Watchtower SƐB VAEESG ZĨIGA
Watchtower
SƐB VAEESG ZĨIGA
Moore
  • BIIBLE
  • SƐBA
  • TIGISSÃ
  • mwbr20 Sigr kiuugu
  • Kiris-nebã vɩɩm la b tʋʋma tigissã na-kẽndr not-rãmbã

Video pa be zĩ-kãngã ye.

Video wã pa tõog n yi ye.

  • Kiris-nebã vɩɩm la b tʋʋma tigissã na-kẽndr not-rãmbã
  • 2020: Kiris-nebã vɩɩm la b tʋʋma tigissã na-kẽndr not-rãmbã
  • Gom-zu-bõonesã
  • SIGR PIPI DAARÃ-RASEM A 7
  • SIGR RASEM A 8-14
  • SIGR RASEM 15-21
  • SIGR RASEM 22-28
  • SIGR RASEM 29–SẼOOG RASEM A 5
2020: Kiris-nebã vɩɩm la b tʋʋma tigissã na-kẽndr not-rãmbã
mwbr20 Sigr kiuugu

Kiris-nebã vɩɩm la b tʋʋma tigissã na-kẽndr not-rãmbã

SIGR PIPI DAARÃ-RASEM A 7

D SẼN BÃNG BIIBLÃ KARENG PƲGẼ | SƖNGRE 44-45

“A Zozɛf kõo a kẽem-dãmbã sugri”

Sɩngre 44:1, 2; w15 1/5 14-15

“Mam bee Wẽnnaam zĩigẽ la?”

A Zozɛf kell n baoome n na n bãng sẽn be a kẽem-dãmbã sũurẽ. A kɩtame tɩ b babs-b n tɩ yõke, n yeel-b tɩ b zuka a bõn-yũudl wamde. B gẽesa wamdã n yã a Bẽnzame korgẽ wã. B talla b fãa n lebg n wa a Zozɛf nengẽ. Masã wã, a Zozɛf paama segb n na n bãng a kẽem-dãmbã sẽn sɩd yaa neb ninsi. A Zʋʋda n gom b fãa yʋʋr yĩnga, n kos tɩ b maan-b sugri. A yeelame meng tɩ b sã n data, bãmb 11 wã fãa na n lebga yembs Ezɩpti. La a Zozɛf yeelame tɩ yaa a Bẽnzame a ye tãa n na n lebg yamb n pa Ezɩpti, la tɩ sẽn ket-bã fãa tog n loogame.—Sɩngre 44:2-17.

Zĩig pʋgẽ, a Zʋʋda sũurã sãamame t’a yeel yaa: “Yẽnda yaa a ma wã bi-yende. La a ba wã nong-a-la wʋsgo.” Gom-kãensã tog n kẽe a Zozɛf sũurã, bala yẽ n yaa a Zakoob pʋg-nongr a Rasɛll bi-kãsenga. A Rasɛll maana kaalem a Bẽnzame rogmẽ. Yaa vẽeneg tɩ wa a ba wã, a Zozɛf me ra mi n tẽegda a Rasɛll yelle. Tõe tɩ yaa rẽ meng n kɩt t’a Zozɛf ra nong a Bẽnzame wʋsgã.—Sɩngre 35:18-20; 44:20.

A Zʋʋda yõka a Zozɛf sɛɛg t’a ra kɩt t’a Bẽnzame lebg yamb ye. A yeelame meng t’a na n ledga a Bẽnzame zĩig n lebg yamba. Sẽn na n baase, a kosa bũmb sẽn wilgd sẽn sɩd be a sũurẽ. A yeelame yaa: “Mam na n maana a wãn n kẽng m ba wã nengẽ, tɩ biigã ka tũ maam? Mam ka rat n yãnd m ba wã sẽn na n paam sũ-sãang ningã ye!” (Sɩngre 44:18-34) Yaa vẽeneg masã t’a Zʋʋda ra toeemame. A wilgame t’a teka yam. La pa rẽ bal ye. A wilgame t’a sɩd ningda a meng a taabã zĩigẽ, t’a kʋmda b nimbãanega, la t’a pa baood a meng nafr ye.

A Zozɛf ra pa tõe n le tõog a meng ye. Lebga tɩlɛ t’a bas tɩ fãage. A kɩtame t’a yembsã fãa yi, t’a zẽk a koɛɛg n yãb sõma, hal tɩ b ra wʋmd a yãbrã a Farawõ na-zakẽ wã. Rẽ poore, a vẽnega a menga. A yeelame yaa: “Mam yaa yãmb yao a Zozɛfe.” A mobga a kẽem-dãmbã sũy sẽn da sãamã, la a kõ-b sugr bũmb nins fãa b sẽn maan-a wã yĩnga. (Sɩngre 45:1-15) A sẽn maan woto wã, a rɩka a Zeova sẽn kõt sugr wʋsgã togs-n-taare. (Yɩɩn-sõamyã 86:5) Yãmb me maanda woto bɩ?

D bʋgs Wẽnnaam Gomdã zug neere:

Sɩngre 44:13; it-1 606

Fut pãrsgo

Yaa bũmb zʋɩf-rãmbã la bãmb babgẽ tẽns a taab neb sẽn da minim n maandẽ, n na n wilg b sũ-sãanga. Sẽn yɩɩd fãa, b sã n da wʋm b roagd kaalem. Naoor wʋsgo, b pãrgda fuugã tɩ yãoogã bal be yɩnga. B pa pãrgd zãnga, tɩ pa le tõe n yelg ye.

Ned sẽn pãrg a fuug pipi tɩ Biiblã gomd a yell yaa a Rubɛn, a Zakoob bi-kãsengã. A sẽn wa n lebg n wa bul-koɛɛngẽ wã n pa mik a Zozɛfã, a pãrga a fuugã, la a yeel yaa: “Mam na n kẽe yɛ? Biigã ka leb n be bulgẽ wã ye!” A Rubɛn sẽn da yaa bi-kãsengã yĩnga, yẽ n da segd n ges a yao wã yelle. B sẽn wa n yeel b ba a Zakoob me tɩ yaa wa a Zozɛf maana kaalmã, a pãrsa a futu, n sẽgen bot n yãb a biigã kũum. (Sɩng. 37:29, 30, 34) Sẽn paase, a Zozɛf ba-biisã sẽn wa n kẽng Ezɩpt n lebgdẽ, tɩ b rõd a Bẽnzame t’a zuka bũmbã, a kẽem-dãmbã pãrsa b fut n na n wilg b sũ-sãanga.—Sɩng. 44:13.

Sɩngre 45:5-8; w04 9/1 11 s. 15

B kisg-b-la zaalem yĩnga

15 Bõe n tõe n sõng tõnd tɩ d ra tall sũ-kẽk ne neb nins sẽn kis tõnd zaalem yĩngã? Tẽeg-y tɩ tõnd bɛɛbã meng ya a Sʋɩtãan ne a zĩn-dãmbã. (Efɛɛz rãmbã 6:12) Baa ninsaalb kẽer sã n namsd tõnd ne yamleoogo, neb wʋsg sẽn kɩɩsd Wẽnnaam nin-buiidã maanda woto ne zɩɩlem, bɩ neb a taab sẽn tusd-bã yĩng bala. (Dãniyɛll 6:5-17; 1 Tɩmote 1:12, 13) A Zeova ratame tɩ “neba [buud] fãa paam fãagre la b bãng sẽn yaa sɩda.” (1 Tɩmote 2:4) Sɩda, pĩnd kɩɩsdb n lebg tõnd tẽebã pʋgẽ saam-biis masã, b sẽn yã tõnd yel-manesem sẽn yaa sõma wã yĩnga. (1 Pɩɛɛr 2:12) Sẽn paase, d tõe n paama zãmsg ne a Zakoob bi-ribl a Zozɛfo. Baa ne a Zozɛf sẽn nams wʋsg a ba-biisã manesem yĩngã, a pa kisg-b ye. Bõe yĩnga? Ya a sẽn yã a Zeova nug yellã pʋgẽ wã yĩnga, a sẽn kɩt tɩ yɛlã tũ sor to-to n wa pids a raabã. (Sɩngre 45:4-8) Woto me, a Zeova tõe n tũnuga ne namsg tõnd sẽn deegd tɩrlmã yĩng n wẽnemd yɛlã tɩ kõ a yʋʋrã ziiri.—1 Pɩɛɛr 4:16.

SIGR RASEM A 8-14

D SẼN BÃNG BIIBLÃ KARENG PƲGẼ | SƖNGRE 46-47

“B paama sõngr kom wakate”

Sɩngre 47:13; w87 1/5 15 2

Nebã paamame tɩ b fãag-b kom wakate

2 Yʋʋm a yopoe wã sẽn yɩ tɩgrã saame, tɩ kom-kãsengã sɩng wa a Zeova sẽn da togsã. Pa yɩ Ezɩpt tẽngã pʋgẽ bal ye. Komã ra “bee zĩiga fãa.” Komã wʋma Ezɩpt nebã tɩ b kelem n yeel a Farawõ t’a kõ bãmb rɩɩbo. La a Farawõ yeel-b lame yaa: “Kẽng-y n tɩ yãnd-y-yã a Zozɛfe, la a sẽn yeel yãmb tɩ y maan bũmb ning bɩ y maane!” A Zozɛf koosa koodã ne Ezɩpt nebã, hal tɩ b ligdã fãa wa sa. A Zozɛf wa n sakame n deegd b rũmsã, la b kõt-b rɩɩbo. Nebã wa n kẽnga a Zozɛf nengẽ, n tɩ yeel-a yaa: “Ra-y tõnd ne d pʋtã, tɩ d paam dɩɩbo, la tõnd na n lebga Faarõ yembse.” Yɩɩ woto t’a Zozɛf ra Ezɩpt nebã pʋtã fãa tɩ lebg a Farawõ rẽnda.—Sɩngre 41:53-57; 47:13-20.

Sɩngre 47:16, 19, 20, 23-25; kr 235 s. 11-12

Rĩungã maasem yĩnga, Wẽnnaam daab na n maana tẽngã zugu

11 Na n yɩɩ tɩgre: Wẽnnaam tũubã wɛɛngẽ, dũniyã neb kiida kom. Biiblã ra yeelame: “Daar n wate, Soaala Wẽnd n yeele, tɩ m na n tool kom, tẽn-kãnga rãmba. La ka bur kom la b na n yãb ye, ka ko-yũud la b na n yãb ye. Yaa m goamã kom la ko-yũud n na n yõk-ba.” (Amoos 8:11, Sebr Sõngo) Rẽ yĩnga Wẽnnaam Rĩungã poorẽ dãmb me kiida kom bɩ? A Zeova ra wilgame tɩ yẽ nin-buiidã nengẽ na n yɩɩ toor fasɩ ne a bɛɛbã. A yeela woto: “Mam tʋm-tʋmdbã na n dɩɩme, la yãmb na n gãanda kom. Mam tʋm-tʋmdbã na n yũume, la ko-yũud na n yõka yãmba. Mam tʋm-tʋmdbã na n paama sũ-noogo, la yãmb na n paama yãnde.” (Eza. 65:13) Yãmb pa ne tɩ gom-kãngã pidsdame sɩda?

12 Bũmb nins tõnd sẽn paamd d tẽebã kengr yĩngã tara paasgo. Yaa wa kʋɩlg sẽn lebgd yaleng la zulunga. Sɛbã d sẽn yiisdã, kasɛt la CD rãmb d sẽn tõe n kelgã, video rãmbã, tigissã la tigis-kãsemsã, n paas bũmb nins sẽn be d sɩtã pʋgẽ wã fãa kɩtame tɩ tõnd nengẽ yaa tɩgre, tɩ dũniyã neb yaool n kiid kom. (Eze. 47:1-12; Zowɛll 4:18) A Zeova sẽn pʋlem tɩ na n yɩɩ tɩgre, tɩ yãmb ne rẽ sẽn pidsd daar fãa wã pa noom-y sɩda? Rẽ yĩnga, y modgdame n dɩt bõn-kãensã fãa yõod bɩ?

D bʋgs Wẽnnaam Gomdã zug neere:

Sɩngre 46:4; it-1 227 16

Yel-manesem

Mum ned sẽn ki nin ne f nugu. A Zeova sẽn yeel a Zakoob tɩ yaa a ‘Zozɛf meng nug n na n mum a ninã’ (Sɩng. 46:4), rat n yeelame t’a Zakoob kũumã daare, yaa a Zozɛf n na n mum a ninã. Wae n yaa bi-ribl-kãsengã n maand woto. Dẽnd wõnda a Zeova sẽn yeel woto wã yaa sẽn na n wilg a Zakoob tɩ yaa a Zozɛf n tog n paam kãosengã.—1 Kib. 5:2.

Sɩngre 46:26, 27; Tʋʋ. 7:14, nwtsty

B fãa ra yaa neb pis-yopoe la a nu: A Etɩɛn sẽn togs a Zakoob zakã neb sẽn da be Ezɩptã sõor n yeel tɩ b yaa bãmb 75 wã, tõe tɩ pa Biiblã babg ning b sẽn da gʋls ne ebre wã vɛrse goam la a lebg n dɩk ye. Sõor ning a sẽn togsã pa be Biiblã babg ning b sẽn da gʋls ne ebre, tɩ Masorɛt-rãmbã ges n lebs n gʋlsã pʋgẽ ye. Sɩngr 46:26 yetame yaa: “Neb nins sẽn tũ a Zakoob n kẽng Ezɩpt tẽngã fãa sõor yaa neb pis-yoob la a yoobe. La rat n yeelame tɩ yaa a Zakoob kom-dogdsã ne b kambã, a Zakoob kambã pagb sẽn ka naage.” Vɛrse 27 wã paasame yaa: “A Zakoob yirã rãmb fãa sẽn kẽng Ezɩptã sõor yaa neb pis-yopoe.” Sɩngr 46:26 pʋgẽ, wõnda yaa a Zakoob kom-dogdsã ne b kambã bal la b sõd-yã, tɩ vɛrse 27 wã pʋgẽ yaool n yaa a Zakoob yirã rãmb fãa sẽn kẽng Ezɩptã. Yikr 1:5 ne Tõod 10:22 pʋgẽ me, b togsa a Zakoob yagensã sõor n yeel tɩ b yaa bãmb “pis-yopoe.” A Etɩɛn sẽn togs sõor ningã yaa toore. Wõnda a sõda a Zakoob zakã neb a taab n paase. Neb kẽer yeelame t’a sõda a Zozɛf kom-dibli a Manase la a Efrayim kambã la b yagensã n naage. Sɛptãntã pʋgẽ, b goma nin-kãens yell Sɩngr 46:20 wã pʋgẽ. Sãnda me yeelame t’a sõda a Zakoob kom-dibli wã pagbã n naage. Sɩngr 46:26 pʋgẽ, b yaool n pa sõd pagbã n naag ye. Dẽnd a sẽn yeel tɩ neb “pis-yopoe la a nu” wã, tõe tɩ yaa nin-kãens fãa sẽn naage. Tõe tɩ pipi kiris-nebã wakatẽ, Biiblã babg ning sẽn da gʋls ne ebre tɩ neb ges n lebs n gʋlsã pʋgẽ, yaa sõor-kãng la b ra gʋls-yã. Bãngdbã sɩng n mii hal yʋʋm wʋsg tɩ Sɛptãntã pʋgẽ, b gʋlsa Sɩngr 46:27 la Yikr 1:5 wã pʋgẽ tɩ b sõorã yaa “pis-yopoe la a nu.” Sẽn paase, yʋʋmd 1950 wã sẽnẽ, Mog-kɩɩngã pʋgẽ, b yãa seb-pindem a yiib b sẽn da gʋls ne ebre, tɩ Yikr 1:5 wã goamã be be. Seb-kãens zug me, b yeelame tɩ b sõorã yaa “pis-yopoe la a nu.” Tõe tɩ yaa seb-kãens a yembr la a Etɩɛn tik-yã. Sẽn yaa a soab fãa, a Etɩɛn sẽn togs a Zakoob zakã nebã sõorã yaa toore.

SIGR RASEM 15-21

D SẼN BÃNG BIIBLÃ KARENG PƲGẼ | SƖNGRE 48-50

“Sẽn kʋʋl-bã tara bũmb wʋsg n na n zãms b taabã”

Sɩngre 48:21, 22; it-1 1228 8

A Zakoob

A Zakoob kũumã ket tɩ bilfã, a ninga a Zozɛf kom-dibli wã sẽn yaa a yagensã barka. La Wẽnnaam kɩtame t’a lʋɩɩs a Efrayim a Manase taoore. Rẽ poore, a yeela a Zozɛf sẽn segd n soog kãosengã n paam pʋɩɩr a yiibã yaa: “Mam kõta foom pʋɩɩr n yɩɩd f kẽem-dãmbã. Yaa bũmb ning mam sẽn dag n zab ne sʋʋg la tãp n deeg Amoor-dãmbã nengẽ wã.” (Sɩng. 48:1-22; 1 Kib. 5:1) Sẽn mik t’a Zakoob ra raa zĩigã sẽn pẽ Sɩkɛmmã a Hamoor kambã nengẽ tɩ yell pa zĩndã (Sɩng. 33:19, 20), wõnda a sẽn pʋlem a Zozɛf woto wã, yaa sẽn na n wilg t’a tara tẽeb t’a yagensã na n wa sooga Kanaã tẽngã. A yeelame tɩ yẽ zaba ne sʋʋg la tãp n deeg tẽngã, tɩ yaa wa bũmb sẽn zoe n pidsi. (GES-Y AMORITE) A sẽn yeel tɩ b sã n wa na n pʋɩ tẽngã, a Zozɛf na n sooga pʋɩɩr a yiibã, yaa Efrayim buudã ne Manase buudã zĩisã yell la a ra gomda.

Sɩngre 49:1; it-1 623 1

Yaoolem wakatã

Bãngr-gomd ning a Zakoob sẽn togs nand t’a ki wã. A Zakoob sẽn yeel a kambã tɩ b ‘tigim taab t’a wilg-b bũmb ning sẽn na n paam-b wakat sẽn watã,’ yaa wakat ning a goamã sẽn na n sɩng pidsgã yell la a ra gomda. (Sɩng. 49:1) Sẽn yɩɩd yʋʋm 200 woto, a Zeova ra yeela a Zakoob yaab a Abram (a Abrahaam) t’a yagensã na n paama namsg yʋʋm 400 pʋgẽ. (Sɩng. 15:13) Rẽ wilgdame t’a Zakoob sẽn yeel tɩ wakat sẽn watã, na n yɩɩ yʋʋm 400 namsgã poore. (Y sã n dat n wʋm Sɩngr sak 49 wã võor n paas bɩ y ges zĩis nins b sẽn gomd a Zakoob kamb 12 yembr-yembr yellã.) D tõe n tagsame me tɩ bãngr-gomdã na n paama pidsg a to, la tɩ na n yɩɩ “Wẽnnaam Israyɛllã” zugu.—Gal. 6:16; Rom. 9:6.

Sɩngre 50:24, 25; w07 6/1 30 s. 10

Sẽn kʋʋl-bã nafda kom-bɩɩsã

10 Sẽn kʋʋl-bã tõe n nafa b tẽed-n-taasã me. A Zakoob biig a Zozɛf kʋʋlem wakate, a goma gomd sẽn wilg t’a tara tẽebo, tɩ rẽ bal naf neb milyõ rãmb sẽn tũ Wẽnnaam a kũumã poore. A Zozɛf sẽn wa n tar yʋʋm 110, a wilga a sẽn dat tɩ b wa ‘maan bũmb ning ne a kõabã’ a kũumã poore. A yeela Israyɛll nin-buiidã tɩ b sã n wa yit Ezipt bɩ b zɩ yẽ kõabã. (Hebre dãmba 11:22; Sɩngre 50:25) A Zozɛf kũumã poore, Israyɛll nebã lebga yembs n nams hal tɩ kaoos yʋʋmã. La bũmb ning a Zozɛf sẽn da yeelã kɩtame tɩ b kell n tẽ tɩ b na n wa paama yolsgo.

D bʋgs Wẽnnaam Gomdã zug neere:

Sɩngre 49:19; w04 6/1 28 s. a 4-5

Bark bee neb nins sẽn pẽgd Wẽnnaamã zutu

4 Nand tɩ b kẽ Kãabg Tẽngã, Gaad sẽn yaa Israyɛll buudã neb kosame tɩ b kõ-b Zʋrdẽ yaangã sẽn yaa rũms wõmeneg zĩigã. (Sõdbo 32:1-5) Beenẽ vɩɩmdgã ra na n waa ne yel-kãsemse. Zʋrdẽ longã ra kogenda buud nins sẽn da be nen-taoorã ne b bɛɛbã. (Zozue 3:13-17) Baasg zãnga, sã n yaa ne Zʋrdẽ yaang tẽnsã, a George Adam Smith yeela woto a sebr a yembr (The Historical Geography of the Holy Land) pʋgẽ: “[Tẽn-kãens] fãa yaa zĩ-lamd sẽn tong taab n be Laarb-rãmbã zĩ-kãseng sẽn zãntã zugu. Woto kɩtame tɩ wakat buud fãa, buud nins sẽn pa zĩ zĩ-yendã sẽn kaoogd n wat yʋʋmd fãa n baood wõmeneg zĩigã ra tõe n wa zab ne-ba.”

5 Gaad buudã maana wãn to, b sẽn da wat n zabd ne-b wakat fãa woto wã taoore? Yʋʋm kobs sẽn da reng rẽ, b yaab a Zakoob sẽn da wa n da bẽed a yõor bãagã reng n togsame: “Fãadb wʋsg na n fãa a Gaad, la yẽ na n tõog-b lame n dig-ba.” (Sɩngre 49:19) D sã n ges zugẽ-zugẽ, gom-kãensã tõe n wõnda goam sẽn sãamd sũuri. La sɩd-sɩda, b ra kõta Gaad buudã neb noor tɩ b zabe. A Zakoob kõ-b-la bas-m-yam tɩ b sã n maan woto, bɛɛbã na n lebg n looga ne yãnde, tɩ Gaad nebã tõog n dig-ba.

Sɩngre 49:27; it-1 299 7

A Bẽnzame

Bãngr-gomd ning a Zakoob sẽn togs nand t’a ki wã pʋgẽ, a wilgame tɩ Bẽnzame buudã neb na n yɩɩ tãb-biis sẽn yaa gãndaado. A goma a bi-nongr a Bẽnzame yell n yeel yaa: “A Bẽnzame yaa rigd-n-yĩidga. Yibeoogo, yẽnda wãbda a rũnga. La zaabre, yẽnda pʋɩta a sẽn paamã.” (Sɩng. 49:27) Bẽnzame buudã tãb-biisã yʋʋr da yii sõma, b rɩtg nugã wall b goabgã sẽn pa lobgd kugr ne loaabg n kongã yĩnga. B yeelame meng tɩ b “ka lobgd zoobg ne loaabg n yõsg ye.” (Bʋ. 20:16; 1 Kib. 12:2) Bʋ-kaood a Ewuud sẽn kʋ rĩm-toaag a Eglõ wã ra yaa Bẽnzame buudã neda. A Ewuud ra yaa gobre. (Bʋ. 3:15-21) Sẽn paase, b sẽn gom ‘yibeoog’ yellã, makda Israyɛll naamã sɩngr wakatã. Israyɛll pipi rĩm yɩɩ a Kiis biig a Sayull. Yɩɩ Bẽnzame buudã sẽn ‘yaa bilf n yɩɩdã’ neda. A yɩɩ zabr gãndaoogo, n zab ne Filisti rãmbã. (1 Sãm. 9:15-17, 21) A Zeova wa n tũnuga ne a Ɛstɛɛr la a Mardose sẽn yaa Bẽnzame buudã nebã me, n fãag Israyɛll nebã sẽn da be Pɛrs soolmẽ wã, tɩ b bɛɛbã ra tõog n sãam-b zãng ye. Wakat kãng tɩ Israyɛll pa le tar rĩm-dãmba, tɩ d tõe n mak rẽ ne “zaabre.”—Ɛst. 2:5-7.

SIGR RASEM 22-28

D SẼN BÃNG BIIBLÃ KARENG PƲGẼ | YIKRI 1-3

“Mam na n lebga mam sẽn dat n lebg a soaba”

Yikri 3:13; w13 3/1 28 s. a 4

Waoog-y-yã a Zeova yʋ-kãsengã

4 Karm-y Yikr 3:10-15. A Moiiz sẽn wa n tar yʋʋm 80 wã, Wẽnnaam yeel-a-la woto: “Tɩ yiis mam nebã sẽn yaa Israyɛll yagensã Ezipt soolmã pʋgẽ.” La a Moiiz soka a Zeova tɩ ‘Israyɛll nebã sã n sok tɩ Wẽnnaam yʋʋr la bõe, a na n leokame tɩ bõe?’ Wẽn-tũudbã sẽn sɩng n mi Wẽnnaam yʋʋrã, bõe yĩng t’a Moiiz sok woto? A ra rat n bãnga a Zeova sẽn yaa Wẽnnaam ning buudã sõma. Rẽ la a na n tõog n sõng Israyɛll nebã tɩ b kɩs sɩd tɩ Wẽnnaam na n yiis-b-la yembdẽ wã. Bala, b sẽn kaoos yembdẽ wã, tõe tɩ b ra sãmbda a Zeova sã n sɩd tõe n yiis-b lame. Israyɛll neb kẽer ra pʋʋsda Ezipt nebã wẽnnaam-dãmb menga.—Eze. 20:7, 8.

Yikri 3:14; kr 43, zĩ-gũbrã

WẼNNAAM YƲƲRÃ SẼN DAT N YƐƐLGA

WẼNNAAM yʋʋrã sẽn yaa Zeova wã yaa ebre gom-biig sẽn dat n yeel tɩ “kɩt tɩ yɩ.” Biibl-mitb wʋsg sɩd yetame tɩ “Zeova” wã võor yaa “a kɩtdame tɩ yɩ.” Woto zemsa kɛpɩ, bala a Zeova la Naanda. Yẽ n kɩt tɩ bõn-naandsã fãa sẽn be yĩngr la tẽngã beẽ. Leb n yaa yẽ n kɩtd t’a raabã la a pʋlemsã fãa pidsdẽ.

Sã n yaa woto, Yikr 3:13, 14 pʋgẽ, a Moyiiz sẽn sok a Zeova t’a leok to-to wã võor yaa bõe? A Moyiiz sokame: “Mam sã n kẽng Israyɛll nebã nengẽ, n tɩ yeel bãmb tɩ bãmb yaab rãmbã Wẽnnaam n tʋm maam bãmb nengẽ, tɩ bãmb sok maam tɩ bãmb yʋʋr boondame tɩ bõe? Mam na n leokame tɩ bõe? La Wẽnnaam yeela a Moyiiz yaa: ‘Mam yaa mam sẽn ya a soaba.’

A Moyiiz pa sok n dat t’a Zeova vẽneg a yʋʋrã n togs yẽ ye. Yẽ ne Israyɛll nebã ra zoe n mii Wẽnnaam yʋʋrã sõma. A Moyiiz ra ratame t’a Zeova wilg-a a sẽn yaa Wẽnnaam ning buudã, t’a bãng Wẽnnaam yʋʋrã sẽn dat n yɛɛlga, tɩ keng a tẽebã. Dẽnd a Zeova sẽn leok tɩ “Mam yaa mam sẽn ya a soabã,” a vẽnega yẽ sẽn yaa Wẽnnaam ning buudã. A wilgame tɩ sẽn yaa yell ning fãa, a tõe n lebga a sẽn date, sẽn na yɩl n pids a raabã. Wala makre, a Zeova yɩɩ a Moyiiz ne Israyɛll nebã fãagda, tõod lugenda, la a ges tɩ b paam rɩɩb la koom, la bũmb nins fãa sẽn da yaa tɩlae ne-bã. Dẽnd a Zeova meng n yãkd a sẽn na n yɩ a soaba, sẽn na yɩl n pids a sẽn pʋlem a nebã bũmb ningã. La a Zeova yʋʋrã pa rat n yeel bal t’a yãkda a sẽn na n yɩ a soab a raabã pidsg yĩng ye. Rat n yeelame me t’a kɩtdame t’a sẽn naanã fãa yɩ wa a sẽn date, a raabã pidsg yĩnga.

D bʋgs Wẽnnaam Gomdã zug neere:

Yikri 2:10; g04 8/4 6 4

A Moyiiz sɩd zĩndame bɩ? Bɩ a kibarã yaa solemde?

La rẽ yĩnga, yaa toog tɩ d tẽ b sẽn yeel tɩ Ezɩpt naabã bi-pugl n deeg biig n wubã bɩ? Ayo! Bala Ezɩpt nebã tũudmã pʋgẽ, b ra zãmsd-b lame tɩ ned sã n dat n paam n kẽng saasẽ, yaa tɩlɛ t’a maand a taabã neere. Reeg ned biig n wubã wɛɛngẽ, tẽn-vaeesd a Joyce Tyldesley yeelame: “Ezɩpt pagbã ra tara lohorem wa rapã. Sã n yaa ne laloa wã, pagbã dʋrwa-rãmb ne rapã dʋrwa-rãmb fãa ra yaa yembre . . . Sẽn paase, pagbã ra tara sor n deeg ned biig n wubi.” Papiris kʋdr a yembr zugu, b wilgame tɩ Ezɩpt pag a ye n da yembs tɩ lebg a rẽnda. Sã n yaa ne b sẽn yãk a Moyiiz ma t’a na n ges biigã yellã, b yeta Biibl a yembr (The Anchor Bible Dictionary) pʋgẽ yaa: “Mezopotami nebã ra mi n sĩyn sebr sẽn yaa kaset tɩ b reega ned biig n na n wubi. B sẽn dɩk a Moyiiz ma-roakã t’a na n ges a yellã,. . . zemsa ne rẽ.”

Yikri 3:1; w04 4/1 8 s. a 4

Yikr sebrã tags-kãsemse

3:1—A Zetro ra yaa maan-kʋʋd bʋg buudu? Israyɛll buudã yaab rãmb wakate, zak soab ra kʋʋda maand a zakã rãmb yĩnga. Vẽenega, a Zetro ra yaa Madiã buudã zu-raoog soaba. Madiã nebã sẽn da ya a Abrahaam yagens sẽn tũ ne a Ketura wã yĩnga, tõe tɩ b ra bãnga a Zeova balengã sẽn ya a soaba.—Sɩngre 25:1, 2.

SIGR RASEM 29–SẼOOG RASEM A 5

D SẼN BÃNG BIIBLÃ KARENG PƲGẼ | YIKRI 4-5

“Mam na n zĩnda ne fo noorã”

Yikri 4:10, 13; w10 15/10 13-14

Wãn to la a Zeova get tõnd sẽn yet bũmb nins n pademdẽ wã?

“Mam pa na n tõog ye.” Yãmb tõe n tagsdame tɩ y pa na n tõog n yɩ koe-moond ye. Pĩnd wẽndẽ wã, neb sẽn da tũud a Zeova ne b sũy fãa tagsame tɩ b ra pa na n tõog tʋʋm a Zeova sẽn kõ-b ye. Wala makre, a Moyiiz. A Zeova sẽn wa n kõ-a tʋʋmdã, a yeelame yaa: “M Soaala, y kabre. Mam ka gom-minim soab ye. Ka zaamẽ, ka rabɩtẽ wall yãmb sẽn sɩng n gomd ne mam sẽn yaa yãmb tʋmtʋmdã zugẽ me ye. La yaa tɩ mam sɩng n yaa bidga.” Baa ne a Zeova sẽn keng a pɛlga, n yeel-a t’a na n zĩnda ne-a wã, a Moyiiz leokame yaa: “Y kabre, m Soaala! M kotame tɩ y tʋm yãmb sẽn dat-a soaba!” (Yik. 4:10-13) Bõe la a Zeova maan-yã?

Yikri 4:11, 12; w14 4/1 13 s. a 5-6

Yãmb nee “nebã nin sẽn ka tõe n yã a soabã” bɩ?

5 Nand t’a Moiiz leb Ezipti, Wẽnnaam wilg-a-la bũmb sẽn tar yõodo. A Moiiz wa n gʋlsa rẽ a Zoob sebrã pʋgẽ, n yeele: “Yaa Zu-soabã zoees la yam.” (Zoob 28:28) A Zeova ra ratame t’a Moiiz zoe yẽ n paam yam. Rẽ n so t’a wilg-a welgr ning sẽn be yẽ sẽn yaa Wẽnnaam sẽn tõe fãa wã ne ninsaalbã sʋkã. A soka woto: “Yaa ãnda n naan ninsaal noore? La ãnda n kɩt tɩ yẽ lebg muk wall wʋnga, la ãnda n kõt yẽ nini wall kɩt t’a lebg zõanga? Ka mam sẽn yaa Zu-soabã la?”—Yik. 4:11.

6 Gom-kãensã sõnga a Moiiz t’a bãng tɩ sẽn yaa a Zeova n tʋm-a wã, a pa segd n yɛɛs ye. A ra na n kõ-a-la raoodo, t’a tɩ taas a Farawõ koɛɛgã. A Farawõ pa tõe a Zeova ye. Tẽeg-y tɩ Wẽnnaam da zoe n sõnga wẽn-tũudb sẽn da be yell pʋgẽ Ezipti. Tõe t’a Moiiz tẽega a Zeova sẽn kogl a Abrahaam, a Zozɛf la yẽ mengã n fãag-b Farawõ-rãmb a taab nugẽ. (Sɩng. 12:17-19; 41:14, 39-41; Yik. 1:22–2:10) A Moiiz sẽn da tẽed a Zeova sẽn yaa “nebã nin sẽn ka tõe n yã a soabã,” a talla raoodo, n tɩ taas a Farawõ koees nins fãa a Zeova sẽn togs-a wã.

Yikri 4:14, 15; w10 15/10 14

Wãn to la a Zeova get tõnd sẽn yet bũmb nins n pademdẽ wã?

A Zeova pa yãk ned a to t’a na n ledg a Moyiiz n tʋm tʋʋmd ning a sẽn kõ-a wã ye. La a yãka a Aarõ t’a na n sõng-a. (Yik. 4:14-17) Sẽn paase, yʋʋm nins sẽn pʋglã pʋgẽ, a Zeova sõnga a Moyiiz, n ges t’a paam bũmb nins fãa sẽn yaa tɩlɛ ne-a wã, n tõog n tʋm tʋʋmdã a sẽn kõ-a wã. Rũndã-rũndã, y tõe n basa y yam t’a Zeova na n gesame tɩ y tẽed-n-taas sẽn tar minim sõng-y me koɛɛgã mooneg pʋgẽ. Sẽn yɩɩd fãa, Wẽnnaam Gomdã wilgdame tɩ d tõe n basa d yam t’a Zeova na n sõnga tõnd tɩ d tõog n tʋm tʋʋmd ning a sẽn kõ-dã.—2 Kor. 3:5; ges-y zĩ-gũbrã, gom-zug sẽn yaa “Les années les plus heureuses de ma vie. ”

D bʋgs Wẽnnaam Gomdã zug neere:

Yikri 4:24-26; w04 15/3 28 4

Karemdbã sogsgo

A Sefoorã sẽn yeel tɩ “fo yaa mam zɩɩm sɩdã,” pa goam d sẽn wae n wʋmdẽ ye. Woto wilgda bõe yẽ mengã zugu? A Sefoorã sẽn sak n maan bũmb nins bãongã kẽesg kaoolã sẽn da yetã, a wilgame t’a sakame tɩ kaool n be bãmb ne a Zeova sʋka. Tõogã kaoolã a Zeova sẽn wa n maan ne Israyɛll nebã wilgdame tɩ kaool pʋgẽ, a Zeova tõe n yɩɩ wa sɩda, t’a sẽn maan kaoolã ne ned wall neb ninsã yɩ wa paga. (Zeremi 31:32) A Sefoorã sẽn gom ne a Zeova (ne a malɛkã maasem) n yeel t’a yaa “zɩɩm sɩdã,” wõnda a ra rat n wilgame t’a saka bãongã kẽesg kaoolã sẽn yetã. Ra yaa wa a sakame n na n yɩ pagã bãongã kẽesg kaoolã pʋgẽ, t’a Zeova yaa sɩdã. Sẽn yaa a soab fãa, a sẽn yɩ tao-tao n tũ Wẽnnaam sẽn yeel t’a maanã, bi-riblã tõog n põsame.

Yikri 5:2; it-1 1257 3

A Zeova

F sã n yeel tɩ f mii ned wall bũmbu, pa f sẽn mi t’a soabã vɩɩme, wall f sẽn mi tɩ bũmbã beeme bal ye. A Naball sẽn da yaa yalmã ra mi a Davɩɩde, la a sokame yaa: “A Davɩɩd la ãnda?” Yaa wa a sẽn sok yaa: “Bõe la a Davɩɩd tõe n maane?” (1 Sãm. 25:9-11; ges-y 2 Sãm. 8:13) A Farawõ me yeela a Moyiiz yaa: “Sẽn-Ka-Saab yaa ãnda tɩ mam na n kelg bãmb koɛɛg n bas Israyɛll nebã tɩ b looge? Mam ka mi Sẽn-Ka-Saabo, la m ka na n bas Israyɛll nebã tɩ b loog ye!” (Yik. 5:1, 2) A Farawõ sẽn gom woto wã, wilgda vẽeneg t’a pa sak n deeg tɩ yaa a Zeova la Wẽnnaam sɩd-sɩdã, pa rẽ bɩ t’a Zeova tara tõog Ezɩpt rĩmã la a sẽn maan bũmb ninsã zugu, wall t’a tara tõog n na n pids a raabã wa a Moyiiz ne Aarõ sẽn togsã ye. La masã, a Farawõ la Ezɩpt nebã fãa, n paas Israyɛll nebã ra na n bãnga Zeova yʋʋrã võor meng-menga, la a sẽn sɩd yaa a soabã. Wa a Zeova sẽn yeel a Moyiizã, b ra na n bãnga woto, a sã n wa pids a raabã Israyɛll nebã wɛɛngẽ, n yiis-b yembdo, n kõ-b tẽng ning a sẽn kãab-bã, la a pids kaool ning a sẽn maan ne b yaab-rãmbã. Woto, wa Wẽnnaam sẽn yeelã, b ‘na n bãngame tɩ yaa a Zeova n yaa bãmb Wẽnnaam.’—Yik. 6:4-8; ges-y TOUT-PUISSANT.

    Moorã Sɛba (1991-2025)
    Pag-y
    Pak-y
    • Moore
    • Toole
    • Y sẽn date
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Y sẽn segd n sake
    • Noy d sẽn tũudi
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Pak-y
    Toole