Manontany ny Tanora Hoe...

Ahoana no Hiarahana Alohan’ny Fanambadiana Raha Mifanalavitra?

“Vao avy nanatitra antokona solontena, izay nanatrika fivoriambe niraisam-pirenena nataon’ny Vavolombelon’i Jehovah, tany amin’ny hotely fatorian’izy ireo aho. Andeha hody indrindra aho no indro nisy antokona solontena hafa indray nanatona. Koa nijanona àry aho mba hiresaka tamin’izy ireo, ary tafahaona tamin’i Odette. Nifanojo indray ny lalanay tamin’iny herinandro iny ihany. Tapa-kevitra izahay fa hifanoratra, ary taorian’ny taona vitsivitsy nifankahalalana tamin’ny alalan’ny taratasy, dia nanomboka niaraka izahay, tamin’ny fikasana ny hivady.” — Tony.

NANJARY kely kokoa izao tontolo izao. Tato anatin’ireo folo taona faramparany mantsy, dia nanokatra fahafahana vaovao teo amin’ny sehatry ny fitiavana ny fivoaran’ny fandehanana amin’ny fiaramanidina amin’ny vidiny mirary, sy ny tamba-jotran-telefaonina ahafahana mifandray maneran-tany, sy ny fanateran-taratasy haingana ary ny Internet. Ary amin’ny fomba maro, dia mety ho toa manintona ny olona ny fiarahana alohan’ny fanambadiana nefa mifanalavitra, any amin’ny an-jatony na an’arivony kilaometatra mihitsy aza. Izany indrindra no izy raha hita fa toa voafetra ny fahafahana hahazo vady ao amin’ny tanin’ny tena.

Ho an’ny mpivady sasany dia hita ho fitahiana ny fiarahan’izy ireo talohan’ny nivadiany, na dia nifanalavitra aza izy ireo. “Efa 16 taona izao no nivadianay ary sambatra ny fanambadianay”, hoy i Tony. Mety hanazava mihitsy aza ny sasany fa misy lafy tsarany ny fiarahana alohan’ny fanambadiana, raha mifanalavitra, satria mamela ireo olon-droa hifankahalala, nefa tsy hohajambain’ny herin’ny fifanintonana ara-batana. Na inona na inona anefa lafy tsarany, dia misy zava-tsarotra sasany miavaka entin’ny fiarahana alohan’ny fanambadiana raha mifanalavitra ireo olon-droa.

Fifankahalalana

Tena tsara ny hahalalana zavatra betsaka araka izay azonao atao momba ilay olona eritreretinao hovadina. Araka ny nolazain’ny lehilahy iray manambady antsoina hoe Frank anefa, dia “tsy mora ny hahafantatra ny tena maha izy an’ilay olona, ‘ny toetra miafina ao am-pony’ ”. (1 Petera 3:4). Avy tamin’ny zavatra niainan’i Frank no nahatsapany izany. Niaiky toy izao i Doug, Kristianina hafa iray izay niaraka tamin’olona lavitra ny nisy azy: “Rehefa mitodika ny lasa aho, dia takatro fa tsy tena nifankahalala tsara izahay roa.”

Tena azo atao ve ny mahalala olona iray mipetraka any amin’ny an-jatony na an’arivony kilaometatra? Eny, nefa mety hitaky ezaka be dia be izany. “Noho izahay tsy nanam-bola handoavana ny antso an-telefaonina, dia nifanoratra indray mandeha isan-kerinandro izahay”, hoy i Doug. Hitan’i Joanne sy i Frank ho tsy ampy anefa ny fifanoratana. “Nifanoratra aloha izahay, ary nanandrana nifampiantso an-telefaonina”, hoy i Joanne. “Avy eo dia nandefa cassette kely iray ho ahy i Frank. Ary nampiasa cassette vaovao isan-kerinandro izahay mba handraisam-peo.”

Ny filazana ny marina no hany fomba tsara

Na inona na inona fomba ampiasainareo mba hifampiresahana, dia zava-dehibe ny hilazana ny marina. “Raha mandainga ianao, dia hipoitra ihany ny marina any aoriana, ka hanimba ilay fifandraisana”, hoy ny fanamarihan’i Ester, vehivavy kristianina manambady. “Samia milaza ny marina. Aoka koa ianao ho marina amin’ny tenanao. Raha misy zavatra tsy itovianareo hevitra, dia aza avela handalo fotsiny izany, fa iaraho midinika.” Manome izao torohevitra tsara izao ny apostoly Paoly: “Samia milaza ny marina amin’ny namany avy hianareo rehetra”. — Efesiana 4:25; ampitahao amin’ny Hebreo 13:18.

Misy raharaha sasany izay tsy tokony hohadinoinareo ny miresaka momba azy. Inona avy izany? Ny olon-droa rehetra, izay miaraka alohan’ny fanambadiana, dia mila miresaka momba ny tanjona, ny zanaka, ny raharaha ara-bola, ary ny fahasalamana. Kanefa, misy raharaha hafa mety hitaky fiheverana manokana. Ohatra, ho voatery hifindra toerana ny iray aminareo, na ianareo roa, raha mivady ianareo. Vonona, ary afaka manao izany ve ianareo, ara-tsaina sy ara-pihetseham-po? Ahoana no ahafantaranareo izany? Efa nifindra toerana, na efa nisaraka tamin’ny fianakavianareo nandritra ny fotoana lava ve ianareo taloha? Tian’ilay fofombadin’i Joanne ny hanompoan’izy roa an-tsitrapo ao amin’ny foiben’ny Fikambanana Watch Tower, izay mpampanonta ity gazety ity. “Nanontany ahy izy raha ho afaka hipetraka ao amin’ny efitra kely, sady tsy hanam-bola firy aho”, hoy ny tsaroan’i Joanne. “Tsy maintsy nidinika momba izany izahay.”

Raha olona avy any amin’ny firenena hafa no iarahanao, moa ve ianao vonona ny hampifanaraka ny fiainanao amin’ny kolontsaina hafa? “Efa niaina tao amin’ny kolontsain’ny andaniny sy ny an’ny ankilany ve ianareo teo amin’ny fiainana andavanandro?”, hoy ny fanontanian’i Frank. “Resaho ny raharaha lehibe toy izany, dieny vao manomboka ny fifandraisanareo. Arakaraka ny maha haingana ny hahitanareo ny valin’izany no maha tsara ny toe-javatra, satria amin’izay, dia mbola tsy misy fihetseham-po betsaka na fandaniana betsaka tafiditra.” Eny, tsy mitovy amin’ny hoe miaina ao amin’ny kolontsaina hafa mandritra ny andro vitsy, amin’ny maha mpizaha tany, ny hoe miaina isan’andro ao amin’izany kolontsaina izany. Hila ny hianatra fiteny hafa ve ianao? Ho afaka hampifanaraka ny fiainanao amin’ny tsy fitoviana be eo amin’ny toe-piainana ve ianao? Etsy an-danin’izany, sao dia ilay kolontsaina no mety ho nambabo anao, fa tsy dia ilay olona loatra angamba? Azo inoana mantsy fa hihena izany fahalianana fatratra izany, rehefa mandeha ny fotoana. Kanefa, ny fanambadiana dia fatorana mampiray olon-droa amin’ny fomba maharitra. — Matio 19:6.

Manazava toy izao i Tony: “Mahafantatra ankizivavy iray izay aho. Avy any amin’ny faritra hafa eto amin’izao tontolo izao izy ary nanambady olona avy any Caraïbes. Sarotra taminy anefa ny fiainana anosy. Mafana foana ny andro, ka narary izy. Hafa ny sakafo, ary nanembona ny fianakaviany izy. Koa nanandrana ny hipetraka tany amin’ny tany niaviany izy ireo. Hitan’ny vadiny anefa fa mifantoka loatra amin’ny fiahiana fatratra ny zavatra ara-nofo ny fomba fiaina tany, ary nanembona ny fifandraisana akaiky nahazatra azy niaraka tamin’ny fianakaviana sy ny mpiray tanàna izy. Nisara-toerana izy ireo izao; mipetraka any amin’ny tany niaviany ilay lehilahy, ary ilay vehivavy any amin’ny azy. Tsy mahazo ny fitiavana sy ny fiheveran’ny ray sy ny reny miaraka ny zanany roa.”

Misy zava-tsarotra hafa entin’ny fanambadiana olona avy any lavitra, angamba olona manana kolontsaina hafa. Efa niomana ho amin’ny fandaniana fanampiny amin’ny fanaovana dia sy ny fifandraisana ve ianao? Hoy ny tsaroan’i Lydia: “Nahazatra an’i Phil ny nanao vazivazy hoe tsy maintsy mivady amin’izay izahay fa efa ambony be ny faktioran’ny telefaoniny. Ankehitriny anefa izahay dia tsy maintsy mandoa ny faktioran’ny telefaonina iantsoako ny reniko!” Ahoana raha tonga ny zaza? Ny zanaka sasany mihalehibe nefa tsy mahalala firy akory momba ny havany, satria tsy afaka na dia miresaka an-telefaonina amin’izy ireny akory aza, noho ny fiteny tsy mitovy! Tsy hoe olana tsy hay resena akory izany. Kanefa, tokony hotombanana izay ho lany rehefa miditra amin’ny fanambadiana toy izany. — Ampitahao amin’ny Lioka 14:28.

Toy inona marina moa izy?

Ahoana no ahafantaranao raha tena tsy manafin-javatra sy feno fahatsorana ilay namanao? “Ny hazo tsara rehetra dia mamoa voa tsara”, hoy ny Matio 7:17. Koa inona àry ny asany? Manao zavatra mifanaraka amin’izay lazainy ve izy? Manohana izay lazainy fa tanjony ho amin’ny hoavy ve ny fiainany tamin’ny lasa? “Ny tanjonay ara-panahy no zavatra voalohany fantatray momba anay”, hoy ny fanazavan’i Ester. “Mpanompo manontolo andro efa hatramin’ny valo taona izy, ary izany dia nahatonga ahy hatoky fa nilaza ny marina izy raha nanambara fa maniry hanohy.”

Nefa aoka hatao hoe tsy milaza amin’ny fomba hentitra izay heveriny ilay olona iarahanao. Aza mody tsy mahita ka hanantena fotsiny fa hiravona izany. Hadihadio lalina kokoa! Anontanio ny ANTONY. Misy ohabolana iray milaza hoe: “Rano lalina ny hevitra ao am-pon’ny olona; fa izay manan-tsaina dia mahay manovo azy ihany.” (Ohabolana 20:5). “Ny kely saina mino ny teny rehetra; fa ny mahira-tsaina mandinika ny diany”, hoy ny fampitandreman’ny ohabolana hafa iray. — Ohabolana 14:15.

Rehefa mifanatri-tava

Na izany aza, dia tsy afaka mahafantatra zavatra firy momba ny olona iray amin’ny alalan’ny taratasy na ny telefaonina, ianao. Mahaliana fa nanoratra taratasy maromaro ho an’ireo rahalahiny kristianina ny apostoly Jaona. Na dia nanatanjaka be ny fatoram-pifankatiavana teo amin’izy ireo aza ireny taratasy ireny, dia nilaza toy izao i Jaona: “Manana zavatra maro hosoratana aminareo aho, nefa tsy tiako hatao amin’ny taratasy sy ny ranomainty izany; fa manantena ho tonga aty aminareo aho ka hiteny mifanatrika”. (2 Jaona 12). Mitovy amin’izany koa fa tsy misy mahatoraka ny fiarahana mivantana amin’ny olona iray. Mety ho azon’ny iray aminareo atao aza ny mifindra toerana mandritra ny fotoana voafetra mba hahafahanareo hifanakaiky kokoa. Izany koa dia hamela ilay iray mifindra toerana hiaina ao anatin’ny toe-tany sy ny toe-piainana misy ao amin’izay mety ho tonga fonenany vaovao.

Ahoana no ahafahanareo mampiasa ny fotoana iarahanareo amin’ny fomba tsara indrindra? Manaova zavatra izay hampiharihary ny toetran’ny andaniny avy. Miaraha mianatra ny Tenin’Andriamanitra. Diniho ny fandraisana anjaran’ny andaniny avy any amin’ny fivorian’ny kôngregasiôna sy eny amin’ny fanompoana. Miaraha manao raharaha ao an-tokantrano, toy ny fanadiovana sy ny fiantsenana. Mety ho tena hampahafanta-javatra anao ny fahitanao ny fihetsiny rehefa ao anatin’ny fihenjanana izy, vokatry ny fandaharam-potoana feno dia feno.a

Tokony handany fotoana miaraka amin’ireo havany, izay mety ho tonga havanao koa, ianao. Ataovy izay hanorenana fifandraisana tsara amin’izy ireo. Rehefa dinihina tokoa, raha mivady ianareo roa, dia ho tonga fianakavianao izy ireo. Fantatrao ve izy ireo? Mifankahazo tsara ve ianareo? Hoy ny torohevitr’i Joanne: “Raha mbola azo atao koa, dia tsara ny hihaonan’ny fianakaviana roa tonta.” Nanao izao fanamarihana fanampiny izao i Tony: “Ny fomba itondran’ilay namanao ny fianakaviany no fomba hitondrany anao koa.”

Na miaraka mivantana amin’ny olona iray alohan’ny fanambadiana ianao, na manao izany amin’ny alalan’ny telefaonina sy ny taratasy, dia aza maimaika mandray fanapahan-kevitra. (Ohabolana 21:5). Raha manjary miharihary fa tsy hahomby tsotra izao ny fanambadiana eo aminareo roa, dia ho fahendrena ny hiresahana ny amin’ny hampitsaharana ny fiarahana. (Ohabolana 22:3). Etsy an-danin’izany, dia mety hila fotoana lava kokoa fotsiny ianareo mba hifampiresahana malalaka sy amim-pahatsorana.

Mety ho sarotra, nefa mety hisy voka-tsoa koa, ny fiarahana alohan’ny fanambadiana raha mifanalavitra. Na ahoana na ahoana, dia raharaha lehibe izany. Aza maimaika, fa ataovy izay hifankahalalanareo tsara. Avy eo, raha manapa-kevitra ny hivady tokoa ianareo, dia ho fotoana hankamaminareo, fa tsy hanenenanareo, ny fotoana niarahanareo talohan’ny fanambadianareo.

[Fanamarihana ambany pejy]

[Sary, pejy 23]

Aza hadinoina ny miresaka momba ny raharaha toy ny tanjona, ny zanaka, ny raharaha ara-bola, dieny vao manomboka ny fifandraisanareo