ESKI INN KREE SA OUSWA NON?
Kapasite Ki Bann Selil Ena pou Sanze pou Fer Diferan Travay
Kan to ti koumans forme, to ti enn tipti selil ki apel zigot, sa selil-la ase gran ki to kapav trouv li san enn mikroskop. Ek apre sa, plizir mwa apre, to vinn enn ti-baba ki’nn fini forme. Sa selil-la inn miltipliye ek inn vinn plis ki 200 diferan kalite selil ki ena plizir form, groser ek fonksion.
Reflesi lor la: Enn zigot li kopie so ADN ek li diviz an de. Bann lezot selil ki reste kontign repet sa prosesis-la plizir fwa. Koumansman, tou bann nouvo selil zot parey. Dan zot ADN, zot ena tou bann instriksion ki bizin pou sanze pou vinn diferan kalite selil.
Enn semenn apre konsepsion, bann selil-la koumans diviz an de kategori. Ena selil pou vinn anbryon, bann lezot selil pou vinn plasennta ek lezot vinn misk pou ed anbryon-la grandi.
Lor trwaziem semenn, bann selil anbryon-la organiz zot dan trwa diferan group. Bann ki andeor vinn nou servo, ner, nou labous, nou lapo, ek lezot selil. Bann selil ki omilie group-la vinn disan, lezo, lerin, misk, ek lezot kitsoz. Bann selil ki andan vinn bann organn, kouma poumon, lavesi, ek sistem dizestif.
Kan enn ti-baba ki ankor dan vant devlope, bann selil miltipliye ek vinn plis ki 200 diferan selil
Pandan groses, sertin sa bann selil-la vwayaze—tousel ouswa an group—depi sertin plas anbryon pou al dan lezot landrwa. Bann lezot selil vinn ansam ek form bann sirfas ki plat (sheets) ouswa pliye ek vinn koumadir bann lakord ouswa bann kavite. Pou kapav fer sa bann kitsoz-la, bann selil bizin travay ansam avek zot kamarad. Par exanp, ariv enn ler, sa bann sirfas ki plat la tourne pou vinn bann tipti tib. Sa arive an mem tan dan diferan plas dan anbryon-la. Bann tib-la koumans grandi ek vinn long ek li koumans form koumadir bann brans. Gras-a sa zot konekte ansam pou prodir enn sistem kot disan sirkile.
Lerla enn ti-baba ki ena enn bon lasante ne, so bann santenn milyar selil ki ti bizin sanze vinn dan bon fason, dan plas ki bizin, ek dan ler ki bizin.
Ki ou panse? Kan ou get kapasite ki bann selil ena pou vinn diferan kalite selil, ki ou pou dir? Li’nn aparet par limem ouswa eski inn kree sa?