Mistoqsijiet mill-Qarrejja
Pawlu x’ried ifisser meta qal: “Kull meta [“kull darba li,” NW] tieklu dan il-ħobż u tixorbu dan il-kalċi”?
Meta rrefera għat-twaqqif tal-Mafkar tal-mewt taʼ Ġesù, Pawlu kiteb: “Kull meta [“kull darba li,” NW] tieklu dan il-ħobż u tixorbu dan il-kalċi, intom ixxandru l-mewt tal-Mulej sa ma jiġi.” (1 Korintin 11:25, 26) Xi wħud iħossu li l-frażi “kull meta” użata hawnhekk tindika li l-mewt taʼ Kristu għandha tiġi kommemorata spiss, jiġifieri ħafna drabi. Għalhekk, huma jikkommemorawha iktar spiss minn darba fis-sena. Hekk ried ifisser Pawlu?
Issa għaddew kważi 2,000 sena minn mindu Ġesù inawgura l-Mafkar tal-mewt tiegħu. Għalhekk, iċ-ċelebrazzjoni tal-Mafkar darba fis-sena biss ifisser li dan ġie ċelebrat kemm-il darba mis-sena 33 E.K. ’l hawn. Madankollu, fil-kuntest taʼ l-1 Korintin 11:25, 26, Pawlu kien qed jiddiskuti, mhux kemm-il darba, imma kif il-Mafkar għandu jiġi ċelebrat. Bil-Grieg oriġinali, hu ma użax il-kelma pol·laʹkis, li tfisser “kemm-il darba” jew “spiss.” Minflok, hu uża l-kelma ho·saʹkis, li tfisser “kull meta,” espressjoni li tfisser “kull darba li.” Pawlu kien qed jgħid: ‘Kull darba li tagħmlu dan, intom tibqgħu xxandru l-mewt tal-Mulej.’a
Mela, kull meta għandu jiġi kommemorat il-Mafkar tal-mewt taʼ Ġesù? Huwa xieraq li jiġi ċelebrat darba fis-sena biss. Dan huwa verament mafkar, u ġeneralment kwalunkwe mafkar jiġi ċelebrat darba fis-sena. Barra minn hekk, Ġesù miet fil-ġurnata tal-Qbiż Lhudi, li kien jinżamm darba fis-sena. B’mod xieraq, Pawlu rrefera għal Ġesù bħala “l-Ħaruf taʼ l-Għid tagħna,” ladarba l-mewt taʼ Ġesù bħala sagrifiċċju fetħet it-triq għall-ħajja għal Iżrael spiritwali, sewwa sew bħalma s-sagrifiċċju taʼ l-ewwel Qbiż żamm ħaj lill-ewwel imwieled taʼ l-Iżraelin naturali ġewwa l-Eġittu u fetħilhom it-triq għall-ħelsien mill-jasar. (1 Korintin 5:7; Galatin 6:16) Din il-konnessjoni mal-Qbiż Lhudi li kien isir kull sena tagħti iktar prova li l-Mafkar tal-mewt taʼ Ġesù għandu jiġi ċelebrat darba fis-sena biss.
Iktar minn hekk, Pawlu assoċja l-mewt taʼ Ġesù maʼ festa Lhudija annwali oħra, Jum l-Espjazzjoni. F’Lhud 9:25, 26 (Saydon) naqraw: “Mhux biex [Ġesù] joffri lilu nnifsu bosta drabi [“spiss,” NW], bħalma jidħol il-qassis il-kbir darba fis-sena [f’Jum l-Espjazzjoni] fis-santwarju b’demm barrani . . . Imma issa deher darba għal dejjem, fl-aħħar taż-żmenijiet, biex iħassar id-dnub bis-sagrifiċċju tiegħu nnifsu.” Ladarba s-sagrifiċċju taʼ Ġesù ħa post is-sagrifiċċju annwali taʼ Jum l-Espjazzjoni, b’mod xieraq il-Mafkar tal-mewt tiegħu huwa ċelebrat kull sena. M’hemm l-ebda raġuni Skritturali biex niċċelebraw il-Mafkar iktar spiss minn hekk.
Fi qbil maʼ dan, l-istorjografu John Laurence von Mosheim jirrapporta li l-Kristjani tat-tieni seklu fl-Asja Minuri kellhom id-drawwa li jiċċelebraw il-Mafkar tal-mewt taʼ Ġesù “fl-erbatax-il ġurnata taʼ l-ewwel xahar Lhudi [Nisan].” Kien biss iktar tard li daħlet id-drawwa fil-Kristjaneżmu li jiċċelebrawh iżjed minn darba fis-sena.
[Nota taʼ taħt]
a Qabbel ir-rakkont taʼ l-1 Samwel 1:3, 7. Hemm, il-frażi “kull meta” (fit-traduzzjoni moderna taʼ l-Ebrajk) tirreferi għall-ġrajjiet li kienu jsiru “kull sena,” jew darba fis-sena, meta Elkana u ż-żewġ nisa tiegħu kienu jmorru fit-tabernaklu f’Silo.