Kõtlok Bwe Nan In Anij En Kameram Ial Eo Am

“Am in nan [ej] . . . maram ñõn aõ ial.”​—SAM 119:105.

1, 2. Ilo wãwen et ko nan eo an Jehovah enaj kameram ial eo ad?

NAN EO an Jehovah enaj kameram ial eo ad elañe jej kõtlok bwe en walok. Ñan bõk tokjen jen meram in ilo jitõb, jej aikwij ri katak ro reniknik kin Nan in Anij emwij an je im jerbale nan in kakabilek ko an. Elikin wõt ad kõmmane men in jemaroñ errã ibben lemnak ko an ri jeje sam: “Am in nan e lamp ñõn neiõ im maram ñõn aõ ial.”​—Sam 119:105.

² Kiõ jen lale Sam 119:89-​176. Elõñ melele ko remweie ilo jitõb ilo eon kein, im rar karõki ilo 11 eon ko! Remaroñ jibañ kij ñan bedwõt ilo ial eo ej tellok ñan mour indio.​—Matu 7:​13, 14.

Etke Jej Aikwij Yokwe Nan in Anij?

3. Ewi wãwen Sam 119:89, 90 ej kwalok bwe jemaroñ atartar ion nan in Anij?

³ Yokwe nan eo an Jehovah ej kõmman bwe jen jutak bin ilo jitõb. (Sam 119:89-​96) Ri jeje sam ear al: “Ñõn in drio, O Jeova, Am in nan ebin ilo lõñ ko. . . . Kw’ar kabin lõl in inem e berwõt.” (Sam 119:89, 90) Ikijen nan eo an Anij​—“[An] in nan ilo lõñ ko”​—al, aliñ, im iju ko rej rol ilo jimwe im lal in ej bedwõt ñan indio. (Job 38:31-​33; Sam 104:5) Jemaroñ liki nan otemjej rej waloktok jen loñin Jehovah; ta eo Anij ej ba enaj wõr “tokjen” im jejjet kitien ekkar ñan karõk eo an.​—Aiseia 55:​8-​11.

4. Ta eo yokwe nan in Anij ej kõmmane ñe ri karejar ro an rej bed ilo eñtan?

⁴ Ri jeje sam enaj kar ‘mij ilo eñtan eo an elañe ear jab yokwe kien Anij.’ (Sam 119:92) Ro ruwamaejet rar jab matõrtõre e; Ri Israel ro rar kokkure kien Anij rar kijirãte e. (Livitikõs 19:17) Ak men in ear jab kabwer e, kinke ej yokwe kien Anij eo ej kejbãrok e. Ilo jikin kwelok eo Korint, ri jilek Paul ear bed “ilo uota ko iben ro jimjãn jimjãten riõp,” bõlen ekoba “dri jilik [ro] reutiejtata” rar kinaklok e. (2 Dri Korint 11:​5, 12-​14, 26) Ak, Paul ear ellã im mour ilo jitõb kinke ear yokwe nan in Anij. Kinke jej yokwe Nan eo an Jehovah emwij je im jerbale ta eo ej ba, jej yokwe ro jeid im jatid. (1 Jon 3:​15) Meñe lal in ej kijirãte kij ejjab kõmman bwe jen meloklok nan in jiroñ ko an Anij. Jej wõnmanlok im kõmanman ankil an im burukuk wõt ibben ro jeid im jatid ñe jej reimanlok ñan jerbal ilo lañliñ ñan Jehovah ñan indio.​—Sam 119:93.

5. Ewi wãwen an kar King Asa bukõt Jehovah?

⁵ Ñe jej kalikar kabuñ eo ad ñan Jehovah, jemaroñ jar im ba: “Ña Am, Kwon lomoriõ; bwe I ar kabukot nan in katak ko Am.” (Sam 119:94) King Asa ear bukõt Anij im jolok ro rar jumaiki ilo Judah. Ilo juõn kwelok elap ilo yiõ eo kein ka 15 in an King Asa iroij (963 B.C.E.), ro rar jokwe ilo Judah rar “kõmõn juõn bujen ñõn kabukot Jeova.” Anij ear kõtlok bwe ren “lo E” im rar wõnmanlok im “kakije ijoko otemjej.” (2 Kronikel 15:10-​15) Wanjoñok in en kar rejañ jabdewõt eo ear ilok jen congregation eo an Christian bwe en bar kabukõt Anij. Enaj kajerammõn im kejbãrok ro rej bar jino kobatok ibben armij ro an.

6. Ta eo enaj kejbãrok kij jen jorrãn ilo jitõb?

⁶ Nan eo an Jehovah ej letok meletlet eo emaroñ kejbãrok kij jen jorrãn ilo jitõb. (Sam 119:97-​104) Kien ko an Anij rej kameletlet lok kij jen ri kijirãt ro ad. Ad bokake nan in kakememej ko an rej letok lolokjen, im ‘bokake nan in kaiñi ko an rej kamaroñ kij ñan emmakit im melele elaplok jen ritto ro.’ (Sam 119:98-​100) Elañe nan ko an Jehovah rej ‘tõñal jen honey ilo loñid,’ jenaj dike im jõjõik “ial in mon otemjej.” (Sam 119:103, 104) Men in enaj kejbãrok kij jen jorrãn ilo jitõb ñe jej jelmaik armij ro eutiej burueir, relej, im dike Anij ilo ran kein eliktata.​—2 Timote 3:​1-5.

Juõn Lamp ñõn Neiõ

7, 8. Ekkar ñan Sam 119:105, ta eo jej aikwij kõmmane?

⁷ Nan in Anij ej juõn unjen meram ilo jitõb. (Sam 119:105-​112) Jekdon elañe jej Christian ri kabit ro ak ro mõttair rej “bar jet s̃ip,” jej ba: “Am in nan e lamp ñõn neiõ, im maram ñõn aõ ial.” (Jon 10:16; Sam 119:105) Nan in Anij ej einwõt juõn lamp ej kameram ial eo ad, bwe jen jab lõkatip im buñ ilo jitõb. (Jabõn Kennan Ko 6:​23) Ak, jej aikwij kõtlok bwe nan eo an Jehovah en juõn lamp ñan need.

⁸ Jej aikwij jutak bin einwõt ri kine eo an Sam 119. Ear jek ilo buruen bwe en jab jebwãbwe jen nan in kaiñi ko an Anij. “I ar kanõjnij,” ear ba, “im kabin e, bwe I naj lale ekajet ko Am [Jehovah] rewãnik.” (Sam 119:106) Jen jab kajettokjen ad keini in katak Bible im bed ilo kwelok ko an Christian.

9, 10. Ewi wãwen ad jelã bwe armij ro emwij wujleplok air mour ñan Jehovah remaroñ ‘jebwãbwe jen nan in kaiñi ko an,’ bwe ewi wãwen ad maroñ bõpraek men in?

⁹ Ri jeje sam ear jab ‘jebwãbwe jen nan in kaiñi ko an Anij,’ ak emaroñ walok ñan juõn armij eo emwij an wujleplok mour eo an ñan Jehovah. (Sam 119:110) King Solomon ear jebwãbwe, meñe ear juõn uan ailiñ eo emwij an wujleplok ñan Jehovah im ilo jinoin ear jerbal ekkar ñan meletlet eo Anij ear lelok ñan e. “Ijoke, kõra ro drua rar kokkure” ilo air karel e bwe en kabuñ ñan anij ko rewan.​—Nihimaia 13:26; 1 Kiñ Ro 11:​1-6.

¹⁰ “Dri ane” eo, Satan, ej likit elõñ aujid ko. (Sam 91:3) Ñan wanjoñok, juõn eo mõttad ear bed ilo kabuñ eo ad mokta emaroñ kajeoñ in kajebwãbweik kij jen ial in meram eo ilo jitõb im deloñ ilo marok in jumae kabuñ eo emol. Ibwiljin Ri Christian ro ilo Thyatira, kar wõr “kõrã eo Jezebel,” bõlen juõn kumi in kõrã ro rar katakin ro jet ñan kabuñ ñan ekjap im kõmman mour in ejej. Jesus ear dike kain nana rot kein, im kij bareinwõt jej aikwij kõmman eindein. (Reveles̃õn 2:​18-​22; Jud 3, 4) Inem jen jar ñan bõk jibañ jen Jehovah bwe jen jab jebwãbwe jen nan in kaiñi ko an ak jen bedwõt ilo meram eo ekwojarjar.​—Sam 119:111, 112.

Mour Manlok kin Nan in Anij

11. Ekkar ñan Sam 119:119, ewi wãwen an Anij lemnak kin ri nana ro?

¹¹ Elañe jejjab jebwãbwe jen kien ko an, Anij enaj kejbãrok kij. (Sam 119:113-​120) Jejjab buñburuõd kake “armij burueir ruo,” einwõt Jesus ear dike Ri Christian ro rejjab molo ak mãnãn rainin. (Sam 119:113; Reveles̃õn 3:​16) Kinke jej karejar ñan Jehovah kin aolepen buruõd, ej ‘jikin tilekek eo ad’ im enaj kejbãrok kij. Enaj ‘kajekdon ir otemjej re jebwãbwe jen kien ko an’ ñe rej mone armij im riap. (Sam 119:114, 117, 118; Jabõn Kennan Ko 3:​32) Ej watõk ir einwõt “oo”​—menoknok ko jen dekã ko raorõk einwõt silver im gold. (Sam 119:119; Jabõn Kennan Ko 17:3) Jen yokwe nan in kakememej ko an Anij ien otemjej, kinke jejjab kõnan kobalok ibben ri nana ro einwõt juõn batin menoknok ebojak in bwil im jako!

12. Etke mijak Jehovah ej aorõk?

¹² “Kõniekiõ e wurirrir kin mijõk Yuk [Jehovah],” ri jeje sam ear ba. (Sam 119:120) Ad mijak Anij ilo jimwe, ilo ad jab kõmmane men eo ejjab buñburuen kake, ej aorõk elañe enaj kejbãrok ri karejar ro an. Mijak eo ekwojarjar kin Jehovah ear kamakit Job ñan mour ilo wãnik. (Job 1:1; 23:15) Mijak eo ekwojarjar ej kamaroñ kij ñan kate wõt im etetal ilo ial eo Anij ej buñburuen kake jekdon ta eo jej aikwij kijenmij kake. Bõtab, ñan kijenmij jej aikwiji jar ko jen buruõd ilo tõmak.​—Jemes 5:​15.

Jar ilo Tõmak

13-15. (a) Etke jemaroñ tõmak bwe Anij enaj uaki jar ko ad? (b) Ta eo emaroñ walok elañe jejaje ta eo jekõnan ba ilo jar? (c) Kwalok juõn wanjoñok kin wãwen an Sam 119:121-​128 maroñ ekkejel ñan ‘ñõr ko’ ad ñe jej jar.

¹³ Jemaroñ jar ilo tõmak bwe Anij enaj jerbal ñan jibañ kij. (Sam 119:121-​128) Einwõt ri jeje sam, jej liki bwe enaj uaki jar ko ad. Etke? Kinke jej yokwe kien ko an Anij elap jen “gold, aet elap jen gold erreo.” Bareinwõt, ‘jej lemnak bwe nan in katak ko otemjej an Anij kin men ko otemjelok rejimwe.’​—Sam 119:127, 128.

¹⁴ Jehovah ej roñjake jar ko ad kinke jej jar ilo tõmak im bareinwõt jej lukkun bokake kien ko an. (Sam 65:2) Ak ta elañe abañ ko ad relap im jejjab jelã ta eo jemaroñ ba kake ilo jar ko ad? Inem “Jitõb ej akwelap kin kij ilo ñõr ko.” (Dri Rom 8:​26, 27) Ilo ien ko, Anij ej bõk nan ko ilo Nan eo an einwõt jar ko rej jutak kin aikwij ko ad.

¹⁵ Jeje ko ilo Bible robrak kin jar ko im lemnak ko rej ekkejel ñan ‘ñõr ko’ ad ilo buruõd. Ñan wanjoñok, lemnak kin Sam 119:121-​128. Wãwen kwalok eon kein rej jejjet ekkar ñan wãwen ko ad. Ñan wanjoñok, elañe jej lemnak bwe armij ro rej kwot jen kij, jemaroñ kajitõk kin jibañ jen Anij ilo wãwen an kar ri jeje sam kõmmane. (121-​123 eon) Ta elañe jej aikwij kõmman juõn bebe ebin. Inem jemaroñ jar bwe jitõbõn Jehovah en jibañ kij ñan kememej im jerbale nan in kakememej ko an. (124, 125 eon) Meñe jej ‘jõjõik ial in riap,’ jemaroñ kajitõk ibben Anij bwe en jibañ kij bwe jen jab bo im kokkure kien eo an. (126-​128 eon) Elañe jej konono Bible ran otemjej, jemaroñ kememej eon rot kein ñe jej jar ñan Jehovah.

Nan in Kakememej ko an Jehovah Rej Jibañ Kij

16, 17. (a) Etke jej aikwiji nan in kakememej ko an Anij, im ewi wãwen ad aikwij watõki? (b) Ewi wãwen armij ro jet remaroñ watõk kij, ak ta men eo eaorõk?

¹⁶ Elañe jekõnan bwe Anij en roñjake jar ko ad im kabuñburuen Anij, jej aikwij bokake nan in kakememej ko an Anij. (Sam 119:129-​136) Kinke jej emmãlele, jej aikwij nan ko an Jehovah ñan kakememej kij kin nan in jiroñ im kien ko an. Emol, jej kamolol kin meram ilo jitõb ej waloktok jen aolep melele ko rekãl jen nan ko an Anij. (Sam 119:129, 130) Bareinwõt jej kamolol bwe Jehovah ear ‘romak turin mejen iod’ im buñburuen kake kij, meñe ‘river in dren retorlok jen mejed’ kinke armij ro jet rej kokkure kien ko an.​—Sam 119:135, 136; Bwinbwin 6:​25.

¹⁷ Jenaj bõk buñburu eo an Anij elañe jej mour ekkar ñan nan in kakememej ko an rewãnik. (Sam 119:137-​144) Einwõt ri karejar ro an Jehovah, jej kile bwe ej tellokin bwe en kejelãik kij kin nan in kakememej ko an rewãnik im kakien kij bwe jen bokake kien ko an. (Sam 119:138) Kinke ri jeje sam ear bokake kien ko an Anij, etke ear ba: “Ña erik im armij in kejekron”? (Sam 119:141) Alikar, ear jitõñlok ñan wãwen an ri kijirãt ro an kar lemnak kake e. Elañe jej jutak bin kin wãnik, armij ro jet remaroñ kijirãte kij. Ak, men eo eaorõk ej bwe Jehovah ej buñburuen kake kij kinke jej mour ekkar ñan nan ko an rewãnik.

Jokane im Ainemõn Wõt

18, 19. Ta eo emaroñ walok ñe jej bokake nan in kakememej ko an Anij?

¹⁸ Bokake nan in kakememej ko an Anij ej kõmman bwe jen bed ebak ñan e. (Sam 119:145-​152) Kinke jej lore nan in kakememej ko an Jehovah, jejelã bwe jemaroñ kir e kin aolepen buruõd, im enaj roñjake. Jemaroñ ruj “mokta jen rantak” im kir e ñan jibañ kij. Ej juõn ien emõn ñan jar! (Sam 119:145-​147) Bareinwõt Anij ej ebake kij kinke jejjab kõmman mour in ejej im jej watõk nan eo an einwõt mol eo, einwõt an kar Jesus kõmmane. (Sam 119:150, 151; Jon 17:17) Kõtan eo ad ibben Jehovah ej kejbãrok kij ilo lal in eobrak kin abañ im enaj inek kij bwe jen ellã jen tarinae eo an elap Armageddon.​—Reveles̃õn 7:​9, 14; 16:13-​16.

¹⁹ Kinke elap ad kautiej nan in Anij, jej lañliñ wõt ilo jokane eo emol. (Sam 119:153-​160) Jab einwõt ri nana ro, jejjab ‘jeor jen nan in kennan ko An.’ Jej yokwe nan in kaiñi ko an Anij im kin men in jej jokane kin an tiljek ilo an kwalok yokwe. (Sam 119:157-​159) Nan ko an Jehovah rej kworuj lemnak ko ar bwe jen kememej ta eo jej aikwij kõmmane ñe jej bed ilo jet melejoñ ko. Ijo tu rãjet, Nan in kaiñi ko an Anij rej tel kij, im jej kile bwe ej tellokin bwe Ri Kõmanman eo ad en tel kij. Kinke jej kile bwe ‘nan in Anij ej mol’ im jejjab maroñ make lok iad im tel kij, jej mõnõnõ in bõk nan in tel eo ekwojarjar.​—Sam 119:160; Jeremiah 10:​23, NW.

20. Etke ewõr “ainemõn elap” ibbed?

²⁰ Yokwe eo ad kin kien ko an Jehovah ej bõktok ainemõn elap. (Sam 119:161-​168) Matõrtõr ejjab bõk jen kij “ainemõn jen Anij” eo ejelok juõn men jemaroñ keidi ibben. (Dri Pilippai 4:​6, 7) Joñan an lap ad kamolol kin ekajet ko an Jehovah ej beeki ekkã ad wijtak e​—“jiljilimjuõn alen ilo ran” ko kajjojo. (Sam 119:161-​164) “Ainemõn elap iben ro rej yokwe kiõm,” ri jeje sam ear al, “im ejelok unin lõkatip ibeir.” (Sam 119:165) Einwõt armij ro kajjojo, elañe jej yokwe im bokake kien ko an Jehovah, jejamin lõkatip ilo jitõb kin an juõn armij kõmmane ak melejoñ ko jet.

21. Ta wanjoñok ko ilo Bible rej kwalok bwe jejjab aikwij lõkatip elañe abañ ak melejoñ ko rej walok ilo congregation eo?

²¹ Elõñ armij ro ilo Bible rar jab kõtlok bwe jabdewõt men en lõkatipi ir. Ñan wanjoñok, Christian emaan eo Gaius ear jab lõkatip ak ear ‘etetal wõt ilo mol’ meñe ear nana mwilin Diotrephes. (3 Jon 1-3, 9, 10) Paul ear kakabilek Christian kõrã ro Euodia im Syntyche bwe ren “lemnok einwõt juõn ilo Iroij,” kinke kar wõr juõn abañ ikõtairro. Alikar, rar bõk jibañ ñan kamadmõde abañ eo ikõtairro, im rar wõnmanlok ilo air karejar ñan Jehovah ilo tiljek. (Dri Pilippai 4:​2, 3) Inem jejjab aikwij lõkatip elañe abañ ko rej walok ilo congregation eo. Jen kate wõt im lor nan in kaiñi ko an Jehovah, im kememej bwe ‘wãwen ko ad otemjej rej iman mejen.’ (Sam 119:168; Jabõn Kennan Ko 15:3) Inem ejelok juõn men emaroñ bõk “ainemõn elap” jen kij.

22. (a) Elañe jej bokake Anij, ta jerammõn eo jemaroñ lañliñ kake? (b) En ewi lemnak eo ad kin ro rar jebwãbwe jen congregation eo?

²² Elañe jej bokake Jehovah ien otemjej, jenaj bõk jerammõn in wijtak e ien otemjej. (Sam 119:169-​176) Ilo ad mour ekkar ñan kien ko an Anij, jejjab lañliñ ilo jokane eo ilo jitõb wõt ak bareinwõt ‘tied rej nebar wõt Jehovah.’ (Sam 119:169-​171, 174) Men in ej jerammõn eo elaptata jemaroñ bõke ilo ran kein eliktata. Ri jeje sam ear kõnan mour manlok im nebar Jehovah, ak ilo juõn wãwen ejjab alikar, ear ‘jebwãbwe einwõt juõn sheep ejebwãbwe.’ (Sam 119:175, 176) Jet ian ro rar jebwãbwe jen congregation eo an Christian remaroñ yokwe wõt Anij im kõnan nebar e. Inem jen kamaat ad maroñ ñan jibañ ir bwe ren bar lo jokane eo ilo jitõb im lo lañliñ ilo air nebar Jehovah ibben armij ro an.​—Dri Hibru 13:15; 1 Piter 5:​6, 7.

Meram eo Etto an Bed ñan Ial eo Ad

23, 24. Ta tokjen ko kwomaroñ bõk jen Sam 119?

²³ Sam 119 emaroñ bõktok tokjen ko remõn ilo elõñ wãwen ko reinjuõn jen don. Ñan wanjoñok, emaroñ kõmman bwe jen atartar ion Anij, kinke ej kwalok bwe mõnõnõ eo emol ej waloktok jen “ad etetal ilo kien Jeova.” (Sam 119:1) Ri jeje sam ej kakememej kij bwe ‘aolep Nan in Anij rej mol.’ (Sam 119:​160) Jelã in en kalaplok ad kamolol kin aolepen Nan in Anij emwij an je. Ad kalmenlokjen kin Sam 119 en kamakit kij bwe jen niknik im katak kin Jeje ko. Elõñ alen ri jeje sam ear akwelap ñan Anij: “Katakin iõ nan in kaiñi ko Am.” (Sam 119:12, 68, 135) “Katakin iõ kin emõn, kõmmanwa, im jelãlokjen, kinke I ar jerbale kien ko am.” (Psalm 119:​66, NW) Jej aikwij jar ilo wãwen in lok wõt.

²⁴ Katak eo ekwojarjar ej ejaak juõn kõtan ebak ñan Jehovah. Elõñ alen ri jeje sam ej naetan make ri karejaran Anij. Ilo mol, ej konono ñan Jehovah ilo nan ko jen buruen: “Ña Am.” (Sam 119:17, 65, 94, 122, 125; Dri Rom 14:8) Ej juõn jerammõn elap ñan karejar im wijtak Jehovah einwõt juõn ian Ri Kennan ro an! (Sam 119:7) Kwoj karejar ilo lañliñ ke ñan Anij einwõt juõn ri keañ kin Ailiñ eo? Elañe aet, kwomaroñ liki bwe Jehovah enaj wõnmanlok im rejetak im kajerammõn yuk ilo jerbal in emõn elañe kwoj liki nan eo an ien otemjej im kõtlok bwe en kameram ial eo am.

Ewi Wãwen Am Naj Uak?

• Etke jej aikwij yokwe nan in Anij?

• Ewi wãwen nan in Anij ej kejbãrok kij?

• Ilo wãwen et ko nan in kakememej ko an Jehovah rej jibañ kij?

• Etke armij ro an Jehovah rej bed ilo jokane im ainemõn?

[Pija eo ilo peij 27]

Nan in Anij ej juõn unjen meram ilo jitõb

[Pija eo ilo peij 28]

Elañe jej yokwe nan in kakememej ko an Anij, ejamin watõk kij einwõt “oo”

[Pija ko ilo peij 29]

Elañe jej konono Bible ran otemjej, jemaroñ kememej eon ko ewõr tokjeir ñe jej jar