NEBOZARADANA

(Nebozaradàna) [avy amin’ny teny babylonianina, ary midika hoe “I Nebo dia Nanome Taranaka”].

Lehiben’ny mpiaro an’i Nebokadnezara Mpanjaka sady anisan’ny tafiny. Nanana andraikitra lehibe izy tamin’ny fandravana an’i Jerosalema tamin’ny 607 T.K. Toa mbola tsy teo izy rehefa natao fahirano voalohany i Jerosalema ka voagorobaka ny mandany. Iray volana teo ho eo tatỳ aoriana mantsy izy vao “tonga tao Jerosalema”, taorian’ny nitondrana an’i Zedekia Mpanjaka tany amin’i Nebokadnezara sy nanapotsirana ny masony.​—2Mp 25:2-8; Je 39:2, 3; 52:6-11.

Tany ivelan’i Jerosalema i Nebozaradana no nanome toromarika ny amin’ny fomba handravana an’ilay tanàna, izay nanomboka “tamin’ny andro fahafiton’ny volana fahadimy” (volana Aba). Nasainy norobaina ny zava-tsarobidy tao amin’ny tempoly, narodana ny manda, nentina ireo olona azo babo, ary navela tao an-tanàna ny sasany tamin’ireo olona ambany saranga. (2Mp 25:8-20; Je 39:8-10; 43:5, 6; 52:12-26) Toa “niditra tao Jerosalema” i Nebozaradana, telo andro taorian’izay, izany hoe ny fahafolon’ny volana. Nisafo an’ilay tanàna izy, ary avy eo nodorany ny tranon’i Jehovah sy ilay tanàna manontolo. (Je 52:12, 13) Nilaza i Josèphe fa nitovy tamin’ny andro nandoroana an’io tempolin’i Solomona io, izany hoe ny fahafolon’ny volana fahadimy, ny andro nandoroana an’ilay tempolin’i Heroda tamin’ny taona 70 A.K.​—Ny Adin’ny Jiosy, VI, 250 (iv, 5); VI, 268 (iv, 8); jereo ABA.

Nahazo baiko tamin’i Nebokadnezara i Nebozaradana mba hanafaka an’i Jeremia. Tsara fanahy taminy àry i Nebozaradana, ka namela azy hisafidy izay tiany hatao ary nilaza fa hikarakara azy. Nanome azy sakafo izy avy eo. Nitondra ny tenin’ny mpanjakan’i Babylona koa i Nebozaradana, rehefa nanendry an’i Gedalia ho governora hifehy an’ireo sisa tavela tao amin’ilay tany. (2Mp 25:22; Je 39:11-14; 40:1-7; 41:10) Nisy Jiosy hafa nataon’i Nebozaradana sesitany, dimy taona teo ho eo tatỳ aoriana, tamin’ny 602 T.K. Jiosy nandositra tany amin’ireo faritra manodidina angamba izy ireo.​—Je 52:30.