KESTION 5

Ki Mo Pou Fer si Fer Dominer ar Mwa dan Lekol?

KIFER LI INPORTAN?

To reaksion pou swa amelior sitiasion-la, swa fer li vinn pli pir.

KI TO TI POU FER?

Mazinn sa senn-la: Thomas pa anvi al lekol zordi. Li pa anvi ale demin. Ofet, li nepli anvi al lekol. Sa fer trwa mwa ki li ena sa santiman-la. Kifer? Sa finn koumanse kan so bann kamarad lekol finn rakont bann fos zistwar lor li. Apre sa, zot finn donn li tout sort kalite nom. Parfwa enn kikenn ti tap ar Thomas pou ki so bann liv tonbe, ek apre, li ti fer koumadir li pa’nn fer sa par expre. Ouswa, kan zot ti pe mars an group deryer Thomas, enn ladan ti pous li. Me ler Thomas vire, li pa kone kisannla ki’nn fer sa. Yer, persekision-la inn vinn pli pir ankor kan Thomas finn gagn bann menas lor Internet . . .

Si to ti dan plas Thomas, ki to ti pou fer?

REFLESI LOR LA!

Eski savedir ki to pa kapav fer nanye? Ofet, to kapav aret lelan enn kikenn ki pe fer dominer ar twa, san ki to servi lafors. Kouma?

GARD TO KALM. Labib dir: “Enn dimounn bet dir tou seki pas dan so lespri, me enn dimounn saz kontrol so lespri ziska lafin.” (Proverb 29:11) Mem si to pe bwi andan, esey gard to kalm otan ki to kapav. Avek letan, li posib ki zot les twa trankil.
PA ROD TIR VANZANS. Labib dir: “Pa rann lemal pou lemal.” (Romin 12:17) Si to rod tir vanzans, sitiasion-la pou vinn pli pir ankor.
EVIT PROBLEM. Labib dir: “Enn dimounn ki ena bon zizman kasiet kan li trouv enn danze.” (Proverb 22:3) Tanki posib, evit bann dimounn ki kapav fer twa gagn problem. Evit osi bann sitiasion kot lezot kapav fer dominer ar twa.
REPONN DAN ENN FASON KI ZOT PA ATANN. Labib dir: “Enn repons, kan li dous, li fer lakoler disparet.” (Proverb 15:1) To kapav vir sitiasion-la an badinaz. Par exanp, si enn kikenn dir twa ki to tro gro, to kapav lev to zepol an-ler ek dir li: “To ena rezon, mo pe manz inpe tro boukou se dernie tan.”
VIR TO LEDO, ALE. Nora, ki ena 19 an, dir: “Kan to res trankil, to montre ki to ena matirite ek ki to pli for ki sa dimounn ki pe fer dominer ar twa la. Sa montre ki to kapav metriz twa, alor ki li, li pa kapav.”—2 Timote 2:24.
ENA PLIS KONFIANS AN TOMEM. Enn kikenn ki fer dominer ar lezot rod bann dimounn ki mank konfians an zotmem, parski sa bann dimounn-la pa pou rod defann zot. Parkont, li pa pou persiste ar twa si li trouve ki, ninport ki kitsoz li fer, sa pena okenn lefe lor twa.
KOZ SA AR KIKENN. Enn ansien profeser lekol dir: “Si lezot pe fer dominer ar twa, pa res trankil, koze. Samem ki to bizin fer. Sa kapav ed lezot osi pou pa viktim sa kalite sitiasion-la.”

Enn zenn ki ena konfians an limem pe fer fas ar enn kikenn ki pe fer dominer ar li — Kan to ena konfians an tomem, to pou pli for ki sa dimounn ki pe fer dominer ar twa la

**KWIZ LOR PERSEKISION**
VRE OUSWA FOS	REPONS
1 Depi plizir milye lane, bann dimounn fer dominer ar zot kamarad.	1 Vre. Par exanp, Labib koz lor enn group dimounn ki ti apel bann Nefilim. Zot nom vedir “Bann Ki Fer Lezot Tonbe.”—Zenez 6:4.
2 Persekision dan lekol se zis enn ti badinaz ki pa fer ditor. Li pa osi grav ki sa.	2 Fos. Persekision se enn bann rezon kifer boukou zenn swiside.
3 To bizin tir vanzans pou ki enn kikenn aret fer dominer ar twa.	3 Fos. An zeneral, bann dimounn ki fer dominer ar lezot zot pli for fizikman. Alor, sa pa pou servi nanye si to tir vanzans.
4 Si to trouv enn kikenn pe fer dominer ar enn lot, fer koumadir to pa’nn trouv nanye.	4 Fos. Si to trouv enn dimounn pe fer dominer avek enn lot, ek ki to pa dir nanye, twa osi to koupab parey kouma sa dimounn ki pe fer dominer-la. Kifer? Parski to pa’nn fer nanye pou regle sa problem-la.
5 Mem si zot koz gran-gran koze, bien souvan bann dimounn ki fer dominer ar lezot zot mank konfians an zotmem.	5 Vre. Mem si zot pran zot pou bann taper, zot mank konfians an zotmem ek zot persekit lezot zis pou santi zot pli bien.
6 Bann ki kontan fer dominer kapav sanze.	6 Vre. Zot kapav sanz zot fason panse ek zot fason azir si zot gagn led ki bizin.