Landirans dan Bann Leprev, Glorifye Zeova
“Si, kan zot sufer parski zot pe fer seki bon, zot montre landirans, sa se enn kitsoz ki fer Bondye plezir.”—1 PYER 2:20.
1. Pwiski bann Kretyin fer tu pu zot respekte zot langazman anver Zeova, ki kestyon nu bizin egzamine?
BANN Kretyin inn angaz zot lavi pu servi Zeova ek zot anvi fer so volonte. Pu respekte zot langazman, zot fer tu pu swiv legzanp zot Model, Zezi Kris ek pu rann temwaynaz lor laverite. (Matye 16:24; Zan 18:37; 1 Pyer 2:21) Me Zezi ek lezot serviter fidel, inn mor kuma bann martir akoz zot lafwa. Eski sa vedir ki tu bann Kretyin bizin panse zot pu mor akoz zot lafwa?
2. Kuma bann Kretyin konsider bann leprev ek sufrans ki zot gayne?
2 Antan ki Kretyin, nu ankuraze pu res fidel ziska lamor, me pa neseserman pu mor pu nu lafwa. (2 Timote 4:7; Revelasyon 2:10) Sa vedir ki, mem si nu dispoze pu sufer, ek si neseser pu mor akoz nu lafwa, nu pa anvi pas par-la. Wi, nu pa kontan sufer ek les dimunn mepriz nu. Me, nu kone ki nu pu gayn bann leprev ek persekisyon, donk li bon ki nu reflesi byin ki nu kapav fer kan sa arive.
Fidel dan Leprev
3. Sit detrwa legzanp Biblik konsernan bann dimunn ki’nn fer fas ar persekisyon. (Get lankadre “Kuma Zot Finn Fer Fas ar Persekisyon,” dan paz swivan.)
3 Ena plizir legzanp dan Labib ki montre nu kuma, dan lepase, bann serviter Bondye ti reazir kan zot lavi ti menase. Diferan fason ki zot ti reazir ed bann Kretyin zordi, si zame zot retruv zot dan mem sityasyon. Get bann legzanp dan lankadre “Kuma Zot Finn Fer Fas ar Persekisyon,” ek gete ki leson u kapav tire.
4. Ki nu kapav dir lor fason ki Zezi ek lezot serviter fidel ti reazir kan zot ti dan leprev?
4 Kan Zezi ek lezot serviter fidel Bondye ti gayn persekisyon, zot ti ena diferan reaksyon, dapre bann sirkonstans. Me zame zot ti riske zot lavi pu nanyin. Kan zot ti dan bann sityasyon danzere, zot ti montre zot kuraz, me an mem tan, zot ti fer byin atansyon. (Matye 10:16, 23) Seki ti pli inportan pu zot se fer travay predikasyon progrese ek usi gard zot fidelite anver Zeova. Par fason ki zot inn reazir dan diferan sityasyon, zot inn les enn legzanp pu bann Kretyin ki gayn bann leprev ek persekisyon zordi.
5. Ki persekisyon ti ena dan Malawi dan bann lane 60, ek kuma bann Temwin ti reazir?
5 Dan nu lepok, suvan bann serviter Zeova finn konn bann sityasyon extra difisil akoz lager, interdiksyon uswa persekisyon. Par egzanp, dan bann lane 60, bann Temwin Zeova ti konn enn persekisyon byin vyolan dan Malawi. Zot bann lennmi ti detrir preske tu seki zot ti ena, zot bann Lasal DiRwayom, zot lakaz, zot stok komisyon, ek zot komers. Bann Temwin ti gayn bate ek zot ti konn lezot sityasyon atros. Kuma eski bann frer ti reazir? Plizir milye parmi zot ti bizin sove, kit zot vilaz ale. Buku ti al kasyet dan bwa ek lezot ti al res Mozambique pu inpe letan. Alor ki enn kantite Kretyin fidel finn perdi zot lavi, lezot ti deside pu sove ek kit sa landrwa danzere-la. Dan enn sityasyon parey, sa ti paret enn desizyon rezonab. Kan bann frer ti azir kumsa, zot ti imit legzanp Zezi ek Pol.
6. Malgre persekisyon byin vyolan, ki bann Kretyin dan Malawi pa ti aret fer?
6 Mem si bann frer dan Malawi ti bizin kit zot peyi, ubyin ti bizin al kasyet, zot ti rod direksyon Zeova ek so lorganizasyon ek zot ti swiv sa direksyon-la. Mem an kasyet, zot ti kontiyn fer zot bann laktivite Kretyin otan ki posib. Ki rezilta zot inn gayne? Finn ena enn maximem 18,519 proklamater zis avan interdiksyon an 1967. Malgre ki zot laktivite ti ankor interdi, ek ki buku ti’nn al Mozambique, an 1972, zot ti gayn enn nuvo maximem 23,398 proklamater. Zot ti fer plis ki 16 ertan an mwayenn, sak mwa, dan zot minister. San okenn dut, aksyon sa bann Kretyin fidel-la ti glorifye Zeova ek zot ti gayn so benediksyon dan sa moman byin difisil-la.a
7, 8. Pu ki rezon sertin deside pu pa kit zot peyi, mem si zot gayn problem akoz lopozisyon?
7 Parkont, li arive ki dan bann peyi kot bann frer gayn problem akoz lopozisyon, zot deside pu pa kit peyi, mem si zot kapav fer li. Kit peyi ale, sa kapav rezud sertin problem, me sa kapav usi kre lezot problem. Par egzanp, eski li pu tuzur posib gard kontak avek zot bann frer ek pa izol zot lor plan spirityel? Anplis, zot pu bizin lite pu rekumans enn nuvo lavi dan enn lot peyi. Li posib usi ki se enn peyi pli ris, ki ofer plis posibilite pu gayn bann kitsoz materyel. Dan enn sityasyon parey, eski zot pu tuzur kapav gard zot bann bon labitid spirityel?—1 Timote 6:9.
8 Sertin deside pu pa kit peyi, parski zot interes zot sinserman ar spirityalite zot bann frer. Zot finn swazir pu reste ek pu fer fas ar sa sityasyon-la pu zot kapav kontiyn pres dan zot teritwar ek ankuraz zot bann frer. (Filipyin 1:14) Kan zot finn fer sa swa-la, sertin finn mem gayn lokazyon ede pu ki lalwa rekonet laktivite bann Temwin Zeova dan zot peyi.b
9. Kan ena persekisyon, ki enn kikenn bizin pran an konsiderasyon kan li deside, swa pu res dan so peyi swa pu ale?
9 Ki nu deside pu res dan nu peyi uswa pu ale, sa li enn desizyon personel. Byinsir, nu bizin pran sa desizyon-la, selman apre ki nu finn rod direksyon Zeova dan lapriyer. Me ninport ki desizyon nu pran, nu bizin rapel seki lapot Pol ti dir: “Sakenn pu rann enn kont pu limem devan Bondye.” (Romin 14:12) Kuma nu finn truve avan, Zeova atann ki so bann serviter res fidel dan ninport ki sityasyon. Sertin pe gayn bann leprev ek persekisyon zordi, me lezot kapav gayn li plitar. Nu tu, nu pu konn bann leprev dan enn fason uswa dan enn lot, ek personn pa bizin panse ki li kapav evit sa. (Zan 15:19, 20) Pwiski nu finn angaz nu lavi pu servi Zeova, nu oblize fer nu par an rapor avek kestyon iniversel ki konsern sanktifikasyon non Zeova ek zistifikasyon so suverennte.—Ezekyel 38:23; Matye 6:9, 10.
“Pa Rann Personn Lemal pu Lemal”
10. Ki legzanp inportan Zezi ek so bann zapot inn donn nu pu fer fas ar presyon ek lopozisyon?
10 Ena enn lot prinsip byin inportan ki nu aprann lor fason ki Zezi ek bann zapot ti reazir kan ti ena presyon lor zot. Nu aprann ki zame nu bizin rann lemal nu bann persekiter. Okenn plas, Labib pa dir ki Zezi ek so bann disip ti organiz enn muvman pu revolte kont zot lennmi, ni servi vyolans pu lager kont zot. Okontrer, lapot Pol ti konsey bann Kretyin pu “pa rann personn lemal pu lemal.” “Pa tir vanzans zotmem, mo bann byineme, me sed plas pu koler, parski finn ekrir: ‘Se mwa ki pu tir vanzans, se mwa ki pu fer [zot] peye, se seki Zeova dir.’ ” Anplis, “pa les zot vink par lemal, me kontiyn vink lemal par lebyin.”—Romin 12:17-21; Psom 37:1-4; Proverb 20:22.
11. Ki enn istoryin dir konsernan latitid ki bann premye Kretyin ti ena anver guvernman?
11 Bann premye Kretyin ti obeir sa konsey-la. Dan so liv L’Église primitive et le monde (Angle), Cecil Cadoux ti dekrir latitid bann Kretyin anver guvernman, pandan lane 30-70 N.L. Li ti ekrir: “Pena okenn prev ki montre ki bann Kretyin dan sa lepok-la ti esey reziste kont persekisyon par fors. Li vre ki zot pa ti per pu denons zot bann dirizan. Li vre usi ki parfwa zot ti sove ek sa ti agas bannla, me zot pa ti fer plis ki sa. An zeneral, fas ar persekisyon, bann Kretyin ti gard zot kalm, me an mem tan zot ti ferm pu refiz obeir lord guvernman ki dapre zot, ti pu fer zot dezobeir Kris.”
12. Kifer li pli bon ki nu siport sufrans olye ki nu rod rann lemal pu lemal?
12 Kan dimunn donn linpresyon ki zot kurbe devan zot lennmi, eski li vremem pratik pu azir kumsa? Eski zot pa pe met zot dan enn sityasyon, kot pli fasil pu zot lennmi eliminn zot? Eski li pa ti pu pli bon si zot defann zot? Nu imin, nu kapav pans kumsa. Me selman, antan ki serviter Zeova, nu ena konfyans ki si nu swiv so direksyon dan tu sityasyon, se samem pli bon fason pu azir. Nu gard byin dan nu lespri seki Pyer ti dir: “Si, kan zot sufer parski zot pe fer seki bon, zot montre landirans, sa se enn kitsoz ki fer Bondye plezir.” (1 Pyer 2:20) Nu sir ki Zeova konn byin nu sityasyon ek Li pa pu permet ki nu problem kontiyne pu tuletan. Me kuma nu kapav ena sa lasirans-la? Zeova ti dir so pep ki ti an kaptivite an Babilonn: “Seki pe tus zot, pe tus mo lagrin lizye.” (Zekarya 2:8) Pu komye letan, u krwar, enn dimunn pu permet ki tus so lagrin lizye? Zeova pu amenn enn sulazman dan ler ki bizin. Nu pena okenn dut lor-la!—2 Tesalonisyin 1:5-8.
13. Kifer Zezi pa’nn fer nanyin pu anpes so bann lennmi aret li?
13 Dan sa domenn-la, nu kapav pran legzanp Zezi. Si li ti permet so bann lennmi aret li dan zardin Zetsemane, se pa parski li pa ti kapav defann limem. Avredir, li ti dir enn so bann disip: “Eski to pa panse ki mo kapav apel mo Papa pu ki, asterla mem Li avoy plis ki duz lezyon anz? Dan sa ka-la, kuma eski bann Lekritir ki dir ki sa bizin arive dan sa fason-la, pu akonpli?” (Matye 26:53, 54) Seki ti pli inportan pu Zezi, seki volonte Zeova akonpli, mem si li ti pu bizin sufer akoz sa. Zezi ti ena ful konfyans dan parol profetik ki David ti prononse dan enn Psom: “To pa pu abandonn mo lavi dan Seol. To pa pu permet to fidel truv [so] tom.” (Psom 16:10) Plizir lane apre, lapot Pol ti dir konsernan Zezi: “Akoz lazwa ki ti plase devan li, li finn siport enn poto tortir, li pa’nn pran kont laont, ek li finn asiz adrwat tronn Bondye.”—Ebre 12:2.
Sanktifye Non Zeova, Donn Lazwa
14. Ki lazwa ti sutenir Zezi atraver tu so bann leprev?
14 Zezi finn pas par pli gran leprev ki ti kapav ena. Ki kalite lazwa ti sutenir li atraver sa gran leprev-la? Parmi tu bann serviter Zeova, se Zezi, Garson byineme Bondye, ki Satan ti plis vize. Donk, fidelite Zezi dan leprev, ti pu donn enn pli gran repons pu provokasyon ki Satan inn fer kont Zeova. (Proverb 27:11) Imazinn lazwa ek satisfaksyon ki Zezi finn bizin resanti kan li ti resisite! Li ti sirman kontan kan li ti rann li kont ki antan ki zom parfe, li ti reysi fer so par pu zistifye suverennte Zeova ek sanktifye So non! Anplis, privilez pu “asiz adrwat tronn Bondye,” se enn gran loner ek enn gran lazwa pu li.—Psom 110:1, 2; 1 Timote 6:15, 16.
15, 16. Ki persekisyon dyabolik bann Temwin dan Sachsenhausen ti siporte, ek kot zot ti gayn lafors pu azir kumsa?
15 Parey kuma Zezi, bann Kretyin truv lazwa pu sanktifye non Zeova par zot landirans dan leprev ek persekisyon. Nu ena enn bon legzanp par sufrans ki bann Temwin inn siporte dan kan konsantrasyon Sachsenhausen. Sa kan-la ti repite pu fason ki so bann prizonye ti maltrete. Ver lafin dezyem Lager Mondyal, bann solda ti obliz bann prizonye pu kit sa kan-la ek marse ziska zot mor. Zisteman, pandan sa lamars-la, plizir milye parmi zot ti mor ar maladi, ar lafin, uswa kan bann solda Nazi ti tuy zot san okenn pitye, lor bor semin. Me, tule 230 Temwin ki ti parmi, ti reysi sirviv parski sakenn ti sutenir so kamarad ek zot ti ed zot ant zotmem, malgre ki zot lavi ti an danze.
16 Kuma sa bann Temwin-la finn gayn lafors pu siport sa persekisyon dyabolik-la? Kan zot ti ariv dan enn plas kot zot ti an sekirite, zot ti exprim zot lazwa ek zot rekonesans pu Zeova dan enn dokiman. Sa dokiman-la ti apel: “Rezolisyon ki 230 temwin Zeova, ki sorti dan sis diferan peyi, finn pran kan zot ti ansam dan enn bwa pre kot Schwerin, an Mecklembourg.” Dan sa dokiman-la, zot ti dir: “Nu finn les deryer nu enn long peryod kot nu finn siport bann leprev byin dir. Bann ki finn sirviv, se kumadir finn tir zot dan dife, san mem ki ena loder dife lor zot. (Get Danyel 3:27.) Okontrer, zot ranpli ar kuraz ek lafors ki Zeova done. Zot pe atann avek inpasyans bann nuvo linstriksyon ki zot Lerwa pu donn zot, pu zot kapav fer travay teokratik progrese.”c
17. Ki kalite leprev bann serviter Zeova kone zordi?
17 Parey kuma sa 230 serviter fidel-la, nu’si nu kapav pas par bann leprev, mem si ziska ler nu pa’nn “reziste ziska [nu] disan kule.” (Ebre 12:4) Me enn leprev kapav vinn dan plizir diferan fason. Par egzanp, li posib ki nu bann kamarad lekol sikann nu, uswa zot met presyon lor nu pu komet limoralite sexyel ek fer lezot move kitsoz ankor. Anplis, nu kapav konn bann presyon ek bann leprev byin difisil parski nu determine pu pa met disan, ek pu marye zis dan le Senyer, ek usi pu elve nu zanfan dan laverite, dan enn lakaz kot tulede paran pa servi Zeova.—Akt 15:29; 1 Korintyin 7:39; Efezyin 6:4; 1 Pyer 3:1, 2.
18. Ki lasirans nu ena ki nu pu kapav siport ninport ki pli gran leprev?
18 Ninport ki leprev ki nu kapav gayne, nu kone ki, si nu sufer, se parski nu met Zeova ek so Rwayom an premye dan nu lavi. Dayer, nu konsider sa kuma enn gran privilez ek enn gran lazwa. Bann parol Pyer donn nu kuraz, li ti dir: “Si pe koz an mal lor zot akoz non Kris, zot bizin kontan, parski lespri ki ranpli ar laglwar, wi lespri Bondye, lor zot.” (1 Pyer 4:14) Grasa pwisans ki lespri Zeova donn nu, nu ena lafors pu siport ninport ki pli gran leprev ki nu kapav gayne, pu donn Li laglwar ek loner.—2 Korintyin 4:7; Efezyin 3:16; Filipyin 4:13.
[Notes]
a Seki finn pase dan Malawi, dan bann lane 60, ti zis kumansman enn peryod persekisyon byin vyolan dan sa peyi-la, kot buku Kretyin ti perdi lavi. Bann Temwin finn siport sa sityasyon-la pandan apepre trant an. Nu kapav lir tu sa zistwar-la dan l’Annuaire des Témoins de Jéhovah 1999, paz 171-212.
b Get lartik: “ Au ‘ pays d’Ararat, ’ la Cour suprême soutient le vrai culte ” dan Latur Degard, 1 Avril, 2003, an Franse, paz 11-14.
c Dan l’Annuaire des Témoins de Jéhovah 1974, paz 208-9, ena sa rezolisyon-la an antye. Enn sirvivan sa lamars-la rakont so lexperyans dan Latur Degard, 1 Zanvye, 1998, an Franse, paz 25-9.
Eski U Kapav Explike?
• Kuma bann Kretyin konsider sufrans ek persekisyon?
• Ki nu kapav aprann par fason ki Zezi ek bann lezot serviter fidel finn reazir kan zot ti gayn bann leprev?
• Kifer li bon ki nu pa rann lemal kan nu gayn persekisyon?
• Ki lazwa ti sutenir Zezi kan li ti dan leprev, ek ki nu kapav aprann par sa?
[L’encadré page 27]
Kuma Zot Finn Fer Fas ar Persekisyon
• Avan ki bann solda Erod ti vinn dan Betleem pu tuy tu bann ti garson dezan ek mwins ki dezan, Zozef ek Mari ti swiv direksyon enn anz, zot ti pran Zezi, zot ti sove pu al Lezip.—Matye 2:13-16.
• Plizir fwa pandan so minister, bann lennmi Zezi ti rod tuy li parski li ti pe donn enn temwaynaz byin pwisan. Me sak fwa, Zezi ti reysi evit zot.—Matye 21:45, 46; Lik 4:28-30; Zan 8:57-59.
• Kan bann solda ek bann reprezantan guvernman ti vinn aret Zezi dan zardin Zetsemane, li ti fer zot tu kone ki li ete. De fwa li ti dir: “Mo mem [ki zot pe rode].” Li ti mem anpes so bann disip pu reziste ek li ti les laful pran li ale.—Zan 18:3-12.
• Dan Zerizalem, bann opozan ti aret Pyer ek lezot disip, ti fwet zot ek ti donn zot lord pu aret koz lor Zezi. Me apre ki ti liber zot, zot “ti kit Lakur . . . , ek tulezur dan tanp, ek lakaz-lakaz, zot ti kontiyne anseyne ek anons labonn nuvel konsernan Kris Zezi, san arete.”—Akt 5:40-42.
• Kan Sol, ki plitar ti vinn lapot Pol, ti aprann ki bann Zwif dan Damas ti fer enn konplo pu tuy li, bann frer ti met li dan enn panye ek zot ti desann li par enn uvertir dan miray lavil, aswar, ek li ti reysi sape.—Akt 9:22-25.
• Plizir lane apre, Pol ti deside pu fer apel ar Sezar, mem si Guverner Festus ek Lerwa Agripa pa ti truv ‘nanyin ki fer li merit lamor uswa lanprizonnman.’—Akt 25:10-12, 24-27; 26:30-32.
[Zimage page 28]
Mem si par milye, bann Temwin fidel dan Malawi ti oblize sove akoz persekisyon, zot ti kontiyne akonpli zot servis an rapor avek Rwayom Bondye, dan lazwa
[Zimage page 29]
Lazwa pu sanktifye non Zeova, ti ed bann serviter fidel pandan lamars ki bann Nazi ti obliz zot fer, ek pandan ki zot ti dan bann kan konsantrasyon
[Credit Line]
Lamars de lamor: KZ-Gedenkstätte Dachau, lotorizasyon USHMM Photo Archives
[Zimage page 31]
Bann leprev ek bann presyon kapav vinn dan plizir fason