1-3. Antũ baciũragia biũria birĩkũ biegiĩ gĩkuũ, na ndini imwe icookagia atĩa?

BIBIRIA ĩrĩ na wĩrane atĩ ntukũ ĩmwe “gikuu gutirio gigacoka gukara o kairi.” (Kugwurirwa 21:4) Kĩthoomone kĩa 5, twairitanĩre ĩkũũri nĩrĩtũmaga tũũmba kwona mwoyo jwa kenya na kenya. Ĩndĩ antũ no bakuujaga. (Mutumiiria 9:5) Kwou kĩmwe kĩa biũria birĩa tũciũragia mono nĩ, Nĩatĩa gũkarĩkaga kĩrĩ twĩ twakua?

² Ĩcookio rĩa kĩũria kĩu nĩ rĩa bata mono-mono rĩrĩa muntũ twendete akua. No tũciũrie: ‘Nĩkũ eeta? Nagũtwona? No atũteethie? Tũkamwona kaĩrĩ?’

³ Ndini icookagia biũria biu na njĩra mwanya mwanya. Imwe iritanaga ũgeeta ĩgũrũ kethĩra ũrĩ ũmwega, na mwankine kethĩra ũrĩ ũmũũĩ. Bamwe baugaga wakua ũkaa kĩrundu ũtũũranie na antũ ba nja yaaku barĩa baakuĩre. Na bangĩ baugaga wakua na wagambithua, ũciaragwa kaĩrĩ kana ũgacooka mwoyo na mwĩrĩ jũngĩ, mbuga ũrĩ muntũ ũngĩ kana kinya nyomoo.

4. Nĩ ũntũ bũrĩkũ bwa mũsingi ndini iritanaga bwegiĩ gĩkuũ?

⁴ Ndini cionekaga teka ikũritana mantũ mwanya mwanya. Ĩndĩ akuĩ cionthe iritanaga ũntũ bũmwe bwa mũsingi. Iritanaga muntũ akua, gwĩkĩo kĩmuumaga gĩgeeta na mbere gũtũũra. Bũu-rĩ, nĩ ũmma?

NĨKŨ TWĨTAGA TWAKUA?

5, 6. Nĩatĩa gũkarĩkaga kĩrĩ twĩ twakua?

⁵ Jehova naijĩ ũrĩa gũkarĩkaga rĩrĩa twakua, na atwĩrĩte rĩrĩa muntũ akua, ũtũũro bwawe ka bũthiraga. Atĩĩthagĩrwa arĩ o kaĩrĩ. Kwou muntũ akua, mathũgaanio jaawe jatĩĩtaga na mbere gũtũũra gũntũ kũngĩ.a Rĩrĩa twakua tũtĩũmba kwona, kwigua, kana kũthũgaania kaĩrĩ.

⁶ Mũnene Solomoni aandĩkĩre, ‘baria bakuite-ri, guti untu baiji.’ Akuũ batĩũmba kwenda, kana kũthũũra, na mbĩrĩrene “guti ngugi iritagwa ku, kana mathuganio, kana umenyo, kana uume.” (Thooma Mutumiiria 9:5, 6, 10.) Na kĩrĩ Zaburi 146:4, Bibiria yugaga rĩrĩa muntũ akua, “mathuganio jawe” ka jakuujaga.

ŨRĨA JESŨ AAUGĨRE BWEGIĨ GĨKUŨ

7. Jesũ aaugĩre atĩa bwegiĩ gĩkuũ?

⁷ Rĩrĩa mũcoore waawe wa akuĩ Lazaro aakuĩre, Jesũ eerĩre aritwa baawe: “Mucore wetu Lazaro namaami toro.” Ĩndĩ teka Jesũ aaugaga Lazaro ka-anogoki. Jesũ eetĩre na mbere kuuga: “Lazaro nakuite.” (Johana 11:11-14) Kwou Jesũ aaringithanĩrie gĩkuũ na toro. Ataugĩre Lazaro aarĩ ĩgũrũ kana amwe na antũ ba nja yaao barĩa baakuĩte. Na ataugĩre Lazaro naathangĩkagua mwankine kana naaciarĩtwe kaĩrĩ arĩ muntũ ũngĩ kana nyomoo. Arĩ, nĩ teka Lazaro aamaami toro ĩndito. Maandĩko jangĩ jaringithanagia gĩkuũ na toro ĩndito. Bibiria yugaga Stefano arĩkũũragwa, neka ‘aamaamire toro.’ (Mathithio 7:60) Kinya ĩgiita rĩngĩ Jesũ aang’uanithanĩrie gĩkuũ na toro. Rĩrĩa Jesũ aariũkĩrie mwarĩ wa Jairo, aaugĩre, mwarĩ “uu atikuite, indi kamaami toro.”—Luka 8:52.

8. Nĩatĩa tũkũmenya Mũrungu atoombĩre antũ bakuujaga?

⁸ Mũrungu-rĩ, ka oombĩte Adamu na Hawa beja gũkua nyumene? Arĩ! Jehova aboombĩte bagwĩrĩrua ũtũũro kenya na kenya barĩ na ũgima bũbũũjũru bwa mwĩrĩ. Rĩrĩa Jehova oombĩre antũ, aabaere wirĩrĩĩria bwa gũtũũra kenya na kenya. (Mutumiiria 3:11) Aciari batĩendaga kwona aana baao bakĩajua na bagĩkua, na no u Jehova akari. Ĩndĩ, kethĩra Mũrungu aatũũmbĩre tũtũũra kenya na kenya nĩmbi ĩtũmaga tũkua?

NĨKĨ TŨKUUJAGA?

9. Nĩkĩ waatho bũrĩa Jehova aaete Adamu na Hawa bũtoomi?

⁹ Muundene jwa Edeni, Jehova eerĩre Adamu: “Mithemba yonthe ya miti iji iri muundene nwitikiritue kumirijaga; no-ri, ruciara rwa muti juria jumenyithanagia wega na ui ukororia, tontu ntuku iria ukaria ruciara rwaju-ri, ni mma ugakua.” (Kiambiriria 2:9, 16, 17) Waatho bũu bũtaarĩ bũbũũmũ kũbwathĩkĩra. Jehova naarĩ na waatho bwa kwĩra Adamu na Hawa jarĩa meega na jarĩa maaĩ. Gũkũrũkĩĩra kwathĩkĩra Jehova, barĩngĩmwonia nĩbagũtĩĩa waatho bwawe. Kinya barĩngĩmwonia nĩ baarĩ na ncũne tontũ bwa mantũ jonthe jarĩa aabaete.

10, 11. (a) Nĩatĩa Shaitani aaĩrĩrie Adamu na Hawa? (b) Nĩkĩ gũtĩna kiigwatio kĩa ũrĩa Adamu na Hawa baathithĩrie?

¹⁰ Ũntũ bwa kĩeba nĩ atĩ, Adamu na Hawa baathuurĩre kũrega kwathĩkĩra Jehova. Shaitani eerĩre Hawa: “Ee, ka Murungu abwirite bukororia nciara cia muti kinya juriku jwa iria iri muundene juju?” Hawa aramũcookeria: “Nciara cia miti ya muunda juju itwitikiritue turijage; indi untu bwa muti juria juri muundene gatigati Murungu naaugire atiri, Bukororia ruciara rwaju, na kinya kuringithia bukororingithia, butikeeje gukua.”—Kiambiriria 3:1-3.

¹¹ Rĩu Shaitani aramwĩra: “Ari tiu, butikua; ni untu Murungu naiji ati ntuku iria bukaria ruciara rwaju, indiu metho jenu jakamincuka, nabwi bugakara ta Murungu, bumenyage wega na ui.” (Kiambiriria 3:4-6) Shaitani eendaga Hawa athũgaania arĩngĩũmba gwituĩra jarĩa meega na jarĩa maaĩ. O ĩgiitene rĩu, aramwaĩĩria bwegiĩ maumĩĩra ja kũrega kwaathĩka. Shaitani aaugĩre Hawa atĩkua, kwou Hawa ararĩa ĩtunda na aranenkera mũkũrũ waawe. Adamu na Hawa nĩbaijĩ Jehova naabakaanĩtie kũrĩa ĩtunda. Rĩrĩa baarĩre, neka baathuurĩre kũrega kwathĩkĩra waatho bũbũũthũ na bwa ĩmwe kwa ĩmwe. Kũrĩa ĩtunda, kwonanĩrie bataatĩĩre Baaba waao wa ĩgũrũ ũrĩa wabendeete mono. Gũtĩna kiigwatio kĩa ũntũ bũu baathithĩrie!

12. Nĩkĩ nĩ ũntũ bwa kuuna nkoro mono Adamu na Hawa kũrega kwathĩkĩra Jehova?

¹² Nĩ ũntũ bwa kuuna nkoro atĩa aciari beetũ ba mbere nĩbaagĩĩre Mũũmbi waao gĩtĩĩo bũng’ana ũu! Ũrĩngĩigua atĩa ũciũmĩtie kũrera mũtaana na mwarĩ na nyumene bakaregana naagwe na bakathithia mwanya na ũrĩa ũkũbera? Bũu to bũkuune nkoro?

13. Jehova aaugaga atĩa rĩrĩa aaugĩre “ugacokaga o tiirine”?

¹³ Rĩrĩa Adamu na Hawa baaregere kwathĩka, nĩbaateere kaanya ga gũtũũra kenya na kenya. Jehova eerĩre Adamu: “Untu uri tiiri gwe, ugacokaga o tiirine.” (Thooma Kiambiriria 3:19.) Kũu kwaarĩ kuuga Adamu arĩngĩ kwaa tĩĩri kaĩrĩ, jeka atoombwa. (Kiambiriria 2:7) Nyuma ya Adamu kwĩyia, aakuĩre na athira buru.

14. Nĩkĩ tũkuujaga?

¹⁴ Kethĩra Adamu na Hawa nĩbaathĩkĩĩre Mũrungu, barĩngĩĩthĩrwa barĩ mwoyo kinya nandĩ. Ĩndĩ rĩrĩa baaregere kũmwathĩkĩra, nĩbeeĩrie, na nyumene barakua. Wĩyia nĩ ta mũrimo jũmũthũũku twatigĩĩrwe nĩ aciari beetũ ba mbere. Twinthe tũciaragwa tũrĩ eeyia, na nĩkĩo tũkuujaga. (Aroma 5:12) Ĩndĩ jũu tĩju mworoto jwa Mũrungu kĩrĩ antũ. Mũrungu gũtĩrĩo eenda antũ bakua, na Bibiria ĩĩtaga gĩkuũ “munthu.”—1 Akorintho 15:26.

ŨMMA NĨBŨTŨKŨŨRAGA ŨKOMBONE

15. Nĩatĩa ũmma bwegiĩ akuũ bũtũkũũraga ũkombone?

¹⁵ Ũmma bwegiĩ gĩkuũ bũtũkũũraga kuuma kĩrĩ mawĩtĩkio ja ũrongo. Bibiria ĩtũritanaga akuũ batiigagua ũrũrũ kana bũthũũku. Tũtĩũmba kwaria nabo, na batĩũmba kwaria naatwĩ. Tũtĩũmba gũteethia akuũ na batĩumba gũtũteethia. Batĩũmba gũtũthithĩria bũthũũku, kwou tũtĩkũbatara kũbakĩra. Ĩndĩ ndini inyiingĩ iritanaga atĩ akuũ barĩ mwoyo gũntũ kũna, na atĩ twomba kũbateethia twarĩya atongeeria ba ndini mbeca, kana barĩa boonagwa nĩ baatheru. Ĩndĩ rĩrĩa twamenya ũmma bwegiĩ akuũ tũtĩaĩĩrua nĩ morongo jau.

16. Ndini inyiingĩ iritanaga ũrongo bũrĩkũ bwegiĩ akuũ?

¹⁶ Shaitani atumagĩra ndini ya ũrongo gũtwaĩĩria na gũtũma twĩtĩkia akuũ no barĩ mwoyo. Ngerekano, ndini imwe iritanaga twakua gwĩkĩo kiumaga gĩgeeta na mbere gũtũũra kũngĩ. Ndini yaaku-rĩ, nĩkũritanaga ũu, kana ĩkũritanaga ũrĩa Bibiria yugaga bwegiĩ akuũ? Shaitani atumagĩra ũrongo kũgarũra antũ kuuma kĩrĩ Jehova.

17. Nĩkĩ ĩthũgaanio rĩa atĩ antũ bakaĩĩthua mwankine rĩrumaga Jehova?

¹⁷ Kĩrĩa ndini inyiingĩ iritanaga nĩ gĩa kũmakania. Ngerekano, imwe iritanaga antũ bathũũku bakaĩĩthua mwankine kenya na kenya. Ũrongo bũu nĩ kũruma Jehova. Atĩũmba kũreka antũ bathangĩka ũu! (Thooma 1 Johana 4:8.) Wigua atĩa bwegiĩ muntũ ũgũkanũkia mwana waawe na njĩra ya kũmwĩĩthia njara na mwanki? Ũmwona arĩ muntũ ũtĩ kĩao kinya aniini. Kinya ũtĩenda kũmũmenya. Nĩu bungwa Shaitani akwenda twona Jehova akari!

18. Nĩkĩ tũtĩbati gũkĩra akuũ?

¹⁸ Ndini imwe ciugaga atĩ antũ baakua, batwĩkaga irundu. Ndini ta iu iritanaga atĩ no mwanka tũkĩre, na tũtĩĩe irundu biu tontũ no bie acoore barĩ inya kana anthũ bathũũku mono. Antũ babaingĩ nĩbetĩkĩtie ũrongo bũu. Nĩbakĩraga akuũ, kwou babathathaagia, kana bakageria kũbagwĩria antũ-a Jehova. Riikana gũtĩu boomba kũmenya kana kwigua, kwou tũtĩkũbatara gũkĩra akuũ. Jehova nĩ Mũũmbi weetũ. Nĩwe Mũrungu wa mma, na nĩwe akĩ tũbuĩrite kũgwĩria na kũthaathayia wenka.—Kugwurirwa 4:11.

19. Kũmenya ũmma bwegiĩ gĩkuũ gũtũteethagia atĩa?

¹⁹ Rĩrĩa twamenya ũmma bwegiĩ gĩkuũ, nĩtũthaũragwa kuuma kĩrĩ ũrongo bwa ndini. Na ũmma bũũ bũtũteethagia gũciũkĩrwa nĩ mawĩrane jameega jarĩa Jehova ekĩte jegiĩ ũtũũro bwetũ, na ĩgiita rĩetũ rĩĩjĩte.

20. Nĩmbi tũkairitana kĩthoomone kĩrĩa kĩthingatĩte?

²⁰ Tene mono, Ayubu mũtumĩkĩri wa Mũrungu oorĩrie: “Muntu agakua-ri, oomba gutuura kairi?” (Ayubu 14:14) O u-rĩ, kwombĩka muntũ ũmũkuũ atũũra kaĩrĩ? Ĩcookio rĩrĩa Mũrungu atwejaga Bibiriene nĩ rĩa kũgwĩria mono. Kĩthoomone kĩrĩa kĩthingatĩte tũkaarĩona.

1-3. Nĩmbi ĩtũthaĩkĩte twinthe, na nĩatĩa Jehova agatũthaũra?

THŨGAANĨRIA ũtuĩri kũthaĩkwa nceera ũtũũro bwaku bunthe tontũ bwa ĩatia ũtaathithia, na ũtĩĩrĩgĩĩrĩte kũthaũrwa. Ĩgiita rĩaku rĩĩjĩte rĩrĩoneka rĩtĩna wĩrĩgĩĩro na gũtĩu ũũmba kũthithia. Ĩndĩ o rĩrĩa waaga wĩrĩgĩĩro buru, ũkamenya kwĩna muntũ wĩna inya ya gũgũteethia na augĩte agakũthaũra! Ũũmba kwigua atĩa?

² Twinthe tũtheeki nĩ gĩkuũ. Kinya tũkathithia atĩa tũtĩũmba gũkĩmatũka. Ĩndĩ Jehova arĩ na inya ya gũtũthaũra kuuma kĩrĩ gĩkuũ na neranĩte “munthu wa nyuma wa kuthirua ni gikuu.”—1 Akorintho 15:26.

³ Ũthũgaanĩria ũrĩa ũkaigua uurũki rĩrĩa ũtĩbatara gũkĩra gũkua! Ĩndĩ Jehova atĩebia gĩkuũ akĩ. Akariũkia kinya barĩa bakuĩte. Thũgaanĩria ũrĩa ũntũ bũu bũgakũguna. Nekĩte wĩrane “akuu” bagatũũra kaĩrĩ. (Isaya 26:19) Kũũ nĩku Bibiria ĩĩtaga kũriũka.

RĨRĨA MUNTŨ TWENDETE AKUA

4. (a) Nĩmbi yũũmba gũtũboreria rĩrĩa muntũ wa nja kana mũcoore akua? (b) Nĩ baaũ baarĩ bamwe ba acoore ba akuĩ ba Jesũ?

⁴ Rĩrĩa muntũ wa nja kana mũcoore akua, ũrũrũ na kĩeba nĩkiingĩaga mono. Twigagua tũtĩna inya. Gũtĩu tũũmba kũthithia kũmũcookia mwoyo. Ĩndĩ Bibiria nĩtũboragĩria kamma. (Thooma 2 Akorintho 1:3, 4.)Tiga tũthũgaanĩrie ngerekano ĩmwe ĩkwonania ũrĩa Jehova na Jesũ bairiragĩĩria bũng’ana gũcookia endwa beetũ mwoyo. Rĩrĩa Jesũ aarĩ nthĩgũrũne, kaingĩ naariũngagĩra Lazaro na arong’ina, Maritha na Maria. Bo bathatũ baarĩ acoore ba akuĩ ba Jesũ. Bibiria yugaga: ‘Jesu neendete Maritha na mwari-wa-ng’ina o na Lazaro.’—Johana 11:3-5.

5, 6. (a) Jesũ arĩkwona antũ ba nja ya ba Lazaro na acoore baithikĩĩrĩte aathithĩrie atĩa? (b) Nĩkĩ bũrĩ ũntũ bwa kũboreria kũmenya ũrĩa Jesũ aaigĩrue bwegiĩ gĩkuũ?

⁵ Ntukũ ĩmwe Lazaro arakua. Jesũ areeta kũboreria Maritha na Maria. Rĩrĩa Maritha aaigĩrue Jesũ nejĩĩte, naumagarĩre oome ya ntũũra kũmũthagaana. Naagwĩrĩrue kwona Jesũ, ĩndĩ aramwĩra: “Kethira uringi kwithirwa uri o mutana-wa-cia atingi-gukua.” Maritha aathũgaanagia Jesũ aacereeri mono. Nyuma ya au, Jesũ aroona Maria mwarong’ina wa Maritha akĩrĩra. Rĩrĩa oonere kĩeba kĩao, araigua bũthũũku nkorone ararĩra. (Johana 11:21, 33, 35) Aaigĩrue ũrũrũ mono bũrĩa twigagua rĩrĩa twakuĩrwa nĩ muntũ twendete.

⁶ Kũmenya Jesũ naigagua ũrĩa twigagua kwerekera gĩkuũ nĩgũtũboragĩria. Na Jesũ akari o ta Ĩthe. (Johana 14:9) Jehova arĩ na inya ya kũthiria gĩkuũ kenya, na ũu nĩu akathithia rua.

“LAZARO, UMA”

7, 8. Nĩkĩ Maritha ateendaga iiga rĩeberua mbĩrĩrene ya Lazaro, ĩndĩ Jesũ aathithĩrie atĩa?

⁷ Rĩrĩa Jesũ aakinyĩre kaburine arĩa mwĩrĩ jwa Lazaro jweki, ntonyero nĩ yaiingi na iiga rĩĩnene. Jesũ arauga: “Ebieni iiga.” Ĩndĩ Maritha atendaga. Mwĩrĩ jwa Lazaro nĩjwarĩ jũkũthiria “ntuku inya” mbĩrĩrene. (Johana 11:39) Ataijĩ kĩrĩa Jesũ aarĩ akuĩ kũthithia ateethia mũtaanong’ina.

⁸ Jesũ eerĩre Lazaro: “Uma.” Bũrĩa Maritha na Maria boonere nyuma ya au, bwaarĩ bwa kũrigaria. “Na uria wakuite arauma, atheeki maguru na njara na itambaa.” (Johana 11:43, 44) Lazaro naarĩ agũcookua mwoyo! Naacookanĩĩre kaĩrĩ na antũ ba nja, na acoore. Barĩngĩũmba kũmũkumbatĩria, kũmũtonga, na kũmwarĩria. Kĩarĩ kĩama gĩkĩnene atĩa! Jesũ naariũkĩrie Lazaro.

‘MWARI, NDIIKWIRA UKIIRA’

9, 10. (a) Nũũ waaere Jesũ inya ya kũriũkia antũ? (b) Nĩkĩ kũriũkua kwa akuũ karaaja nĩ kwa gĩtũmi kĩrĩ twĩ?

⁹ Jesũ-rĩ, aariũkagia antũ na inya yaawe? Arĩ. Mbere ariũkia Lazaro, Jesũ aarombere Jehova na Jehova aramwa inya ya kũriũkia Lazaro. (Thooma Johana 11:41, 42.) Tĩ Lazaro wenka waariũkĩtue. Bibiria ĩtwĩraga bwegiĩ mwarĩ wa mĩaka 12 waajĩtue mono. Ĩthe waawe Jairo, naaigĩtue bũthũũku mono na arathaitha Jesũ aorie mwarĩ ũu. Aarĩ mwana waawe wa mũmwe. Akĩaragia na Jesũ, antũarũme bamwe bareja baramwĩra: “Mwari waku agukua; nimbi ukuthangikiria Muritani?” Ĩndĩ Jesũ areera Jairo: “Ugakira, bunka itikia, nawe akoora.” Rĩu aratonya mũciĩ jwa Jairo barĩ amwe. Rĩrĩa baakuĩrĩĩrie nyomba, Jesũ nonere na araigua antũ bakĩrĩra. Jesũ arabeera: ‘Tigeni kurira; nikwithirwa mwari uu atikuite, indi kamaami toro.’ No mwanka ĩthe na ng’ina bethĩrwe nĩ baarigarĩre nĩatĩa Jesũ aaugaga. Jesũ areera antũ bonthe baumagare na arajũkia ĩthe na ng’ina baratonya nyomba ĩrĩa mwarĩ ũu amaamĩtue. Jesũ aragwata mwarĩ ũu njara aramwĩra: ‘Mwari, kangukwira atiri, Ukiira.’ Ũthũgaanĩria kũgwĩrua kwa aciari baawe mwarĩ ũu agũũkĩra o rĩmwe na ambĩrĩria gwĩta! Jesũ naariũkĩrie mwarĩ waao. (Mariko 5:22-24, 35-42; Luka 8:49-56) Kuuma ntukũ ĩu gwĩta mbere, gũtega mwarĩ waao kũrĩngĩbariikania ũrĩa Jehova aabathithĩrĩtie gũkũrũkĩĩra Jesũ.a

¹⁰ Barĩa Jesũ aariũkĩrie nĩ baakuĩre kaĩrĩ nyumene. Ĩndĩ kĩrĩa tũkũthooma gũkonia antũ baba, nĩ kĩa gĩtũmi tontũ nĩgĩtwejaga wĩrĩgĩĩro bwa mma. Jehova nakwenda kũriũkia antũ, na akabariũkia.

KĨRĨA TŨKWIRITANA KUUMANIA NA ŨRĨA ANTŨ BAARIŨKĨRUE KARAAJA

11. Nĩmbi Mutumiiria 9:5 ĩgũtũritana bwegiĩ Lazaro?

¹¹ Bibiria yugaga carũrũkũ “baria bakuite-ri guti untu baiji.” Ũu nĩu Lazaro aakari. (Mutumiiria 9:5) O ta ũrĩa Jesũ aaugĩre, nĩ teka Lazaro aamaami. (Johana 11:11) Rĩrĩa Lazaro aarĩ mbĩrĩrene, “guti untu” aaijĩ.

12. Nĩatĩa tũkũmenya nĩ mma Lazaro naariũkĩrue?

¹² Antũ babaingĩ nĩboonere Jesũ akĩriũkia Lazaro. Kinya anthũ ba Jesũ nĩbaijĩ naathithĩrie kĩama kĩu. Lazaro naarĩ mwoyo, na ũntũ bũu nĩbwarikithĩrie nĩ mma naariũkĩrue. (Johana 11:47) Kinya antũ babaingĩ nĩbaariũngĩĩre Lazaro, na kwou, baraambĩrĩria gwĩtĩkia Jesũ aatũmi nĩ Mũrungu. Anthũ ba Jesũ batagwĩrĩĩrue ũntũ bũu, kwou barabanga kũũraga Jesũ na Lazaro.—Johana 11:53; 12:9-11.

13. Nĩkĩ tũũmba gwĩtĩkia Jehova akariũkia akuũ?

¹³ Jesũ aaugĩre “bonthe baria bari mbirirene” bakariũkua. (Johana 5:28) Ĩndĩ kenda Jehova ariũkia muntũ, no mwaka ariikane mantũ jonthe jegiĩ muntũ ũu. No oombe kũriikana? Kwĩna njota mbirioni inyiingĩ ĩgũrũ. Bibiria yugaga Jehova naijĩ riĩtwa rĩa o njota. (Thooma Isaya 40:26.) Kethĩra no aũmbe kũriikana riĩtwa rĩa o njota, gũtĩ nkaanja no ariikane buru mantũ jonthe jegiĩ barĩa bonthe agacookia mwoyo kaĩrĩ. Bwa gĩtũmi nkũrũki, Jehova nĩwe wombĩre bionthe, kwou nĩtũkũmenya arĩ na inya ya gũcookia antũ mwoyo kaĩrĩ.

14, 15. Nĩatĩa biugo bia Ayubu bigũtũritana bwegiĩ kũriũkua?

¹⁴ Ntomũrũme mwĩtĩkua Ayubu, netĩkĩtie kwĩna kũriũkua. Aaũrĩrie: “Muntu agakua-ri, oomba gutuura kairi?” Rĩu areera Jehova: ‘Ukambita nani ngeetika. Ukaiririiria mono ngugi ya njara ciaku.’ Nĩ mma, Ayubu naaijĩ Jehova nairiragĩĩria gũkinya kwa ĩgiita rĩrĩa akariũkia akuũ.—Ayubu 14:13-15.

¹⁵ Wĩrĩgĩĩro bwa kũriũkua bũtũmaga wigua atĩa? No wĩthĩrwe ũgĩciũragia, ‘A antũ ba nja yeetũ na acoore barĩa baakuĩre, kinya bo bakariũkua?’ Nĩtũbooragĩrua kũmenya Jehova nakwenda kamma gũcookia akuũ mwoyo kaĩrĩ. Tiga twone ũrĩa Bibiria yugaga bwegiĩ nĩ baaũ bakariũkua, na nĩkũ bagatũũra.

“BAKAIGUA KAJU KAWE NA BAUMAGARE”

16. Nĩ ũtũũro bũkari atĩa barĩa bakariũkua bakagwĩrĩrua aja nthĩgũrũne?

¹⁶ Barĩa baariũkĩrue karaaja nĩbacookanĩĩre na acoore na antũ ba nja ciao aja nthĩgũrũne kaĩrĩ. Gũgakarĩka o ũu kinya ĩgiita rĩĩjĩte, ĩndĩ gũkethĩrwa kũthongi kinya nkũrũki. Nĩkĩ? Tontũ barĩa bagacookua mwoyo aja nthĩgũrũne, bagatũũra kenya na kenya na batĩkorokua kaĩrĩ. Bagatũũra nthĩgũrũne ĩjĩ, ĩndĩ ĩrĩ mwanya mono na ũrĩa ĩkari nandĩ. Gũtĩĩthĩrwa na ndwaa, uuni bwa waatho na kinya mbajua.

17. Nĩ baaũ bakariũkua?

¹⁷ Nĩ baaũ bakariũkua? Jesũ aaugĩre ‘bonthe baria bari mbirirene bakaigua kaju kawe na baumagare.’ (Johana 5:28, 29) Na Kugwurirwa 20:13 ĩtwĩraga: “Iria nario riraumiria akuu baria baari ndene yario; na Gikuune na [Mbirira] biraumiria akuu baria baari kiri bio.” Nĩ mma, antũ mbirioni inyiingĩ bagatũũra kaĩrĩ. Kinya mũtũmwa Paũlo naaugĩre gũkethĩrwa na “kuriukua kwa antu baria beega o na baria baai.” (Thooma Mathithio 24:15.) Ũu nĩ kuuga atĩa?

18. Antũ “baria beega” bakariũkua nĩ barĩkũ?

¹⁸ “Baria beega” nĩ amwe na atungati ba Jehova barĩa baatũũraga mbere Jesũ eeja nthĩgũrũne. Antũ ta Nuhu, Abrahamu, Sara, Musa, Ruthu na Esta, bakariũkua batũũre aja nthĩgũrũne. No ũthoome bwegiĩ bamwe ba antũ arũme na antũ aka bau kĩrĩ Ahibirania mũrango jwa 11. A atumĩkĩri ba Jehova etĩkua barĩa bakuujaga ĩgiitene rĩetũ? Kinya bo nĩ ‘babeega,’ kwou bakariũkua.

19. “Baria baai” nĩ baaũ? Nĩ kaanya karĩkũ Jehova akabaa?

¹⁹ “Baria baai” nĩ amwe na mambirioni ja antũ barĩa baakuĩre batĩramenya Jehova. Kinya kethĩra nĩ baakuĩre, Jehova ataũrĩrua nĩbo. Akabariũkia, na bethĩrwe na kaanya ga kwiritana bũmwegiĩ na bamũtumĩkĩre.

20. Nĩkĩ tĩ bonthe bakariũkua?

²⁰ Ĩndĩ-rĩ, kũu nĩ kuuga o muntũ wonthe ũrĩa ũkuĩte akariũkua? Arĩ. Jesũ aaugĩre antũ bamwe batĩriũkua. (Luka 12:5) Nũũ ũgatua kethĩra muntũ akariũkua kana atĩriũkua? Jehova nĩwe Mwathũrani ũmũnene buru, ĩndĩ naete Jesũ waatho bwa kwaa “mwathurani wa baria bari mwoyo na baria bakuite.” (Mathithio 10:42) Ũrĩa ũkũgitĩrwa ĩgamba nĩ ũmũũĩ na ũtĩkwenda kũgarũka, atĩriũkua.—Tega Nteto Irĩa irĩ Mũthia, 19.

KŨRIŨKUA KWA GWĨTA ĨGŨRŨ

21, 22. (a) Barĩa bariũkagua gwĩta ĩgũrũ bariũkagua na mwĩrĩ jũkari? (b) Nũũ waarĩ wa mbere kũriũkua atũũra ĩgũrũ?

²¹ Bibiria kinya nĩtwĩraga antũ bamwe bagatũũra ĩgũrũ. Rĩrĩa muntũ ariũkua eeta ĩgũrũ, atĩriũkagua arĩ na mwĩrĩ jwa nyama. Ariũkagua atũũra ĩgũrũ arĩ na mwĩrĩ jwa gĩkĩrundu.

²² Jesũ nĩwe waarĩ wa mbere kũriũkua na njĩra ĩu. (Johana 3:13) Ntukũ ithatũ nyuma ya Jesũ kũũragwa, Jehova naamũriũkĩrie. (Zaburi 16:10; Mathithio 13:34, 35) Jesũ ataariũkĩrue na mwĩrĩ jwa nyama. Mũtũmwa Petero arĩtaarĩĩria Jesũ ‘ooragirwe mwiri, indi aracoka kugita mwoyo na njira ya kirundu.’ (1 Petero 3:18) Jesũ aariũkĩrue arĩ muntũ ũrĩ inya wa gĩkĩrundu. (1 Akorintho 15:3-6) Ĩndĩ Bibiria yugaga tĩwe akĩ ũrĩngĩriũkua na njĩra ĩu.

23, 24. “Kooriithi kaniini” karĩa Jesũ aarĩrĩĩrie nĩ baaũ, na bakethĩrwa barĩ bang’ana?

²³ Mbere ya gũkua, Jesũ eerĩre aritwa baawe etĩkua: “Mbitite kubuthuraniira gikaro.” (Johana 14:2) Kũu nĩ kuuga athingati bamwe baawe barĩngĩriũkua batũũre amwe nawe ĩgũrũ. Bang’ana? Jesũ aaugĩre barĩngĩĩthĩrwa barĩ baakai, “kooriithi kaniini.” (Luka 12:32) Mũtũmwa Johana naaejanĩre namba yoongwa, rĩrĩa oonere Jesũ “arungi iguru ria kirima gia Zayuni, ari na antu ngiri igana rimwe-na-mirongo-ina-na inya.”—Kugwurirwa 14:1.

²⁴ Nĩ rĩ Akristũ 144,000 barĩngĩriũkua? Bibiria ĩtwĩraga ũntũ bũu bũrĩngĩkarĩka nyuma ya Kristũ kwambĩrĩria kwaathana ĩgũrũ. (1 Akorintho 15:23) Tũrĩtũũra ĩgiitene rĩu nandĩ, na babaingĩ ba 144,000 nĩ bariũkĩtue na beeta ĩgũrũ. Barĩa barĩ nthĩgũrũne ĩgiitene rĩetũ bagakua, bariũkagua o rĩo bageeta gũtũũra ĩgũrũ. Ĩndĩ babaingĩ barĩa bakariũkua ĩgiita rĩĩjĩte, bagatũũra Paradiso aja nthĩgũrũne.

25. Nĩmbi tũkairitana kĩthoomone kĩrĩa kĩthingatĩte?

²⁵ Ĩgiita rĩrĩ akuĩ mono, Jehova akathaũra antũ bonthe kuuma kĩrĩ gĩkuũ na gĩtĩcooka kwĩthĩrwa o kaĩrĩ. (Thooma Isaya 25:8.) Ĩndĩ-rĩ, barĩa betaga ĩgũrũ nĩmbi bakathithia ku? Bibiria ĩtaaragĩĩria bakaathana amwe na Jesũ thirikarĩne ya Ũnene. Tũkairitana nkũrũki bwegiĩ thirikarĩ ĩu kĩthoomone kĩu kĩthingatĩte.