‘Bool-y kãsem-dãmbã’

1. Bõe la a Zeova maan n wilg t’a piisã tara yõod wʋsg a nifẽ?

A ZEOVA piisã tara yõod wʋsg a nifẽ. A ra-b-la ne a Zeezi zɩɩmã, n yãk tigingã kãsem-dãmb tɩ b yaa bãgrã yel-gɛtba. (Tʋʋ. 20:28) Wẽnnaam datame tɩ b ges a piisã yell ne bʋgsem. Kãsem-dãmbã tũuda sor ning Kiristã sẽn wilgd-bã n kengd b tẽed-n-taasã raoodo, la b sõngd-b sẽn na yɩl tɩ b kell n maan sɩd ne a Zeova.—Eza. 32:1, 2.

2. Ãnd dãmb yell la a Zeova get n tɩ yɩɩda? (Ezekɩyɛll 34:15, 16)

² A Zeova piisã fãa yell pak-a lame, la yaa sẽn namsd-bã yell la a get n tɩ yɩɩda. A tũnugda ne kãsem-dãmbã n sõngd sẽn tudg-b n maan bũmb tɩ namsd-bã. (Karm-y Ezekɩyɛll 34:15, 16.) La a Zeova ratame tɩ d bao sõngr wakat ning fãa d sẽn dat sõngre. Sã n wa yaa woto, d sẽn pelgd d pʋg n pʋʋsd Wẽnnaam n kot sõngrã sẽn yãk a toogo, d segd n baoo neb nins sẽn be tigingã pʋgẽ n yaa “pe-kɩɩmb la karen-saam-dãmbã” sõngre.—Efɛɛ. 4:11, 12.

3. Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel tɩ sõs-kãngã na n nafa tõnd fãa?

³ Sõs-kãngã pʋgẽ, d na n yãa a Zeova sẽn tũnugd ne kãsem-dãmbã to-to n sõngd neb nins tẽeb sẽn komsã. Ad sogsg a wãn leoor d sẽn na n paame: Yel-bʋs wɛɛngẽ la d segd n kos kãsem-dãmbã sõngre? Bõe yĩng tɩ d segd n bao b sõngre? La wãn to la b sõngd tõndo? Baa d sã n pa tar zu-loees rũndã-rũndã, sogs-kãens leoorã na n sõng-d lame tɩ d sũur maneg n yɩ noog ne a Zeova sẽn kɩt tɩ d tar kãsem-dãmbã, la sõng-d tɩ d bãng d sẽn segd n maan to-to, d sã n wa rat b sõngre.

YEL-BƲS WƐƐNGẼ LA D SEGD N “BOOL TIGINGà KÃSEM-DÃMBÔ?

4. Bõe yĩng tɩ d tõe n yeel tɩ Zak 5:14-16, 19, 20 wã gomda ned sẽn dat sõngr sẽn na yɩl t’a tẽeb le paam pãng yelle? (Ges-y fot-rãmbã me.)

⁴ Karen-biig a Zak wilga a Zeova sẽn tũnugd ne kãsem-dãmbã to-to n sõngd tõndã. A yeelame yaa: “Ned bee yãmb sʋkã n ka laafɩ bɩ? Bɩ a bool tigingã kãsem-dãmbã.” (Karm-y Zak 5:14-16, 19, 20.) D sã n maag d yĩng n gese, d mikdame tɩ yaa ned sẽn dat sõngr sẽn na yɩl t’a tẽebã le paam pãng yell la a Zak gomda. Bõe yĩnga? Pipi, a Zak yeelame tɩ ned ning sẽn ka laafɩ wã segd n boola tigingã kãsem-dãmbã. A pa yeel t’a kẽng logtor nengẽ ye. Sẽn paase, a Zak yeelame tɩ yaa bãadã sã n paam a yel-wẽnã sugr poor bal la a na n paam laafɩ. Bũmb kẽer wɛɛngẽ, bũmb nins ned sẽn segd n maan t’a tẽeb le paam pãngã wõnda bũmb nins bãad sẽn segd n maan n le paam yĩns laafɩ wã. D sã n wa bẽedẽ d kẽngda logtor yiri, n tɩ wilg logtorã bãagã sẽn namsd tõnd to-to wã, la d tũ a sẽn na n yeel-d bũmb ningã. Woto me, d sã n wa getẽ tɩ d tẽebã pãng boogame d segd n sõsa ne kãsem-soaba, n wilg-a d yɛlã sẽn yaa to-to wã, la d tũ sagls nins a sẽn na n tik Biiblã zug n kõ-dã.

5. Bõe la d tõe n maan n bãng tõnd ne a Zeova zoodã sã n tara pãnga?

⁵ Zak sak a 5 wã pʋgẽ, b sagend-d lame tɩ d sã n wa getẽ tɩ d tẽebã pãng boogdame fãa, bɩ d bao kãsem-dãmbã sõngre. La yɩta sõma tɩ d ra bas tɩ tõnd ne Wẽnnaam zoodã sãam tɩ d yaool n kot-b sõngr ye. Biiblã keooga tõnd tɩ d sã n pa gũusi, d tõe n wa tagsdame tɩ d tata a Zeova yam tɩ yaool n pa woto ye. (Zak 1:22) Sard tigingã neb kẽer da tudgame n tagsdẽ tɩ b tata a Zeova yam, la a Zeezi yeel-b lame tɩ b pa tat a yam ye. (Vẽn. 3:1, 2) Bõe la d tõe n maan n bãng tõnd ne a Zeova zoodã sã n tara pãnga? Bũmb a ye yaa d sẽn na n mak yẽesem ning d sẽn da tar a Zeova tũudmã pʋgẽ pĩndã ne sẽn yaa to-to rũndã-rũndã wã. (Vẽn. 2:4, 5) D tõe n soka d meng yaa: “Mam nong n karemda Biiblã la m bʋgsdẽ wa pĩndã bɩ? Mam segenda tigissã la m kẽnd n pa vaand wa pĩndã bɩ? Mam ket n moonda koɛɛgã ne yẽesem bɩ? Mam ket n modgda sẽn na yɩl tɩ yõ-noogrã la teedã baoob ra pak-m n yɩɩd bɩ?” Baa yaa sok-kãensã a ye leoor n yaa ayo, tõe n dat n wilgame tɩ tõnd ne a Zeova zoodã pãng pa wa tõnd sẽn tagsdã ye. D sã n pa maan bũmbu, yɛlã tõe n wa zẽname. D sã n pa tõe n dems yɛlã d toore, wall sã n zoe n kɩtame tɩ d maan bũmb n kɩɩs Wẽnnaam noyã, d segd n kosa kãsem-dãmbã sõngre.

6. Ned sã n maan yel-wẽn-kãsenga, bõe la a segd n maane?

⁶ La yel-wẽn kẽer yaa wẽns wʋsgo, tɩ ned sã n maan-b n pa tek yam n kos sugr bɩ b na n yiis-a tigingã pʋgẽ. D sã n maan yel-wẽnd a woto buudu, yaa tɩlɛ tɩ d togs kãsem-soaba. (1 Kor. 5:11-13) Ned sẽn maan yel-wẽn-kãseng pa tõe n maneg yẽ ne a Zeova zoodã a toor ye. D sã n maan yel-wẽnd n dat t’a Zeova tik a Zeezi maoongã n kõ-d sugri, d segd n tʋma ‘tʋʋm sẽn wilgd tɩ d teka yam n kos sugri.’ (Tʋʋ. 26:20) Wala makre, d segd n togsa kãsem-dãmbã, sã n mik tɩ yaa yel-wẽn-kãsenga.

7. Ãnd dãmb me n dat kãsem-dãmbã sõngre?

⁷ Kãsem-dãmbã pa sõngd neb nins sẽn maan yel-wẽn-kãsemsã bal ye. B sõngda neb nins tẽeb sẽn komsã me. (Tʋʋ. 20:35) Wala makre, y tõe n wa yɛɛsda y pa na n tõog y tʋls-wẽnsã ye. Tõe n yɩɩ toog wʋsg tɩ y tõog y tʋls-wẽnsã, sã n mik tɩ nand tɩ y lebg kiris-nedã y ra yaa dorgã wall yoobã yɛl gesg yamba, pa rẽ bɩ y ra yaa ned sẽn nong yoobo. Pa tɩlɛ tɩ y mao ne zu-loe-kãens y yembr ye. Y tõe n baoo kãsem-soab y sẽn kɩs sɩd t’a na n maaga a yĩng n kelg-y n sõs ne. A na n wilg-y-la y sẽn tõe n maan to-to n tõog y tʋls-wẽnsã, la a tẽeg-y tɩ y sã n modg n kell n sak a Zeova, a sũur na n yɩɩ noog wʋsg ne-yã. (Koɛ. 4:12) Y sã n komsa raood y sẽn ket n tar tʋls-wẽnsã yĩnga, kãsem-dãmbã na n tẽeg-y lame tɩ tõe tɩ rẽ rat n yeelame tɩ yãmb ne a Zeova zoodã tara yõod wʋsg y nifẽ, la tɩ y pa rat n teeg y meng pãng ye.—1 Kor. 10:12.

8. Yaa d sẽn tudg fãa la d rat kãsem-dãmbã sõngr bɩ? Wilg-y y leoorã võore.

⁸ Pa d sẽn tudg fãa la d rat kãsem-dãmbã sõngr ye. Wala makre, y tõe n togsa gomd n sãam y tẽed-n-taag sũuri, wall yaa yẽ maan bũmb tɩ y sũur yiki. Sã n wa yaa woto, wall tɩ y tɩ yã kãsem-soabã, y tõe n tũu a Zeezi saglgã n tɩ sõs ne y tẽed-n-taagã n kos-a sugr tɩ laafɩ le zĩnd yãmb sʋka. (Mat. 5:23, 24) Y tõe n maana vaees tõnd sɛbã pʋsẽ n bao sõs sẽn gomd sũ-bʋgsem, sũ-mar la yok-m-meng yelle, n bao n bãng y sẽn tõe n maneg n bɩɩs zʋg-sõma-kãens to-to. La y sã n maan woto n ket n dat sõngre, y tõe n baoo kãsem-soab n sõs ne. Mo-yõsr sẽn wa n be a Evodi ne a Sĩntiis sʋk tɩ b pa tõe n welg b toorã, tẽn-tʋmd a Poll kosa saam-biig a ye t’a sõng-ba. Yãmb tigingã kãsem-soab a ye me tõe n sõng-y-la woto.—Fili. 4:2, 3.

BÕE YĨNG TƖ D SEGD N BAO KÃSEM-DÃMBÃ SÕNGRE?

9. Bõe yĩng tɩ d pa segd n bas tɩ yãnd kɩt tɩ d pa bao kãsem-dãmbã sõngre? (Yel-bũnã 28:13)

⁹ D sã n wa maan yel-wẽn-kãsenga, pa rẽ bɩ d sã n wa getẽ tɩ na n yɩɩ toog tɩ d tõog d tʋls-wẽnga, d segd n talla tẽeb la raood n bao sõngre. D pa segd n bas tɩ yãnd kɩt tɩ d pa bao kãsem-dãmbã sõngr ye. Bõe yĩnga? Bala a Zeova yãka kãsem-dãmbã sẽn na yɩl tɩ b sõng tõnd tɩ d kell n tall tẽeb sẽn tar pãnga. Rẽ n so tɩ d sã n tɩ gom ne kãsem-dãmbã, d wilgdame tɩ d kɩs-a-la sɩda, la tɩ d sakda a noyã. D wilgdame tɩ d sak n deegame tɩ d rata a sõngr sẽn na yɩl n ket n maand sẽn yaa tɩrga. (Yɩɩn. 94:18) Sẽn paase, d sã n maana yel-wẽnd n vẽneg n togs kãsem-dãmbã la d bas rẽ maanego, Wẽnnaam na n zoee d nimbãaneg n kõ-d sugri.—Karm-y Yel-bũn 28:13.

10. D sã n solg d yel-wẽn n pa togs kãsem-dãmbã, bõe n tõe n maane?

¹⁰ D sã n vẽneg n togs kãsem-dãmbã yel-wẽnd d sẽn maane, a Zeova tõe n kõ-d-la sugri, tɩ d le paam zood sẽn yaa sõma ne-a. La d sã n pa maan woto, d yɛlã tõe n zẽname tɩ d maneg n namse. Rĩm a Davɩɩd sẽn wa n mak n na n solg a yel-wẽnã, a sũurã ra sãamda wʋsg hal tɩ namsd-a, a sẽn da mi t’a pa le tat a Zeova yamã yĩnga. (Yɩɩn. 32:3-5) D sã n lʋɩ bãag wall d paama sãmpogr n pa tɩp-a, tõe n zẽname. Woto me, d sã n maan yel-wẽn-kãseng n pa bao kãsem-dãmbã sõngre, tõnd ne a Zeova zoodã na n sãamame. A Zeova sẽn mi rẽ wã yĩnga, a sagenda tõnd tɩ d tɩ gom ne kãsem-dãmbã sẽn na yɩl n ‘welg yell ning sẽn be tõnd ne yẽ sʋkã.’—Eza. 1:5, 6, 18.

11. D sã n maan yel-wẽn-kãseng n solge, wãn to la tõe n nams neb a taab me?

¹¹ D sã n maan yel-wẽn-kãseng n solge, tõe n namsa neb a taab me. Tõe n kɩtame tɩ tigingã pa le paamd Wẽnnaam vʋʋsem sõngã sõma, tɩ laafɩ pa be a nebã sʋk ye. (Efɛɛ. 4:30) D sã n wa bãng me tɩ tigingã ned n maan yel-wẽn-kãsenga, d segd n sagla a soabã t’a tɩ togs kãsem-dãmbã. A sã n pa maan woto, tõnd n segd n tɩ togse.a Sã n pa rẽ, tõnd me tara taale. (Maan. 5:1) Tõnd sẽn nong a Zeova wã segd n kɩtame tɩ d kolg kãsem-dãmbã n togs sɩdã. Woto, d kogenda tigingã, la d sõngd sẽn maan-a yel-wẽndã sẽn na yɩl t’a maneg a yell ne a Zeova.

WÃN TO LA KÃSEM-DÃMBÃ SÕNGD TÕNDO?

12. Wãn to la kãsem-dãmbã sõngd neb nins sẽn dat sõngr sẽn na yɩl tɩ b tẽebã le paam pãngã?

¹² Biiblã yeela kãsem-dãmbã tɩ b sõng neb nins sẽn dat sõngr sẽn na yɩl tɩ b tẽebã le paam pãngã. (1 Tes. 5:14) Y sã n maan yel-wẽnde, kãsem-dãmbã tõe n sok-y-la sogsg sẽn na n sõng-b tɩ b wʋm y tagsa wã võore, la yellã sẽn namsd-y to-to wã. (Yel. 20:5) Tõe n yɩɩ toog ne-y tɩ y pelg y pʋg n sõs ne kãsem-dãmbã. Tõe tɩ yaa y buudã neb minund yĩnga, y sẽn yaa nin-sĩndga, wall y sẽn maan bũmb ningã yãnd sẽn tar-y yĩnga. La y sã n togs-b zu-loees nins y sẽn maood ne wã vẽenega, tõe n sõng-b-la wʋsgo. Ra yɛɛs-y y na wa n togs goam tɩ yaa wa y ‘gomdame n pa tagsdẽ ye.’ (Zoob 6:3) Kãsem-dãmbã pa na n yɩ tao-tao n kao y bʋʋd ye. B na n maaga b yĩng n kelg n wʋm yellã vɩʋʋg sõma, n yaool n kõ-y sagls sẽn tik Biiblã zugu. (Yel. 18:13) Kãsem-dãmbã miime tɩ yɩl n tõog n sõng ned rɩkda sẽka. B miime tɩ wakat ninga, sõs ne a soabã vugr bal pa sek ye.

13. Kãsem-dãmbã sã n pʋʋs tõnd yĩnga, la b tik Biiblã n kõ-d saglse, wãn to la na n naf-do? (Ges-y fot-rãmbã me.)

¹³ Y sã n bool kãsem-dãmbã n na n togs y zu-loɛɛga, b na n modgame n da wa kɩt tɩ y ning y meng taal n paas ye. La b na n pʋʋsa a Zeova yãmb yĩnga. A Zeova na n kelga b pʋʋsgã sẽn tar pãng wʋsgã. Rẽ tõe n kenga y raood la bels-y hal tɩ ling-yã. Sẽn paase, b na n ‘sõoga yãmb kaam a Zeova yʋʋr yĩnga.’ (Zak 5:14-16) “Kaamã” yaa sɩdã sẽn be Wẽnnaam Gomdã pʋgẽ wã. Rẽnd kãsem-dãmbã na n karma Biiblã vɛrse-rãmb n sõs ne yãmba, vɛrse-rãmb sẽn tõe n bels-yã, la sõng-y tɩ y le paam zood sõma ne a Zeova. (Eza. 57:18) Vɛrse-kãens tõe n sõng-y lame tɩ y maneg n dat n maan sẽn yaa tɩrga. Kãsem-dãmbã tõe n sõng-y lame tɩ y wʋm a Zeova koɛɛg sẽn yet-y yaa: “Ad sorã. Tũ-y-yã-a!”—Eza. 30:21.

14. Wãn to la kãsem-dãmbã sõngd ned sẽn “rɩk so-wẽnga”? (Galat-rãmbã 6:1) (Ges-y fot-rãmbã me.)

¹⁴ Karm-y Galat-rãmb 6:1. Kiris-ned sã n “rɩk so-wẽnga,” a pa kẽnd wa sẽn zems Wẽnnaam noyã sẽn yaa tɩrsã ye. Tõe t’a yãka yam sẽn pa sõma, wall a maana yel-wẽn-kãsenga. Kãsem-dãmbã sẽn nong-a wã yĩnga, b na n bao n ‘dems-a-la ne bʋgsem.’ Gɛrk gom-bil ning b sẽn lebg tɩ “remsã” tõe n bilga logtor sẽn maand to-to ne ned kõbr sẽn kaoog sẽn na yɩl t’a ra lebg koamsã. Logtor sẽn mi a tʋʋmd sõma sã n dat n lebs kõbr sẽn kaoog a zĩigẽ, a maagda a yĩng sẽn na yɩl tɩ ra zab a soabã wʋsg ye. Kãsem-dãmbã me sã n wa na n dems ned sẽn dɩk so-wẽnga, b pa rat n paas a soabã toogã ye. B maanda b sẽn tõe fãa sẽn na yɩl n dems-a ne bʋgsem. Biiblã sagend-b lame me tɩ b sã n wa na n maan dẽ bɩ b ‘gũus b mense.’ Kãsem-dãmbã sã n wa remsd neda, b segd n tẽegame tɩ bãmb me mi n kongdame. Rẽ n so tɩ b segd n modg n da wa ning a soabã taale, wall b tagsdẽ tɩ b são-a lame ye. B segd n sika b mense, la b zoe a soabã nimbãanega.—1 Pɩy. 3:8.

15. D sã n wa tar zu-loɛɛga, bõe la d segd n maane?

¹⁵ D tõe n kɩsa d tigingã kãsem-dãmb sɩda. A Zeova sõng-b lame tɩ b bãng tɩ b pa segd n dɩk tõnd yɛlã n togs neb a taab ye. B miime me tɩ b segd n tikda b saglsã Biiblã zugu, pa bãmb mensã tagsg zug ye. Sẽn paase, b miime tɩ b segd n ket n sõngda tõnd tɩ d maood ne d zu-loeesã. (Yel. 11:13; Gal. 6:2) Kãsem-dãmbã zʋgã la b minimã yaa toor-toore, la d sã n wa tar zu-loɛɛga, d tõe n basa d yam n gom ne kãsem-soab ning fãa d sẽn date. La yɩta sõma tɩ d tẽeg tɩ d pa segd n kot kãsem-dãmb toor-toor saglse, n baood kãsem-soab sẽn na n teel tõnd d sẽn zoe n yãk yam n na n maan bũmb ningã pʋgẽ ye. D sã n maan woto, d yɩta wa neb nins sẽn pa rat n kelg “zãmsg ning sẽn nafdã” sẽn be Wẽnnaam Gomdã pʋgẽ wã, n baood neb sẽn na n ‘salem b tʋbã.’ (2 Tɩm. 4:3) D sã n kẽng kãsem-soab nengẽ n na n tɩ togs-a d zu-loɛɛga, a tõe n soka tõnd d sã n zoe n goma ne kãsem-dãmb a taaba, la sagls nins b sẽn kõ tõndã. Sẽn paase, a sẽn yaa sik-m-meng soabã yĩnga, a tõe n yãka yam n kos kãsem-soab a to saglga.—Yel. 13:10.

TÕND SẼN SEGD N MAANE

16. Bõe la tõnd ned kam fãa segd n maane?

¹⁶ Yaa sɩd tɩ kãsem-dãmbã geta tõnd sẽn yaa Wẽnnaam piisã yelle, la b pa togsd tõnd bũmb ning d sẽn segd n maanã ye. Yaa tõnd ned kam fãa n segd n modg t’a no-goamã la a tʋʋm-tʋmdɩ wã wilg t’a nonga Wẽnnaam, la t’a rat n taa a yam. Ne a Zeova sõngre, d tõe n kell n maana sɩd ne-a. (Rom. 14:12) Rẽ n so tɩ kãsem-dãmbã pa na n wilg tõnd d sẽn segd n maan bũmb ning takɩ n welg d zu-loɛɛg ye. B tũnugda ne Biiblã n sõng tõnd tɩ d bãng a Zeova tagsg sẽn yaa a soab bũmb ning wɛɛngẽ, la b bas tɩ tõnd mengã yãk d toorẽ yam. D sã n tũud b saglsã sẽn tik Biiblã zugã, tõe n sõng-d lame tɩ d yɩ neb “sẽn minim n tagsdẽ,” tɩ kɩt tɩ d bãngd n yãkd yam.—Ebre. 5:14.

17. Bõe la d segd n yãk yam n maane?

¹⁷ Tõnd sẽn paam n yaa a Zeova piisã yaa zu-zẽkr tɛkẽ! A Zeova tʋma a Zeezi sẽn yaa “pe-kɩɩm-sõngã” t’a wa ki tɩ yɩ maoongo, sẽn na yɩl tɩ d tõe n wa paam vɩɩm sẽn ka sɛta. (Zã 10:11) Sẽn paase, a Zeova yãka kãsem-dãmb tigingã pʋgẽ tɩ b ges tõnd yell wa a sẽn pʋlmã. A ra yeelame: “Mam na n kõo yãmb rũm-kɩɩmb sẽn maand sẽn zems mam daabo. B na n dɩlga yãmb ne bãngr la yam-vẽenem.” (Zer. 3:15) Rẽ n so tɩ d sã n wa getẽ tɩ d tẽebã pãng boogame, pa rẽ bɩ d rata sõngr sẽn na yɩl n maneg tõnd ne a Zeova zoodã, d tõe n basa d yam n kos kãsem-dãmbã sõngre. Woto, d na n dɩɩ kãsem-dãmbã a Zeova sẽn yãk tɩ b be tigingã pʋgẽ wã yõod tɩ pidi.