Fianarana 28
Fifandraisana Amin’ny Mpihaino sy Fampiasana Naoty Fohy
1. Hazavao ny maha zava-dehibe ny fifandraisana amin’ny mpihaino sy ny anjara asan’ny fampiasana naoty fohy amin’io lafiny io.
1 Manamora ny fampianaranao ny fifandraisana tsara amin’ny mpihaino anao. Mahazo ny fanajany ianao ary afaka hampianatra azy amin’ny fomba mandaitra kokoa. Ny fifandraisanao amin’ireo mpanatrika dia tokony hampifandray anao akaiky amin’izy ireo sy hahafahanao hanamarika avy hatrany ny tsirairay avy amin’ny fihetsik’izy ireo. Ny fampiasanao ny naoty fohy dia afaka mamaritra hoe hatraiza ianao no mifandray amin’ireo mpihaino anao. Ny naoty lava be dia mety hahaforona vato misakana; tsy manelingelina anefa ny fampiasana naoty fohy amim-pahakingana, na dia mitaky ny hahalava azy kokoa noho ny mahazatra aza ny tarehin-javatra. Azo atao izany satria ny mpandahateny mahay iray dia tsy mijery ny naotiny matetika loatra na amin’ny fotoana tsy mahamety izany. Io hevitra io dia dinihina ao amin’ny taratasinao Torohevitra Momba ny Lahateny eo ambanin’ilay fizarana hoe “Fifandraisana amin’ny mpihaino, fampiasana naoty fohy”.
2-5. Ahoana no ahafahana mifandray tsara amin’ny mpihaino amin’ny fijerena azy?
2 Fifandraisana amin’ny fijerena ny mpihaino. Midika izany fa mahita ny mpihaino anao ianao. Tsy mianina amin’ny fijerena mitodika any aminy fotsiny ianao fa mijery ny mpanatrika tsirairay avy. Dinihinao ny toetran’ny ny endrika ary dia manao zavatra araka izany ianao.
3 Tsy ampy ny mampihodinkodina ny loha amin’ny fijerena lafiny iray ao amin’ilay efitrano aloha, avy eo dia ny iray hafa. Miatoa mijery olona iray ary milazà fehezanteny vitsivitsy aminy, avy eo dia mijere olon-kafa iray ary miresaha aminy fotoana fohy. Tsy hoe mivandravandra amin’ny olona iray ka hahasakodiavatra azy akory no atao amin’izany. Aza mpihaino iray ihany no fidinao foana. Jereo amin’izany fomba izany ny mpihaino rehetra, nefa aoka ianao hiahy olona iray elaela mba hiresaka aminy tokoa sy ho afaka handinika ny fihetsiny. Avy eo dia mifindrà indray amin’ny olon-kafa iray. Tokony hapetraka eo ambony polipitra, na ao anaty Baibolinao, na eny an-tanana ny naotinao mba hahafahanao hijery azy haingana amin’ny topy maso fotsiny. Raha tsy maintsy ny lohanao manontolo no voatery ahetsika mba hijerena ny naotinao, dia ho tapaka ny fifandraisanao amin’ny mpihaino.
4 Ireo rahalahy manome torohevitra anao dia handinika, tsy hoe impiry fotsiny ianao no nijery ny naotinao, fa hoe oviana koa ianao no nijery izany. Raha mifantoka amin’ny naotinao ny masonao sady manazava hevitra lehibe iray ianao, dia tsy hahita ny fihetsiky ny mpihaino ianao. Toy izany koa, raha mijery tsy an-kijanona ny naotinao ianao dia ho very ny fifandraisanao amin’ireo mpihaino. Mazàna izany no mampiseho fahazarana ho taitaitra, na tsy fahampian’ny fiomanana.
5 Misy fotoana anasana mpandahateny za-draharaha hanao lahateny voasoratra manontolo. Mazava ho azy fa mametra ny fifandraisany amin’ny fijerena ny mpihaino izany. Nefa raha toa, noho ny fiomanana tsara, ka nifankazatra tamin’ireo hevitra izy, dia ho afaka hijery indraindray ny mpanatrika izy nefa tsy hibirioka ny fandehan’ny resany. Hahatonga ny vakiteniny hilaza hevitra kokoa izany.
6-9. Fomba hafa iray inona no ahafahana mifandray amin’ny mpihaino ary amin’ny loza inona avy no tokony hitandreman-tena?
6 Fifandraisana amin’ny firesahana mivantana amin’ny mpihaino. Zava-dehibe toy ny fifandraisana amin’ny fijerena koa izany. Mahakasika ireo teny ampiasainao mba hiresahana amin’ny mpihaino izany.
7 Rehefa miresaka amin’ny olona iray manokana ianao dia miteny hoe “ianao” sy “anao” na hoe “isika” na “antsika”. Rehefa mety izany, dia azonao atao koa ny miteny toy izany amin’ny mpihaino maro kokoa. Ataovy ho toy ny resaka ifanaovanao amin’olona iray na roa ny lahateninao. Diniho amim-pitandremana ireo mpihaino anao mba hahafahana hamaly azy ireo toy ny hoe tena niresaka taminao izy ireo. Amin’izay dia ho manokana kokoa ny fampisehoanao.
8 Tsy maintsy malina anefa. Aza dia mifankazatra loatra amin’ireo mpihaino anao toy ny tsy hanaovanao izany rehefa miresaka amim-pahalalam-pomba amin’ny olona iray na roa eo am-baravarana ianao mandritra ny asa fitorianao. Kanefa azonao atao sady tokony hataonao ny hivantana toy izany.
9 Loza hafa iray tokony hosorohina koa ny fampiasana tsy amim-pahamalinana mpisolo anarana izay hampiseho ny mpihaino anao amin’ny endriny diso. Ohatra raha miresaka ny amin’ny ditra ianao, dia tsy hampiasa mpisolo anarana izay toa milaza fa mandahatra ireo mpihaino anao ho anisan’ny maditra ianao. Toy izany koa, raha toa mandritra ny Fivoriana Momba ny Fanompoana, ka tsy maintsy miresaka ny amin’ny fahavitsian’ny ora ianao, dia ho tsara kokoa ny hampiasana ny mpisolo anarana hoe “isika” fa tsy “ianao”. Hisoroka karazana loza toy izany ianao raha mieritreritra sy manisy fiheverana ny mpihaino anao.
**********
10, 11. Inona no tokony hampirisika antsika hianatra hampiasa planina iray?
10 Fampiasana planina. Vitsy ny mpandahateny vao manomboka afaka miteny amin’ny alalan’ny planina iray. Amin’ny ankapobeny dia manoratra mialoha ny lahateniny izy ireo, ary avy eo dia mamaky na manao tsianjery izany. Amin’ny voalohany dia tsy hilaza na inona na inona aminao ny amin’io ilay mpanome torohevitra, nefa rehefa tonga eo amin’ilay hevitra hoe “Fampiasana ny planina” ianao ao amin’ny taratasy Torohevitra Momba ny Lahateny, dia hampirisika anao hilaza hevitra amin’ny alalan’ny naoty fohy izy. Rehefa mahafolaka tsara izany ianao, dia ho hitanao fa nanao dingan-dava ianao mba ho tonga mpandahateny ampahibemaso.
11 Misy ankizy sy olon-dehibe tsy mahay mamaky teny akory, nefa manao lahateny ka mampiasa fanoharana mba hilazana hevitra. Afaka manomana ny lahateninao ianao amin’ny fanaovana planina tsotra toy ny an’ireo fampisehoana araka ny Baiboly hitanao ao amin’ny Fanompoantsika Ilay Fanjakana. Amin’ny asa fitoriana dia miresaka tsy tapaka ianao kanefa tsy mamaky lahateny voasoratra. Afaka manao toy izany mora foana koa ianao ao amin’ny sekoly, raha tapa-kevitra ny hanao izany.
12, 13. Manomeza fanoloran-kevitra ny amin’ny fomba fanaovana planina.
12 Koa satria ny hanafaka anao amin’ny lahateny voasoratra manontolo rehefa manomana sy mampiseho izany no antony itandremanao ity toetra takina ity, dia aza mianatra tsianjery ny lahateninao. Tsy hahatratra ny zava-kendrena amin’ity Fianarana ity ianao raha izany.
13 Raha manonona andinin-teny ianao, dia afaka manontany tena toy izao: Amin’ny fomba ahoana? Iza? Oviana? Aiza? sns. Ary ampidiro ao amin’ny naotinao izany raha mifanentana amin’ny foto-dresakao. Rehefa manao ny lahateninao ianao, dia vakio fotsiny ny andinin-teny iray, dia apetraho amin’ny tenanao na amin’ilay iresahanao ireo fanontaniana ireo, araka izay mety, dia valio izy ireo. Tsy dia sarotra toy inona akory izany!
14, 15. Inona no tsy tokony hahakivy antsika?
14 Ny mpandahateny vao manomboka dia matetika matahotra sao manadino zavatra. Raha mamelabelatra ny lahateninao araka ny lôjika anefa ianao, dia tsy hisy olona hahamarika fa nanadino ny nilaza hevitra iray ianao. Tsy ny famoahana ny hevitra rehetra koa tsinona no tokony hotandremanao indrindra eto. Zava-dehibe kokoa aminao eto, ny hianaranao miresaka amin’ny alalan’ny planina iray.
15 Rehefa manao ity lahateny ity ianao, dia mety hihevitra fa very indray ny toetra sasany izay efa nanananao. Aza manahy ny amin’izany. Hiverina ireny toetra ireny, ary hampihatra izany tsara lavitra ianao raha vantany vao hainao ny miresaka tsy mampiasa lahateny voasoratra manontolo.
16, 17. Inona no tokony hotadidintsika rehefa mampiasa naoty?
16 Ireto misy teny vitsivitsy momba ireo naoty fohy ampiasaina amin’ny lahateny atao amin’ny sekolin’ny fanompoana. Tokony hampahatsiahy hevitra izy ireny, fa tsy hilaza izany manontolo. Tokony ho fohy ny naoty. Hatao madio koa izany, milamina sy azo vakina. Raha fiverenana mitsidika ny faritra itenenanao, ny naotinao dia tsy tokony ho mora tazana, angamba hiafinafina ao anaty Baibolinao. Rehefa eny amin’ny lampihazo ianao no miteny ka fantatrao fa hisy polipitra azo ampiasaina, dia tsy hisy olana ny amin’ny fametrahana ny naotinao. Raha tsy azonao antoka anefa ny amin’izany, dia miomàna arakaraka izany.
17 Tena ilaina koa ny manoratra ny foto-kevitry ny lahateny eo am-piandohan’ny naotinao. Ireo hevi-dehibe dia tokony ho taza-maso misongadina tsara. Ataovy sora-baventy izy ireo na tsipiho eo ambaniny.
18, 19. Amin’ny fomba ahoana no ahafahantsika manazatra tena amin’ny fampiasana planina iray?
18 Tsy hoe satria manao ny lahateninao amin’ny alalan’ny naoty vitsivitsy monja ianao dia hoe afaka manafohy ny fanomananao. Omany amin’ny an-tsipiriany aloha ny lahateninao, ka manaova planina feno araka izay irinao. Aorian’izany dia manaova planina faharoa fohy lavitra. Io no planina hampiasainao mba hanaovana ny lahateninao.
19 Mba hanazaranao tena dia ataovy eo anoloanao ireo planina roa. Ilay planina nohafohezina ihany no jereo, ary milazà zavatra betsaka araka izay azonao atao mahakasika ilay hevi-dehibe voalohany. Topazo maso avy eo ilay planina misy tsipiriany mba hahitana raha nanadino zavatra ianao. Avy eo dia mifindrà ho amin’ny hevi-dehibe faharoa amin’ny planinao nohafohezina ary manaova toy izany ihany. Amin’ny farany dia hahazatra anao aoka izany ilay planina nohafohezina, hany ka ho ampy anao ny mijery ireo naoty fohy vitsivitsy mba hahatsiarovanao ny zava-drehetra ao amin’ilay planina misy tsipiriany. Arakaraka ny anaovana sy ny fahazaran-draharaha, dia hanomboka hankamamy ireo tombontsoan’ny fitenenana an-tehaka ianao, ka tsy hampiasa lahateny voasoratra manontolo intsony raha tsy rehefa tsy azo ialana. Ho tony kokoa ianao rehefa miteny, ary hihaino anao amim-panajana lehibe kokoa ny mpihaino anao.