja tuungë mas oybyë, yëˈë ko xytyestiigëˈäjtëmë Jyobaa ets ko ngäjpxwäˈkxëm ja yˈAnaˈam Kyutujkën. Ja tuunk diˈib tyam nikëjxmˈäjtëm mä Diosë kyäjpn, mbäät nyajtëgoˈoyëm. Perë Jyobaa mëdë nmëguˈukˈäjtëm kyaj xyajtsobatëm mët ko nikëjxmˈäjtëmë tyäˈädë tuunk, netën xyajtsobäädäˈänëm pën ijtëm yujy tudaˈaky. Pääty, nˈokˈamdoˈow nˈokpëjktsoˈowëmë Jyobaa parë duˈunyëm njäˈäyˈäjtëm. Nˈokpawinmäˈäyëm niˈamukë pënaty yajmaytyaktëp mä Biiblyë diˈib yajnigëxëˈktë yujyˈat tudaˈakyˈat, ets nˈoktukmëduˈunëm tijatyë nmëguˈukˈäjtëm xondaˈakyˈääw xondaˈakyjyot nuˈun nmadakëm (1 Peed. 5:5). w20.12 paj. 26 parr. 16, 17

Ja pujxngujup diˈib kyuwaambyë këbäjk, yëˈë yˈandijpy tijaty nˈawijx njëjpˈijxëm diˈibë Jyobaa të twandaˈaky, extëm ja kunuˈkxën diˈib myoˈoyaampy niˈamukë pënaty mëduunëp, ets ko pën oˈktëp, ta dyajjukypyëkäˈäny (1 Tes. 5:8; 1 Tim. 4:10; Titʉ 1:1, 2). Ko tijaty nˈawijx njëjpˈijxëm, kyuwaampy ja jot winmäˈäny. ¿Wiˈixtsoo? Ko xypyudëjkëm parë ja jot winmäˈäny nyaˈijtëm mä tijatyë Jyobaa të xytyukwandakëm ets parë kyaj nëgoo ndimmëmäˈäy ndimmëdäjëm ja amay jotmay. ¿Wiˈixën naytyukujujpëm ja pujxngujup? Ko nduˈunëmë mëjääw parë nwinmäˈäyëm extëmë Jyobaa wyinmay. Extëm nˈokpëjtakëm, kyaj yëˈë ndukjotkujkˈäjtëm “ja mëkjäˈäyˈat, mët ko këjx näjxpëˈë”, yëˈë ndukjotkujkˈäjtëmë Dios (Sal. 26:2; 104:34; 1 Tim. 6:17). Ja espäädë, yëˈë yˈandijpyë Diosë yˈAyuk, jaˈa njënäˈänëm, ja Biiblyë. Tyäˈädë espäädë myëdäjtypyë mëkˈäjtën parë dyajnidëˈkxy diˈib kyaj tyëyˈäjtënëty ets parë dyaˈˈawäˈätspëtsëmyë jäˈäy mä bisyë (2 Kor. 10:4, 5; 2 Tim. 3:16, 17; Eb. 4:12). Mbäät njäjtëm nyajtuˈunëm yajxonë tyäˈädë espäädë ko nˈëxpëjkëm naytyuˈuk ets ko Diosë kyäjpn xytyukniˈˈijxëm (2 Tim. 2:15). w21.03 paj. 27 parr. 4; paj. 29 parr. 10, 11

Apostëlë Juan yaˈijxë tsojkën axtë mä nety yˈity tsumy matsy. Extëm nˈokpëjtakëm kyujäˈäyë tijaty yajtukˈijx yajtukmëdoow ets ta ojts tkexy mäjaty ja Dios mëduumbë tyuˈukmuktë parë tnijawëdët tijatyë nety ‘tsojk tunan jatanëp’ (Diˈibʉ Jat. 1:1). Ets waˈan ko yˈawäˈätspëtsëëmy jam Patmos, tkujäˈäyë wiˈixë Jesus jyukyˈajty ets Diosmëduuny. Nan tyuknijäˈäyë tëgëëgë neky ja myëguˈuktëjk parë tpudëjkëdë ets tmëjääwmooytyë. Apostëlë Juan nnayojxë mä Diosë tyuunk. Mijts nan mbäät duˈun xytyuny. Ets pën myajtuumpy ja mxëëw mjukyˈäjtën mä Diosë tyuunk, ta xyajnigëxëˈëgäˈäny ko mtsojkypyë jäˈäy. Satanásë jyaˈay, yëˈë tsyojkypy ets xyajtunët ja mxëëw mdiempë ets ja mjot mmëjääw mä xyˈëxtäˈäyë meeny sentääbë parë mëkjäˈäytyäˈägët ets mëjpëtsëmët. Per abëtsemy nyaxwinyëdë, taaˈäjtpë nmëguˈukˈäjtëm diˈib yajtuundëbë xyëëw tiempë nuˈun myadäˈäktë mä yˈëwäˈkx kyäjpxwäˈkxtë ets mä tpudëkëdë jäˈäy parë tˈixyˈattëdë Jyobaa. w21.01 paj. 10 parr. 9, 10

Jonatán, ojtsxyëp tnaywyinnaxëjawë ets mëktaˈakyxyëp tnitsiptuuny ja madakën diˈibë nety myëdäjtypy parë tyunët rey ets dyajnitëgatsët ja tyeety (1 Sam. 20:31). Per yëˈë niˈigyë yˈijty yujy tudaˈaky ets pyuwäˈkë Jyobaa. ¿Wiˈix? Ko amumduˈukjot tkupëjky parë Jyobaa dyajtunëdë David extëmë rey. Nan pyuwäˈkë David, oy ja tyeety jyantsy tyukjotˈambëjkë (1 Sam. 20:32-34). Jonatán kyaj tˈijxyë David extëm tuˈugë myëtsip. ¿Tiko? Yëˈko duˈun ttsojky extëm tuˈugë myëgaˈax. Jonatán nëgooyë ijty ttukjäjnë dyajtunëdë fletyë ets nëgooyë jyotmëkˈäjnë mä tsyiptuny. Pääty ja jäˈäy jyënandë ko Jonatán mëdë tyeety ‘peˈtypy ijty niˈigyëty këdiinëm jyëduˈunëty yëˈë witsn’ ets ko ‘mëk ijty niˈigyëty këdiinëm jyëduˈunëty yëˈë kää’ (2 Sam. 1:22, 23, TY). Pääty, ojtsxyëbë Jonatán nyaytyukmëjawëty ko nëgooyë myadaknë mä tsyiptuny. Per ninäˈä kyanayajmëjpëtsëmanë mä David ets nan kyaj tˈaxëkˈijxy ko tijaty tjantsy tyukˈoybyëtsëëmy. Niˈigyë yajmonyˈijx yajmonyjyäˈäwë wiˈixë David jyantsy jyotmëkëty ets ttukˈijxpetyë Jyobaa. Jonatán ja niˈigyë nyaymyaaybyëjkë mëdë David ko dyaˈoˈkyë Goliat. w21.01 paj. 21 parr. 6; paj. 22 parr. 8, 9

Niˈamukë Dios mëduumbë, yëˈë nmëmëdoˈowëmë Jesukristë diˈib ngëbäjkˈäjtëm, tuˈugë wäˈätsjäˈäy. Per ko tuˈugë toxytyëjk pyëjknë, ta tpatwäˈkënë ja yˈanaˈamën tuˈugë yetyëjk diˈib pokyjyaˈay, etsë tyäˈädë xëmë tsyiptaˈaky. Pääty, pën mijts toxytyëjkjäˈäy jam xywyinmay pën mbëkëp tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm o kyaj, oy ko mnayajtëwëdët: “¿Wiˈixëts nnijawë ko tyäˈädë yetyëjk oy tnigëbäjkˈatäˈänyë familyë? ¿Yëˈë jëjpˈam pyëjtakypyë Diosë tyuunk mä jyukyˈäjtën? Pën kyaj dyuˈunëty, ¿tikots nwinmay ko xypyudëkëyäämbëts parëts oy nˈitët mëdë Jyobaa kotsë nety të nbëjknëdë?”. Ja toxytyëjk diˈib pëkäämp, nan tsojkëp nyayajtëwëdët: “¿Diˈibatyëtsë jäˈäyˈäjtënë nmëdäjtypy parëts nyaˈixëdët kotsë nety nbëjknë? ¿Maˈkxtujkpëts ets yäjkpëjäˈäyëts? ¿Jantsy oyëts nˈity mëdë Jyobaa?” (Ecl. 4:9, 12). Tuˈugë toxytyëjk mbäät yˈagujkˈaty jyotkujkˈaty ko nety të pyëjknë, per net pën wyinˈijxypy yajxon diˈib oybyëtsëmëp. Miyonkˈamë toxytyëjkjäˈäy dyaktë oybyë ijxpajtën ko tmëmëdowdë ja myëmëjjäˈäy. Jantsy oy ko duˈun ttundë ets njantsy tyukxondakëm ko mëët tuˈugyë nDiosmëduˈunëm. w21.02 paj. 8 parr. 1, 2

Tyää näämnëm, nimayë nmëguˈukˈäjtëm të ttuknibëjtäägëdë njatäˈändë tuˈugë ayuk parë mas niˈigyë dyajmëjwindëkëyäˈändë Diosë. Ets tyundë mas niˈigyë mä tyëgoyˈatyë käjpxwäˈkxpë, këˈëm duˈun të ttukniwitsëdë parë nyëjkxäˈändë. Mëjwiin kajaa tyundë mä ja tuˈukmujkën, oy jëmëjtˈam tmënëjkxy ja tiempë parë yajxon tjattët ja ayuk. Myëjääwmooytyëp ja myëguˈuktëjk, mët ko tmëdattë ja oybyë jäˈäyˈäjtën ets mët ko jeky kujk Dios mëduunëdë. ¿Këdii nyajtsobatëmë tyäˈädë nmëguˈukˈäjtëm ko duˈun nyayoxëdë? Pën tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm kyajnëm yajxon tjaty ja ayuk, ¿oyëdaa ko ja mëjjäˈäytyëjk jyënäˈändët ko kyaj mbäät nyatuny mëjjäˈäy o pyudëjkëbë mëjjäˈäy? Kyaj. Pes ja mëjjäˈäytyëjk yëˈë mbäät tˈixtë pën ja nmëguˈukˈäjtëm myëmëdoopy tijatyë Biiblyë nyiˈanaˈamëp parë tuˈugë jäˈäy diˈib tunäämp mëjjäˈäy o pyudëjkëbë mëjjäˈäy, ets kyaj yëˈëjëty pën ja nmëguˈukˈäjtëm të yajxon tjaty ja ayuk (1 Tim. 3:1-10, 12, 13; Titʉ 1:5-9). w20.08 paj. 30 parr. 15, 16

Mayë jäˈäy wyinmaytyë ko net mbäät yˈagujkˈat jyotkujkˈattë pën oyˈäjt mëkˈäjttëp, pën myëdäjttëp mayë meeny sentääbë ets pën jotkujk yajpäättë ja fyamilyë. Per ja agujkˈäjt jotkujkˈäjtën diˈibë Santiago yä myaytyak, kyaj myiny mä wiˈix nyaˈijx nyajpatëm, pes yëˈë yajkypyë Diosë myëjääw (Gal. 5:22). Diˈibënë Dios mëduumbë agujk jotkujk jantsy yajnayjyäˈäwëdëp, yëˈë ko kyupëkëdë Jyobaa ets ko tpanëjkxëdë Jesusë yˈijxpajtën (Luk. 6:22, 23; Kol. 1:10, 11). Ja xondakën diˈib nmëdäjtëm, mbäät yaˈijxkijpxyë extëm ko tyeˈkxy tuˈugë fokë diˈib ijtp kuˈaduky. Kyaj pyiˈitsy oy nuˈun tyuˈuy pyojy. Ëtsäjtëm, nan mbäät duˈunyëm nyajpatëm agujk jotkujk oy wiˈix njäjt ngëbajtëm, oy xypyatëmë yuu päˈäm ets oy nëgoo meeny sentääbë ngamëdäjtëm. Kyaj xypyëjkëmë xondakën oy nyajnëxik nyajtukxikëm ets oy ja familyë xytyukmëtsipˈäjtëm. Mas niˈigyë njäj ndëˈkxëm ko ja nmëtsipˈäjtëm xyjayajpiˈitsäˈänëm. Ja amay jotmay diˈib nwinguwäˈkëm mët ko nmëdäjtëmë mëbëjkën, yëˈë yajnigëxëˈkypy ko njantsy pyanëjkxëmë Jesus (Mat. 10:22; 24:9; Fwank 15:20). Päätyënë Santiago tkujäˈäyë extëm jyënaˈanyë tekstë diˈib tyam. w21.02 paj. 28 parr. 6

Ko xypyäädët mä Biiblyë tuˈugë tekstë diˈib mdukˈijxëp parë kyaj nëgoo ti xymyëmay xymyëdäjët ets parë xytyukˈijxpatëdë Jyobaa, tunë mëjääw parë xyjatët agëbajky. Ko xykyäjpxët mëk, xykyujayët ets xyˈagäjpxët, yëˈë mbudëkëyanëp parë mguwëˈëmëdët. Jyobaa tyukˈanaˈamë Josué parë tkäjpxët ja liibrë diˈib myëmiimbyë Ley ets tpawinmayët xëëny koots parë mbäät ttuny tijaty mëdë wijyˈäjtën. Ko tkäjpxët ja Ley, yëˈë nety pudëkëyanëp parë kyaj tsyëˈëgët ets yˈitët amëk jotmëk mä twoowˈyeˈey twijtsˈyeˈey ja Diosë kyäjpn (Jos. 1:8, 9). Mä Biiblyë, nbäädäˈänëm kanäägë tekstë diˈib mbäät xypyudëjkëm ko nbatëmë amay jotmay diˈib mbäät xyˈatsëˈk xyˈajäˈäwëm o xyajmäˈäy xyajtäjëm (Sal. 27:1-3; Prov. 3:25, 26). Ko nyajpatëm reunyonk, xypyudëjkëm tijatyë nmëguˈukˈäjtëm yajnäjxtëp, ko kyomentarattë ets ko net mëët ngäjpx nmaytyakëm (Eb. 10:24, 25). Nan mbäät dyajkujkë ääw jot ko ndukmëtmaytyaktäˈäyëmë amay jotmay tuˈugë nmëtnaymyaayëbëˈäjtëm diˈib mëët nˈyeˈeyëm reunyonk. w21.01 paj. 6 parr. 15, 16

Ko mnëbejty, mjantsy myëdäjtypyë netyë mëbëjkën ets mdukˈijxpejtypyë Jyobaa. ¡Jantsy jotkujk nyayjyäˈäwë Jyobaa ko ojts mˈagëˈë mˈaxäjëty mä nyax kyäjpn! Per diˈib jëjpˈam tyam mbäät xytyuny, yëˈë ko xëmë xytyukˈijxpatët. Mbäät kyaj mtsiptakxëty xytyukˈijxpatëdë Jyobaa ko ti xytyunäˈänët diˈib jëjpˈam mä mjukyˈäjtën. Per ¿ti net mduumpy ko xytyunäˈäny diˈib kyaj tyim jëjpˈamëty? Extëm ko xywyinˈixy tijaty mdukxondäˈägaampy, ti tuunk mgupëkaampy o ti mdunaampy mä mjukyˈäjtën. Mä tëgokyë tyäˈädë, nan jëjpˈam xytyukˈijxpatëdë Jyobaa, këdii xytyukˈijxpety ja wijyˈäjtën diˈib mmëdäjtypy, nik oy ko xyˈëxtäˈäyëdë ëwij käjpxwijën diˈib yajkypyë Biiblyë etsë net xypyadunët (Prov. 3:5, 6). Ko duˈun xytyunët, ta agujk jotkujkë Jyobaa xyajnayjyawëyaˈanyëty ets ja nmëguˈukˈäjtëm nëjkxëp mëjˈixëdë. Jamyats ko mijts nan pokyjyaˈay myajpääty ets mdëgoyäämp. Per kyaj mbäät yëˈë myajnëˈëˈaduky myajtuˈuˈadukyëty parë kyaj xymyëdunëdë Jyobaa nuˈun mmadaˈaky. w21.03 paj. 6 parr. 14, 15

¿Xytyukmëtsipˈäjtëmë familyë ko nmëduˈunëmë Jyobaa? O ¿tsënäˈäyëm mä tuˈugë paˈis mä të kyubokyë Diosë tyuunk? Pën duˈun, mbäät xypyudëjkëm ko ngäjpxëmë 2 Timotee 1:12-16 etsë 4:6-11, 17-22. Ko apostëlë Pablo tkujäˈäyë tyäˈädë tekstë japë nety yajpääty pujxndëgoty. Mä kyajnëm ngäjpxëmë tyäˈädë tekstë, nˈoktukmëtmaytyakëmë Jyobaa ja jotmay diˈib nmëdäjtëm ets wiˈix nnayjyäˈäwëm. Nˈoktukˈawäˈänëm tidën meerë njotmayˈäjtëm. Ko nety ngäjpxäˈänëm mä Biiblyë wiˈixë Pablo tpatyë amay jotmay, oy ko nmënuˈkxtakëmë Jyobaa parë nbatëmë ëwij käjpxwijën diˈib mbäät xypyudëjkëm mä njotmayˈäjtëm. Jyobaa të nety ttukˈawanë Pablo ko nibëdëˈëganëbë jäˈäy ko tpanëjkxyë Jesus (Apos. 21:11-13). Per ¿wiˈixë Jyobaa pyudëjkë? Ko ojts yˈatsoowëmbijtxëty ja nyuˈkxtakën ets myëjääwmooyë. Nan yaˈˈanmääy ko seguurë tˈaxäjëyaˈany ja kyumäˈäyën diˈibë nety të tjantsy yajnimëjääwdaˈaky. Jyobaa nan yëˈë yˈadëjk tyuktëjkë ja Pablo myëtnaymyaayëbëty parë yajpudëkët. w21.03 paj. 17 parr. 14, 15, paj. 18 parr. 19