Watchtower LAIBULALE UWA PA INTANETI
Watchtower
LAIBULALE UWA PA INTANETI
Cimambwe-Lungu
  • BAIBO
  • MPAPULO
  • KULONGANA
  • nwt Ukutendeka 1:1-50:26
  • Utandiko

Kutaaya vidyo pali vino mwasoolola

Awe icumi catala, vidyo wakaana ukuloleka

  • Utandiko
  • Baibo Uwa Malembo ya Nsi Ipya
Baibo Uwa Malembo ya Nsi Ipya
Utandiko

UTANDIKO

1 Pa kutandika Leza waumvile iyulu ni nsi.

2 Pano nsi pataali nanti acimwi, nupya pali imfinzi papela ya manzi, nu mupasi wakwe Leza wazingulukanga papela ya manzi.

3 Leza walanzile ati: “Kakuye uluswepo.” Lyene kwizile ikuya uluswepo. 4 Pa cisila, Leza waweni ukuti uluswepo lwali ningo, nupya wapaatwile uluswepo uku mfinzi. 5 Leza watemiile uluswepo ukuti Umusanya, lelo imfinzi waitemiile ukuti Usiku. Nupya kwali manguzi na katondo, pa wanda wa kutandikilako.

6 Leza walanzile ati: “Kakuye ulwelele pakasi ka manzi, nupya manzi kayapaatukane paili.” 7 Lyene Leza wapanzile ulwelele nu kupaatukanya manzi aali pisika ya lwelele ukufuma uku manzi ali papela ya lwelele. Nupya vivyo kwene avino cali. 8 Leza watemiile ulwelele ati Iyulu. Nupya kwali manguzi na katondo, pa wanda wakwe ciili.

9 Lyene Leza walanzile ati: “Amanzi ali pisika li yulu kayakolongane pa ncende yonga, nupya kapaye umusili uume.” Nupya vivyo kwene avino cali. 10 Leza watemiile umusili uume ukuti insi, lelo amanzi aakolongine wayatemiile ukuti ya Yemba. Nupya Leza waweni ukuti cazipa. 11 Lyene Leza walanzile ati: “Insi kimezye isote ni vimelwa ivikakwata imbezu, ni miti ikaseeka ivizao ukulingana ni misango ya viko iyaseeka ivizao ivyakuti vyakwata ni mbezu pano nsi.” Nupya vivyo kwene avino cali. 12 Nupya insi yatandike ukumezya isote, vimelwa ivikakwata imbezu ni miti ikaseeka ivizao nu kukwata imbezu kulingana ni misango ya viko. Lyene Leza waweni ukuti cazipa. 13 Nupya kwali manguzi na katondo pa wanda wakwe citatu.

14 Lyene Leza walanzile ati: “Kakuye ivikapeela uluswepo umu lwelele pakuti vyapusanya insita ya musanya nu usiku, nupya vilaya ivimanyililo vya nsita zya mu mwaka, amanda ni myaka. 15 Vilaaka umu lwelele pakuti vipeele uluswepo pano nsi.” Nupya vivyo kwene avino cali. 16 Nupya Leza wapanzile ivya kupeela uluswepo viili ivikalamba, conga icikalambapo i ca kupeela uluswepo umusanya, cuze icinonopo i ca kupeela uluswepo usiku, alino ni ntanda. 17 Fwandi Leza wavisile umu lwelele pakuti vyapeela uluswepo pano nsi 18 alino nu kwaka umusanya nu usiku nu kupaatukanya uluswepo ni mfinzi. Lyene Leza waweni ukuti cazipa. 19 Nupya kwali manguzi na katondo, pa wanda uwalenga 4.

20 Lyene Leza walanzile ati: “Kamuye ivya umi umu manzi, ni vikapapuka kavyapapuka umu lwelele.” 21 Nupya Leza waumvile ivya umi ivikalamba ivya muli yemba, ni vya umi vyonsi ivikapita umu manzi ukulingana ni misango ya viko na vyonsi ivikapapuka ukulingana ni misango ya viko. Nupya Leza waweni ukuti cazipa. 22 Lyene Leza wavipaazile ati: “Vyalanini muvule nupya muzuule muli yemba, nupya ivikapapuka vivule pano nsi.” 23 Nupya kwali manguzi na katondo, pa wanda uwalenga 5.

24 Lyene Leza walanzile ati: “Umu nsi kamuye ivya umi ukulingana ni misango ya viko, iviteekwa ni vinyama ivikasela ni vinyama vya mu mpanga kulingana ni misango ya viko.” Nupya vivyo kwene avino cali. 25 Nupya Leza waumvile ivinyama vya mu mpanga ukulingana ni misango ya viko, ni viteekwa kulingana ni misango ya viko, ni vinyama vyonsi ivikasela kulingana ni misango ya viko. Nupya Leza waweni ukuti cazipa.

26 Lyene Leza walanzile ati: “Katupange umuntu umu cata citu, aakoline naswe, nupya ateeka inswi ni vya umi ivikapapuka ni viteekwa nu kuteeka insi yonsi, alino ni vinyama vyonsi ivikasela pano nsi.” 27 Nupya Leza waumvile umuntu umu cata cakwe, mu cata cakwe Leza amuno wamuumbiile, waumvile umonsi nu mwanaci. 28 Nupya Leza wayapaazile nu kuyanena ati: “Vyalanini nu kuvula, mukumane* insi nupya mwaisakamala, nupya mwateeka inswi zya muli yemba ni vya umi ivikapapuka ni vinyama vyonsi ivya umi.”

29 Lyene Leza walanzile ati: “Namupeela ivimelwa ivikakwata imbezu ivyaya umu nsi yonsi ni miti yonsi ikaseeka ivizao. Vimaya ivyakulya vinu. 30 Ni vinyama vyonsi ivya mu mpanga na vyonsi ivikapapuka ni vya umi vyonsi ivyaya pano nsi, navipeela ivimelwa vyonsi ukuti avino vyalya.” Nupya vivyo kwene avino cali.

31 Pa cisila, Leza waweni ukuti vyonsi vino waumvile ivizipa sana. Nupya kwali manguzi na katondo pa wanda uwalenga 6.

2 Vikwene avino Leza wamazile ukuumba mayulu, insi na vyonsi ivyayamo. 2 Lino uwanda uwalenga 7 wafisile, ala Leza watamala umulimo uno waombanga, nupya watandike ukupuuza pa wanda uwalenga 7 ku milimo yonsi ino waombanga. 3 Nupya Leza wapaazile uwanda uwalenga 7 nu kuulenga ukuya uwa muzilo, pano pa wanda kwene uwo ali pano Leza watandike ukupuuza uku milimo yakwe yonsi iya kuumba, kulingana na vino walondanga.

4 Likwene ali lyasi ilikalanda pa mayulu ni nsi umu nsita ino vyaumvilwe, mu wanda uno Yeova* Leza waumvile iyulu ni nsi.

5 Alanga kutali kuye ivimelwa ivili vyonsi pano nsi nanti imiti yuze, pano ala Yeova Leza atatala waleta imvula pano nsi nupya kutaali umuntu uwa kulima umusili. 6 Kungwi wakatukanga umu musili nu kulenga umusili onsi kuti uombe.

7 Nupya Yeova Leza wapanzile umuntu ukufuma uku lukungu lwa mu musili, nupya umu mpuno zyakwe wapuusilemo umuza wa umi, nu muntu wizile aya uwa umi. 8 Lyene Yeova Leza walimile icalo umu Edeni, lwa ku ufumondaka; amuno wisile nu muntu wino wapanzile. 9 Nupya Yeova Leza wamezizye imiti yonsi iyalolekanga ningo, iyaseekanga ivizao ivisuma ivyakulya alino nu muti wa umi uwali pakasi ka calo, nu muti wa kumanya icisuma ni ciipe.

10 Lyene kwali uluzi ulwafumile umu Edeni ulwakontelelanga icalo, nupya ukufuma mumu lwaile ilwankanikana umu nguzi 4. 11 Izina lya luzi lwa kutandikilapo a Pisyoni; ali luno lwazinguluka impanga yonsi iya Havila iyakwata goldi. 12 Goldi iyaya umu mpanga iyo iisuma. Nupya mwaya ni vinunkile ivikaamwa ukuti delyamu alino na mawe aakaamwa ukuti onikisi. 13 Izina lya luzi lwakwe ciili a Gihoni; ali luno lwazinguluka impanga yonsi iya Kusyi. 14 Uluzi lwakwe citatu a Hidekeli;* ali luno lwaya ku ufumondaka wa mpanga ya Asilya. Nu luzi ulwalenga 4 a Yufuleti.

15 Yeova Leza wasenzile umuntu nu kumwika umu calo ca Edeni pakuti aalimamo nu kucisakamala. 16 Nupya Yeova Leza wapeezile umuntu isunde ilyakuti: “Ungalya uku miti yonsi ili umu calo. 17 Lelo utafwile ukulya ku muti wa kulenga kumanya icisuma ni ciipe, pano pa wanda uno ulalyako ulafwa.”

18 Lyene Yeova Leza walanzile ati: “Cisi ningo uku muntu ukutwalilila ukuya wenga. Nimamupangila uwa kumwazwa uwakuti aye cuzakwe.” 19 Lyene Yeova Leza wapanganga inyama zya mu mpanga zyonsi ukuomvya umusili kumwi ni vya umi vyonsi ivikapapuka, nupya watandike ukuvitwala uku muntu pakuti alole mazina yano angavitemela; nupya izina lino watemela ica umi conga na conga, iliizile iliya ali zina lya cintu cico. 20 Fwandi umuntu watemiile iviteekwa vyonsi mazina ni vya umi ivikapapuka ni vinyama vyonsi ivya mu mpanga, lelo ataakweti muze uwa kumwazwa. 21 Yeova Leza walenzile umuntu ukulaala utulo twa mfwa, nupya lino waizi, Leza watozile ulumbazo longa uku muntu wiyo nu kucilikapo umunyefu. 22 Lyene Yeova Leza wapanzile umwanaci ukuomvya ulumbazo lulo, nupya wamutwazile uku monsi.

23 Lyene umonsi walanzile ati:

“Wii ifupa ukufuma umu mafupa yane

Nupya umunyefu ukufuma umu munyefu wane.

Amaamwanga ukuti Umwanaci,

Pano uku monsi akuno wafumile.”

24 Pa mulandu kwene uu umonsi alasya isi na nyina nu kuilundanya* uku muci wakwe, nupya yoili yalaya umwili onga. 25 Nupya yoili kwene umonsi nu muci iikalanga tupu; lelo yatuvwanga insonyi.

3 Lyene inzoka i yali icenjelesye pa nyama zyonsi izya mu mpanga zino Yeova Leza wapanzile. Yanenyile umwanaci iti: “Uzye i cacumi Leza wamunena ukuti mutalya ku miti yonsi ya mu calo?” 2 Umwanaci waswike inzoka ati: “Tungalya vizao vya ku miti ya mu calo. 3 Lelo ku vizao vya ku muti uwa pakasi ka calo, Leza watunena ati: ‘Mutaalyako, nupya mutaalemako; pano mulafwa.’” 4 Inzoka nayo yanenyile umwanaci iti: “Awe mutalafwa. 5 Pano Leza wamanya ukuti pa wanda uno mulalyako, amanso inu yalayulika, mulaya wakwe Leza, nupya mulamanya icisuma ni ciipe.”

6 Lyene umwanaci waweni ukuti ivizao ivyali ku muti uwo vyali ivisuma ukulya nupya vyalolekanga ningo, ee vyalolekanga ningo. Fwandi wakulwile nu kutandika ukulya. Nupya pa cisila wapeezileko iya lino wali nawe, nawe waliile. 7 Lyene manso yao yayuliike, nupya iilwike ukuti yali tupu. Yasumile mafwa nu kuzwala pakuti yatiikala tupu.

8 Pa cisila yuvwile izwi lyakwe Yeova Leza, ala akupita umu calo umu nsita ya manguzi, lyene umonsi nu muci yafisime umu miti ya mu calo pakuti Yeova Leza atayalola. 9 Nupya Yeova Leza watwalilile ukwama umonsi ala akuti: “Aekwi kuno uli?” 10 Lino papisile insita waswike ati: “Inuvwa izwi linu umu calo, lelo inatiina pano nalindi tupu, acino inafisamila.” 11 Leza nawe wamuzizye ati: “A weni uwali wakunena ukuti uli tupu? Uzye watulya ku cizao cino nakunenyile ukuti utaalya?” 12 Umonsi nawe waswike ati: “Umwanaci wino mwampeezile ali wampeela icizao ca ku muti uwo, nani inalya. 13 Lyene Yeova Leza uzizye umwanaci ati: “I cani cino wacita?” Umwanaci nawe waswike ati: “Inzoka iyambepa, nani inalya.”

14 Lyene Yeova Leza wanenyile inzoka ati: “Pa mulandu wakuti wacita vii, wemo watiipwa pa viteekwa vyonsi na pa nyama zyonsi izya mu mpanga. Umapitilanga pa lunda, nupya ulaalya ulukungu umi wako onsi. 15 Nupya nimaika ulwani pali wewe na pa mwanaci, alino na pa mwanako nu mwanakwe. Alakufwamfwanta umutwe, nupya naawe ulamuluma ku cintunta.”

16 Leza wanenyile umwanaci ati: “Ndalenga uwauvwa sana ukali lino uli pa ukulu; ulauvwa ukali pa kukwata umwana, nupya ulaalondesya ukuya nu wako, nawe alaakutungulula.”

17 Nupya Leza wanenyile Adamu* ati: “Pa mulandu wakuti uvwila umuci wako nu kulya icizao ca ku muti uno nakunenyile ukuti, ‘Mutaalyako,’ umusili watiipwa pa mulandu wako. Wakulacula pa kuzana ivyakulya umi wako onsi. 18 Umusili ulaakumezezya imyunga ni vikoona, nupya ulaalya ivimelwa vya mu calo. 19 Ulaakailwa pa kuzana icakulya suka uce uswilile uku musili, pano akuno wafumile. Wewe lukungu nupya ku lukungu akuno ulaswilila.”

20 Pa cisila Adamu watemiile umuci ukuti Eva,* pano uwali nu kuya nyina wa yantu yonsi. 21 Nupya Yeova Leza wapangiile Adamu nu muci wakwe ivyakuzwala ivitali ukuomvya impapa ya nyama, vino yaali nu kulazwala. 22 Yeova Leza walanzile ati: “Lyene umuntu wataya wakwe sweswe umu kumanya icisuma ni ciipe. Fwandi nimacitapo cimwi pakuti atakulula icizao ca ku muti wa umi nu kulya alino nu kutwalilila ukwikala amanda pe.” 23 Yeova Leza wazinzile Adamu mu calo ca Edeni nu kuleka ukuti aalima umusili uno wafumileko. 24 Fwandi wazinzile umuntu wiyo nupya ku ufumondaka wa calo ca Edeni wisileko ya kelubi nu lupanga lwa moto ulwazingulukanga, wacisile vivyo pakuti acingilile inzila ya ku muti wa umi.

4 Lyene Adamu wapanzile icupo na mamakwe Eva, nupya wizile akwata inda. Lino waviile Kaini, Eva walanzile ati: “Yeova watangavwa ukuvyala umwana umonsi.” 2 Lino papisile insita nupya kwene Eva wizile avyala umwana umonsi na muze, Abeli.

Lino Abeli wakuzile, wizile aya akacema, lelo Kaini wene wizile aya umulimi. 3 Mukuya kwa nsita, Kaini wasenzile ivilimwa vimwi pakuti apeele kuli Yeova. 4 Lelo Abeli wasenzile ana ya mfwele maeli kumwi na mafuta. Yeova watemilwe Abeli kumwi nu upe wakwe, 5 lelo ataatemilwe Kaini kumwi nu upe wakwe. Fwandi Kaini wasosile sana nu kuya nu ulanda. 6 Lyene Yeova uzizye Kaini ati: “U mulandu ci uno wasokela sana nu kuya nu ulanda? 7 Ndi cakuti watandika ukucita ivisuma, uzye utalatemwikwa? Lelo ndi cakuti watwalilila ukucita iviipe uluyembu ilukuteyamila wa cilyanyi pa mulyango, nupya lukulonda lukuleme; nomba uzye ulalucimvya?”

8 Pa cisila, Kaini wanenyile Abeli umutowakwe ati: “Twapita umu mpanga.” Lino yaali umu mpanga, Kaini umile Abeli nu kumukoma. 9 Pa cisila Yeova uzizye Kaini ati: “Uzye Abeli umutowako ali kwi?” Kaini nawe waswike ati: “Ntamanyile. Uzye nene nkamusakamala?” 10 Lyene Leza uzizye Kaini ati: I cani cino wacita? Uvwa kuno! Uwazi wa mutowako ukulila kuli nene ukufuma umu musili. 11 Lyene watiipwa nu kuzingwa pa ncende apazwilile uwazi wa mutowako. 12 Nga walima umusili, utaalakupeela ivyakulya ivikumanile. Ulalungaana nu kupita icipitepite umu nsi.” 13 Lyene Kaini wanenyile Yeova ati: “Kufulula kuno mwamfulula pa luyembu lwane kwakulisya. 14 Ilelo mwanzinga pa ncende yii, nupya ndafisama ukufuma kuli mwemwe; ndalungaana nu kupita icipitepite muno nsi, na wensi uwanzana alankoma.” 15 Yeova wamunenyile ati: “Pakuti cico citaca cicitike, wensi aalakukoma alafululwa imiku 7.”

Fwandi Yeova wisile icimanyililo pali Kaini pakuti wensi uwamuzana ataca amukome. 16 Lyene Kaini wafumile kuli Yeova nu kuyaikala uku mpanga iya Nodi, uku ufumondaka wa calo ca Edeni.

17 Pa cisila Kaini wapanzile icupo nu muci, nupya umuci wizile akwata inda nu kuvyala Inoki. Lyene watandike ukukuula umusumba uno wizile atemela izina lya mwanakwe ilyakuti Inoki. 18 Pa cisila Inoki wizile aya a isi wakwe Iladi. Iladi nawe wizile aya a isi wakwe Mehuyaeli, nupya Mehuyaeli wizile aya a isi wakwe Metusyaeli, Metusyaeli nawe wizile aya a isi wakwe Lameki.

19 Lameki watwazile anaci yaili. Umuci wa kutandikilako wali a Ada, nu umuci wakwe ciili wali a Zila. 20 Ada wizile avyala Yabali. Yabali uwatandikilepo ukwikala umu matenti nu kuteeka iviteekwa. 21 Izina lya mwinakwe wali a Yubali. U watandikilepo ukulizya mazeeze ni mitolilo. 22 Nupya Zila waviile Tubali-kaini, uwapanganga iviombelo ukuomvya koopa ni vyela. Nupya kaci wakwe Tubali-kaini wali a Naama. 23 Lyene Lameki wimbiile ya mama yakwe ulwimbo, kuli kuti Ada na Zila ati:

“Uvwini izwi lyane, mwe yaci yakwe Lameki;

Uvwini vino nkulanda:

Nakomile muntu pano wancisile,

Ee nakomile umuntu pano wangumile.

24 Ndi cakuti uwakoma Kaini alinzile ukufululwa imiku 7,

Ale uwakoma Lameki wene alinzile ukufululwa imiku 77.”

25 Nupya kwene Adamu wapanzile icupo na mamakwe, nupya Eva waviile umwana umonsi. Wamutemiile izina ati Seti,* pano walanzile ati: “Leza watampeela umwana muze uwa kupyana pali Abeli, pano Kaini wamukomile.” 26 Nupya Seti wizile akwata umwana umonsi nu kumutemela izina ilyakuti Enosi. Pa nsita iiya antu yatandike ukwama api zina lyakwe Yeova.

5 Lii ali lyasi ilikalanda pa lupwa lwakwe Adamu. Mu wanda uno Leza waumvile Adamu, wamupanzile umu cata cakwe. 2 Waumvile umonsi nu mwanaci. Pa wanda uno wayaumvile, wayapaazile nu kuyatemela ati antu.

3 Adamu wikazile imyaka 130 alino aiza akwata umwana umonsi uwakoline nawe, nupya wamutemiile ati Seti. 4 Pa cisila ca kukwata Seti, Adamu wikazile imyaka 800. Nupya wizile akwata ana onsi na anaci. 5 Imyaka yonsi ino Adamu wikazile yaali 930, alino afwa.

6 Seti wikazile imyaka 105 alino aiza akwata Enosi. 7 Pa cisila ca kukwata Enosi, Seti wikazile imyaka 807. Nupya wizile akwata ana onsi na anaci. 8 Imyaka yonsi ino Seti wikazile yaali 912, alino afwa.

9 Enosi wikazile imyaka 90 alino aiza akwata Kenani. 10 Pa cisila ca kukwata Kenani, Enosi wikazile imyaka 815. Nupya wizile akwata ana onsi na anaci. 11 Imyaka yonsi ino Enosi wiikazile yaali 905, alino afwa.

12 Kenani wikazile imyaka 70 alino aiza akwata Maalaleli. 13 Pa cisila ca kukwata Maalaleli, Kenani wikazile imyaka 840. Nupya wizile akwata ana onsi na anaci. 14 Imyaka yonsi ino Kenani wikazile yaali 910, alino afwa.

15 Maalaleli wikazile imyaka 65 alino aiza akwata Yaledi. 16 Pa cisila ca kukwata Yaledi, Maalaleli wikazile imyaka 830. Nupya wizile akwata ana onsi na anaci. 17 Imyaka yonsi ino Maalaleli wikazile yaali 895, alino afwa.

18 Yaledi wikazile imyaka 162 alino aiza akwata Inoki. 19 Pa cisila ca kukwata Inoki, Yaledi wikazile imyaka 800. Nupya wizile akwata ana onsi na anaci. 20 Imyaka yonsi ino Yaledi wikazile yaali 962, alino afwa.

21 Inoki wikazile imyaka 65 alino aiza akwata Metusela. 22 Pa cisila ca kukwata Metusela, Inoki watwalilile ukupita na Leza wa cumi pa myaka 300. Nupya wizile akwata ana onsi na anaci. 23 Imyaka yonsi ino Inoki wikazile yaali 365. 24 Inoki watwalilile ukupita na Leza wa cumi. Lyene wizile ata ukuloleka, pano Leza wamusenzile.

25 Metusela wikazile imyaka 187 alino aiza akwata Lameki. 26 Pa cisila ca kukwata Lameki, Metusela wikazile imyaka 782. Nupya wizile akwata ana onsi na anaci. 27 Imyaka yonsi ino Metusela wikazile yaali 969, alino afwa.

28 Lameki wikazile imyaka 182 alino aiza akwata umwana umonsi. 29 Wamutemiile ukuti Nowa,* walanzile ati: “Wene alalenga tupuuze kuli vino tukaombesya nu ku milimo ikome pa mulandu na vino Yeova watiifile umusili.” 30 Pa cisila ca kukwata Nowa, Lameki wikazile imyaka 595. Nupya wizile akwata ana onsi na anaci. 31 Imyaka yonsi ino Lameki wikazile yaali 777, alino afwa.

32 Lino Nowa wafisizye imyaka 500, wizile akwata Syemu, Hamu na Yafeti.

6 Lyene lino antu yatandike ukuvula pano nsi, iyakwata na ana akazyana, 2 ana onsi yakwe Leza wa cumi* yatandike ukulola anaci ukuti yali asuma. Fwandi yatandike ukutwala wensi wino yakulonda. 3 Lyene Yeova walanzile ati: “Ntalatwalilila ukutekelela antu, pano yene antu sile. Yamaikala sile imyaka 120.”

4 Lino Leza walandanga mazwi yayo, Anefili* ala apano yali pano nsi nupya yatwalilile ukuyapo umu manda alondelilepo. Pa nsita iyo, ana yakwe Leza wa cumi aonsi yaatwalilile ukupanga icupo na anaci, nupya yaviilemo ana. Yaali aamaka sana nupya alumbuke.

5 Lyene Yeova waweni ukuti antu yacilamo ukucita iviipe pano nsi, nupya insita zyonsi yelenganyanga sile pa kucita iviipe. 6 Yeova uvwile ulanda pa mulandu na antu yano wapanzile pano nsi, nupya uvwile sana uyi. 7 Lyene Yeova walanzile ati: “Nimaonona antu yano naumvile kumwi ni viteekwa, inyama izikasela ni vya umi ivikapapuka, pano inuvwa uyi pa yantu yano napanzile.” 8 Lelo Yeova watemilwe Nowa.

9 Lii ali lyasi ilikalanda pali Nowa.

Nowa wali umulungami. Wali uwa kaele ukupusanako na antu aaliko pa nsita iiya. Nowa wapitanga na Leza wa cumi. 10 Mu kuya kwa nsita, Nowa wizile akwata ana onsi yatatu, kuli kuti Syemu, Hamu na Yafeti. 11 Nomba Leza wa cumi waweni ukuti insi yatiyononeka, nupya unkalwe wavuzile sana umu nsi. 12 Lino Leza waweni insi, waweni ukuti yatiyononeka; antu yonsi yacitanga iviipe pano nsi.

13 Pa cisila, Leza wanenyile Nowa ati: “Impingulapo ukonona antu yonsi, pano umu nsi imuvula unkalwe pa mulandu wao, fwandi nimaonona antu kumwi ni nsi. 14 Uce upange iciwato ukuomvya imbao izisuma. Uce uwikemo ni miputule, nu kupaka manenekela umukasi nu kunzi. 15 Vii avino uce upange iciwato: Umu utali cice ciye mamita 134, umu wipi mamita 22 nu kuya papela mamita 13. 16 Uce upange iwindo ilya kuleta uluswepo umu ciwato, mupiipi na afu wakwe mita ukufuma papela. Uce uwike umulyango umu mbali nu kupanga intunti zitatu, intunti ya kutandikilapo, yakwe ciili na yakwe citatu.

17 “Ndaleta manzi aingi umu nsi nu konona consi ica umi. Vyonsi ivyaya umu nsi vilononwa. 18 Nkupangana upangano naawe, nupya uce uwingile umu ciwato, wewe, ana yako aonsi, mamako na aci ya yana yako. 19 Uce uwingizye ivya umi ivipusanepusane umu ciwato, vice vyaya viili viili, ica kalume ni ca kaci, pakuti vice vitwalilile ukuya nu umi pamwi naawe; 20 ivya umi ivikapapuka ukulingana ni misango ya viko, iviteekwa ukulingana ni misango ya viko, ni nyama zyonsi izikasela pa musili ukulingana nu musango wa ziko, uce uwingizye viili viili pakuti vii vyonsi vice viye nu umi pamwi naawe. 21 Uce ulonde nu kwingizya ivyakulya vya misango ipusanepusane, vino wemo ni nyama mulaalya.”

22 Nowa wacisile ukulingana na vyonsi vino Leza wamunenyile. Vivyo kwene avino wacisile.

7 Pa cisila Yeova wanenyile Nowa ati: “Ingila umu ciwato pamwi na amu ng’anda yako yonsi, pano inzana ukuti wewe uli mulungami umu yantu yaa yonsi. 2 Cila musango wa nyama izisanguluke, ulinzile ukwingizya izya kalume 7 ni zya kaci 7; nupya inyama zyonsi izikowele, ulinzile ukwingizya sile ziili ziili, iya kalume ni ya kaci; 3 pa vya umi ivikapapuka, ulinzile ukwingizya ivya kalume 7 ni vya kaci 7, pakuti vikatwalilile ukuya nu umi umu nsi. 4 Kwasyala sile manda 7, nupya ndaleta imvula iilatoonya manda 40 musanya nu usiku, nupya ndonona ivya umi vyonsi vino napanzile.” 5 Nowa wacisile vyonsi vino Yeova wamunenyile.

6 Nowa wali ni myaka 600 lino imvula iingi sana izile pano nsi. 7 Fwandi Nowa kumwi na ana yakwe aonsi, umuci alino na aci ya yana yakwe, iingile umu ciwato ale imvula itatala yatandika. 8 Inyama zyonsi izisanguluke ni zikowele ni vya umi vyonsi ivikapapuka ni vya umi vyonsi ivikasela, 9 viingile viili viili umu ciwato umwali Nowa, ica kalume ni ca kaci, wakwe vino Leza wanenyile Nowa. 10 Lino papisile manda 7 imvula yatandike ukutoonya nupya manzi yatandike ukuvula umu nsi.

11 Lino Nowa wafisizye imyaka 600, pa wanda uwalenga 17 umu mwezi wakwe ciili, tufukoka tonsi utwa manzi kumwi ni vipongo vya mwi yulu vyayulike. 12 Nupya imvula yatoonyizye sana umu nsi, amanda 40 umusanya nu usiku. 13 Pa wanda kwene uwa, Nowa wingile umu ciwato pamwi na mamakwe na ana yakwe aonsi, kuli kuti Syemu, Hamu, na Yafeti, alino na aci ya yana yakwe yatatu. 14 Iingile umu ciwato pamwi ni nyama zya mpanga ukulingana ni misango ya ziko, ni viteekwa vyonsi ukulingana ni misango ya viko, ni nyama zyonsi izikasela ukulingana ni misango ya ziko, ni vya umi vyonsi ivikapapuka ukulingana ni misango ya viko, ni vyunyi vyonsi kumwi ni vya umi vyonsi ivyakwata maapa. 15 Ivya umi vyonsi vyatwalilile ukuya viili viili umu ciwato kuli Nowa. 16 Fwandi vyonsi ivya umi, ica kalume ni ca kaci, viingile umu ciwato wakwe vino Leza wanenyile Nowa. Pa cisila Yeova wayazile icisaasa.

17 Imvula yatwalilile ukutoonya pano nsi pa manda 40, nupya manzi yatwalilile ukuvula iyatandika nu kusenda iciwato, naco celeelanga papela ya manzi. 18 Amanzi yatwalilile ukuvulilako pano nsi, lelo iciwato celeelanga pa manzi. 19 Amanzi yavuzile sana pano nsi icakuti yavimvile imyamba yonsi itali. 20 Amanzi yakatwike papela ya myamba umupiipi na mamita 7.

21 Fwandi ivya umi vyonsi ivyali pano nsi vyafwile, kuli kuti ivikapapuka, iviteekwa, inyama zya mpanga, utwa umi tunono utukapita umu maumba, na antu yonsi. 22 Ivya umi vyonsi ivikalanga uku mulundu vyafwile. 23 Fwandi Leza ononyile ivya umi vyonsi pano nsi kumwi sile na antu, inyama, ivya umi ivikasela ni vya umi ivikapapuka. Vyonsi kwene vyononyilwe; Nowa nu lupwa lwakwe sile aapuswike kumwi ni vya umi vyuze ivyali umu ciwato. 24 Nupya manzi yatwalilile pano nsi pa manda 150 ukwaula ukukama.

8 Lelo Leza wiwisye Nowa ni nyama zya mpanga zyonsi kumwi ni viteekwa vino wali navyo umu ciwato, nupya Leza walenzile ukuti umuza upunge pano nsi, na manzi yatandike ukupwa. 2 Tufukoka twa manzi ni vipongo vya mwi yulu vyayalike, nupya imvula yatiile ukutoonya. 3 Lyene manzi yatandike ukucepa panono panono. Lino manda 150 yakusila, ala manzi iyacepa. 4 Pa wanda uwalenga 17, umu mwezi uwalenga 7, ciwato cizile iciikala pa myamba ya Alalati. 5 Nupya manzi yatwalilile ukucepa panono panono ukufika umu mwezi uwalenga 10. Ku kutandika kwa mwezi uwalenga 10, imyamba yatandike ukuloleka papela.

6 Pa cisila ca manda 40, Nowa wayuzile iwindo lino wapanzile uku ciwato 7 nupya watumile mwankole; nawe watwalilile ukupapuka ukunzi nu kuswilila uku ciwato kufikila na lino manzi yakamile pano nsi.

8 Pa cisila watumile inkunda ukuyalola ndi cakuti amanzi iyakama pano nsi. 9 Inkunda itaazanyile pa kulyata, fwandi yaswilile kuli Nowa umu ciwato pano ala manzi yacili pano nsi ponsi. Nawe wakonzolwile ikasa nu kwingizya inkunda umu ciwato. 10 Walolezile manda na yauze 7, alino aiza atuma nupya kwene inkunda ukufuma umu ciwato. 11 Lino inkunda yaswilile kuli Nowa lwa ku manguzi, waweni ukuti yatisenda ifwa lya muolivi ilisi uku mulomo! Fwandi Nowa wamanyile ukuti manzi iyakama pano nsi. 12 Walolezile manda na yauze 7. Lyene watumile inkunda, nomba itaawezile kuli aliwe.

13 Lino Nowa wafisizye imyaka 601, umu mwezi wa kutandikilako, pa wanda wa kutandikilako umu mwezi, manzi yapwile pano nsi; Nowa wavimbwile apaali icipongo papela ya ciwato, nupya waweni ukuti umusili iutandika ukuuma. 14 Lino uwanda uwalenga 27 wafisile, umu mwezi wakwe ciili, ala umusili uuma.

15 Lyene Leza wanenyile Nowa ati: 16 “Fuma umu ciwato, wewe, mamako, ana yako na ya mama ya yana yako. 17 Ufume kumwi ni vya umi ivya misango yonsi, kuli kuti inyama, ivya umi ivikapapuka ni nyama zyonsi izikasela, pakuti vivyalane umu nsi nu kuvula.”

18 Fwandi Nowa wafumile umu ciwato pamwi na ana yakwe, mamakwe na ya mama ya yana yakwe. 19 Vya umi vyonsi, inyama zyonsi izikasela, ivya umi vyonsi ivikapapuka kumwi ni vya umi vyonsi ivyasyala ivyaya pano nsi, vyafumile umu ciwato ukulingana ni misango ya viko. 20 Lyene Nowa wakuulile Yeova ulambo nupya watozile inyama zimwi ukufuma pa nyama zyonsi izisanguluke ni vyunyi vimwi ukufuma pa vyunyi vyonsi ivikapapuka nu kuvipeela kuti viye ilambo lya koca. 21 Nupya Yeova watemilwe ukununkila kwa malambo ya koca. Fwandi Yeova wavwanzile umu mwenzo wakwe ati: “Ntalatala ntiipe umusili nupya pa mulandu wa muntu, pano imyelenganyizizye ya muntu yaya iipe ukufuma ku wance wakwe; nupya ntalatala nonone ica umi icili consi wakwe vino incita. 22 Kufuma ndakai kwene nu kuya uku nkoleelo, mu nsi mulaaya insita ya kukomela ni nsita ya kuzombola, insita ya kuzuka ni nsita ya kukaya, alino nu musanya nu usiku.”

9 Leza wapaazile Nowa na ana yakwe aonsi ati: “Vyalanini muvule mukumane insi. 2 Ivya umi vyonsi ivyaya umu nsi ni vya umi vyonsi ivikapapuka na vyonsi ivikasela ni inswi zyonsi izya muli yemba, vyakulamutiina. Vyene vyapeelwa umu minwe inu. 3 Inyama zyonsi izyaya umu nsi namupeela ukuti mwalya. Wakwe vino namupeezile umusalu, avino namupeela ni nyama zyonsi. 4 Lelo inyama umuli uwazi mutafwile ukulya. 5 Nupya uwakoma mwemwe ndamupeela umulandu pa mulandu wa wazi winu. Ndi cakuti ica umi cakoma umuntu, cilinzile ukufwa; nupya wensi uwakoma umwinakwe ndamupeela umulandu. 6 Wensi uwakoma umuntu, nawe kwene umuntu alamukoma, pano Leza wapanzile umuntu umu cata cakwe. 7 Lelo mwemo, vyalanini muvule, nupya mukumane* insi yonsi.”

8 Lyene Leza wanenyile Nowa na ana yakwe aonsi ati: 9 “Nkupangana upangano namwe alino na ana yano mulakwata, 10 ni vya umi vyonsi vino muli navyo, ivyunyi, inyama, vyonsi ivyafumile umu ciwato, kuli kuti ivya umi vyonsi ivyaya umu nsi. 11 Ee, nkupangana namwe upangano wakuti: Kusi ica umi icilatala cononwe nupya uku manzi aingi, nupya manzi aingi yatalatala yonone insi.”

12 Nupya Leza walanzile nu kuti: “Cii ali cimanyililo ca upangano uno nkupangana namwe ni vya umi vyonsi vino muli navyo, ni inkulo zyonsi izilalondelelapo. 13 Nika umulalamfuti umu makumbi nupya cilaya icimanyililo ca upangano uno nkupangana ni nsi. 14 Lyonsi lino naleta makumbi ya mvula, kulaaloleka umulalamfuti umu makumbi. 15 Nupya ndaiusya upangano uno napangine namwe kumwi ni vya umi ivya misango yonsi; ntalatala ndete imvula iingi iyakonona ivya umi vyonsi. 16 Nupya umulalamfuti ulaaya umu makumbi, lyonsi lino naulola ndaiusya upangano wa manda pe uno napangana ni vya umi ivya misango yonsi ivyaya umu nsi.”

17 Nupya kwene Leza waswilizye ukunena Nowa ati: “Cii ali cimanyililo ca upangano uno napangana ni vya umi vyonsi ivyaya umu nsi.”

18 Ya mwana Nowa aonsi aafumile mu ciwato a Syemu, Hamu, na Yafeti. Pa cisila Hamu wizile akwata Kenani. 19 Yaa yatatu yaali aa mwana Nowa, nupya muli yakwene amuno antu yonsi yafumilile nu kusalangana mu nsi.

20 Lyene Nowa watandike ukulima, nupya walimile icalo ca myangazi. 21 Lino wamwile waini, wakolike, nupya waizi tupu umwi tenti lyakwe. 22 Hamu isi wakwe Kenani, waweni ukuti isi ali tupu nupya waile anena aina yakwe yaili aali panzi. 23 Fwandi Syemu na Yafeti yatozile insalu iika pa viye vyao nu kuya kuli Nowa cundansizi.* Yaile iyavimba isi uwali tupu ale yakulola kuze, nupya yatamutambiile.

24 Lino Nowa wakololwike nu kumanya vino mwanakwe umunono wacisile kuli aliwe, 25 walanzile ati:

“Kenani watiipwa.

Wene amaya ali muzya wa kulekelezyako uku ina yakwe.”

26 Nupya walanzile ati:

“Alumbanyiziwe Yeova, Leza wakwe Syemu,

Nupya Kenani kaye umuzya wakwe Syemu.

27 Si Leza apeele Yafeti impanga ikulu,

Nupya aikala umu matenti yakwe Syemu.

Kenani kaye umuzya na kuli Yafeti kwene.”

28 Pa cisila cakwe mulamba Nowa wikazile imyaka 350. 29 Fwandi imyaka yonsi ino Nowa wikazile yaali 950, alino afwa.

10 Lii ali lyasi ilikalanda pali ya mwana Nowa, kuli kuti Syemu, Hamu, na Yafeti.

Iizile iyakwata ana pa cisila cakwe mulamba. 2 Ana aonsi yakwe Yafeti a Gomeli, Magogi, Madai, Yavani, Tubali, Misyeki, na Tilasi.

3 Ana aonsi yakwe Gomeli a Asyikenazi, Lifati, na Togama.

4 Ana aonsi yakwe Yavani a Elisya, Tasyisyi, Kitimu, na Dodanimu.

5 Yakwene ali vikolwe vyakwe yano yaile umu kwikala umu vilila, kulingana ni ndimi zyao, indupwa zyao alino ni nko zyao.

6 Ana aonsi yakwe Hamu a Kusyi, Mizilaimu, Puti, na Kenani.

7 Ana aonsi yakwe Kusyi a Seba, Havila, Sabita, Laama, na Sabiteka.

Ana aonsi yakwe Laama yaali a Syeba, na Dedani.

8 Kusyi wali a isi wakwe Nimulodi. Nimulodi u wali umuntu wa kutandikilako ukukwata sana maka pano nsi. 9 Nimulodi wizile aya umulunzi wa maka uwalwisyanga Yeova. Ali mulandu uno kwayela ni mvwango yakuti: “Wakwe Nimulodi, umulunzi wa maka uwalwisyanga Yeova.” 10 Imisumba ino watandikilepo ukuteeka iyaali umu mpanga ya Syinali a Babeli, Eleki, Akadi, na Kaline. 11 Lino wafumile uku mpanga ya Syinali, waile uku Asilya kuno waile akuula Ninive, Leoboti-Ili, Kala, 12 nu musumba uwa Leseni uwali pakasi kakwe Ninive na Kala: Imisumba yonsi yii yapanga umusumba onga ukalamba.

13 Mizilaimu wizile aya a isi wakwe Ludimu, Anamimu, Lehabimu, Nafutuimu, 14 Patulusi, Kasilu (umwafumile aina Filisti), na Kafitoli.

15 Kenani wizile aya a isi wakwe Sidoni, uwali iyeli, na Hete, 16 nupya wali a isi wa ina Yebusi, aina Amoli, na aina Giligasi, 17 aina Hivi, aina Aliki, aina Sini, 18 aina Alivadi, aina Zemali, na ina Hamati. Pa cisila amu lupwa lwa ina Kenani yasalangine nu mu ncende na zyuze. 19 Fwandi umupaka wa ina Kenani watandikile umu Sidoni ukufika uku mpanga ya Gelali, umupiipi ni mpanga ya Gaza, nu kufika uku mpanga iya Sodoma, Gomola, Adima na Zeboimu mupiipi ni mpanga ya Lasya. 20 Yaa ali ya mwana Hamu kulingana ni ndupwa zyao ni ndimi zyao ni mpanga zyao alino ni nko zyao.

21 Syemu uwali icikolwe ca yana alumendo yonsi yakwe Ebali nupya uwali umuto wakwe* Yafeti, nawe kwene wakweti ana. 22 Ya mwana Syemu aonsi paali Elamu, Asyuli, Apakisyadi, Ludi, na Alamu.

23 Ya mwana Alamu aonsi paali Uzi, Hulu, Getele, na Masyi.

24 Apakisyadi wali a isi wakwe Syila, na Syila nawe wali a isi wakwe Ebali.

25 Ebali wakweti ana aonsi yaili. Wenga wali a Pelegi,* pano lino Pelegi wali nu umi, insi* yankanikiine. Umuze nawe wali a Yokotani.

26 Yokotani wali a isi wakwe Alimodadi, Syelefu, Hazamaveti, Yela, 27 Hadolamu, Uzali, Dikila, 28 Obali, Abimaeli, Syeba, 29 Ofili, Havila, na Yobabu; yaa yonsi yaali ana alumendo yakwe Yokotani.

30 Incende ino iikalangamo yafumilile uku Mesya ukuyafika uku Sefali, uku ncende ya myamba ya ku Ufumondaka.

31 Yaa ali ya mwana Syemu ukulingana ni ndupwa zyao, ni ndimi zyao ni mpanga zyano alino ni nko zyao.

32 Zikwene iizyali indupwa zya yana aonsi yakwe Nowa kulingana ni ndupwa zyao ni nko zyao. Nupya kuli yakwene u kwafumile inko izyasalangine umu nsi pa cisila cakwe Mulamba.

11 Antu yonsi yatwalilile ukuvwanga ululimi longa nu kuomvya mazwi ali yamwi. 2 Lino yayanga uku ufumondaka, yazanyile inyika mu mpanga ya Syinali, nupya yatandike ukwikala mumu kwene. 3 Lyene yalanzyanyizye iyati: “Lekini tutame injelwa nu kuzyoca.” Fwandi yaomvizye injelwa mu cifulo ca kuomvya mawe, nupya manenekela ayano yaomvyanga wa ndaka. 4 Pa cisila yalanzile iyati: “Izini! Lekini tukuule umusumba, tukuule nu lupungu papela ulwakuti lufike umwi yulu, nupya lekini tuipangile izina pakuti tutaca tusalangane umu nsi yonsi.”

5 Lyene Yeova waile umu kulola umusumba nu lupungu vino antu yakuuzile. 6 Nupya Yeova walanzile ati: “Lolini! Iyalemana nupya yakulanda ululimi longa, nupya vikwene avino iyatandika ukucita. Kusi cino yakwelenganya cino yalafilwa ukucita. 7 Lekini tukavulunganye ululimi lwao pakuti yaafilwa ukuvwana lino yakulanzyanya.” 8 Fwandi Yeova wayasalanginye umu nsi yonsi, nupya panono panono yatiile ukukuula umusumba. 9 Ali cino umusumba uwa yautemiile ukuti Babeli,* pa mulandu wakuti ali pano Yeova wavulunginye ululimi lwa yantu yonsi pano nsi, nupya Yeova wayasalanginye umu nsi yonsi.

10 Lii ali lyasi lyakwe Syemu.

Syemu wali ni myaka 100 lino wizile akwata Apakisyadi ala papita imyaka iili pa cisila cakwe mulamba. 11 Pa cisila ca kukwata Apakisyadi, Syemu wikazile imyaka na yuze 500. Nupya wizile akwata ana na yauze aonsi na anaci.

12 Apakisyadi wali ni myaka 35 lino wizile akwata Syila. 13 Pa cisila ca kukwata Syila, Apakisyadi wikazile imyaka na yuze 403. Nupya wizile akwata ana na yauze aonsi na anaci.

14 Syila wali ni myaka 30 lino wizile akwata Ebali. 15 Pa cisila ca kukwata Ebali, Syila wikazile imyaka na yuze 403. Nupya wizile akwata ana na yauze aonsi na anaci.

16 Ebali wali ni myaka 34 lino wizile akwata Pelegi. 17 Pa cisila ca kukwata Pelegi, Ebali wikazile imyaka na yuze 430. Nupya wizile akwata ana na yauze aonsi na anaci.

18 Pelegi wali ni myaka 30 lino wizile akwata Lewu. 19 Pa cisila ca kukwata Lewu, Pelegi wikazile imyaka na yuze 209. Nupya wizile akwata ana na yauze aonsi na anaci.

20 Lewu wali ni myaka 32 lino wizile akwata Selagi. 21 Pa cisila ca kukwata Selagi, Lewu wikazile imyaka na yuze 207. Nupya wizile akwata ana na yauze aonsi na anaci.

22 Selagi wali ni myaka 30 lino wizile akwata Nawoli. 23 Pa cisila ca kukwata Nawoli, Selagi wikazile imyaka na yuze 200. Nupya wizile akwata ana na yauze aonsi na anaci.

24 Nawoli wali ni myaka 29 lino wizile akwata Tela. 25 Pa cisila ca kukwata Tela, Nawoli wikazile imyaka na yuze 119. Nupya wizile akwata ana na yauze aonsi na anaci.

26 Tela wali ni myaka 70 lino wizile akwata Abulamu, Nawoli, na Halani.

27 Lii ali lyasi ilikalanda pali Tela.

Tela wizile akwata Abulamu, Nawoli, na Halani; Halani nawe wizile akwata Loti. 28 Halani wafwilile umu mpanga ino wavyalilwemo iya Uli, iya ina Kalideya, ala isi Tela acili nu umi. 29 Abulamu na Nawoli yatwazile anaci. Abulamu watwazile Salai, Nawoli nawe watwazile Milika; Halani wali ali isi wakwe Milika na Isika. 30 Salai wali ing’umba; ataakweti umwana.

31 Lyene Tela wasenzile Abulamu umwanakwe na Loti umwizikulu, umwana wakwe Halani, alino na Salai nyinavyala, umuci wakwe Abulamu, wafumile nayo umu mpanga ya Uli iya Ina Kalideya nu kuya uku mpanga ya Kenani. Yaile iyafika uku Halani nupya yatandike ukwikala kuuku kwene. 32 Tela wikazile imyaka 205. Lyene wafwilile umu Halani.

12 Yeova wanenyile Abulamu ati: “Fuma umu mpanga yako nu kusya ya lupwa yako na amu ng’anda yakwe tata wako, uye ku mpanga ino namakulanga. 2 Ndalenga uye uluko ulukalamba nupya ndakupaala, ndalenga izina lyako ukulumbuka, nupya antu yonsi yalapaalwa pa mulandu wako. 3 Ndapaala akukupaala nupya ndatiipa akukutiipa, nupya indupwa zyonsi izyaya umu nsi zilapaalwa ukupitila muli wewe.”

4 Fwandi Abulamu wapisile wakwe vino Yeova wamunenyile, na Loti wamulondiile. Abulamu wali ni myaka 75 lino wafumile ku Halani. 5 Abulamu wasenzile Salai mamakwe na Loti umwana wa mwinakwe ni vyuma vyonsi vino yaakweti na aomvi yano yaakweti umu Halani nu kutandika ukuya uku mpanga ya Kenani. Lino yafisile umu Kenani, 6 Abulamu wazingulwike umu Kenani suka afika nu ku mpanga ya Syekemu, umupiipi ni ncende iikaamwa ukuti Mole muno mwaya ivimiti ivikalamba. Pa nsita iiya, Aina Kenani ikalanga mu mpanga ya Kenani kwene. 7 Yeova walolike kuli Abulamu nu kulanda ati: “Ndapeela impanga yii uku yana yako.” Lyene pa cisila Abulamu wakuuliile ulambo pa ncende pano Yeova walolekiile. 8 Pa cisila, wafumileko nu kuya uku ncende iya myamba iya ku ufumondaka wa Betele, waile apanga itenti lyakwe pakasi kakwe Betele na Ai; Betele yayelile uku uwondaka, Ai nayo yayelile uku ufumondaka. Paapa kwene apano wakuuliile Yeova ulambo nu kutandika ukwama pi zina lyakwe Yeova. 9 Lyene Abulamu watwalilile nu ulendo wakwe nu kulungama ku Negebu, nupya wakuukangakuukanga.

10 Lyene umu Kenani mwaponyile icipowe, nupya Abulamu waile ku Ijipti kuti akikaleko panono, pano umu Kenani mwali icipowe ciipisye. 11 Lino wali umupiipi nu kwingila umu Ijipti, wanenyile Salai mamakwe ati: “Uvwa kuno! Namanya ukuti wewe mama umusuma sana. 12 Aina Ijipti nga yakulola yamalanda ukuti, ‘A mamakwe.’ Yamankoma, lelo wemo umasyala nu umi. 13 Uyanene uti wewe nkazi yane, pakuti vintu vinganzipila pa mulandu wako, nupya nga caya vivyo ale yasikunkoma.”

14 Lino Abulamu wingiile sile umu Ijipti, Aina Ijipti yaweni ukuti umwanaci wali umusuma sana. 15 Ya cilolo yakwe Falao nayo kwene yamuweni nupya yatandike ukumulumbilizya kuli Falao, icakuti yamutwazile nu ku ng’anda yakwe. 16 Falao wasunzile ningo Abulamu pa mulandu wakwe Salai, nupya wamupeezile imfwele, ing’ombe, ya punda ya kalume na akaci, aomvi alumendo na akazyana ni ngamali. 17 Lyene Yeova waleesile ivinkunka iviipisye pali Falao na pa ya mu ng’anda yakwe pa mulandu wakwe Salai, umuci wakwe Abulamu. 18 Lyene Falao wamile Abulamu nu kumunena ati: “U mulandu ci uno wacitila vii? I cani cino utaaneniile ukuti a mamako? 19 U mulandu ci uno walandiile ukuti a nkazi wako, icakuti kwasile sile panono ukuti mutwale? Mamako aewi. Musende pitanga!” 20 Fwandi Falao wanenyile aomvi yakwe ukuti yasukilile Abulamu, nayo yamufumizye umu Ijipti kumwi na mamakwe na vyonsi vino wakweti.

13 Lyene Abulamu wafumile uku Ijipti nu kuya uku Negebu, wene na mamakwe na vyonsi vino wakweti, pamwi na Loti. 2 Abulamu wakweti sana iviteekwa, siuva na goldi. 3 Abulamu wafumile akukuukakuuka pa kufuma uku Negebu ukuya uku Betele, asuka aya afika pa ncende apaali itenti lyakwe pakasi kakwe Betele na Ai, 4 ku ncende ino watazile akuulilako ulambo. Kuuku kwene akuno Abulamu wamile pi zina lyakwe Yeova.

5 Lyene Loti uwali na Abulamu, nawe kwene wakweti imfwele, ing’ombe na matenti. 6 Fwandi impanga yacefile iyakuti ikale pa ncende ili imwi; iviteekwa vyao vyavuzile sana icakuti yafizilwe ukwikala pali pamwi. 7 Cico calenzile ukuti aacemanga iviteekwa vyakwe Abulamu na acemanga iviteekwa vyakwe Loti yatandike ukulemanila. (Pa nsita iiya Aina Kenani na Ina Pelizi ikalanga umu mpanga ya Kenani.) 8 Abulamu wanenyile Loti ati: “Patafwile paaya ukulemanila pali wewe nani, pali yano yakacema iviteekwa vyane na akacema iviteekwa vyako, pano nemo naawe sweswe ina. 9 Uzye impanga yonsi isi yako? Fwandi leka tupaatukane. Nga waya kuli cimani nani nimaya ukwi lunji, lelo nga waya ukwi lunji nemo nimaya kuli cimani.” 10 Loti walolekisye monsi monsi nu kulola impanga ya Yodani ukuti yaakweti sana manzi (lino Yeova atatala onona Sodoma na Gomola), kwati icalo* cakwe Yeova, wa mpanga ya Ijipti ukufika nu ku Zoali. 11 Lyene Loti wasoolwile impanga yonsi iya Yodani, nupya waile uku ufumondaka akuno aya aikala. Fwandi wapatukiine na Abulamu. 12 Abulamu wikazile umu mpanga ya Kenani, lelo Loti wikazile umu misumba iya citungu ca Yodani. Nupya waile apangila itenti lyakwe umupiipi na Sodoma. 13 Lyene antu amu Sodoma yaali aipisye, yayembukilanga sana Yeova.

14 Yeova wanenyile Abulamu pa cisila cakuti Loti wamusya, ati: “Tumpula manso papo kwene pano uli nu kulolekesya uku katutu, ku kaeya, ku ufumondaka nu ku uwondaka, 15 pano impanga yonsi ino walola, ilaya iyako na ana yako manda pe. 16 Ndalenga ana yako ukuvula wa mucanga, pakuti nga umwi angapenda umucanga, ale na ana yako kwene yangapendwa. 17 Katuka zinguluka umu mpanga yonsi, pano ndaipeela kuli wewe.” 18 Fwandi Abulamu watwalilile ukwikala umu matenti. Pa cisila, wikazile umu ncende ya Mamule iyayelile umu mpanga iya Hebuloni, umwali ivimiti ivikalamba, nupya kuuku kwene akuno wakuulile Yeova ulambo.

14 Lyene Amulafeli umwene wa ku syinali, Alioki umwene wa ku Elasali, Kedolaomeli umwene wa ku Elamu na Tidali umwene wa ku Goimu, 2 yalwile inkondo na Bela umwene wa ku Sodoma, Bilasya umwene wa ku Gomola, Syinabu umwene wa ku Adima, Syemeba umwene wa ku Zeboimu nu mwene uwa ku Bela, kuli kuti Zoali. 3 Yonsi yaa yuminkinye asilika yao mu Nyika iya Sidimu, kuli kuti Yemba wa Musilya.*

4 Yaombiile umwene Kedolaomeli pa myaka 12, nomba iizile iyamupondokela umu mwaka uwalenga 13. 5 Fwandi umu mwaka uwalenga 14, umwene Kedolaomeli na ya mwene aali pamwi nawe, iizile nu kucimvya Lefaimu umu Asyitaloti-kalinaimu, Zuzimu umu Hamu, Emimu umu Syave-kilyataimu, 6 na Ina Holi aikala umu myamba yao iya Seili ukufika nu ku Eli-palani incende iyayelile umu lwanga. 7 Lyene yaswilile nu kuya uku Eni-misyipati, kuli kuti uku Kadesyi, nupya yaposile incende yonsi iya Ina Amaleki nu kucimvya Aina Amoli aaikalanga umu Hazazoni-tamala.

8 Pa nsita iiya, umwene wa Sodoma wapisile nu mwene uwa Gomola, umwene wa Adima, umwene wa Zeboimu, alino nu mwene wa Bela, kuli kuti Zoali, yaile umu kulwa umu Nyika ya Sidimu, 9 yaile umu kulwa na Kedolaomeli umwene wa ku Elamu, Tidali umwene wa ku Goimu, Amulafeli umwene wa ku Syinali, na Alioki umwene wa ku Elasali, kuli kuti ya mwene 4 yalwile na ya mwene yauze 5. 10 Lyene mu Nyika ya Sidimu mwali sana iviwina muno imbanga manenekela, nupya ya mwene aku Sodoma na Gomola amuno yaponiile lino yezyanga ukuutuka, asyala nayo yutukiile uku myamba. 11 Lyene aacimvizye yasenzile ivyuma vyonsi ivya mu Sodoma na Gomola kumwi ni vyakulya vyao vyonsi nu kupita. 12 Yasenzile na Loti uwikalanga umu Sodoma, umwana wa mwina wakwe Abulamu, ni vyuma vyakwe vyonsi, iyatwalilila nu lwendo.

13 Pa cisila umonsi umwi uutwike waile anena Abulamu Umuebele ivyacitike. Pa nsita iiya, Abulamu wikalanga umu vimiti ivikalamba vyakwe Mamule umwina Amoli, uwali u mwina wakwe Esyikoli na Aneli. Aonsi yaa yuvwananga na Abulamu. 14 Fwandi lino Abulamu uvwile ukuti lupwa wakwe watasendwa umu uzya, wakolonganike aomvi yakwe aonsi 318 aavyalilwe umu ng’anda yakwe, nupya yalondiile alwani yao ukufika uku Dani. 15 Mu nsita ya usiku, wapaatukinye asilika yakwe, wene na aomvi yakwe yazanzile alwani yao nu kuyacimvya. Yayazinginye suka ukuyafika uku ncende ya Hoba iyayela uku kaeya ka musumba wa Damasika. 16 Abulamu wapokolwile ivyuma vyonsi kumwi na Loti lupwa wakwe, ivyuma vyakwe Loti, anaci na antu yauze.

17 Pa cisila cakuti Abulamu wawela umu kucimvya umwene Kedolaomeli alino na ya mwene yauze ali pamwi na Kedolaomeli, umwene wa ku Sodoma waile umu kukomanya Abulamu pa Nyika ya Syave, kuli kuti Inyika ya Mwene. 18 Nupya Mekisedeki umwene wa ku Salemu waleesile umukate na waini; wali a simapepo wakwe Leza wa Papelapela.

19 Lyene wapaazile Abulamu ati:

“Leza wa Papelapela nupya Kaumba wi yulu ni nsi,

Apaale Abulamu;

20 Nupya Leza wa Papelapela alumbanyiziwe,

Aatalenga ukuti ucimvye alwani yako!”

Nupya Abulamu wamupeezile icikumi ica pali vyonsi vino wakweti.

21 Pa cisila umwene wa ku Sodoma wanenyile Abulamu ati: “Mpeele sile antu, lelo ivyuma vyene senda.” 22 Lelo Abulamu wanenyile umwene wa ku Sodoma ati: “Nakatusya ikasa nu kulapa kuli Yeova Leza wa Papelapela, Kaumba wi yulu ni nsi, 23 ukuti nsikupoka icili consi kuli wewe, nanti sile intambo zya ku ndyatu, pakuti utaca ulande uti, ‘Nalenzile Abulamu ukuya umukankala.’ 24 Nsikupoka icili consi, suka sile vino alumendo iyalya. Lelo ivya yantu yano napisile nayo, kuli kuti Aneli, Esyikoli na Mamule vyene leka yasende.”

15 Pa cisila cakwe vii, Yeova walolike kuli Abulamu umu cilolwa nu kumunena ati: “Utatiina. Ndakucingilila. Ulakwata icilambu icikalamba sana.” 2 Abulamu nawe uzizye ati: “We Yeova Mwene wa Papelapela, uzye i cani cino ulampeela vino ntakwata umwana, nupya alampyana a Elieza uwa ku Damasika?” 3 Abulamu walanzile nu kuti: “Utaampeela umwana, nupya umuomvi wane aalampyana.” 4 Nomba uvwile izwi lyakwe Yeova likumunena ukuti, “Umuntu wiyo atalakupyana, lelo umwanako aalakupyana.”

5 Lyene Leza wafumizye Abulamu panzi nu kumunena ati: “Lingamila umwi yulu nu kupenda intanda ndi cakuti ungakwanisya.” Nupya wamunenyile ati: “Vikwene avino ana yako yalavula.” 6 Lyene Abulamu wataile Yeova, na Leza wamuweni ukuti umulungami. 7 Nupya wamunenyile nu kuti: “Nene Yeova, uwakufumizye umu Uli impanga ya Ina Kalideya nu kukupeela impanga yii kuti iye iyako.” 8 Lino Abulamu uvwile vivyo uzizye ati: “We Yeova Mwene wa Papelapela, ningamanya uli ukuti impanga yii ilaya iyane?” 9 Leza nawe wamunenyile ati: “Ndetele indama iya myaka itatu, imbuzi umusesi iya myaka itatu, imfwele iya myaka itatu, inkunda ni cipeele.” 10 Fwandi watozile vii vyonsi nu kuviputula paili, nupya icilundwa conga na conga calozyanyizye ni cuze, lelo ataaputwile inkunda ni cipeele. 11 Lyene ivyunyi vyatandike ukuya pa vitumbi, lelo Abulamu wavizinganga.

12 Lyene lino ilanzi lyali umupiipi nu kuwa, Abulamu uvwile sana utulo nupya imfinzi ikalamba nupya iya kutiinya iizile pali aliwe. 13 Lyene Leza wanenyile Abulamu ati: “Umanye ukuti ana yako yalaikala uku mpanga yuze isi yao nupya antu aakuku kwene yalayalenga ukuya azya nu kuyacuzya pa myaka 400. 14 Lelo ndapingula antu yano yalaaombela, nupya pa cisila yalafumako ni vyuma ivingi. 15 Lelo wemo pa cisila ca kwikala imyaka iingi, ulafwa umu mutende nupya ulazikwa wakwe vino ivikolwe vyako vyazisilwe. 16 Lelo ana yako yalawela kukwene umu nkulo iyalenga 4, pano insita iyakuti Aina Amoli yafululwe pa luyembu lwao itatala yafika.”

17 Pa cisila cakuti ilanzi lyawa nupya kwaya ni mfinzi ikome, kwalolike icitofu ca moto, nupya icimbilimbili capisile pakasi ka nyama iziputoole. 18 Pa wanda kwene uuwa, Yeova wapangiine na Abulamu upangano ati: “Ana yako ayano ndapeela impanga yii, kutandikila uku luzi lwa Ijipti ukufika uku luzi lukalamba, uluzi lwa Yufuleti: 19 impanga iya Ina Kenite, Aina Kenizi, Aina Kedimoni, 20 Aina Hete, Aina Pelizi, Aina Lefaimu, 21 Aina Amoli, Aina Kenani, Aina Giligasi na Ina Yebusi.”

16 Lyene Salai umuci wakwe Abulamu ataavyalile iya ana, lelo Salai wakweti umuomvi umwina Ijipti uwi zina lyakuti Haga. 2 Fwandi Salai wanenyile Abulamu ati: “Yeova walenga ukuti ntakwata ana. Napaapata nguvwini, mupange icupo nu muomvi wane. Limwi ningaca nkwate ana ukupitila muli aliwe.” Abulamu uvwile kuli vino Salai walanzile. 3 Pa cisila cakuti Abulamu wikala imyaka 10 umu Kenani, Salai umuci wakwe Abulamu watozile Haga umuomvi wakwe Umwina Ijipti nu kumupeela kuli iya Abulamu, pakuti aye umuci wakwe. 4 Fwandi Abulamu wapanzile icupo na Haga, nawe wizile aya pa ukulu. Lino Haga wizile amanya ukuti ali ni nda, watandike ukutumfya Salai.

5 Lyene Salai wanenyile Abulamu ati: “Mwemwe mwalenga ukuti iviipe vyancitikila. Nene namupeezile umuomvi wane, nomba lino wamanya ukuti ali ni nda, watatandika ukuntumfya. Si Yeova aliwe apingule nene namwe.” 6 Fwandi Abulamu wanenyile Salai ati: “Lola! Ukweti maka pa muomvi wako. Cita icili consi kuli aliwe cino ukulola ukuti i cingazipa.” Lyene Salai watandike ukucuzya Haga, nawe wapuusile.

7 Pa cisila, malaika wakwe Yeova wazanyile Haga pa kafukoka ka manzi umu lwanga, kafukoka kako kaali umu museo uwapita uku mpanga ya Syuli. 8 Nupya wamuzizye ati: “Haga, we muomvi wakwe Salai, wafuma kwi nupya ukuya kwi?” Nawe waswike ati: “Nkuutuka Salai.” 9 Malaika wakwe Yeova wanenyile Haga ati: “Swilila kuli Salai, ukaicefye kuli aliwe nu kumuvwila.” 10 Nupya malaika wakwe Yeova walanzile ati: “Ndavuzya ana yako icakuti kusi aangayapenda.” 11 Nupya malaika wakwe Yeova walanzile nu kuti: “ Paa uli ni nda, nupya ulakwata umwana umonsi, uce umutemele ukuti Isumaeli,* pano Yeova atauvwa ukulila kwako. 12 Wene alaya wakwe punda* wa mu mpanga. Alaalwisya antu yonsi, nupya antu yonsi yalaamulwisya, nupya atalaikala pamwi na ina yakwe yonsi.”*

13 Lyene Haga wamile pi zina lyakwe Yeova wino walandanga nawe, watiile: “Wewe Leza aakalola,” nupya walanzile nu kuti: “Uzye i cacumi nalola aakandola?” 14 Ali mulandu uno icifula cico camilwanga ukuti Beeli-laali-loi.* (Cayela pakasi ka ncende ya Kadesyi na Beledi.) 15 Fwandi Haga wavyaliile Abulamu umwana umonsi, nupya Abulamu wamutemiile izina lyakuti Isumaeli. 16 Abulamu wali ni myaka 86 lino Haga wamuvyaliile Isumaeli.

17 Lino Abulamu wali ni myaka 99, Yeova walolike kuli aliwe nu kumunena ati: “Nene Leza wa maka yonsi. Uwapita umu nzila zyane nupya uye uwa kaele. 2 Ndapangana upangano naawe, nupya ndavuzya sana ana yako.”

3 Lino Abulamu uvwile vivyo wafupime, nupya Leza watwalilile ukulanda kuli aliwe ati: 4 “Nkupangana upangano naawe, nupya ulaya isi wa nko izingi. 5 Lyene utakulaamwa ukuti Abulamu;* lelo wakulaamwa ukuti Abulahamu,* pano ndakulenga ukuya isi wa nko izingi. 6 Ndalenga ana yako ukuvula sana nupya inko zilafuma muli wewe, kumwi na ya mwene.

7 “Ndasunga nu upangano uno napangana naawe na ana yako ni nkulo izilalondelelapo ukuti ukaye upangano wa pe, kuli kuti ukuya Leza wako nu wa yana yako. 8 Ni mpanga ya Kenani ino ukwikalamo wa mwenyi, ndaipeela kuli wewe nu ku yana yako pakuti ikaye iinu manda pe, nupya ndaya Leza wao.”

9 Nupya Leza wanenyile Abulahamu ati: “Wemo na ana yako mwasunga upangano wane kumwi ni nkulo zya yana yao zyonsi. 10 Uwo ali upangano uno nkupangana naawe uno wemo na ana yako mulinzile mwasunga: Umonsi wensi muli mwemwe alinzile ukuzembululwa. 11 Mulinzile ukuzembulula inkanda inu iya pa mpela ya onsi, nupya cilaya ali cimanyililo cino napangana namwe. 12 Umu nkulo zinu zyonsi, umonsi wensi uwakumanya manda 8 alinzile ukuzembululwa, na wensi uwavyalwa umu ng’anda inu kumwi na wensi asi uwa mu yana inu lelo uwakazilwe ni mpiya ukufuma uku mpanga yuze. 13 Umonsi wensi uwavyalilwa umu ng’anda inu na wensi uwakalwa ni mpiya zinu alinzile ukuzembululwa, nupya upangano wane uwa kuzembululwa ulinzile ukuya u wa manda pe. 14 Umonsi wensi aatalazembululwa alinzile ukukomwa, pano ale watama upangano.”

15 Lyene Leza wanenyile Abulahamu ati: “Ukulozya kuli Salai* umuci wako, utalinzile ukumwama ukuti Salai, pano lyene amaya a Sala.* 16 Ndamupaala nupya ndalenga ukuti akuvyalile umwana umonsi, nupya inko zilafuma muli aliwe kumwi na ya mwene.” 17 Lino Abulahamu uvwile vivyo wafupime nu kutandika ukuseka, nupya walanzile umu mwenzo ati: “Uzye umonsi uwa myaka 100 aangakwata umwana, nupya Sala uwa myaka 90, uzye aangavyala umwana?”

18 Fwandi Abulahamu wanenyile Leza wa cumi ati: “Si paala Isumaeli pakuti aye nu umi!” 19 Lyene Leza walanzile ati: “Sala mamako alakwata umwana umonsi, nupya uce umutemele ukuti Isaki.* Nupya ndapangana nawe upangano, ulaya upangano wa pe ku yana yakwe. 20 Lelo ukulozya kuli Isumaeli, inuvwa vino watulanda. Ndamupaala nupya ndalenga ukuti akwate ana aingi sana. Muli aliwe u mulavyalwa intunguluzi 12, nupya ndalenga ukuti aye uluko ulukalamba. 21 Lelo ndapangana upangano na Isaki wino Sala alakuvyalila pa nsita wakwe ikwene umwaka ukwiza.”

22 Lino Leza wamazile ukulanda na Abulahamu, wafumile pali aliwe. 23 Lyene Abulahamu wasenzile Isumaeli umwanakwe umonsi na aonsi yonsi aavyalilwe umu ng’anda yakwe na yonsi yano wakazile ni mpiya, aonsi yonsi amu ng’anda yakwe Abulahamu, nupya wayazembulwile pa wanda kwene uwa, wakwe vino Leza wamunenyile. 24 Abulahamu wali ni myaka 99 lino wazembulwilwe. 25 Nupya Isumaeli mwana Abulahamu, wali ni myaka 13 lino wazembulwilwe. 26 Pa wanda kwene uuwa, Abulahamu wazembulwilwe kumwi na Isumaeli umwanakwe. 27 Aonsi yonsi amu ng’anda yakwe na yonsi aavyalilwe umu ng’anda yakwe na yonsi aakazilwe ni mpiya ukufuma uku mpanga zyuze nayo kwene yazembulwilwe pamwi nawe.

18 Pa cisila Yeova walolike kuli Abulahamu pa ncende iya Mamule apaya ivimiti ivikalamba, ala Abulahamu wataikala pa mulyango wi tenti mu nsita ya kasanya nupya ale ikukaya sana. 2 Abulahamu wakatwisye manso nu kulola aonsi yatatu iimilila katalamukila. Lino wayaweni, wasimwile ukufuma pa mulyango wi tenti aya umu kuyakomenkanya, nupya waile afukama. 3 Lyene walanzile ati: “Yeova,* ndi cakuti natemwikwa kuli wewe, napaapata utapuzya umuomvi wako. 4 Lekini tulete manzi akuti mufulale ingazo; alino pa cisila mupuuze umwisika lya muti. 5 Vino imwiza ku muomvi winu, lekini mupeele ivyakulya pakuti mukwate maka. Lyene pa cisila mungatwalilila nu ulendo winu.” Lino yuvwile vivyo yalanzile iyati: “I cisuma. Ungacita vivyo kwene vino walanda.”

6 Lyene Abulahamu waile zuwa zuwa kuli Sala umwi tenti nu kumunena ati: “Cincila! Tola ivipimo vitatu* vyakwe fulaulo umusuma, ukase umunya nu kupangamo imikate.” 7 Nupya Abulahamu waile uku luwa lwa ng’ombe nu kuyasoolola cipambasi umusuma. Watwazile cipambasi uku muomvi, kuti amukome nu kweleka. 8 Lyene Abulahamu watozile bata, mukaka na cipambasi vino wapekinye nu kupeela aonsi yaaya yatatu. Lyene wimilile umupiipi nayo umwisika lya cimuti ala yakulya.

9 Yuzizye Abulahamu iyati: “Nga Sala mamako ali kwi?” Nawe waswike ati: “Ali umwi tenti.” 10 Malaika wenga watwalilile ukulanda ati: “Ndawela kuli wewe umwaka ukwiza pa nsita wakwe ikwene, nupya lola! Sala mamako alakwata umwana umonsi.” Sala nawe wakutikanga ala ali pa mulyango wi tenti uwali ukwi tundu lyakwe malaika. 11 Abulahamu na Sala yaali akote sana. Sala alanga wapuzya imyaka iya kuvyalilapo ana. 12 Lyene Sala watandike ukuseka nu kulanda ati: “Nemo maka iyasila nupya umusambazi wane umukote, uzye i ca cumi ningakwata umwana?” 13 Lyene Yeova uzizye Abulahamu ati: “U mulandu ci uno Sala wasekela nu kulanda ati, ‘Uzye umu cumi ne mukote nene ndakwata umwana?’ 14 Uzye kuli Yeova kwaya icitale? Ndawela kuli wewe umwaka ukwiza pa nsita wakwe ikwene, nupya Sala alakwata umwana umonsi.” 15 Lyene Sala wakanyile ati: “Awe ntasesile!” pano uvwile intete. Lyene malaika walanzile ati: “Ee! Watuseka.”

16 Lino aonsi yakatwike nu kutandika ukulungama uku Sodoma, Abulahamu watandike ukuyasukilila. 17 Yeova walanzile ati: “Uzye inene Abulahamu vino nkuya umu kucita? 18 Abulahamu alaya uluko ulukalamba nupya ulwa maka, nupya inko zyonsi izya pano nsi zilapaalwa ukupitila muli aliwe. 19 Pano Abulahamu namumanya ningo nupya insininkizya ukuti alasambilizya ana yakwe aonsi kumwi na amu ng’anda yakwe aalalondelelapo ukulondela masunde yakwe Yeova ukupitila umu kucita ivisuma nu kuya nu mulinganya, pakuti Yeova ace afikilizye vino walavile Abulahamu.”

20 Lyene Yeova walanzile ati: “Inuvwa ukuilizyanya ukukalamba pali Sodoma na Gomola, nupya uluyembu lwao ulwipisya sana. 21 Nimaya nkalole ndi cakuti vino antu yakuilizyanya ivya cumi nanti foo. Pano nkulonda ukumanya.”

22 Lyene aonsi yaya yafumileko nu kulungama ku Sodoma, lelo Yeova wasile na Abulahamu. 23 Lyene Abulahamu wapalime kuli Leza nu kumuzya ati: “Uzye ulonona alungami pamwi na aipe? 24 Nga ndi cakuti umu musumba mwazanwa alungami 50? Uzye ulonona yonsi ukwaula ukwelela antu yayo alungami 50? 25 Utanga ucite ica musango uwo, kuli kuti ukonona umulungami pamwi nu mwipe, nupya utalaleka icacitikila umwipe cicitikile nu mulungami! Utanga ucite ica musango uwo. Uzye kapingula uwa nsi yonsi atalacita icilungame?” 26 Lyene Yeova walanzile ati: “Ndi cakuti nazana antu alungame 50 umu Sodoma, ndelela antu yonsi amu musumba uwo.” 27 Lelo Abulahamu nupya kwene walanzile ati: “Si leka nuzye nupya kwene, we Yeova, nanti icakuti nene wa sile sile nupya nene lukungu. 28 Nga ndi cakuti pa yantu alungame 50 pulila ali 5? Uzye ulonona antu yonsi amu musumba pa mulandu na antu yayo 5 atiyulila?” Leza nawe wamwaswike ati: “Ntalonona umusumba uwo pa mulandu na antu 45.”

29 Lelo nupya kwene Abulahamu uzizye Leza ati: “Nga ndi cakuti mwazanwa ali 40?” Leza wamwaswike ati: “Ntalonona umusumba pa mulandu wa yantu yayo 40.” 30 Watwalilile ukulanda ati: “Yeova, napaapata utasoka, lelo leka nuzye nupya kwene: Nga ndi cakuti mwazanwa sile aali 30?” Leza waswike ati: “Ntalonona umusumba nga nazanamo aali 30.” 31 Lelo watwalilile ukulanda ati: “Yeova napaapata nzumilizye ukuzya nupya kwene: Nga ndi cakuti mwazanwa sile antu 20?” Leza waswike ati: “Ntalonona umusumba pa mulandu wa yantu yayo 20.” 32 Pa kusyalikizya walanzile ati: “Yeova, napaapata utasoka, lelo leka nuzye sile umuku onga: Nga ndi cakuti mwazanwa sile antu 10?” Leza walanzile ati: “Ntalonona umusumba pa mulandu wa yantu yayo 10.” 33 Lino Yeova wamazile ukulanda na Abulahamu, wapisile, Abulahamu nawe waswilile ukwakwe.

19 Lyene ya malaika yaili yafisile umu Sodoma manguzi, nupya Loti watenzi pa mpongolo ya musumba wa Sodoma. Lino wayaweni, wakatwike nu kuya yakomenkanya nupya waile afukama. 2 Nupya walanzile ati: “Napaapata yasambazi, twapiteni ku ng’anda ya muomvi winu mukafulale ingazo nupya mulaale na kuuku kwene. Lyene mulakonkanyapo nu ulendo winu katondo.” Nayo yalanzile iyati: “Awe, tumalaala mu musolo wa mu musumba.” 3 Lelo Loti watwalilile ukuyapatikizya icakuti yasusile iyapita nawe ukwakwe. Wayapangiile umutebeto nupya wayapangiile nu mukate uwaula icitutumusi, nayo yaaliile.

4 Lino yatali yalaale nu kulaala, iumba lya vimvulunganya umwali aonsi yonsi amu musumba wa Sodoma, ukutandikila ku mwance ukufika uku wikolo, liizile nu kuzinguluka ing’anda yakwe Loti. 5 Nupya yatwalilile ukupunda kuli Loti ala yakumunena yakuti: “Aonsi atiiza kuli wewe muno manguzi yali kwi? Yalete kuno uleke tulaale nayo.”

6 Lyene Loti wafumile panzi nupya wayazileko icisaasa. 7 Walanzile ati: “Napaapata inane mutacita iciipe. 8 Lolini nakwata anane akazyana yaili, aatatala yalaalapo nu monsi. Lekini ayano ndete kuli mwemwe pakuti mucite icili consi cino mukulonda. Lelo mutacita icili consi uku yonsi yaa, pano iiza ukwane pakuti yacingililwe.” 9 Lino yuvwile vivyo, yamunenyile iyati: “Senka paa!” Nupya yatwalilile ukulanda iyati: “Mwizilila aliwe angatupingula! Nupya tumacita iviipe kuli wewe ukucila na vino tukulonda ukucita uku yantu yayo.” Lyene yaunganiile Loti nu kupalamila uku cisaasa pakuti yapantule. 10 Aonsi yaili aali mu ng’anda yalemile Loti nu kumutintila umukasi, nupya yayazileko icisaasa. 11 Lelo yapafwizye aonsi aali pa mulyango wa ng’anda ukutandikila pa munono ukufika pa mukalamba, icakuti yatandike ukupampanta pakuti yamanye apaayelile umulyango.

12 Lyene aonsi yuzizye Loti iyati: “Uzye wakwata ya lupwa ali yonsi kuno? Ndi cakuti wakwata ya sovyala, anako aonsi, anako akazyana, alino na antu yako yonsi aya umu musumba uu, uyafumyemo! 13 Tumaonona umusumba uu pano Yeova atauvwa ukuilizyanya kwa yantu ukulozya pa viipe vino antu ya mu musumba uu yakucita, Yeova atatutuma kuti tuonone.” 14 Fwandi Loti wapisile nu kuyatandika ukunena yasivyala aali nu kutwala ana yakwe, watwalilile ukuyanena ati: “Pitisyini! Fumini umu musumba uu, pano Yeova amaaonona!” Lelo yasivyala yene yalolanga kwati akusekesya sile.

15 Lyene uku macaca, ya malaika yaacincizye Loti iyati: “Pitisya! Senda mamako na ana yako yaili akazyana yano ukaikala nayo, pakuti mutoononwa pa mulandu ni viipe ivyaya umu musumba uu!” 16 Nomba Loti watandike ukuwayawaya, lelo pa mulandu nu luse lwakwe Yeova, aonsi yaaya yalemile Loti ikasa ni ikasa lyakwe mamakwe, alino na makasa ya yana yakwe akazyana yaili, nu kuyafumizya ukunzi ya musumba. 17 Lino yayafumya sile ukunzi ya musumba, wenga pa yonsi yaaya yaili walanzile ati: “Utukini pakuti mupusuke! Kusi ukupeepela icisila nupya mutiimilila nanti apamwi umu ncende ya Yodani! Mutukile uku myamba pakuti mutafwa!”

18 Lyene Loti walanzile ati: “Yeova, napaapata, utaleka inje kuuku! 19 Watulanga uluse ni cikuuku icikalamba uku muomvi wako nupya watumpususya, lelo nsikuutukila uku myamba pano nkutiina ukuti uzanzo ungancitikila nupya ningafwa. 20 Umusumba a uwa umupiipi, akuno ningutukila; u musumba unono sana. Nzumilizye akuno nutukile. U musumba unono sile. Lyene alino nimapusuka.” 21 Fwandi Leza* wamunenyile ati: “I cisuma, nimakulangulukilako, ntakonona umusumba uno walanda. 22 Pitisya! Utukila kuko kwene, pano ntakucita icili consi suka ufike!” Ali mulandu uno umusumba uwa watandike ukwamilwa ukuti Zoali.*

23 Alanga ilanzi ilitunka lino Loti wafisile uku Zoali. 24 Lyene Yeova waleesile maluti nu moto ivyatoonyanga wa mvula pa musumba wa Sodoma na Gomola, vyafumile kuli Yeova ukwi yulu. 25 Fwandi ononyile imisumba iiyo, alino ni misumba yuze iyaali mu ncende kwene iiyo, kumwi na antu yonsi aikalangamo alino ni vimelwa. 26 Lelo umuci wakwe Loti, uwali ukwi tundu lyakwe Loti, watandike ukupeepela icisila nupya wasangwike iwe lya musilya.

27 Lyene Abulahamu wakatwike katondotondo nu kuya uku ncende ino waile aimililapo lino walandanga na Yeova pa wanda uwafumileko. 28 Lino walolekisye ukwayelile Sodoma na Gomola alino ni mpanga yonsi iyayelile uku ncende iiyo, waweni icunsi icikalamba cikukatuka kwati icunsi icikufuma umu cibili ca njelwa! 29 Leza wiwisye vino wanenyile Abulahamu, fwandi lino ononyile imisumba iyaali umu citungu ca Yodani, wafumizye Loti umu misumba iiyo, iyali mu ncende ino Loti wikalangamo.

30 Pa cisila, Loti wafumile umu Zoali kumwi na ana yakwe yaili akazyana nu kuyatandika ukwikala umu myamba, pano watiinanga ukwikala umu Zoali. Fwandi watandike ukwikala mwi cele kumwi na ana yakwe yaili. 31 Lyene umwana uwali iyeli wanenyile umutowakwe ati: “Ya tata iyakota, nupya kusi umonsi umu mpanga yii aalatutwala ukulingana nu lutambi ulwa yantu yonsi. 32 Leka tupeele ya tata waini pakuti tulaale nayo nu kukwata ana muli ya tata.”

33 Fwandi usiku kwene uwa, yatwalilile ukupeela isi waini; lyene umwana umukazyana iyeli waile alaala na isi, lelo isi ataamanyile lino waizi nawe na lino wakatwike. 34 Lyene uwanda uwalondelilepo, umwana iyeli wanenyile umutowakwe ati: “Nemo naizi na ya tata mutondo. Nupya kwene leka tuyapeele waini muno manguzi. Lyene naawe umalaala nayo, pakuti tukwate ana muli ya tata.” 35 Fwandi usiku kwene uwa, nupya kwene yapeezile isi waini; lyene umuto waile alaala na isi, nomba isi ataamanyile lino waizi nawe na lino wakatwike. 36 Fwandi ya mwana Loti yoili iizile iyaya pa ukulu pa cisila ca kulala nawe. 37 Umwana iyeli wizile akwata umwana umonsi, amutemela ni zina ilyakuti Moabu. Nupya ali isi uwa Ina Moabu aacili nu umi ndakai. 38 Umuto nawe kwene wizile akwata umwana umonsi, amutemela ni zina ilyakuti Beni-ami. Ali isi uwa Ina Amoni aacili nu umi ndakai.

20 Lyene Abulahamu wakuusizye itenti lyakwe nu kuya uku Negebu, nupya watandike ukwikala pakasi kakwe Kadesyi na Syuli. Lino Abulahamu wikalanga umu Gelali, 2 nupya kwene walanzile pali Sala mamakwe ati: “A kaci wane.” Fwandi Abimeleki umwene wa Gelali watumile aomvi yakwe aaile iyasenda Sala nu kumutwala kuli aliwe. 3 Pa cisila Leza wizile kuli Abimeleki mu ciloto usiku nu kumunena ati: “Wemo icili cimwi nu muntu umufwe, pa mulandu na mama wino watusenda, pano a muka mwineco.” 4 Lelo Abimeleki ataaizi na Sala. Fwandi walanzile ati: “Yeova, uzye umakoma antu akaele? 5 Uzye Abulahamu ataanenyile ukuti Sala a kaci wakwe, nupya uzye Sala nawe ataanenyile ukuti Abulahamu a kalume wakwe? Nacisile cii na kampingu umusanguluke nupya nene wa kaele.” 6 Lyene Leza wa cumi wanenyile Abimeleki umu ciloto ati: “Imanya ukuti wacisile cii na kampingu musanguluke, acino nakulesizye ukuti utanjembukila. Uli mulandu uno nakukaanyizye ukulaala na Sala. 7 Fwandi swilizya umuci wa mwineco, vino iya a kasesema, amakupaapatilako pakuti utwalilile ukuya nu umi. Lelo ndi cakuti utamuswilizye, manya ukuti umafwa pamwi na antu yako yonsi.”

8 Abimeleki wakatwike katondotondo nu kwama aomvi yakwe yonsi, ayanena ni vintu vii vyonsi, nayo yuvwile sana intete. 9 Lyene Abimeleki wamile Abulahamu nu kumuzya ati: “I vyani vino wacita kuli sweswe? U luyembu ci luno incita pakuti ulete icintu cii icipisye pali nene na pa wene wane? Cino watuncitila citazifile.” 10 Nupya Abimeleki uzizye Abulahamu ati: “A mapange ci yano wakweti pa kucita icintu cii?” 11 Abulahamu waswike ati: “A pa mulandu wakuti nelenginye inti, ‘antu aikala umu ncende yii yasitiina Leza, nupya yalankoma pa mulandu na mamane.’ 12 Nupya mu cumi a kaci wane, pano twafuma muli tata wenga lelo twapusana ya mayo, nupya wizile aya a mamane. 13 Fwandi lino Leza wamfumizye umu ng’anda yakwe tata, nanenyile Sala inti: ‘Vii avino ulinzile ukulanga ukutemwa kwa cisinka kuli nene: Konsi kuno twaya, uwanena antu ukuti nene kalume wako.”

14 Lyene Abimeleki watozile imfwele ni ng’ombe na aomvi yakwe aonsi na anaci nu kupeela Abulahamu, nupya wamuswilizizye na Sala mamakwe. 15 Abimeleki walanzile nu kuti: “Impanga aeyi. Ikala ukuli konsi kuno ukulonda.” 16 Nupya Abimeleki wanenyile Sala ati: “Napeela kalume wako impiya zyakwe siuva 1,000. I cimanyililo kuli yonsi yano uli nayo ukuti wewe wa kaele nupya utakweti umulandu.” 17 Abulahamu watandike ukupaapata kuli Leza wa cumi, nupya Leza wapozizye Abimeleki na mamakwe na aomvi yakwe akazyana, nupya yatandike ukukwata ana; 18 pano Yeova walenzile anaci yonsi amu ng’anda yakwe Abimeleki ukuya ing’umba pa mulandu wakwe Sala, umuci wakwe Abulahamu.

21 Lyene Yeova wiwisye Sala wakwe vino walanzile, nupya Yeova wacitiile Sala vino walavile. 2 Sala wizile aya pa ukulu nupya wavile umwana umonsi kuli Abulahamu pa nsita kwene ino Leza walanzile ukuti aino alakwatilapo umwana. Pa nsita yii Abulahamu wali umukote sana. 3 Abulahamu watemiile umwana umonsi wino Sala wamuvyaliile, izina lyakuti Isaki. 4 Nupya Abulahamu wazembulwile Isaki umwanakwe ale ali na manda 8, wakwe vino Leza wamunenyile. 5 Abulahamu wali ni myaka 100 lino wakweti Isaki. 6 Lyene Sala walanzile ati: “Leza watandenga ukuya ni nsansa; wensi uuvwa pali cii alasansamukila pamwi nani.” 7 Nupya walanzile ati: “A weni uwali nu kwelenganya ukuti Sala muka Abulahamu wali nu konsya ana? Lelo nimuvyalila umwana umonsi umu ukote.”

8 Lyene umwana wakuzile nu kuta ukonka, nupya Abulahamu wapekinye umutebeto ukalamba pa wanda uno Isaki watiile ukonka. 9 Lelo Sala waweni kuno umwana wino Haga uwa ku Ijipti wavile muli Abulahamu akutumfya Isaki. 10 Fwandi Sala wanenyile Abulahamu ati: “Zinga umuomvi wii umukazyana nu mwanakwe, pano umwana wa muomvi wii atalaya impyanyi pamwi nu mwanane Isaki!” 11 Lelo vino Sala walanzile pa mwana wii vyalenzile ukuti Abulahamu auvwe sana uyi. 12 Lyene Leza wanenyile Abulahamu ati: “Utuvwa uyi pali vino Sala akukunena pa mulumendo na pa muomvi wako umukazyana. Uvwa vino akulanda, pano aalamwa ukuti ana yako yalafuma muli Isaki. 13 Lelo ukulozya uku mwana wa muomvi umukazyana, ndalenga ukuti muli aliwe namo kwene mufume antu aingi, pano u mwanako.”

14 Fwandi Abulahamu wakatwike katondotondo nu kutola umukate ni nyambi ya manzi apeela Haga. Wavisile pa ciye cakwe nu kumuzinga pamwi nu mulumendo. Nawe wapisile aya atandika ukupitaana umu lwanga ulwa Belisyeba. 15 Lyene amanzi aali umu nyambi yasizile, nupya Haga wasile wateeka umulumendo umu cimpuza. 16 Lyene wapisile aya aikala wenga akatalamukila, pano walanzile ati: “Nsikulonda ukulola kuno umulumendo akufwa.” Fwandi waile aikala akatalamukila nu kutandika ukulila sana.

17 Lyene Leza uvwile izwi lya mulumendo, nupya malaika wakwe Leza wamile Haga ukufuma ukwi yulu nu kumunena ati: “I cani Haga? Utuvwa intete, pano Leza watauvwa izwi lya mulumendo kuno ali. 18 Katuka, katusya umulumendo nupya umusakamale, pano ndamulenga ukuya uluko ulukalamba.” 19 Lyene Leza wamuyuzile amanso nu kumulenga ukulola icifula ca manzi, nupya waile azuzya manzi umu nyambi nu kupeela umulumendo ukuti amwe. 20 Nupya Leza watwalilile ukuya nu mulumendo lino wakulanga. Wikalanga umu lwanga nupya walunganga ukuomvya ulapwa. 21 Waile atandika ukwikala umu lwanga lwa Palani, nupya nyina wamulondiile umwanaci ukufuma uku Ijipti.

22 Lyene Abimeleki kumwi na Fikoli umukalamba wa yasilika yakwe, yanenyile Abulahamu iyati: “Leza ali naawe muli vyonsi vino ukucita. 23 Fwandi lapa kuli nene umwi zina lyakwe Leza ukuti utalambepa nanti ukubepa ana yane nanti aizikulu yane, nupya ulaya nu kutemwa kwa cisinka kuli nene nu ku yantu aikala umu mpanga ino naawe ukaikalamo, wakwe vino nani naya nu kutemwa kwa cisinka kuli wewe.” 24 Abulahamu nawe walanzile ati: “Nalapa.”

25 Lelo Abulahamu wailizyanyizye kuli Abimeleki pa cifula ca manzi cino aomvi yakwe Abimeleki yaposile uku maka. 26 Abimeleki walanzile ati: “Ntamanyile aacisile vivyo; utaanenapo pi lyasi lilyo, nupya ntatala nuvwapo, nuvwa ilelo kwene.” 27 Lino Abulahamu uvwile vivyo, watozile imfwele ni ng’ombe nu kupeela Abimeleki, nupya yoili kwene yapangiine upangano. 28 Lino Abulahamu wapaatwile imfwele 7 izya kaci ukufuma pa mfwele zyuze, 29 Abimeleki wamuzizye ati: “U mulandu ci uno wapaatwila imfwele zii 7 izya kaci?” 30 Abulahamu waswike ati: “Ulinzile ukupokelela imfwele zya kaci 7 zino nkukupeela, cii icimaya usininkizyo wakuti nene nimvile icifula cii.” 31 Uli mulandu uno Abulahamu watemiile incende iiya ati Belisyeba,* pano paapa kwene apano yoili yalapiile umulapo. 32 Fwandi yapangiine upangano pa Belisyeba, lyene Abimeleki wakatwike pamwi na Fikoli umukalamba wa yasilika yakwe, nupya yaswiliile uku mpanga ya Ina Filisti. 33 Pa cisila Abulahamu walemile umuti pa Belisyeba ukaamwa ukuti tamalisiki, nupya paapa kwene apano wamiile api zina lyakwe Yeova, Leza uwa manda pe. 34 Nupya Abulahamu wikazile umu mpanga ya Ina Filisti pa myaka iingi.

22 Lyene pa cisila, Leza wa cumi wezizye Abulahamu, nupya wamwamile ati: “Abulahamu!” nawe waswike ati: “Mukwai!” 2 Lyene wamunenyile ati: “Senda umwanako Isaki, umwanako wenga sile wino watemwa sana, uye ku mpanga ya Moliya ukamupeele ngi lambo lya koca pa mwamba uno nimakulanga.”

3 Fwandi Abulahamu wakatwike katondotondo nu kukwela punda wakwe nupya wapisile pamwi na aomvi yakwe yaili alino na Isaki umwanakwe. Waputozile inkwi izya kocela ilambo, lyene waile uku ncende ino Leza wa cumi wamulangiliile. 4 Pa wanda uwalenga citatu, Abulahamu wakatwisye manso nu kulola incende iiyo katalamukila. 5 Abulahamu wanenyile aomvi yakwe ati: “Ikalini pakwene na punda, nemo nu mulumendo tumaya kuuku umu kupepa nupya tumaiza tumuzane.”

6 Abulahamu watozile inkwi izya kocela ilambo nu kutwika Isaki umwanakwe. Lyene wene wasenzile umoto nu mupeni, nupya yapisile yoili. 7 Lyene Isaki wamile isi Abulahamu ati: “Tata!” Nawe waswike ati: “A nene mwanane!” Lyene walanzile ati: “Umoto ni nkwi aevi, nomba ngi imfwele iya kupeela ilambo lya koca ili kwi?” 8 Abulahamu nawe waswike ati: “Mwanane, Leza amatupeela imfwele ya kupeela ilambo lya koca.” Nupya yonsi yoili yatwalilile ukupita.

9 Yasusile iyafika pa ncende ino Leza wa cumi wamulangiliile, nupya Abulahamu wakuuzile ulambo paapa kwene nu kwikapo inkwi. Wanyefile na Isaki umwanakwe makasa na makulu nu kumwika pa ulambo pa nkwi apapela. 10 Lyene Abulahamu watozile umupeni kuti akome umwanakwe. 11 Lelo malaika wakwe Yeova wapunzile ukufuma ukwi yulu ati: “Abulahamu, Abulahamu!” nawe waswike ati: “Mukwai!” 12 Lyene walanzile ati: “Utakoma umulumendo nupya utamucita icili consi, pano lyene namanya ukuti ukatiina Leza pa mulandu wakuti utakanyile ukumpeela umwanako wenga sile wino wakwata.” 13 Lyene Abulahamu winwile umutwe nupya waweni suuku watalemya impembe umu miti. Fwandi Abulahamu watozile suuku wiyo nu kumupeela ngi lambo lya koca mu cifulo cakuti umwanakwe awino apeele ngi lambo. 14 Nupya Abulahamu watemiile incende iiyo ukuti Yeova-yaile.* Ali mulandu kwene uno antu na ndakai kwene yakalandila ukuti: “Yeova alapekanya ivikulondekwa umu mwamba wakwe.”

15 Nupya kwene malaika wakwe Yeova wapunzile kuli Abulahamu ukufuma mwi yulu umuku wakwe ciili, 16 wapunzile ati: “Yeova walanda wati, ‘Nkulapa umwi zina lyane ukuti, pa mulandu wakuti wacita cii nupya utakanyile ukumpeela umwanako, wino wakwata wenga sile, 17 ndakupaala nupya ndavuzya ana alafuma umu mwanako wa ntanda zya mwi yulu nupya yalavula wa mucanga wa mu mbali yakwe yemba, nupya umwanako alapoka imisumba ya yalwani yakwe. 18 Nupya umu mwanako ali muno inko zyonsi izya pano nsi zilapaalilwa pa mulandu wakuti watuuvwa ukwi zwi lyane.’”

19 Lyene Abulahamu waswiliile uku yaomvi yakwe, nupya yaswilile yonsi uku Belisyeba; Abulahamu watwalilile ukwikala uku Belisyeba kwene.

20 Pa cisila cakwe vii, yanenyile Abulahamu ukuti: “Ana yano Milika wavyalila Nawoli umwinako aeya: 21 Iyeli lyakwe a Uzi, alino pakonka Buzi, Kemueli isi wakwe Alamu, 22 Kesedi, Hazo, Pilidasi, Yidilafi na Betueli.” 23 Betueli wizile aya a isi wakwe Labeka. Milika wavyaliile Nawoli umwina wakwe Abulahamu ana yaa 8. 24 Ana na yauze aonsi yano Nawoli wakweti umu muci na muze, kuli kuti muli Leuma aeya: Teba, Gaamu, Tahasyi na Maaka.

23 Imyaka yonsi ino Sala wikazile nu umi, yaali 127. 2 Sala wafwilile umu Kilyati-aba, kuli kuti umu Hebuloni, umu mpanga ya Kenani nupya Abulahamu wamuloosizye sana. 3 Lyene Abulahamu wasiile icitumbi ca muci nu kuyanena Aina Hiti ati: 4 “Nafumile uku mpanga yuze nu kutandika ukwikala namwe. Nkazyini incende iyakuti nziikemo mamane.” 5 Lyene Aina Hiti yaswike Abulahamu iyati: 6 “Uvwa kuno musambazi. Wewe ntunguluzi ino Leza watusoolwela. Ungasoolola incende ili yonsi ino ukulonda umu ncende zino tukaziikamo iyakuti uziikemo mamako. Kusi ali wensi muli sweswe angakanya ukuti uziike mamako umu ncende yakwe ino akaziikamo.”

7 Fwandi Abulahamu wafukime pa nkoleelo ya yantu ya mu mpanga iiyo, kuli kuti Aina Hiti, 8 nu kuyanena ati: “Ndi cakuti mwazumilizya kuti nsende mamane nu kuyamuziika, lyene muvwe kuli nene nu kumpaapatilako kuli Efuloni mwana Zoyali 9 kuti ankazye icele lyakwe ilya mu Makipela, ilyayela umu mbali ya mpanga yakwe. Ankazye ale namwe kwene apano muli; nimalipila impiya zyakwe siuva zyonsi zino amapingula, pakuti nkwate impanga iya kuziikamo.”

10 Lyene Efuloni watenzi pa Ina Hiti. Fwandi Efuloni Umwina Hiti walanzile na Abulahamu ale na Ina Hiti yakuvwa, na pa yantu yonsi aingilanga pa mpongolo ya musumba, watiile: 11 “Awe musambazi! Uvwa kuno. Nakupeela incende kumwi ni icele ilyayamo. Nakupeela pa manso ya yantu yane. Ziikamo mamako.” 12 Lino Abulahamu uvwile vivyo, wafukime pa nkoleelo ya yantu ya mu mpanga iiyo 13 nu kulanda kuli Efuloni ala na antu yakuvwa, ati: “Napaapata uvwa kuno! Nimakupeela impiya zyonsi zyakwe siuva izya kukalila impanga. Utole, pakuti nziikemo mamane.”

14 Lyene Efuloni wanenyile Abulahamu ati: 15 “Musambazi uvwa kuno. Impanga yii ingakaziwa ukulingana ni mpiya zyakwe siuva masyekele 400,* nomba impiya zizyo zitacindime. Ziika mamako.” 16 Abulahamu uvwile vino Efuloni walanzile, nupya wapimiile Efuloni cipimo cakwe siuva cino walanzile pa manso ya Ina Hiti, kuli kuti masyekele yakwe siuva 400* kulingana ni vipimo vino aculuzi yaomvyanga. 17 Fwandi impanga yakwe Efuloni iyali umu Makipela, iyayelile umupiipi na Mamule, kuli kuti impanga kumwi ni cele ilyalimo ni miti yonsi iyaali mu mipaka ya mpanga iiyo, vyasininkiziwe ukuti 18 vyakazilwe na Abulahamu pa manso ya Ina Hiti na pa manso ya yantu yonsi aingilanga pa mpongolo ya musumba. 19 Pa cisila, Abulahamu waziisile Sala umuci wakwe umwi cele ilyali umu ncende iya Makipela umupiipi na Mamule, kuli kuti Hebuloni, umu mpanga ya Kenani. 20 Fwandi Aina Hiti yapeezile Abulahamu incende iiyo kumwi ni cele ilyalimo, pakuti aaziikamo.

24 Lyene Abulahamu alanga watakota sana, nupya Yeova wamupaazile muli vyonsi. 2 Abulahamu wanenyile umuomvi wakwe uwali umukalamba umu ng’anda yakwe nupya uwangalilanga vyonsi vino wakweti, ati: “Ika ikasa lyako umwisika lya lupamba lwane, 3 nupya nimalenga ukuti ulape umwi zina lyakwe Yeova, Leza umwineco wi yulu ni nsi, ukuti utalalondela umwanane umukazyana uwa kutwala umu Ina Kenani muno nkaikala. 4 Lelo ulinzile ukuya ku mpanga ino nafumileko nupya kuli ya lupwa yane akuno ukasendele Isaki mama.”

5 Lelo umuomvi uzizye Abulahamu ati: “Nga ndi cakuti umukazyana asikulonda ukwiza nani ku mpanga yii? Uzye ukulonda ince nswilizye umwanako uku mpanga ino wafumileko?” 6 Abulahamu nawe waswike ati: “Utaca utwale umwanane kuuku. 7 Yeova Leza umwineco wi yulu uwamfumizye ku ng’anda yakwe tata, nu ku mpanga yakwe ya lupwa yane nupya uwalanzile kuli nene nu kulapa ati: ‘Ndapeela impanga yii ku yana yako,’ alatuma malaika wakwe aalakukolelela, nupya ulaya ukasendele umwanane mama kuuku kwene. 8 Lelo ndi cakuti umukazyana atakulonda ukwiza naawe, ulaya umuntungwa uku mulapo uu. Nomba utalinzile ukusenda umwanane kuuku.” 9 Lino umuomvi uvwile vivyo, wisile ikasa lyakwe umwisika lya lupamba lwakwe Abulahamu umusambazi wakwe nu kulapa kuli aliwe.

10 Fwandi umuomvi watozile ingamali 10 izya musambazi wakwe, nupya wasenzile ni vyuma vya musambazi wakwe ivipusanepusane. Lyene waile uku Mesopotamya umu musumba wa Nawoli. 11 Walesile kuti ingamali zilaale pa cifula ca manzi icali kunzi ya musumba. Yaali insita ya ku manguzi lino akazyana yayanga mu kutapa manzi. 12 Lyene walanzile ati: “Yeova Leza wa musambazi wane Abulahamu, napaapata leka ukuti vintu vinzipile ilelo, nupya langa ukutemwa kwa cisinka ku musambazi wane Abulahamu. 13 Lola inimilila pa cifula ca manzi, nupya akazyana ya mu musumba yakwiza umu kutapa manzi. 14 Si leka cicitike ukuti umukazyana wino nimanena ukuti, ‘Yendeka insembo yako pakuti imwe manzi,’ ndi cakuti walanda wati, ‘Mwa, nupya nimamwesya ni ngamali zyako,’ lyene nimamanya ukuti wiyo kwene ali wino watusoolwela umuomvi wako Isaki; nupya leka kuli cikwene akuno manyile ukuti watulanga ukutemwa kwa cisinka uku musambazi wane.”

15 Lino muomvi atatala wamala nu kuvwanga, Labeka wizile ukufuma umu musumba ala atatwika insembo ya manzi pa ciye. Labeka wali a mwana Betueli; Betueli nawe wali a mwana Milika wino wali umuci wakwe Nawoli; Nawoli nawe wali umwina wakwe Abulahamu. 16 Umukazyana wiyo wali umusuma sana, nupya ataatazile alaalepo nu monsi ali wensi. Waile pa cifula, atapa manzi umu nsembo yakwe, atandika nu kuwela. 17 Lyene umuomvi wiyo wasimwile nu kuyakomenkanya umukazyana nu kumunena ati: “Nkulenga ukuti imweko manzi amu nsembo yako.” 18 Nawe waswike ati: “Musambazi wane, mwini.” Lyene mukazyana wayendike zuwa zuwa insembo yakwe nu kumupeela manzi. 19 Lino umukazyana wamazile ukumupeela manzi, walanzile ati: “Namatapila ni ngamali kwene manzi mpaka ulusala luno zikweti lusile.” 20 Lilyo kwene witiile manzi aali umu nsembo yakwe umu mulangu nupya waswililokanga uku kutapa manzi umu cifula ala akutapila ingamali zyonsi. 21 Insita yonsi watwalilile ukulolekesya sile umukazyana ala icimupezya mano, ala akwelenganya ndi cakuti Yeova watapaala ulwendo lwakwe nanti foo.

22 Lino ingamali zyamazile ukumwa manzi, umuomvi wapeezile umukazyana iyelena lyakwe goldi ilya kuzwala pa mpuno ilingafina afu wakwe syekele,* wamupeezile ni vibango viili vyakwe goldi ivingafina ukulingana na masyekele 10,* 23 Nupya umuomvi wanenyile umukazyana ati: “Napaapata nene, uzye wewe mwana ya weni? Uzye ale ing’anda yakwe ya tata yako ikweti muputule uno tungaya tukalaalemo?” 24 Nawe waswike ati: “Nene mwana ya Betueli, nupya Milika ali mama, na Nawoli nawe a kuku.” 25 Nupya umukazyana walanzile nu kuti: “Tukweti ivyakulya ivingi sana vino ingamali zingalya ni ncende muno mungalaala.” 26 Lyene muomvi wafukime nu kutaizya Yeova, 27 walanzile ati: “Si Yeova alumbanyiziwe, Leza wakwe Abulahamu musambazi wane, pano ataaleka ukulanga ukutemwa kwa cisinka uku musambazi wane, nupya uwa cumi kuli aliwe. Yeova watantungulula uku lupwa lwa musambazi wane.”

28 Lyene mukazyana wasimwile aya umu kunena ya nyina na antu yauze api lyasi lilyo. 29 Labeka wakweti kalume wakwe uwi zina lyakuti Labani. Fwandi Labani wasimwile nu kuya ukunzi ya musumba ukwali umonsi pa cifula ca manzi. 30 Lino Labani waweni iyelena lya pa mpuno ni vibango vino kaci wakwe wazwite ku makasa alino nu kuvwa mazwi yano Labeka walanzile aakuti, “Vii ali vino monsi iwanena,” waile umu kukomanya umonsi wiyo uwimilile ni ngamali pa cifula ca manzi. 31 Lyene Labani wanenyile umonsi wiyo ati: “Twapita, wemuno wapaalwa na Yeova. U mulandu ci uno utuwimililila paa? Nimpekanya ing’anda alino ni ncende umwa kwikala ingamali.” 32 Lino umuomvi wakwe Abulahamu uvwile vivyo waile uku ng’anda nupya Labani wisizye iviya ivyali pa ngamali nu kuzipeela ivyakulya, wapekinye na manzi akuti muomvi wakwe Abulahamu na onsi yano wali nayo yafulale ku ngazo. 33 Nomba lino yapekanyizizye umuomvi wakwe Abulahamu ivyakulya, walanzile ati: “Nsikulya suka ndande vino niziile.” Labani wamunenyile ati: “Landa!”

34 Lyene walanzile ati: “Nene muomvi wakwe Abulahamu. 35 Nupya Yeova wapaala sana umusambazi wane, wamulenga ukuya umukankala, wamupeela imfwele, ing’ombe, siuva na goldi na aomvi aonsi na akazyana alino ni ngamali na ya punda. 36 Nupya Sala umuci wa musambazi wane wavyaliile umusambazi wane umwana umonsi umu ukote, nupya umusambazi wane alapeela umwanakwe vyonsi vino wakwata. 37 Fwandi umusambazi wane wanenyile ukuti indape, walanzile ati: ‘Utaca usendele umwanane mama ukufuma umu Ina Kenani, impanga ino nkaikalamo. 38 Lelo uce uye ku lupwa lwakwe tata, akuno uce ukasendele umwanane mama.’ 39 Lelo nuzizye umusambazi wane inti: ‘Nga ndi cakuti umukazyana waca wakana ukwiza nani?’ 40 Nawe wangaswike ati: ‘Yeova wino nkaombela alatuma malaika pamwi naawe nupya alalenga ukuti ivintu vikuzipile pa lwendo, uce ukasendele umwanane umwanaci ukufuma umu lupwa lwakwe tata. 41 Nga waca waya kuli ya lupwa yane yakana uku kupeela umwanaci, ale watuomba umulimo uno inkupeela. Cii cilalenga ukuti uye umuntungwa uku mulapo wako.’

42 “Lino inafika pa cifula ilelo, inapepa nati: ‘Yeova Leza wa musambazi wane Abulahamu, ndi cakuti ukulonda ivintu vinzipile pa lwendo, 43 lola! inimilila pa cifula ca manzi. Icilinzile ukucitika i cakuti umukazyana nga wiza umu kutapa manzi, namaiza munene inti, “Napaapata, leka imwe manzi umu nsembo yako,” 44 nawe nga amaiza anene ati, “Mwinimo, namatapila ni ngamali kwene manzi.” Umukazyana wiyo ale awino Yeova watasoolwela umwana wa musambazi wane.’

45 “Lino ntatala namala ukupepela umu mwenzo, Labeka iwiza ale asenzile insembo pa ciye, nupya wali waya uku cifula nu kuyatapa manzi. Lyene inamunena nati: ‘Nkulengako manzi ya kumwa.’ 46 Fwandi zuwa zuwa wali wayendeka insembo iyalili pa ciye nu kulanda ati: ‘Mwinimo, nupya nimatapila ni ngamali kwene.’ Lyene inamwamo nupya iwatapila ni ngamali. 47 Pa cisila inamuzya nati, ‘Wewe mwana weni?’ nawe iwasuka wati, ‘Nene mwana ya Betueli, nupya Milika ali mama, Nawoli nawe a kuku.’ Fwandi nani inamuzwika iyelena pa mpuno ni vibango ku makasa. 48 Inafukama nu kupepa kuli Yeova, nupya inalumbanya Yeova Leza wakwe Abulahamu umusambazi wane, uwali wantungulula ningo kuti nkasendele umwana wa musambazi umukazyana ukufuma ku mwinakwe. 49 Fwandi munene ndi cakuti mulaya nu kutemwa kwa cisinka nu kuya acumi uku musambazi wane, lelo nga cisi vivyo, nenini pakuti inje kuze.”

50 Lyene Labani na Betueli yalanzile iyati: “Cintu cii icifuma kuli Yeova. Tutanga tuzumile nanti ukukana. 51 Labeka aewi. Musende mwapita, nupya kaaye umuci wa mwana wa musambazi wako, kulingana na vino Yeova watalanda.” 52 Lino umuomvi wakwe Abulahamu uvwile vivyo, lilyo kwene wafukime nu kutaizya Yeova. 53 Nupya umuomvi wakwe Abulahamu wafumizye iviyembelo vyakwe siuva na vyakwe goldi ni vyakuzwala nu kupeela Labeka, nupya wapeezile Labani kalume wakwe na nyina ivintu vya mutengo. 54 Lyene umuomvi na onsi yano wali nayo, yaliile nu kumwa nupya yaiizi kuuku kwene.

Lino wazyusile katondo, walanzile ati: “Lekini nswilile uku musambazi wane.” 55 Lelo kalume wakwe Labeka alino na nyina yalanzile iyati: “Tale leka umukazyana aikale naswe nanti sile a manda 10. Lyene alino angapita.” 56 Nomba umuomvi wayanenyile ati: “Mutaleka nikale, pano Yeova watapaala ulendo wane. Lekini napita, pakuti nswilile ku musambazi wane.” 57 Lyene yalanzile iyati: “Katwame umukazyana tuvwe vino amalanda.” 58 Lyene yamile Labeka nu kumuzya iyati: “Uzye umapita pamwi nu monsi wii?” Nawe waswike ati: “Ee nimapita nawe.”

59 Fwandi yalesile Labeka ukupita pamwi nu wa kumusakamala,* nu muomvi wakwe Abulahamu alino na onsi yano wali nayo. 60 Nupya yapaazile Labeka iyati: “Kaci witu, uce uye nyina wa yantu aingi sana,* nupya ana yako yace yapoke ni misumba ya yalwani yao.” 61 Lyene Labeka na aomvi yakwe akazyana yakatwike, yakwezile ingamali nu kulondela umuomvi wakwe Abulahamu. Fwandi vikwene avino umuomvi wasenzile Labeka.

62 Lyene Isaki wafumilile uku nzila iya ku Beeli-laali-loi, pano wikalanga umu mpanga ya Negebu. 63 Nupya lwa ku manguzi, Isaki waile umu mpanga umu kwelenganya pali vimwi. Lino wakatwisye manso, waweni ingamali zikwiza! 64 Lino Labeka wakatwisye manso, waweni Isaki nupya lilyo kwene wisile pa ngamali. 65 Lyene Labeka uzizye umuomvi ati: “Ngu monsi wiya aakutukomenkanya a weni?” Muomvi nawe waswike ati: “A Isaki umusambazi wane.” Fwandi Labeka watozile insalu aivimba. 66 Nupya umuomvi wanenyile Isaki vyonsi vino wacisile. 67 Lyene Isaki wingizye Labeka umwi tenti ilyali ilyakwe nyina Salai. Fwandi watozile Labeka ukuya umuci wakwe; nupya wamutemilwe, na cii calenzile ukuti Isaki ateekeziwe uku mfwa yakwe nyina.

25 Nupya kwene Abulahamu watwazile umwanaci, nupya izina lyakwe wali a Ketula. 2 Mu kuya kwa nsita Ketula wavyaliile Abulahamu ana yaa: Zimulani, Yokisyani, Medani, Midyani, Isyibaki, na Syuwa.

3 Yokisyani wali a isi wakwe Syeba na Dedani.

Ya mwana Dedani aonsi yaali a Asyuli, Letusyimu, na Leumi.

4 Ya mwana Midyani aonsi yaali a Efa, Efeli, Hanoki, Abida, na Elidaa.

Yaa yonsi yaviilwe muli Ketula.

5 Pa cisila, Abulahamu wapeezile Isaki vyonsi vino wakweti, 6 Lelo Abulahamu wapeezile ivya upe uku yana yano wakweti kuli ya mama yakwe yauze. Lyene lino acili nu umi, wayatumile ku mpanga izyayela uku ufumondaka, ukutali na Isaki, ukuti akuno yakaikala. 7 Imyaka yonsi ino Abulahamu wikazile nu umi yaali 175. 8 Lyene Abulahamu wafwile ale umukote sana, nupya ala wataipakizya umi, nupya yamuzisile wakwe vino yazisile antu yakwe yonsi. 9 Ana yakwe kuli kuti Isaki na Isumaeli yamuzisile umwi cele lya Makipela mu mpanga yakwe Efuloni umwana umonsi wakwe Zoyali Umwina Hiti, kuli kuti umupiipi na Mamule, 10 umu mpanga ino Abulahamu wakazile uku ina Hiti. Kuuku kwene akuno Abulahamu wazisilwe pamwi na mamakwe Sala. 11 Pa cisila ca mfwa yakwe Abulahamu, Leza watwalilile ukupaala Isaki, nupya Isaki wikalanga umupiipi na Beeli-laali-loi.

12 Lii ali lyasi lyakwe Isumaeli mwana Abulahamu wino Haga umwina Ijipti, umuomvi wakwe Sala wavyaliile Abulahamu.

13 Yaa ali mazina yakwe ya mwana Isumaeli aonsi muno yakonkaniile ukulingana ni ndupwa izyafumilemo: Nebayoti wali ali yeli lyakwe Isumaeli, lyene palondelile Kedali, Adibeeli, Mibisamu, 14 Misyima, Duma, Masa, 15 Hadadi, Tema, Yetuli, Nafisyi, na Kedema. 16 Yaa ali ya mwana Isumaeli aonsi, nupya yakwene ali mazina yao ukulingana ni ncende zyao muno iikalanga alino ni nkambi zyao izyazingulukwa na malinga, ni ntunguluzi 12 ukulingana ni ndupwa zyao. 17 Isumaeli wikazile imyaka 137. Lyene wafwile nupya wazisilwe wakwe vino ivikolwe vyakwe vyazisilwe. 18 Nupya ya mwana Isumaeli iikalanga umu Havila umupiipi na Ijipti, ukufika uku Asilya. Yaatenzi umupiipi na ina yao yonsi.

19 Nupya lii ali lyasi ilikalanda pali Isaki mwana Abulahamu.

Abulahamu wizile aya a isi wakwe Isaki. 20 Isaki wali ni myaka 40 lino watwazile Labeka mwana Betueli Umwina Alamu uwa ku Padani-alamu, kaci wakwe Labani umwina Alamu. 21 Nupya Isaki watwalilile ukupaapatila umuci wakwe kuli Yeova, pano wali ing’umba; Yeova nawe uvwile ukupaapata kwakwe, nupya Labeka mamakwe wizile aya pa ukulu. 22 Nupya ana aali umu nda yakwe yatandike ukulwisyanya, icakuti Labeka walanzile ati: “Ndi cakuti vikwene avino nimaculanga, ale cazipa nu kufwa.” Fwandi wapefile kuli Yeova pakuti amanye icalenzile. 23 Yeova nawe wamunenyile ati: “Umu nda yako muli inko ziili, nupya maumba yaili aayantu yalapatukana ukufuma muli wewe; uluko longa lulakwatisya maka ukucila uluko luze, nupya umukalamba alaaombela umwance.”

24 Lino insita yakwe iyakuti apaape yafisile, umu nda yakwe mwali ya mpundu. 25 Lyene umwana uwatandikilepo ukuvyalwa wali umuyenzu umwili onsi nupya umwili walolekanga wa cakuzwala ca mavumbu, fwandi yamutemiile iyati Esau.* 26 Lyene pa cisila, umwinakwe nawe wavilwe ala atalema ikasa uku cintunta cakwe Esau, fwandi yamutemiile iyati Yakobo.* Isaki wali ni myaka 60 lino Labeka wayaviile.

27 Lino alumendo yaa yakuzile, Esau wizile aya u mulunzi umucenjele, uwazanwanga sana umu mpanga, lelo Yakobo wali uwa kaele nupya wikalanga umu matenti. 28 Isaki watemilwe Esau pa mulandu wakuti wamuletelanga inyama, lelo Labeka wene watemilwe Yakobo. 29 Wanda umwi Yakobo welike ilanda lino Esau wawezile ukufuma umu mpanga ala atatonta. 30 Fwandi Esau wanenyile Yakobo ati: “Pitisya napaapata, mpeeleko ilanda iliyenzu lino watuweleka, pano intonta!” Uli mulandu uno yaamupeelile izina lyakuti Edomu.* 31 Lino Yakobo uvwile vivyo, wamunenyile ati: “Tale nkazye insambu zyako izya kuya iyeli!” 32 Esau nawe walanzile ati: “Indi umupiipi nu kufwa! Nga fwandi uyeli uwa cani kuli nene?” 33 Yakobo walanzile nu kuti: “Tale lapa!” Fwandi Esau walafile nu kukazya uyeli kuli Yakobo. 34 Lyene Yakobo wapeezile Esau umukate ni landa nawe waliile nu kupwila, lyene wakatwike apita. Vikwene avino Esau wasuuzile uyeli.

26 Nupya kwene kwaponyile icipowe na cuze, ukulunda pa cipowe ca kutandikilako icaponyile umu manda yakwe Abulahamu, icakuti Isaki waile kuli Abimeleki umwene wa Ina Filisti uwateekanga umu Gelali. 2 Lyene Yeova walolike kuli Isaki nu kumunena ati: “Utaya ku Ijipti. Uwikale umu mpanga ino nimakulanga. 3 Uwaikala wa mwenyi umu mpanga yii, nupya ndatwalilila ukuya naawe nu kukupaala pano kuli wewe nu ku yana yako akuno ndapeela impanga yii, nupya ndafikilizya mulapo uno nalafile kuli tata wako Abulahamu uwakuti: 4 ‘Ndavuzya ana alafuma umu mwanako wa ntanda zya mwi yulu; nupya impanga zii zyonsi ndazipeela ku yana yako; nupya inko zyonsi izya pano nsi zilapokelela mapaalo ukupitila umu mwanako,’ 5 pa mulandu wakuti Abulahamu uvwilile izwi lyane nupya walondelanga masunde yane yonsi.” 6 Fwandi Isaki watwalilile ukwikala umu Gelali.

7 Lino antu ya mu Gelali yamuzyanga pali mamakwe, wayanenanga akuti: “A kaci wane.” Watiinanga ukulanda ukuti: “A mamane,” pano walanzile ati, “Antu a mu ncende yii yangankoma pa mulandu wakwe Labeka,” pano Labeka wali umusuma. 8 Lino papisile insita, Abimeleki umwene wa Ina Filisti wasungamilanga pi windo, nupya waweni Isaki akulanga icitemwiko kuli Labeka mamakwe. 9 Papo kwene sile Abimeleki wamile Isaki nu kumunena ati: “Ukwaula nu kutwisika a mamako! U mulandu ci uno walandiile ukuti, ‘A kaci wane’?” Isaki nawe waswike ati: “Nalanzile vivyo pano natiinanga ukuti yangankoma pa mulandu wakwe Labeka.” 10 Lelo Abimeleki watwalilile ukulanda ati: “U mulandu ci uno wacitila ica musango uu kuli sweswe? Umwi umu yantu yane nga waizi na mamako, nupya nga watutuletelela!” 11 Lyene Abimeleki wapeezile antu yonsi isunde ilyakuti: “Wensi aalacita iciipe uku monsi wii na mamakwe, alakomwa!”

12 Nupya Isaki watandike ukukomela imbezu umu mpanga kwene iiya, nupya umu mwaka kwene uwa wazombwile ivyakulya maila 100 ukucila pali vino wakomiile, pano Yeova wamupaalanga. 13 Isaki wizile akwata ivyuma ivingi, suka aya umukankala sana. 14 Wakweti imfwele izingi ni ng’ombe izingi na aomvi, nupya Aina Filisti yatandike ukumuvwila uzuwa.

15 Fwandi Aina Filisti yazisile ivifula vya manzi vyonsi vino aomvi yakwe Abulahamu isi wakwe Isaki yimvile umu manda yakwe Abulahamu. 16 Lyene Abimeleki wanenyile Isaki ati: “Fuma umu ncende itu, pano watukwatisya maka ukutucila.” 17 Fwandi Isaki wafumileko nu kuyapanga inkambi mu nyika ya Gelali nu kutandika ukwikala kuuku kwene. 18 Isaki wazikwile ivifula ivimvilwe umu manda yakwe isi Abulahamu lelo vino Aina Filisti yazisile pa cisila ca mfwa yakwe Abulahamu, nupya wavitemiile na mazina yano isi wavitemiile.

19 Lino aomvi yakwe Isaki iimbanga umu mukonko, yazanyile icifula umwali amanzi asuma. 20 Nupya ya kacema ya mu Gelali yatandike ukulemanila na ya kacema yakwe Isaki, ala yakuti: “Amanzi yaa aitu!” Fwandi watemiile icifula cico ukuti Eseki,* pano yalemanile nawe. 21 Lyene yatandike ukwimba icifula na cuze, nupya kwene yatandike ukulemanila. Fwandi Isaki wacitemiile ukuti Sitina.* 22 Pa cisila Isaki wafumileko aya aimba icifula na cuze, nomba lyene yatalemanile pa cifula cico. Fwandi wacitemiile ati Leoboti* nupya walanzile ati: “Pano lyene Yeova watatupeela incende ikalamba nupya watalenga ukuti tuvule umu mpanga.”

23 Lyene Isaki wafumile ku ncende iiyo nu kuya ku Belisyeba. 24 Usiku kwene uwa Yeova walolike kuli aliwe nu kulanda ati: “Nene Leza wakwe Abulahamu tata wako. Utuvwa intete, pano indi naawe, nupya ndakupaala nu kuvuzya ana yako pa mulandu wa muomvi wane Abulahamu.” 25 Fwandi Isaki wakuuzile ulambo paapa kwene nu kwama pi zina lyakwe Yeova. Nupya Isaki wimike itenti lyakwe, na aomvi yakwe yimvile icifula ca manzi paapa kwene.

26 Pa cisila Abimeleki waile kuli Isaki ukufuma uku Gelali pamwi na Auzati impandamano yakwe na Fikoli umukalamba wa yasilika yakwe. 27 Lyene Isaki wayuzizye ati: “U mulandu ci uno mwizila kuno, vino mwampasile nu kunzinga ukumwinu?” 28 Nayo yamwaswike iyati: “Itulola ukuti Yeova waya naawe. Fwandi twapingwilepo ukuti twize kuli wewe nu kulapa umulapo nupya tupangane upangano naawe 29 uwakuti utalatucitila icili consi iciipe wakwe vino naswe tutakucitiile iciipe, pano twakucitiile ivisuma vitupu nupya twakufumizye umu ncende itu umu mutende. Nupya ndakai Yeova wakupaala.” 30 Lyene wayapekanyizizye umutebeto, nayo yaliile nu kumwa. 31 Yakatwike katondotondo nupya yonsi yalafile umulapo. Lyene pa cisila Isaki walesile kuti yapite, nupya yapisile umu mutende.

32 Pa wanda kwene uwa, aomvi yakwe Isaki izile kuli aliwe nu kumunena pa cifula cino iimvile, yamunenyile iyati: “Ituzana manzi!” 33 Fwandi Isaki watemiile icifula cico ati Syiba. Uli mulandu uno umusumba uwo ukaamilwa ukuti Belisyeba ukufika na ndakai.

34 Lino Esau wali ni myaka 40, watwazile Judifi mwana Beeli Umwina Hiti alino na Basemati mwana Eloni Umwina Hiti. 35 Vino ya mama yaa yacitanga vyalenganga Isaki na Labeka ukuya nu ulanda sana.

27 Lyene lino Isaki wakosile na manso ale iyata ukulola, wamile Esau umwanakwe umukalamba nu kulanda ati: “Mwanane!” Nawe waswike ati: “Mukwai!” 2 Wamunenyile ati: “Inkota. Nupya ntamanyile uwanda uno ndafwa. 3 Fwandi tola ivyanzo vyako, inceto nu ulapwa, uye umu mpanga ukandungile inyama. 4 Lyene uipekanye umu musango uno natemwa nu kundetela. Nani nimalya pakuti nkupaale lino ntatala nafwa.”

5 Labeka uvwanga lino Isaki walandanga na Esau umwanakwe. Lyene Esau waile umu mpanga umu kulunga inyama. 6 Labeka wanenyile Yakobo umwanakwe ati: “Inuvwa ya tata yako yakunena Esau umwinako yakuti, 7 ‘Undetele inyama nu kuipekanya umu musango uno natemwa. Nani nimalya pakuti nkupaale ale Yeova akulola nako lino ntatala nafwa.’ 8 Fwandi mwanane uvwa kuno nupya ucite vino nkukunena. 9 Pitanga uku citata ca mbuzi, ukandetele imbuzi ziili izisuma sana pakuti nize mpekanyizizye ya tata yako, wakwe viivi kwene vino yatemwa. 10 Lyene umaiza utwalile ya tata yako kuti yalye, pakuti yakupaale lino yatatala yafwa.”

11 Yakobo nawe wanenyile Labeka nyina ati: “Esau wene wakwata upipi, nomba nemo umwili wane watelepa. 12 Nga ndi cakuti ya tata iza yandemamo? Lyene cizaloleka kwati nkuyatumfya, nupya nimailetela icitiipu ukucila ipaalo.” 13 Lino nyina uvwile vivyo wamunenyile ati: “Leka icitiipu cico cize ciye pali nene mwanane. Wemo cita sile vino inkunena, yanga ukandetele imbuzi.” 14 Fwandi waile asenda imbuzi nu kuzileta kuli nyina, nawe nyina wazipekinye wakwe vino Isaki watemilwe. 15 Lyene Labeka watozile ivyakuzwala ivisuma sana vyakwe Esau umwanakwe umukalamba, ivyali umu ng’anda, azwika Yakobo umwanakwe umunono. 16 Nupya watozile impapa zya mbuzi aikila Yakobo pa makasa nu mu nsingo umutaali upipi. 17 Lyene Labeka wapeezile Yakobo umwanakwe inyama ino wapekinye ningo alino nu mukate.

18 Fwandi Yakobo waile kuli isi nu kumwama ati: “Tata!” nawe waswike ati: “A nene! Nga wewe weni mwanane?” 19 Yakobo nawe waswike isi ati: “A nene Esau iyeli linu. Incita vino imwanena. Katukini mulye inyama ino impekanya pakuti mumpaale.” 20 Lino Isaki uvwile vivyo, uzizye umwanakwe ati: “Nga waizana uli zuwa mwanane?” Nawe waswike ati: “Yeova Leza winu u wali waileta kuli nene.” 21 Lyene Isaki wanenyile Yakobo ati: “Palama kuno mwanane, pakuti nkulememo imanye ndi cakuti umu cumi wewe Esau umwanane nanti foo.” 22 Lyene Yakobo wapalime kuli isi Isaki, nupya Isaki wamulemile, lyene pa cisila walanzile ati: “Izwi likuvwika kwati ilyakwe Yakobo, nomba makasa yakuvwika kwati akwe Esau. 23 Ataamumanyile pano makasa yakwe yaali nu upipi kwati akwe Esau silenzi. Fwandi wamupaazile.

24 Pa cisila wamuzizye ati: “Uzye ica cumi wewe mwanane Esau?” nawe waswike ati: “Emukwai.” 25 Lyene wamunenyile ati: “Mwanane, leta inyama ya mu mpanga ino watumpekanyizizya pakuti indye, nani nimakupaala.” Yakobo wamupeezile inyama nawe waliile, nupya wamupeezile na waini amwa. 26 Lyene Isaki wanenyile Yakobo ati: “Palama kuno mwanane, untonsole.” 27 Nawe wapalime kuli aliwe nu kumutonsola, nupya wanunsizye ivyakuzwala vyakwe Yakobo. Lyene wamupaazile ati:

“Si lolini, umwanane akununkila wa mpanga ino Yeova wapaala. 28 Si Leza wa cumi akupeele ulumi lwa mwi yulu nu musili uvunde alino ni vyakulya ivingi na waini umupya. 29 Antu yakuombela nupya inko zyakufukamila. Uye umusambazi pa ina yako, nupya ana aonsi avyalwa kuli mayo wako, yakufukamila. Wensi uwakutiipa alinzile ukutiipwa, nupya wensi uwakupaala alinzile ukupaalwa.”

30 Lino Isaki wamazile sile ukupaala Yakobo, na Yakobo wafumapo pali isi, Esau nawe wafisile ukufuma umu kulunga. 31 Nawe kwene wapekanyizye ningo inyama nu kutwalila isi, nupya wanenyile isi ati: “Tata, katukini mulye inyama ino imupekanyizizya, pakuti mumpaale.” 32 Lino Isaki uvwile vivyo uzizye ati: “Wewe weni?” nawe waswike ati: “Nene Esau umwaninu iyeli.” 33 Lyene Isaki watandike ukuzakaza sana, nupya uzizye ati: “Nga ali waya wandungila inyama nu kundetela a weni? Indya mpiti lino utali uwize, imupaala mpiti nupya kusi angasenula cico!”

34 Lino Esau uvwile vino isi walanzile, watandike ukulila sana ala ali nu ulanda nupya wanenyile isi ati: “Mpaalini nani kwene tata!” 35 Nomba Isaki walanzile ati: “Mutowako iwiza wambepa pakuti akupoke ipaalo.” 36 Lino Esau uvwile vivyo walanzile ati: “Acino akaamilwa nu kuti Yakobo* pano wampoka imiku yaya iili. Wampoka insambu zya kuya iyeli, nupya kwene wampoka ni paalo!” Lyene Esau uzizye isi ati: “Uzye kusi ipaalo ilili lyonsi lino imunsilako?” 37 Lelo Isaki wamwaswike ati: “Insonta Yakobo ukuya umusambazi pali wewe, nupya imupeela aina yakwe yonsi ukuti yaye aomvi yakwe, nupya imupeela ivyakulya na waini umupya. Nga lyene i cani cuze cino nimakupeela mwanane?”

38 Esau uzizye isi ati: “Tata uzye mwakweti sile ipaalo lyonga? Nani kwene mpaalini tata!” Lyene Esau walizile sana icakuti aponya na minsozi. 39 Lyene isi waswike Esau ati:

“Wemo ulaikala ku ncende iitakwata umuvundo nupya ukutaya ulumi ulukafuma ukwi yulu. 40 Nupya ulaikala nu lupanga umi wako onsi, ulaaombela umwinako. Nomba lino ulafilwa ukuzizimizya, ulaya umuntungwa kuli aliwe.”

41 Lelo Esau wapasile sana Yakobo pa mulandu wakuti isi wamupaazile, nupya welenganyanga umu mwenzo ati: “Ya tata yasya yafwe likwene. Nupya pa cisila ndakoma Yakobo umutowane.” 42 Lino Labeka yamunenyile vino Esau umwanakwe umukalamba welenganyanga, lilyo kwene wamile umwanakwe umunono Yakobo nupya wamunenyile ati: “Lola! Esau solenzi akupangila ukukukoma pakuti alandule. 43 Mwanane, cita vino nkukunena. Utukila ku Halani kuli Labani kalume wane. 44 Ukikale kuuku kwene ukufikila lino solenzi alawezya umwenzo, 45 suka ace ate ukukusokela nu kwilila kuli vino watucita kuli aliwe. Lyene ndatuma aakukuwezya. U mulandu ci uno ningalekela mufwe mweili mu wanda onga?”

46 Pa cisila Labeka watwalilile ukunena Isaki ati: “Nkuvwa sana ulanda pa mulandu na akazyana Aina Hiti, ndi cakuti Yakobo waca watwala umwanaci Umwina Hiti ali wa yanaci yaa, ale nemo nu kufwa kwazipa.”

28 Lyene Isaki wamile Yakobo nu kumukonkomezya ati: “Utaca utwale umukazyana umwina Kenani. 2 Yanga uku Padani-alamu kuli sokulu Betueli, akuno ukatwale umukazyana umu yana akazyana yakwe Labani nyokolume. 3 Leza alakupaala nupya ulakwata ana aingi, ulaya uluko ulukalamba. 4 Nupya Leza alakupaala kumwi na ana yako wakwe vino wapaazile Abulahamu, pakuti uce upyane impanga ino watenzimo wa mwenyi, ino Leza wapeezile Abulahamu.”

5 Lyene Isaki walesile Yakobo ukupita nu kuya uku Padani-alamu, kuli Labani mwana Betueli Umwina Alamu, kalume wakwe Labeka nyina wakwe Yakobo na Esau.

6 Esau waweni ukuti Isaki wapaala Yakobo nu kumutuma uku Padani-alamu kuti akuno akatwalile, nupya waweni nu kuti lino wamupaazile wamukonkomizye ati, “Utaca utwale umukazyana Umwina Kenani,” 7 nupya Esau waweni ukuti Yakobo uvwilile isi na nyina nupya waile uku Padani-alamu. 8 Lyene Esau wilwike ukuti Isaki isi ataatemilwe akazyana Aina Kenani, 9 fwandi Esau waile kuli Isumaeli nu kuyatwala Maalati ukulunda pa yaci yauze yano wakweti mpiti. Maalati wali a kaci wakwe Nebayoti nupya wali umwana wakwe Isumaeli, Isumaeli nawe wali a mwana Abulahamu.

10 Yakobo wakatwike ukufuma uku Belisyeba nupya watwalilile nu ulendo wakwe uwa ku Halani. 11 Lyene wafisile pa ncende imwi nupya waizi papo kwene pa mulandu wakuti walanga ilanzi iliwa. Fwandi watozile iwe lyonga pa mawe ali pa ncende iyo apano asamilizya umutwe nupya waizi papo kwene. 12 Lyene walosile iciloto, mu ciloto cico waweni umupanda uwafumile pano nsi nu kufika ukwi yulu; nupya ya malaika yakwe Leza yakwelanga nu kwika pa mupanda kwene uwo. 13 Nupya Yeova wimilile papela ya mupanda, walanzile ati:

“Nene Yeova Leza wakwe Abulahamu icikolwe cako nupya Leza wakwe Isaki. Ndapeela impanga yii kumwi ni ncende ino uizipo, kuli wewe nu ku yana yako. 14 Ana yako yalavula wa mucanga, nupya ulasalanganila umu mpanga yonsi, nupya muli wewe nu mu yana yako amuno indupwa zyonsi izya mu nsi zilapaalilwa. 15 Nimayanga naawe nupya nimakucingililanga konsi kuno ukuya, ndakuwezya nu ku mpanga kwene yii. Ntalakusya ukufikila nkafikilizye vino nakulaya.”

16 Lyene Yakobo wazyusile nu kulanda ati: “Cumi kwene Yeova ali pa ncende yii, nupya ntaali manyile.” 17 Nupya uvwile intete nu kulanda ati: “Incende yii iyakutiinya! Ifwile sile i ng’anda yakwe Leza, nupya i mpongolo ya mwi yulu.” 18 Fwandi Yakobo wakatwike katondotondo nupya watozile iwe lino wasamilizyepo umutwe nu kulimika nupya witiilepo mafuta. 19 Fwandi watemiile incende iiyo ati Betele,* nomba uku cisila umusumba uwo wamwanga ukuti Lazi.

20 Lyene Yakobo walafile umulapo kuli Leza ati: “Ndi cakuti ulatwalilila ukuya nani nu kuncingilila pa lwendo alino nu kumpeela ivyakulya ni vyakuzwala, 21 nupya nga ndawela umutende uku ng’anda yakwe tata, lyene ndamanya ukuti wewe uli Yeova Leza wane. 22 Iwe lii lino inimika lilaya i ng’anda yako, nupya ndakupeela icikumi pali vyonsi vino wampeela.”

29 Pa cisila Yakobo watwalilile nu ulendo wakwe nupya wapisile umu mpanga iya yantu aku Ufumondaka. 2 Lyene waweni icifula ca manzi umu mpanga na maumba yatatu aa mfwele ala izilaala umupiipi ni cifula, pano lyonsi yazimwesyanga manzi pa cifula kwene cico. Nupya paali ni ciliwe icikalamba cino yaacilike pa mulyango. 3 Lyonsi lino iviteekwa vyonsi vyakolongana pa ncende iiyo, ya kacema yafumyangapo iciliwe pa mulyango wa cifula nu kuleka ukuti viteekwa vimwe manzi, lyene pa cisila yaswilizyangapo iciliwe pa mulyango.

4 Lyene Yakobo uzizye ya kacema ati: “Inane, uzye aekwi kuno mufumile?” nayo yamwaswike iyati: “Tufumile uku Halani.” 5 Nupya wayuzizye ati: “Uzye mwamanya Labani umwizikulu wakwe Nawoli?” nayo yaswike iyati: “Ee twamumanya.” 6 Lino Yakobo uvwile vivyo wayuzizye ati: “Uzye ali uli?” Nayo yaswike iyati: “Ali sile ningo. Nupya na Lakeli umwanakwe umukazyana a wiya akwiza ni mfwele!” 7 Lyene walanzile ati: “Ucili umusanya. Yii asi nsita ya kukolonganika imfwele. Zimwesyini manzi, alino muzitwale umu kulya.” 8 Lino yuvwile vivyo yamunenyile iyati: “Tutazumiliziwa ukucita vivyo, suka ndi cakuti iviteekwa vyonsi vyakolongana alino tukafumya iciliwe pa mulyango wa cifula. Lyene alino tukamwesya imfwele.”

9 Lino Yakobo acili akulanda nayo, Lakeli wafisile ala ali ni mfwele zyakwe isi pano wali a kacema. 10 Lino Yakobo waweni Lakeli mwana Labani nyinalume, alino ni mfwele zyakwe Labani, lilyo kwene waile pa cifula ca manzi nu kuya fumyapo iciliwe pa mulyango nupya wamwesizye ni mfwele zyakwe Labani nyinalume. 11 Lyene Yakobo watonswile Lakeli nupya walizile sana. 12 Yakobo watandike ukulondolwela Lakeli ukuti a lupwa wakwe isi nu kuti a mwana Labeka. Lyene Lakeli wasimwile nu kuyanena isi.

13 Lino Labani uvwile sile ilyasi pali Yakobo umwipwa wakwe, wasimwile umu kumukomenkanya. Waile amukukula nu kumutonsola amutwala nu mu ng’anda yakwe. Nupya Yakobo watandike ukulondolwela Labani vyonsi ivyacitike. 14 Lyene Labani wanenyile Yakobo ati: “Cumi kwene wewe lupwa wane umupalamisye.”* Fwandi Yakobo wikazile nawe pa mwezi upuma.

15 Lyene Labani uzizye Yakobo ati: “Uzye ungambombela uwila pa mulandu sile uwakuti wewe lupwa wane?” Neene, uzye ungatemwa nkulipile vyani?” 16 Labani wakweti ana akazyana yaili. Umukalamba wali a Leya, umwance nawe wali a Lakeli. 17 Lelo Leya wene ataali umusuma sana,* Lakeli wene walolekanga ningo sana nupya wali u musuma. 18 Yakobo watemilwe Lakeli, fwandi walanzile ati: “Namamuombela pa myaka 7 pakuti muce mumpeele Lakeli.” 19 Labani walanzile ati: “Cingazipa ince mpeele wewe Lakeli ukucila ukupeela umonsi muze. Utwalilile ukwikala nani.” 20 Yakobo waombiile Lakeli pa myaka 7, lelo kuli aliwe imyaka iyo yali kwati amanda anono pa mulandu wakuti wamutemilwe.

21 Lyene Yakobo wanenyile Labani ati: “Mpeelini mamane pano manda iyakumana, pakuti mpange nawe icupo.” 22 Lyene Labani wakolonganike antu yonsi amu ncende iiyo nu kupekanya umutebeto. 23 Lelo umu nsita ya manguzi, Labani wapingwilepo ukutwalila Yakobo Leya, nupya awino wamutwaliile pakuti angapanga nawe icupo. 24 Nupya Labani wapeezile Leya umuomvi wakwe umukazyana uwi zina ilyakuti Ziupa pakuti aye umuomvi wakwe. 25 Lyene katondo Yakobo waweni ukuti a Leya! Fwandi uzizye Labani ati: “I cani cino mwancitila vii? Uzye ntamuombiile pakuti muce mumpeele Lakeli? Nga lyene u mulandu ci uno mwancenjezezya?” 26 Labani nawe waswike ati: “Ukulingana nu lutambi lwitu, tusitwalizya umwance lino umukalamba atali atwalwe. 27 Zevya pa mulungu onga nu mwanaci wii. Lyene pa cisila ndakupeela na wikwene, lelo ulinzile ukumbombela imyaka na yuze 7.” 28 Yakobo wacisile vivyo kwene, wazevizye na Leya pa mulungu onga, lyene pa cisila wapeezilwe Lakeli ukuti aye umuci wakwe. 29 Nupya Labani wapeezile Lakeli umuomvi wakwe umukazyana uwi zina lyakuti Biuha pakuti aye umuomvi wakwe.

30 Lyene Yakobo wapanzile icupo na Lakeli, nupya wamutemilwe sana ukucila Leya, nupya waombiile Labani imyaka na yuze 7. 31 Lino Yeova waweni ukuti Yakobo watemwa Lakeli ukucila Leya, walenzile Leya ukuya pa ukulu lelo Lakeli wene wali ing’umba. 32 Fwandi Leya wizile aya pa ukulu, nupya wizile akwata umwana umonsi amutemela ni zina lyakuti Lubeni,* nupya walanzile ati: “A pa mulandu wakuti Yeova watalola kucula kwane, pano lyene uwane amatandika ukuntemwa.” 33 Nupya kwene Leya wizile aya pa ukulu akwata nu mwana umonsi nupya walanzile ati: “A pa mulandu wakuti Yeova watauvwa kuli nene, pano ntaali umutemwikwe, fwandi atampeela umwana wii na muze.” Lyene wamutemiile izina ilyakuti Simyoni.* 34 Nupya kwene Leya wizile aya pa ukulu nupya wakweti umwana umonsi, lyene walanzile ati: “Umuku uu wene uwane amapalama sana kuli nene, pano imuvyalila ana aonsi yatatu.” Nupya yamutemile iyati Levi.* 35 Nupya kwene wizile aya pa ukulu akwata nu mwana umonsi, lyene walanzile ati: “Umuku uu nimalumbanya Yeova.” Fwandi wamutemiile izina ilyakuti Yuda.* Lyene pa cisila watiile ukukwata ana.

30 Lino Lakeli waweni ukuti atavyaliile Yakobo ana, watandike ukuya nu uzuwa kuli kaci muze nupya wanenyile Yakobo ati: “Mumpeele ana, nga cisi vivyo nimafwa.” 2 Lino Yakobo uvwile vivyo wasokiile sana Lakeli, nupya walanzile ati: “Uzye nene Leza, uwalenga ukuti utaakwata ana?” 3 Lakeli walanzile ati: “Umuomvi wane umukazyana Biuha aewi. Pangini nawe icupo pakuti angamvyalila ana, pano nga caya vivyo ale ana yayo yalaya wa yana yane.” 4 Lilyo kwene sile Lakeli wapeezile Biuha kuli Yakobo ukuti aye amamakwe, nupya Yakobo wapanzile nawe icupo. 5 Biuha wizile aya pa ukulu nupya umu kuya kwa nsita wavyaliile Yakobo umwana umonsi. 6 Lyene Lakeli walanzile ati: “Leza wataya ali kapingula wane nupya atauvwa ukwi zwi lyane nu kumpeela umwana umonsi.” Uli mulandu uno wamutemiile izina ati Dani.* 7 Biuha umuomvi wakwe Lakeli nupya kwene wizile aya pa ukulu avyalila Yakobo umwana umonsi wakwe ciili. 8 Lyene Lakeli walanzile ati: “Nalwisyanyizye sana na mangulenzi. Nupya nimucimvya!” Fwandi watemiile umwana ati Nafutali.*

9 Lino Leya waweni ukuti wata ukukwata ana, watozile Ziupa umuomvi wakwe nu kumupeela kuli Yakobo pakuti aye umuci. 10 Nupya Ziupa umuomvi wakwe Leya wavyaliile Yakobo umwana umonsi. 11 Lyene Leya walanzile ati: “Impaalwa sana!” Fwandi wamutemiile izina ati Gadi.* 12 Pa cisila, Ziupa umuomvi wakwe Leya wavyaliile Yakobo umwana umonsi wakwe ciili. 13 Leya walanzile ati: “Indi ni nsansa! Lyene akazyana yalalanda ukuti naya ni nsansa.” Fwandi wamutemiile ukuti Asyeli.*

14 Lyene Lubeni watandalanga umu nsita ya kuzombola ingano, nupya wazanyile ivimelwa vino yakaama ukuti mandileki* umu mpanga. Fwandi watwazile kuli Leya nyina. Lyene Lakeli wanenyile Leya ati: “Napaapata, nkulengako ya mandileki yamwi aa mwanako.” 15 Lyene Leya wanenyile Lakeli ati: “Uzye a kantu kanono vino wampoka uwane? Uzye ukulonda usende na ya mandileki kwene aa mwanane?” Lyene Lakeli waswike ati: “I cisuma. Ilelo amalaala naawe pakuti tukauzyanye na ya mandileki aa mwanako.”

16 Lino Yakobo wawelanga ukufuma umu mpanga uku manguzi, Leya waile umu kumukomaanya nupya wamunenyile ati: “Ilelo umalaala nani, pano indipila Lakeli ya mandileki ya mwanane pakuti ulaale nani.” Fwandi Yakobo waizi na Leya uwanda uwa usiku. 17 Leza uvwile nu kwasuka ipepo lyakwe Leya, nupya Leya wizile aya pa ukulu, avyalila na Yakobo umwana umonsi uwalenga 5. 18 Lyene Leya walanzile ati: “Leza watampeela malipilo pa mulandu wakuti napeezile umuomvi wane uku wane.” Fwandi wamutemiile izina ati Isakali.* 19 Nupya kwene Leya wizile aya pa ukulu avyalila Yakobo umwana umonsi uwalenga 6. 20 Lyene Leya walanzile ati: “Leza watampeela ica upe icisuma. Lyene uwane amanzumila, pano imuvyalila ana aonsi 6.” Fwandi wamutemiile ati Zebuluni.* 21 Pa cisila wizile akwata umwana umukazyana amutemela ni zina ilyakuti Dina.

22 Pa cisila, Leza wiwisye Lakeli, uvwile ipepo lyakwe nu kumwasuka nupya wamulenzile ukuya pa ukulu. 23 Nupya wizile aya pa ukulu akwata nu mwana umonsi. Lyene walanzile ati: “Leza watamfumizyapo umuzewanya!” 24 Wamutemiile izina ati Jozefu,* nupya walanzile ati: “Yeova wampeela umwana umonsi na muze.”

25 Pa cisila sile cakuti Lakeli wakwata Jozefu, Yakobo wanenyile Labani ati: “Lekini napita pakuti nswilile ukumwitu. 26 Mpeelini ana na aci yano namuombela, pakuti napita, pano mwamanya ningo vino namuombela.” 27 Lyene Labani wanenyile Yakobo ati: “Ndi cakuti wantemwa, ikala. Pano nasininkizya ukuti Yeova akampaala pa mulandu naawe.” 28 Wamunenyile nu kuti: “Neene malipilo yano mfwile ukukulipila, nani nimakupeela.” 29 Fwandi Yakobo wanenyile Labani ati: “Mwamanya vino namuombela na vino iviteekwa vinu vyavula pa nsita ino nkavisakamala; 30 mwakweti iviteekwa ivinono lino ntali nize, nomba lyene vyavula nupya vyasandana, nupya Yeova wamupaala ukufuma pano niizila. Fwandi lyene nani nkulonda ukuiombela.”

31 Lyene Labani uzizye Yakobo ati: “I cani cino ukulonda ince nkupeele?” Nawe Yakobo waswike ati: “Mutaca mumpeele nanti a cimwi! Ndi cakuti mwazumilizyanya nani cintu conga, ndatwalilila ukumucemela iviteekwa vinu nu kuvicingilila. 32 Ilelo nimapitaana umu viteekwa vinu vyonsi. Pa mfwele zya kalume mupaatule imfwele izya matoni matoni ni zya maala maala alino ni zifitulukile alino pa mbuzi zya kaci napo mupaatulepo imbuzi zyonsi izya matoni matoni ni zya maala maala. Ivintu vivyo i vimaya ali malipilo yane ukutandika ndakai. 33 Nupya ulungami* wane uulamvwangila uku nkoleelo lino mulalola malipilo yane; imbuzi yonsi iya kaci itakweti matoni matoni na maala maala ni mfwele yonsi iya kalume isi ifitulukile nga mulavizana kuli nene mukamanye ukuti iviiye.”

34 Lyene Labani walanzile ati: “Cili sile ningo! Leka ciye vivyo kwene vino watulanda.” 35 Lyene pa wanda uwa, wapaatwile ya sawe aali ni mingololozi na maala maala ni misesi yonsi iya matoni matoni na maala maala, nupya wapaatwile zyonsi i zyali izitiswe alino na ya suuku aali aafitulukile nu kupeela anakwe aonsi kuti ayano yavisakamala. 36 Pa cisila Labani wakatwike ulwendo lwa manda yatatu ukufuma kuli Yakobo, nupya Yakobo wasiile akucema iviteekwa vyakwe Labani ivyasiileko.

37 Lyene Yakobo waputwile imisambo ya miti iisi ino ikaamwa ukuti sitolaki na aumondi alino ni miti yuze, nupya waifopwile pakuti iyaloleka na maala maala atiswe. 38 Lyene watozile imiti ino wafopwile nu kuika pa nkoleelo ya viteekwa, mu milangu ino iviteekwa viizanga vikumwelamo manzi, pakuti lino vikumwa manzi ivyakwelana pa nkoleelo ya miti iiyo.

39 Fwandi iviteekwa vyakwelananga pa nkoleelo ya miti kwene iiyo, nupya vyakwatanga utwana twa mingololozi, matoni matoni, nu twa maala maala. 40 Yakobo wapaatwile ana ya mfwele na ambuzi nupya watwazile iviteekwa ivyasyala uku viteekwa vyakwe Labani, pakuti vyalola iviteekwa vyakwe Yakobo ivya mingololozi nupya ivifitulukile. Lyene wapaatwile iviteekwa vyakwe ataavyuminkinye na vyakwe Labani. 41 Nupya lyonsi lino iviteekwa vya kalume ivya maka iivyalonda ukukwela pa viteekwa ivya kaci, Yakobo wikanga imiti umu milangu pa nkoleelo ya viteekwa, pakuti vingakwelana umupiipi ni miti kwene iiyo. 42 Lelo lino iviteekwa ivitakweti amaka viza umu kukwelana atiikangapo imiti iiyo. Fwandi iviteekwa ivitakweti amaka lyonsi vyayanga ivyakwe Labani, lelo ivya maka vyene vyayanga ivyakwe Yakobo.

43 Nupya Yakobo wizile akwata sana icuma, wakweti iviteekwa ivingi, aomvi aonsi na anaci, ingamali na ya punda.

31 Mu kuya kwa nsita Yakobo uvwile vino ya mwana Labani aonsi yalandanga, ala yakuti: “Yakobo atatola ivintu vyonsi ivyali ivyakwe ya tata, nupya watalonka ivyuma vii vyonsi ivyali ivyakwe ya tata.” 2 Ndi cakuti Yakobo walola icinso cakwe Labani walolanga ukuti imiyele ino wamulanganga yapusine na ino wamulanganga uku cisila. 3 Lyene Yeova wanenyile Yakobo ati: “Swilila ku mpanga ya vikolwe vyako na kuli ya lupwa yako, nupya ndatwalilila ukuya naawe.” 4 Lyene Yakobo watumile mazwi kuli Lakeli na Leya kuti yamukonke kuno wacemanga iviteekwa, 5 nupya wayanenyile ati:

“Imiyele yakwe ya tata inu yatisenuka, lelo Leza wakwe tata waya nani. 6 Namwe kwene mwamanya ukuti naombela ya tata inu na maka yane yonsi. 7 Ya tata inu yaambepa nu kunsenwila malipilo imiku 10; lelo Leza ataalesile ukuti yancite iciipe. 8 Ndi cakuti yalanda ukuti, ‘Iviteekwa vya maala maala ali malipilo yane,’ ale lyene iviteekwa vyonsi vimavyalanga utwana utwa maala maala; lelo nga yalanda ukuti, ‘Iviteekwa vya mingololozi ali malipilo yane,’ ale iviteekwa vyonsi vimavyalanga utwana utwa mingololozi. 9 Fwandi Leza watolanga iviteekwa vyakwe ya tata inu nu kuvipeela kuli nene. 10 Mu nsita ino iviteekwa vikaya apiipi nu kukwata maele, nalosile ciloto muno naweni kuno ya sawe aakwelanga pa zya kaci yaali ni mingololozi, aa maala maala na amatoni matoni. 11 Lyene malaika wakwe Leza wa cumi wangamile umu ciloto ati, ‘Yakobo!’ nani naswike inti, ‘Mukwai.’ 12 Watwalilile nu kunena ati, ‘Lola ya sawe yonsi aakukwela pa zya kaci yali ni mingololozi, aa maala maala na matoni matoni, pano indola vyonsi vino Labani akucita kuli wewe. 13 Nene Leza wa cumi uwalolekile kuli wewe uku Betele, pa ncende ino witiile mafuta pi we lino wimike nupya pano walapiile umulapo kuli nene. Fwandi katuka, ufume umu mpanga yii nu kuswilila uku mpanga ino wavyaliilweko.’”

14 Lino Lakeli na Leya yuvwile vivyo, yanenyile Yakobo iyati: “Kusi icili consi icasyala umu ng’anda yakwe tata cino tungapyana. 15 Ya tata yakatulola wa yantu aku mpanga yuze, pano yaatukazya nupya yakaomvya impiya zino mwalipile. 16 Ivyuma vyonsi vino Leza waposile ya tata, i vitu nupya i vya yana itu. Fwandi citini consi cino Leza watamunena ukucita.”

17 Lyene Yakobo wakatwike nu kukwezya ana yakwe na ya mama yakwe pa ngamali, 18 nupya wasenzile iviteekwa vyakwe vyonsi ni vyuma vyonsi vino walonsile umu Padani-alamu nu kuya kuli Isaki isi umu mpanga ya Kenani.

19 Lino Labani waile umu kupela imfwele, Lakeli wasyazile amwiila utulubi. 20 Nupya Yakobo waomvizye umucenjelo kuli Labani umwina Alamu, pano ataamunenyile ukuti wali nu kupita. 21 Wapisile aya alamba nu Luzi,* kumwi ni vintu vyonsi vino wakweti. Lyene walungime ku ncende ya myamba iya Gilyadi. 22 Pa wanda wakwe citatu, Labani uvwile ukuti Yakobo watapuuka. 23 Fwandi wasenzile aina* yakwe nu kumukonka pa lwendo ulwa manda 7 nupya wamuzanyile umu ncende ya myamba iya Gilyadi. 24 Lyene Leza walolike kuli Labani umwina Alamu umu ciloto usiku nu kumunena ati: “Ucenjele pali vino ukulonda ukulanda kuli Yakobo, viye ivisuma nanti iviipe.”

25 Fwandi Labani waile kuli Yakobo, Yakobo alanga watapangila itenti ku mwamba nupya Labani na ina yakwe nayo alanga iyapangila matenti umu ncende ya myamba iya Gilyadi. 26 Lyene Labani uzizye Yakobo ati: “U mulandu ci uno wacitila vii? U mulandu ci uno watuomvezya umucenjelo nu kusenda ana yane kwati anaci yano iyasendwa umu nkondo? 27 U mulandu ci uno wapuukiile nu kuomvya umucenjelo ukwaula ukuti uneene? Ndi cakuti uneena, nga nalesile ukuti upite ni nsansa nupya nga nakwimbiile inyimbo nu kukulizizya ingoma na mazeeze. 28 Lelo utalesile ukuti ntonsole aizikulu yane na ana yane. Watucita ica uwelewele. 29 Ninkwata maka ya kukucita iciipe, lelo Leza wakwe tata wako iwaneena usiku wati, ‘Ucenjele vino ukulonda ukulanda kuli Yakobo, viye i visuma nanti viipe.’ 30 Lyene watupita pano walondanga ukuswilila ku ng’anda yakwe tata wako, nomba u mulandu ci uno watunjiila ya leza?”

31 Yakobo waswike Labani ati: “Napuusile pa mulandu wakuti nuvwile intete, nelenginye ukuti, ‘Mungampoka ana inu uku maka.’ 32 Wensi wino mumazana ali na ya Leza inu, alinzile ukukomwa. Londelezyini muli vino nkweti, pa manso ya ina itu nu kutola ivintu vinu.” Lelo Yakobo ataamanyile ukuti Lakeli u wivile. 33 Labani walondelizye umwi tenti lyakwe Yakobo nu mwi tenti lyakwe Leya nu mwi tenti lya yaomvi yaili akazyana, lelo ataazanyilemo ya leza. Lyene waile umwi tenti lyakwe Lakeli. 34 Lelo Lakeli alanga watatola ivilubi nu kuvika muli vino anaci ikalilanga pa ngamali, nupya wikaliilepo. Fwandi Labani walondelizye umwi tenti lyonsi lelo ataavizanyile. 35 Lyene Lakeli wanenyile isi ati: “Mutasoka musambazi, ntanga nkatuke pali mwemwe, pano indi ku mwezi.” Fwandi Labani walondelizye sana nomba ataazanyile ivilubi.

36 Lyene Yakobo wasosile nu kutandika ukukalipila Labani. Wanenyile Labani ati: “I cani cino induvyanya, nupya u luyembu ci luno incita ulwalenga kuti munkonke mu ukali? 37 Lyene vino imulondelezya umu viya vyane vyonsi, i cintu ci icinu cino imuzana? Cikiini pa nkoleelo ya ina yane na ina inu, nupya lekini kuti ayano yatupingule. 38 Pa myaka yii 20 ino nikala namwe, imfwele zinu ni mbuzi zinu zitaatala zyapulumula, nupya ntatala nalya imfwele inu. 39 Ntaatazile imuletele inyama ili yonsi iyakomilwe uku vilyanyi. Wayanga u mulandu wane. Nupya ndi cakuti yamwi iya inyama umusanya nanti usiku, mwandifyanga. 40 Musanya napyanga na kasanya nupya usiku nazakazanga, nafilwanga ukukasula. 41 Inikala imyaka 20 umu ng’anda inu. Namuombela pa myaka 14 pakuti mumpeele aninu akazyana yaili alino ni myaka 6 namucemela iviteekwa vinu nupya mwasenula malipilo yane imiku 10. 42 Ndi cakuti Leza wakwe tata, Leza wakwe Abulahamu nupya Leza wino Isaki akatiina ataya nani, nga mwalesile ukuti impite sile minwe. Lelo Leza watalola ukucula kwane nu kuombesya kwane, uli mulandu uno iwamukalipilila usiku.”

43 Lyene Labani wanenyile Yakobo ati: “Anaci yaa aanane na ana yaa a izikulu yane ni viteekwa vii i vyane na vyonsi vino ukulola i vyane nupya i vya yana yane akazyana. Nga ningacita uli iciipe kuli aliyo nanti ku yana yao? 44 Fwandi leka tupangane upangano, wewe nani, nupya umaya ali ukambone pali sweswe.” 45 Fwandi Yakobo watozile iwe nu kulimika. 46 Lyene wanenyile aina yakwe ati: “Tolini mawe!” Nayo yatozile mawe nu kuyatulika pali pamwi. Lyene pa cisila yaliilile ivyakulya pa mawe kwene yayo yano yatuulike. 47 Nupya Labani watandike ukwama umutumba uwo ukuti Yegala-sahaduta,* nomba Yakobo wene wamanga umutumba uwo ukuti Galeedi.*

48 Lyene Labani walanzile ati: “Mutumba uu uwa mawe aali ukambone pali nene naawe ilelo.” Ali mulandu uno mutumba uwo wamilwanga ukuti Galeedi, 49 nupya wamwanga nu kuti Ulupungu Lwa Mulinzi, pano Labani walanzile ati: “Si Yeova atwalilile ukutulinda ndi cakuti twapaatukana. 50 Ndi cakuti ulacuzya anane nu kutandika ukutwala ya mama yauze ukulunda pa yana yane, nanti icakuti kusi umuntu aakutulola, uwaiusya ukuti Leza alaya akambone pali wewe nani.” 51 Labani watwalilile ukunena Yakobo ati: “Lola umutumba wa mawe aewu, nupya ni we lino inimika pakasi kakwe wewe nani aeli. 52 Mutumba uu uwa mawe alino ni we lii vikwimililako ukambone, ukuti ntalapuzya pa mutumba uu uwa mawe nu kwiza kucita iciipe, nupya naawe utalapuzya pa mutumba uu uwa mawe na pi we lii nu kwizancita iciipe. 53 Leka Leza wakwe Abulahamu nupya Leza wakwe Nawoli, Leza wakwe isi wao, atupingule.” Nupya Yakobo walafile umulapo umwi zina lyakwe Leza wino Isaki isi watiinanga.

54 Lyene pa cisila Yakobo wapeezile ilambo umu mwamba nupya wamile aina yakwe kuti yalye ivyakulya. Fwandi yaliile nu kulala usiku umu mwamba kwene. 55 Lelo Labani wakatwike katondotondo nupya watonswile aizikulu yakwe na ana yakwe akazyana nu kuyapaala. Lyene wakatwike nu kuswilila ukwakwe.

32 Lyene Yakobo watwalilile nu ulendo wakwe, nupya ya malaika yakwe Leza yamukomenkinye. 2 Lino Yakobo wayaweni sile walanzile ati: “Yii i nkambi yakwe Leza!” Fwandi watemiile incende iiyo ati Mahanaimu.*

3 Lyene Yakobo watumile inkombe izyakuti zimukolelele ukuya kuli Esau umwinakwe umu mpanga iya Seili, incende iyayela umu Edomu, 4 nupya wazinenyile ati: “Mukanene Esau umusambazi wane muti, ‘Vii ali vino Yakobo umuomvi wako walanda: “Inikala na Labani pa nsita itali ukufika na ndakai kwene. 5 Nupya nalonka ya cipambasi, ya punda, imfwele na aomvi aonsi na akazyana, natuma na mazwi yaa kuli wewe we musambazi wane, pakuti uye ni cikuuku kuli nene.”’”

6 Lyene inkombe zyaswilile kuli Yakobo nu kumunena ukuti: “Twakomenkinye Esau umwinako, nupya ali mu nzila akukukomanya, ali na onsi 400.” 7 Yakobo uvwile sana intete nupya wasakamile. Fwandi wankiinye antu yano wali nayo umu maumba yaili, kumwi sile ni mfwele, imbuzi, ing’ombe alino ni ngamali. 8 Walanzile ati: “Ndi cakuti Esau wazanza iumba lyonga, lyene ilyuze lingutuka.”

9 Pa cisila, Yakobo wapefile ati: “We Leza wakwe kuku Abulahamu nupya Leza wakwe Isaki tata, we Yeova, wemuno ukuneena ukuti, ‘Swilila uku mpanga yako na kuli ya lupwa yako, nupya ndakupeela ivintu ivisuma,’ 10 ntalinga ukundanga uluse ni cisinka vino wandanga ne muomvi wako, nali sile ni ntuwa itupu lino nalamvile uluzi luu ulwa Yodani, nomba lyene nkweti maumba yaili. 11 Nkupepa ukuti umpususye kuli Esau umwinane, pano nkutiina ukuti angiza anzanze pamwi na ya mama yane na ana. 12 Nupya wewe wanenyile ukuti: ‘Ndakupeela ivintu ivisuma, nupya ndavuzya ana yako wa mucanga wa muli yemba uno kusi aangapenda pa mulandu nu wingi.’”

13 Nupya waizi paapa kwene usiku. Lyene watozile ivyuma vimwi pali vino wakweti ivya kupeela Esau wa upe, kuli kuti: 14 imbuzi izya kaci 200 ni zya kalume 20, ni mfwele zya kaci 200 ni zya kalume 20, 15 ingamali 30 izyonsyanga utwana, ing’ombe zya kaci 40, ya cipambasi 10, ya punda akaci 20 na ya punda akalume akalamba 10.

16 Wapeezile ivyuma vivyo ku yaomvi yakwe ukulingana nu musango onga na onga uwa viteekwa, nupya wayanenyile ati: “Nkolelelini nupya mwasya incende pakasi ka musango onga na onga uwa viteekwa.” 17 Nupya wanenyile umuomvi wa kutandikilapo ati: “Ndi cakuti Esau umwinane wakukomenkanya nu kukuzya ati, ‘Wewe muomvi wakwe weni, nupya ukuya kwi, ni viteekwa vii ivili pa nkoleelo yako i vyakwe weni?’ 18 lyene ulinzile ukwasuka ukuti, ‘Nafuma kuli Yakobo umuomvi winu. Ni viteekwa vii uupe uno atatuma kuli mwemwe musambazi wane Esau, nupya nawe kwene ali cisila citu akwiza.’” 19 Nupya wanenyile umuomvi wakwe ciili na wakwe citatu na yonsi aasenzile iviteekwa ati: “Vikwene avino munene Esau nga mwakomenkana nawe. 20 Nupya mulinzile nu kumunena ukuti, ‘Yakobo umuomvi wako ali cisila akwiza.’” Yakobo welenginye ukuti: ‘Ningamutonsya umwenzo ndi cakuti namutumila ivya upe, lyene pa cisila nga twakomenkana angampokelela ningo.’ 21 Fwandi wakolezizye ivya upe, lelo wene wasile alaala paapa kwene.

22 Uwanda kwene uwa usiku, wakatwike nu kusenda ya mama yakwe yaili na aomvi yakwe yaili akazyana alino na anakwe alumendo 11 nu kulamba uluzi lwa Yaboki. 23 Wayasenzile nu kuyalamvya uluzi,* kumwi na vyonsi vino wakweti.

24 Lyene Yakobo wasyazile wenga. Nupya umuntu umwi watandike ukulwisyanya nawe suka uca. 25 Lino umuntu wiyo waweni ukuti wafilwa ukucimvya Yakobo, wamulemile pa lutungu; nupya lino yatwalilile ukulwisyanya ulutungu lwakwe Yakobo lwafyutwike. 26 Pa cisila, umuntu wiyo wanenyile Yakobo ati: “Leka napita, pano kwaca.” Yakobo nawe wamunenyile ati: “Nsikukuta mpaka sile umpaale.” 27 Lyene umuntu wiyo uzizye Yakobo ati: “Wewe weni izina?” nawe watiile: “Nene Yakobo.” 28 Lyene umuntu wiyo watiile: “Utakulaamwa ukuti Yakobo lelo wakulaamwa ukuti Izlaeli,* pano watulwisyanya na Leza na antu nupya watucimvya.” 29 Yakobo nawe wamuzizye ati: “Neene, wewe weni izina?” Nawe wamwaswike ati: “U mulandu ci uno ukunguzizya izina?” Lyene wamupaazile. 30 Fwandi Yakobo watemiile incende iya ati Penieli,* pano watiile, “Indola Leza, lelo ntafwile.”

31 Nupya ilanzi lyatunsile lino wapuzizye sile pa Penueli,* lelo wasintanga pa mulandu nu lutungu. 32 Uli mulandu kwene uno na ndakai kwene Aina Izlaeli yasiliila inyama ya pa lutungu, pano umuntu wiyo walemile Yakobo pa lutungu.

33 Lyene Yakobo waweni Esau akwiza ala ali na onsi 400. Fwandi wapaatukinye ya mwana Leya, ya mwana Lakeli na ana ya yaomvi akazyana yaili. 2 Wisile aomvi yaili akazyana kumwi na ana yao pa nkoleelo, Leya nawe na ana yakwe waisile pakasi, lyene Lakeli na Jozefu nayo waisile ku cisila. 3 Lyene Yakobo waile pa nkoleelo nupya wafukime imiku 7 lino wapalime kuli silenzi.

4 Lelo Esau wasimwilile kuli Yakobo nupya waile amukukula nu kumutonsola, nupya yalizile sana. 5 Lino waweni anaci na ana, uzizye ati: “Nga yaa ali naawe aaweni?” Yakobo nawe waswike ati: “Aana yano Leza wapeela umuomvi wako.” 6 Lino aomvi akazyana yuvwile vivyo, yaile pa nkoleelo na ana yao nu kuyafukama, 7 Leya nawe kwene waile pa nkoleelo na ana yakwe nu kuyafukama. Lyene Jozefu nawe kwene waile pa nkoleelo na Lakeli nu kuyafukama.

8 Esau uzizye Yakobo ati: “U mulandu ci uno watutumila antu yaa yonsi yano nakomenkanya?” Nawe waswike ati: “A pakuti ntemwikwe kuli wewe musambazi wane.” 9 Lyene Esau walanzile ati: “Mutowane nakwata ivyuma ivingi sana. Fwandi sunga ivyuma vyako.” 10 Lelo Yakobo walanzile ati: “Awe, napaapata. Ndi cakuti watunjeela uluse ulinzile ukupoka ivya upe kuli nene, pano inkuletela pakuti ningalola icinso cako. Nupya indola icinso cako kwati nkulola icinso cakwe Leza, nupya watumpokelela ni nsansa. 11 Napaapata, tola upe wi paalo uno inkuletela, pano Leza wampaala nupya wampeela vyonsi vino nkalondekwa.” Yakobo watwalilile ukupaapata Esau suka apoka.

12 Pa cisila Esau walanzile ati: “Tuye twapita, leka nkukolelele.” 13 Lelo Yakobo walanzile ati: “Musambazi wane, watumanya ukuti ana yatakweti maka nupya ninkwata ni mfwele ni ng’ombe izili nu twana. Nga navisenda zuwa zuwa umu wanda sile onga lyene ale vyonsi vimafwa. 14 Si umusambazi wane akolelele umuomvi wakwe, lelo nimatwalilila ulwendo panono panono ukulingana na vino iviteekwa vimapitanga na ana ukufikila lino ndazana umusambazi wane uku Seili.” 15 Lyene Esau walanzile ati: “Napaapata, leka nkusiile antu yane yamwi. Lelo Yakobo waswike ati: “U mulandu ci uno umacitila vivyo? Ndi cakuti umusambazi wane watanjeela uluse ale icilinga vivyo kwene.” 16 Fwandi pa wanda uwa, Esau waswilile uku Seili.

17 Yakobo nawe waile uku Sukoti, nupya waile akuula ing’anda yakwe, akuula nu mwakwikala iviteekwa vyakwe. Uli mulandu uno watemiile incende iiya ati Sukoti.*

18 Pa cisila ca kufuma uku Padani-alamu, Yakobo waile afika umutende umu musumba wa Syekemu umu mpanga iya Kenani, nupya waile apangila inkambi umupiipi nu musumba. 19 Lyene wakazile incende pa mpiya 100 kuli ya mwana Hamoli isi wakwe Syekemu pano waile akuulila itenti lyakwe. 20 Nupya wapanzile ulambo kuuku kwene uno wamanga ukuti Leza, Leza wakwe Izlaeli.

34 Nomba Dina, umwana wino Yakobo waviile muli Leya, watemilwe ukuya umu kucina ku yakazyana amu mpanga iiya. 2 Lino Syekemu mwana Hamoli umwina Hivi uwali intunguluzi ya mu mpanga iiya waweni Dina, wamulemile nu kulaala nawe uku maka. 3 Nupya Syekemu watandike ukwelenganya sana pali Dina mwana Yakobo, icakuti wizile amutemwa aamunena na mazwi ya kulyombeleka. 4 Lyene Syekemu wasusile anena isi Hamoli ati: “Munsendele umukazyana wii pakuti aye amamane.”

5 Lino Yakobo uvwile ukuti Syekemu watalaala na Dina ku maka, anakwe aonsi yaali umu mpanga muno yacemanga iviteekwa vyakwe. Fwandi Yakobo ataanenyile aliwensi ilyasi lilyo ukufikila anakwe yawela. 6 Lyene pa cisila, Hamoli isi wakwe Syekemu, waile umu kulanda na Yakobo. 7 Lelo ya mwana Yakobo aonsi yuvwile ilyasi lilyo, nupya yawezile lilyo kwene ukufuma umu mpanga. Yuvwile uyi nupya yasosile sana pano Syekemu wazewanyizye Izlaeli pali vino waizi na mwana Yakobo, icintu cico citaalinzile ukucitika.

8 Hamoli wayanenyile ati: “Syekemu umwanane watatemwa sana umukazyana. Si lekini atwalwe uku mwanane, 9 nupya mwatwalizyanya naswe. Mwapeela ana inu akazyana uku yonsi ya mu musumba uu, nupya aninu aonsi yakulasenda akazyana ya mu musumba uu. 10 Mwaikala naswe umu mpanga yii, nupya mungacitamo icili consi. Nupya mutwalilile ukuculuzya nu kukwata ivyuma.” 11 Lyene Syekemu wanenyile isi wakwe Dina na ya kalume yakwe ati: “Napaapata muye ni cikuuku kuli nene, nupya namamupeela consi cino mukulonda. 12 Nga mukulonda mumpingule impango izingi sana alino ni vya upe ivya mutengo. Namamupeela consi cino mumalanda. Mpeelini sile umukazyana wii pakuti aye amamane.”

13 Lyene ya mwana Yakobo aonsi yaswike Syekemu na Hamoli isi umu mucenjelo, pano Syekemu walanga atalaala na Dina kaci wao uku maka. 14 Yalanzile iyati: “Tutanga tucite ica musango uwo, tutanga tupeele kaci witu ku monsi aatazembululwa, pano cico i ca muzewanya kuli sweswe. 15 Tungazumila sile ndi cakuti mwaya wakwe sweswe nupya mwazembulula aonsi inu yonsi. 16 Lyene alino tulaamupeela ana itu akazyana, nupya naswe tulaatwala ana inu akazyana, tulikala pamwi namwe nu kuya umutundu onga. 17 Lelo ndi cakuti mutatuvwile nupya mutazembulwilwe lyene tumasenda kaci witu nu kupita.”

18 Hamoli watemilwe pa mazwi yayo yano yalanzile kumwi na Syekemu umwanakwe. 19 Syekemu ataalemile nu kwi sote ukucita vino yalanzile, pano watemilwe umukazyana mwana Yakobo, nupya Syekemu u wali ali mucindikwe sana umu ng’anda yakwe isi.

20 Fwandi Hamoli na Syekemu umwanakwe, yaile uku mpongolo ya musumba nu kuyalanda ku yantu ya mu musumba wao iyati: 21 “Antu yaa yakulonda ukupanga umutende naswe. Lekini ikale umu mpanga itu nupya yatwalilile ukucita uculuzi mukwene, pano impanga iikalamba iyakuti ikalemo. Twakulatwala ana yao akazyana nayo yakulatwala ana itu akazyana. 22 Icintu sile conga cino iyatunena ukucita pakuti ikale naswe nu kuya umutundu onga naswe i cakuti: umonsi wensi muli sweswe alinzile ukuzembululwa wakwe vino yene yazembululwa. 23 Lyene ivyuma vyao ni viteekwa vyao vyonsi vilaya ivitu. Fwandi lekini tuzumile ukuti yaikala umu mpanga itu.” 24 Yonsi aikalanga umu musumba yuvwile kuli Hamoli na kuli Syekemu umwanakwe, nupya aonsi yonsi yazembulwilwe.

25 Lelo pa wanda wakwe citatu, ale aonsi yacili yakuwaika, ya mwana Yakobo yaili, Simyoni na Levi ya kalume yakwe Dina, cila muntu watozile ulupanga nupya yaile umu musumba umu kupumikizya nu kuyakomoola aonsi yonsi. 26 Yakomile Hamoli na Syekemu umwanakwe nu lupanga nupya yafumizye Dina umu ng’anda yakwe Syekemu nu kupita. 27 Ya mwana Yakobo yauze aonsi yaile umu musumba umwali aonsi yonsi aakomilwe nu kuyasenda ivyuma ivyali umu musumba pano kaci wao wakoweziwe. 28 Yasenzile imfwele, imbuzi, ing’ombe na ya punda alino na vyonsi ivyali umu musumba nu mu mpanga. 29 Yasenzile ni vyuma vyao vyonsi nupya yasenzile na ana yao yonsi na aci yao umu uzya, nu kusenda vyonsi ivyali umu ma ng’anda.

30 Lyene Yakobo wanenyile Simyoni na Levi ati: “Mwandetela intazi ikalamba pa kumpatanya na ikazi ya mu mpanga yii, Aina Kenani na Ina Pelizi. Sweswe yanono nupya yalankatukila nu kunkoma kumwi na amu lupwa lwane.” 31 Lelo yalanzile iyati: “U mulandu ci uno yangacitila kaci witu kwati a cizelele?”

35 Pa cisila Leza wanenyile Yakobo ati: “Katuka, yanga uku Betele nu kuyaikala kuuku kwene, nupya ukapangile Leza wa cumi ulambo kuuku kwene, wino walolike kuli wewe lino uutukanga ukufuma kuli Esau solenzi.”

2 Lyene Yakobo wanenyile amu ng’anda yakwe na yonsi aali nawe ati: “Sumbini ya leza ya ufi yano mukweti nupya muisangulule nu kuzwala ivyakuzwala vyuze, 3 nupya lekini tukatuke tuye uku Betele. Kuuku kwene akuno ndakuulila Leza wa cumi ulambo, uwaswike ipepo lyane pa wanda uno nali ni ntazi nupya uwatwalilila ukuya nani konsi kuno naya.” 4 Fwandi yapeezile Yakobo ya leza yonsi aufi yano yakweti alino na maelena yano yazwite uku matwi, nupya Yakobo wavizisile umwisika lya cimuti icikalamba icali umupiipi nu ku Syekemu.

5 Lino ya mwana Yakobo yapitanga, Leza walesile ukuti antu aali umu misumba ya mupiipi yauvwa intete, fwandi yatayazanzanga. 6 Yakobo pamwi na antu yonsi aali nawe yasusile iyafika uku Lazi, kuli kuti Betele incende iyayela umu mpanga ya Kenani. 7 Kuuku kwene akuno wakuuzile ulambo nupya watemiile incende iiyo ati Eli-betele* pano kuuku kwene akuno Leza wa cumi waisokolwile kuli Yakobo, lino Yakobo utukanga ukufuma kuli silenzi. 8 Pa cisila Debola uwasakamalanga Labeka wafwile, nupya wazisilwe umupiipi na Betele umwisika lya cimuti cino yakaama ukuti oaki. Fwandi Yakobo watemiile incende iiya ati Aloni-bakuti.*

9 Lino Yakobo wafumanga uku Padani-alamu nupya kwene Leza walolekile kuli aliwe nupya wamupaazile. 10 Leza wamunenyile ati: “Wewe Yakobo. Lyene utakulaamwa ukuti Yakobo, umaamwanga ukuti Izlaeli.” Nupya Leza watandike ukumwama ukuti Izlaeli. 11 Nupya Leza watwalilile ukumunena ati: “Nene Leza wa Maka Yonsi. Ukwate ana aingi nupya yace yavyalane sana. Inko izingi zilafuma muli wewe nupya ya mwene yalafuma muli wewe. 12 Nupya impanga ino napeezile kuli Abulahamu na Isaki ndaipeela kuli wewe nupya ndaipeela nu ku yana yako. 13 Lyene Leza wafumile pa ncende ino walandiilepo na Yakobo.

14 Yakobo wimike iwe pa ncende ino Leza walandiilepo nawe, nupya witiilepo ilambo lyakwe waini alino na mafuta. 15 Nupya Yakobo watwalilile ukwama incende pano Leza walanzile nawe, ukuti Betele.

16 Lyene yafumile uku Betele. Nupya lino yacili patali ukufika umu Efulata, insita yakuti Lakeli apaape yafisile, nupya camutaliile sana pa kukwata umwana. 17 Lino Lakeli acili akucululuka pa kukwata umwana, nacimbuza wamunenyile ati: “Utuvwa intete, pano umakwata umwana umonsi na muze.” 18 Lino Lakeli wali umupiipi nu kufwa, watemiile umwana ati Beni-oni,* lelo isi wene wamutemiile ati Benjamini.* 19 Lakeli wafwile nupya yamuzisile mu mbali ya museo uwaya uku Efulata, kuli kuti Betelemu. 20 Yakobo wimike iwe pi lindi lyakwe Lakeli; nupya na likwene lyamanyikwa ukuti iwe lya pi lindi lyakwe Lakeli.

21 Pa cisila, Izlaeli wapisile nu kuyapanga itenti lyakwe ukucila pa lupungu lwa Edeli. 22 Lino Izlaeli wikalanga umu mpanga iiyo, Lubeni waile alaala na Biuha umuci muze wakwe isi, nupya Izlaeli uvwile ilyasi lilyo.

Ya mwana Yakobo aonsi yaali 12. 23 Ana aonsi yano Leya wakweti a Lubeni iyeli lyakwe Yakobo, Simyoni, Levi, Yuda, Isakali na Zebuluni. 24 Ana aonsi yakwe Lakeli yaali a Jozefu na Benjamini. 25 Nupya ana aonsi yakwe Biuha umuomvi wakwe Lakeli yaali a Dani na Nafutali. 26 Na ana aonsi yakwe Ziupa umuomvi wakwe Leya yaali a Gadi na Asyeli. Yakwene ali ana aonsi yakwe Yakobo aavyalilwe umu Padani-alamu.

27 Mu kuya kwa nsita, Yakobo waile kuli Isaki isi uku Mamule, incende iyayelile umu Kilyati-aba, kuli kuti Hebuloni, kuno Abulahamu na Isaki iikalanga wa enyi. 28 Isaki wikazile imyaka 180. 29 Pa cisila ca kwikala imyaka iingi nu kuipakizya umi, Isaki wafwile nupya wazisilwe wakwe vino antu yakwe yazisilwe; nupya anakwe kuli kuti Esau na Yakobo aamuzisile.

36 Lii ali lyasi ilikalanda pali Esau, kuli kuti Edomu.

2 Esau watwazile anaci Aina Kenani, kuli kuti: Ada mwana Eloni Umwina Hiti; na Olibama mwana Ana umwizikulu wakwe Zibyoni Umwina Hivi; 3 na Basemati mwana Isumaeli, kaci wakwe Nebayoti.

4 Nupya Ada wavyaliile Esau Elifazi, na Basemati waviile Leweli,

5 na Olibama waviile Yeusyi, Yalamu na Kola.

Yaa ali yana aonsi yakwe Esau yano wakweti umu Kenani. 6 Pa cisila Esau wasenzile ya mama yakwe, ana yakwe aonsi, ana yakwe anaci, yonsi amu ng’anda yakwe, iviteekwa vyakwe vyonsi ni vyuma vyakwe vyonsi vino walonsile umu mpanga ya Kenani nupya waile uku mpanga yuze ukwatalukine nu mwinakwe Yakobo. 7 Pano ivintu vino yakweti vyavuzile sana icakuti yafizilwe ukwikala pamwi, nupya impanga ino ikalangamo yacefile pa mulandu ni viteekwa vino yaakweti. 8 Fwandi Esau waile aikala umu mpanga ya myamba iya Seili. Esau aali Edomu.

9 Lii ali lyasi ilikalanda pali Esau icikolwe ca Ina Edomu, uwikalanga umu mpanga ya myamba iya Seili.

10 Yaa ali mazina ya yana aonsi yakwe Esau: Elifazi mwana Ada, umuci wakwe Esau; Leweli mwana Basemati, umuci wakwe Esau.

11 Ana aonsi yakwe Elifazi a Temani, Omali, Zefo, Gatamu, na Kenazi. 12 Elifazi mwana Esau wizile atwala umuci na muze, Timuna. Mu kuya kwa nsita waviile Amaleki kuli Elifazi. Yakwene ali izikulu yakwe Ada, umuci wakwe Esau.

13 Ana aonsi yakwe Leweli a Nahati, Zela, Syama, na Miza. Yakwene ali izikulu yakwe Basemati, umuci wakwe Esau.

14 Ana aonsi yano Olibama wavyaliile Esau a Yeusyi, Yalamu na Kola. Olibama wali umuci wakwe Esau nupya wali umwana umwanaci wakwe Ana nupya umwizikulu wakwe Zibyoni.

15 Ya mwene amu mitundu yakwe ya mwana Esau aeya: Muli ya mwana Elifazi iyeli lyakwe Esau a Temani, Omali, Zefo, Kenazi, 16 Kola, Gatamu, na Amaleki. Yakwene ali ya mwene aafumile muli Elifazi ateekanga umu mpanga ya Edomu. Nupya yakwene aali aizikulu yakwe Ada.

17 Yaa ali yana aonsi yakwe Leweli mwana Esau: Umwene Nahati, Umwene Zela, Umwene Syama, nu Mwene Miza. Yakwene ali ya mwene amu mitundu aafumile muli Leweli, ateekanga umu mpanga ya Edomu. Nupya yakwene ali izikulu yakwe Basemati umuci wakwe Esau.

18 Lyene ana aonsi yakwe Olibama umuci wakwe Esau aeya: Umwene Yeusyi, umwene Yalamu, nu mwene Kola. Yakwene ali yana aonsi aafumile muli Olibama mwana Ana, umuci wakwe Esau.

19 Yakwene ali yana aonsi yakwe Esau, kuli kuti Edomu. Nupya yakwene ali ya mwene yao.

20 Ana aonsi yakwe Seili umwina Holi, aikalanga umu mpanga iiyo a Lotani, Syobali, Zibyoni, Ana, 21 Disyoni, Ezeli, na Disyani. Yakwene ali ya mwene ya Ina Holi, ya mwana Seili ateekanga umu mpanga ya Edomu.

22 Ya mwana Lotani aonsi yaali a Holi na Hemamu, nupya kaci wakwe Lotani wali a Timuna.

23 Yaa ali yana aonsi yakwe Syobali: Alivani, Manaati, Ebali, Syefo, na Onamu.

24 Yaa ali ya mwana Zibyoni aonsi: Aiya na Ana. Ana kwene wii u wazanyile utufukoka twa manzi mu lwanga lino wacemanga ya punda yakwe isi Zibyoni.

25 Yaa ali ya mwana Ana: Disyoni na Olibama umwana umukazyana wakwe Ana.

26 Yaa ali yana aonsi yakwe Disyoni: Hemudani, Esyibani, Itilani, na Kelani.

27 Yaa ali yana aonsi yakwe Ezeli: Bilani, Zaavani, na Akani.

28 Yaa ali yana aonsi yakwe Disyani: Uzi na Alani.

29 Ya ali ya mwene ya Ina Holi: Umwene Lotani, umwene Syobali, umwene Zibyoni, umwene Ana, 30 umwene Disyoni, umwene Ezeli, nu mwene Disyani. Yaa ali ya mwene aa Ina Holi ukulingana ni mitundu yao ino yateekanga umu mpanga ya Seili.

31 Lyene yaa ali ya mwene ateekanga umu mpanga ya Edomu lino kutatala kwaya umwene ali wensi uwa kuteeka Aina Izlaeli. 32 Bela mwana Beoli wateekanga umu Edomu, nupya izina lya musumba wakwe lyali a Diniaba. 33 Lino Bela wafwile, Yobabu mwana Zela uwa ku Bozila u watandike ukuteeka. 34 Lino Yobabu wafwile, Husyamu uwa ku Temani u watandike ukuteeka. 35 Lino Husyamu wafwile, Hadadi mwana Bedadi uwacimvizye Aina Midyani umu ncende ya Moabu u watandike ukuteeka, ni zina lya musumba wakwe lyali a Aviti. 36 Lino Hadadi wafwile, Samula uwa ku Masileka u watandike ukuteeka. 37 Lino Samula wafwile, Syauli uwafumile uku Leoboti, incende iyayelile umupiipi nu Luzi u watandike ukuteeka. 38 Lino Syauli wafwile, Baali-hanani mwana Akiboli u watandike ukuteeka. 39 Lino Baali-hanani mwana Akiboli wafwile, Hadali u watandike ukuteeka. Izina lya musumba wakwe lyali a Pau, nupya izina lyakwe mamakwe wali a Meetabeli mwana Matiledi nupya Meetabeli wali umwizikulu wakwe Mezaabu.

40 Fwandi yaa ali mazina yakwe ya mwene aafumile muli Esau ukulingana ni ndupwa zyao, ni ncende zyao na mazina yao: Umwene Timuna, umwene Aliva, umwene Yeteti, 41 umwene Olibama, umwene Ela, umwene Pinoni, 42 umwene Kenazi, umwene Temani, umwene Mibizala, 43 umwene Magidyeli, nu mwene Ilamu. Yakwene ali ya mwene Aina Edomu ukulingana ni ncende zyao muno iikaliile. Esau ali cikolwe umwafumile Aina Edomu.

37 Yakobo watwalilile ukwikala umu mpanga ya Kenani muno isi wikazile wa mwenyi.

2 Lii ali lyasi ilikalanda pali Yakobo.

Lino Jozefu wali ni myaka 17, wacemanga imfwele ni mbuzi pamwi na ana aonsi yakwe Biuha na ana aonsi yakwe Ziupa. Ziupa na Biuha yaali aci yakwe Yakobo. Jozefu waile anena isi iviipe vino aina yakwe yacitanga. 3 Izlaeli watemilwe sana Jozefu ukucila ana yauze aonsi asyala, pano Jozefu wali umwanakwe uwa mu ukote nupya wamupangiile umwingila usuma sana. 4 Lino aina yaweni ukuti isi watemilwe sana Jozefu ukucila vino wayatemilwe, yatandike ukumupata, nupya yatalandanga nawe umu mutende.

5 Pa cisila, Jozefu walosile iciloto nupya wanenyile aina yakwe, lyene alino yamupatiileko na sana. 6 Wayanenyile ati: “Uvwini iciloto cino inalota. 7 Lino itukunyepa imyanzi ya ngano umu calo, umwanzi wane iwakatuka nu kwimilila, lyene imyanzi inu iyazinguluka umwanzi wane nu kuufukamila.” 8 Aina yakwe yamunenyile iyati: “Uzye walozya umukuti wewe ulatuteeka?” Fwandi yazanyile umulandu na uze uwa kumupatilapo pa mulandu ni viloto vino walosile alino na vino wayanenyile.

9 Pa cisila walosile iciloto na cuze, nupya wanenyile aina yakwe ati: “Inalota iciloto na cuze. Umuku uu wene ilanzi nu mwezi alino ni ntanda 11 ivikumfukamila.” 10 Lyene wanenyile isi pa ciloto cico ala na ina yakwe apano yali, nupya isi wamukalipile nu kumunena ati: “Uzye iciloto cako cikupiliula cani? Uzye cumi nene na ya mayo yako na ina yako tuliza kuli wewe nu kukufukamila?” 11 Nupya aina yakwe yamuvwilile sana uzuwa, lelo isi watwalilile ukwiusya mazwi yayo.

12 Lyene aina yakwe yaile umu kucema iviteekwa vyakwe isi mupiipi nu ku Syekemu. 13 Izlaeli wanenyile Jozefu ati aina yako yakucemela iviteekwa lwa ku Syekemu. Leka nkutume kuli aliyo.” Nawe waswike ati: “Emukwai!” 14 Lyene Izlaeli wanenyile Jozefu ati: “Pitanga ukalole ndi cakuti aina yako yali ningo. Ukalole na vino iviteekwa vili nu kwizanena.” Jozefu nawe wapisile ukufuma umu nyika ya Hebuloni nu kulungama uku Syekemu. 15 Lyene umonsi umwi wazanyile Jozefu ala akululumba umu mpanga. Wamuzizye ati: “Ngi cani cino ukulonda?” 16 Nawe waswike ati: “Nkulonda aina yane. Uzye aekwi kuno yakucemela iviteekwa?” 17 Umonsi nawe wamunenyile ati: “Iyafumako kuno, inuvwa yakulanda yakuti, ‘Tuye uku Dotani.’” Fwandi Jozefu walondiile aina yakwe nupya waile ayazana uku Dotani.

18 Lyene lino aina yakwe yamuweni akatalamukila, lino atali afike pali aliyo, yatandike ukupangana ukuti yamukome. 19 Fwandi yatandike ukulanzyanya iyati: “Lolini! Kalota wa viloto wiza. 20 Lekini tumukome tumusumbile umu cifula umusi amanzi, nupya tulaya tukalande tuti icilyanyi ca mu mpanga camulya. Lyene tulalola kuno iviloto vyakwe vilamutwala.” 21 Lino Lubeni uvwile vivyo, wezizye ukupususya Jozefu. Walanzile ati: “Tutamukoma.” 22 Lubeni wayanenyile ati: “Mutamukoma. Musumbilini sile umu cifula cii ica mulwanga, lelo mutamucisa.” Ipange lyakwe lyali ilya kupususya Jozefu uku ina yakwe pakuti amuswilizye kuli isi.

23 Fwandi lino Jozefu wafisile sile uku ina yakwe, yamuzuzile umwingila uwali usuma sana, 24 nupya yamulemile nu kumusumbila umu cifula. Pa nsita yii mu cifula mutaali manzi; pano ala yakama.

25 Lyene ikazile nu kutandika ukulya. Lino inwile imitwe, yaweni iumba lya Ina Isumaeli ala likufuma uku Gilyadi. Ingamali zyao zyasenzile mafuta anunkile, mafuta yakwe basamu alino ni vipande vya vinyamuti, nupya yayanga uku Ijipti. 26 Yuda nawe wanenyile aina yakwe ati: “I cani cino tumazanamo ndi cakuti twakoma umwina witu nu kufisa imfwa yakwe?” 27 Lekini tumukazye uku Ina Isumaeli, nupya tutamucisa. Pano u mwina witu wino twavyalwa nawe.” Nayo yuvwile kuli aliwe. 28 Nupya lino Aina Midyani aculuzi yapitanga, aina yakwe Jozefu yafumizye Jozefu umu cifula nu kumukazya uku Ina Isumaeli pa mpiya zyakwe siuva 20. Nayo yasenzile Jozefu uku Ijipti.

29 Lyene pa cisila lino Lubeni waswilile uku cifula nu kuzana ukuti Jozefu asimo, walepwile ivyakuzwala vyakwe. 30 Lino waswilile uku ina yakwe, wapunzile ati: “Umwance asimo! Uzye nimacita uli?”

31 Lyene yatozile umwingila wakwe Jozefu nu kukoma sawe nupya yatimpiike umwingila uwo umu wazi. 32 Pa cisila, yatumile umwingila uwo usuma kuli isi nu kulanda iyati: “Twazanyile umwingila uu. Lolini ndi cakuti ungaya umwingila wa mwaninu nanti foo.” 33 Lyene isi waceecesile umwingila nu kupunda ati: “Umwingila wa mwanane! Cilyanyi ca mu mpanga cifwile icimulya! Icumi Jozefu watasandoolwa!” 34 Lyene Yakobo walepwile ivyakuzwala vyakwe nu kuzwala icisalu ca ulanda umu musana nupya waloosizye umwanakwe pa manda aingi. 35 Nupya ana yakwe yonsi, aonsi na akazyana yezyanga ukumuteekezya, lelo wakananga ala akulanda akuti: “Ndatwalilila ukuloosya umwanane ukufikila uwanda uno ndafwa!” Fwandi watwalilile ukuloosya Jozefu.

36 Lyene Aina Midyani yaile iyakazya Jozefu kuli Potifa umu Ijipti, Potifa wakweti icifulo icikalamba umwi sano lyakwe Falao nupya u wangalilanga asilika aacingililanga Falao.

38 Pa nsita kwene iiya, Yuda wasiile aina yakwe nu kuyapangila itenti umupiipi nu monsi uwi zina lyakuti Hila Umwina Adulamu. 2 Kuuku kwene akuno Yuda waweni umukazyana mwana Syuwa Umwina Kenani. Fwandi wamutwazile nupya wapanzile icupo nawe, 3 nupya wizile aya pa ukulu. Pa cisila waviile umwana umonsi nupya Yuda wamutemiile ati Ere. 4 Nupya kwene wizile aya pa ukulu nu kuvyala umwana umonsi, amutemela izina lyakuti Onani. 5 Nupya kwene wizile avyala umwana umonsi amutemela ni zina lyakuti Syila. Yuda wali umu Akizibu lino Syila waviilwe.

6 Mu kuya kwa nsita, Yuda walondiile Ere iyeli lyakwe umwanaci wa kutwala, nupya izina lyakwe wali a Tamala. 7 Lelo Ere iyeli lyakwe Yuda, wasosyanga Yeova; fwandi Yeova wamukomile. 8 Lyene Yuda wanenyile Onani ati: “Twala mulamu wako nu kupanga icupo ca pali umulamu pakuti uvyalile solenzi ana.” 9 Lelo Onani wamanyile ukuti ana yayo yatalaya ana yakwe. Fwandi lyonsi lino Onani wapanga icupo na mulamu wakwe, wafumizyanga manzi ya onsi pansi pakuti atavyalila umwinakwe ana. 10 Yeova ataatemilwe vino wacitanga, fwandi nawe kwene wamukomile. 11 Yuda wanenyile Tamala nyinavyala ati: “Uwaikala kuli ya tata yako wakwe mukamfwilwa suka Syila umwanane ace akule,” walanzile vivyo pano watiinanga ukuti: ‘Syila nawe kwene angaca afwe wa ina yakwe.’ Fwandi Tamala waile umu kwikala kuli isi.

12 Lino papisile insita, umuci wakwe Yuda, mwana Syuwa wafwile. Yuda wamuloosizye pa nsita itali, lyene waile ku Timuna kuli yano yapelanga imfwele zyakwe, wali na Hila cuzakwe Umwina Adulamu. 13 Tamala yamunenyile ukuti: “Sovyala akuya uku Timuna mu kupela imfwele zyakwe.” 14 Lino Tamala uvwile vivyo, wazuzile ivyakuzwala vino wazwite vyakwe umukamfwilwa nu kuzwala ivyakuzwala vyuze, nupya waivimvile ni nsalu ku mutwe nu kwikala pa mulyango wa ku Enaimu, incende iyayela ku museo wa ku Timuna, pano walanga watalola ukuti Syila watakula nomba ale yatatala yamupeela kuli aliwe kuti amutwale.

15 Lino Yuda wamuweni, welenginye ukuti a cizelele pano waivimvile pa manso. 16 Fwandi Yuda wapaalwike nu kulanda ati: “Leka ndaale naawe,” pano ataamanyile ukuti a nyinavyala. Lelo Tamala wamuzizye ati: “I vyani vino mumampeela pakuti mulaale nani?” 17 Nawe waswike ati: “Ndakutumila imbuzi.” Lelo nawe wamuzizye ati: “Uusininkizyo ci uno mumampeela uwa kulangilila ukuti mulantumila imbuzi?” 18 Yuda wamuzizye ati: “Uusininkizyo ci uno ukulonda nkupeele?” nawe waswike ati: “Mumpeele imbalaminwe ya kufwatikilako ni ntambo ya mbalaminwe ni intuwa ino mulemile.” Yuda nawe wamupeezile ivintu vivyo nu kulaala nawe, nupya Tamala wizile aya pa ukulu. 19 Pa cisila Tamala wakatwike nu kupita aya azula ivyakuzwala vivyo nu kuzwala vyakwe umukamfwilwa.

20 Yuda wapeezile cuzakwe Umwina Adulamu imbuzi kuti atwalile Tamala, nu kuti akamukombwele ivintu vino wasile, lelo ataamuzanyile. 21 Nawe waile auzya antu aali pa ncende iiyo ati: “Uzye cizelele wa pi tempele umu Enaimu aakaikala umu mbali ya museo ali kwi?” Nayo yaswike iyati: “Pano pataatala paya cizelele wa pi tempele.” 22 Lyene waswilile kuli Yuda nu kuyamunena ati: “Ntamuzanyile, nupya antu apa ncende iiya iyanena iyati, ‘Pano pataatala paya cizelele wa pi tempele.” 23 Yuda nawe walanzile ati: “Leka atole ivintu vivyo, pakuti tutazewana. Nemo imutumila imbuzi, nomba utamuzanyile.”

24 Nomba pa cisila ca myezi mupiipi na itatu, Yuda yamunenyile iyati: “Tamala nyokovyala waicisile wakwe cizelele, nupya watapula ni nda pa mulandu wa uzelele.” Lino Yuda uvwile vivyo, walanzile ati: “Mufumyini nu kuyamoca.” 25 Lino yamusendanga, watumile mazwi kuli sivyala akuti: “Umwineco wa vintu vii aliwe wampeela iciviya. Viceecetiini ivintu vii pakuti mumanye umwineco, kuli kuti imbalaminwe ya kufwatikilako ni ntambo ya mbalaminwe, alino ni ntuwa.” 26 Lyene Yuda waviceecesile nu kulanda ati: “Tamala u mulungami ukuncila, pano ntamupeela Syila umwanane.” Nupya Yuda ataatazile alaale nawe muku wakwe ciili.

27 Lino insita yakuti apaape yafisile, mu nda yakwe mwali ya mpundu. 28 Lino wapaapanga, wenga wafumizye ikasa, lyene papo kwene nacimbuza watozile intambo iyenzu nu kumunyepelela ukwi kasa, nu kulanda ati: “Wii u watandikilapo ukufuma.” 29 Nomba lino umwana waswilizye sile ikasa, mpundu muze wafumile, nacimbuza wapunzile ati: “Iye mwe vino wacisa mayo wako!” Fwandi yamutemiile izina lyakuti Pelezi.* 30 Lyene pa cisila, mpundu muze nawe wafumile, wino ikasa lyanyepeliilwe ni ntambo iyenzu nupya yamutemiile izina lyakuti Zela.

39 Lyene Jozefu yamutwazile uku Ijipti, nupya Umwina Ijipti umwi uwi zina lyakuti Potifa uwakweti icifulo icikalamba umwi sano lyakwe Falao nupya uwangalilanga asilika, wakazile Jozefu uku Ina Isumaeli amutwazile umu Ijipti. 2 Lelo Yeova wali na Jozefu. Nupya ivintu vyamuzipilanga icakuti wizile asontwa ukuti aangalila mu ng’anda ya musambazi wakwe Umwina Ijipti. 3 Nupya umusambazi wakwe waweni ukuti Yeova wali na Jozefu nu kuti Yeova wapaalanga vyonsi vino Jozefu wacitanga.

4 Potifa watemilwe sana Jozefu, nupya wizile amusonta ukuti aye umuomvi wakwe. Wamusonsile ukuti aangalila umu ng’anda yakwe, nupya walesile ukuti aliwe aye umukalamba pali vyonsi vino wakweti. 5 Kufuma pano Potifa wasontiile Jozefu ukuti aangalila ing’anda yakwe nu kuya umukalamba pa vintu vyakwe vyonsi, Yeova watwalilile ukupaala ing’anda yakwe Potifa pa mulandu wakwe Jozefu, nupya Yeova wapaazile vyonsi vino Potifa wakweti umu ng’anda alino ni vyali umu vyalo. 6 Mu kuya kwa nsita Potifa wasiilile vyonsi umu makasa yakwe Jozefu, nupya ataasakamalanga nanti acimwi suka sile ukusoolola ivyakulya vino walyanga umwineco. Nupya Jozefu wakulanga na maka nupya walolekanga ningo.

7 Pa cisila ca vintu vii, muka Potifa watandike ukukumbwa Jozefu, nupya wamunenanga akuti: “Laala nani.” 8 Lelo Jozefu wakananga nu kumunena ati: “Lolini umusambazi wane asisakamala icintu icili consi umu ng’anda yii, wampeela vyonsi kuti navisakamala. 9 Kusi uwancila umu ng’anda yii nupya umusambazi wane kusi cino akanjima, suka sile mwemwe, pano mwemwe mamakwe. Nga fwandi ningacita uli icintu icaipa vii nu kuyembukila Leza?”

10 Fwandi cila wanda muka Potifa wanenanga Jozefu ukuti alaale nawe, lelo Jozefu wakananga ukulaala nawe nanti ukutwalilila ukuya nawe pa nsita itali. 11 Nomba uwanda umwi lino Jozefu wingiile umu ng’anda umu kuomba imilimo ino waombanga, mu ng’anda mutaali umuomvi ali wensi. 12 Lyene muka Potifa walemile Jozefu uku cakuzwala ca kunzi nu kumunena ati: “Laala nani!” Lelo Jozefu wamufyumbutwike autukila panzi, nupya muka Potifa wasile watalema icakuzwala cakwe Jozefu umu minwe. 13 Lino muka Potifa waweni ukuti Jozefu uutuka nupya wasyala ni cakuzwala cakwe umu minwe, 14 watandike ukupundilila aonsi, aomvi ya mu ng’anda yakwe nu kuyanena ati: “Lolini! Ya wane yatuletela umonsi wii Umuebele pakuti aatuzewanya.* Iwiza kuli nene pakuti alaale nani, lelo inatandika ukupunda sana. 15 Lyene lino iuvwa natandika ukupundisya iutukila panzi nu kusya icakuzwala cakwe.” 16 Lyene wisile icakuzwala cico pa mbali ukufikila lino umusambazi wakwe Jozefu wawezile pa ng’anda.

17 Wamunenyile amazwi ali yamwi kwene akuti: “Umuomvi Umuebele wino mwatuletela iiwiza umu kunzewanya. 18 Lelo lino iuvwa natandika ukupundisya, iutukila panzi nu kusya icakuzwala cakwe.” 19 Lino umusambazi wakwe Jozefu uvwile sile mazwi yano mamakwe wamunenyile ukuti avino Jozefu wacisile kuli aliwe, wasosile sana. 20 Fwandi walemile Jozefu nu kumwika umu cifungo, muno yasungilanga afungwa ya mwene, nupya Jozefu watwalilile ukwikala mumu kwene.

21 Nomba Yeova watwalilile ukuya na Jozefu nupya wamulanganga ukutemwa kwa cisinka, walesile na kuti Jozefu atemwikwe uku mukalamba wa cifungo. 22 Fwandi umukalamba wa cifungo wasonsile Jozefu ukuti aangalila afungwa yonsi aali umu cifungo, nupya Jozefu u wangalilanga vyonsi ivyacitikanga umu cifungo. 23 Umukalamba wa cifungo ataasakamalanga icili consi pa milimo ino Jozefu wangalilanga, pano Yeova wali na Jozefu nupya Yeova wapaalanga vyonsi vino Jozefu wacitanga.

40 Pa cisila ca vintu vii, umukalamba wakwe yano yapeelanga umwene wa ku Ijipti waini nu mukalamba wakwe yano yapanganga umukate, yayembukiile umusambazi wao, kuli kuti umwene wa ku Ijipti. 2 Fwandi Falao wasokiile sana antu yaa yaili, 3 nupya wayatwazile umu cifungo icayelile umu ng’anda ya mukalamba wa yalinzi, muno yayalile Jozefu. 4 Lyene umukalamba wa yalinzi wanenyile Jozefu ukuti aikala nayo nu kuyangalila, nupya ikazile umu cifungo pa manda yamwi.

5 Uwapeelanga umwene wa ku Ijipti waini nu wamupangilanga umukate, aali mu cifungo, yalosile iviloto pa wanda uli umwi kwene usiku nupya cila ciloto cakweti upiliulo. 6 Katondo lino Jozefu waile umu kuyalola, yalolekanga nu ulanda. 7 Fwandi wayuzizye ati: “U mulandu ci uno mukulolekela sana nu ulanda ilelo?” 8 Lyene yamwaswike iyati: “Swensi kwene itwalota iviloto, nomba kusi uwa kutwilwila.” Jozefu nawe wayuzizye ati: “Uzye Leza asi aakailula iviloto? Nenini vino imwalota.”

9 Fwandi uwapeelanga umwene waini walondolwelile Jozefu iciloto ati: “Mu ciloto, inalola icimuti ca myangazi cili umupiipi nani. 10 Nupya uku cimuti cico, ikuli tumisambo tutatu, nupya icimuti cico icafumya mafwa, cawalula alino nu kuseeka imyangazi iice. 11 Indemile kapu yakwe Falao nupya inatola imyangazi iiyo nu kuifenela muli kapu yakwe. Pa cisila inapeela Falao kapu iiyo.” 12 Lyene Jozefu wamunenyile ati: “Upiliulo wa ciloto aewu: Tumisambo tutatu a manda yatatu. 13 Pa wanda wakwe citatu ukufuma likwene, Falao alakufumya nu kukuwezya pa mulimo uno waombanga, nupya ulaamupeela kapu wakwe waini wakwe vino wacitanga lyonsi. 14 Fwandi uce unjiusye lino ivintu vilaakupitila ningo. Napaapata uce undange ukutemwa kwa cisinka nu kundumbula kuli Falao pakuti uce ulenge nani imfume muno. 15 Nasenzilwe uku maka ukufuma ku mpanga ya Aebele, nupya ntacita umulandu uli onsi kuno uwa kunjikila umu cifungo.”

16 Lino uwapangilanga umwene umukate waweni ukuti Jozefu wilula ningo iciloto, wamunenyile ati: “Nani kwene inalota iciloto, pa mutwe wane ipali imise itatu umwali muli imikate itiswe, 17 nupya umu muse wa papela imuli imikate ipusanepusane yakwe Falao, ni vyunyi ivikulya imikate iiyo.” 18 Lyene Jozefu wamunenyile ati, “Upiliulo wa ciloto cico aewu: Imise itatu a manda yatatu. 19 Pa manda yatatu ukufuma likwene, Falao alakuputula umutwe nupya alakukulika pa cimuti, ni vyunyi vilalya umwili wako.”

20 Lyene uwanda wakwe citatu wali uwanda wa kuvyalwa kwakwe Falao, wapekanyizizye aomvi yakwe yonsi umutebeto nupya yamutwaliile mukalamba wakwe yano yamupeelanga waini alino nu mukalamba wakwe yano yamupangilanga umukate ale na aomvi yakwe apano yali. 21 Nupya Falao walesile ukuti uwamupeelanga waini atwalilile ukuomba umulimo uwo, nawe watwalilile ukumupeela waini. 22 Lelo wakulike uwamupangilanga umukate, nupya vyonsi vyacitike ukulingana na vino Jozefu wayapiliwilile iviloto. 23 Lelo uwapeelanga umwene waini, atiwisye Jozefu; wamwilile.

41 Pa mpela ya myaka iili, Falao walosile ukuti aimi umu mbali ya Luzi Lwa Naelo. 2 Nupya umu luzi lulo, mwafumile ing’ombe 7 iziine izyalolekanga ningo, nupya zyalyanga isote umu mbali ya luzi lwa Naelo. 3 Nupya paali ing’ombe na zyuze 7 iziipe nupya izyonde izyalondelile izyuze ale zikufuma mu luzi lwa Naelo, Zizile izimilila mupiipi ni ng’ombe iziine mu mbali ya luzi lwa Naelo. 4 Ing’ombe iziipe nupya izyonde zyatandike ukulya ing’ombe 7 iziine nupya izyalolekanga ningo, lyene lilyo kwene Falao wazyusile.

5 Lyene waswilile umu kulaala, nupya walosile iciloto cakwe ciili. Uku kamuti ka ngano konga kwali imitwe ya ngano 7 iice ningo nupya isuma. 6 Nupya pa cisila kwafumile imitwe ya ngano 7 iyaali inyale nupya iyapiile nu muza ukaye uwa ku ufumondaka. 7 Lyene imitwe ya ngano inyale yatandike ukumila imitwe ya ngano 7 iyaali ice ningo nupya isuma. Lilyo kwene Falao wazyusile nupya wilwike ukuti cali iciloto sile.

8 Lyene katondo, Falao wasakamile. Fwandi wamile ya simapepo yonsi avinjelengwe amu Ijipti na aonsi yonsi aamano aali umu mpanga iiya. Falao wayalondolwelile iviloto vino walosile, nomba kutaali nanti a wenga uwa kumwilwila.

9 Lyene umukalamba wakwe yano yapeelanga Falao waini wanenyile Falao ati: “Ilelo nkansokolole imembu zyane. 10 Musambazi wane, wasokiile aomvi yako. Fwandi wantwazile umu cifungo icayela mu ng’anda ya mukalamba wa yalinzi kumwi nu mukalamba wakwe yano yakakupangila umukate. 11 Pa cisila swensi sweili twalosile iviloto usiku uli umwi kwene. Nemo nu wakupangilanga umukate twalosile iviloto ivyakweti upiliulo upusane. 12 Nupya twali nu mulumendo Umuebele umuomvi wa mukalamba wa yalinzi. Lino twamunenyile pa viloto vivyo, watulondolwelile upiliulo wa ciloto conga na conga. 13 Cacitike ukulingana na vino watulondolwelile. Wanswilizye pa mulimo wane, lelo umunji wene wamukulike.”

14 Fwandi Falao watumile akuyaama Jozefu, nayo yaile zuwa zuwa nu kuyamufumya umu cifungo. Wapezile inyele ni vilezu, azwala ni vyakuzwala vyuze alino aya kuli Falao. 15 Lyene Falao wanenyile Jozefu ati: “Inalota iciloto, nomba kusi uwatailula. Lelo inuvwa ukuti wemo unguvwa iciloto nu kwilula.” 16 Jozefu nawe waswike Falao ati: “Musambazi, asi nene ningakwilwila iviloto! Lelo Leza aliwe amakunena ilyasi lisuma.”

17 Falao watwalilile ukunena Jozefu ati: “Inalota njimi umu mbali ya Luzi Lwa Naelo. 18 Inalola ing’ombe 7 izikuloleka ningo, iziine, ala zikufuma umu luzi lwa Naelo, nupya izyatandika nu kulya isote umu mbali ya luzi. 19 Nupya ikuli ing’ombe 7 na zyuze izyali zyalondelelapo, zitaali zikweti amaka, izili iziipe nupya izyonde. Ntaatala nalolapo ing’ombe iziipe wakwe zizyo umu mpanga yonsi iya Ejipti. 20 Nupya ing’ombe izyonde nupya iziipe, izyatandika ukulya ing’ombe 7 iziine. 21 Lelo nanti icakuti izyalya ing’ombe zizyo, izikuloleka kwati zitaliile nanti acimwi, pano izyatwalilila ukuloleka iziipe wakwe vino izili pa kutandika. Lyene papo kwene inazyuka.

22 Pa cisila, umu ciloto na cuze inalola imitwe 7 iya ngano iice nupya isuma ale ikufuma uku kamuti konga aka ngano. 23 Pa cisila ikwaloleka imitwe 7 iya ngano izyume nupya izinyale izyapya nu muza ukaye uwa ku ufumondaka. 24 Lyene imitwe ya ngano inyale, iyatandika ukumila imitwe ya ngano 7 isuma. Fwandi inalondolwela ya simapepo ya vinjelengwe pa viloto vivyo, lelo kutaali kuli uwakuti anjilwile.”

25 Lyene Jozefu wanenyile Falao ati: “Iviloto vino iwalota vikupiliula sile icintu conga. Leza wa cumi watakunena vino ali nu kucita. 26 Ing’ombe izisuma 7, zikwimililako imyaka 7. Nupya imitwe isuma iya ngano 7 nayo kwene ikwimililako imyaka 7. Viloto vii vikupiliula sile icintu conga. 27 Ing’ombe 7 izyonde nupya iziipe izyali zyalondelela pa zisuma, zikwimililako imyaka 7 iya cipowe, ni mitwe 7 iya ngano iitaaca ningo nupya iyapya ku muza ukaye uwa ku ufumondaka, nayo kwene ikwimililako imyaka 7 iya cipowe. 28 Wakwe vino inkunena mpiti musambazi, Leza wa cumi watakusokolwela vino alacita.

29 “Kulaya imyaka 7 ino ivyakulya vilavula sana umu mpanga ya Ijipti yonsi. 30 Lyene palalondelela imyaka 7 iya cipowe, nupya kutalaya ukwiusya ivyakulya uwingi ivyali umu mpanga iya Ijipti, mu mpanga mulaya sana icipowe. 31 Nupya ivyakulya ivyali umu mpanga vitaliusiwa pa mulandu ni cipowe icilalondelelapo, pano cilaya i cipowe icipiisye. 32 Wali walota iciloto cii imiku iili pano vivyo kwene avino Leza wa cumi watapingula nupya vikwene avino wasya ace acite.

33 “Acino fwandi musambazi, londa umuntu umucenjele nupya uwa mano umusonte kuti aangalila impanga ya Ijipti. 34 Usonte na akwangalila umu mpanga ya Ijipti, nupya uwasunga umutumba onga uwa vyakulya pa mitumba 5 umu myaka 7 ino ivyakulya vilavulisya umu mpanga ya Ijipti. 35 Nupya uce uleke yakolonganike ivyakulya vyonsi umu myaka ikwiza ino ivyakulya vilavula, nu kuleka yace yakolonganike ingano umu misumba nu kuzisungila kuko kwene. 36 Antu amu mpanga ya Ijipti yalaalya ivyakulya kwene vii umu myaka 7 ino kulaya icipowe, pakuti yataca yafwe uku cipowe.”

37 Falao na aomvi yakwe yonsi yatemilwe sana mazwi yayo. 38 Fwandi Falao uzizye aomvi yakwe ati: “Uzye kungaya umuntu na muze aangaya wakwe wii uwakwata umupasi wakwe Leza?” 39 Lyene Falao wanenyile Jozefu ati: “Vino Leza watalenga ukuti umanye vii vyonsi, kusi umuntu muze umucenjele nupya uwaya na mano wakwe wewe. 40 Wewe wakulaangalila ing’anda yane, nupya antu yane yonsi yakulakuvwila. Nimakucila sile pa mulandu wakuti nene mwene.” 41 Nupya Falao wanenyile Jozefu ati: “Lola, nakusonta ukuya umukalamba umu mpanga ya Ijipti yonsi.” 42 Lyene Falao wazuzile imbalaminwe ya kufwatikilako nu kuzwika Jozefu ku munwe nupya wamuzwisile ni cakuzwala icisuma sana alino nu kumuzwika ceni wakwe goldi umu nsingo. 43 Nupya Falao wakwezizye Jozefu pi celeta lyakwe ciili ilya lulumbi lino wakweti, na antu yakolezile ale yakupunda yakuti, “Avuleki!”* Vikwene avino Falao wasonsile Jozefu ukuti aangalila impanga ya Ijipti yonsi.

44 Nupya Falao wanenyile Jozefu ati: “Nene Falao, lelo kusi umuntu angacita icintu icili consi umu mpanga ya Ijipti yonsi ukwaula ukuti uzumilizye.” 45 Lyene Falao watemiile Jozefu izina lyakuti Zafenati-panea nupya wamupeezile Asenati mwana Potifela kuti aye a mamakwe. Potifela wali a simapepo wa ku Oni.* Nupya Jozefu watandike ukwangalila impanga ya Ijipti. 46 Jozefu wali ni myaka 30 lino watandike ukuombela Falao umwene wa ku Ijipti.

Lyene Jozefu wafumile pali Falao nu kuzinguluka umu mpanga yonsi iya Ijipti. 47 Mu myaka 7 lino kwali ivyakulya umu Ijipti, impanga yamezyanga ivyakulya ivingi sana. 48 Nupya Jozefu watwalilile ukukolonganika ivyakulya umu myaka 7 umu mpanga ya Ijipti, nupya wavisungiile umu misumba. Mu musumba onga na onga, wasunganga ivyakulya ivyafumanga umu vyalo vya mu musumba kwene uwo. 49 Jozefu watwalilile ukutuulika ingano* izingi sana wa mucanga wa mu mbali yakwe yemba, ukufikila yata nu kupima pano zyavuzile sana.

50 Lino umwaka wa cipowe utali utandike, Jozefu wakweti ana yaili, yano Asenati mwana Potifela wamuvyaliile. Potifela wali a simapepo wa ku Oni.* 51 Jozefu watemiile iyeli lyakwe ukuti Manase,* pano walanzile ati: “Leza watalenga ukuti nilile uku ntazi zyane zyonsi kumwi na amu ng’anda yakwe tata yonsi.” 52 Nupya watemiile umwana wakwe ciili ukuti Efulemu,* pano walanzile ukuti, “Leza watalenga kuti nkwate ana umu mpanga ino naculangamo.”

53 Lyene imyaka 7 ino ivyakulya vyavuzile umu mpanga ya Ijipti yasizile, 54 nupya imyaka iya cipowe 7 yatandike, wakwe vino Jozefu walanzile. Cipowe cali umu mpanga zyonsi, lelo umu mpanga ya Ijipti yonsi mwene mwali ivyakulya. 55 Mu kuya kwa nsita, umu mpanga yonsi iya Ijipti mwizile imuya icipowe, nupya antu yatandike ukulilila Falao ukuti ayapeele ivyakulya. Lyene Falao wanenyile Aina Ijipti yonsi ati: “Yangini kuli Jozefu, nupya mukacite vyonsi vino amamunena.” 56 Icipowe catwalilile umu nsi yonsi. Lyene Jozefu watandike ukuyula izya nkoma nu kukazya ivyakulya uku Ina Ijipti, pano umu Ijipti mwali sana icipowe. 57 Nupya antu umu nsi yonsi yayanga uku Ijipti umu kukala ivyakulya kuli Jozefu, pano umu nsi yonsi mwali sana icipowe.

42 Lino Yakobo uvwile ukuti uku Ijipti kuli ivyakulya, uzizye anakwe ati: “U mulandu ci uno mukulolekesyanya sile?” 2 Nupya walanzile ati: “Inuvwa ukuti ku Ijipti kuli ivyakulya. Fwandi pitangini mukakale pakuti tutafwa uku nzala.” 3 Fwandi aina yakwe Jozefu 10 yaile ku Ijipti umu kukala ivyakulya. 4 Nomba Yakobo ataazumilizye Benjamini umutowakwe Jozefu ukupita pamwi na ina yakwe, pano walanzile ati: “Limwi iciipe cingaya cikamucitikile.”

5 Fwandi ya mwana Izlaeli aonsi yapisile pamwi na antu yauze aayanga umu kukala ivyakulya, pano icipowe cafisile nu mu mpanga ya Kenani. 6 Jozefu u wangalilanga umu mpanga ya Ijipti, nupya u wakazyanga ivyakulya ku yantu yonsi umu nsi. Fwandi aina yakwe Jozefu yaile kuli aliwe nu kumufukamila. 7 Lino Jozefu waweni aina yakwe, lilyo kwene sile wayamanyile, lelo ataaisokolwile kuli aliyo. Fwandi wayuzizye ukali ukali ati: “Aekwi kuno mufumile?” nayo yaswike iyati: “Itwiza umu kukala ivyakulya ukufuma uku Kenani.”

8 Vikwene avino Jozefu wamanyile aina yakwe, lelo yene yataamumanyile. 9 Lilyo kwene sile Jozefu wiwisye iviloto vino walosile pali aliyo, nupya wayanenyile ati: “Mwemwe nengu! Imwiza pakuti mulole pano mungazanzila impanga itu!” 10 Nayo yamwaswike iyati: “Awe musambazi, aomvi yako iiza mu kukala ivyakulya. 11 Swensi kwene twafuma muli tata wenga. Nupya tukacita ivisuma. Swe yaomvi yako tusi nengu.” 12 Nawe wayanenyile ati: “Awe! Imwiza umu kulola pano mungazanzila impanga itu!” 13 Nayo yalanzile iyati: “Swe yaomvi yako aonsi twaya 12. Twavyalwa kuli tata wenga umu mpanga iya Kenani, nupya umunono sana pali swensi watasyala na ya tata, lyene wenga wene ataayapo.”

14 Jozefu wayanenyile ati: “Ali cino imunenela ukuti mwemwe nengu.” 15 Nimamwezya indole ndi cakuti mukulanda icumi: Nkulapa umwi zina lyakwe Falao uwa umi nkuti, musikupita suka umutowinu umunono aize kuno. 16 Tumini wenga uwakuti akalete umutowinu, mwe yasyala mumayalilwa. Nga caya vivyo, alino nimamanya ukuti vino mukulanda ivya cumi. Nkulapa umwi zina lyakwe Falao uwa umi nkuti, nga mukubepa ale mu cumi nimamanya ukuti mwemwe nengu.” 17 Lyene wayayaliile umu cifungo pa manda yatatu.

18 Lyene pa wanda wakwe citatu Jozefu wayanenyile ati: “Nemo nkatiina Leza, mucite vino nimamunena pakuti muye nu umi. 19 Ndi cakuti mwemwe ya cumi, lekini wenga pali mwemwe asyale umu cifungo, mwe yasyala mupite pakuti mutwalile indupwa zinu ivyakulya, pa mulandu wa cipowe. 20 Lyene muce mundetele umutowinu umunono pali mwensi pakuti ince nsininkizye ukuti vino mukulanda ivya cumi, nupya mutalafwa.” Nayo yacisile vivyo kwene.

21 Lyene yaatandike ukulanzyanya iyati: “Cumi kwene tukufululwa pa mulandu wa mwina witu, pano twaweni vino wacuzile, lino watupaapasile ukuti tuye nu luse kuli aliwe, lelo tutuuvwile. Ali mulandu kwene uno intazi yii izila pali sweswe.” 22 Lyene Lubeni waswike ati: “Uzye ntaamunenyile ukuti, ‘Mutacita iviipe uku mwance,’ nomba mutuuvwile? Lyene paa tuli nu mulandu wa wazi wakwe.” 23 Lelo aina yakwe yataamanyile ukuti Jozefu uvwanga vino yalandanga, pano lyonsi lino walandanga nayo, waomvyanga sile ululimi lwa Ina Ijipti ala kuli akupiliula. 24 Fwandi Jozefu wafumile pali aliyo nu kutandika ukulila. Lino wawezile nu kulanda kuli aliyo nupya, walemile Simyoni nu kumunyepa ala na ina yakwe yakulolako. 25 Jozefu walanzile ukuti yayalongele ivyakulya umu masaaka yao nu kuswilizizya cila muntu impiya umwi saaka lyakwe nupya yayapeele ni vyakulya vya pa lwendo. Vikwene avino yayacitiile.

26 Fwandi yakwezizye ivyakulya vyao pali ya punda nu kupita. 27 Lino wenga wayuzile isaaka lyakwe pakuti apeele punda wakwe ivyakulya pa ncende ino yaizipo, wazanyile impiya zyakwe umwi saaka. 28 Lyene wanenyile aina yakwe ati: “Iyambwezezya impiya zyane, nupya aezi umwi saaka!” Lyene yuvwile intete nu kutandika ukuzakaza, yalolekesyanyizye nu kulanda iyati: “U mulandu ci uno Leza wacitila cii kuli sweswe?”

29 Lino yafisile kuli Yakobo isi wao umu mpanga iya Kenani, yamunenyile vyonsi ivyayacitikile, iyati: 30 “Umuntu aakaangalila umu mpanga ya Ijipti watukalipiile nu kutunena ukuti sweswe nengu. 31 Lelo twamunenyile ituti, ‘Tukacita ivisuma. Tusi nengu. 32 Twavyalwa aonsi 12 muli tata wenga. Wenga ataayapo, nupya umunono sana wasyala na ya tata uku Kenani.’ 33 Lelo umuntu aakaangalila umu mpanga ya Ijipti watunenyile ati, ‘Nimamanya ukuti mwemwe ya cumi nga mwacita vino namunena: Nsilini umwina winu wenga. Mwe yasyala mupite pakuti mutwalile indupwa zinu ivyakulya pa mulandu wa cipowe. 34 Nupya muce mundetele nu mwina winu umunono sana, pakuti nkamanye ukuti musi nengu lelo mwemwe ya cumi. Lyene ndamusapwila umwina winu, nupya mulatwalilila ukwiza umu kukala ivyakulya umu mpanga itu.’”

35 Lino yafumyanga ivyakulya mu masaaka yao, cila muntu wazanyile impiya umwi saaka. Lino wene na isi yaweni impiya umu masaaka, yuvwile intete. 36 Lyene Yakobo isi wao wapunzile ati: “Imunkomela ana! Jozefu ataayapo na Simyoni kwene asipo, nupya mukulonda musende na Benjamini kwene! U mulandu ci uno intazi zyonsi zii zizila pali nene?” 37 Lelo Lubeni waswike isi ati: “Muce mukomelemo ana yane yaili aonsi ndi cakuti ntalamuwezya kuli mwemwe. Lekini aye umu makasa yane, ndamuwezya.” 38 Isi walanzile ati: “Umwanane atakupita namwe, pano silenzi wafwa nupya wikwene uwasyalapo sile wenga. Ndi cakuti iciipe cimwi caca cacitika kuli aliwe umu nzila, ale lyene mulalenga ukuti imfwe nu ulanda umu ukote wane.”

43 Lyene icipowe caifile sana umu mpanga iiya. 2 Fwandi lino yamazile ivyakulya vino yasenzile ukufuma uku Ijipti, isi wayanenyile ati: “Swililini mukatukalile ivyakulya.” 3 Lyene Yuda wanenyile isi ati: “Muntu wiya watukonkomizye ati, ‘Mutaca mwize kuli nene ukwaula umutowinu.’ 4 Ndi cakuti mwaleka twapita nu mutowitu, tumaya tukamukalile ivyakulya. 5 Lelo nga mwakana kuti tupite nawe, tutakuyako, pano umuntu wiya watunenyile ati, ‘Mutaca mwize kuli nene nupya, ukwaula umutowinu.’” 6 Izlaeli wayuzizye ati: “U mulandu ci uno mwandetelela? U mulandu ci uno mwamuneniile ukuti mwakwata umutowinu na muze pakuti mundetele intazi?” 7 Nayo yamwaswike iyati: “Umuntu wiyo uzizye pali sweswe na pali ya lupwa itu ati, ‘Uzye tata winu acili nu umi? Uzye mwakwata umwina winu na muze?’ naswe twamunenyile ivisinka. Tutaamanyile ukuti wali nu kulanda ati, ‘Muce mwize nu mwina winu.’”

8 Lyene Yuda wapaapasile Izlaeli isi ati: “Mpeelini mulumendo muleke twapita, pakuti tutafwa uku cipowe, na pakuti namwe kwene mutafwa kumwi na ana itu. 9 Ndasininkizya ukuti wacingililwa. Muce mupeele nene umulandu ndi cakuti naca nafilwa ukumuwezya kuli mwemwe, pano ale namuyembukila umi wane onsi. 10 Nga tutasumba insita nga twaswililako ni miku iili.”

11 Lyene Izlaeli isi wao wayanenyile ati: “Ndi cakuti vivyo avino cili, lyene citini vii: Longini ivintu ivisuma sana ivya mu mpanga itu umu masaaka inu nu kutwalila umuntu wiyo: mafuta yakwe basamu, uci, mafuta anunkile, vipande vya vinyamuti, pisitasyo,* na maaumondi. 12 Pa mpiya zino mwasenzile umuku wa kutandikilapo, lundinipo izilingine na ziizi kwene, lyene muswilizye ni mpiya zino mwazanyile umu masaaka inu. Limwi yapanzile sile impuso. 13 Sendini umutowinu nu kuswilila uku muntu wiyo. 14 Si Leza Uwa Maka Yonsi ace alenge umuntu wiyo ukumuvwila uluse, akamusapwile umwina winu uwasyala nu kuleka mukawele na Benjamini kwene. Lelo nemo nga namaponzya ana, kaciye vivyo kwene!”

15 Fwandi aonsi yayo yasenzile ivya upe, impiya na Benjamini. Lyene yakatwike nu kuya ku Ijipti, yaile iyalolana na Jozefu nupya kwene. 16 Lino Jozefu waweni Benjamini ali nayo, lilyo kwene wanenyile umonsi uwangalilanga ing’anda yakwe ati: “Senda antu yaa uku ng’anda, uyakomele inyama upekanye ni vyakulya, pano yamaliila pamwi nani icakulya ca kasanya.” 17 Lilyo kwene umuntu wiyo wacisile vino Jozefu walanzile, nupya wayasenzile uku ng’anda yakwe Jozefu. 18 Lelo antu yayo yuvwile intete lino yayatwazile uku ng’anda yakwe Jozefu, nupya yatandike ukulanda iyati: “A pa mulandu ni mpiya zino twazanyile umu masaaka umuku wafumako acino yatuletela kuno. Lyene yamatuzanza nu kutulenga ukuya azya nupya yamatupoka na ya punda itu!”

19 Lyene yaile uku monsi uwangalilanga ing’anda yakwe Jozefu nu kulanzyanya nawe pa mulyango wa ng’anda. 20 Yalanzile iyati: “Musambazi! Twizile umu kukala ivyakulya kuno umuku wafumako. 21 Lelo lino twafisile pa ncende ino twaizipo nu kutandika ukusapula masaaka itu, cila wino wazanyile impiya izikumanile umwi saaka lyakwe. Fwandi aezi twawezya. 22 Itwiza ni mpiya na zyuze izya kukalila ivyakulya. Tutamanyile uwisile impiya umu masaaka itu.” 23 Lyene walanzile ati: “Pali sile ningo. Mutuvwa intete. Leza winu nupya Leza wakwe tata winu u wisile impiya umu masaaka inu. Nene natandikilepo ukupokelela impiya zizyo.” Pa cisila wayafumizizye Simyoni.

24 Lyene umuntu wiyo waingizye umu ng’anda yakwe Jozefu nu kuyapeela manzi akuti yafulale ingazo, nupya wapeezile na ya punda yao ivyakulya. 25 Nupya yapekinye ivya upe ivya kupeela Jozefu nga wiza uku cakulya ca kasanya, pano alanga iyuvwa ukuti yamaliila pamwi nawe icakulya mumu kwene. 26 Lino Jozefu wingiile umu ng’anda yamupeezile ivya upe nupya yamufukamiile. 27 Pa cisila wayalamwike nupya wayuzizye ati: “Tata winu umukote wino mwalanzilepo ali uli? Uzye acili nu umi?” 28 Nayo yamwaswike iyati: “Tata, umuomvi wako ali sile ningo. Nupya acili nu umi.” Lyene yafukime pansi.

29 Lino waweni Benjamini umwinakwe wino wavilwe nawe muli nyina wenga, walanzile ati: “Uzye wii ali mwina winu munono wino mwanenyilepo?” Walanzile nu kuti: “Si Leza akupaale mwanane.” 30 Lyene Jozefu wafumilepo zuwa pa mulandu na vino wayuvwile pa kulola umwinakwe, nupya walonzile incende ukwa kulilila. Fwandi wingile umu muputule uze nu kutandika ukulila mumo kwene. 31 Pa cisila ca kumyalala, wafulile pa manso nu kufuma umu muputule, nupya walanzile ati: “Letini ivyakulya.” 32 Yamupeezile wenga ivyakulya, aina nayo yayapeezile yonga na Ina Ijipti aali nawe nayo yaliile yonga, Aina Ijipti yataliilanga pamwi ivyakulya na Aebele, pano cali ica winyi kuli aliyo.

33 Aina yakwe yatenzi ale iyalozyanya nawe, iikazile ukulingana na muno yakonkaniile umu kuvyalwa, ukutandikila pi yeli ukufika kuli kasuli, nupya yalolekesyanyanga ale iciyapezya mano. 34 Watwalilile ukutola ivyakulya ivyali pali tebo wakwe nu kuyapeela, lelo wapeelanga Benjamini ivyakulya ivingi* ukucila yonsi aasyala. Fwandi yatwalilile ukulya nu kumwa pamwi nawe mpaka iikuta.

44 Lyene pa cisila, Jozefu wanenyile uwangalilanga ing’anda yakwe ati: “Zuzizya antu yaa ivyakulya umu masaaka kulingana na vino yangakwanisya ukusenda, nupya uwike ni mpiya zyakwe cila muntu umwi saaka lyakwe. 2 Lelo umwi saaka lyakwe kasuli, uwikemo kapu yane yakwe siuva kumwi ni mpiya zyakwe izya kukalilamo ivyakulya.” Nawe wacisile ukulingana na vino Jozefu wamunenyile.

3 Lino waciile katondo, yayazumilizye ukuti yangapita na ya punda yao. 4 Lino yatatala yafika ukutali ukufuma umu musumba, Jozefu wanenyile uwangalilanga ing’anda yakwe ati: “Katuka! Ukonke antu yaa! Nga wayazana uyuzye uti, ‘U mulandu ci uno mwacitila iciipe lino mwemo iyamucitila icisuma? 5 U mulandu ci uno imusendela kapu wino umusambazi wane akamwelamo nupya ino akaomvya uku kumanyilako ivya ku nkoleelo? Cino imucita i ciipe.’”

6 Waile ayazana nu kuyanena mazwi yayo. 7 Nayo yalanzile iyati: “Musambazi witu, u mulandu ci uno walandila vivyo? Tutanga tucite ica musango uu. 8 Nanti sile impiya zino twazanyile umu masaaka itu, twaziwezizye kuli wewe ukufuma uku mpanga ya Kenani. Nga lyene tungiya uli siuva nanti goldi mu ng’anda ya musambazi wako? 9 Ndi cakuti kapu wiyo wazanwa na umwi pali sweswe ale umuntu wiyo alinzile ukufwa, nupya sweyasyala tumaya azya yako.” 10 Nawe wayaswike ati: “Kaciye vivyo kwene vino mwalanda: Wino amazanwa na kapu wiyo aliwe amaya umuzya wane, lelo mweyasyala mumaya akaele.” 11 Lyene cila muntu wisizye zuwa zuwa isaaka lyakwe nu kulisapula. 12 Walondelizye ningo sana, ukutandikila uku mukalamba ukwizafika uku munono. Lyene wazanyile kapu umwi saaka lyakwe Benjamini.

13 Lyene yalepwile ivyakuzwala vyao, nupya cila muntu wakwezizye isaaka lyakwe pali punda wakwe nu kuswilila umu musumba. 14 Lino Yuda na ina yakwe ingiile umu ng’anda yakwe Jozefu, yazanyile ale Jozefu amuno acili; nupya yamufukamiile. 15 Jozefu wayanenyile ati: “U mulandu ci uno mwacitila icintu cii iciipe kuli nene? Uzye mutamanyile ukuti umuntu aali wakwe nene angasapoola nu kumanya ivyativicitika?” 16 Yuda nawe waswike ati: “I vyani vino tumanena umusambazi witu? Tutakweti mazwi ya kulanda. Uzye tungalanga uli ukuti sweswe ya kaele? Leza wa cumi watazana aomvi yako nu mulandu. Lyene swensi kwene twaya azya yako kumwi nu watazanwa na kapu.” 17 Lelo Jozefu wayaswike ati: “Ntanga incite ica musango uwo! Umuntu uwali wazanwa na kapu aamaya umuzya wane. Mwe yasyala mwensi pitangini kuli tata winu umu mutende.”

18 Lyene Yuda wapalime kuli Jozefu nu kumunena ati: “Napaapata musambazi wane, leka umuomvi wako alande kuli wewe, nupya utasokela umuomvi wako, pano wemo wakwata maka wakwe Falao. 19 Musambazi, watuzizye uti, ‘Uzye tata winu acili nu umi? Uzye mwakwata umwina winu na muze?’ 20 Naswe twakwaswike ituti, ‘Twakwata tata umukote na kasuli wino wakweti umu ukote. Lelo silenzi wene wafwa, fwandi kasuli ali mwana umonsi uwasyala wino yaviilwe nawe muli nyina wenga, nupya tata wamutemwa.’ 21 Lyene naawe musambazi watunenyile uti, ‘Mukamulete kuno pakuti nkamulole.’ 22 Naswe twakunenyile ituti, ‘Umulumendo atange asye ya tata. Ndi cakuti wayasya, ale yangafwa.’ 23 Naawe watunenyile uti, ‘Nga mutaleesile umutowinu mutaca muwele kuno.’

24 “Fwandi naswe twaile kuli ya tata nu kuyayanena vino watunenyile. 25 Pa cisila, ya tata yatunenyile iyati, ‘Swililini mukatukalile ivyakulya.’ 26 Lelo twalanzile ituti, ‘Tutanga tuyeko. Ndi cakuti mutowitu wapita naswe alino tulayako, pano nga tutasenzile umutowitu tutanga tuye uku muntu wiya.’ 27 Lyene ya tata yatunenyile iyati, ‘Mwamanya ukuti mamane wamvyaliile sile ana aonsi yaili. 28 Lelo wenga wansya nupya nalanzile inti: “I cumi kwene afwile watasandoolwa!” nupya ntatala namulolapo ukufika na ndakai. 29 Nga mwasenda na wikwene nupya ndi cakuti iciipe caca cacitika kuli aliwe, ale lyene mulalenga ukuti imfwe nu ulanda umu ukote wane.’

30 “Nupya ndi cakuti twaswilila kuli tata ukwaula umulumendo, vino ali wino tata watemwa sana, 31 ale lyene tulalenga tata afwe nu ulanda umu ukote wakwe, nga walola ukuti tusi nu mulumendo. 32 Nalavile tata ukuti, ‘Ndi cakuti naca nafilwa ukuwela nu mulumendo kuli mwemwe, ale namuyembukila umi wane onsi.’ 33 Musambazi fwandi leka nene nsyale nu kuya umuzya wako pakuti umulumendo aswilile pamwi na ina yakwe. 34 Nga ningaswilila uli kuli tata ukwaula umulumendo? Ntanga intemwe ukulola kuno iviipe vii vikucitikila tata!”

45 Lyene Jozefu wafizilwe ukuzizimizya pa yaomvi yakwe yonsi. Fwandi wapunzile ati: “Fumini muno mwensi!” Kusi ali wensi uwasile na Jozefu lino waisokololanga uku ina yakwe.

2 Lyene watandike ukulila sana icakuti na Ina Ijipti yuvwile kumwi sile na akwi sano lyakwe Falao. 3 Lyene Jozefu wanenyile aina yakwe ati: “Nene Jozefu. Uzye ya tata yacili nu umi?” Lelo aina yakwe yatamwaswike nanti acimwi, pano yazungwike pa mulandu na aliwe. 4 Jozefu wanenyile aina yakwe ati: “Palamini kuno.” Lino yuvwile vivyo yapaliime kuli aliwe.

Lyene wayanenyile ati: “Nene Jozefu umwina winu, wino mwakazizye uku Ijipti. 5 Lelo mutuvwa uyi nupya mutapeelana imilandu pali vino mwankazizye kuno; pano Leza wantumile ukuti imukoleelele pakuti mutwalilile ukuya nu umi. 6 Uu umwaka wakwe ciili ukufuma pano icipowe catandikiile umu mpanga, nupya kucili imyaka na yuze 5 ino kutalaya kulima nanti ukuzombola. 7 Lelo Leza wantumile ukuti imukoleelele pakuti mupusuke nu kuya nu umi pano nsi. 8 Fwandi asi mwemwe mwantumile kuno, lelo Leza wa cumi u wantumile pakuti ansonte ukuya impandamano ikalamba kuli Falao nu kulaangalila ing’anda yakwe yonsi kumwi ni mpanga yonsi iya Ijipti.

9 Swililini zuwa kuli ya tata nupya mukayanene muti, ‘Vii avino Jozefu umwaninu walanda: “Leza wansonta ukuti naangalila impanga yonsi iya Ijipti. Mwize kuno. Mutalema nu kwi sote. 10 Mulikala uku ncende ya Gosyeni, umupiipi nani; kumwi na ana inu, aizikulu inu, iviteekwa vinu na vyonsi vino mwakwata. 11 Ndaamupeela ivyakulya kuuku kwene, pano kucili imyaka na yuze 5 iya cipowe. Lelo nga cisi vivyo, mwemo kumwi na amu ng’anda inu mulacula uku nzala nupya mulaponzya vyonsi vino mwakwata.”’ 12 Mwemo kumwi na Benjamini umwinane imuilolela ukuti anene kwene nemuno nkulanda namwe. 13 Fwandi mukanene ya tata pali vino nacindamikwa umu Ijipti na vyonsi vino imulola. Lyene pitisyini kaletini ya tata.”

14 Lyene Jozefu wakumbatiile Benjamini umwinakwe nu kutandika ukulila, na Benjamini kwene walilanga ale watakumbatila Jozefu. 15 Nupya Jozefu watonswile aina yakwe yonsi, ayakumbatila nu kulila, nupya pa cisila aina yakwe yalanzile nawe.

16 Ilyasi lyafisile ukwi sano lyakwe Falao ukuti: “Aina yakwe Jozefu iiza!” Nupya Falao na aomvi yakwe yuvwile ningo. 17 Fwandi Falao wanenyile Jozefu ati: “Nena aina yako yalonge ivyakulya pa vinyama nu kuya uku mpanga ya Kenani, 18 nupya yakasende tata winu ni ndupwa zyao nu kwiza kuno. Ndayapeela ivisuma ivya mu mpanga ya Ijipti, nupya yalaalya ni visuma ivya mu ncende yii. 19 Nupya uyanene nu kuti yasende maceleta ukufuma umu mpanga yii iya Ijipti muno yalasendela ana yao na ya mama yao, nupya yace yakwezye tata winu umwi celeta lyonga nu kwiza kuno. 20 Yatasakamala pali vyonsi vino yakwata, pano ivisuma vyonsi ivyaya umu mpanga ya Ijipti i vyao.”

21 Ya mwana Izlaeli yacisile viivi kwene vino yayanenyile, nupya Jozefu wayapeezile maceleta ukulingana na vino Falao walanzile, wayapeezile ni vya kuomvya pa lwendo. 22 Yonsi wayapeezile icakuzwala conga conga, lelo Benjamini wene wamupeezile impiya zyakwe siuva 300 ni vyakuzwala 5. 23 Nupya watumile ya punda 10 kuli isi aasenzile ivintu ivisuma ivya umu Ijipti na ya punda yauze 10 aakaci aasenzile ingano, umukate ni vyakulya vyuze vino isi wali nu kuomvya pa lwendo. 24 Fwandi wanenyile aina yakwe ukupita, nupya lino yatandike ulwendo wayanenyile ati: “Mutapeelana imilandu umu nzila.”

25 Lyene yakatwike ukufuma uku Ijipti nu kuya uku mpanga ya Kenani kuli Yakobo isi. 26 Nupya yaile iyamunena iyati: “Jozefu acili nu umi, nupya aakaangalila impanga yonsi iya Ijipti!” Lelo ataalanzile icili consi pano ataazumile vino yamunenyile. 27 Lino yamusimikiile vyonsi vino Jozefu wayanenyile nupya lino waweni maceleta yano Jozefu watumile aakuyamusendelamo, Yakobo uvwile ningo. 28 Izlaeli wapunzile ati: “Lyene nasininkizya! Jozefu umwanane acili nu umi! Mfwile ukuyamulola lino ntatala nafwa!”

46 Izlaeli wasenzile vyonsi vino wakweti nu kupita. Lino wafisile pa Belisyeba, wapeezile malambo kuli Leza wakwe Isaki, isi. 2 Lyene Leza walolike kuli Izlaeli mu ciloto usiku nu kumwama ati: “Yakobo, Yakobo!” nawe waswike ati: “Mukwai!” 3 Lyene wamunenyile ati: “Nene Leza wa cumi, Leza wakwe tata wako. Utatiina ukuya uku Ijipti, pano kuuku kwene akuno ndakulenga ukuya uluko ulukalamba. 4 Ndaya naawe uku Ijipti, nupya nene kwene ndakuwezya, na Jozefu alakuyala manso lino ulafwa.”

5 Lyene Yakobo wakatwike ukufuma uku Belisyeba, nupya anakwe aonsi* aamusenzile pamwi na ana yao na ya mama yao umu maceleta yano Falao watumile ukuti yamusendelemo. 6 Yasenzile ni viteekwa vyao alino ni vyuma vino yalonsile umu mpanga ya Kenani. Yakobo na ana yakwe yonsi yafisile umu Ijipti. 7 Wafisile umu Ijipti na ana yakwe aonsi, ana yakwe akazyana alino na izikulu yakwe yonsi, kuli kuti ulupwa lwakwe lonsi.

8 Lyene yaa ali mazina ya yana aonsi yakwe Izlaeli, kuli kuti ya mwana Yakobo aile uku Ijipti: Iyeli lyakwe a Lubeni.

9 Ya mwana Lubeni aonsi a Hanoki, Palu, Heziloni, na Kami.

10 Ya mwana Simyoni aonsi a Yemueli, Yamini, Ohadi, Yakini, Zoyali, na Syauli uwaviilwe umu mwanaci umwina Kenani.

11 Ya mwana Levi aonsi a Gesyoni, Koati, na Melali.

12 Ya mwana Yuda aonsi a Ere, Onani, Syila, Pelezi, na Zela. Lelo Ere na Onani yafwilile umu mpanga iya Kenani.

Ya mwana Pelezi aonsi a Heziloni na Hamuli.

13 Ya mwana Isakali aonsi a Tola, Puva, Iyobu, na Syimuloni.

14 Ya mwana Zebuluni aonsi a Seledi, Eloni, na Yaleeli.

15 Yaa yonsi yaali ana yakwe Leya yano wavyaliile Yakobo umu Padani-alamu, kumwi na Dina umwanakwe umukazyana. Yaa ali yana na izikulu afumile muli Leya, yonsi pamwi yaali 33.

16 Ya mwana Gadi aonsi a Zefoni, Hagi, Syuni, Eziboni, Ele, Alodi, na Aleli.

17 Ya mwana Asyeli aonsi a Imuna, Isyiva, Isyivi, na Beliya, nupya kaci wao wali a Sela.

Ya mwana Beliya aonsi a Hebeli na Malikieli.

18 Yaa yonsi yaali aamwana Ziupa, umuomvi wino Labani wapeezile uku mwanakwe Leya. Yaa ali yana yano Ziupa wavyaliile Yakobo kumwi na izikulu: Yonsi pamwi yaali 16.

19 Ana aonsi yakwe Lakeli umuci wakwe Yakobo a Jozefu na Benjamini.

20 Ana yano Jozefu wakweti umu mpanga ya Ijipti a Manase na Efulemu, yano yaviilwe muli Asenati mwana Potifela. Potifela wali a simapepo wa ku Oni.*

21 Ya mwana Benjamini aonsi a Bela, Bekeli, Asyibeli, Gela, Naamani, Ei, Losyi, Mupimu, Hupimu, na Alidi.

22 Yaa ali yana yano Lakeli wavyaliile Yakobo kumwi na izikulu: Yonsi pamwi yaali 14.

23 Mwana Dani umonsi a Husyimu.

24 Ya mwana Nafutali aonsi a Yazeeli, Guni, Yezeli, na Syilemu.

25 Yonsi yaa yaali ana aonsi yakwe Biuha umuomvi wino Labani wapeezile kuli Lakeli umwanakwe. Yaa ali yana yano Biuha wavyaliile Yakobo kumwi na Izikulu: Yonsi pamwi yaali 7.

26 Yonsi afumile umu lupwa lwakwe Yakobo nupya apisile nawe uku Ijipti, yaali 66, kufumyako ya mama ya yana yakwe aonsi. 27 Ana aonsi yano Jozefu wakweti umu Ijipti yaali yaili. Amu ng’anda yakwe Yakobo yonsi aile uku Ijipti yaali 70.

28 Yakobo watumile Yuda pakuti amukoleelele kuli Jozefu akamunene ukuti ali pa lwendo lwa kuya uku Gosyeni. Lyene lino yafisile umu Gosyeni, 29 Jozefu wapekinye iceleta nu kuya umu kukomenkanya Izlaeli isi uku Gosyeni. Lino wafisile kuli aliwe, wamukumbatiile nu kulila pa nsita itali. 30 Izlaeli wanenyile Jozefu ati: “Lyene nimafwa umu mutende; pano nakulola nupya namanya ukuti ucili nu umi.”

31 Lyene Jozefu wanenyile aina yakwe na amu ng’anda yakwe isi ati: “Lekini inje kuli Falao nu kuyamunena ukuti, ‘Aina yane na amu ng’anda yakwe tata aikalanga uku mpanga iya Kenani iiza kuli nene. 32 Antu yaa aakacema nupya yakateeka iviteekwa, iiza ni viteekwa vyao alino na vyonsi vino yakwata.’ 33 Ndi cakuti Falao wiza wamwama nu kumuzya ukuti, ‘Umulimo ci uno mukaomba?’ 34 mwize mumunene muti, ‘Swe yaomvi yako tukateeka iviteekwa ukufuma uku wance witu ukufika na ndakai kwene kumwi sile ni vikolwe vitu,’ pakuti mungikala umu Gosyeni, pano Aina Ijipti yapata sana wensi aakacema imfwele.”

47 Fwandi Jozefu waile anena Falao ukuti: “Ya tata na ina yane pamwi ni viteekwa vyao na vyonsi vino yakwata, iiza ukufuma uku mpanga ya Kenani nupya yali umu Gosyeni.” 2 Wasenzile aina yakwe 5 nu kuyatwala kuli Falao.

3 Falao uzizye aina yakwe Jozefu ati: “U mulimo ci uno mukaomba?” Nayo yamwaswike iyati: “Swemo kumwi ni vikolwe vitu, tukacema imfwele.” 4 Lyene yanenyile Falao iyati: “Itwiza kuti twaikala wa enyi umu mpanga inu, pano ku Kenani kusi umulemvwe uno iviteekwa vingalya, pa mulandu wa cipowe icikalamba. Acino musambazi twapaapata leka twaikala umu Gosyeni.” 5 Falao nawe wanenyile Jozefu ati: “Tata wako na ina yako iiza kuno kuli wewe. 6 Impanga iya Ijipti i yako. Leka tata wako na ina yako ikale umu ncende isuma sana. Leka ikale umu ncende iya Gosyeni, nupya ndi cakuti watumanya aonsi yamwi pali aliyo aangaomba ningo, uyapeele umulimo wa kwangalila iviteekwa vyane.”

7 Lyene Jozefu watwazile Yakobo isi kuli Falao, nupya Yakobo wapaazile Falao. 8 Falao uzizye Yakobo ati: “Uzye uli ni myaka inga?” 9 Yakobo nawe wamwaswike ati: “Indi ni myaka 130, nupya nkalulumba* umi wane onsi. Nupya imyaka kwene iiyo ngu kuilinganya ku myaka ino ivikolwe vyane vyalulumbanga,* iinono nupya iya ntazi.” 10 Lyene pa cisila, Yakobo wapaazile Falao nu kufumapo.

11 Fwandi Jozefu walesile ukuti isi na ina yakwe ikale umu mpanga ya Ijipti, nupya wayapeezile incende isuma sana uku Lamesesi, wakwe vino Falao walanzile. 12 Nupya Jozefu watwalilile ukupeela isi na ina yakwe na yonsi amu ng’anda yakwe isi ivyakulya, kulingana ni mpendwa ya yana yao.

13 Lyene ivyakulya vyasizile umu mpanga yonsi, pa mulandu ni cipowe iciipisye, nupya antu amu mpanga iya Ijipti nu mu mpanga iya Kenani yatandike ukucula sana pa mulandu ni cipowe. 14 Jozefu wakolonganikanga impiya zyonsi izya mu Ijipti ni zya mu Kenani zino antu yakalilangamo ivyakulya, nupya wazitwalanga ukwi sano lyakwe Falao. 15 Mu kuya kwa nsita, impiya zyasizile umu Ijipti nu mu Kenani, nupya Aina Ijipti yonsi yatandike ukuya kuli Jozefu nu kumunena iyati: “Tupeele ivyakulya! Uzye ukulonda ukuti tufwile pa manso yako pa mulandu wakuti itumala impiya?” 16 Lyene Jozefu walanzile ati: “Ndi cakuti imumala impiya, mwaleta iviteekwa vinu, nani nakulamupeela ivyakulya nga mwaleta iviteekwa.” 17 Fwandi yatandike ukutwalila Jozefu iviteekwa vyao, nupya Jozefu wayapeelanga ivyakulya ale yakukauzyanya ni mfwalasi, imfwele, imbuzi, ing’ombe na ya punda; watwalilile ukuyapeela ivyakulya umu mwaka uuwa, ale yakukauzyanya ni viteekwa vyao vyonsi.

18 Lino umwaka uwo wasizile, yatandike ukuya kuli Jozefu umwaka uwalondelilepo nu kumunena iyati: “Musambazi, tukulonda umanye ukuti twakupeela impiya zitu ni viteekwa vyonsi. Lyene tusiile ni mili itupu ni mpanga zitu. 19 U mulandu ci uno ungalekela tufwe ale ukulola nako ni mpanga isyale sile? Tukale, ukale ni mpanga itu kwene, utupeele ivyakulya, nupya swemo tumaya azya yakwe Falao ni mpanga imaya iyakwe. Tupeele imbezu izya kukomela pakuti tutwalilile ukuya nu umi tutafwa, ni mpanga itasyala sile.” 20 Lyene Jozefu wakaliile Falao impanga yonsi iya Ijipti, pano Umwina Ijipti wensi wakazizye impanga yakwe pa mulandu wakuti icipowe cipiisye; nupya impanga izile iya iyakwe Falao.

21 Lyene Jozefu wanenyile antu aikalanga umu mizi umu mpanga yonsi ya Ijipti ukuti yakuukile umu misumba. 22 Jozefu ataakazile sile impanga yakwe ya simapepo, pano Falao u wayapeelanga ivyakulya, nupya vivyo kwene vino wayapeelanga avino yalyanga. Ali mulandu uno yataakazizye impanga yao. 23 Lyene Jozefu wanenyile antu ati: “Ilelo namukala kuti muye antu yakwe Falao kumwi ni mpanga zinu. Imbezu aezi, komelini umu mpanga kwene yii. 24 Nga mwazombola, mwapaatula ivyakulya umu mitumba 5, umutumba uwalenga 5 mwapeela Falao, lelo imitumba 4 iyasyala ilaya ivyakulya vinu pamwi na amu mang’anda inu na ana inu nupya ilaya imbezu zya kukomela umu vyalo vinu.” 25 Lyene yalanzile iyati: “Watupususya. Musambazi, nga cili sile ningo kuli wewe, tumaya azya yakwe Falao.” 26 Lyene Jozefu wapanzile isunde lino licili likaomba na ndakai kwene umu mpanga iya Ijipti, ilyakuti umutumba uwalenga 5 u wakwe Falao. Impanga yakwe ya simapepo sile ali ino itaapeezilwe kuli Falao.

27 Aina Izlaeli yatwalilile ukwikala umu mpanga iya Ijipti, umu ncende iya Gosyeni, nupya ikazile mumu kwene nu kusandana alino nu kuvula sana. 28 Yakobo wikazile umu mpanga ya Ijipti imyaka 17, fwandi wizile afisya imyaka 147.

29 Insita yapaliime iyakuti Izlaeli afwe, fwandi wamile Jozefu umwanakwe nu kumunena ati: “Ndi cakuti cili ningo kuli wewe, ika ikasa lyako pisika lya lupamba lwane, nupya uye nu kutemwa kwa cisinka nu kuya uwa cumi kuli nene. Napaapata, utaca unziike umu Ijipti. 30 Nga naca nafwa, uce unsende ukufuma umu Ijipti nu kuyanziika ukwaziikwa ivikolwe vyane.” Jozefu nawe waswike ati: “Ndacita vivyo kwene vino mwalanda.” 31 Lyene Izlaeli walanzile ati: “Lapa kuli nene.” Nawe walafile kuli aliwe. Papo kwene sile Izlaeli wafukiime uku mitwe yakwe bedi wakwe.

48 Pa cisila yamwi yanenyile Jozefu ukuti: “Ya tata yako iyasila maka.” Lyene wasenzile ana yakwe yaili aonsi, kuli kuti Manase na Efulemu kuli isi. 2 Lyene yanenyile Yakobo iyati: “Jozefu umwanako aewi wataiza kuli wewe.” Fwandi Izlaeli waikomelizye nu kwikala pa bedi. 3 Yakobo wanenyile Jozefu ati:

“Leza wa Maka Yonsi walolekiile kuli nene uku Lazi umu mpanga ya Kenani nupya wampaazile. 4 Wanenyile nu kuti, ‘Ndalenga ukuti ukwate ana aingi nupya ndalenga ana yako yasandane, ndaleka nu kuti muli wewe muce mufume inko izingi, ndapeela ni mpanga yii uku yana yako pakuti ikaye iyao manda pe.’ 5 Ana yaili aonsi yano wakwatiile umu Ijipti ala ntali nize, aane. Efulemu na Manase yalaya ana yane wakwe vino na Lubeni kumwi na Simyoni aana yane. 6 Lelo ana yano ulakwata pa cisila cakwe yaa, yalaya ana yako. Yalapeelwa mazina ya ina yao kwene yaa kumwi ni ca upyanyi cao. 7 Lelo nemo lino nafumanga uku Padani, Lakeli wafwile ala ali nani umu mpanga ya Kenani, ala kucili intamfu itali kuti imfike uku Efulata. Fwandi namuziisile umu nzila iya kuya uku Efulata, kuli kuti, Betelemu.”

8 Lyene Izlaeli waweni ya mwana Jozefu nupya uzizye ati: “Aaweni yaa?” 9 Jozefu waswike ati: “Aana yane yano Leza wampeela kukwene.” Lino Yakobo uvwile vivyo, walanzile ati: “Yalete kuno pakuti njapaale.” 10 Nomba Izlaeli atalolekesyanga pa mulandu wakuti wali umukote. Fwandi Jozefu wayapalamike kuli Izlaeli, nawe wayatonswile nu kuyakumbatila. 11 Izlaeli wanenyile Jozefu ati: “Ntenekelanga ukuti ningakulola nupya, lelo Leza watalenga ukuti indole na ana yako kwene.” 12 Lyene Jozefu wafumizye ana yakwe lwa pa makokola yakwe Izlaeli, nupya wafukiime.

13 Jozefu watozile ana yakwe yaili nu kuyapalamika kuli Izlaeli, Efulemu amwika kuli cimani, Manase nawe amwika ukwi lunji. 14 Lelo Izlaeli wakonzolwile ikasa lyakwe ilya kwi lunji nu kulema Efulemu pa mutwe, nanti icakuti wali ali mwance, nupya ikasa lyakwe ilya kuli cimani, walemile pa mutwe wakwe Manase. Wacisile vivyo nanti icakuti wamanyile ukuti Manase wali ali iyeli. 15 Lyene Izlaeli wapaazile Jozefu ati:

“Si Leza wa cumi wino ivikolwe vyane, kuli kuti Abulahamu na Isaki yaombelanga apaale alumendo yaa,

Nupya Leza wa cumi uwatwalilila ukunsakamala ukufika na ndakai kwene, ayapaale,

16 Malaika aakampususya uku ntazi zyonsi, apaale alumendo yaa.

Lekini yaamanyikilwa ukwi zina lyane nu ku mazina ya vikolwe vyane, kuli kuti Abulahamu na Isaki,

Lekini yavule sana muno nsi.”

17 Lino Jozefu waweni ukuti isi watalemelela ikasa lyakwe ili lunji pa mutwe wakwe Efulemu, uvwile uyi, fwandi wezizye ukulifumya pa mutwe wakwe Efulemu nu kulitwala pa mutwe wakwe Manase. 18 Jozefu wanenyile isi ati: “Awe, mutacita vivyo tata, pano wii ali yeli. Ikini ikasa linu ili lunji pa mutwe wakwe.” 19 Lelo isi watwalilile ukukana ati: “Imanya, imanya mwanane. Nawe kwene alaya iumba ilikalamba nupya alaya u mucindame. Lelo umutowakwe wene alacindama ukumucila, nupya umu yana yakwe mulafuma inko izingi.” 20 Fwandi Izlaeli watwalilile ukuyapaala pa wanda uwa, ati:

“Lekini Aina Izlaeli yamulumbula lino yakulanda pa mapaalo ala yakuti,

‘Si Leza aleke muye wakwe Efulemu na Manase.’”

Fwandi watwalilile ukupaala Efulemu lino atali apaale Manase.

21 Lyene Izlaeli wanenyile Jozefu ati: “Lola, indi umupiipi nu kufwa, lelo Leza alatwalilila ukuya namwe nupya alamuswilizya uku mpanga ya vikolwe vinu. 22 Lelo nemo nakupeelelapo impanga na yuze ukucila aina yako, ino naposile uku Ina Amoli ukuomvya ulupanga nu ulapwa.”

49 Yakobo wamile ana yakwe aonsi nu kuyanena ati: “Kolonganini pakuti imunene ivilamucitikila umu manda ya kusyalikizya. 2 Kolonganini nu kukutika mwe ya mwana Yakobo, uvwini kuli Izlaeli tata winu.

3 “Lubeni wewe uli iyeli lyane, na maka yane nupya wewe natandikilepo ukukwata, wali sana nu ucindami na maka. 4 Lelo uli wa luzi lwa mukuku, utalacindama, pano waizi nu muci wakwe tata wako. Pa nsita iiya wakowizye icupo cane. Waizi nu muci wakwe isi!

5 “Simyoni na Levi aa ina. Yakaomvya ivyanzo vyao uku kucitilako unkalwe. 6 Ntalatala inje pamwi nayo. Nupya ntalatala nuvwane nayo, pano pa mulandu ni cipyu cao yakomile antu nu kulemalika ya cipambasi. 7 Icipyu cao kacitiipwe pa mulandu wakuti calimo nu unkalwe, nupya ukali wao kautiipwe pa mulandu wakuti wacizilemo. Nkanjazingile umu mpanga yakwe Yakobo nu kuyasalanganyizizya umu mpanga yakwe Izlaeli.

8 “Lelo wemo Yuda, aina yako yalakulumbanya. Ulacimvya alwani yako. Ana yakwe tata wako yalakufukamila. 9 Yuda waya wakwe mwana cisama. Mwanane, wemo ulaya uku mulwani wako. Akalambalala nu kuyolola wakwe cisama, waya wakwe cisama nupya kusi aangamutiinya. 10 Intuwa italafuma pali Yuda, nanti sile i ntuwa yakwe kateeka italafuma pa ngazo zyakwe, suka Syilo* ace aize, nupya antu yalaamuvwila. 11 Akanyepelela punda uku muti wa myangazi nupya akanyepelela mwana punda uku muti wa myangazi usuma, alafula ivyakuzwala vyakwe muli waini nu mu vifenwa vya myangazi. 12 Manso yakwe yayenzulukila pa mulandu na waini, nupya mino yakwe yaswepa pa mulandu nu mukaka.

13 “Zebuluni alikala umu mbali yakwe yemba muno mawato yakaimilila, nupya umupaka wakwe ulayela lwa ku Sidoni.

14 “Isakali wakoma wakwe punda, aakalaala nu kupuuza ala asenzile ivifunda viili. 15 Nupya alalola ukuti incende ya kupuuzilapo iisuma nu kuti impanga nayo kwene iisuma. Alinama nu kusenda icisendo pa ciye nupya alaapatikiziwa ukuomba umulimo ukome wa muzya.

16 “Dani uwa mu mitundu ya Ina Izlaeli, alapingula antu yakwe. 17 Dani alaya wa nzoka iili umu mbali ya museo, kuli kuti inzoka iikweti impembe iili umu mbali ya nzila, iikaluma ukwi kulu lya mfwalasi pakuti uwatakwelapo aponela icisila. 18 Ndalolela kuti umpususye, we Yeova.

19 “Gadi nawe alazanzwa uku vipondo, nomba wene alavizanza ukufuma uku nsizi.

20 “Asyeli alakwata ivyakulya ivingi nupya ivisuma, nupya alaakwata ivyakulya vino umwene angalya.

21 “Nafutali waya wakwe mpombo wa kaci. Akalanda mazwi asuma.

22 “Jozefu waya wa musambo wa muti uukaseeka ivizao, uwaya pa kafukoka ka manzi, uno imisambo ikafika nu ku ciumba. 23 Lelo aakalunga ukuomvya maulapwa yamucuzyanga nu kumupika nupya yamupasile sana. 24 Nupya ulapwa wakwe watwalilile ukuya ukome, na makasa yakwe yatwalilile ukuya akome nupya yapikanga zuwa. Uwa maka wakwe Yakobo, kacema nupya iwe lyakwe Izlaeli u walenzile ukuti ciye vivyo. 25 Jozefu wafuma kuli Leza wakwe isi, nupya alamwazwa, wene waya nu wa Maka Yonsi, nupya alamupeela mapaalo ya kwi yulu na apano nsi, alalenga ukuti akwate ana aingi ni viteekwa. 26 Mapaalo yakwe isi yalacila pa mapaalo ya myamba iya manda pe, nupya yalacila nu usuma wa tumyamba utwa manda pe. Yalatwalilila ukuya pa mutwe wakwe Jozefu, kuli kuti pa cisote ca pa mutwe wa muntu wenga ukufuma pa ina yakwe.

27 “Benjamini alatwalilila ukulepoola alwani yakwe wakwe vino umumbulu ukacita. Katondo alaalya vino wakoma, nupya manguzi alaankanya vino wapokolola uku yalwani yakwe.”

28 Yaa yonsi aapanzile imitundu 12 iya Ina Izlaeli, nupya vikwene avino isi wayanenyile lino wayapaalanga. Wapeezile wenga na wenga ipaalo ilyamulingine.

29 Pa cisila wayakonkomizye ati: “Indi mupiipi nu kufwa. Muce munziike ukwaziikwa ivikolwe vyane, umwi cele ilyayela umu ncende yakwe Efuloni Umwina Hiti, 30 kuli kuti, umwi cele ilya ku ncende iya ku Makipela umupiipi na Mamule umu mpanga ya Kenani, incende ino Abulahamu wakazile kuli Efuloni Umwina Hiti, pakuti iye incende yakwe iya kuziikamo. 31 Kuuku kwene akuno yaziisile Abulahamu na Sala mamakwe. Nupya akuno yaziisile Isaki na Labeka mamakwe, nani kwene akuno naziisile Leya. 32 Incende kumwi ni icele ilyayamo vyakazilwe uku Ina Hiti.”

33 Vikwene avino Yakobo wamazile ukulondolwela ana yakwe vino yaali nu kucita. Lyene waizi pa bedi nu kufwa, wakwe vino ivikolwe vyakwe vyafwile.

50 Lyene Jozefu winamile pali isi nu kuloosya nupya wamutonswile. 2 Pa cisila, Jozefu wanenyile aomvi yakwe, kuli kuti ya dokota, kuti yapake isi mafuta yakulesya umwili ukuola. Nayo yacisile vivyo kwene, 3 nupya umulimo uwo wayasendiile manda 40, pano ali manda yano yamalanga pa kuumika citumbi, na Ina Ijipti yatwalilile ukuloosya Yakobo pa manda 70.

4 Lino manda akuloosya Yakobo yasizile, Jozefu wanenyile amwi sano lyakwe Falao ati: “Napaapata, nenini Falao muti: 5 ‘Ya tata yanenyile ukulapa lino yanenyile iyati: “Lola! Indi mupiipi nu kufwa. Uce unziike umu ncende yane iya kuziikamo, ino naipekanyizizye umu mpanga ya Kenani.” Napaapata musambazi, leka inje umu kuziika ya tata, nupya ndawela pa cisila ca kuyaziika.’” 6 Falao waswike ati: “Pitanga ukaziike ya tata yako wakwe vino walafile.”

7 Fwandi Jozefu wapisile umu kuziika isi, nupya wapisile pamwi na aomvi yakwe Falao yonsi na akalamba ya kwi sano na akalamba yonsi amu mpanga ya Ijipti 8 na amu ng’anda yakwe Jozefu yonsi na ina yakwe alino na amu ng’anda yakwe isi. Yasiile sile ana yao anono alino ni viteekwa vyao umu mpanga ya Gosyeni. 9 Na aakwezile pa maceleta na pa mfwalasi nayo kwene yapisile na Jozefu, nupya kwali antu aingi sana. 10 Lyene lino yafisile pa lwano umu Atadi, incende iyayelile umu citungu ca Yodani, yateesile icililo, nupya Jozefu waloosizye isi pa manda 7. 11 Antu ya mu mpanga iya Kenani, yaweni kuno antu yayo yakuloosya pa lwano umu Atadi, nupya yapunzile iyati: “Impooma yii ikalamba i ya Ina Ijipti!” I calenzile yatemele incende iiyo iyayela umu citungu ca Yodani ukuti Abeli-mizilaimu.*

12 Fwandi ya mwana Yakobo yacisile viivi kwene vino wayanenyile. 13 Anakwe yamusenzile uku Kenani nu kuyamuziika umwi cele ilyayela umu ncende iya ku Makipela, mupiipi ni ncende ya Mamule ino Abulahamu wakazile kuli Efuloni Umwina Hiti kuti iye impanga yakwe iya kuziikamo. 14 Pa cisila ca kuziika isi, Jozefu waswilile uku Ijipti pamwi na ina yakwe alino na yonsi apisile nawe.

15 Lino aina yakwe Jozefu yaweni ukuti isi wafwa, yatandike ukulanzyanya iyati: “Limwi Jozefu watusokela sana nupya alalandula pa viipe vyonsi vino twamucitiile.” 16 Fwandi yatumile mazwi kuli Jozefu aakuti: “Lino ya tata yatatala yafwa yalanzile iyati: 17 ‘Muce munene Jozefu muti: “Napaapata, eleela aina yako pa luyembu luno yacisile kuli wewe.”’ Nupya aina yakwe yatumile na mazwi yakuti: “Twapaapata tweleele swe yaomvi yakwe Leza wakwe tata wako.” Jozefu walizile lino yamunenyile mazwi yayo. 18 Lyene aina yakwe nayo kwene yaile kuli aliwe nu kumufukamila nupya yalanzile iyati: “Sweswe yazya yako!” 19 Jozefu nawe wayanenyile ati: “Mutuvwa intete. Nemo asi nene Leza. 20 Nanti icakuti mwalondanga ukunkoma, Leza walenzile ukuti ivintu vizipe pakuti antu aingi yangaya nu umi wakwe vino cili ndakai. 21 Fwandi mutuvwa intete. Nimamupeelanga ivyakulya pamwi na ana inu.” Vikwene avino Jozefu wateekizye aina yakwe nu kuyanena amazwi ya kukomelezya.

22 Jozefu watwalilile ukwikala umu Ijipti, wene pamwi na amu ng’anda yakwe isi, nupya imyaka ino wikazile nu umi yaali 110. 23 Jozefu waweniko na izikulu yakwe Efulemu, kumwi na ya mwana Makili, mwana Manase. Yavyaliilwe pa makokola yakwe Jozefu.* 24 Lyene Jozefu wanenyile aina yakwe ati: “Indi mupiipi nu kufwa, lelo Leza alamwazwa, nupya alamufumya umu mpanga yii nu kumutwala umu mpanga ino walavile kuli Abulahamu na Isaki na Yakobo.” 25 Fwandi Jozefu wanenyile ya mwana Izlaeli ukulapa lino wayanenyile ati: “Leza alamwazwa. Muce musende mafupa yane ukufuma kuno.” 26 Jozefu wafwile ala ali ni myaka 110, yamupasile mafuta ya kulesya umwili ukuola, nupya yamwisile umu mbokosi umu Ijipti.

Nanti “mulimbe”

Uu ali muku wa kutandikilako uno izina lyakwe Leza יהוה (YHWH) iliiyele lyalumbulwa. Lolini Ivyeo na Vyuze pa A4.

Nanti “Tigilisi.”

Nanti “kutwalilila ukuya pamwi.”

Icikapiliula ukuti “Umuntu wa pano nsi.”

Icikapiliula ukuti “Uwa umi.”

Icikapiliula ukuti “Musontwe.”

Limwi likapiliula ukuti “Ukupuuza; Kuteekezya.”

I mvwango ya Ciebele iikalozya kuli ya malaika yakwe Leza.

Cikapiliula ukuti “Aakawisya Auze.” Lolini Ulondolozi wa Mazwi.

Nanti “mulimbe.”

Nanti “cindansizi.”

Nanti limwi, “uwali a silenzi wakwe Yafeti.”

Icikapiliula “Ukwankanikana.”

Nanti “antu.”

Icikapiliula ukuti “Icimvulunganya.”

Kuli kuti icalo ca Edeni.

Kuli kuti Yemba Mufwe.

Icikalipiliula ukuti “Leza Akauvwa.”

Yamwi yakaelenganya ukuti a colwa. Cifwile a pa mulandu wa kuitalusya.

Nanti limwi, “atalauvwana na ina yakwe yonsi.”

Icikapiliula ukuti “Icifula Cakwe Wino Waya nu Umi Aakandola.”

Icikapiliula ukuti “Tata U Mukalamba.”

Icikapiliula ukuti “Isi wa Maumba; Isi wa Yantu Aingi.”

Icikapiliula ukuti ‘Ukulemanila.’

Icikapiliula ukuti “Uwa mu Lupwa Lwakwe ya Mwene.”

Icikapiliula ukuti “Uluseko.”

Abulahamu wamile wenga pali ya malaika ukuti “Yeova,” pano malaika wimililangako Leza.

Kuli kuti “Ivipimo vitatu ivingalingana umupiipi na makilogalamu 10.”

Kuli kuti malaika uwimililangako Leza.

Icikapiliula ukuti “Ukucepesya.”

Limwi cikapiliula ukuti “Icifula ca Mulapo; Cifula Cakwe 7.”

Icikapiliula ukuti “Yeova Amapekanya; Yeova Amalolekesyapo.”

Syekele wenga angalingana na magilamu 11.4. Lolini Ivyeo na Vyuze pa B14.

Syekele wenga angalingana na magilamu 11.4. Lolini Ivyeo na Vyuze pa B14.

Syekele wenga wafinanga magilamu 11.4. Lolini Vyeo na Vyuze pa B14.

Syekele wenga wafinanga magilamu 11.4. Lolini Vyeo na Vyuze pa B14.

Kuli kuti uwaile umu kuomba wa muomvi.

Nanti “masauzandi imintapendwa.”

Icikapiliula ukuti “Upipi.”

Icikapiliula ukuti “Ukulema Icintunta; Ukupoka.”

Icikapiliula ukuti “Iciyenzu.”

Icikapiliula ukuti “Ukulemanila.”

Icikapiliula ukuti “Ukupaazyanya.”

Icikapiliula ukuti “Incende Izikalamba.”

Icikapiliula ukuti “Ukulema ku Cintunta; Ukupoka.”

Icikapiliula ukuti “Ing’anda Yakwe Leza.”

Mu Ciebele: “Ifupa lyane nu munyefu wane.”

Mu Ciebele: “Manso yakwe Leya yataali ayengese.”

Icikapiliula ukuti “Lola, Umwana.”

Icikapiliula ukuti “Watauvwa.”

Icikapiliula ukuti “Ukuilundanya; Ukuya Umupiipi Sana.”

Icikapiliula ukuti “Ukulumbanyiziwa; Uwakulumbanya.”

Ilikapiliula ukuti “Kapingula.”

Icikapiliula ukuti “Ukulwisya Kwane.”

Ilikapiliula ukuti “Ipaalo Ilikalamba.”

Icikapiliula ukuti “Insansa.”

Anaci yalyanga icizao ca ku cimelwa cii pano yelenganyanga ukuti cingayavwa ukulakwata ana.

Ilikapiliula ukuti “Amalipilo.”

Icikapiliula ukuti “Ukuzumila.”

Izina lii lipimpaziwa ukufuma ukwi zina lyakuti Josifiya, ilikapiliula ukuti “Si Jah Alundepo.”

Nanti “Ucisinka.”

Kuli kuti Uluzi Lwa Yufuleti.

Nanti “ya lupwa.”

Izwi lii ilya Cialamaiki likapiliula ukuti “Ukambone wa Mutumba.”

Izwi lii ilya Ciebele likapiliula ukuti “Ukambone wa Mutumba.”

Icikapiliula ukuti “Inkambi Ziili.”

Nanti “umukonko.”

Icikapiliula ukuti “Uwalwisyanya na Leza” nanti “Leza Walwisya.”

Icikapiliula ukuti “Icinso Cakwe Leza.”

Nanti “Penieli.”

Icikapiliula ukuti “Umwakwikala Iviteekwa.”

Icikapiliula ukuti “Leza wa ku Betele.”

Icikapiliula ukuti “Oaki, Umuti wa Kuloosezyamo.”

Icikapiliula ukuti “Umwana Uwa Kuloosya Kwane.”

Icikapiliula ukuti “Umwana Uwa Kwi Kasa Lilunji,” kuli kuti umwana wino natemwa.

Ilikapiliula ukuti “Ukucisa,” limwi likalozya umu kucisika kwa pa kupaapa.

Mu Ciebele: “Twasekwa.”

Cikaloleka kwati izwi lii likaomviwa pa kulanga umucinzi.

Kuli kuti Heliopolisi.

Pafwile paali na baale.

Kuli kuti Heliopolisi.

Ilikapiliula ukuti “Aakalenga Ukwilila.”

Icikapiliula ukuti “Ukukwata Ana.”

Vyakolana ni mbalala, lelo ivikaloleka gilini na yelo.

Nanti “ukufika uku miku 5.”

Mu Ciebele: “Ya mwana Izlaeli.”

Kuli kuti Heliopolisi.

Nanti “nkaikala wa mwenyi.”

Nanti “vikalanga wa enyi.”

Icikapiliula ukuti “Umwineco.”

Icikapiliula ukuti “Impooma Iya Ina Ijipti.”

Kuli kuti wayalolanga kwati ana yakwe nupya wayatemilwe sana.

    Impapulo Zya Cimambwe-Lungu (2009-2025)
    Fumini
    Ingilini
    • Cimambwe-Lungu
    • Tumiliniko Yamwi
    • Vino mukulonda ukucita
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Masunde pa Miomvezye
    • Kusunga Inkaama
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ingilini
    Tumiliniko Yamwi