Watchtower SƐB VAEESG ZĨIGA
Watchtower
SƐB VAEESG ZĨIGA
Moore
  • BIIBLE
  • SƐBA
  • TIGISSÃ
  • B talla a Zeezi n kẽng a Pilat nengẽ
    A Zeezi yaa sore, la sɩda, la vɩɩm
    • A Zeezi sẽn yas a Põns Pilat taoore

      SAK 127

      B talla a Zeezi n kẽng a Pilat nengẽ

      MATYE 27:1-11 MARK 15:1 LUK 22:66–23:3 ZÃ 18:28-35

      • SANEDRẼ WÃ KAOO BƲƲDÃ NE YIBEOOGÃ

      • A ZƲDAAS ISKARYO MAK N NA N SÃRA A MENGA

      • B TALLA A ZEEZI N KẼNG A PILAT NENGẼ

      A Pɩyɛɛr sẽn kɩɩs naoor a tãab-n-soab t’a pa mi a Zeezi wã tɩ zĩigã kolga yẽegre. Sanedrẽ wã ra zoe n kaoo a Zeezi bʋʋdã kɛgre, n sãeeg taaba. Arzũmã daar yibeoogo b le tigma taaba. Tõe tɩ yaa sẽn na yɩl tɩ nebã tẽ tɩ b sẽn kao a Zeezi bʋʋd yʋngẽ wã zemsa ne tõogã. B talla a Zeezi n wa Sanedrẽ wã taoore.

      Sanedrẽ wã neb le yeela a Zeezi yaa: “Yãmb sã n yaa Kirisã, bɩ y yeel tõndo.” La a Zeezi leokame: “Mam sã n yeel yãmba, y kõn tẽ maam ye. La m sã n sok yãmb bũmbu, y kõn leok-m ye.” Ne raoodo, a Zeezi togs-b-la yẽ sẽn yaa a soabã, tɩ zems ne b sẽn pĩnd n togs Dãniyɛll 7:13 pʋgẽ wã. A yeelame: “Sẽn sɩng moasã, Ninsaal Bi-riblã na n zĩnda pãng soab a Wẽnnaam rɩtgo.”—Luk 22:67-69; Matye 26:63.

      B le kell n soka a Zeezi yaa: “Rẽnd yãmb yaa Wẽnnaam biig wɛ?” A Zeezi leok-b lame, n yeele: “Yaa wa yãmb sẽn yeelã: ‘Mam yaa woto.’ ” Rẽ kɩtame tɩ lebg wa b bee bʋʋm la b sẽn yet t’a Zeezi tʋʋsa Wẽnnaam n segd ne kũumã. B yeelame: “Yaa bõe kaset la tõnd leb n baoodẽ?” (Luk 22:70, 71; Mark 14:64) B sẽba a Zeezi n tall n kẽng Rom guvɛrneer a Põns Pilat nengẽ.

      Tõe t’a Zʋdaas Iskaryo yãa b sẽn wa n tall a Zeezi n dabd a Pilat nengẽ wã. A sẽn bãng tɩ b kaoo a Zeezi bʋʋd n na n kʋ-a wã, a sũurã sãamame, t’a maand a bãngẽ. La a pa tags n na n tek yam n kos Wẽnnaam sugr ye. A kẽngame n na n tɩ lebs wãnzuri ligd 30 wã. A yeela maan-kʋʋdb kãsem-dãmbã yaa: “Mam beegame, mam sẽn zãmb rao-kãng sẽn ka tar yellã tɩ b yõk-a wã yĩnga.” La b maana b toog kae, n yeel-a yaa: “Tõnd toogo? Paka foom.”—Matye 27:4.

      A Zʋdaas fãeega wãnzuri ligd 30 wã wẽnd-doogẽ wã. A maneg n yãnga a kongrã, bala a kẽngame n na n tɩ sãr a menga. La wõnda will ning a sẽn loe wĩirã kaoogame, t’a lʋɩ pĩig zug n pusgi.—Tʋʋmã 1:17, 18.

      A Zeezi sẽn ta a Põns Pilat zakẽ wã tɩ ra ket n yaa yibeoog pĩnda. La zʋɩf-rãmbã sẽn tall-a n kẽngã zãgsame tɩ b kõn kẽ ye. B tagsame tɩ b sã n tɩ naag bu-zẽmsã b na n lebga rẽgd Wẽnnaam nifẽ, n pa le tõe n naag n wãb burã Nizã rasem 15 wã daare, sẽn yaa bur sẽn ka rã-bɩll tigrã sɩngr daarã. Nebã ra getame tɩ tig-kãng me naaga Pakã kibsã.

      A Pilat yii yɩng n sok nebã yaa: “Bõe rõadg la yãmb tar ne rao-kãngã?” B leokame: “A sã n dag n ka maanẽ wẽnga, tõnd dag n kõn tall-a n wa n kõ yãmb ye.” Tõe t’a Pilat bãngame tɩ b ratame n modg yẽ t’a maan b raabo. Rẽ n so t’a yeel-b yaa: “Bɩ yãmb mensã reeg-a n bʋ a bʋʋdã wa sẽn zems yãmb tõogã.” La zʋɩf-rãmbã sẽn leok to-to wã wilgame tɩ b rata a Zeezi kʋʋbo. B yeelame: “Tõnd ka tar noor tɩ kʋ ned ye.”—Zã 18:29-31.

      Bãmb sẽn yaa zʋɩf-rãmbã, b sã n kʋ a Zeezi Pakã kibs sasa, tõe n waa ne rãmbg kʋʋngã sʋka. La bãmb sã n tõog tɩ Rom nebã kʋ a Zeezi naamã poorẽ, b pa na n paam taal nin-buiidã nifẽ ye. Bala Rom nebã tara sor n na n kʋ ned naamã poorẽ.

      Tũudmã taoor dãmb pa sak n yeel a Pilat tɩ bãmb zoe n kaoo a Zeezi bʋʋd t’a segd ne kũum, bala a tʋʋsa Wẽnnaam ye. B baoo bũmb a taab n dõd-a. B yeelame: “Tõnd yãnda rao-kãngã [1] t’a rãmbd tõnd tẽngã [2] n yetẽ tɩ b ra yao a Sezaar yõor yaood ye. La a yetẽ [3] tɩ yẽnda menga yaa Kirisã, la rĩmã.”—Luk 23:2.

      B sẽn yeel a Pilat t’a Zeezi yetame t’a yaa rĩmã, a bee bʋʋm n na n maan rabeem, bala yaa yẽ la Rom dãmbã kõ naamã. Rẽ n so t’a Pilat kẽ, n bool a Zeezi n sok-a yaa: “Yaa yãmb la Zʋɩf-rãmbã dĩma?” Woto kell n yaa wa a sẽn sok-a tɩ ‘foo n saag n kɩɩs soolmã laloa, n yetẽ tɩ fo yaa rĩma, n dat n deeg a Sezaar zĩiga?’ Tõe t’a Zeezi sẽn leok to-to wã yaa sẽn na n bãng a Pilat sã n zoe n mii bũmb wʋsg yẽ zugu. Ad a sẽn yeele: “Yãmb meng n tags a woto n sokdẽ bɩ, bɩ yaa neb a taab n gom mam yell a woto?”—Zã 18:33, 34.

      A Pilat leoorã wilgame t’a sak n deegame t’a pa mi bũmb wʋsg a Zeezi zugu, la t’a tʋllame n bãnge. A yeela woto: “Dẽ yĩnga, mam yaa Zʋɩf la? Fo soolmã neb ne maan-kʋʋdbã kãsem-dãmbã n tall foom n wa n kõ maam. Bõe la f maan-yã?”—Zã 18:35.

      A Zeezi pa bao n na n gill naamã yellã ye. A leokame, hal tɩ ling guvɛrneer a Pilat wʋsgo.

      ZƖƖM PƲƲGO:

      A Zeezi sẽn yas a Põns Pilat taoore

      Maan-kʋʋdbã kãsem-dãmb ra pa mi b sẽn na n maan bũmb ning ne ligdã a Zʋdaas sẽn fãeeg wẽnd-doogẽ wã ye. B wʋkame, la b yeel tɩ “bãmb ka tar noor tɩ lebs-a wẽnd doogã ligdẽ,” tɩ “bala, a yaa zɩɩm ligdi.” Rẽ n so tɩ b rɩk ligdã n da yagbã pʋʋgo, n maan sãamb yaad zĩiga. B wa n boonda pʋ-kãng tɩ “zɩɩm pʋʋgo.”—Matye 27:6-8.

      • Bõe yĩng tɩ Sanedrẽ wã le tigim ne yibeoogã?

      • Togs-y-yã a Zʋdaas kũumã sẽn yɩ to-to, la b sẽn dɩk wanzuri ligd 30 wã n maan bũmb ninga.

      • Zʋɩf-rãmbã sẽn da rat t’a Pilat kɩt tɩ b kʋ a Zeezi wã, b rõd-a-la bõe?

  • A Pilat ne a Erood yãame t’a Zeezi pa tar taal ye
    A Zeezi yaa sore, la sɩda, la vɩɩm
    • A Erood ne a sodaasã sẽn yaand a Zeezi

      SAK 128

      A Pilat ne a Erood yãame t’a Zeezi pa tar taal ye

      MATYE 27:12-14, 18, 19 MARK 15:2-5 LUK 23:4-16 ZÃ 18:36-38

      • A PILAT NE A EROOD FEESA A ZEEZI

      A Zeezi sẽn gom ne a Pilatã, a pa bao n na n solg tɩ yẽ yaa rĩm ye. La yẽ rĩungã bɩ a soolmã pa na n maan Rom-dãmbã yell ye. A Zeezi yeelame: “Mam soolmã ka dũni ka rẽnd ye. Mam soolmã sã n dag n yaẽ dũni ka rẽnda, mam tʋmtʋmdbã dag n na zab n sõng maam, tɩ b ra yõk maam n kõ Zʋɩf-rãmbã ye. La moasã, mam soolmã ka tẽng zug ka rẽnd ye.” (Zã 18:36) Sɩd me, a Zeezi tara Rĩungu, la pa dũniyã zug rĩung ye.

      Baa a Zeezi sẽn yeel woto wã, a Pilat pa bas tɩ sa ye. A sokame: “Dẽnd fo yaa rĩm wɛ?” A Zeezi wilgame t’a Pilat sẽn yeelã yaa sɩda. A leoka woto: “Yaa wa yãmb sẽn yeelã, mam yaa rĩma. Ad bũmb ning yĩng mam sẽn dogã, la bũmb ning yĩng mam sẽn wa dũni wã: Yaa tɩ kɩs sɩdã kaseto. Ned ning fãa sẽn yaa sɩdã rẽnd kelgda mam koɛɛga.”—Zã 18:37.

      Daar a ye, a Zeezi ra yeela a Toma woto: “Maam la sore, la sɩda, la vɩɩm.” Masã wã, baa a Pilat meng wʋmame t’a Zeezi sẽn wa tẽngã zugã yaa sẽn na n kɩs “sɩdã” kaseto, sẽn yɩɩd fãa Rĩungã wɛɛngẽ. A Zeezi kell n saka sɩdã, baa sã n na n tũu ne a yõore. A Pilat sokame: “Sɩd yaa bõe?” La a pa yaas t’a Zeezi leok ye. A tagsame t’a sẽn zoe n wʋmã seka a na kao a Zeezi bʋʋdo.—Zã 14:6; 18:38.

      A Pilat yiime n na n le gom ne kʋʋngã sẽn da gũud yɩngã. Wõnda a Zeezi ra yasa a sɛɛgẽ, t’a yeel maan-kʋʋdbã kãsem-dãmb ne neb nins sẽn da be ne-bã yaa: “Mam ka ne yell nin-kãngã zug” ye. Gom-kãensã yika kʋʋngã sũy tɩ b yeele: “Zãmsgã bãmb sẽn sɩng Galɩle n zãms nebã Zʋʋde fãa hal tɩ ta ka wã wata ne rãmbg nebã sʋka.”—Luk 23:4, 5.

      Zʋɩf-rãmbã sẽn keng yellã n da tolg n maand to-to wã linga a Pilate. A yasame tɩ maan-kʋʋdbã kãsem-dãmb ne tẽngã nin-kẽembã tar kaasgo. Rẽ la a sok a Zeezi yaa: “Yãmb ka wʋmd bũmb nins fãa b sẽn gomd n dõt yãmbã la?” (Matye 27:13) A Zeezi pa bao n na n leok ye. A sẽn kell n sĩnd sɩɩ baa ne rõdg ka tɛkã linga a Pilat wʋsgo.

      Zʋɩf-rãmbã yeelame t’a Zeezi zãmsgã ‘sɩnga Galɩle.’ A Pilat sẽn wʋm rẽ wã, a bãngame t’a Zeezi yita Galɩle. Leb n sõng-a lame t’a bãng bũmb a sẽn tõe n maan n da lagem n ning a Zeezi taal ye. A Erood Ãntipaas sẽn yaa Erood Kãsengã biigã n da yaa Galɩle naaba. Rẽ me, a waa Zeruzalɛm, Pakã yĩnga. Dẽ, a Pilat kɩtame tɩ b tall a Zeezi n kẽng a nengẽ. Yẽ la sẽn da kɩt tɩ b fiuug a Zãmbatiis zugã. A sẽn da wa n wʋm t’a Zeezi maanda yel-soalmã, rabeem yõk-a lame, bala a tagsame tɩ tog n yaa a Zã n vʋʋge.—Luk 9:7-9.

      A Erood sũurã ra nooma a sẽn na n yã a Zeezi wã. Pa a sẽn dat n sõng-a, bɩ n bao n bãng b sẽn dõt-a wã sã n yaa sɩd bɩ ziri ye. A ra ratame bal n yã a Zeezi. A ra “tẽedame t’a Zeezi na n maana bõn-bãnd t’a yãnde.” (Luk 23:8) La a Zeezi pa maan a Erood sẽn da tẽedã ye. A pʋd n pa yaag a noor n leok-a meng ye. A Erood ne a sodaasã sẽn pa paam b sẽn datã, b “paooga a Zeezi.” (Luk 23:11) B yeelg-a-la fu-neere, n yaal-a hal sõma. Rẽ poore, a Erood kɩtame tɩ b tall-a n leb a Pilat nengẽ. A Erood ne a Pilat ra kisa taaba, la wakat kãng tɛka, b lebga zoodo.

      B sẽn tall a Zeezi n leb a Pilat nengẽ wã, a boola maan-kʋʋdbã kãsem-dãmb ne zʋɩf-rãmbã taoor dãmb n paas nin-buiidã n yeele: “Mam sok-a-la yãmb nifẽ, la mam ka yã yell nin-kãngã nengẽ sẽn zems tɩ b sɩbg-a ye, mam ka yã tʋʋm-wẽns nins yãmb sẽn dõt-a wã ba a yembr a zug ye. A Erood me ka yã bõn-wẽng ne-a ye. Bala, bãmb lebs n tʋm-a-la tõnd nengẽ. Ade, rao-kãngã ka maan bũmb sẽn tog ne kũum ye. Dẽ, mam na n kɩtame tɩ b sɩbg-a la m bas-a.”—Luk 23:14-16.

      A Pilat ra tʋll n basa a Zeezi, bala a mikame tɩ yaa sũ-kiir yĩng la maan-kʋʋdbã sẽn tall-a n wa yẽ nengẽ wã. Wakat kãng la a pagã tʋm tɩ b taas-a koɛɛga, tɩ rẽ me kɩt t’a sɩd rat n bas a Zeezi. Pagã zãmsa zãmsdo, la yaa vẽeneg tɩ zãmsdã yɩɩ Wẽnnaam nugu. A Pilat sẽn da ket n zĩ bʋʋdã zĩigẽ, a pagã tʋma ned t’a wa yeel-a yaa: “Da kẽes f toog nin-tɩr-kãngã yellẽ wã ye. Bala, rũndã, mam namsa wʋsg zãmsd pʋgẽ dao-kãnga poorẽ.”—Matye 27:19.

      A Pilat bãngame t’a segd n basa ra-kãngã sẽn pa tar taalã. La a maanda wãna?

      • Bõe la a Zeezi yeel-yã, n sõng tɩ b bãng sɩdã a naamã wɛɛngẽ?

      • Bõe la a Pilat wa n baas n yeel a Zeezi zugu? Nebã manesem yɩɩ wãna, la bõe la a Pilat maan-yã?

      • Bõe yĩng t’a Erood Ãntipaas sũur da noom a sẽn yã a Zeezi wã, la a maan-a-la bõe?

      • Bõe yĩng t’a Pilat bao n na n bas a Zeezi?

  • A Pilat yeelame: “Ad dao wã!”
    A Zeezi yaa sore, la sɩda, la vɩɩm
    • B sẽn fõgen a Zeezi gõos maanf la b yeelg-​a fu-​miuugu, t’a Pilat tall-​a n yi yɩnga

      SAK 129

      A Pilat yeelame: “Ad dao wã!”

      MATYE 27:15-17, 20-30 MARK 15:6-19 LUK 23:18-25 ZÃ

      • 18:39–19:5 A PILAT BAOOME N NA N BAS A ZEEZI

      • ZƲƖF-RÃMBÃ YEELAME TƖ B BAS A BARABAAS

      • B YAALA A ZEEZI LA B NAMS-A

      A Pilat yeela kʋʋngã sẽn dat tɩ b kʋ a Zeezi wã yaa: “Mam ka yã tʋʋm-wẽns nins yãmb sẽn dõt-a wã ba a yembr a zug ye. A Erood me ka yã bõn-wẽng ne-a ye.” (Luk 23:14, 15) A Pilat le baoo sor n na n bas a Zeezi. A yeela nin-buiidã yaa: “Yãmb tara mining sẽn yaa tɩ mam yiis bi-bɛɛg a yembr y Pakã tigr wakat n base. Yãmb datame tɩ mam bas Zʋɩf-rãmbã rĩmã y yĩnga?”—Zã 18:39.

      A Pilat miime tɩ bi-bɛɛg a ye yʋʋr sẽn boond t’a Barabaas n da be bãens-roogo. A yaa wagdre, n yaa naamã bɛ, n le yaa nin-kʋʋda. Dẽ, a Pilat soka nebã yaa: “Nin-bʋg la yãmb dat tɩ mam yiis n base? A Barabaas bɩ, bɩ a Zeezi b sẽn boond tɩ Kirisã?” Maan-kʋʋdbã kãsem-dãmb pirsa nebã tɩ b yeel tɩ b bas a Barabaas, la b ra bas a Zeezi ye. A Pilat le sok-b lame: “Bãmb b yiibã sʋka, bʋg la yãmb dat tɩ mam yiis n base?” La kʋʋngã kelmame n yeele: “A Barabaase.”—Matye 27:17, 21.

      A Pilat sũurã sãamame t’a sok tɩ woto wã, yẽ na n maana a Zeezi b sẽn boond tɩ Kirisã bõe? La nebã kelmame n yeele: “Ka-y-b da-pɩk [“ra-luk,” MN] zugu.” (Matye 27:22) B kosame tɩ b kʋ rao sẽn pa tar taale. Ad b ka zoet yãnd ye. A Pilat le soka woto: “Bãmb maana bõe sẽn yaa wẽnga? Mam ka yã bũmb b sẽn maane, n tog kʋʋb ye. Dẽ wã mam na n kɩtame tɩ b sɩbg-ba la m bas-ba.”—Luk 23:22.

      Baa a Pilat sẽn modg woto fãa wã, nebã sũyã sẽn yikã naaga taab n yeele: “Ka-y-b da-pɩk zugu.” (Matye 27:23) Tũudmã taoor dãmb pirsa nebã, hal tɩ b sẽn da rat bal yaa b raag zɩɩm. La pa bi-bɛɛg bɩ nin-kʋʋd zɩɩm ye. Yaa ned sẽn pa tar taale. Rẽ tɩ sẽn nan zems rasem a nu woto, a ra wa n kẽeda Zeruzalɛm, tɩ nebã kils-a wa Rĩma. A Zeezi karen-biisã sã n da bee nebã sʋk me, b sĩndame n pa maan tɩ b bãng-b ye.

      A Pilat yãame t’a modgrã fãa yaa zaalem. Bʋʋrã ra tara yãngr bala. Dẽ, a rɩka koom n pek a nus nebã taoore, n bas n yeel-b yaa: “Nin-tɩr-kãngã zɩɩm ka be mam zug ye. Rẽndã bee ne yãmba.” Baa ne rẽ, nebã pa toeem yam ye. B pʋd n yeelame: “Bɩ b zɩɩmã zĩnd tõnd ne d kambã zutu.”—Matye 27:24, 25.

      Guvɛrneerã sakame n na n maan sẽn noom kʋʋngã. A pa maan yẽ mengã sẽn mi tɩ yaa tɩrgã ye. A saka b kosgã, n bas a Barabaase. A kɩtame tɩ b yeeg a Zeezi futã, n pãb-a hal sõma.

      Rẽ poore, sodaasã talla a Zeezi n kẽ guvɛrneerã zakẽ. Sodaasã fãa tigmame, tɩ b na n le nams-a la b yaal-a n paase. B wʋga gõos maanf n fõgen a zugã n dĩ. B baoo tãnwĩig n ning a nug-rɩtgẽ wã, la b yeelg-a naam fuugu, fu-miuugu. B ra paoogd-a lame n yetẽ yaa: “Hobragi! Zʋɩf-rãmb dĩmã, tõnd pʋʋsda yãmba!” (Matye 27:28, 29) Sẽn paase, b tʋbsa a nengã kolkoodo, la b pãb-a pɛgse. B reega tãnwĩigã sẽn da be a Zeezi nugẽ wã n wẽ a zugã, tɩ maanfã b sẽn fõgen-a wã gõos sẽn yaa sɩlemsã maneg n kõs a zu-gãongã.

      A Zeezi sẽn kell n tõog toog yel-kãensã fãa pʋgẽ wã linga a Pilate, t’a le bao n na n dok taal a meng zugu. A yeelame: “Ade, mam yiisda rao wã yɩnga, tɩ yãmb na bãng tɩ mam ka yã bũmb baa a yembr ne-a sẽn sekd m na yeel t’a toga kʋʋb ye.” Tõe t’a sẽn yeel woto wã yaa a sẽn tags tɩ nebã sã n yã b sẽn pãb-a n pogl tɩ zɩɩmã sodgdẽ wã, b na n toeema yam. A Zeezi sẽn ta nin-kãensã sũyã sẽn diglmã taoore, a Pilat yeelame: “Ad dao wã!”—Zã 19:4, 5.

      Baa ne b sẽn pãb a Zeezi hal t’a pogl wʋsgã, a pa gome, a pa maan zabre. A Pilat meng sak n deega rẽ, bala a goamã wilgdame t’a zoeta a Zeezi nimbãaneg la a nand-a wʋsgo.

      PÃBRÃ:

      A whip for scourging

      Sebr a yembr (Journal de l’Association des médecins américains) pʋgẽ, a William Edwards goma Rom-dãmbã sẽn da pãbd nebã ne bũmb ningã yelle.

      A yeela woto: “Sãbsg ning b sẽn da tar n pãbd nebã yaa sãbsg sẽn yaa koɛɛga, (flagrum bɩ flagellum) n tar zerd b sẽn maan ne gãndo, tɩ zerdã woglem yõs taaba. B loeta zerdã noy ne kud-bõones sẽn yaa gilsi, pa rẽ bɩ piis kõb-sɩlemse, n lɩʋʋs taaba. . . . Rom sodaasã sã n da pãbd ned poor ne b pãngã fãa, kutã fẽta a soabã yĩn-nemse, tɩ zerdã ne kõb-sɩlemsã me wãad a yĩngã. B sã n ket n tar a soab pãbre, a yĩngã wat n bogame n lebg nem-pɛɛl sẽn sĩind ne zɩɩm.”

      • A Pilat sẽn wa n dat n bas a Zeezi tɩ taal da zĩnd yẽ zugã, a maana bõe?

      • Wilg-y Rom-dãmbã sẽn da pãbd nebã to-to.

      • B sẽn pãb a Zeezi wã poore, bõe la b maan n le nams-a la b yaal-a?

  • B talla a Zeezi n na n tɩ kʋ
    A Zeezi yaa sore, la sɩda, la vɩɩm
    • A Zeezi sẽn maood n na n tʋk ra-​​lukã sẽn zɩsã, tɩ sodaag yet a Sɩmo sẽn yit Sirɛnnã t’a reeg ra-​​lukã n tʋke

      SAK 130

      B talla a Zeezi n na n tɩ kʋ

      MATYE 27:31, 32 MARK 15:20, 21 LUK 23:24-31 ZÃ 19:6-17

      • A PILAT MAKAME N NA N BAS A ZEEZI

      • B TALLA A ZEEZI N NA N TƖ KƲ

      B pãba a Zeezi, n nams-a la b yaal-a, t’a Pilat me mak n na n bas-a. Baa ne rẽ, maan-kʋʋdbã kãsem-dãmb ne b poorẽ dãmbã toog ra kae ye. B ra pa rat tɩ bũmb wa maan t’a Zeezi kʋʋbã pa tõog ye. B ra kelemdame n yet woto: “Ka-a da-pɩk [“ra-luk,” MN] zugu! Ka-a da-pɩk zugu.” A Pilat yeel-b lame yaa: “Deeg-y-yã-a n ka-a y toore, bala, mam ka yã bũmb ne-a sẽn sek m na yeel t’a toga kʋʋb ye.”—Zã 19:6.

      Zʋɩf-rãmbã pa tõog t’a Pilat sak n deeg t’a Zeezi yaa naamã bɛ, la t’a segda ne kũum ye. La b kẽe tũudmã yɛlẽ, n le dõd a Zeezi t’a tʋʋsa Wẽnnaam, wa b sẽn da yeel Sanedrẽ wã taoorã. B yeelame: “Tõnd tara tõogo, la ne tõogã, a segda kʋʋbo, bala, a maana a meng Wẽnnaam Bi-ribla.” (Zã 19:7) A Pilat ra nan pa wʋm rõd-kãngã ye.

      A Pilat le kẽeme n baood a sẽn tõe n maan n bas a Zeezi. A neeme tɩ b zoe n namsa a Zeezi wʋsgo. Sẽn paase, a pagã namsa wʋsg zãmsd pʋgẽ a Zeezi poorẽ. (Matye 27:19) La zʋɩf-rãmbã sẽn wa ne rõdg a to, n yetẽ t’a Zeezi yaa ‘Wẽnnaam Bi-riblã,’ rẽ me yaa bõe? A Pilat ra miime t’a Zeezi yita Galɩle. (Luk 23:5-7) Baa ne rẽ, a sok-a lame t’a “yaa yɛ neda?” (Zã 19:9) Tõe t’a Pilat ra sokda a meng a Zeezi sã n da zoe n vɩɩmda pĩnda, la sã n yaa Wẽnnaam n tʋm-a.

      A Pilat ra wʋma a Zeezi meng sẽn yeel t’a yaa rĩma, la t’a soolmã pa dũniyã rẽnd ye. A Zeezi sẽn da zoe n togs rẽ wã yĩnga, a sĩndame n pa leok a Pilat ye. La a Pilat gesame t’a paooga yẽnda. A sũurã yikame hal t’a yeel a Zeezi yaa: “Maam la fo sĩnd n ka gomd ne? Fo ka mi tɩ mam tara noor tɩ kɩt tɩ b bas foom, la m tar noor tɩ kɩt tɩ b ka foom da-pɩk zug la?”—Zã 19:10.

      A Zeezi yeela a Pilat bal yaa: “Yãmb sã n dag ka reegẽ noor yĩngri, yãmb ka tar noor tɩ maan maam baa fɩ. Rẽnda n kɩt tɩ ned ning sẽn tall maam n wa n kõ yãmbã yel-wẽnd yɩɩd yãmb dẽndã.” (Zã 19:11) A Zeezi ra pa gomd nin-yeng yell ye. La a ra rat n wilgame t’a Kayif ne a poorẽ dãmbã, n paas a Zʋdaas Iskaryo tara taal n yɩɩd a Pilate.

      A Zeezi goamã ne a yel-manesmã linga a Pilate. A sẽn da pa mi a Zeezi sã n sɩd yita saasẽ wã me paasa a rabeemã. Rẽ n so t’a le bao n na n bas-a. La zʋɩf-rãmbã togsa gomd a to sẽn kɩt t’a Pilat yɛɛse. B yeel-a lame: “Yãmb sã n bas rao-kãngã, rẽnd yãmb ka Sezaar zoa ye. Ned ning fãa sẽn maand a meng rĩm wilgdame t’a kisa Sezaare.”—Zã 19:12.

      Guvɛrneerã le talla a Zeezi n yi yɩnga, la a zĩnd bʋʋdã kaoob zĩigẽ n yeel nin-buiidã yaa: “Ad-y y rĩma!” La zʋɩf-rãmbã le kaasame n yeele: “Kʋ-y-yã-a! Kʋ-y-yã-a! Ka-y-yã-a da-pɩk zugu!” A Pilat yeel-b lame yaa: “M ka y rĩmã da-pɩk zugu?” Zʋɩf-rãmbã sũy ra kãbda ne Rom-dãmbã sẽn so bãmbã. La baa ne rẽ, maan-kʋʋdbã kãsem-dãmb zẽka b koɛɛg n yeel yaa: “Tõnd ka tar dĩm a to, tɩ ka Sezaar ye.”—Zã 19:14, 15.

      Zʋɩf-rãmbã gomdã yɛɛsa a Pilate, t’a kong n bas tɩ b na n tɩ kʋ a Zeezi. Sodaasã pidga fu-miuugã b sẽn da yeelg-a wã, n ning-a a zugẽ futã. B sẽn wa n tall-a n loogdẽ wã, b kɩtame t’a tʋk a ra-lukã.

      Woto fãa yɩɩ Nizã rasem 14 sẽn da yaa arzũm daarã. La rẽ tɩ wĩnto-sʋk ra kolgame. Dẽnd a Zeezi sẽn yik lamusa daar yibeoogã n tãag woto, a pa tol n gũs ye. Yɩɩ namsg woo namsgo. A sẽn wa n tʋk ra-lukã, zɩslmã kɩtame t’a pãngã sa. Rẽ n so tɩ sodaasã modg rao a ye t’a reeg ra-lukã n tʋke. Raoã yʋʋr la a Sɩmo, n yit Afirik tẽng a ye sẽn boond tɩ Sirɛn. Neb wʋsg n da pʋgde, tɩ sũ-sãangã kɩt tɩ sãnda wiisdẽ la b wẽed b yãoogo.

      A Zeezi yeela pagbã sẽn da yãbdã yaa: “Zeruzalɛm pagba, da yãb-y mam yĩng ye. Yãb-y y mense, la y kamb yĩnga. Bala, bãng-y tɩ ray n wate, tɩ b na n yeel tɩ pʋg-kiyã la sẽn ka tol n dog-bã, la sẽn ka yẽsem-b kambã n tar sũ-noogo. La nebã na n sɩng n yeela tãmsã tɩ b sirg n zãb-ba, la b yeel kunkuba tɩ b lill bãmba. Bala, b sã n maand ra-maas a woto, b na n maana ra-koeemsã wãn-wãna?”—Luk 23:28-31.

      A Zeezi ra gomda zʋɩf buudã neb yelle. B ra yaa wa tɩɩg sẽn kʋɩt n dat n ki. La a Zeezi ne zʋɩf-rãmb wʋsg sẽn tẽed-a sẽn da ket n vɩ wã, kɩtame tɩ yaa wa tɩɩgã ket n yaa maasr bilfu. Nin-kãensã sã n wa pa le beẽ, na n kella neb sẽn pa tar tẽeb baa bilfu. Wakat kãnga, buudã neb na n yɩɩ wa tɩɩg sẽn ki. Wẽnnaam sã n wa kɩt tɩ Rom-sodaasã sãam zʋɩf buudã, na n sɩd yɩɩ yãbr la wiisgu.

      • Tũudmã taoor dãmb dõda a Zeezi t’a maana bõe?

      • Bõe n kɩt t’a Pilat rabeemã maneg n paase?

      • Maan-kʋʋdbã kãsem-dãmb maana wãn n paam t’a Pilat bas tɩ b kʋ a Zeezi?

      • A Zeezi sẽn gom “ra-maas” sẽn na n wa lebg “ra-koeemsã” võor yaa bõe?

  • B kaa a Zeezi ra-luk zugu
    A Zeezi yaa sore, la sɩda, la vɩɩm
    • A Zeezi sẽn yet bi-​bɛɛg ning b sẽn ka n yɛgl-​a wã tɩ: “Fo na n wa zĩnda ne maam arzãnã pʋgẽ”

      SAK 131

      B kaa a Zeezi ra-luk zugu

      MATYE 27:33-44 MARK 15:22-32 LUK 23:32-43 ZÃ 19:17-24

      • B KAA A ZEEZI RA-LUK ZUGU

      • B SẼN GƲLS BŨMB NING N KA RAOOGÃ ZUGÃ KƖTAME TƖ NEBÃ YAAL A ZEEZI

      • A ZEEZI PƲLMA RAO T’A NA N ZĨNDA ARZÃNÃ PƲGẼ, TẼNGÃ ZUGU

      Sodaasã talla a Zeezi n kẽng zĩig sẽn be tẽngã kɩrenga, n na n kʋ ne wagda a yiibu. B boonda zĩigã tɩ Golgota, sẽn dat n yeel tɩ zu-wang zĩiga. Baa f sã n yas yɩɩga, f neeme.—Mark 15:40.

      B piida a Zeezi ne wagda a yiibã futã, la b wa ne rãam sẽn kalem ne miir n yaa toog liga. Yaa rãam sẽn kʋʋd yĩngã toogo. Wõnda yaa Zeruzalɛm pagbã n maane, la Rom-dãmbã pa gɩdg tɩ b ra kõ neb nins b sẽn ka wã ye. A Zeezi sẽn lembã, a zãgsame t’a kõn yũ ye. Bõe yĩnga? A ra ratame t’a namsgã fãa pʋgẽ bɩ a yamã vẽen sõma, n kell n tõog toog n tãag a kũum.

      Sodaasã gãnega a Zeezi raoogã zugu. (Mark 15:25) B rɩka põent rãmba, n mag a nusã n ka raoogã zugu, la b mag a naoã me n ka. Põent rãmbã poo a yĩn-nemsã ne a gĩinã, tɩ toogã pa tõe n bilg ye. B sẽn wa n doogd raoogã, toogã maneg n yãngame, bala lebga põent rãmbã n zãad a yĩngã tõre, tɩ yãsgd n paasdẽ. Baa ne rẽ, a Zeezi pa gom sodaasã wẽng ye. A pʋd n yeela Wẽnnaam yaa: “M ba, kõ-y-b sugri, tɩ b ka mi bũmb ningã b sẽn maandã ye.”—Luk 23:34.

      Rom-dãmbã sã n da ka bi-bɛɛg ra-luk zugu, b gʋlsda bũmb ning yĩng b sẽn kʋ-a wã ra-lukã zugu. Ra lebga b miningu. A Zeezi nengẽ wã, a Pilat gʋlsame yaa: “Nazarɛt dao a Zeezi, Zʋɩf-rãmbã rĩma.” A kɩtame tɩ b gʋls ne ebre, latẽ, la gɛrk, sẽn na yɩl tɩ ned buud fãa tõe n karme. A sẽn maan woto wã wilgdame tɩ zʋɩf-rãmbã sẽn pẽdg hal t’a Zeezi bʋʋdã baas ne a kʋʋbã pa noom yẽ baa bilfu. Maan-kʋʋdbã kãsem-dãmbã sũy sãama ne a Pilat sẽn gʋls bũmb ningã, tɩ b yeel-a yaa: “Da gʋls-y tɩ Zʋɩf-rãmbã dĩm ye, gʋls-y t’a yeelame t’a yaa Zʋɩf-rãmbã dĩma.” La a Pilat sẽn da pa le rat tɩ b tũnug ne yẽ n pids b raabã, a leok-b lame yaa: ”Mam sẽn gʋlsã, mam gʋlsame.”—Zã 19:19-22.

      Sũ-yikrã pʋgẽ, maan-kʋʋdbã le yas n togsda bũmb ning b sẽn dõd a Zeezi b sẽn wa n kaood a bʋʋd Sanedrẽ wã taoorã. Rẽ n so tɩ so-loaagdbã ra gõmsd b zut la b yaand-a n yetẽ: “N-faa! Yãmb sẽn tõe n sãam wẽnd doogã n lebs n me-a rasem a tãab pʋgẽ wã, bɩ y fãag y meng n wa n sig da-pɩkã [“ra-lukã,” MN] zugu.” Maan-kʋʋdbã kãsem-dãmbã ne tõog karen-saam-dãmbã me goma ne taab n yeele: “Bɩ Kiris sẽn yaa Israyɛll dĩmã sig da-pɩkã zug moasã tɩ d yã n tẽ.” (Mark 15:29-32) Wagda a yiibã meng b sẽn da ka a Zeezi goabg la a rɩtgã yaal-a lame, baa ne yẽ kaabã sẽn pa tʋʋm-wẽng yĩngã.

      Rom sodaas a naasã me yaala a Zeezi. Tõe tɩ b yũu rãam, n sɩng n yaand a Zeezi. Wõnda b ra yãkda rãamã n kolgd a noorã, n yaool n mi t’a pa tõe n paam ye. B ra nakd n geta gʋlsmã sẽn be a Zeezi ra-lukã zugã, n yaand-a n yetẽ: “Yãmb sã n yaa Zʋɩf-rãmbã rĩmã, bɩ y fãag y meng y toore.” (Luk 23:36, 37) Yãmb wee n tags n gese! Rao ning sẽn wilg ne a tʋʋm la a no-goam t’a yaa sore, la sɩda, la vɩɩmã la b sẽn yaand woto wã. Baoosgo, a kell n saka toogo, n pa tol n tʋ zʋɩf-rãmbã sẽn da yas n get-a wã, bɩ Rom sodaasã sẽn da yaand-a wã, pa rẽ bɩ wagda a yiibã b sẽn ka n yɛgl-a wã ye.

      Sodaasã sẽn maand bãnd n na n pʋɩ a Zeezi tẽngr fuugã

      Sodaas a naasã wʋka a Zeezi zugẽ futã n pʋɩ zĩis a naase, n maan bãnd n na n bãng ned fãa sẽn na n dɩke. La a tẽngr fuugã sõmblem ra yɩɩda a fut a taabã. Fu-kãng ra “ka tar sẽnesem ye, yaa peen-yend bala, yĩngr tɩ ta tẽngre.” Sodaasã goma ne taab n yeele: “Wa-y tɩ d da pãrs fuugã ye. D maan bãnde, tɩ bãndã wilg ned ning sẽn na n soog-a fuugã.” Woto pidsa bũmb gʋls-sõamyã sẽn da togse. B ra yeelame: “B pʋɩɩ mam futã ne taaba, la b maana bãnd mam fu-wokã yĩnga.”—Zã 19:23, 24; Yɩɩn-sõamyã 22:19.

      La wagdr a ye n wa n tagse, n bãng tɩ sɩd-sɩdã, a Zeezi tog n yaa rĩma. A zaba a wagd-taagã n yeel-a yaa: “Fo ka zoet Wẽnnaam la? Fo sɩbgrã sẽn yaa yembr ne bãmb sɩbgrã? Tõnd yẽ sɩbgrã zemsame. Bala, tõnd deegda sẽn zems d tʋʋmã. La nin-kãngã ka maan bũmb sẽn yaa wẽng ye.” A yeela a Zeezi yaa: “Yãmb sã n wa n deeg y naamã, bɩ y tẽeg mam yelle.”—Luk 23:40-42.

      A Zeezi leok-a lame yaa: “Sɩd-sɩda, mam yeta foo rũndã, fo na n wa zĩnda ne maam arzãnã pʋgẽ.” (Luk 23:43, MN) A Zeezi pa yeel tɩ Rĩungã pʋgẽ ye. A sẽn pʋlem raoã bũmb ningã yaa toor ne a sẽn da pʋlem a tʋm-tʋmdbã tɩ b na n wa naaga yẽ n zaoond naam gɛy Wẽnnaam soolmã pʋgẽ wã. (Matye 19:28; Luk 22:29, 30) Sẽn paase, tõe tɩ raoã ra zoe n wʋmame tɩ sɩngrẽ wã, a Zeova maana arzãna, a Ãdem ne a Hawa la b yagensã yĩnga. Dẽnd masã, wagdrã tõe n kɩsa sɩd t’a na n paama vɩɩm sẽn kõn sa wã.

      • Bõe yĩng t’a Zeezi zãgs t’a kõn yũ rãamã b sẽn kõ-a wã?

      • Bõe la b gʋls a Zeezi ra-lukã zugu, la zʋɩf-rãmbã manesem yɩɩ wãna?

      • B maana wãn ne a Zeezi futã, la rẽ pidsa gom-bʋg b sẽn da reng n togse?

      • Bõe la a Zeezi pʋlem bi-bɛɛg a ye wã?

Moorã Sɛba (1991-2025)
Pag-y
Pak-y
  • Moore
  • Toole
  • Y sẽn date
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Y sẽn segd n sake
  • Noy d sẽn tũudi
  • Paramètres de confidentialité
  • JW.ORG
  • Pak-y
Toole