KAJJITÕK 5

Ta eo Imaroñ Kõm̦m̦ane Ñe Rej Kõmãnniñ ak Kapowerwõr ñan Ña ilo Jikuul̦?

ETKE EAORÕK?

Wãween am̦ uwaak im kõm̦m̦an ñe rej kõmãnniñ ak kapowerwõr ñan kwe, emaroñ kõm̦m̦an bwe bũraabl̦õm̦ eo en em̦m̦anl̦o̦k ak nanal̦o̦k.

**TA EO KWÕNÃJ KAR KÕM̦M̦ANE?**

L̦õmn̦ak m̦õk kõn waanjoñak in: Thomas ejjab kõn̦aan etal im jikuul̦ rainin, ak ilju. Ilo m̦ool, ejjab kõn̦aan etal im jikuul̦ ñan jidik. Men in ear ijjino jilu allõñ ko remootl̦o̦k ke juon iaan rijikuul̦ ro ear ba naan ko reriab kõn e im kabuñbuñ ñan ro jet. Ãlikin, rijikuul̦ ro jet rar jino kũri kõn at ko rejjab em̦m̦an. Jet iien rijikuul̦ ro jet rej deñõte bok ko jãn pein im kõtanñe jirilo̦k bajjek. Bar jet rijikuul̦ rej itok likintok im iuuni, ak el̦ak oktaktok ejaje wõn eo ear kõm̦m̦ane men in. Bareinwõt, inne juon men elukkuun nana ear wal̦o̦k ke rar jejel̦o̦k naanin kaamijak ko ñane ilo online . . .

El̦aññe en kar kwe Thomas, ta eo kwõnãj kar kõm̦m̦ane?

BÕJRAK IM L̦ÕMN̦AK!

Jab l̦õmn̦ak bwe kwom̦õjn̦o̦! Ilo m̦ool, kwõmaroñ wiin jãn ro rej kõmãnniñ ak kapowerwõr ñan kwe meñe kwõjjab ire ippãer. Elemen?

JAB M̦ÕKAJ IM ILLU. Baibõl̦ ej ba: ‘Juon ribwebwe ej kwal̦o̦k aolepen an illu; ak juon rũmmãlõtlõt ej dãpiji im ikõñ.’ (Jabõn Kõnnaan 29:11) Ñe kwõj aenõm̦m̦an wõt im jab kwal̦o̦k am̦ illu ñan er, enaaj etal im jako aer el̦waj ñan kwe.
JAB UKOT NANA KÕN NANA. Baibõl̦ ej ba: “Jab ukot nana kõn nana ñan jabdewõt armej.” (Rom 12:17) Am̦ ukotl̦o̦k men eo enana rej kõm̦m̦ane ñan kwe enaaj kõm̦m̦an bwe apañ eo en l̦apl̦o̦k wõt.
JAB ETAL ÑAN IJOKO REMAROÑ KAPOWERWÕR AK KÕMÃNNIÑI KWE IE. Baibõl̦ ej ba: “Juon rũjel̦ãl̦o̦kjen̦ emaroñ kile an itok jorrããn ñane im ko jãne.” (Jabõn Kõnnaan 22:3, UBS) Kate eok joñan wõt am̦ maroñ ñan jab etal turinl̦o̦k ro rej kapowerwõr, im bareinwõt jãn wãween ko me remaroñ kõm̦m̦an bwe en pidodo an ro jet kapowerwõr ak kõmãnniñi kwe.
UWAAK ILO JUON WÃWEEN EJJEL̦O̦K AER TÕMAK KE KWÕNÃJ KAR BA. Baibõl̦ ej ba: “Juon uwaak eo emera ej kadikl̦o̦k illu.” (Jabõn Kõnnaan 15:1, UBS) Kõmaroñ kõm̦m̦an kõjak jidik. Ñan waanjoñak, el̦aññe rikapowerwõr ak rikõmãnniñ eo ej ba bwe kwokilep, kwõmaroñ nukuj wõt aeram̦ im ba, “Eokwe bõlen ij aikuj exercise bwe in aidikl̦o̦k!”
ETAL JÃNE. Juon leddik 19 an iiõ me etan in Nora, ej ba: “Am̦ jab ba jabdewõt ej kaalikkar bwe erũtto l̦õmn̦ak eo am̦ im bwe kwõkajoorl̦o̦k jãn armej eo ej kõmãnniñ ak kapowerwõr ñan kwe. Men in ej kaalikkar am̦ jel̦ã dãpij am̦ illu—juon men me armej eo ej kapowerwõr ejaje kõm̦m̦ane.”—2 Timote 2:24.
JAB PERE EOK MAKE. Ro rej kõmanniñ ak kapowerwõr ekkã aer kile ro rejjab lõke er make im ro me reban ire ippãer ñe renãj irejl̦o̦k er. Ak, el̦aññe rej kile bwe kwõjjab kõtl̦o̦k wõt aer iukkure kake kwe, men in enaaj kõm̦m̦an bwe en bõjrak aer kapowerwõr waj ñan kwe.
BA ÑAN JUON EO EMAROÑ JIPAÑ. Juon kar rũkaki in jikuul̦ ej ba: “Ikõn ba ñan rijikuul̦ ro aõ bwe el̦aññe rej kõmãnniñ ak kapowerwõr ñan er, ren jab n̦ooje ak ren kõnnaan kake. Eñin men eo ejim̦we ñan aer kõm̦m̦ane im enaaj bõbraik an men in wal̦o̦k ñan bar ro jet.”

Juon jo̦dikdik ej wiin jãn eo ej kõmãnniñi ilo an kwal̦o̦k an lõke e make — Am̦ lõke eok make enaaj kõm̦m̦an bwe kwõn kajoor, eñin men eo me ejjel̦o̦k ippãn ro rej kõmãnniñ ak kapowerwõr

KWAAR JEL̦Ã KE?

Kõmãnniñ ak kapowerwõr ejjab wal̦o̦k wõt ñe rej m̦an kõj, ak ej bareinwõt wal̦o̦k ñe:

Rej kwal̦o̦k naan ko renana im reddo. “Iban mel̦o̦kl̦o̦k ãt ko rekijoñ kũr ña kaki, ak men ko rekijoñ ba kõn ña. Rekijoñ kõm̦m̦an bwe in l̦õmn̦ak bwe ejjel̦o̦k tokja, ak bwe ejjel̦o̦k en̦ ekõn̦aan m̦õttãik eõ, im bwe inana. Enãj kar em̦m̦anl̦o̦k ñe rar bait meja jãn aer kwal̦o̦k naan ko reddo.”—Celine, 20 an iiõ.
Rejjab kõn̦aan aetõl kõj. “Rijikuul̦ ro jet rar jab el̦tok ñan ña. Ilo iien m̦õñã in raelep rekijoñ ba bwe eobrak jikin jijet ko ilo tebõl̦ eo bwe in jab jijet iturier. Kõn men in, aolepen iiõ eo iar jañ im make iaõ im m̦õñã.”—Haley, 18 an iiõ.
Rej kananaik im kaamijak kõj ilo online. “Meñe jet wõt naan kwõmaroñ je ilo juon computer, ak emaroñ ko̦kkure etan juon armej—ilo m̦ool emaroñ ko̦kkure aolepen mour eo an. Ejaad kõl̦l̦apl̦ap men in, ak emaroñ wal̦o̦k!”—Daniel, 14 an iiõ.

**TEST KÕN KÕMÃNNIÑ AK KAPOWERWÕR**
M̦OOL KE AK RIAB	UWAAK KO
1 Kõmãnniñ ak kapowerwõr ej juon men ear wal̦o̦k jãn jem̦aan.	1 M̦ool. Ñan waanjoñak, Baibõl̦ ej kwal̦o̦k kõn giant ro ak RiNephilim ro me mel̦el̦ein etaer ej “Ro Rej Kookjak Armej ro Jet.”—Jenesis 6:4.
2 Ejjel̦o̦k jorrããn ilo kõmãnniñ ak kapowerwõr. Jej iukkure bajjek wõt.	2 Riab. An ro jet kõmãnniñ ak kapowerwõr ej kõm̦m̦an bwe elõñ jo̦dikdik ren kilaba im m̦an er make.
3 Kõl eo em̦m̦antata ñan kabõjrak an ro jet kõmãnniñ ak kapowerwõr ej ñe kwõj ire ippãer.	3 Riab. Ro rej kõmãnniñ ak kapowerwõr ekkã aer kajoor im peñpeñ. Kõn men in, kwõban wiin ñe kwõj ire ippãer.
4 Ñe kwõj lo an juon kapowerwõr ak kõmãnniñi bar juon ajri, em̦m̦anl̦o̦k ñe kwõjjab bõk kun̦aam̦.	4 Riab. Am̦ lale wõt aer kapowerwõr im kõmãnniñi ro jet, ejjab mel̦el̦ein bwe ejjel̦o̦k ruom̦. El̦aññe kwõjjab ba jabdewõt ej ãinwõt ñe kwõj bõk kun̦aam̦ ilo men in ejjab em̦m̦an.
5 Ro rej kõmãnnin ak kõpowerwõr ekkã aer jab lõke er make.	5 M̦ool. Meñe ro rej kõmanniñ ak kapowerwõr remaroñ peñpeñ im kajoor, ak elõñ iaaer rejjab lõke er make. Eñin unin rej kõjorrããn ro jet kõnke en em̦m̦an aer mour.
6 Ro rej kõmãnniñ ak kapowerwõr remaroñ oktak im armej em̦m̦an.	6 M̦ool. Ro rej kõmãnniñ ak kapowerwõr remaroñ oktak jãn l̦õmn̦ak im kõm̦m̦an ko aer rejjab em̦m̦an el̦aññe juon ej jipañ er.