Natao Ireo Fivoriambe Tany Romania na dia teo Aza ny Fanoherana
TOKONY ho natao tao Bucarest, Romania, nanomboka ny 19 ka hatramin’ny 21 Jolay 1996 ny fivoriambe niraisam-pirenen’ny Vavolombelon’i Jehovah “Iraka Milaza Fiadanana Araka An’Andriamanitra”. Nikasa hitsidika an’io renivohitra eoropeana tsara tarehy misy mponina roa tapitrisa io ny solontena 40 000 eo ho eo, anisan’izany ny olona an’arivony maro avy any ivelany. Nofandrihana ho an’io fotoan-dehibe io ny Kianja Nasionaly mahazaka olona 60 000. Tamin’ny 24 Jona anefa, ireo manam-pahefana izay nahazo fanazavana diso dia tsy nanome lalana hanaovana ilay fivoriambe.
Niezaka mafy ny Vavolombelon’i Jehovah mba tsy hampanan-kery ilay didy nanafoana ny fivoriambeny, nefa tsy nisy vokany. Noho izany, dia voatery novana ny fandaharana mba ho afaka hanatrika fivoriambe iray any Budapest, Hongria, nanomboka ny 12 ka hatramin’ny 14 Jolay, ireo solontena vahiny an’arivony maro nasaina avy tamin’ny tany eoropeana maromaro sy avy tany Amerika Avaratra sy Japon. Ny fanovana teo amin’ny minitra farany dia niteraka fandaniana sy fahasahiranana ary fahadisoam-panantenana be, ho an’ny maro.
Inona anefa no ho azo natao ho an’ireo solontena romaniana teo an-toerana? Niresahana ireo manam-pahefana tao amin’ny tanànan’i Cluj-Napoca sy Brasov, ary tamin’ny farany dia azo nanaovana fivoriambe tao, nanomboka ny 19 ka hatramin’ny 21 Jolay. Kanefa, Romaniana maro no tsy afaka nankany Cluj-Napoca na Brasov. Noho izany, dia nisy fivoriambe roa hafa natao tamin’ny 13 ka hatramin’ny 15 Septambra, ny iray tao Baia-Mare, ary ny iray tao Bucarest.
Nahoana no nofoanana ilay fivoriambe voalohany tao Bucarest? Ary inona no nanosika ny manam-pahefana sasany hanova ny fomba fijeriny tatỳ aoriana, hany ka nisy fivoriambe natao ihany tao Romania, anisan’izany ny fivoriambe iray tao Bucarest?
Iza no tao ambadiky ny fanoherana?
Nandritra ny fivoriambe niraisam-pirenena tao Budapest, dia nanao fanamarihana toy izao momba ny Vavolombelon’i Jehovah ny gazety hongroà Színes Vasárnap: “Tao Bucarest tamin’ny voalohany no nokasain’izy ireo hanaovana ny fivoriana iraisam-pirenena fanaony isan-taona, nefa noho ny fanoheran’ny Kristiana ortodoksa, dia tsy nanome lalana ny Vavolombelon’i Jehovah hanao izany ny manam-pahefana romaniana.” Fantatra hatraiza hatraiza ny hoe ny eglizy no tao ambadiky ny fanoherana. Ohatra, ny gazety Times Union, tany Albany, New York, Etazonia, dia nanao tatitra hoe: “Nampitandrina ny mpino ortodoksa ny Patriarika Ortodoksa atao hoe Teoctist mba ho maodimaody amin’izay antsoiny hoe finoana ‘mivaonan’ny’ Vavolombelon’i Jehovah.”
Marina ve ny tatitra momba ny fanoheran’ny klerjy an’ilay fivoriambe? Tamin’ny Jona, ny mponin’i Bucarest dia nanomboka nahamarika peta-drindrina nanerana ny tanàna — teny amin’ny tany sy tranon’ny eglizy, teny amin’ny tamboho sy ny rindrin’ny trano, ary teny amin’ny métro. Manaratsy ny Vavolombelon’i Jehovah ireny peta-drindrina ireny. Ny iray nitondra ny lohateny hoe “HO AN’NY ROMANIANA REHETRA!” dia nanontany toy izao: “Moa ve i Romania izao mila fivoriambe iraisam-pirenen’ny Jehovista (...) amin’ny 19-21 Jolay? Ry Kristiana — aoka hotoherintsika io fivoriambe io!”
Ny iray hafa izay nitondra ny lohateny hoe “Mitandrema amin’ny LOZA ATERAKY NY JEHOVISTA!” dia nanizingizina hoe: “Miady amin’ny Kristianisma ny Vavolombelon’i Jehovah (...) Mitady hampisaratsaraka ny vahoakantsika sy hiteraka fifandirana ara-pivavahana izy ireo. (...) IANAREO ROMANIANA REHETRA, tohero io fivoriambe io!”
“ANTSO HANAO ZAVATRA” no lohatenin’ny peta-drindrina iray hafa koa. “Ny Firahalahiana Ortodoksan’i Romania (...) dia miantso ny mpino ortodoksa rehetra ho tonga amin’ny fihetsiketsehana hanehoana fitsipahana, izay hatao amin’ny alahady 30 Jona.” Namarana ny teniny toy izao ilay peta-drindrina: “Hangataka ny manam-pahefana izahay mba hanafoanany an’io fivoriambe araka an’i Satana io. TONGAVA MBA HAHAFAHANTSIKA HIARO NY FINOAN’NY RAZAMBENTSIKA. Enga anie hanampy antsika Andriamanitra!”
Ny klerjy dia nanonta sy nizara mihitsy taratasy mivalona nilaza fa “fikambanana politikan’ny antoko komonista” ny Vavolombelon’i Jehovah. Izany koa anefa dia lainga tsotra izao, ary angamba fantatry ny ankamaroan’ny Romaniana tsara fa izany no izy. Fantatr’izy ireo fa nenjehin’ny Komonista sy nataony an-tranomaizina matetika ny Vavolombelon’i Jehovah tato anatin’ireo taona faramparany.
Ny akony teo amin’ny fihetsiky ny olona
Niaka-peo haingana ny tao Romania sy tany ivelany mba hanoherana ilay fanafihana nampirisihin’ny eglizy, ary afaka nahita ireo manam-pahefana ao amin’ny fitondram-panjakana fa rariny tsotra izao ny hanomezana ho an’ny Vavolombelona ny tombontsoa izay nomena ny hafa. Nanambara mialoha ny Flagrant, gazety iray ao Bucarest hoe: “Ny ho fizotran’ny toe-javatra mampahory sy ny fankahalana ary ny lonilony amin’io fivoriambe iraisam-pirenena voalohany io dia hisy vokany mifanohitra amin’ny nanampoizana azy. Tsy hahatonga ny olona handa ny Vavolombelona ilay zavatra natao fa hanaitra kosa ny fahalianany, ny faniriany ta hahafanta-javatra, ny fileferany ary ny fangoraham-pony.”
Akory ny fahamarinan’io fanambarana mialoha io! Mpikambana maro tao amin’ny Eglizy Ortodoksa no nanoratra na niantso ny biraon’ny Sampan’ny Vavolombelon’i Jehovah tao Bucarest ka naneho ny fahasosorany noho ny zavatra nataon’ny klerjiny. Ny olona misaina dia mahalala fa tsy araka ny filazan’ny Eglizy Ortodoksa any Romania azy velively ny Vavolombelon’i Jehovah.
Nanamarika i Marius Milla, mpanoratra ao amin’ny gazety romaniana Timishoara, tamin’ny 6 Jolay 1996, hoe: “Azoko antoka fa ny 99 isan-jaton’ireo izay niampanga mafy dia mafy ny Jehovista dia tsy nanana fahalianana ampy akory hiresahana tamin’izy ireny na hanatrehana ny iray amin’ireo fivoriany.” Nanampy teny toy izao izy: “Hampahery be lavitra raha hanahy bebe kokoa momba ny andry eo amin’ny masontsika isika, mpino ortodoksa, ary hamela ny sombin-kazo eo amin’ny mason’ny namantsika ho an’ny fitsaran’Andriamanitra, izay tsara kokoa.” — Matio 7:3-5.
Avy eo Atoa Milla dia nanonona ny teny nataon’i Gamaliela, mpahay lalàna malaza tamin’ny taonjato voalohany, teo anoloan’ireo mpitondra fivavahana izay nanohitra ny mpanara-dia an’i Jesosy. Hoy izy: “Mandefera amin’ireo olona ireo, ka avelao ihany izy; fa raha avy amin’olona izao saina na asa izao, dia ho foana; fa raha avy amin’Andriamanitra kosa izao, dia tsy ho azonareo foanana, sao dia miseho ho mpiady amin’Andriamanitra hianareo.” (Asan’ny Apostoly 5:38, 39). Rehefa namintina ny teniny i Milla, dia nanoratra toy izao: “Manohitra ny demokrasia sy tsy araka ny Baiboly ary manohitra ny fiaraha-monina ny fihetsitsika.”
Tsy ela dia nanomboka tonga avy tany amin’ny faritra hafa tany Eoropa sy avy tany Etazonia ny fanakianana an’ilay fanafoanana ny fivoriambe. Ny Komity Helsinki Romaniana dia namoaka fanambarana an-gazety nanameloka “ny toerana ampahibemaso notanan’ny Patriarika Teoctist solontenan’ny Eglizy Ortodoksan’i Romania, dia ny fanoherana ny ‘Vavolombelon’i Jehovah’ ”.
Sendra nitsidika an’i Romania i Hillary Clinton, vadin’ny prezidàn’i Etazonia tamin’izay fotoana izay. Ny ambasadaoron’i Etazonia any Romania, Alfred Moses, dia nanazava ny antony tsy nidiran-dRtoa Clinton tao amin’ny Eglizy Kretzulescu izay natao tamin’ny taonjato faha-18, na dia nikasa ny hiditra tao aza izy. Hoy ny teniny: “Ny fahalalahana ara-pivavahana dia fitsipika iray eken’ny Lalàm-panorenan’i Etazonian’i Amerika, sy ny Lalàm-panorenan’i Romania. Ny fisian’ny peta-drindrina eny amin’ny tany sy ny tranon’ny eglizy, izay mitory ny tsy fisian’ny fileferana ara-pivavahana dia tsy nifanaraka tamin’ny toe-tsain’ny pluralisme démocratique sy ny zava-kendren’ny fitsidihan-dRtoa Clinton teto Romania.”
Porofon’ny fanohanan’Andriamanitra
Efa nanao fivoriambe tao amin’ny tanànan’i Cluj-Napoca ny Vavolombelon’i Jehovah teo aloha, ary nandray azy ireo tsara indray ny manam-pahefana tao rehefa nolavina ny hampiasan’izy ireo ny Kianja Nasionaly tao Bucarest. Herinandro anefa sisa tsy hanombohan’ilay fivoriambe vao natao sonia ny fifanekena hahazoana ny kianja ao Cluj-Napoca. “Ahoana no hahafahana handamina fivoriambe goavana toy io ao anatin’ny fotoana fohy dia fohy?”, hoy ny mpanangom-baovao iray naniry hahalala.
“Fandaminana tafaray no misy anay”, hoy ny navaly azy. “Zatra manao fivoriambe izahay. Ambonin’ny zavatra rehetra anefa, dia manohana anay i Jehovah Andriamanitray.”
Marina tokoa fa noho ny fanampiana sy ny fanohanan’i Jehovah no nahavitana zavatra betsaka aoka izany tao anatin’ny fe-potoana fohy toy io. Alao sary an-tsaina ny hoe olona mihoatra ny 20 000 no niara-nivory nandritra ny telo andro, kanefa dia fotoana fohy toy izany no nampahafantarana azy ireo! Nahatratra 22 004 no tampon’isan’ny mpanatrika, ary 799 no natao batisa. Nanao tatitra toy izao ilay gazety hoe Adevărul de Cluj, taorian’ilay fivoriambe: “Ny hita taratra tamin’ireo olona ireo dia hoe mitsiky foana izy ireo sy manao izay rehetra ataony amin’ny fanahiny manontolo. Manaitra ny saina ny firaisan-kinan’izy ireo (...) Maneho fahaiza-mifehy tena fakan-tahaka izy ireo eo amin’ny fomba fitondran-tenany ary madio amin’ny fomba miavaka.”
Manaitra ny saina indrindra izay nitranga tany Brasov, satria andro vitsivitsy monja talohan’ny fotoana tokony hanombohan’ilay fivoriambe vao nekena ny hanaovana azy io! Kanefa dia filasiana 7 500 tany amin’ny tranon’olona manokana no azo. Rehefa niteny tamin’ireo mpifanila trano taminy ny Vavolombelona iray dia nanome filasiana ho an’ny solontena 30 izy ireo. Ary solontena 500 no niara-nipetraka tamin’ny kongregasionan’ny Vavolombelona iray. Nisy solontena sasany nampilasiana tao anaty lay teny akaikin’ny toerana nanaovana ilay fivoriambe; ary rehefa avy ny orana, ireo olona tia nandray vahiny tamin’ireo trano avo teny akaiky teny dia nidina ary nanasa azy ireo ho any an-tranony. — Ampitahao amin’ny Asan’ny Apostoly 28:2.
Misy fameperana ny asan’ny Vavolombelon’i Jehovah ao Boligaria izay anjakan’ny Ortodoksa. Mifanolotra amin’i Romania avy any atsimo i Boligaria. Rehefa nitodi-doha ho any Bucarest ireo fiarabe feno Vavolombelona boligara, dia toa efa nahafantatra momba ilay fiovan-toeran’ny fivoriambe ny mpiasa sasany tao amin’ny ladoany. Tany Brasov dia nankafy ny fandaharana manontolo tamin’ny fiteniny ny Boligara niisa 1 056 tamin’ny fitambarany. Tamin’ny fitambarambeny dia 12 862 no nanatrika ny fivoriambe tany Brasov, ary 832 no natao batisa — Boligara ny 66 tamin’izy ireo.
Tamin’ny Septambra, dia azo natao ny nandamina fivoriambe kely kokoa tany Baia-Mare sy Bucarest ho an’ireo izay tsy afaka nankany Cluj-Napoca sy Brasov. Nisy 5 340 ny fitambaran’ny mpanatrika tany amin’ireo fivoriambe roa fanampiny ireo, ary 48 no natao batisa. Araka izany, tamin’ireo fivoriambe “Iraka Milaza Fiadanana Araka An’Andriamanitra” tamin’ny taon-dasa tany Romania, dia 40 206 no tontalin’isan’ny mpanatrika ary 1 679 no natao batisa. Azo antoka fa eo amin’ireo izay miezaka manompo azy any Romania ny fitahian’i Jehovah!
Nanamarika toy izao ny solontenan’ny Vavolombelon’i Jehovah iray tany Bucarest: “Tao anatin’ny roa tokom-bolana, dia nitovy tamin’ny taona maro nitoriana ny nahafantaran’ny olona anay nanerana an’ilay tany. Izay noheverin’ny Eglizy Ortodoksan’i Romania fa hanakana anay dia nivadika ho fampandrosoana ny vaovao tsara raha ny marina.”
[Sary, pejy 24]
Tanàna tsara tarehy sy maoderina i Bucarest
[Sary, pejy 25]
Peta-drindrina nanaratsy ny Vavolombelon’i Jehovah
[Sary, pejy 26]
Mpilatsaka hatao batisa tao Bucarest
[Sary, pejy 26]
Brasov, izay nahazoana ny fanekena hanaovana fivoriambe andro vitsivitsy mialoha
[Sary, pejy 26]
Nisy tampon’isan’ny mpanatrika 22 004 tamin’ilay fivoriambe tao Cluj-Napoca