Watchtower ONLINE L̦ÃIBRÃRE
Watchtower
ONLINE L̦ÃIBRÃRE
Kajin M̦ajel̦
O̦
  • N̦
  • n̦
  • M̦
  • m̦
  • L̦
  • l̦
  • O̦
  • o̦
  • BAIBÕL̦
  • BOK IM KEIN KATAK
  • KWEILO̦K KO
  • w07 3/1 p. 18-p. 21 pãr. 11
  • Katak ko Relap Jen Book in Jeremiah

Ejjañin wõr pija in ilo tõre in.

Jol̦o̦k bõd, ewõr juon problem ej kõm̦m̦an an jab jo̦ pija in.

  • Katak ko Relap Jen Book in Jeremiah
  • Imõniaroñroñ Ej Kwalok kin Ailiñ eo an Jeova—2007
  • Unin Tõl Jidikdik Ko
  • Katak ko Jet
  • “RO DROÕ RAR KÕMMÕNE RUO JERAWIWI”
  • (Jeremiah 1:1–20:​18)
  • “KWON KÕTTÃIK YUK ÑÕN KING IN BABYLONIA”
  • (Jeremiah 21:1–​51:​64)
  • RAR RUBE WORWORIN JIKIN KWELOK EO
  • (Jeremiah 52:​1-​34)
  • Kwon Beran Einwõt Jeremiah
    Imõniaroñroñ Ej Kwalok kin Ailiñ eo an Jeova—2004
  • Lale im Ekkõl Ãinwõt Kar Jeremaia
    Imõniaroñroñ Ej Kwalok kin Ailiñ eo an Jeova—2011
  • Jeova Ej Jilkinl̦o̦k Jeremaia bwe En Kwal̦o̦k Naan
    Katak jãn Bwebwenato ko ilo Baibõl̦
  • Jeremaia Ear Jab Bõjrak An Kõnnaan kõn Jeova
    Katakin Ajri Ro Nejũm̦
Imõniaroñroñ Ej Kwalok kin Ailiñ eo an Jeova—2007
w07 3/1 p. 18-p. 21 pãr. 11

Nan eo an Jehovah Ej Mour Wõt

Katak ko Relap Jen Book in Jeremiah

NAN in kejelã eo an Jeremiah kin jorrãn ko ear juõn ennan ekailbõkbõk ñan armij ro an! Temple eo eaibujuij me ear jikin kabuñ eo elap iumin elõñ buki yiõ ko renaj tile im enaj jako. Enaj ejelok armij ilo Jerusalem im enen Judah naj jeebeplok, im ro rej jokwe ie naj kajibokweik ir. Bwebwenato ko kin jorrãn kein im keañ ko kin ekajet ko jet rej bed ilo book eo kein karuo aetoktata ilo Bible eo, book in Jeremiah. Bareinwõt ej kwalok kin ta eo Jeremiah ear loe ke ear jerbal ilo tiljek einwõt juõn ri kanan iumin 67 yiõ ko. Book in ejjab kõlajrak bwebwenato ko ekkar ñan ñããt eo men ko rar walok, ak ear kõlajraki ekkar ñan unin tel in katak ko.

Etke jej aikwij itoklimo kin book in Jeremiah? Kanan ko emwij an jejjet kitieir iloan rej kakajurlok tõmak eo ad ilo Jehovah einwõt Eo ej kajejjet kitien kallimur ko an. (Aiseia 55:​10, 11) Jerbal eo an Jeremiah einwõt juõn ri kanan im lemnak eo an armij ro kin ennan eo an rej einlok wõt men ko rej walok ilo ran kein ad. (1 Dri Korint 10:​11) Bareinwõt, bwebwenato eo kin ewi wãwen an kar Jehovah jerbal ibben armij ro an ej kalikar kin kadkad ko kadkadin im men in en kar lap an jelet kij.​—Dri Hibru 4:12

“RO DROÕ RAR KÕMMÕNE RUO JERAWIWI”

(Jeremiah 1:1–20:​18)

Jeremiah ear jino jerbal eo an einwõt juõn ri kanan ilo yiõ eo kein ka joñoul jilu in an Josiah iroij, einwõt king ilo Judah, 40 yiõ ko mokta jen an kar Jerusalem jeebeplok ilo 607 B.C.E. (Jeremiah 1:​1, 2) Nan in keañ ko kar kwaloki ilo yiõ ko 18 ilo tujemlokin ien iroij eo an Josiah rar kajerwawaik kõmman ko renana an Judah im kejelã kin nan in ekajet ko an Jehovah nae ailiñ eo. “Inaj rubi im kamaramrõmi moko ilo Jerusalem,” Jehovah ej ba, im “jikin kwelok ko ilo Judah renaj erom ene jemadren, ijo ejjelok en ej jokwe ie.” (Jeremiah 9:​11) Etke? “Kinke ro droõ rar kõmmõne ruo jerawiwi,” ej ba.​—Jeremiah 2:⁠13.

Bareinwõt ennan eo ej kin bar jeblak eo an bwen ri ailiñ eo ro rar ukwelok ñan kabijukneir. (Jeremiah 3:​14-18; 12:​14, 15; 16:​14-21) Bõtab, armij ro rejjab mõnõnõ in lo ri keañ eo Jeremiah. Eo ej “bõk eddron ri baar ro ilo Temple” ej jeptake Jeremiah im liãbe kin tomere ko im kalbuji juõn boñ.​—Jeremiah 20:​1-3.

Emwij Uaki Kajitõk ko Rej Bedbed ion Bible:

1:​11, 12​​—Etke Jehovah ej lale (ak, “mijrake” NW) nan eo an ikijen “juõn ran wijki almond”? Wijki almond ej juõn ian wijki ko moktata rej ebul ilo ien man rak. Ilo kõkkar, Jehovah ej jerkak ke e jibboñ wõt im jilkinlok [ri kanan ro an] ñan kakkõl armij ro an kin nan in ekajet ko an im ej ekkõl wõt mae ien rej jejjet kitieir.​—Jeremiah 7:⁠25.

2:​10, 11​​—Ta eo ear kõmman bwe en lukkun oktak jerbal ko an Ri Israel ro rejjab tiljek? Meñe ailiñ ko an ri pagan ro iturilik ñan Kittim im turear ñan Kedar remaroñ kobaiki anij ko jen ailiñ ko jet ibben anij ko air, lemnak eo bwe anij ko an ailiñ ko jet ren bõk jikin anij ko air make kar juõn men rar jab lemnak kake ñan jidik. Bõtab, Ri Israel ro rar illok jen Jehovah, im kaibujuij ekjap ko rejjab mour im jab Anij eo emour.

3:​11-​22; 11:​10-​12, 17​​—Etke Jeremiah ear kobaiki bwij ko joñoul itueañ in ailiñ in Israel ilo nan in ekajet ko an meñe Samaria ear buñ ilo 740 B.C.E.? Kinke jeebeplok eo an Jerusalem ilo 607 B.C.E. ear juõn nan in ekajet nae aolepen ailiñ in Israel, im jab ñan Judah wõt. (Ezekiel 9:​9, 10) Bareinwõt, elikin an kar buñ, kejatdikdik ko an bwij ko joñoul ñan bar jeblak ear jerbal wõt ilo Jerusalem, kinke ennan ko an ri kanan ro an Anij rar wõnmanlok im kobaiki Ri Israel ro.

4:​3, 4​​—Ta melelen nan in kaiñi in? Ri Jew ro rejjab tiljek rar aikwij keboj, kabidodo, im karreoik burueir. Rar aikwij jolok lemnak, eñjake, im kõnan ko renana jen burueir. (Jeremiah 9:​25, 26; Jerbal 7:​51) Rar aikwij kõmman juõn oktak ilo wãwen mour ko air​—jen air kõmman nana ñan air kõmman men ko Anij ej buñburuen kaki.

4:​10; 15:18​​—Ilo wãwen et eo Jehovah ear mone armij ro an rejumae? Ilo ran ko an Jeremiah, ‘ri kanan ro rar kwalok riap ko.’ (Jeremiah 5:31; 20:6; 23:​16, 17, 25-28, 32) Jehovah ear jab kabõjrak ir jen air kwalok nan ko reriap.

16:16​​—Ta melelen ñe ej ba bwe Jehovah ear “bukõttok elõñ ri eñwõd” im “elõñ ri kakkidrudru”? Emaroñ melelen bwe Jehovah enaj jilkinlok jar in tarinae in ri kijirãt ro bwe ren bukõt Ri Jew ro rejjab tiljek ñan kajejjet kitien nan in ekajet eo an Jehovah ioir. Bõtab, ekkar ñan Jeremiah 16:​15, eon in emaroñ bareinwõt melelen bukõt Ri Israel ro rej ukwelok.

20:7​​—Ilo wãwen et eo Jehovah ear kajurlok jen Jeremiah im mone ak kailbõke? Kinke ear jelmae armij ro ejelok air itoklimo, rar karmijeteik e, im matõrtõre ke ear kwalok nan in ekajet ko an Jehovah, Jeremiah emaroñ kar eñjake bwe ejelok an kajur ñan an maroñ wõnmanlok wõt. Bõtab, Jehovah ear kajerbal kajur eo an nae lemnak rot kein, ear kamaroñ Jeremiah ñan an wõnmanlok. Jehovah ear mone Jeremiah ilo an kajerbal e ñan kõtõbrak men ko me ri kanan eo ear lemnak ear jab maroñ kõmmani.

Tokjen Katak ko ñan Kij:

1:⁠8. Jet ien Jehovah emaroñ lomoren armij ro an jen matõrtõr​—bõlen ilo an kajutak ri ekajet ro ejelok kalijeklok ibbeir, kõmman bwe ri utiej ro rekõmmanwa ren bõk jikin ri utiej ro relej, ak ilo an kakajur ri kabuñ ro an bwe ren kijenmij.​—1 Dri Korint 10:⁠13.

2:​13, 18. Ri Israel ro rejjab tiljek rar kõmman ruo men ko renana. Rar illok jen Jehovah, eo ear unjen kajerammõn, tel, im kejbãrok eo air. Ilo nan in kõkkar rar kubiji aebõjlõl eo air make ilo air bukõt jibañ jen ailiñ in Egypt im Assyria. Ilo ran kein ad, ñe jej illok jen Anij im atartar ion lemnak ko an armij im kien ko an lal, ej einlok wõt ad kõmman bwe aebõjlõl ko “rettal im dren eban bed ie” ren bõk jikin “unin dren enno.”

6:​16. Jehovah ej rejañ armij ro an rejumae bwe ren bõjrak jidik, etale ir make, im jeblaklok ñan “ial ko” an ro jimmair retiljek. Inem jej aikwij etale kij make jen ien ñan ien im lale elañe jej lukkun etetal ilo ial eo Jehovah ekõnan bwe jen etal ie.

7:​1-​15. Meñe rar likit air kejatdikdik ilo temple eo, im watõke einwõt juõn men ñan kejbãrok ir jen jorrãn, ear jab lomoren Ri Jew ro. Jej aikwij etetal kin tõmak, im jab kin loe.​—2 Dri Korint 5:⁠7.

15:​16, 17. Einwõt Jeremiah, jemaroñ jumae jitõb in ebwer. Jemaroñ kõmman men in ilo ad lo lañliñ ñe jej katak Bible ibbed make ilo juõn wãwen ewõr tokjen, ilo ad kautiej etan Jehovah ilo jerbal in kwalok nan, im ilo ad jab kobalok ibben ri kamao ro renana.

17:​1, 2. Jerawiwi ko an armij ro an Judah ear kõmman bwe Jehovah en jab buñburuen kake men in katok ko air. Mwil eo etton mwilid ej kõmman bwe katok in wijtak ko ad rej men in jõjõ ñan Jehovah.

17:​5-8. Armij ro im dolul ko rej tellokin ad liki elañe rej jerbal ekkar ñan ankil an Anij im kien ko an rekwojarjar. Ñe ej jelet lomor eo ad im ainemõn im jokane eo emol, ej men in meletlet bwe jen liki wõt Jehovah.​—Sam Ko 146:⁠3.

20:​8-​11. Ñe armij ro jej kwalok nan ibbeir rej kwalok air jab kea, rej jumae, ak matõrtõre kij, jen jab kõtlok bwe melejoñ kein ren kadiklok kijejeto eo ad ilo jerbal in kwalok nan kin Ailiñ eo.​—Jemes 5:​10, 11.

“KWON KÕTTÃIK YUK ÑÕN KING IN BABYLONIA”

(Jeremiah 21:1–​51:​64)

Jeremiah ej kwalok nan in ekajet ko nae king ro emen eliktata ilo Judah im bareinwõt ri kanan ro rewan, shepherd ro renana, im priest ro renana. Ilo an watõk bwen ro retiljek einwõt fig ko remõn, Jehovah ej ba: “Inaj kejbarok ir im karoltok ir ñõn enin.” (Jeremiah 24:​5, 6) Jilu kanan ko ilo chapter 25 rej konono kin nan in ekajet ko me kar kamelele kaki ilo tibdikin ilo chapter ko jet tokelik.

Priest ro im ri kanan ro rar karõk ilo ittino ñan air mõn Jeremiah ñan mij. Ennan eo an ej bwe ren karejar ñan king in Babylon. Jeremiah ej ba ñan King Zedekiah: “Kwon kõttãik yuk ñõn king in Babylonia.” (Jeremiah 27:​12) Bõtab, Eo ej “kejjeblõklõk [Israel], . . . [enaj] bar kakweloktok ir.” (Jeremiah 31:​10) Kin unin, kar kallimur ñan Ri Rechab ro retiljek bwe renaj bõk kajerammõn jen Anij. Rar “kil [Jeremiah] ilo worwor eo an king.” (Jeremiah 37:​21) Jerusalem ej jeebeplok, im enañin aolep ro rar jokwe iloan kar kajibõkweik ir. Jeremiah im secretary eo an, Baruch, rej bed ibwiljin juõn kumi edik in armij ro rar jab bõk ir ñan jibokwe ak rar bedwõt ilo ailiñ eo. Meñe Jeremiah ear kakkõl ro rar lelñoñ bwe ren jab etal ñan Egypt, rar etal wõt. Chapter 46-​51 rej kwalok kin ennan eo Jeremiah ear konono kake kin ri ailiñ ko.

Emwij Uaki Kajitõk ko Rej Bedbed ion Bible:

22:30​​—Kien in ear kabõjrak ke maroñ eo an Jesus Christ ñan an bõk throne eo an David? (Matu 1:​1, 11) Jaab. Kien in ear kabõjrak jabdewõt uan family eo an Jehoiachin jen an erom “king einwõt David, im iroij ion Judah.” Jesus enaj kar iroij jen lañ, im jab jen ion juõn throne ilo Judah.

23:33​​—Ta eo “Eddro [ilo] buruen Iroij?” Ilo ran ko an Jeremiah, nan in ekajet ko an ri kanan Jeremiah ikijen jeebeplok eo an Jerusalem kar einwõt juõn men eddo ibben ri ailiñ ro mõttan. Armij ro rekiblia rar einwõt juõn men eddo ñan Jehovah im kin men in ear karmijeteik ir. Ilo ejja wãwen in lok wõt ennan eo kin jeebeplok eo an Christendom ej juõn men eddo ibben, im armij ro re bõt rej einwõt juõn men eddo ñan Anij.

31:33​​—Ewi wãwen kien Anij ej jeje ilo buruen armij? Ñe juõn armij elap an yokwe kien Anij im ewõr ibben juõn kõnan ekajur ñan an kõmanman ankil an Jehovah, jemaroñ ba bwe emwij an jeje kien Anij ilo buruen.

32:​10-​15​​—Ta unin air kar kõmmane ruo peba in kamol ko ñan ejja men eo wõt? Juõn peba in kamol ear bellok wõt ñan an armij ro etale im bwebwenato kake. Peba eo emwij sili kar kajerbale einwõt kein kamol jimwe in peba eo ebellok elañe kar menin aikwij. Ilo an kõmman men ko ekkar ñan kien eo meñe ear kitibuj juõn nukin im ri tõmak eo mõttan, Jeremiah ear likit juõn joñok ñan kij.

33:​23, 24​​—Kar ta “bwij ko ruo” rej konono kaki ijin? Juõn ej family in iroij ro rej itok jen family eo an King David, im eo juõn ej family in priest ro jen family eo an Aaron. Ke rar kajeebeplok Jerusalem im temple eo an Jehovah, ñan armij ear einwõt ñe Jehovah ear karmijeteik family kein ruo im ejamin naj wõr juõn an ailiñ ion lal im eban bar kajutak kabuñ eo an.

46:22​​—Etke ainikien Egypt ej einwõt juõn serpent? Emaroñ jerbal ñan juõn ainikien ekaburomojmoj serpent eo ej kwaloke ñe ej ko ak ñan ainikien an juõn ailiñ kin an kar iion jorrãn. Bareinwõt wanjoñok in ej kwalok bwe ear ejelok tokjen ñan an Pharaoh ro ilo Egypt kõnak juõn crown ewõr annañ in serpent eo ion ñan air bõk kejbãrok jen leiroij in serpent eo etan Uatchit.

Tokjen Katak ko ñan Kij:

21:​8, 9; 38:19. Mokta wõt jen an kar Jerusalem jeebeplok, Jehovah ear lelok juõn jokãlet ñan ro rejjab ukwelok me rar jokwe ilo Jerusalem, ro ear tellokin air mij. Aet, “tiriamokake ko An relap.”​—2 Samuel 24:14; Sam Ko 119:156.

31:34. Ej juõn men in kainemõn elap ñan ad jelã bwe Jehovah ejjab kememej wõt bwid ko an ro emwij an jeorlok air bwid, bwe en ekajete ir tokelik!

38:​7-​13; 39:​15-18. Jehovah ejjab meloklok jerbal ko ad retiljek, eo ekoba ad ‘jibõñ ro remõn mokta im kiõ.’​—Dri Hibru 6:⁠10.

45:​4, 5. Einwõt kar ilo ran ko eliktata an Judah, ilo ad mour ilo “ran ko eliktata” an jukjuk im bed in ejjab juõn ien ñan ad bukõt men ko ilo kanniek, einwõt mweie, juõn ãt ebuñbuñ, ak jokane ilo kanniek.​—2 Timote 3:1; 1 Jon 2:⁠17.

RAR RUBE WORWORIN JIKIN KWELOK EO

(Jeremiah 52:​1-​34)

Yiõ eo ej 607 B.C.E. Ej yiõ eo kein kajoñoul juõn in an kar Zedekiah iroij. King Nebuchadnezzar in Babylon ear nitbwili Jerusalem iumin 18 alliñ ko. Ilo ran eo kein kajiljilimjuõn ilo alliñ eo kein ka lalem ilo yiõ eo kein ka joñoul ratimjuõn in iroij eo an Nebuchadnezzar, Nebuzaradan, kapen in jar in tarinae eo, ear ‘itok’ ñan Jerusalem. (2 Kiñ Ro 25:⁠8) Bõlen jen camp eo an ilikin worwor in jikin kwelok eo, Nebuzaradan ej etale kin ta eo ej walok ibelakin im lale ta eo enaj kõmmane. Jilu ran ko tokelik, ilo alliñ eo kein kajoñoul, ej ‘itok’ ak deloñtok loan jikin kwelok in Jerusalem. Im rar “rube worworin jikin kwelok eo.”​—Jeremiah 52:​7, 12.

Jeremiah ear kwalok juõn bwebwenato ilo tibdikin kin wãwen an kar Jerusalem buñ. Kamelele ko an rej likit juõn bedbed in nan in liãjlol ko an. Nan kein rej bed ilo book eo tok juon ilo Bible eo, Liejlol.

[Pija eo ilo peij 18]

Nan in keañ ko an Jeremiah ear koba nan in ekajet ko an Jehovah nae Jerusalem

[Pija eo ilo peij 19]

Ewi wãwen an kar Jehovah ‘kajurlok jen Jeremiah’?

[Pija eo ilo peij 20]

“Einwõt leen wijki fig kein renno, im inaj joij ñõn ir.”​—Jeremiah 24:⁠5.

    Bok im Kein Katak ilo Kajin M̦ajel̦ (1983-2026)
    Log Out
    Log In
    • Kajin M̦ajel̦
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kilen Kõjerbale
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share