VOROMBOLA

[Heb.: tokkiyim (mr.)].

Vorona mareva-doko anisan’ny fianakaviamben’ny akoholahinala, ary mitovitovy habe amin’ny vorontsiloza. Mampiavaka ny lahiny (Pavo muticus sy Pavo cristatus) ny rambony tsara tarehy maitso mangirana sy mivolombolamena misy “masomasony” lehibe manga. Azony avelatra toy ny ravinala ilay izy, ka mipaka amin’ny tany ny andaniny roa. Ahetsiketsiny ilay izy ka mikasaosaoka sy mamiratra ireo volo mareva-doko. Manga somary maitso mangirana koa ny tendany sy tratrany. Tena tsara tarehy izy io ka efa hatry ny ela no be mpitia.

Nandeha lavitra isaky ny telo taona ny andian-tsambon’i Tarsisy nampiasain’i Solomona Mpanjaka, ka nitondra “volamena sy volafotsy sy ivoara sy rajako ary vorombola.” (1Mp 10:22) Nisy nankany Ofira (any amin’ny faritry ny Ranomasina Mena; 1Mp 9:26-28), fa nisy kosa “nankany Tarsisy” (azo inoana fa tany Espaina) (2Ta 9:21), ka nitondra an’ireo entana ireo, anisan’izany ny vorombola. Tsy tena fantatra àry hoe avy taiza ireo vorombola no nohafarana. Heverina fa avy any atsimoatsinanan’i Azia io vorona io, ka any Inde sy Sri Lanka no betsaka azy. Misy ifandraisany amin’ny hoe tôkei, izay anarany amin’ny teny tamoul tranainy, hono, ny hoe tokkiyim (heb.). Mety ho tany amin’izay toerana nifanaovan’i Inde varotra sy nijanonan’ny sambon’i Solomona tamin’ny diany nahazatra àry no nahazoany vorombola. Hoy koa i Frederick Drimmer: “Noheverin’ny mpandinika ny zavaboary nandritra ny taonjato maro fa tsy nisy vorombola tany Afrika, fa tany amin’ny faritra atsimo sy atsimoatsinanan’i Azia ihany. Niova hevitra anefa izy ireo tamin’ny 1936, satria nahitana vorombolan’i Congo [Afropavo congensis] tany Congo belge.”​—Ny Tontolon’ny Biby, 1954, Boky II, p. 988.

Milaza kosa ny sasany fa misy ifandraisany amin’ny ky, teny ejipsianina ilazana karazana rajako, ny hoe tokkiyim.