Watchtower BIBLIYOTEKA ONLAYINI
Watchtower
BIBLIYOTEKA ONLAYINI
Emanyawa
  • BIBLIYA
  • MALIVURU
  • MUTUGUMANO
  • w25 abirili pp. 26-31
  • Azombwe ​—⁠ mmutajhihe Marku ni Timotiyu

Vidiyu osakuliwe kamo

Nlevelele, ehikala makathamiho ni vidiyu ela

  • Azombwe ​—⁠ mmutajhihe Marku ni Timotiyu
  • Namasugwera Alaleyaga Omwene Wa Yehova (Yohudhera)—2025
  • Mwanamusolo
  • Dhithu dholigana
  • OMUTAJHIHE MARKU WODHELA OKANNA EFUNELO YOKAVIHERA
  • OMUTAJHIHE TIMOTIYU WODHELA WATHUWATHUWELA ATHU AMODHA
  • DHOLAGA DHA MURUMIWI PAWULO PODI WUKAVIHERA
  • WAKAVIHERE AMODHA NI OKANNE EGUMI YOHAGALASA
  • Dhothoma dhinoniha wihina nnomuroromela Yehova
    Egumi ni mabasa ehu eekiristawu—Mwana livuru na Mutugumano—2023
  • Ddibila, onna wilibihedha wihina okale mudhaari okavihera?
    Namasugwera Alaleyaga Omwene Wa Yehova (Yohudhera)—2024
  • Kuddiwale wi Yehova ‘Mulugu ookalawo’
    Namasugwera Alaleyaga Omwene Wa Yehova (Yohudhera)—2024
  • Onande aavi wenjhedhedha ohagalala wawo mmalaleyelo?
    Namasugwera Alaleyaga Omwene Wa Yehova (Yohudhera)—2024
Osugwe dhihu dhimodha
Namasugwera Alaleyaga Omwene Wa Yehova (Yohudhera)—2025
w25 abirili pp. 26-31

OHUDHERA 18

JHIBO 65 Nididelege weedda ni kopolo!

Azombwe, mmutajhihe Marku ni Timotiyu

‘Wadhaaga omudhena Marku, mwaha oliye onogikavihera mmabasani oolaleya.’ — 2 TIM. 4:11.

DHITHU NNAAHUDHERIHU

Nnere woona yopadduwa ya Marku ni Timotiyu enakaviheriwa addibila eli azombwe wihina ekanne dhikalelo dhinahoweleya wi yawenjhedhedhe mabasa enaapareliwa athu amodha.

1-2. Dhithu baani dhaamuthukulele Marku ni Timotiyu ohanda ohawenjhedhedha mabasa yampareliwa Yehova?

AZOMBWE, nyu munoofuna wawenjhedhedhe mabasa munanparelinyu Yehova ni wenjhedhedha mabasa munaparinyu mmulogoni? Nihikanna ebaribari wi yowakula yenyu sowi hee. Teto nnohagalala vanlubale nuwoonagani nyu azombwe mwivelelaga wihina mwakavihere athu amodha! (Sal. 110:3) Mbwenye we podi woonaga ninga yorusa werana eyo. Wubuwelaga wawenjhedhedha mabasa onanpareliwe Yehova, nerege onowanganyedha makalelo enakale egumi yawo osogolo? Obe onokoodda mutholo onakeliwe munikuruni mwa Yehova wubuwelaga wihina kunande wakwanihedha? Akala dhithu ninga dhendha dhihupadduwela, kuli obajha.

2 Marku ni Timotiyu yahifwanyiwa makathamiho ninga yala. Mbwenye aliwa kiyenyile woova ni ohanda werana dhithu dhowinjhiva wathukulele ohawenjhedhedha mabasa yampareliwa Yehova ni naathu amodha. Podi wera, Marku akalesa nyumba yapama ni maye, mudhidhi Pawulo ni Bernabe yamwithaniliwa wihina yerena olenddo wobajha wemisiyonariyu. (Dho. 12:12, 13, 25) Marku ohiya okala namudhaye wihina owenjhedhedha mabasa aapariye oolaleya. Obajhawene, oliye aatamenle wAntiyokiya, nuwindo oliye weedda olenddo ni Pawulo vamodha ni Bernabe edhowaga mburo wolapela. (Dho. 13:1-5) Teto, podi wera Timotiyu akalesa ni makolo aye, mudhidhi murumiwi Pawulo amwithaniye wihina amukavihere wapara mabasa oolaleya. Mwaha okala muzombwe ni ohalemelela mabasa oolaleya, eyo yere omuthukulela Timotiyu wubuwelaga wi kaande wakwanihedha mutholo ole. (Omuliganihe 1 Korintiyu 16:10, 11 ni 1 Timotiyu 4:12.) Naarive dhigaali ndo, oliye ahimurumedha kovinti murumiwi Pawulo aavahiliye. Mwaha wa yeyo, oliye ahikanna egumi yohagalala amulabelaga Yehova. — Dho. 16:3-5.

3. a) Nnone aavi wihina murumiwi Pawulo onvaha thima Marku ni Timotiyu? (2 Timotiyu 4:6, 9, 11) (Osugwe fotu.) b) Makoho baani nnafunihu wawakula muwari mwa ohudhera wula?

3 Naarive Marku ni Timotiyu egaali azombwe, aliwa yahixagela ni yahihudhera osamalela mutholo dhinlubale. Teto murumiwi Pawulo owavaha thima azombwe ala, mwaha wa yeyo, ahalaga nenna nuukwa, oliye waloba wihina awoone. (Mmwileri 2 Timotiyu 4:6, 9, 11.) Dhikalelo baani murumiwi Pawulo ooniliye anna Marku ni Timotiyu? Ki azombwe enande aavi omutajhiha Marku ni Timotiyu? Ki dholaga dha murumiwi Pawulo dhaali ninga dha babi oodhivela, dhinaakavihere aavi azombwe?

Collage: 1. Marku egredhaga yojha ni yong’wa wihina anvahe Pawulo ni Bernabe. 2. Timotiyu ilerigi karta, wula anamaholela mulogo egaali oopwaseyene envuruwanaga.

Murumiwi Pawulo onvaha thima Marku ni Timotiyu mwaha aliwa yorumedha mutholo dhinlubale naarive egaali azombwe (Osugwe ddima 3)b


OMUTAJHIHE MARKU WODHELA OKANNA EFUNELO YOKAVIHERA

4-5. Marku onihile aavi wi oofuna wakavihera addibila amodha?

4 Mowiwanana ni livuru dhaala, wakavihera amodha enovolowelavo olaba nuviheya ni odidela olaba, obe neere ‘wilibihedha okavihera ni odidela omukavihera muthu di muthu naarive erusaga.’ Marku yotajhiha yapama mwaha oliye oodhiveliwa wakavihera athu amodha. Podi wera ethu yamuthukulenle Marku wukuuwa yaali mwaha Pawulo omukodda Marku odhowa mulenddoni mwahaye yanabili wemisiyonariyu. (Dho. 15:37, 38) Mbwenye eyo kiyamuthukulele Marku ohiya wakavihera addibila.

5 Marku ni pirimu aye Bernabe, othoma odhowa mburo mmodhaya wihina yakaviherege addibila. Nuuvira yaka 11 murumiwi Pawulo agamagiwe oRoma, oliye oloba nikavihero Marku, teto Marku ahidhowa wihina amukavihere Pawulo. (Filip. 23, 24) Nikavihero Marku avahiliye murumiwi Pawulo, nnali nathima ofiyedha murumiwi Pawulo owoga eegi: “ohugilibiha vanlubale.” — Kol. 4:10, 11.

6. Mwahaya bwaddi yaali yapama Marku oojha mudhidhi wowinjivene ni makiristawu ororomeleya? (Osugwe nota.)

6 Marku oojha mudhidhi owinjivene ni makiristawu oororomeleya, teto eyo yahimukavihera oliye ohudhera werana dhithu dhowinjhiva. Motajhiha nuuvira mudhidhi agaali ni Pawulo oRoma, oliye odhowa oBabiloniya, teto wewule ahilaba vamodha ni murumiwi Peduru. Mwaha wa yeyo, wandana wewa wahiliba ofiyedha murumiwi Peduru omwithana Marku ‘mwaanaga.’ (1 Ped. 5:13) Mudhidhi elabaga vamodha, podi wera murumiwi Peduru ahimwaddela Marku dhithu dhathima wodhela egumi ya ni mabasa a Yesu, vasogolova Marku oleba mBibiliyani wodhela egumi ni mabasa olaleya a Yesu.a

7. Ddibila Seung-Woo amutajhihile aavi Marku? (Osugwe fotu.)

7 Marku opinyaminyeya ni mabasa a Yehova ni oojha mudhidhi na addibila yaxagenle mabasa a Yehova. Onande aavi omutajhiha Marku? Podi wera onofuna wawenjhedhedha mabasa onampareliwe Yehova wodhela olaba ninga mudhaari ookavihera obe namaholela mulogo, mbwenye kunathi wakela mutholo ola. Akala siyeyo enupadduwela, kuwuukuwe! Okale oojheha ni osayele makalelo mamodha omulabela Yehova ni okavihera mulogo. Kasugwa yopadduwa ya ddibila Seung-Woo, vano analaba ninga namaholela mulogo. Agaali muzombwe, oliye othabwa wiliganiha ni azombwe amodha. Teto azombwe amodhaya yahakela mutholo oliye ahinathi wakela. Ddibila Seung-Woo wambela wubuwela wihina ahiddiwaliwa mmulogoni. Eyo yahimuthukulela oliye okala owukuwene ofiyedha wawaddela anamaholela mulogo makalelo aaliye. Vano anamaholela mulogo dhaala omwaddela wihina oliye ohowela wilibihedha werana ele anandiye wihina aakavihere addibila amodhaya, naarive athu amodha ehoonaga dhithu dhapama oliye eriyena. Ddibila Seung-Woo ohara yolaga ele ni wambela wakavihera addibila owunnuwelavo ni amodhaya yamuhowela boleya wihina efiye omutugumanoni. Ubuwelaga dhithu dhatedhene eriliyena mudhidhi yole, oliye anowoga eegi: “Miyo gihonelamo ethu enatapulela wakavihera athu amodha. Ohiya eyo, gihonelamo wi wakavihera athu amodhaya winodhana ohagalala.”

Ddibila ali muzombwe anvaga buleya ddibila dhaala owunnuwelavo.

Mwaha bwaddi sapama azombwe ojha mudhidhi ni addibila enonne wapara apama mabasa? (Osugwe ddima 7)


OMUTAJHIHE TIMOTIYU WODHELA WATHUWATHUWELA ATHU AMODHA

8. Mwahaya bwaddi Pawulo adhe amusakulege Timotiyu wihina anvelele mulenddoni mwaaye? (Filipensi 2:19-22)

8 Pawulo owahowela addibila ooliba murima wihina ahogolowele olaleya dhilabo aharahariwiye. Vobajhavene oliye omusakula ddibila dhaala ithaniwa Silas, amulabela Yehova muwari mwa yaka dhowinjhivadhene. (Dho. 15:22, 40) Voharela murumiwi Pawulo omwithana Timotiyu wihina aahare mulenddoni yanniwana. Mwahaya bwaddi Pawulo adhe amusakulege Timotiyu? Mwaha Timotiyu ahikanna ekalelo yapama. (Dho. 16:1, 2) Ohiya eyo,Timotiyu oowathuwathuwela athu amodha ni murima waye waatene. — Mmwileri Filipensi 2:19-22.

9. Dhithu baani Timotiyu eriliyena enoniha wihina oliye owathuwathuwela addibila?

9 Obajha mudhidhi Timotiyu ambeliye weedda ni murumiwi Pawulo, oliye owooniha wihina owathuwathuwela athu amodhaya ohiya withuwathuwela yeeka. Teto murumiwi Pawulo ahikanna ebaribari wihina Timotiyu eere wasamalela anamalaleya axa oheBreya. (Dho. 17:13, 14) Woona wihina Silas ahihala elabo yo eBreya, Timotiyu ahihudhera dhithu dhowinjhiva ni yotajhiha yaye. Bumwahaya vasogolova, murumiwi Pawulo omuruma Timotiyu wihina adhowe oTesalonika wi aalibihe addibila a luwani yeele. Mbwenye viyajela, Timotiyu aadhowile yeeka. (1 Tes. 3:2, nota.) Muwari mwa yaka 15, Timotiyu ohudhera wadhivela vanlubale addibila. Mwaha wa yeyo, malabo mamodha oliye “owunla ni ale yunla.” (Rom. 12:15; 2 Tim. 1:4) Peeno azombwe enande aavi omutajhiha Timotiyu?

10. Ddibila Woo Jae ahudhere aavi wathuwathuwela athu amodha?

10 Ddibila dhaala anithaniwa Woo Jae, uhudhera wathuwathuwela athu amodha. Agaali muzombwe yomurusa othapanya ni addibila owunnuwelavo, oliye oothapanya ni addibila ammulogoni, mbwenye kaajha mudhidhi wowinjhiva athapanyaga naliwa. Vano namaholela mulogo dhaala omuloba ddibila Woo Jae wi oliye podi wambela othapanya naaddibila wodhela wawaddela dhithu dhinamuthukulela wadhivela. Eyo yere omukavihera oliye wambele othapanya naaliwa. Teto namaholela mulogo ole omwaddelave wihina oliye ohowela wubuwela muselu waddahinye murima addibila afuniye wathapanyana. Ddibila Woo Jae oparihedha mabasa dholaga ndhe, teto peeno oliye namaholela mulogo. Oliye onowoga eegi: “Peeno ginohagalala vanlubale mwaha ginowanda othapanya ni athu enna yaka dhohiyana-iyana. Teto sapama wanona addibila ni dhithu dhinathuwathuwiha, mwaha nathoma wi naakavihere, nnowerana eyo nuuhagalala mwaha nihinona dhithu enahoweliwa.”

11. Azombwe munoonihe aavi wi munowapwatha addibila ni munowathuwathuwela? (Osugwe fotu.)

11 Nyu azombwe podi woniha wi munowapwatha addibila ni munowathuwathuwela. Bumwahaya wakala omutugumanoni othapanyege ni addibila aatene enna yaka dhohiyana-iyana, wakohege makalelo eli egumi yewa ni wapwasedhege wavuruwana. Vano wanona makalelo eliwa enere okala yokweya wakavihera. Motajhiha, we podi wonelamo wi mmulogoni ehikalamo anamatelana owunnuwelavo, enahowela nikavihero wihina yande omulabihedha aplikativo JW Library®. Obe we podi wonelamo wi aliwa enomuhowela muthu di muthu wihina ekumege vamodha mmabasani oolaleya. Ononamo aavi, wakavihera addibila enafwanyiwa makathamiho ninga yaala? Teto wathoma okala obajha wakavihera addibila, onere okala yotajhiha yapama mmulogoni.

Ddibila ali muzombwe agaali ni ddibila dhaala owunnuwelavo mmabasani oolaleya. Ddibila athapanyaga ni mwana muralaya, wula ddibila ali muzombwe agahiddele telefoni onihaga vidiyu.

Azombwe podi okavihera mulogo mwamakalelo ohiyana-iyana (Osugwe ddima 11)


DHOLAGA DHA MURUMIWI PAWULO PODI WUKAVIHERA

12. Ddiniyani azombwe enahoweliwa werana wihina ehudhere ni dholaga murumiwi Pawulo anvahiliye Timotiyu?

12 Ndala ninga baabi oodhivela ananvaha dholaga mwanaye, murumiwi Pawulo ahinvaha dholaga Timotiyu, dhamukavihera okanna egumi yohagalasa ni werana ele anandiye mmabasani a Yehova. (1 Tim. 1:18; 2 Tim. 4:5) Akala oli muzombwe dholaga dha murumiwi Pawulo podi wukavihera. Nimakalelo baani? We podi werana eyo wodhela wawileri makarta mamenli murumiwi Pawulo amulebenliye Timotiyu. Vano mudhidhi wawilerigi wubuwelege ninga makarta ayo yulebenle we. Nuwindo osayela oparihedha mabasa mwigumini mwawo dholaga onafuniwe ofwanya. Kasugwa dhithu dhinukavihere.

13. Nnande aavi okanna efunelo yothoma okala ororomeleya wa Yehova?

13 ‘Wixagihe wodhela okanna yoluba yofuna omwebedha Mulugu.’ (1 Tim. 4:7b) Ofuna omwebedha Mulugu enatapulela ddi? Ofuna omwebedha Mulugu yothoma yokala oororomeleya wa Yehova ni efunelo yowerana ele enamuhagalasa. Kaavo abaliwe ni ekalelo ela. Bumwahaya nnohowela wilibihedha wihina nikanne ekalelo ela. Mbwenye nnande aavi okanna ekalelo ela? Ni egerego madhu owi ‘wixagihe’ malabo owinjhiva yamwagana namathamaga ixagiha wihina akale owiwegeredhene wafiya mudhidhi woothamaga. Teto akala namathamagaya oofuna oganyari, oliye ohowela wisumulula ni werana dhithu dhapama. Ni makalelo mamodhave peeno, nnohowela osumululiwa ni werana dhithu dhapama wihina nlibihe wandana ninnihuna ni Yehova.

14. Namwilerigi Bibiliya efunelo yehu ekalege eevi? Owogemo.

14 Kuddiwale wi sathima omwileri Bibiliya malabo amatene, teto kudduwale wi ethu enuthukulela omwileri Bibiliya sowihina olibihe wandana onniwena ni Yehova. Motajhiha, wilerigi yopadduwa ya Yesu athapanyaga ni muzombwe ole ooreela, ethu baani onahudheriwe wodhela Yehova? (Mar. 10:17-22) Muzombwe ole oorumedha wi Yesu di Mesiya, mbwenye kanna nroromelo nowinjhiva wihina akale namahara a Yesu. Naarive dhigaali ndo, Yesu “omoniha odhivela” ni owoga ni muzombwe ole mwamakalelo apama. Podi wera Yesu afuna amukavihera muzombwe ole werana yothoma yapama. Ohiya eyo, Yesu ahimooniha odhivela Yehova anniyena ni muzombwe ole. (Juwa. 14:9) Wapenddaga yopadduwa ela wiwubuwelege ni wikohe: “Ddiniyani ginahowelimi werana wihina gidhowegeve gilibihaga wandana ginnimina ni Yehova ni gawenjhedhedhe mabasa ginaaparelimi athu amodha?”

15. Mwahaya bwaddi addibila eli azombwe enohowela okala yotajhiha yapama? Owogemo. (1 Timotiyu 4:12, 13)

15 ‘Okale yotajhiha wa ale enna nroromelo’ (Mmwileri 1 Timotiyu 4:12, 13.) Ebaribari wi murumiwi Pawulo ahimukongomedha Timotiyu okanna dhikalelo dhohiyana-iyana ninga omwileri Bibiliya ni ohudhiha. Teto ahimukongomedha okanna dhikalelo dhimodha ninga odhivela, nroromelo ni okala oweela. Mwahaya bwaddi murumiwi Pawulo adhe amukongomedhege Timotiyu okanna dhikalelo ndha? Mwaha okanna dhikalelo dhapama ethu enathabwa woneya opitha dhowoga dhehu. Motajhiha, kubuwela ogavahiwe mutholo wowerana mwaha onawoga wodhela oviheyana mabasa oolaleya, enere okala yokweya owoga mwahaya mwamakalelo owoneleyamo, akala we onowaviheyana mabasa oolaleya. Teto addibilaya enere okanna efunelo yoparihedha mabasa dhithu onawogiwe, akala aliwa enowuwona waaparaga mabasa oolaleya nuuviheya. — 1 Tim. 3:13.

16. a) Dhithu baani tanu dhinamukavihere ddibila ali muzombwe okala yotajhiha yapama? b) Addibila eli azombwe enande aavi okala yotajhiha yapama wodhela makalelo ewa ‘owoga?’

16 Va yolebela ya 1 Timotiyu 4:12, murumiwi Pawulo ohuwoga dhithu tanu dhinamukavihere ddibila ali muzombwe okala yotajhiha yapama. Ononamo aavi ompandda porogarama awo wihina ohudhere kadda ekalelo asorihile murumiwi Pawulo? Motajhiha, akala we onofuna owomihedha makalelo awo ‘owoga,’ wubuwela makalelo owalibiha athu amodha ni dhithu onawogiwe. Akala nivanove okala ni makolo awo, ononamo aavi watamalela mwaha wa dhithu dhaatedhene enuwereliwa? Obe mutugumano wamala, ononamo aavi omutamalela ddibila awonge mwahaya omwaddelaga ethu awogiliye ethanbwe wulibiha? Obe ononamo aavi ovaha yowakula yawo mmutugumanoni ni madhu awo? Wilibihedhaga wi okale yotajhiha yapama wodhela dhithu onawogiwe, aatene enere woona wihina nna wunnuwelavo epaddi yomuzimuni. — 1 Tim. 4:15.

17. Ddiniyani enaamukavihere ddibila ali muzombwe wakwanihedha dholuba dhaye dhomuzimuni? (2 Timotiyu 2:22)

17 ‘Orabele munigwa dha ezombwe, mbwenye odidele weedda nuwogowa.’ (Mmwileri 2 Timotiyu 2:22.) Murumiwi Pawulo ahimukongomedha Timotiyu wihina athawe munigwa dhaamuthukulele ohanda wakwanihedha dholuba dhaye dhomuzimuni, obe ononga wandana anniyena ni Yehova. Podi wera ehikalawo ethu-sithu ehili yabure, mbwenye enathabwa wujhela mudhidhi wafuniwe olabihedha weragana dhithu dhomuzimuni. Motajhiha, kubuwela mudhidhi onajhiwe ogaali mwinternetini, waredhaga obe ojogarigi jogu dha mutelefonini. Ononamo aavi ogawamo mudhidhi oyo wihina werena dhithu dhimodha dhinamuhagalasa Yehova ni wakavihera addibila. We podi werana eyo wodhela okavihera owomihedha Nyumba Dhomwene ni olaleya olabihedhaga karinyu. Wakavihera mabasa ninga yaala, enere wukavihera okanna akwawo axa enuukavihere wakwanihedha dholuba dhawo dhomuzimuni.

WAKAVIHERE AMODHA NI OKANNE EGUMI YOHAGALASA

18. Mwahaya bwaddi nigawoga wihina Marku ni Timotiyu yahikanna egumi yohagalasa?

18 Marku ni Timotiyu yaherana dhithu dhowinjhiva wihina yakavihere addibila. Bumwahaya aliwa yahikanna egumi yohagalasa ni yahihudhera dhithu dhowinjhiva. (Dho. 20:35) Marku aheedda olenddo mburo dhohiyana-iyana nihefunelo yowakavihera addibila. Oliye ohuleba yopadduwa yohagalasa wodhela egumi ni mabasa a Yesu. Teto Timotiyu ahimukavihera murumiwi Pawulo wiita mulogo dhixa ni walibiha addibila. Mohanganyedha, Yehova owoona dhithu Marku ni Timotiyu yeriliwana wihina emulabele, teto eyo yahimuhagalasa vanlubale Yehova.

19. Mwahaya bwaddi azombwe egahowela oparihedha mabasa dholaga murumiwi Pawulo avahiliye Timotiyu, ki enawakele mareeliho baani?

19 Nnowanda wonelamo pamadhene odhivela murumiwi Pawulo anniyena ni Timotiyu mwaha wa makarta aamulebeliye. Makarta ala Yehova anvetheliye murumiwi Pawulo waleba, enowoniha odhivela winlubale Yehova anniyena ni nyu azombwe oofuneya. Teto Yehova afuna wi nyu mukanne egumi yohagalasa. Bumwahaya wilibihedhe ohara dholaga murumiwi Pawulo ahiliye ni mudidele wakavihera athu amodha. Mwerana eyo, nyu munere okanna egumi yohagalasa ovanene ni ‘munere opareela nikopolo egumi yeebaribari’ nnajhehedhihu osogolo. — 1 Tim. 6:18, 19.

YOWAKULA YAWO SIIVI

  • Ohudhere ddi ni yopadduwa ya Marku?

  • Onande aavi omutajhiha Timotiyu ni woniha wi onowathuwathuwela athu amodha?

  • Dholaga baani dha murumiwi Pawulo dhinaakavihere azombwe wunnuwelavo epaddi yomuzimuni?

JHIBO 80 Mmulawihe Yehova wi moone opama waye

a Murumiwi Peduru aali muthu adhiveliwa onona dhithu dhowinjhiva. Bumwahaya oliye ahanda omwaddela Marku dhithu dhatedhene dhampadduwele Yesu ni dhithu eriliyena egumaye yaatene mwamakalelo owoneleyamo. Podi wera yaali yeyo yamuthukulele Peduru oleba makalelo Yesu akaliye ni eriyena dhithudha. — Mar. 3:5; 7:34; 8:12.

b OTAPULELIWA WA FOTU: Marku amukaviheraga Pawulo vamodha ni Bernabe mulenddoni mwewa mwemisiyonariyu. Timotiyu agaali ohagalalene mwaha waredhela mulogo wihina aalibihe addibila.

    Malivuru Emanyawa (2013-2025)
    Okume
    Volowa
    • Emanyawa
    • winviyari
    • Munafuninyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malamulo enarumedha
    • Política de Privacidade
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Volowa
    winviyari