KĨŨRIA KĨA 5

Nthithie Atĩa Rĩrĩa Nkũthaangwa Cukuru?

GĨTŨMI KĨA KŨMENYA

Ũrĩa ũkathithia no gũtũme mantũ jabue—kana jathũũke.

**NĨATĨA ŨŨGWE ŨŨMBA KŨTHITHIA?**

Ũthũgaania: Thomas atĩkwenda gwĩta cukuru naarua, rũũjũ, kana ũcii. Bũu bwaambĩrĩĩrie mĩeri ĩthatũ ĩkũrũkĩte, aritwa bangĩ barĩgũtaambia nteto ciawe itĩ cia mma. Bacooka bamũtwĩrĩĩra mariĩtwa. Rĩmwe Thomas agwete mauku jaawe, mũritwa no ajagwĩthie teka atĩkũjeene, kana mũritwa ũrĩ nyuma yaawe akamũtindĩka, na agĩtega nyuma atĩmenye nũũ wathithia u. Ĩgoro thaanga nĩreejĩre na njĩra ĩngĩ ĩĩnene nkũrũki, naramakĩrue gũkũrũkĩĩra Intaneti . . .

Ũrĩngĩĩthĩrwa nĩgwe Thomas ũrĩngĩthithia atĩa?

AMBA ŨTHŨGAANIE!

Teka ũtĩũmba! No ũrwe na mũthaangani ũtĩgũtumĩra nkundi. Atĩa?

IGWATE. Bibiria yugaga: “Kiaa kionanagia muthuuro jwakio junthe, indi muntu umuume najwithaga.” (Njuno 29:11) Ũkeeja gũkara ũkiri ũrĩa kũũmbĩka—mono mono ũrĩa ũkwonekana—athaangani no batigane naagwe.
ŨKAARĨYIA. Bibiria yugaga: “Muntu kinya uriku urabugita bubui, tigageni kumucokeria uthuuku o buu.” (Aroma 12:17) Kũrĩyia ka kũthũũkagia mantũ nkũrũki.
ŨGAITONYITHIA THĨĨNENE. Bibiria yugaga: “Muntu uri na mathuganio noonaga ugwati bwijite, na agaiciitha.” (Njuno 22:3) Ciebanie ũrĩa kũũmbĩkana na antũ barĩa boomba kũreta thĩĩna, kana gũntũ kũrĩa ũũmba kũthaangwa.
GERIA GŨCOOKIA NA NJĨRA ĨTĨĨRĨGĨĨRI. Bibiria yugaga: “Gucokia untu na njira ya kwinyiyia nigutauraga muthuuro.” (Njuno 15:1) Kinya no ũgerie kũtheka. Ngerekano, mũthangani akeeja kuuga nũnori mono, no ũmwĩre, “no ngiitagiite kiro ing’anona!”
CIĨTĨRE. Nora wa mĩaka 19 ariuga: “Gũkira nĩkwonanagia ũgĩma, na ũrĩ na ũũmbi nkũrũki ya mũthangani, nĩkwonanagia nũkwigwata—ũntũ bũrĩa mũthangani atĩna bu.”—2 Timotheo 2:24
CIŨMIE GŨKARA ŨTĨNA ŨGUAA. Athaangani kaingĩ nĩbamenyaga ũrĩa ũrĩ na ũguaa, na ũrĩa ũtĩũmba kwirĩĩria. Mwanya na bũu, athaangani babaingĩ bagatigana naagwe boona ũtĩkũbaa kaanya.
UGA. Muntũ waarĩ mwarimũ ariuga: “Mbĩĩraga o wonthe ũrĩa ũkũthaangwa, agakira. Nĩbu ũntũ bũbwega bwa kũthithia, na nĩbũrigagĩĩria ũngĩ atĩkathangwe.”

Mũtaana ũmwĩthĩ arũngi atĩna ũguaa mbere ya mũthangani — Gũkara ũtĩna ũguaa gũgakwaa inya ĩrĩa mũthangani atĩna yo

NĨ WIJĨ?

Tiga kũũrwa, kũrĩ kinya kũthaangwa kũngĩ ta:

Kũrumangwa. Celine, wa mĩaka 20 ariuga: “Ntĩkoroũrĩrua mariĩtwa jarĩa baambĩtaga kana mantũ jarĩa baugĩre. Baatũmĩre nciagĩra gĩtũmi, nciona ntĩendi, na teka ndĩrĩ wa ũtheri. Kaaba barĩngĩmbĩkĩra ngũma.”
Kwathũranwa na bangĩ. Haley, wa mĩaka 18 ariuga: “Aritwa bangĩ baambĩrĩĩrie gũciebania naani. Barĩngĩtũma kwonekana teka gũtĩna kaanya methene ya kũrĩĩra, kenda ntĩgakare amwe nabo. Ndaarĩrĩre na ndaarĩa irio ninka mwaka junthe.”
Gũkũrũkĩĩra Intaneti. Daniel, wa mĩaka 14 ariuga: “Kinya kwandĩka akĩ mantũ jamakai kompiutene, no kũthũũkĩrie muntũ riĩtwa—kana ũtũũro bwawe. Nĩ ũntũ bũkwiguĩka ta bwĩkĩri cumbĩ, ĩndĩ no bũkarĩke!”

**BIŨRIA BIEGIE KŨTHAANGWA**
NĨ MMA KANA TĨ MMA	MACOOKIO
1 Thaanga nĩĩthĩrĩtwe ĩrĩ o mangiri ja mĩaka.	1 Nĩ mma. Ngerekano, Bibiria niugaga nĩ kwaarĩ na Anefili, na riĩtwa rĩu rĩao nĩ kuuga agwĩthania—Kiambiriria 6:4.
2 Thaanga nĩ mũcetho jũtĩna ũthũũku. Tĩ ya kũjũkua na ũrito mono..	2 Tĩ mma. Kũthaangwa nĩ ũntũ bũtũmaga antũ babaingĩ babeethĩ baciũraga.
3 Ũntũ bũbwega buru bwa kũrigĩĩria mũthangani nĩ kũrĩyia.	3 Tĩ mma. Athaangani barĩ inya kĩmwĩrĩ nkũrũki ya barĩa bakũthaangwa, kwou kũgeria kwirĩĩria nĩ ũtheri.
4 Ũkoona ũngĩ akĩthaangwa, nĩ kaaba kũrega kũnogana nabu.	4 Tĩ mma. Ũntũne bũbũ, gũtĩ gĩntũ ta kuuga ka ũcionere. Ũkeeja kwona muntũ akĩthaangwa na ũgakira, kũu tĩ kũthiria thĩĩna, ĩndĩ kwombĩka kinya gwe ũgwitonyithia thĩĩnene.
5 Kaingĩ athaangani bethagĩrwa baticiĩtĩkĩtie kinya kethĩra nĩ baaragia baikumĩtie.	5 Nĩ mma. Kinya kethĩra athaangani bamwe nĩ baciigagua mono, babaingĩ nĩ aguaa na bamaragia bangĩ kenda bacigua bwega.
6 Athaangani no bagarũke.	6 Nĩ mma. Athaangani bagateethua, no bagarũre mathithio na njĩra yaao ya kũthũgaania.