Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Motu
  • BIBLE
  • PUBLICATIONS
  • MEETINGS
  • wp20 no. 1 rau 6-8
  • Baibul Na Hereva Momokani Idibana Bukana

No video available for this selection.

Sorry, there was an error loading the video.

  • Baibul Na Hereva Momokani Idibana Bukana
  • Gima Kohorona Iehova Ena Basileia E Herevalaiamu (Pablik)—2020
  • Subheadings
  • Similar Material
  • DAHAKA DAINAI BAIBUL BAITA TRASTIA?
  • Baibul​—Dirava Ena amo Ema Bukana
    Baibul Ena Hahediba Maorodia be Dahaka?
  • Baibul Na Momokani Bona Maoromaoro
    Mauri Ba Moalelaia Hanaihanai!—Baibul amo Ba Dibaia: Lesen 1-3
Gima Kohorona Iehova Ena Basileia E Herevalaiamu (Pablik)—2020
wp20 no. 1 rau 6-8

Baibul Na Hereva Momokani Idibana Bukana

Histori ese e hahedinaraiamu taunimanima idauidau na e abia daemu Baibul na hereva momokani idibana bukana. Hari, taunimanima milion momo ese ena hahediba herevadia na e badinamu. To, haida na e gwaumu Baibul na asi anina bona lalonai na gori sivaraidia e tore. Oi emu lalohadai be dahaka? Baibul ai hereva momokani ba davaria diba?

DAHAKA DAINAI BAIBUL BAITA TRASTIA?

Ede ba diba toma Baibul na ba trastia diba? Mani ina haheitalai a laloa: Bema turamu ta na hanaihanai hereva momokani e gwauraimu, ia na bo trastiamu. Una heḡereḡerena, o abia daemu Baibul ena hereva be hanaihanai momokani? Mani haida aita herevalai.

E Torea Taudia Na Hereva Momokanidia E Gwaurai

Toretore tauna ta imana Icon-na

Baibul e torea taudia na mai momokanidia ida edia kerere bona manoka ḡaudia e tore. Heḡereḡere, peroveta tauna Iona na sibona ena gwau-edeede sivaraina e torea. (Iona 1:1-3) Iena buka dokonai e hahedinaraia, Dirava ese ia na e matahakani henia. To, e helalo kerehai karana na se torea. (Iona 4:1, 4, 10, 11) Mai momokanidia ida Baibul e torea karana ese e hahedinaraia Baibul na hereva momokani idibana bukana.

Ena Hereva ese E Durudamu

Baibul ena sisiba ese emu mauri baine durua diba? Oibe, heḡereḡere, Baibul ese taunimanima baita kara henidia daladia na ini e gwaurai toma: “Taunabunai, ḡau iboudiai umui ba ura taunimanima ese bae kara henimui, umui ese unu ba kara henidia toma.” (Mataio 7:12) “Haere manauna ese badu e laoa ahumu, a gwau turiariki ese badu e havaraiamu.” (Hereva Lada-isidia 15:1) Oibe, guna negadia ema bona hari, Baibul ena sisiba ese ita na e durudamu.

Histori

Shovel bona tano mirona Icon-na

Laḡani momo ai, archaeologist ese e davari ḡaudia amo e hahedinaraia Baibul ese e gwauraidia taudia, gabudia, bona e vara ḡaudia na momokani. Mani Nehemia ena negai e vara sivaraina aita laloa. Baibul na e gwaumu Nehemia ena negai Ierusalem ai e nohova Turo taudia ese gwarume bona ‘hoihoi ḡaudia idauidau e vareailaiva.’ ​—Nehemia 13:16.

Evidence ḡauna ta ese una siri e hamomokaniamu? Oibe. Archaeologists ese Foinike edia hoihoi ḡaudia na Israel ai e davari. Una ese e hahedinaraiamu guna negadia ai unu hanua ruaosi padadiai bisnis karadia e varava. Danu, Ierusalem ai idia ese Mediterranean gwarumedia turiadia e ḡeidia. Archaeologists na e abia dae unu gwarume na hoihoi taudia ese gabu daudaudia amo e vareailai Ierusalem. Diba bada tauna ta na unu ḡau e stadilai murinai, e gwa: “Nehemia 13:16 ai Turo taudia na Ierusalem ai gwarume e hoihoilaiva sivaraina na momokani.”

Science

Tanobada na dia ḡau ta latanai Icon-na

Baibul na tomadiho bukana ta bona buka gunana. To, Baibul ese science ḡaudia e herevalaimu na scientist ese e abi daemu. Haheitalai ta mani aita laloa.

Laḡani 3,500 gunadia ai Baibul na e gwa tanobada na “dia ḡau ta latanai.” (Iobu 26:7) Taunimanima edia gori sivaraidia ai na e gwa tanobada na ranu latanai eiava matabudi badana ta latanai. Iobu ese ena buka e torea bena laḡani 1,100 muridiai taunimanima na dounu e abia daeva tanobada na ḡau ta latanai. To laḡani 1687 ai, Isaac Newton ese gravity e stadilaia. Bona ia na e gwa tanobada na dia ḡau ta latanai bona gravity ese e dogoataomu. Una ese e hahedinaraia Baibul ese laḡani 3,000 gunadiai e gwauraia herevana na maoromaoro bona momokani!

Peroveta Herevadia

Babulono hanuana maḡuna bona iduarana na hekeho Icon-na

Baibul ena peroveta herevadia be mamaoromamaoro? Mani ina haheitalai a laloa: Isaia ese Babulono ena moru dalana e perovetalaia.

Peroveta herevana: Laḡani 732 B.C.E. ai e nohova tauna ta ladana Isaia na e gwa Babulono na baine moru bena haida ese basie noho henia bona basie noholaia ela bona uru iboudiai. (Isaia 13:17-20) Isaia ese Babulono baine hamorua tauna ladana danu e gwauraia bona una na King Kurese. Danu ia ese Kurese ena tuari palanina na e gwauraia hedinarai. Ia na e gwa: “Emu sinavai baina hakororodia.” Bona ma e gwa: “Emu iduara na ia vairanai baina kehodia.”​—Isaia 44:27–45:1.

E Ḡuḡuru: Isaia e peroveta bena laḡani 200 muridiai Parasa ena king ta ese Babulono e tuari henia. Bona una King ladana na Kurese. Babulono ai ena vareai na e auka dainai ia ese Euphrate sinavaina e ḡaukaralaia, una sinavai na una hanua lalonai e aru vareaiva. Iena tuari taudia ese sinavai badinai drain badana ta e ḡeia ela bona gohu ta amo e lasi, bena sinavai na e kororo. Unu amo Kurese bona ena tuari taudia na sinavai amo e turu hanai. Una negai Babulono taudia ese edia iduara na se koua! Kurese bona ena tuari taudia na Babulono edia iduara ai e raka vareai bona e habuadia tari.

To, peroveta herevana na ma e gwa: Babulono na ta ese basine noholaia. Una peroveta herevana be e ḡuḡuru, eiava? Laḡani handred gunadiai, taunimanima na unuseniai e nohova. To, hari iseda negai, Babulono na Baghdad, Iraq badinai bo davariamu bona unuseniai na nadi kavakava bona ta ese se noholaiamu. Una ese e hamomokania Baibul ena peroveta herevadia na e ḡuḡuru. Oibe, Baibul na hereva momokani idibana bukana dainai vaira negai bae vara ḡaudia e herevalaimu neganai baita trastia.

HEREVA MOMOKANI IDIBANA BUKANA

Tame herevalaidia gaudia ese momo e durudia dainai e abia daemu Baibul na hereva momokani idibana bukana, bona “Dirava ena Hereva.”​—1 Tesalonika 2:13.

To, Baibul lalonai ededia hereva momokani bo davarimu? Unu bo dibamu neganai dahaka namo bo davarimu? Ina magasin ese Baibul ena hereva momokani badadia ma haida be herevalaimu. Ginigunana na Baibul Itorena Tauna baita dibaiamu​—una na Dirava.

    Motu Pablikeisen (2001-2026)
    Log Out
    Log In
    • Motu
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share