Fanontanian’ny mpamaky
● Nilaza tamiko ny vadiko tsy Vavolombelona fa miaraka amina vehivavy hafa izy. Antony marim-pototra hisaraham-panambadiana ve io teniny io?
Raha miaiky amin’ny Kristianina iray ny vadiny tsy Vavolombelona fa nijangajanga, dia mety hanana antony araka ny Soratra Masina hisarahana aminy izy. Afaka manambady indray ilay vady tsy manan-tsiny, raha tiany.
Misy antony maro azo isaraham-panambadiana tao amin’ny lalàna nomen’i Jehovah Andriamanitra ny firenen’ny Israely fahiny. (Deoteronomia 24:1, 2) Rava ny fanambadiana, rehefa nijangajanga ny iray amin’ny mpivady, na nanao firaisana tamin’ny lehilahy [ilay lehilahy], na tamin’ny vehivavy [ilay vehivavy], na niray tamin’ny biby. Tsy maintsy vonoina ho faty koa ilay nanota. (Deoteronomia 22:22-24; Levitikosy 18:22, 23) Notakin’ny lalàna anefa izao zava-dehibe izao: “Amin’ny tenin’ny vavolombelona roa na telo no hamonoana izay tokony ho faty; fa ny tenin’ny vavolombelona iray monja dia tsy hahafaty azy.” (Deoteronomia 17:6; 19:15; Nomery 35:30) “Tia fahamarinana sy rariny” i Jehovah, ka takiny ny hisian’ny porofon’ny vavolombelona rehefa mandamina raharaha toy izany, fa tsy hiantehitra amin’ny fiahiahiana fotsiny. (Salamo 33:5) Mihatra amin’ny fanamelohana ho faty io lalàna io, mazava ho azy, fa tsy amin’ny fisaraham-panambadiana.
Misy toe-javatra hafa koa anefa ao amin’ny lalàna, izay mampiseho fa tena ilaina ny porofo. Inona no tokony hataon’ny lehilahy iray, raha nahiahiny ho nijangajanga ny vadiny, kanefa nanda, sady tsy nisy vavolombelona? Soritan’ny lalàna ny zavatra tokony hatao. Nisy fiantraikany lehibe teo amin’ilay vehivavy izany, raha meloka izy, na teo amin’ny vadiny, raha tsy nanan-tsiny ilay vehivavy. Nentina teo anatrehan’ny mpisorona ilay vehivavy mba hotsaraina, ary nisy zavatra nasaina nataony, anisan’izany ny nisotro ranon-javatra manokana. Hiharan’ny sazin’Andriamanitra izy raha meloka, ka “hifezaka ny feny”, izany hoe hisy tsy mety eo amin’ny fivaviany, ka tsy ho afaka hiteraka intsony izy. (Nomery 5:12-31) Mazava ho azy fa tsy hovonoina ilay vehivavy nijangajanga amin’izay fotoana izay, na dia efa nosazin’Andriamanitra aza, satria nanda ny fiampangana azy izy, sady tsy nisy vavolombelona.
Inona kosa no azo atao ankehitriny, eo anivon’ny fiangonana kristianina? Misy porofo ahafahana misara-panambadiana, araka ny Soratra Masina, ve?
I Jesosy mihitsy no nilaza tamin’ny mpianany, fa rehefa manao porneia, na mijangajanga, ihany ny vadin’ny olona iray vao mahazo misaraka aminy izy, ary afaka manambady olon-kafa. (Matio 19:9) Mahazo misaraka amin’ny vadiny ve ny Kristianina iray, raha niahiahy fotsiny izy hoe nijangajanga ny vadiny? Tsia, satria mbola averina ao amin’ny Soratra Grika Kristianina ilay toro lalana teo aloha, dia ny hoe ilaina ny vavolombelona roa na telo, rehefa mandamina raharaha iray, mba hisian’ny rariny. (Jaona 8:17, 18; 1 Timoty 5:19; Hebreo 10:28) Raha ahiahy fotsiny àry ny an’ilay vehivavy, nefa mandà izany ilay lehilahy, sady tsy nisy vavolombelona hanamarina izany, dia tsy hanana antony marim-pototra hisarahana amin’ny vadiny izy, ka hanambady olon-kafa.
Mety hilaza anefa indraindray ny vady tsy vavolombelona fa nijangajanga izy. Mety hieboebo, ohatra, ilay lehilahy milaza izany, satria te hampalahelo ny vadiny. Mety hifidy ny hamela heloka ilay vehivavy. Ahoana anefa raha hitany fa tsy afaka na tsy tokony hanao izany izy? Porofo ampy hisaraham-panambadiana ve ny tenin’ilay lehilahy?
Tsy hoe nanala tsiny ny tenany ilay lehilahy eto, na nanda mafy fa tsy nijangajanga izy. Niaiky tamin’ny vadiny kosa izy fa nijangajanga, na dia tsy hanao izany eo anatrehan’ny fitsarana na olon-kafa aza izy mba hiarovany ny voninahiny. Inona no azon’ilay vehivavy atao?
Anisan’ny fiangonana kristianina madio izy, ka mety ho tsapany fa zava-dehibe ny handaminana ilay raharaha araka ny tokony ho izy. Ho azo antoka amin’izay, fa ‘tsy ho voaloto ny fandriany’, raha nisaraka tamin’ny vadiny izy, ka manambady olon-kafa. (Hebreo 13:4) Afaka manoratra taratasy ho an’ny anti-panahy àry izy, ka hilaza ao hoe niaiky taminy ny vadiny fa nijangajanga. Azony lazaina ao koa ny faniriany hisaraka aminy ara-dalàna sy araka ny Soratra Masina, araka ny Matio 19:9.
Handinika aloha ny anti-panahy, raha misy antony fantatra ilazana fa tsy nijangajanga akory ralehilahy. Hanaiky ny taratasy nosoniavin’ilay vehivavy izy ireo, raha tsy izany.
Mety hisy anefa hilaza hoe: ‘Ahoana raha mandainga ilay vehivavy, ka nanoratra hoe niaiky taminy ny vadiny fa nijangajanga, kanefa tsy nilaza izany akory izy?’ Tena fitaka lehibe tokoa ny zavatra toy izany. Nivavaka toy izao i Davida indray mandeha: “Nizaha toetra ny foko Hianao, namantatra ahy nony alina; nizaha toetra ahy tamin’ny memy Hianao, fa tsy nahita na inona na inona.” (Salamo 17:3) Ho fantatr’i Jehovah anefa ny teti-dratsy ataon’ny olona iray, ary tsy avelany hahita fahombiazana maharitra amin’izany ilay olona. Fantatr’i Jehovah àry ny zava-nitranga, raha misy vehivavy kristianina milaza hoe niaiky taminy ny vadiny fa nijangajanga. Hoy ny Baiboly: “Tsy misy zavaboary izay tsy mibaribary eo imasony, fa ny zavatra rehetra dia mihanjahanja sy miharihary eo imason’ilay manao ampamoaka antsika.”—Hebreo 4:13; Ohabolana 5:21; Jeremia 16:17.
Azon’ny anti-panahy apetraka eo am-pelatanan’i Jehovah ilay raharaha, raha tsy manana antony hiahiahiana ny zavatra nolazain’ilay vehivavy izy ireo. Ho tompon’andraikitra eo anatrehan’Andriamanitra ilay vehivavy, raha tena nijangajanga tokoa ny vadiny na tsia. Ny fijangajangana mantsy no antony araka ny Soratra Masina hahafahan’ilay vehivavy hisaraka aminy, na dia mety ho antony hafa aza no nahafahany nisaraka ara-dalàna.
[Loharanon-kevitra]
Nohavaozina