Azut Kapasite pu Kontrol Zotmem, ar Zot Konesans

“Azut . . . kapasite pu kontrol zotmem, ar zot konesans.”—2 PYER 1:5-8.

1. Donn enn rezon kifer bann dimunn gayn buku problem zordi.

PANDAN enn gran kanpayn kont ladrog, bann zenn dan l’Etats-unis ti gayn sa lankurazman-la: “Dir kareman non.” Wi, li ti pu byin bon si tu dimunn ti kapav dir kareman non ar ladrog! Me, li ti pu bon usi si zot ti kapav dir non ar enn lekse labwason alkolik, enn move lavi, bann pratik malonet, ek “bann dezir [zot] lekor”! (Romin 13:14) Me, kisannla kapav dir ki li fasil pu dir non?

2. (a) Ki bann legzanp Biblik ki montre nu ki se pa zis zordi ki bann dimunn gayn difikilte pu dir kareman non? (b) Ki sa bann legzanp-la bizin ankuraz nu pu fer?

² Nu tu, antan ki imin inparfe, nu gayn difikilte pu kontrol numem. Akoz sa, nu bizin interese pu kone kuma nu kapav reysi konbat nu bann febles. Labib koz lor bann dimunn dan lepase ki ti fer latet-lipye pu servi Bondye. Me, defwa sa bann dimunn-la ti gayn difikilte pu dir kareman non. Rapel legzanp David ki ti komet ladilter avek Batseba. Akoz so pese, de inosan ti truv lamor: mari Batseba ek zanfan ki Batseba ti gayne ar David. (2 Samyel 11:1-27; 12:15-18) Rapel usi legzanp Lapot Pol. Limem li ti dir fran-fran: “Bon kitsoz ki mo anvi fer, mo pa fer. Move kitsoz ki mo pa anvi fer, samem ki mo pratike.” (Romin 7:19) Eski, parey kuma Pol, defwa u agase ar umem? Pol kontiyne: “Andan mwa, dan mo leker, mo vremem kontan lalwa Bondye. Me dan mo lekor mo truv enn lot lalwa ki pe lager kont lalwa mo lespri ek ki amenn mwa kuma prizonye ver lalwa pese ki truv dan mo lekor. Zom malere ki mo ete! Kisannla pu delivre mwa ar sa lekor ki pe al mor-la?” (Romin 7:22-24) Bann legzanp Biblik bizin ranforsi nu determinasyon pu pa bes lebra dan lalit ki nu pe amene pu ogmant nu kapasite pu kontrol numem.

Kontrol Numem, enn Leson Ki Nu Bizin Aprann

3. Explike kifer nu bizin atann ki li pa pu fasil pu kontrol numem.

³ Kontrol numem inplik usi kapasite pu dir non. De Pyer 1:5-7 mansyonn sa kalite-la ansam avek lafwa, enn kondwit ki moralman bon, la konesans, landirans, latasman ar Bondye, lafeksyon pu bann frer, ek lamur. Kan nu ne, nu pa erit okenn sa bann bon kalite-la dan enn fason konple. Nu bizin devlop zot, ek nu bizin kuraz ek zefor pu nu reysi byin manifeste sa bann kalite-la. Donk pareyman, nu bizin atann ki li pa pu pli fasil pu kontrol numem.

4. Kifer eski buku panse ki zot pena okenn rezon pu kontrol zotmem, me ki sa montre nu?

⁴ Buku dimunn kapav panse ki zot pena okenn rezon pu kontrol zotmem. Zot amenn zot lavi kuma zot anvi. Ki zot konsyan uswa non, zot les zot lekor inparfe diriz zot kondwit. Zot pa kas latet ditu lor konsekans ki zot bann aksyon pu ena lor zotmem uswa lor lezot. (Zid 10) Zordi, plis ki avan, li vinn deplizanpli kler ki bann dimunn pa kapav ek pa anvi dir non. Sa montre ki vremem nu pe viv dan “dernye zur.” Dayer, Pol ti anonse konsernan sa lepok-la: “Pu ena bann letan kritik ek difisil pu siporte. Parski bann dimunn pu kontan zotmem, zot pu kontan larzan, zot pu fer gran-nwar, zot pu ena lorgey, zot pu koz an mal kont Bondye, . . . zot pa pu kontrol zotmem.”—2 Timote 3:1-3.

5. Kifer eski bann Temwin Zeova interese pu kone kuma zot kapav kontrol zotmem, ek ki konsey ankor ena tu so valer zordi?

⁵ Bann Temwin Zeova konsyan ki zot bizin kontrol zotmem, me zot konsyan usi ki se enn kitsoz ki pa fasil. Parey kuma lapot Pol, zot kone ki zot bizin amenn enn lalit. Enn kote, ena zot dezir pu viv an akor avek bann prinsip Bondye pu fer Li plezir, ek de lot kote, ena bann dezir zot lekor inparfe. Akoz sa, zot finn tuzur interese pu kone kuma pu gayn sa lalit-la. An 1916, enn nimero Latur Degard ti koz lor “seki nu bizin fer pu kontrol nu bann panse, nu bann parol ek nu kondwit.” Li ti sigzere ki nu gard byin dan nu lespri, panse ki truv dan Filipyin 4:8. Sa fer plis ki 2000 an depi ki liv Filipyin finn ekrir, me sa konsey Biblik-la ankor ena tu so valer. Ek kitfwa zordi, li pli difisil ankor pu aplik sa konsey-la, ki li ti ete 2000 an desela, uswa an 1916. Me, malgre sa, bann Kretyin fer tu seki zot kapav pu dir non ar bann dezir sa lemond-la. Ek an mem tan, kan zot fer sa, zot pe dir zot Kreater wi.

6. Kifer eski nu pena okenn rezon pu bes lebra alor ki nu pe kontiyn devlop kapasite pu kontrol numem?

⁶ Kuma Galat 5:22, 23 dir nu, kapasite pu kontrol numem form parti dan “frwi lespri sin.” Si nu manifeste sa kalite-la ansam avek “lamur, lazwa, lape, pasyans, fer dibyin, la bonte, lafwa, ek la duser,” nu pu gayn bann gran byinfe. Kuma Pyer explike, si nu fer sa, sa pu anpes nu pu “vinn swa inaktif, uswa bann dimunn ki pa raport frwi” dan nu servis pu Bondye. (2 Pyer 1:8) Kitfwa nu pa reysi manifeste sa bann kalite-la osi vit ek osi byin ki nu ti pu swete fer li. Me fode pa nu bes lebra, uswa nu kondann numem akoz sa. Sirman u finn remarke ki dan lekol, enn zelev aprann pli vit ki enn lot. Dan travay usi enn kikenn aprann enn nuvo travay pli vit ki lezot. Li parey pu bann Kretyin. Sertin aprann pu manifeste sa bann kalite-la pli vit ki lezot. Me seki pli inportan, seki nu kontiyn devlop sa bann kalite-la otan ki nu kapav. Nu kapav fer sa kan nu profit maximem led ki Zeova donn nu atraver so Parol ek so kongregasyon. Se pa vites ki nu realiz nu lobzektif ki pli inportan, me plito bann zefor ki nu pe kontiyn fer pu progrese.

7. Ki kitsoz montre ki kapasite pu kontrol numem li byin inportan?

⁷ Se pa parski kapasite pu kontrol numem li site an dernye dan lalis frwi lespri, ki li mwin inportan ki lezot kalite. Okontrer! Nu ti pu kapav evit tu bann ‘move travay ki nu lekor pus nu pu fer,’ si nu ti manifeste kapasite pu kontrol numem dan enn fason parfe. Avredir, bann imin inparfe ena tandans pu fer, dan enn sertin degre, bann ‘move travay . . . kuma: fornikasyon, linpirte, kondwit devergonde, lidolatri, fer dyab, laenn, bagar, zaluzi, kriz koler, lager, divizyon, sekt.’ (Galat 5:19, 20) Donk, nu bizin tuletan lite, ek determine pu derasinn tu bann move tandans ki ena dan nu leker ek dan nu lespri.

Sertin Gayn Plis Difikilte pu Kontrol Zotmem

8. Kifer eski sertin truv li difisil pu kontrol zotmem?

⁸ Sertin Kretyin gayn plis difikilte ki lezot pu kontrol zotmem. Kifer? Kitfwa akoz formasyon ki zot paran finn donn zot, uswa akoz bann sityasyon ki zot finn kone dan lepase. Nu kapav byin kontan si ziska ler nu pa finn gayn difikilte pu kontrol numem. Me, nu bizin konpran bann ki gayn difikilte pu manifeste sa kalite-la, mem si kitfwa nu finn afekte akoz zot mank kontrol. Kan nu get nu prop inperfeksyon, personn pa kapav dir ki li pli bon ki lezot.—Romin 3:23; Efezyin 4:2.

9. Ki febles sertin ena, ek kan eski zot pu kapav sirmont sa bann febles-la konpletman?

⁹ Anu pran enn legzanp. Kitfwa nu konn sertin Kretyin ki finn aret fime uswa droge, me ki detanzantan ankor resanti enn lanvi pu sa bann kitsoz-la. Uswa, sertin truv li difisil pu diminye kantite manze ki zot manze uswa labwason alkolik ki zot bwar. Lezot gayn difikilte pu vey zot lalang, akoz sa suvan zot fer erer an parol. Nu bizin fer buku zefor pu devlop kapasite pu kontrol numem, pu nu reysi sirmont sa bann febles-la. Kifer? Zak 3:2 dir dan enn fason realis: “Nu tu, suvan nu fer erer. Si enn kikenn pa fer erer par parol, li enn dimunn parfe ki kapav kontrol usi tu so lekor.” Ena lezot ankor ki atire par bann zwe larzan. Sertin gayn difikilte pu kontrol zot koler. Bizin letan pu reysi sirmont sa bann febles-la uswa lezot febles ki nu ena ankor. Mem si nu kapav fer bann gran progre asterla, se selman kan nu pu vinn parfe ki tu bann move dezir pu disparet konpletman. Antretan, si nu kontiyn fer zefor pu kontrol numem, sa pu anpes nu retom dan bann pese. Me, amezir nu lite, anu ed lezot pu kontiyn fer zefor dan sa domenn-la.—Akt 14:21, 22.

10. (a) Kifer eski pu sertin li enn defi pu kontrol zotmem dan domenn sexyel? (b) Ki gran sanzman enn frer finn bizin fer? (Get lankadre lor paz 16.)

¹⁰ Enn domenn kot sertin truv difikilte pu kontrol zotmem, se dan domenn sexyalite. Zeova finn kre nu avek bann dezir sexyel. Me sertin gayn buku difikilte pu gard sexyalite dan plas ki bizin, an akor avek bann prinsip Bondye. Zot difikilte kapav agrave parski zot ena enn pli gran dezir sexyel ki lamazorite. Dayer, nu pe viv dan enn lemond ki obsede par sex ek sa kapav anflam bann dezir sexyel. Sa kapav vinn enn problem pu bann Kretyin ki anvi res selibater, omwin pu enn sertin letan, pu ki zot kapav servi Bondye san bann responsabilite maryaz. (1 Korintyin 7:32, 33, 37, 38) Me an akor avek komannman Biblik ki dir “vomye marye ki anflame avek dezir,” kitfwa zot kapav deside pu marye. Ek sa se enn kitsoz ki byin onorab. Me an mem tan, zot determine pu marye “selman dan le Senyer” parey kuma Labib dir. (1 Korintyin 7:9, 39) Nu kapav sir ki Zeova kontan kan sa bann Kretyin-la sutenir so bann prinsip drwat. Lezot Kretyin usi pu kontan frekant bann vre adorater fidel ki pe swiv bann prinsip moral byin elve.

11. Kuma eski nu kapav ed enn Kretyin ki anvi marye me ki pa pe reysi truv enn konzwin apropriye?

¹¹ Ki kapav arive si enn kikenn pa truv enn konzwin apropriye pu marye? Mazinn desepsyon enn kikenn ki anvi marye, me ki pa pe reysi truv enn konzwin! Kitfwa li truv so bann kamarad pe marye ek zot plizumwin ere dan zot maryaz, alor ki li, li ankor pe rod enn konzwin apropriye. Pu sertin ki dan sa sityasyon-la, mastirbasyon, ki enn pratik sal, kapav vinn enn problem ki dir pandan lontan. Me, antuka, okenn Kretyin pa pu anvi, mem involonterman, dekuraz enn kikenn ki pe lite pu gard enn kondwit prop. San nu rann nu kont, defwa nu kapav dekuraz enn kikenn par sa bann kalite remark-la: “Kan to pu marye?” Kitfwa nu pa’nn dir sa dan enn move lintansyon, me li ti pu preferab ki nu kontrol numem an rapor avek seki nu dir! (Psom 39:1) Tu bann selibater ki pe gard enn kondwit prop, merit nu bann sinser felisitasyon. Olye ki nu dir bann kitsoz ki pu dekuraz zot, nu bizin fer zefor pu dir bann parol ankurazan. Par egzanp, si nu finn invit sertin Kretyin mir kot nu pu enn repa uswa enn ti fet, nu kapav profite pu inklir usi sertin frer ek ser selibater.

Kontrol Numem dan Maryaz

12. Kifer eski mem bann ki marye bizin kontrol zotmem, dan enn sertenn mezir?

¹² Kan enn kikenn marye, sa pa vedir ki li nepli bizin kontrol limem lor plan sexyel. Bann bezwin sexyel enn mari kapav byin diferan avek bezwin sexyel enn fam. Uswa, kondisyon fizik enn konzwin defwa rann bann relasyon sexyel normal, difisil uswa mem inposib. Kitfwa, akoz bann sityasyon ki li’nn viv avan, enn konzwin gayn difikilte pu obeir sa konsey-la: “Ki enn mari donn so fam seki li dwa li, me ki enn fam usi fer parey pu so mari.” Dan enn sityasyon parey, petet lot konzwin-la bizin kontrol limem inpe plis. Me tulede konzwin bizin rapel konsey ki Pol ti donn bann Kretyin marye: “Pa priv zot kamarad [dan sa domenn-la], amwin ki tulede dakor pu enn sertin letan, pu ki zot donn letan pu priye. Apre zot kapav return ansam, atansyon ki Satan kontiyn tant zot akoz zot mank kapasite pu kontrol zotmem.”—1 Korintyin 7:3, 5.

13. Ki nu kapav fer pu bann ki pe lite pu kontrol zotmem?

¹³ Wi, bann kup ki marye pu byin ere si zot finn aprann pu kontrol zotmem dan zot relasyon pli intim. An mem tan, li bon ki zot konpran bann frer ek ser ki ankor pe lite dan sa domenn-la. Fode pa usi nu bliye priye Zeova pu ki Li donn nu bann frer enn bon zizman, kuraz ek determinasyon pu kontiyn lite. Kumsa, zot pu kapav kontrol zotmem ek fer bann pa neseser pu sirmont zot bann move dezir.—Filipyin 4:6, 7.

Kontiyn Ed Nu Kamarad

14. Kifer eski nu bizin konpran nu bann frer ek ser Kretyin ek nu montre mizerikord anver zot?

¹⁴ Defwa, nu kapav truv li difisil pu konpran bann Kretyin ki pe lite pu kontrol zotmem dan enn domenn kot nu, nu pena okenn problem. Me, tu dimunn pa parey. Sertin dimunn les zot dirize pli fasilman par bann santiman, alor ki lezot non. Sertin truve ki li ase fasil pu kontrol zotmem; pu zot, sa pa enn gro problem. Alor ki lezot, zot gayn plis difikilte pu fer li. Me, nu bizin pa bliye ki enn kikenn ki pe lit kont enn febles, li pa enn move dimunn. Sa bann Kretyin-la bizin ki nu konpran zot. Wi, nu bizin kontiyn montre mizerikord anver zot, parski nu boner inplike ladan, parey kuma Matye 5:7 dir nu.

15. Kifer eski bann parol Psom 130:3 rekonfort nu dan nu bann zefor pu kontrol numem?

¹⁵ Zame nu pa pu anvi mal ziz enn Kretyin ki defwa pa reysi manifeste personalite Kretyin. Nu bizin plito imit Zeova. Zeova pa aret Li zis lor sa enn fwa kot nu pa’nn reysi kontrol numem. Me, Li pran kont usi sak fwa ki nu reysi dan sa domenn-la, ek sa, mem si nu bann frer ek ser pa finn remarke. Sa byin ankurazan pu nu, pa vre? Wi, nu rekonforte kan tuletan nu gard dan nu lespri bann parol Psom 130:3: “Si to ti bizin pran kont nu bann fot, A Ya, A Zeova, kisannla ti pu kapav tini devan twa?”

16, 17. (a) Kuma eski nu kapav aplik Galat 6:2, 5, an rapor avek kapasite pu kontrol numem? (b) Ki nu pu egzamine dan prosin lartik lor kapasite pu kontrol numem?

¹⁶ Pu nu fer Zeova plezir, nu tu nu bizin devlop kapasite pu kontrol numem. Me, nu kapav sir ki nu bann frer ek ser Kretyin pu ed nu fer sa. Li vre ki sakenn bizin port so prop responsabilite. Mem sa, nu ankuraze pu ed sakenn parmi nu pu fer fas ar so bann febles. (Galat 6:2, 5) Wi, nu byin apresye sa paran, sa konzwin uswa sa kamarad ki anpes nu al dan bann plas kot pa bizin ale, uswa pu get bann kitsoz ki pa bizin gete, uswa mem pu fer bann kitsoz ki pa bizin fer. Sa dimunn-la pe ed nu pu manifeste kapasite pu kontrol numem, kapasite pu dir non ek pu res lor nu desizyon!

¹⁷ Buku Kretyin dakor avek tu seki nu finn gete lor kapasite pu kontrol numem. Me, kitfwa zot santi ki zot ena buku amelyorasyon personel pu fer dan sa domenn-la. Sirman, zot ti pu kontan manifeste sa kalite-la ankor plis, otan ki zot kapav malgre zot inperfeksyon. Eski u ena sa santiman-la? Alor, ki u kapav fer pu devlop sa kalite ki form parti dan frwi lespri Bondye? Ek kuma eski kan u fer sa, sa kapav ed u pu reysi bann lobzektif spirityel ki u’nn fixe pu lavenir? Nu pu truv sa dan prosin lartik.

Eski U Ankor Rapel?

Kifer Kapasite pu Kontrol Numem Li . . .

• inportan pu bann Kretyin devlope?

• difisil pu sertin?

• neseser dan maryaz?

• enn kalite ki nu kapav ed lezot pu devlope?

[L’encadré page 16]

Li’nn Aprann Dir Non

Enn Temwin Zeova ki ti res l’Allemagne, ti enn teknisyin dan domenn kominikasyon. Dan so travay, li ti responsab 30 diferan program televizyon ek radyo. Kan ti ena bann interferans, li ti bizin egzaminn program-la ek sey gete kot problem-la pe vini. Li dir: “Lapliparditan, bann interferans-la ti arive dan enn move moman, zis kan pe pas bann senn vyolan uswa imoral. Sa bann move senn-la ti res dan mo lespri pandan plizir zur, defwa plizir semenn, kumadir zot finn inprime dan mo servo.” Li admet ki sa ti ena enn move lefe lor so spirityalite: “Normalman mo enn dimunn ki sofe vit, ek sa bann senn vyolan-la ti fer mwa gayn plis difikilte ankor pu kontrol momem. Bann senn imoral ti kre bann tansyon ant mwa ek mo madam. Tulezur mo ti bizin amenn enn lalit kont sa bann move linflyans-la. Pu sirmont sa, mo finn deside pu rod enn nuvo travay, mem si mo gayn pli tigit lapey. Ek resaman mo’nn reysi truv enn travay. Mo finn realiz seki mo ti ule.”

[Zimage page 15]

Konesans ki nu gayne par enn letid Labib, ed nu pu kontrol numem