Ny Fiheveran’ny Baiboly

Izay Tokony Hatao Rehefa Manafintohina ny Hafa Ianao

MISY zavatra tsy mety ao. Izao vao fantatrao izany. Miavonavona aminao ilay rahalahinao kristiana. Tsy nilaza izay zavatra nahasosotra azy izy, kanefa zara raha manao hoe manao ahoana — ary amin’izay dia rehefa ianao ihany no miarahaba azy voalohany! Tokony hanatona azy ve ianao mba hahafantarana izay tsy mety?

‘Zava-manahirana azy izany’, hoy angamba ny eritreritrao. ‘Raha manana alahelo amiko izy, dia tokony ho tonga hiresaka amiko ny amin’izany.’ Eny tokoa, mampirisika ny olona iray izay tafintohina mba hanao ny dingana voalohany hihavanana amin’ny rahalahiny, ny Baiboly. (Ampitahao amin’ny Matio 18:15-17.) Ahoana anefa ny amin’ilay nanafintohina? Inona no andraikitra ananany, raha misy izany?

Tao amin’ilay Toriteniny teo An-tendrombohitra, dia hoy i Jesosy: “Ary amin’izany, raha mitondra ny fanatitrao ho eo amin’ny alitara hianao, ary eo no mahatsiaro fa ny rahalahinao manana alahelo aminao, dia avelao eo anoloan’ny alitara ny fanatitrao, ka mandehana aloha, ataovy izay hihavananao amin’ny rahalahinao, ary [avy eo, NW ] rehefa miverina, dia vao atero ny fanatitrao.” (Matio 5:23, 24). Mariho fa ny tenin’i Jesosy eto dia mifantoka amin’ilay nanafintohina. Andraikitra inona no ananany mba handaminana ilay raharaha? Mba hamaliana izany, dia aoka hodinihintsika ny hevitry ny tenin’i Jesosy ho an’ireo Jiosy nihaino azy tamin’ny taonjato voalohany.

“Mitondra ny fanatitrao ho eo amin’ny alitara”

Eto i Jesosy dia manome filazalazana toa hitan’ny maso erỳ: Misy mpivavaka jiosy iray tonga any Jerosalema ho amin’ny iray amin’ireo andro firavoravoana fanao isan-taona. Manana fanatitra — azo inoana fa biby iray — hatao sorona ho an’i Jehovah izy.a Tsy fombafomba iray tsy misy heviny velively ny fanolorana sorona iray. Hoy ny fanazavan’ny boky Judaism — Practice and Belief: “Fifidianana biby matavy, tsy nisy tsininy, fitondrana azy hozahan’ny za-draharaha, fiaraha-nandeha taminy metatra vitsivitsy tsy ho tonga teo amin’ilay alitara nisy afo nirehitra, fanolorana azy an-tanana, fametrahan-tanana teo amin’ny lohan[’ilay biby], fiekena ny fahalotoana na ny heloka, na raha tsy izany dia fanokanana an’ilay biby, fanapahana ny tendany, na fihazonana azy io fotsiny aza — ireo dia niantoka ny amin’ny hoe nisy heviny sy nahatahotra ilay fotoana. (...) Tsy nisy olona, izay nino fa Andriamanitra no nandidy ny hanaovana ilay fanompoana manontolo, (...) ho afaka nandalo tamin’izany ka tsy hihetsi-po.”

Ny tenin’i Jesosy ao amin’ny Matio 5:23, 24, noho izany, dia mitondra ireo mpihaino azy ho amin’ny fotoana iray feno heviny sy tahotra ho an’ilay mpivavaka jiosy. Milazalaza ilay fisehoan-javatra amin’izao fomba izao ny manam-pahaizana iray momba ny Baiboly: “Niditra tao amin’ny Tempoly ilay mpivavaka; namakivaky an’ireo kianjany nifampitohitohy, dia ny Kianjan’ny Jentilisa, ny Kianjan’ny Vehivavy, ny Kianjan’ny Lehilahy, izy. Ao ambadik’io no misy ny Kianjan’ny Mpisorona izay tsy azon’ny tsy mpisorona nidirana. Mijoro eo amin’ilay arofanina ilay mpivavaka, vonona ny hanolotra an-tanana an’ilay biby amin’ilay mpisorona; eo amin’ny [lohan’ilay biby] ny tanany mba hiekena heloka.”

Eo amin’io fotoana lehibe io, dia tadidin’ilay mpivavaka fa manana alahelo aminy ny rahalahiny. Mety ho ny feon’ny fieritreretany manokana no milaza izany aminy, na mety ho tsapany avy tamin’ny fihetsik’ilay rahalahiny taminy fa misy fahatafintohinana. Inona no tokony hataony?

“Avelao (...) ny fanatitrao, ka mandehana”

“Avelao eo anoloan’ny alitara ny fanatitrao”, hoy ny fanazavan’i Jesosy, “ka mandehana”. Nahoana? Inona no mety ho zava-dehibe kokoa amin’io fotoana io noho ny fanaterana sorona ho an’i Jehovah? “Ataovy [aloha, NW ] izay hihavananao amin’ny rahalahinao”, hoy ny fanazavan’i Jesosy fanampiny, “ary [avy eo, NW ] rehefa miverina, dia vao atero ny fanatitrao.” Koa mandao ny fanatiny velona eo amin’ilay alitara fanaovana fanatitra dorana ilay mpivavaka ka mandeha mikaroka ilay rahalahiny tafintohina.

Koa satria andro firavoravoana izy io, dia tsy isalasalana fa eo anivon’ireo mpivahiny izay nirohotra nankao Jerosalema ilay rahalahy tafintohina. Be mponina i Jerosalema, amin’ireo arabeny tery sy ny tranony mifanizina. Andro firavoravoana anefa izy io, ary feno mpitsidika ilay tanàna.b

Na dia niara-dia sy niray lasy aza ny olona avy tamin’ny tanàna iray ihany, dia nitaky ezaka ny famakivakiana ilay tanàna feno olona mba hahitana olona iray. Ohatra, nandritra ny Andro Firavoravoana Fitoerana Amin’ny Trano Rantsankazo, dia nanangana trano rantsankazo nanerana ilay tanàna sy teny an-dalambe ary teny an-tsaha nanodidina an’i Jerosalema ireo mpitsidika. (Levitikosy 23:34, 42, 43). Na dia izany aza, ilay mpivavaka jiosy dia tokony hikaroka an’ilay rahalahiny tafintohina mandra-pahitany azy. Avy eo dia ahoana?

“Ataovy izay hihavananao amin’ny rahalahinao”, hoy i Jesosy. Ny teny grika nadika hoe “ataovy izay hihavananao” dia avy amin’ny matoanteny iray (di·al·lasʹso) izay midika hoe “ ‘mahavita fanovana, manakalo’, ka, noho izany, dia ‘mampihavana’ ”. Rehefa avy nanao ezaka lehibe mba hahitana ilay rahalahiny tafintohina izy, ilay mpivavaka jiosy dia mitady izay hihavanana aminy. Avy eo, hoy i Jesosy, dia azony atao ny miverina any amin’ny tempoly ka manatitra ny fanatiny, satria hanaiky azy io izao Andriamanitra.

Araka izany, ny tenin’i Jesosy ao amin’ny Matio 5:23, 24 dia manome fianarana lehibe iray: Ny fampihavanana, na ny fihavanana, dia mandeha alohan’ny sorona. Mifandray mivantana amin’ny fifandraisantsika amin’Andriamanitra ny fomba itondrantsika ny mpiara-mivavaka amintsika. — 1 Jaona 4:20.

Izay tokony hatao rehefa manafintohina ny hafa ianao

Ahoana àry raha mahita ny tenanao ao anatin’ilay tarehin-javatra voalazalaza eo am-piandohan’itỳ lahatsoratra itỳ ianao — mahatsapa ianao fa nanafintohina mpiara-mivavaka iray? Inona no tokony hataonao?

Amin’ny fampiharana ny torohevitr’i Jesosy, dia manaova ny dingana voalohany mba hanatonana ilay rahalahinao. Amin’ny fikendrena inona? Mba hampiekena azy ve fa tsy manana antony tokony hahatsapana ho tafintohina izy? Tsy izany velively! Mety ho mihoatra noho ny tsy fahazoan-kevitra fotsiny ilay zava-manahirana. “Ataovy izay hihavananao”, hoy i Jesosy. Esory tsy ho ao am-pony, raha azo atao, ny lonilony. (Romana 14:19). Mba hanaovana izany, dia mety hilainao ny miaiky, fa tsy mandà, fa voaratra ny fihetseham-pony. Mety hilainao koa ny manontany hoe: ‘Inona no azoko atao mba hanonerana izany?’ Matetika dia fialan-tsiny amim-pahatsorana no hany zavatra ilaina. Amin’ny tarehin-javatra sasany anefa, ilay olona tafintohina dia mety hila fotoana mba hampitonena ny fihetseham-pony.

Ahoana anefa raha toa ka tsy nahavita fampihavanana ianao na dia teo aza ireo ezaka niverimberina? Hoy ny Romana 12:18: “Raha azo atao, [raha mbola miankina aminareo koa, NW ], dia ataovy izay hihavananareo amin’ny olona rehetra.” Araka izany, dia afaka matoky ianao fa rehefa avy nandany hery nanaovana izay hihavanana ianao, dia ho faly i Jehovah hanaiky ny fanompoam-pivavahanao.

[Fanamarihana ambany pejy]