Fampielezana ny Fahamarinana avy ao Amin’ny Baiboly any Portogaly

AVY any Caminha, any avaratra, ka hatrany Vila Real de Santo Antônio, any atsimo, dia lakana fitondra manarato miloko isan-karazany an’arivony maro no miparitadritaka eo amin’ny moron-dranomasina atlantikan’i Portogaly izay mirefy 800 kilaometatra. Ireo mpanarato dia ‘nidina an-dranomasina ka nandeha tamin’ny sambony’ hatramin’ny taonjato maro, ka nahatonga ny hazandrano ho ny sakafo fototra ho an’ny Portogay maro. — Salamo 107:23.

Hatramin’ireo 70 taona lasa, dia nitranga ny karazana fanaratoana hafa tany Portogaly. Be atao tamin’ny fitondrana ny vaovao tsara tany amin’ny hazandrano ara-panoharana an’aliny maro ny Vavolombelon’i Jehovah. (Matio 4:19). Tamin’ny May 1995, dia nisy tampon’isan’ny mpitory ilay Fanjakana 44 650 — amin’ny ara-keviny dia Vavolombelona 1 isaky ny mponina tokony ho 210. Any amin’ny tanàna sasany, dia antsasak’izany.

Amin’izany mpiasa maro be izany, ny faritany fanaovana fanambarana any amin’ny faritra maro dia voasa isan-kerinandro eo ho eo. Araka izany, ireo Vavolombelona portogay dia tena kinga amin’ny fampiasana tari-dresaka samy hafa mba hizarana ny fanantenany avy ao amin’ny Baiboly amin’ny hafa. Eny, takatr’izy ireo ny maha-zava-dehibe ny fampahafantarana ny fahamarinana avy ao amin’ny Baiboly amin’ny hafa amin’izay fomba rehetra azo atao. — 1 Korintiana 9:20-23.

Fanampiana ireo izay mirona ho amin’ny fivavahana

Araka ny fanisam-bahoaka tamin’ny 1991, dia 70 isan-jaton’ireo 18 taona na mihoatra any Portogaly no milaza tena ho Katolika Romana. Na dia izany aza, ny fahalalana ny Baiboly dia latsaka ambany eo amin’ny vahoaka. Ilay gazety hoe Jornal de Notícias dia nanamarika toy izao: “Izao no iray amin’ireo loza lehibe indrindra ao amin’ny tontolon’ny Katolika: ny tsy fahalalana ny Baiboly!” Nahoana no izany no izy? Ilay gazety portogay hoe Expresso dia nanondro ny valiny. Raha nitatitra ny fivorian’ny pretra niisa 500 tao Fátima ilay gazety, dia nilaza toy izao: “Araka an’ireo mpitondra fivavahana, dia tena ilaina ny hanafahan’ny pretra tena amin’ny asa maro tsy misy farany mba hahafahany hanorina indray ny toerany amin’ny maha-‘mpitondra hafatra’ fotsiny ihany. (...) Raha mitory ny Filazantsara amin’ny fanahiny rehetra ny pretra, dia tsy hanam-potoana amin’ny raharaha hafa na inona na inona.”

Mifanohitra amin’izany fa ny Vavolombelon’i Jehovah any Portogaly dia be atao amin’ny fampahafantarana ny fahamarinana avy ao amin’ny Baiboly amin’izay fomba rehetra azo atao. Ho vokany, dia Katolika tso-po maro no mahazo fahalalana ny Baiboly.

I Carlota dia Katolika be fandavan-tena ary mpikambana tao amin’ny antokona tanora tao amin’ny fikambanana ara-pivavahana iray. Afa-tsy izany koa, izy dia mpampianatra tao amin’ny akanin-jaza izay niasan’i Antônio, Vavolombelona iray. Amin’ny maha-mpisava lalana maharitra, na mpanompo manontolo andro azy, i Antônio dia niezaka foana niresaka tamin’ny mpiara-niasa taminy ny amin’ny Baiboly nandritra ny ora fisakafoana. Indray andro, dia nanontany azy momba ny finoana ny afobe mirehitra sy ny fivavahana amin’i Maria, i Carlota. Nasehon’i Antônio azy izay ampianarin’ny Baiboly momba ireo loha hevitra ireo, ary izany no fiantombohan’ny dinidinika ara-baiboly maro. Rehefa nanatrika voalohany ny fivoriana tao amin’ny Efitrano Fanjakana teo an-toerana i Carlota, dia tohina lalina. Kanefa, nifanindry tamin’ny ora fivorian’ilay fikambanana ara-pivavahana nisy azy ny ora fivoriana. Takany fa tsy maintsy nanao fanapahan-kevitra izy. Inona no hataony?

Novorin’i Carlota ilay antokona tanora manontolo ary nohazavainy avy tao amin’ny Baiboly hoe nahoana izy no niala. Nanakiana ny fanapahan-keviny ny rehetra, afa-tsy ankizivavy iray nantsoina hoe Stela, izay nihaino tamim-pitandremana tokoa. Rehefa niresaka taminy i Carlota taoriana kelin’izay, dia nametraka fanontaniana maro ny amin’ny fiandohana sy ny zava-kendren’ny fiainana i Stela. Nanome azy ilay boky hoe La vie: comment est-elle apparue? Évolution ou création?a i Carlota ary nanomboka fampianarana Baiboly niaraka taminy.

Teo anelanelan’izay, dia nanao fandrosoana ara-panahy tsara dia tsara i Carlota, natao batisa tamin’ny Jona 1991, ary nanomboka nanompo tamin’ny naha-mpisava lalana maharitra izy enim-bolana tatỳ aoriana. Tamin’ny May 1992 dia nivady izy sy Antônio, ka nanohy ny asan’ny mpisava lalana niaraka tao amin’ny kongregasiona teo amin’ny manodidina azy ireo izay nila fanampiana bebe kokoa. Ary i Stela? Natao batisa izy tamin’ny May 1993 ary, ankehitriny, dia manompo amin’ny maha-mpisava lalana maharitra.

Tia fivavahana fatratra i Francisco tanora. Isan’alahady dia nanatrika ny Lamesa tamin’ny maraina sy ny fanaovana toko sapile tamin’ny tolakandro izy. Nanompo tamin’ny naha-mpiserivy izy, ka nanampy an’ilay pretra nandritra ny Lamesa. Efa nivavaka tamin’Andriamanitra aza izy mba hanaovana azy ho “masindahy” indray andro any!

Naniry tokoa hanana Baiboly iray i Francisco, ary indray andro, dia nampindrana azy ny namana iray. Gaga izy nahita fa manana anarana Andriamanitra, dia hoe Jehovah. (Eksodosy 6:3; Salamo 83:18). Rehefa namaky tao amin’ny Eksodosy 20:4, 5 izy fa mandrara ny fampiasana sary amin’ny fanompoam-pivavahana Andriamanitra, dia vao mainka gaga izy! Rehefa hitany fa feno sary ny fiangonana, dia nivavaka tamin-kafanam-po tamin’Andriamanitra izy mba hanampy azy hahatakatra izany fisafotofotoana rehetra izany. Andro maromaro tatỳ aoriana, dia nifanena tamin’ny mpiara-nianatra taminy taloha izy ary nanontany azy io hoe nahoana izy no nandao ny fianaran-kariva.

“Manatrika fianaran-kariva tsara kokoa aho ankehitriny”, hoy ilay namany namaly.

“Fianarana inona izany, ary inona no ianaranao?” hoy i Francisco nanontany. Tsy nampoiziny velively ny valin-tenin’ilay namana.

“Mianatra ny Baiboly any amin’ny Efitrano Fanjakanan’ny Vavolombelon’i Jehovah aho”, hoy ilay namana taminy. “Tianao ve ny hiaraka amiko hankany?”

Saika tsy nino izay zavatra hitany tamin’ny fanatrehany fivoriana voalohany i Francisco — endrika falifaly sy feno tsiky; olona miresaka amin’izy samy izy amin-kafanana sy amim-pisakaizana; ankizy miara-mipetraka amin’ireo ray aman-dreniny sady mihaino amim-pitandremana izay voalaza.

“Teo aho, vahiny tanteraka, ary nahatsapa ny tenako ho toy ny anisan’ilay fianakaviana!” hoy i Francisco nihiaka. Manatrika tsy tapaka fivoriana izy hatramin’izay. Ankehitriny i Francisco dia manompo amin’ny maha-loholona ao amin’ny kongregasiona, ary mifaly amin’ny fampanantenana ilay Fanjakana lehibe ao amin’ny Tenin’Andriamanitra izy sy ny vadiny ary ny zanany roa.

Fizarana ny fahamarinana amin’ny havana

Nahazo vokatra tondraka amin’ny hazandrano ara-panahy i Manuela, mpisava lalana maharitra iray any amin’ny faritr’i Lisbonne, noho ny faharetany amin’ny fanaovana fanambarana amin-katsaram-panahy amin’ny rehetra, tafiditra amin’izany ny havana. Anisan’izy ireny ny anadahiny ara-nofo, i José Eduardo, izay nanaraka fiofanana tamin’ny arts martiaux sy ny fampiasana fitaovam-piadiana. Nandika lalàna imbetsaka aoka izany izy, hany ka nentina teo amin’ny fitsarana tamin’ny farany tamin’ny fiampangana 22 ary nomelohina 20 taona am-ponja. Nahery setra aoka izany izy, hany ka na dia ireo mpiara-nigadra taminy aza natahotra azy, ary notazonina tao amin’ny efitrano kely nambenana mafy izy.

Nandritra ny fito taona dia nitsidika an’i José Eduardo tamim-paharetana i Manuela, nefa nanda ny hafatry ny Baiboly nentiny foana izy io. Tamin’ny farany, rehefa navoaka ilay boky hoe La vie: comment est-elle apparue? Évolution ou création?, dia nanaiky handray azy io izy, ary natomboka ny fampianarana Baiboly iray. Avy hatrany dia nanao fiovana goavana teo amin’ny fitondran-tenany izy. Herinandro tatỳ aoriana, dia nanao fanambarana manokana tamin’ny mpigadra 200 izy, ary ny herinandro nanaraka, dia tamin’ny 600 hafa. Nahazo lalana mihitsy aza izy hitsidika mpiara-nigadra tany amin’ny fitambaran-trano hafa tao amin’ilay fonja. Noho ny fiovana niharihary teo amin’ny fitondran-tenany dia nahena ho 15 taona ny saziny. Rehefa avy nahavita 10 taona izy, dia nafahana ka natao sazy mihantona. Dimy taona no lasa hatramin’izay, ary Vavolombelon’i Jehovah vita batisa i José Eduardo ankehitriny, manompo amin’ny maha-mpanampy amin’ny fanompoana ao amin’ny kongregasiona eo an-toerana. Tena ilay voalaza hoe “ny amboadia hiara-mitoetra amin’ny zanak’ondry” izany! — Isaia 11:6.

Noho ny ezaka nitohy nataon’i Manuela tamin’ny fanaovana fanambarana tao amin’ny fianakaviany, dia nanana ny fifaliana nanampy ny vadiny sy mpikambana efatra hafa tamin’ny fianakaviany hanjary harisika amin’ny fanompoana an’i Jehovah izy. Mpanampy amin’ny fanompoana ny vadiny ankehitriny.

“Horoahiko amin’ny daka sy ny karavasy izy ireo”

Nonina tany amin’ny faritanàna nanamorona an’i Lisbonne i Maria do Carmo rehefa nitsidika azy ny Vavolombelona. Tiany izay reny ary nanontany ny vadiny, i Antônio, izy raha afaka mianatra Baiboly ao an-tokantranon’izy ireo. “Aza mieritreritra an’izany akory!” hoy izy namaly. “Raha sanatria aho ka mahita Vavolombelon’i Jehovah ato an-tranontsika, dia horoahiko amin’ny daka sy ny karavasy izy ireo.” I Antônio dia marihina fa mpampianatra karate sady efa tepana mainty, troisième dan. Koa nanapa-kevitra ny hanao ny fianarany Baiboly any amin’ny toeran-kafa i Maria do Carmo.

Taoriana kelin’izay, dia tsy maintsy nandeha tany Angletera i Antônio momba ny fianarana karate naharitra valo andro, ary nasisik’i Maria do Carmo tamim-pitandremana tao anatin’ny valiziny ilay zavatra vita an-tsoratra hoe Ny Bokiko Misy Fitantarana avy ao Amin’ny Baiboly.b Koa satria nanana fotoana lava i Antônio nandritra ny diany, dia novakiny ilay boky. Tamin’ny dia niverina, ny rivotra mahery iray dia nanozongozona mafy an’ilay fiaramanidina, ary sahirana izy nipetraka. Sambany teo amin’ny fiainany no nivavahan’i Antônio tamin’i Jehovah.

Rehefa tonga tany an-trano i Antônio, dia nanasa azy ho any amin’ny fivoriana ilay Vavolombelona izay nitarika ny fampianarana niaraka tamin’ny vadiny. Nanaiky izy ary hitany fa tena sariaka ny olona rehetra. Natao ny fandaharana ho amin’ny fampianarana Baiboly, ary tao anatin’ny fotoana fohy dia fantatr’i Antônio fa tsy maintsy nanao fanapahan-kevitra sasany izy. Ny niafarany dia nijanona tsy nampianatra karate intsony izy ary nanomboka nampianatra ny mpianany ny fomba iainana amim-pihavanana ankehitriny sy mandrakizay. Ny iray tamin’izy ireo, tepana mainty koa, dia Kristiana vita batisa ankehitriny.

Raha ny amin’i Antônio, dia natao batisa izy tamin’ny Aprily 1991. Ny ampitson’ny andro nanaovana batisa azy, dia nanomboka nanompo tamin’ny naha-mpisava lalana mpanampy izy. Enim-bolana taoriana kelin’izay, dia nanomboka nanompo tamin’ny naha-mpisava lalana maharitra izy, ary tsy ela dia nitarika fampianarana Baiboly 12 tany an-tokantrano. Tamin’ny Jolay 1993 dia notendrena ho mpanampy amin’ny fanompoana tao amin’ny kongregasiona izy.

Any amin’ny faritany voasa matetika

Any amin’ny faritra maro ao amin’ilay tany, dia voasa isan-kerinandro eo ho eo ny faritany. Ahoana no hanohizan’ireo Vavolombelona ny raharahany amin’ny maha-“mpanarato” azy amin’ny fomba ahitam-bokatra?

I João dia niezaka nifandray tamin’ny olona rehetra tao amin’ny tokantrano rehetra. Rehefa nitsidika vehivavy iray izy, dia nanontany raha nisy olona hafa koa nonina tao amin’ilay trano. Namaly ilay vehivavy fa nonina tao ny vadiny sy ny zanany roa lahy, nefa tsy ho mora ny hifandray amin’izy ireo noho izy ireo niasa ary tsy ao an-trano raha tsy ny hariva. Koa lasa i João ary nitsidika ny hafa teo amin’ilay faritra. Tokony ho adiny iray sy sasany taoriana kelin’izay, dia nanatona azy ny lehilahy iray.

“Nilaza ianao fa naniry hiresaka tamiko”, hoy ilay lehilahy tamin’i João. “Lazao amiko, aza fady, izay tadiavinao.”

“Miala tsiny fa tsy mahafantatra anao aho”, hoy i João namaly, azon’ny fahatairana. “Iza moa ianao?”

“Antônio no anarako, ary amin’itỳ arabe itỳ no misy ny tranoko. Nilaza tamin’ny reniko, hono, ianao fa naniry hiresaka tamin’ny sasany amin’ny fianakaviana, koa tonga aho mba hahalala izay tadiavinao.”

Nanao fanambarana feno tamin’i Antônio i João ary nanomboka fampianarana Baiboly niaraka taminy. Taorian’ny nianarana fanindroany, dia nanontany i Antônio raha azo atao indroa isan-kerinandro ny fianarana. Efa-bolana monja tatỳ aoriana, dia niaraka tamin’i João izy ary nanomboka nitory ny vaovao tsara teny amin’ny arabe nisy ny tranony. Telo volana taoriana kelin’izay, dia natao batisa izy. Tsy ela izay, ny reniny koa dia nanomboka nianatra Baiboly. Zava-dehibe toy inona moa ny fiezahana hiresaka amin’ny mpikambana rehetra ao an-trano eny amin’ny fanompoana!

Ireo fanandraman-javatra mampientana ireo dia mampiseho fa mbola misy fanaratoana ara-panahy betsaka tokony hatao ao amin’ireo ranon’i Portogaly. Nitahy ireo Vavolombelona miasa mafy any tamin’ny fampianarana Baiboly mandroso an’arivony maro i Jehovah. Raha mbola manohy mitady fomba maro kokoa hatrany hampahafantarana ny fahamarinana ao amin’ny Baiboly amin’ny rehetra izy ireo, ny tenin’ny apostoly Paoly tamin’ny Kristiana tany Filipy dia tanteraka marina any Portogaly amin’izao andro izao: “Amin’ny atao rehetra, (...) Kristy no torina”. — Filipiana 1:18.

[Fanamarihana ambany pejy]

[Sarintany, pejy 23]

(Jereo ny gazety)

ESPAINA

PORTOGALY

[Sary, pejy 24, 25]

Mampiasa ny fahafahana rehetra ny Vavolombelona any Portogaly mba hampahafantarana ny fahamarinana ao amin’ny Baiboly