ny nandriany taminy, dia mitantara toy izao: “Telo taona teo ho eo izay, dia nanome fanomezana tsara tarehy ahy ny raiko ary nilaza tamiko hoe: ‘Tiako ny hahafantaranao fa malahelo mafy aho noho izay nitranga tamintsika.’ Fantatro ny tiany holazaina, ary nanaiky ny fialany tsiny aho. Mifanaraka tsara aminy aho izao.”

Mampalahelo anefa fa meloka maro no mandà amin’ny fomba hentitra ny heloka nataony na tsy miaiky afa-tsy ny sombiny kely amin’izany. Etsy andaniny koa, amin’ny fotoana itadiavan’ny vehivavy ory iray fanampiana, dia mety ho efa maty ilay nanao an-keriny taminy. Mbola ao foana anefa ny fahatezerana naterak’ilay nandrian’ny havany akaiky taminy. Na dia amin’ny toe-javatra toy izany aza, ireo izay manoro hevitra an’ilay niharam-pahavoazana dia afaka mitondra fanampiana ho azy. Voalohany indrindra, dia afaka manaiky izy ireo fa takatra tanteraka ny mahatonga azy ho tezitra. Ny porofon’izany dia ny fahatezeran’i Jehovah foana amin’ireo mpanota tsy mibebaka. — Jaona 3:36.

Azon’izy ireo atao koa anefa ny mampiseho amim-pahaiza-mandanjalanja amin’ilay vehivavy iresahany fa mampidi-doza ny tenany izy raha manaiky hotapahin’ny fahatezerana (Efesiana 4:26). Angamba ho tian’izy ireo ny hampieritreritra azy amin’ny fametrahana aminy amim-pahalemem-panahy, fanontaniana sahala amin’izao: “Mahasoa anao ve sa manimba anao ny fahatezerana? Moa ve tsy lehibe loatra ny fiheveranao an’ilay nanao an-keriny taminao ka misafoaka toy izao ianao? Heverinao ve fa tena afa-maina tamin’izany izy? Rehefa dinihina, moa ve tsy Jehovah no Mpitsara ny rehetra, na dia ireo manao ratsy mangingina aza?” — Salamo 69:5; Lioka 8:17; Romana 12:19.

Ilaina indraindray ny hanazavana ny teny voasoratra ao amin’ny Romana 12:21, nefa tsy hanao izany amin’ny fomba mandevilevy. Ilay mpanoro hevitra tokoa dia tsy mikendry ny hifehy ilay niharam-pahavoazana na hampihatra fanerena aminy, fa hanampy azy. Amin’izany, dia tsy mety ny hilazana aminy izay tokony ho tsapany, fa aleo lavitra mihaino azy mba hahafantarana izay tena tsapany, avy eo, amin’ny fametrahana aminy fanontaniana amim-pahamalinana, dia mitarika azy handini-tena sy hahatakatra ny antony ahatsapany fihetseham-po toy izany.

Raha mampiharihary ny teniny fa mahatsiaro tena ho meloka mafy izy, dia hety ny hanipihana fa ny fandrian’ny havana akaiky amin’ny zaza dia tsy tokony hisaina mihitsy ho fahadisoan’ilay zaza. Matetika ny ankizy kely no maneho ny firaiketam-pony amin’ny olon-dehibe amin’ny fomba samihafa, nefa tsy fantany mihitsy ny fahamaimaizan’ireo raha ny amin’ny lahy sy ny vavy. Momba izany, ilay boky hoe Ny ankizy tsy milaza na inona na inona (anglisy) dia manao izao fanamarihana izao: “Tsy irin’ny ankizy mihitsy hiseho amin’ny firaisan’ny lahy sy ny vavy ny fifankazarana sy ny firaiketam-po. Rehefa misy fandrian’ny havana akaiky, dia ilay olon-dehibe no mandika amin’ny fomba diso ny fanirian’ilay zaza amin’ny ilain’ny tenany.”

Azo antoka fa izay niharan’ny famelezana momba ny lahy sy ny vavy fony fahazaza dia afaka mino mafy fa takatr’Andriamanitra ny mahazo azy ka horaisiny amim-pitiavana izy. Jehovah tokoa dia vonona aza ny hamela ireo izay nanao fahadisoana lehibe — ka izany dia azo antoka fa tsy hita amin’ny zaza nofitahina — raha mibebaka sy miova fitondrantena izy ireny. — I Korintiana 6:9-11.

Ny fiheverana mijery ny zavatra tena misy

Tsy mora akory ny manampy ireo izay nikorontan-tsaina noho ny fandonana mafy ara-pihetseham-po. Izany akory tsy adidy mety ho vita ao anatin’ny minitra vitsivitsy ao amin’ny Efitrano Fanjakana feno hika iray. Mba hahatongavana amin’izany, dia ilaina ny faharetana, ny fitiavana, ny hatsaram-po, ny fiezahana miverimberina, ary indrindra fa ny fotoana. Tsy misy fanasitranana mahagaga akory. Ilaina àry ny hifanakalozana hevitra sy ny hivavahana be dia be mba hanampiana olona iray mikorontan-tsaina hahita indray ny fifandanjany ara-pihetseham-po. Mazava ho azy fa tsy hanjavona akory ny fahatsiarovana ilay loza, nefa ho afaka hianatra hiaina amin’izany ilay niharam-pahavoazana.

Ny vehivavy kristiana iray nahita an’io zava-manahirana io dia manazava toy izao: “Misy fotoana ahatsiarovako tena ho tsy mendrika foana. Miteny anakampo anefa aho fa tsy toy izany, ary mandrakariva dia mihena izany amin’ny faran’ny andro.” Nanambara toy izao ny anankiray hafa: “Ny Soratra masina dia nampianatra ahy hamela heloka, hanampy ny mpiara-belona amiko sy tsy hitsetra ny tenako.” Nanampy teny toy izao ny fahatelo: “Nampahafantarin’izy ireo ahy fa tia ahy foana Jehovah (...). Fantatro izao fa ho afaka handresy ny zava-manahirana ahy rehetra aho noho ny fanampian’i Jehovah.” — Salamo 55:22.

Fanafodiny raikitra

Nandritra ny fivahiniany teto an-tany, Jesosy dia nanasitrana tamin’ny fomba mahagaga ireo nanan-kilema ara-batana, toy ny ‘mandringa sy ny kilemaina’. (Matio 15:30.) Ao anatin’ny fandaharan-javatra vaovao haorina tsy ho ela, dia haverimberina imbetsaka dia imbetsaka io fahagagana io, mandra-panjavon’izay rehetra mety ho soritry ny aretina. — Isaia 33:24.

Fanontanian’ny mpamaky

◼ Raha meloka ho nanao fahadisoana lehibe ny zanaky ny loholona iray, tokony hotsoahina avy hatrany avy amin’izany ve fa tsy mahafeno intsony ireo fepetra takina mba hijanonana eo amin’ny raharahany ny rainy?

Tsy hoe tsy mendrika “avy hatrany” akory ny rahalahy iray satria manan-java-manahirana lehibe ny zanany lahy na ny zanany vavy mbola tsy ampy taona. Tokony hoheverina ny anton-javatra rehetra tafiditra mba hahafantarana raha mbola mahafeno ny fepetra takina amin’ny loholona foana izy.

Fantatsika ao amin’ny Titosy 1:6 fa ny loholona dia tokony ‘tsy hanan-tsiny [tsy hanana antony hiampangana azy, MN]’ sy hanana “zanaka mino izay tsy mba ampangaina ho mpanaram-po amin’ny ratsy na ho maditra”. (Jereo I Timoty 3:4.) Mifikitra amin’io toetra mampiavaka io ny Vavolombelon’i Jehovah.

Noho izany antony izany, “Ny Tilikambo Fiambenana” tamin’ny 1 martsa 1984 dia nanipika fa ny