Sapit 9

Ki Ariv Nu Bann Pros Ki Finn Mor?

1. Ki bann dimunn resanti kan enn kikenn ki zot kontan mor?

“ENN dimunn sufer kan enn kikenn ki li kontan mor, parski lamor vedir disparisyon enn kikenn dan vid ki personn pa kone.” Sa mem ki enn garson finn dir kan so papa ti mor ek apre enn tigit letan kan so mama usi finn mor. Li ti dan duler ek li ti ena santiman ki li finn perdi enn gran kitsoz, ki kuma dir “sa ti pe tuf so bann santiman.” Kitfwa u’si, u finn sufer parey kumsa. Kapav u finn demann u mem ki kote u bann pros ete, ek sipa u pu kapav retruv zot enn zur.

2. Ki bann kestyon difisil ki leve konsernan lamor?

² Sertin paran ki dan lapenn finn tann lezot dir, “Bondye kas bann pli zoli fler pu gard avek Li dan lesyel.” Eski vremem sa? Eski nu bann pros ki finn mor finn al vremem dan enn landrwa kot bann lespri ete? Eski sa mem ki apel Nirvana, enn plas kot bann mor ere, kot zot pa resanti okenn duler ek dezir? Eski nu bann pros finn pas atraver enn laport ki finn amenn zot ver lavi pu tuletan dan paradi? Uswa kuma lezot dir, eski lamor li enn martir ki pa fini zame, pu bann dimunn ki finn ofans Bondye? Eski bann dimunn mor kapav inflyans nu lavi? Pu ki nu kapav konn laverite lor sa bann kestyon la, nu bizin egzaminn Parol Bondye, Labib.

KI ETE “LESPRI” KI DAN BANN DIMUNN?

3. Ki lopinyon Sokrat ek Platon ti ena lor bann dimunn mor, ek kuma sa inflyans bann dimunn zordi?

³ Sokrat ek Platon, bann ansyin filozof Grek, ti anseyne ki dan enn zom ek dan enn fam, bizin ena enn kitsoz ki pa mor—enn nam ki kontiyn viv apre lamor, ek ki pa mor zame. Zordi partu lor later, bann milyon dimunn krwar sa. Olye ki sa krwayans la fer zot pran kont sipa dimunn mor la dan byin, li fer zot plito gayn per. Me, lanseynman Labib lor bann dimunn mor byin diferan.

4. (a) Ki Zenez dir nu lor nam? (b) Ki Bondye finn met dan Adan pu fer li viv?

⁴ Si nu egzaminn dan ki kondisyon bann mor ete, nu bizin rapel ki nu premye papa Adan pa ti ena enn nam. Li mem li ti enn nam. Dan enn fason inpresyonan, Bondye finn servi bann eleman ki truv dan later pu form zom, uswa nam, ek Li finn sufle dan so lekor “lesuf lavi.” Zenez 2:7 dir nu: “Bondye Zeova finn kumans form zom avek lapusyer ki sorti dan later, li finn sufle lesuf lavi dan so nene, ek zom la finn vinn enn nam vivan.” Adan ti bizin respire pu viv. Kan Bondye finn met lesuf lavi dan Adan, Li pa finn zis sufle ler dan so bann pumon. Labib koz lor “lafors lavi” ki an aksyon dan bann kreatir vivan lor later.—Zenez 7:22.

5, 6. (a) Ki ete “lafors lavi”? (b) Ki arive kan “lespri” ki mansyone dan Psom 146:4 aret azir dan enn lekor?

⁵ Ki ete “lafors lavi”? Sa mem eleman prinsipal ki donn lavi, ki Bondye finn met dan lekor Adan. Lerla, amezir ki Adan respire, lafors la kontiyn azir dan li. Me ki ete “lespri” ki mansyone dan Psom 146:4? Konsernan enn kikenn ki mor, verse la dir: “So lespri sorti, li return dan so later; sa zur la mem so bann panse fini net.” Kan bann ekrivin Labib finn servi mo “lespri” dan sa fason la, zot pa ti pe pans enn nam ki kit lekor ek ki kontiyn viv apre lamor.

⁶ Kan bann dimunn mor, “lespri” ki kit zot, reprezant lafors lavi ki Bondye ti donn zot. (Psom 36:9; Akt 17:28) Lafors lavi pa pran form sa kreatir ki li fer viv la, parey kuma kuran pa pran form laparey ki li fer marse. Kan enn kikenn mor, lespri (lafors lavi) aret azir dan bann selil so lekor, parey kuma lalimyer teyn kan pena kuran. Kan lafors lavi aret azir dan lekor enn dimunn, dimunn la, uswa nam la, mor.—Psom 104:29; Eklezyast 12:1, 7.

“DAN LAPUSYER MEM TO PU RETURNE”

7. Ki ti pu ariv Adan si li ti dezobeir Bondye?

⁷ Zeova ti explik klerman seki lamor ti pu vedir pu Adan kan li finn fer pese. Bondye ti dir: “Avek laswer lor to figir, to pu bizin manz dipin ziska ki to return dan later, parski dan later mem ki to finn sorti. Parski to lapusyer, dan lapusyer mem to pu returne.” (Zenez 3:19) Kot Adan ti pu returne? Dan later, dan lapusyer ki ti servi pu kre. Kan Adan mor, li ti pu sinpleman aret egziste!

8. Pwiski bann dimunn zot bann nam, ki manyer zot pa pli siperyer ki bann zanimo?

⁸ Dan sa domenn la, pena okenn diferans ant lamor bann dimunn ek lamor bann zanimo. Zot usi, zot bann nam, ek mem lespri, uswa lafors lavi azir dan zot. (Zenez 1:24) Dan Eklezyast 3:19, 20, Salomon, enn zom saz dir nu: “Parey kuma enn mor, lot la usi mor parey; ek zot tulede ena mem lespri, alor [an seki konsern lamor] zom pa siperyer ki zanimo. . . Zot tu finn sorti dan lapusyer, ek zot tu pe return dan lapusyer.” Zom siperyer ar bann zanimo parski Bondye finn kre li dan so resanblans, li kapav ena bann mem kalite ki Zeova. (Zenez 1:26, 27) Me purtan, kan zom ek zanimo mor, zot tulede return dan lapusyer.

9. Dan ki kondisyon bann mor ete, ek kot zot ale?

⁹ Inpe pli lwin, Salomon explike seki vedir lamor, li dir: “Bann vivan kone ki zot pu mor; me bann dimunn mor zot, zot pa konn nanyin ditu.” Wi, bann dimunn mor pa konn nanyin ditu. Akoz sa, Salomon donn sa lankurazman la: “Tu seki to lamin truv pu fer, fer li avek tu to lafors, parski pena ni travay, ni plan, ni konesans, ni sazes dan Seol, plas kot to pe ale.” (Eklezyast 9:5, 10) Ki kote bann dimunn mor ale? Dan Seol (Ebre, sheʼohlʹ), tom kot tu dimunn mor ale. Nu bann pros ki finn mor pa konn nanyin. Zot pa pe sufer, ek zot pa kapav fer nu nanyin.

10. Kifer eski nu kapav dir ki lamor pa neseserman lafin tu kitsoz?

¹⁰ Eski nu ek tu nu bann pros pu bizin viv zis detrwa banane ek apre mor pu tuletan? Non, Labib pa dir sa. Kan Adan ti rebele, deswit Bondye Zeova finn fer bann laranzman pu kennsel bann konsekans terib pese ki bann dimunn finn erite. Lamor pa ti fer parti dan proze ki Bondye ti ena pu bann dimunn. (Ezekyel 33:11; 2 Pyer 3:9) Alor, lamor pa neseserman nu lafin uswa lafin nu bann pros.

“FINN AL REPOZE”

11. Kan so kamarad Lazar ti mor, kuma eski Zezi ti dekrir kondisyon kot li ti ete?

¹¹ Dapre so proze, Zeova ena lintansyon pu sap nu bann pros ki finn mor ek pu sap nu’si dan lamor ki Adan finn donn nu. Akoz sa, Parol Bondye konpar bann dimunn mor ar bann ki pe dormi. Par egzanp, kan Zezi Kris finn aprann ki so kamarad Lazar finn mor, li ti dir So bann disip: “Lazar, nu frer, finn al repoze, me mo pe al laba pu lev li dan so somey.” Me bann disip pa finn sezi tutswit seki Zezi ti pe rod dir. Akoz sa Zezi finn dir zot klerman: “Lazar finn mor.” (Zan 11:11, 14) Lerla, Zezi finn al dan lavil Betani, kot Mart ek Mari, bann ser Lazar ti pe plor lamor zot frer. Kan Zezi finn dir Mart, “To frer pu resisite,” Mart finn dir: “Mo kone ki li pu leve dernye zur, dan rezireksyon.” Par so bann parol, Mart finn montre ki li ti ena lafwa dan proze Bondye pu fer bann lefe lamor disparet net lor bann dimunn.—Zan 11:23, 24.

12. Ki lespwar Mart, ki ti pe plor lamor so frer, ti ena konsernan bann dimunn mor?

¹² Mart pa ti pe koz lor enn nam ki kontiyn viv par la apre lamor. Ni li ti krwar ki Lazar finn al kontiyn so legzistans dan enn landrwa kot bann lespri ete. Mart ti ena lafwa dan enn zoli lespwar, dan rezireksyon bann dimunn mor. Li finn konpran ki so frer finn aret egziste, me pa ki enn nam finn kit lekor Lazar. Rezireksyon so frer, sa mem solisyon ki ti ena.

13. Ki puvwar Bondye finn donn Zezi, ek kuma li finn montre sa puvwar la?

¹³ Bondye Zeova finn donn Zezi Kris puvwar pu reaste limanite. (Osea 13:14) Akoz sa mem, kan Zezi finn reponn Mart, li finn dir: “Mo mem rezireksyon ek lavi. Seki ena lafwa an mwa, mem si li mor, li pu regayn lavi.” (Zan 11:25) Zezi finn fer enn demonstrasyon puvwar ki Bondye finn donn li; li finn al kot tom Lazar, ek li finn redonn li lavi malgre ki li ti mor depi kat zur. (Zan 11:38-44) Nek mazinn enn ku lazwa bann ki finn temwin sa rezireksyon la, uswa ankor bann lezot rezireksyon ki Zezi Kris finn fer!—Mark 5:35-42; Lik 7:12-16.

14. Kifer eski krwayans rezireksyon pa mars ansam avek krwayans dan enn nam ki pa mor?

¹⁴ Asterla, reflesi enn ku: Si nam pa mor, pa neseser ki enn dimunn resisite, uswa ki li regayn lavi. Avredir, si vremem Lazar ti finn al dan enn paradi dan lesyel, li pa ti pu bon resisit enn zom kuma li pu fer li reviv enn lavi inparfe lor later. Zame Labib pa servi lexpresyon “nam ki pa mor.” Okontrer, bann Lekritir dir ki nam ki fer pese, li mor. (Ezekyel 18:4, 20) Donk, Labib montre ki rezireksyon, sa mem sel remed pu lamor.

“TU BANN KI DAN BANN TOM SUVENIR”

15. (a) Ki vedir mo “rezireksyon”? (b) Kifer eski li pa pu difisil pu Bondye Zeova resisit bann dimunn mor?

¹⁵ Mo ki bann disip Zezi finn servi pu “rezireksyon” vedir egzakteman “leve” uswa “debute.” Isi, leve vedir lev dan lamor, regayn lavi—parey kuma debute, sorti dan enn tom. Li fasil pu Bondye Zeova resisit enn dimunn. Kifer? Parski Zeova Li mem ki donn lavi. Zordi, bann dimunn kapav anrezistre lavwa uswa zimaz bann zom ek bann fam lor kaset, ek apre zot kapav rezwe sa mem si dimunn la finn fini mor. Alor, li lozik pu panse ki nu Kreater tu-pwisan kapav anrezistre bann detay lor ninport ki dimunn ek resisit sa mem dimunn la avek enn nuvo lekor.

16. (a) Ki promes Zezi ti fer konsernan bann ki dan bann tom suvenir? (b) Ki kitsoz ki pu deside ki kalite rezireksyon enn dimunn pu gayne?

¹⁶ Zezi Kris finn dir: “Ler pe vini kot tu bann ki dan bann tom suvenir pu tann so lavwa ek zot pu sorti, bann ki finn fer bann bon kitsoz pu enn rezireksyon lavi, bann ki finn fer bann move kitsoz pu enn rezireksyon zizman.” (Zan 5:28, 29) Tu bann ki dan memwar Zeova pu resisite ek zot pu aprann so bann simin. Pu bann ki pu met konesans Bondye an pratik, sa rezireksyon la pu vremem enn rezireksyon lavi. Me, pu bann ki rezet bann lanseynman Bondye ek rezet so reyn, sa li pu enn rezireksyon zizman kot zot pu kondane.

17. Kisannla pu resisite?

¹⁷ Byinsir, tu bann serviter Bondye ki finn res drwat, pu resisite. Avredir, grasa lespwar rezireksyon buku finn kapav fer fas ar lamor avek kuraz, mem dan bann persekisyon vyolan. Zot ti kone ki Bondye kapav redonn zot lavi. (Matye 10:28) Me, plizir milyon dimunn finn mor san ki zot finn montre si zot ti pu respekte bann prinsip drwat Bondye, uswa non. Sa bannla usi pu resisite. Lapot Pol ti ena konfyans ki Bondye pu fer sa kan li ti dir: “Mo ena enn lespwar dan Bondye. . . ki pu ena enn rezireksyon bann dimunn drwat ek bann dimunn ki pa drwat.”—Akt 24:15.

18. (a) Ki vizyon lapot Zan finn gayne lor rezireksyon? (b) Ki kitsoz ki pu detrir dan “lak dife,” ek ki sa “lak” la reprezante?

¹⁸ Lapot Zan ti gayn enn vizyon ki finn vremem tus li; li finn truv bann resisite debute devan tronn Bondye. Lerla, Zan finn ekrir: “Ek lamer finn rann bann mor ki ti dan li, ek lamor ek Ades finn rann bann mor ki ti dan zot, ek sakenn finn zize dapre so bann aksyon. Ek finn zet lamor ek Ades dan lak dife, seki vedir dezyem lamor.” (Revelasyon 20:12-14) Pans enn ku! Tu bann mor ki dan memwar Bondye pu kapav libere dan Ades (Grek haiʹdes), uswa Seol, tom kot tu dimunn ale. (Psom 16:10; Akt 2:31) Zot pu gayn lokazyon pu montre par zot bann aksyon si zot pu servi Bondye uswa non. Lerla, pu zet “lamor ek Ades” dan seki Labib apel “lak dife,” ki vedir destriksyon total, parey kuma sinifikasyon mo “Ze-enn.” (Lik 12:5) Tom kot tu dimunn mor ale, pu devide ek pu aret egziste kan rezireksyon pu fini. Nu vremem rasire kan nu aprann dan Labib ki Bondye pa fer personn sufer!—Zeremi 7:30, 31.

KI KOTE PU ENA RESIREKSYON?

19. Kifer eski sertin dimunn pu resisite dan lesyel, ek ki kalite lekor Bondye pu donn zot?

¹⁹ Enn ti grup zom ek fam mem pu resisite pu al viv dan lesyel. Antan ki lerwa ek pret, zot pu travay ansam avek Zezi pu retir bann lefe lamor, ki bann dimunn finn erite ar premye zom, Adan. (Romin 5:12; Revelasyon 5:9, 10) Komye dimunn Bondye pu swazire pu al reyne dan lesyel avek Kris? Dapre Labib, zis 144,000 ki pu al reyn dan lesyel. (Revelasyon 7:4; 14:1) Zeova pu donn sakenn sa bann ki pu resisite la enn lekor spirityel, pu ki zot kapav viv dan lesyel.—1 Korintyin 15:35, 38, 42-45; 1 Pyer 3:18.

20. Ansam avek bann ki pu resisite, ki limanite obeisan pu kone?

²⁰ Me, mazorite bann dimunn ki finn mor pu resisite dan enn paradi lor later. (Psom 37:11, 29; Matye 6:10) Bondye pe resisit sertin dan lesyel pu ki kumsa Li kapav konplet so proze pu later. Dusma-dusma, Zezi Kris ek bann 144,000 ki dan lesyel pu fer bann dimunn regayn perfeksyon, seki nu bann premye paran zot, zot finn rezete. Sa pu konsern usi bann ki pu resisite. Sa mem ki Zezi ti fer konpran kan li ti dir zom ki ti lor poto akote li: “To pu avek mwa dan Paradi.”—Lik 23:42, 43.

21. Dapre profet Izai ek lapot Zan, ki pu arive ar lamor?

²¹ Dan Paradi lor later, lamor, ki zordi pe donn enn santiman dezespwar, pu disparet. (Romin 8:19-21) Profet Izai finn dir ki Zeova “pu exterminn lamor pu tuletan.” (Izai 25:8) Dan enn vizyon, lapot Zan finn truv lepok kot bann dimunn ki obeir Bondye pu libere ar duler ek lamor. Wi, “Bondye Li mem pu avek zot. Ek Li pu suy tu larm dan zot lizye, ek pa pu ena lamor; pu nepli ena dey, kriye ek duler. Bann kitsoz ansyin finn disparet.”—Revelasyon 21:1-4.

22. Kuma eski konesans lor rezireksyon inflyans u?

²² Bann lanseynman kler ki Labib done tir tu bann konfizyon ki kapav ena lor kondisyon bann dimunn mor. Labib dir klerman ki lamor, sa mem “dernye lennmi” ki pu detrir. (1 Korintyin 15:26) Konesans ki nu gayne lor lespwar rezireksyon vremem ankuraz nu ek sulaz nu! Ek nu kontan pu kone ki nu bann pros ki finn mor ek ki dan memwar Bondye pu kapav leve dan zot somey lamor pu zwir tu bann bon kitsoz ki Bondye finn gard an rezerv pu tu bann ki kontan Li. (Psom 145:16) Nu pu gayn sa bann benediksyon la atraver Rwayom Bondye. Me kan eski so reyn finn kumanse? Anu gete.

TESTE U KONESANS

Ki ete lespri ki dan bann dimunn?

Kuma eski u pu explik kondisyon bann mor?

Kisannla pu resisite?

[Zimaz paz 85]

Bann milyon dimunn pu resisite, parey kuma Zezi ti apel Lazar pu li sorti dan so tom

[Zimaz paz 86]

Pu ena lazwa partu kan ‘Bondye pu exterminn lamor pu tuletan’