D sẽn tõe n maan to-to n tõog tʋls-wẽnse

1. Bõe la ninsaalbã sẽn pa zems zãngã mi n tarẽ?

YÃMB zoe n tʋll n maana bũmb sẽn pa noom a Zeova bɩ? Sã n yaa woto bɩ y ra koms raood ye. Biiblã yeelame: “Makr baa a yembr nan pa paam yãmba, tɩ pa makr sẽn paamd ninsaalbã ye.” (1 Kor. 10:13) Woto rat n yeelame tɩ sẽn wa n yaa tʋls-wẽng ning fãa la y tara, neb a taab me n tar tʋls-wẽn-kãnga. Y pa y yembr ye. La ne a Zeova sõngre, y tõe n tõoga tʋls-wẽngã.

2. Tʋls-wẽn-bʋs la kiris-neb kẽer la Biibl karen-biis sãnda tara? (Ges-y fot-rãmbã me.)

² Biiblã yeelame me yaa: “Ned kam fãa paamda makr a mengã ratem sẽn tusd-a la a belgd-a wã yĩnga.” (Zak 1:14) Woto rat n yeelame tɩ bũmb ning sẽn wat ne tʋls-wẽns nina nengẽ wã tõe n yɩɩ toor ne a to. Wala makre, kiris-neb kẽer yam mi n bee yoobo. Saam-biig ning nengẽ, a yam mi n kẽe paga, tɩ saam-biig a to yaa rap la a rata. Yaa woto me ne saam-bi-pogs sãnda. Neb nins sẽn da get yoob yɛl n wa basã yam tõe n le wa bee rẽ yɛsa. Yaa woto me ne neb wʋsg sẽn da yũud dorg wall rãam tɩ loogdẽ n wa basã. Woto yaa tʋls-wẽns a wãn kiris-neb kẽer la Biibl karen-biis sãnda sẽn tare. D fãa mi n tagsda wa tẽn-tʋmd a Polle. A yeelame: “Mam sã n wa rat n maan sẽn yaa sõma, sẽn yaa wẽng bee ne maam.”—Rom. 7:21.

3. Ned sã n tar tʋls-wẽng sẽn lebgd n wat wakat fãa, wãn to la tõe n nams-a?

³ Y sã n tar tʋls-wẽng sẽn lebgd n wat wakat fãa, y tõe n wa getame tɩ y pa na n tol n tõog y tʋls-wẽngã ye. Y leb n tõe n wa tagsdame tɩ y yellã pa tar tɩɩm, la t’a Zeova pa na n sak tɩ y vɩɩmd wakat sẽn kõn sa, y sẽn tar tʋls-wẽngã yĩngã. La y tõe n basa y yam tɩ tags-kãensã baa a ye pa sɩd ye. Sẽn na yɩl n bãng bũmb ning sẽn kɩt tɩ d yet woto wã, d na n baoo sogsg a yiib leoore. Pipi, ãnda n dat tɩ y tags tɩ y pa na n tõog y tʋls-wẽnsã, la tɩ y yellã pa tar tɩɩm? Yiibu, bõe la y tõe n maan n tõog y tʋls-wẽnsã?

TAGS-BƲS BUUD LA “WẼNG SOABÔ RAT TƖ D TALLE?

4. a) Bõe yĩng t’a Sʋɩtãan dat tɩ d tẽ tɩ d pa tõe d tʋls-wẽnsã? b) Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel tɩ d tõe n tõoga d tʋls-wẽnsã?

⁴ A Sʋɩtãan datame tɩ d tags tɩ d pa tõe n tõog d tʋls-wẽnsã ye. A Zeezi sẽn wa n na n zãms a karen-biisã pʋʋsgã, a wilga vẽeneg t’a Sʋɩtãan na n maka tõndo, n yeele: “Ra bas-y tõnd tɩ d maan yel-wẽnd makr sasa ye. Fãag-y tõnd wẽng soabã nugẽ.” (Mat. 6:13) A Sʋɩtãan yeelame tɩ ninsaal sã n wa be makr taoore, a pa na n sak a Zeova ye. (Zoob 2:4, 5) Bõe n kɩt t’a Sʋɩtãan tagsd woto? A Sʋɩtãan n yɩ pipi n tall tʋls-wẽnse, n yãk yam n kɩɩs a Zeova. Yaa vẽeneg t’a tagsdame tɩ tõnd me yaa wa yẽ, la tɩ makr taoore d na n yɩɩ tao-tao n bas a Zeova. A Sʋɩtãan tagsame meng t’a tõe n maka Wẽnnaam Biigã sẽn zems zãngã t’a maan sẽn yaa wẽnga. (Mat. 4:8, 9) La yaa sɩd tɩ d pa tõe n tõog d tʋls-wẽnsã bɩ? Ayo! D kɩsa sɩd ne bũmb ning tẽn-tʋmd a Poll sẽn yeelã. A yeelame: “Bũmb fãa pʋgẽ, mam tara pãnga, sẽn kõt-a maam pãngã maasem yĩnga.”—Fili. 4:13.

5. Bõe n kɩt tɩ d miẽ t’a Zeova kɩsa sɩd tɩ d tõe n tõoga d tʋls-wẽnsã?

⁵ La a Zeova yaa toor fasɩ ne a Sʋɩtãana. A kɩsa sɩd tɩ tõnd tõe n tõoga d tʋls-wẽnsã. Bõe n kɩt tɩ d mi rẽ? Bala a Zeova pĩnd n togsame tɩ neb kʋʋng sẽn maand sɩd ne-a n na n põs to-kãsengã sasa. Tags-y n ges-y rẽ sẽn dat n yɛɛlgã. A Zeova sẽn yaa soab ning sẽn pa tõe n yag ziri wã yeelame tɩ neb sõor sẽn yaa wʋsg n na n kẽ dũni-paalgã pʋgẽ ne kasaab-peelse, tɩ wilgdẽ tɩ b yaa yɩlem a Zeova nifẽ. (Vẽn. 7:9, 13, 14) Pa na n yɩ neb a wãn bal ye. Vẽenega, a Zeova pa tagsd tɩ d pa tõe n tõog d tʋls-wẽnsã ye.

6-7. Bõe yĩng t’a Sʋɩtãan dat tɩ d tẽ tɩ d yellã pa tar tɩɩm?

⁶ La a Sʋɩtãan pa rat tɩ d tẽ tɩ d pa tõe n tõog d tʋls-wẽnsã bal ye. A ratame me tɩ d tẽ tɩ d yellã pa tar tɩɩm, la tɩ d sẽn tar tʋls-wẽnsã yĩnga, a Zeova pa na n sak tɩ d vɩɩmd wakat sẽn kõn sa ye. Bõe yĩng t’a Sʋɩtãan dat tɩ d tags woto? Bala yaa yẽ yellã n pa tar tɩɩm. A Zeova zoe n wilgame t’a pa segd ne vɩɩm sẽn ka sɛtã ye. (Sɩng. 3:15; Vẽn. 20:10) Yaa vẽeneg t’a Sʋɩtãan maanda sũ-kiir wʋsg ne tõndo, d sẽn saagd n na n wa vɩɩmd wakat sẽn kõn sa wã yĩnga. Rẽ n so t’a maand a sẽn tõe fãa sẽn na yɩl tɩ d tẽ tɩ d yaa wa yẽnda, n pa tar saagr ye. La tõnd yellã tara tɩɩm. Sɩd me, Biiblã wilgame t’a Zeova sẽn datã pa sɩbg tõnd ye. Yaa sõng tõnd tɩ d wa paam vɩɩm sẽn ka sɛtã. A “pa rat tɩ ned baa a ye sãam ye. A ratame tɩ nebã fãa tek yam n kos sugri.”—2 Pɩy. 3:9.

⁷ Sɩd-sɩda, d sã n tagsdẽ tɩ d pa tõe n tõog d tʋls-wẽnsã wall tɩ d yellã pa tar tɩɩm, d tagsa wã zemsa ne a Sʋɩtãan raabã. D sã n mi rẽ vẽenega, tõe n sõng-d lame tɩ d maan d sẽn tõe fãa n kɩɩs-a.—1 Pɩy. 5:8, 9.

TAGS-BƲS BUUD LA D TÕE N TALLE, D SẼN PA ZEMS ZÃNGÃ YĨNGA?

8. Yel-wẽnd yaa bõe? (Yɩɩn-sõamyã 51:5) (Ges-y “Gomdã võorã” me.)

⁸ A Sʋɩtãan sẽn yãk a toogo, bũmb a to me n tõe n wa kɩt tɩ d tagsdẽ tɩ d pa na n tõog d tʋls-wẽnsã, la tɩ d yellã pa tar tɩɩm ye. Bõn-kãng yaa bõe? Yaa yel-wẽndã d sẽn dogd ne, d sẽn yaa a Ãdem la a Awa yagensã yĩngã.a—Zoob 14:4; karm-y Yɩɩn-sõamyã 51:5.

9-10. a) A Ãdem ne a Awa sẽn maan yel-wẽndã poore b tagsg ra yaa wãna? (Ges-y fotã me.) b) Tags-bʋs buud la d tõe n talle, d sẽn pa zems zãngã yĩnga?

⁹ D ges bũmb ning sẽn maan a Ãdem ne a Awa beegrã poorã. B sẽn kɩɩs a Zeova wã poore b zoeeme n solge, la b mak n na n lud b yãndã. Étude perspicace des Écritures sebrã goma b sẽn maan bũmb ningã yell n yeel yaa: “Yel-wẽndã kɩtame tɩ b ra ningd b mens taale, la b maand yɩɩre. B yamã ra pa gãe bãane, tɩ yãnd tar-b me.” Ra yaa wa b sẽn pag a Ãdem ne a Awa roog sẽn tar ro-pʋs a naas bal pʋgẽ. B ra tõe n gilgda ro-pʋsẽ wã, la b ra pa tõe n yi roogã pʋgẽ ye. B ra pa tõe n paam b meng ne yel-wẽndã ye.

¹⁰ La tõnd yɛlã yaa toor ne a Ãdem la a Awa. Bala a Zeezi sẽn ki tɩ yɩ maoongã yaa tõnd yĩnga, pa bãmb yĩng ye. Maoon-kãng maasem yĩnga tõnd tõe n paama d yel-wẽnã sugri, n lebg a Zeova zo-rãmba. (1 Kor. 6:11) Baa ne rẽ, d rogda ne yel-wẽndã n yaa neb sẽn pa zems zãnga. Rẽ n so tɩ tõnd me mi n ningd d meng taale, la d maand yɩɩre. D yam mi n pa gãe bãane, tɩ yãnd me tar-do. Sɩd me, Biiblã yeelame tɩ yel-wẽndã namsda ãdem-biisã wakat fãa. Yaa woto, “baa b sẽn pa maan a Ãdem yel-wẽndã buudã.” (Rom. 5:14) Yaa sɩd tɩ rẽ komsda raoodo, la d pa segd n tẽ tɩ d pa tõe n paam d mens ne yel-wẽndã, la tɩ d yellã pa tar tɩɩm ye. D tõe n basa tags-kɛg a woto buudu. Wãn to?

11. D sã n wa tagsdẽ tɩ d pa tõe n tõog d tʋls-wẽnsã bõe la d segd n maane, la bõe yĩnga? (Rom dãmbã 6:12)

¹¹ D sẽn yaa neb sẽn pa zems zãngã yĩnga, d mi n tagsdame tɩ d pa na n tõog d tʋls-wẽnsã, tɩ yaa wa d sũurã n “gomd” ne-d n yet woto. La d pa segd n kelg-a ye. Bõe yĩnga? Biiblã yeta tõnd tɩ pa tɩlɛ tɩ d bas yel-wẽndã t’a ket n “dɩt naam wa rĩm” tõnd zut ye. (Karm-y Rom dãmb 6:12.) Rẽ rat n yeelame tɩ d tõe n yãka yam n da sak d tʋls-wẽnsã ye. (Gal. 5:16) A Zeova kɩsa sɩd tɩ d tõe n kell n sak-a-la baa makr taoore. Sã n pa rẽ, a ra pa na n yeel tõnd tɩ d maan woto ye. (Tõo. 30:11-14; Rom. 6:6; 1 Tes. 4:3) Vẽenega, d tõe n tõoga d tʋls-wẽnsã.

12. D sã n wa tagsdẽ tɩ d yellã pa tar tɩɩm bõe la d segd n maane, la bõe yĩnga?

¹² D sẽn yaa neb sẽn pa zems zãngã yĩnga, d tõe n wa tagsdame me tɩ d yellã pa tar tɩɩm, tɩ yaa wa a Zeova na n sɩbga tõnd d sẽn tar tʋls-wẽnsã yĩng bala. Sã n wa yaa woto d segd n tẽegame tɩ yaa d sũurã n “gomde,” n da kelg-a ye. Bõe yĩnga? Biiblã wilgame t’a Zeova miime tɩ tõnd yaa neb sẽn pa zems zãnga. (Yɩɩn. 103:13, 14) A “mii bũmb fãa” tõnd zugu. Wala makre, a mii d sẽn dog ne yel-wẽndã sẽn kɩt tɩ d tar tʋls-wẽns ninsã. (1 Zã 3:19, 20) D sã n ket n modgd sẽn na yɩl n da sak d tʋls-wẽnsã n maan wẽng fãa, a Zeova me na n ket n getame tɩ d yaa yɩlemde. Bõe n kɩt tɩ d tõe n kɩs sɩd ne rẽ?

13-14. D sã n tar tʋls-wẽnse, rat n yeelame tɩ d pa tõe n ta a Zeova yam bɩ? Wilg-y y leoorã võore.

¹³ Biiblã wilgame tɩ tall tʋls-wẽng yaa toor fasɩ ne maan bũmb sẽn yaa wẽnga. Pa wakat fãa la d tõe n da tall tʋls-wẽng ye. La d tõe n modgame n da sak tʋls-wẽngã ye. Wala makre, Korẽnt kiris-neb kẽer da yaa rap sẽn gãe rapa, wall pagb sẽn gãe pagba. A Poll yeelame: “Yãmb neb kẽer . . . da yaa woto.” Woto rat n yeelame tɩ b pa tol n le tall tʋls-wẽn-kãens bɩ? D tõe n yeelame tɩ ayo. Bala tʋls-wẽns a woto basg yaa toogo. La b sẽn da tõogd b mens n pa sakd b tʋls-wẽnsã kɩtame tɩ b ra tat a Zeova yam. A ra get-b-la wa neb b sẽn ‘pek tɩ b lebg yɩlma.’ (1 Kor. 6:9-11) Tõe n yɩɩ woto ne yãmb me.

¹⁴ Sẽn wa n yaa tʋls-wẽng ning fãa la y tara, y tõe n tõog-a lame. Baa y sã n pa tõog t’a sa zãnga y tõe n yõka y menga, n da ‘tũud y yĩngã raab la y tagsa wã’ ye. (Efɛɛ. 2:3) Woto wã, bõe la y tõe n maan tɩ sõng-y tɩ y tõog y tʋls-wẽnsã?

Y SẼN TÕE N MAAN N TÕOG Y TƲLS-WẼNSÃ

15. D sã n dat n tõog d tʋls-wẽnsã, bõe yĩng tɩ d pa segd n belg d menga?

¹⁵ Sẽn na yɩl n tõog y tʋls-wẽnsã, y segd n sak n deegame tɩ y tara pãn-komsem. Gũus-y n da wa belgd-y y meng ne “tagsa sẽn pa sɩd” ye. (Zak 1:22) Wala makre, ned sẽn yũud rãam wʋsg tõe n belgda a meng n yetẽ t’a sẽn maandã pa wẽnga, bala neb a taab n yũud n yɩɩd yẽ. Ned sẽn get yoob yɛl me tõe n mak n ninga neb a taab taale, n yetẽ yaa: ‘Mam pagã sã n da wilgdẽ t’a nong-m lame n yɩɩd woto, m yamã ra pa na n be yoobã yɛl gesg ye.’ Y sã n tar tagsa a woto buudu, na n yɩɩ nana tɩ y lʋɩ makr pʋgẽ. Woto wã, bɩ y ra bao padems n maan sẽn yaa wẽng ye. Tẽeg-y tɩ yãmb sẽn maand bũmb ninsã taal bee yãmb zugu.—Gal. 6:7.

16. Bõe la y tõe n maan tɩ sõng-y tɩ y maneg n yãk yam n dat n maan sẽn yaa tɩrga?

¹⁶ Y sẽn segd n sak n deeg tɩ y tara tʋls-wẽnsã sẽn yãk a toogo, y segd n maneg n yãka yam n pa na n sak y tʋls-wẽnsã ye. (1 Kor. 9:26, 27; 1 Tes. 4:4; 1 Pɩy. 1:15, 16) Gũus-y n ges-y bũmb ning sẽn wae n kɩtdẽ tɩ tʋls-wẽns wat y yamẽ wã, la sẽn yaa wakat ninga. Tõe tɩ yaa makrã menga, wall sẽn yaa wakat ning la y paamd makr nana-nana wã. Wala makre, yaa nana tɩ tʋls-wẽns wa y yamẽ y sẽn wat n ya, pa rẽ bɩ zĩigã sẽn wat n zʋʋg bɩ? Reng-y n segl-y y meng makrã yĩnga, la y yãk y sẽn na n maan to-to a sã n wa wa. Yaa y sã n maan dẽ nand tɩ makrã wa la na n sõng-y n yɩɩda.—Yel. 22:3.

17. Yam-bʋg la d tõe n dɩk a Zozɛf kibarã pʋgẽ? (Sɩngre 39:7-9) (Ges-y fot-rãmbã me.)

¹⁷ Tẽeg-y-yã a Zozɛf manesem sẽn yɩ to-to, a Potifaar pagã sẽn wa n dat t’a gãand-a wã. A zãgsa zĩig pʋgẽ. (Karm-y Sɩngr 39:7-9.) Rẽ wilgda tõnd bõe? A Zozɛf ra mii vẽeneg tɩ kẽ ne ned a to pag yaa wẽng nand meng t’a Potifaar pagã sɩng a roobo. Woto me, y tõe n yãka yam n na n maan sẽn yaa tɩrga, nand meng tɩ makr wa. Woto yɩta nana tɩ y tõog n maan sẽn yaa tɩrga, bala rẽ tɩ y zoe n yãka y sẽn na n maanega.

‘FEESD-Y Y MENGA’

18. Bõe la y tõe n maan n tõog y tʋls-wẽnsã? (2 Korẽnt rãmbã 13:5)

¹⁸ Sẽn na yɩl n tõog y tʋls-wẽnsã, y segdame me n ‘feesd y meng n getẽ.’ Woto rat n yeelame tɩ y makd y meng wakat fãa sẽn na yɩl n bãng y yɛlã sẽn yaa to-to. (Karm-y 2 Korẽnt rãmb 13:5.) Wakat-wakat bɩ y mi n fees y tagsa wã la y tʋʋm-tʋmdɩ wã, tɩ bũmb sã n dat remsg bɩ y remse. Wala makre, baa y sã n tõog n kell n sak a Zeova makr taoore y tõe n soka y meng yaa: ‘Kaoosame tɩ m yaool n wa tõog n zãgs bɩ?’ Baa y sã n mik tɩ kaoosame bɩ y ra ning y meng taal wʋsg ye. La tags-y n ges-y y sẽn na n maan to-to tɩ makr sã n wa nindaar bɩ y ra bas tɩ kaoos ye. Sok-y y meng yaa: ‘M tõe n modgd n toeemda tagsg tao-tao m sã n wa tar tags-wẽns bɩ? Bũmb nins m sẽn maand n kokd pemsmã kɩtdame tɩ maneg n yaa toog tɩ m sak a Zeova makr taoor bɩ? M sã n yã bũmb sẽn nekd pag ne rao lageng tʋlsem, m yɩta tao-tao n wẽnemd m nengã bɩ? Mam mii bũmb ning sẽn kɩt t’a Zeova noyã yaa d neer yĩng wakat fãa, baa sẽn mi n yaa tɩlɛ tɩ m wõr m meng n yaool n tõog n tũ wã bɩ?’—Yɩɩn. 101:3.

19. D sã n yãkd yam sẽn pa sõma bũmb kẽer sẽn wõnd pa tar yõod wʋsg wɛɛngẽ, bõe yĩng tɩ tõe n yɩ toog tɩ d tõog d tʋls-wẽnsã?

¹⁹ Y sã n wa feesd y menga, y segd n gũusame me n da wa bao padems ye. Biiblã yeelame: “Sũur yaa zãmb soab n yɩɩd bũmb fãa. A yaa wẽng wʋsgo.” (Zer. 17:9) A Zeezi yeelame tɩ “tags-wẽns” yita sũur pʋgẽ. (Mat. 15:19) Wala makre, ned sẽn bas yoob yɛl gesg tõe n wa tagsdame tɩ fot-rãmb sẽn nekd pag ne rao lageng tʋlsem gesg pa maneg n yaa wẽng wʋsgo, bala pa wilgd neb sẽn yaa b zaal ye. Pa rẽ bɩ a tagsdẽ yaa: ‘Tags tʋʋm-dẽgd yell pa maneg n yaa wẽnga, sã n mik tɩ m pa tʋmd tʋʋm-kãens ye.’ Sɩd-sɩda, ned a woto sũurã sẽn yaa zãmb soabã kɩtame t’a ‘magd a sẽn na n maan to-to n pids yĩngã tʋls-wẽnsã.’ (Rom. 13:14) Bõe n tõe n sõng-y tɩ y ra wa maan woto? Gũus-y n da wa yãk-y yam sẽn pa sõma baa bũmb nins y sẽn get tɩ pa tar yõod wʋsgã wɛɛngẽ ye. Bala rẽ tõe n wa kɩtame tɩ y sak n yãk yam sẽn pa sõma bõn-kãsems wɛɛngẽ, wala makre n sak n maan bũmb sẽn pa zemse.b Sẽn paase, zãag-y y meng ne “tags-wẽns” buud fãa sẽn tõe n wa kɩt tɩ y padem n maan bũmb sẽn yaa wẽnga.

20. Bõe la d saagd n na n wa paam beoog-daare, la sõng-bʋg la d tar rũndã-rũndã menga?

²⁰ Sõs-kãngã pʋgẽ, d yãame tɩ ne a Zeova sõngre, d tõe n tõoga d tʋls-wẽnsã. Sẽn paase, a Zeova nimbãan-zoeerã yĩnga, a paka sor tɩ d tõe n wa paam n vɩɩmd wakat sẽn kõn sa dũni-paalgã pʋgẽ. D sũur na n yɩɩ noog wʋsgo, d sã n wa paam n tũud a Zeova n pa le tar tʋls-wẽng baa a yembr ye! La nand tɩ wakat kãng ta, d tõe n kɩsa sɩd tɩ d tõe n tõoga d tʋls-wẽnsã, la tɩ d yellã tara tɩɩm. A Zeova na n ninga d modgrã bark tɩ d tõoge!