It-Turiżmu Industrija Globali
Minn kittieb għal Stenbaħ! fil-Baħamas
META kienet l-aħħar darba li għedt, ‘Għandi bżonn vaganza’? Forsi ħassejtek li kellek bżonn taqtaʼ daqsxejn mill-pressjonijiet tal-ħajja taʼ kuljum. Ġieli mort vaganza xi mkien ’il bogħod? Ikkunsidra dan: Sa ftit iktar minn mitt sena ilu, il-biċċa l-kbira tan-nies fid-dinja ma kinux jieħdu vaganza regolarment. Iżjed minn hekk, f’ħajjithom kollha, ħafna nies ma kinux jitbiegħdu mill-akkwata taʼ fejn ikunu twieldu b’iktar minn ftit kilometri. Sabiex wieħed imur f’xi destinazzjoni mbiegħda sempliċement għall-gost jew inkella biex jeduka ruħu ried ikun avventuruż inkella sinjur. Imma llum, mijiet t’eluf taʼ nies mhux biss huma kapaċi jmorru min-naħa għal oħra taʼ pajjiżhom imma anki tad-dinja. X’wassal għal din il-bidla?
Wara r-rivoluzzjoni industrijali, miljuni taʼ nies daħlu fix-xogħol tal-manifattura u fil-produzzjoni taʼ servizzi. Ir-riżultat kien li bdew jaqilgħu iktar flus, u għalhekk kellhom iktar x’jonfqu. Barra minn hekk, il-progress kbir li sar f’daqqa f’dik li hi teknoloġija, ħoloq magni li bdew jagħmlu x-xogħol li qabel kien isir minn numru kbir taʼ ħaddiema bi spejjeż akbar. B’hekk, ħafna nies beda jkollhom iktar ħin liberu. Barra minn hekk, f’nofs is-seklu 20 bdew jintużaw mezzi taʼ trasport pubbliku li kienu iktar għall-but taʼ kulħadd. Minħabba dawn iċ-ċirkustanzi nfetħu l-bibien għat-turiżmu. Imbagħad, l-industrija ġdida taʼ komunikazzjoni bil-mezzi tax-xandir bdiet tnissel ix-xewqa għas-safar billi twassal fid-djar madwar id-dinja xeni taʼ pajjiżi remoti.
Ir-riżultat kien industrija globali tat-turiżmu li bdiet tespandi b’ħeffa kbira. L-Organizzazzjoni Dinjija tat-Turiżmu (World Tourism Organization [WTO]), kienet qalet, skond ma kien jidher dakinhar, li n-numru taʼ nies li jivvjaġġaw madwar id-dinja kien mistenni li minn 613-il miljun, bħalma kien fl-1997, kien se jibqaʼ tielaʼ sparat għal 1.6 biljun sas-sena 2020. Maʼ din iż-żjieda kien hemm żjieda oħra fin-numru taʼ negozji, ċentri turistiċi, u pajjiżi li joffru faċilitajiet għat-turisti.
Ħafna Pajjiżi Jidħlu fis-Suq Turistiku
Idealment, it-turiżmu huwa arranġament li kull min għandu x’jaqsam fih jibbenefika b’xi mod jew ieħor. Il-konsumatur jaħrab mir-rutina tiegħu taʼ kuljum u jfittex il-fsied, id-divertiment, jew l-edukazzjoni. Imma x’benefiċċji għandhom il-pajjiżi u l-persuni li joffru s-servizzi lit-turisti? It-turiżmu internazzjonali huwa mod effettiv kif il-pajjiżi jiksbu flus barranin. Il-biċċa l-kbira tal-pajjiżi għandhom bżonn il-flus barranin biex iħallsu l-prodotti u s-servizzi li jkollhom jimportaw.
Fil-fatt, rapport mill-WTO jistqarr: “It-turiżmu internazzjonali huwa l-akbar sors t’esportazzjoni li jħalli qligħ fid-dinja kif ukoll fattur importanti sabiex jitħallsu l-kontijiet taʼ ħafna pajjiżi. Fl-1996, id-dħul mit-turiżmu internazzjonali laħaq Lm192 biljun fi flus barranin. Dan qabeż sew l-esportazzjoni taʼ prodotti taż-żejt, vetturi, apparat tat-telekomunikazzjoni, tessuti jew kwalunkwe prodott jew servizz ieħor.” L-istess rapport qal: “It-turiżmu huwa l-iktar industrija fid-dinja li qed tkompli tikber,” u rrappreżenta “sa 10 fil-mija tal-Prodott Gross Domestiku.” Mhix ħaġa kbira mela li l-biċċa l-kbira tal-pajjiżi, issa anki xi wħud minn dik li qabel kienet l-Unjoni Sovjetika, qegħdin—jew qed jgħaġġlu biex jidħlu—fl-industrija internazzjonali tat-turiżmu.
Il-qligħ tal-gvern mit-turiżmu qed jiġi użat biex itejjeb l-infrastruttura, jipprovdi livelli ogħla t’edukazzjoni, u jilħaq bżonnijiet nazzjonali oħra importanti. Nistgħu ngħidu li kull gvern huwa konċernat li ċ-ċittadini tiegħu jkollhom impjieg. Ix-xogħol li jġib miegħu t-turiżmu jilħaq dan il-bżonn.
Sabiex tara l-effett li għandu t-turiżmu fuq l-ekonomija taʼ pajjiż, ikkunsidra l-eżempju tal-Baħamas. Dan huwa pajjiż żgħir li jikkonsisti minn numru taʼ gżejjer fuq in-naħa l-oħra tad-daħla tal-Golf tal-Messiku, bejn Florida, fl-Istati Uniti, u l-gżira taʼ Kuba. L-agrikultura tal-Baħamas m’hijiex kbira biżżejjed biex tkun taʼ siwi kummerċjalment, u l-pajjiż m’għandu kważi l-ebda materja prima. Imma dawn il-gżejjer għandhom temp sħun, bajjiet tropiċi fl-istat oriġinali tagħhom, popolazzjoni żgħira taʼ madwar kwart taʼ miljun persuna dħulija, u qegħdin viċin l-Istati Uniti—vantaġġi li flimkien ipproduċew industrija tat-turiżmu li qed trendi sew. Imma x’inhu meħtieġ biex it-turisti jkollhom vaganza pjaċevoli u ħielsa minn kull periklu?
Jissodisfaw il-Ħtiġijiet taʼ Min Imur Vaganza Llum
Meta beda t-turiżmu internazzjonali, l-esperjenza taʼ li tmur iżżur pajjiż barrani kienet xi ħaġa rari, u għalhekk kienet biżżejjed biex tissodisfa lil ħafna vjaġġaturi. Dan minkejja d-diffikultajiet kollha li kien hemm f’dak iż-żmien biex tivvjaġġa. Madankollu, illum, il-komunikazzjoni bil-mezzi tax-xandir speċjalment permezz tat-televixin tippermetti lil ħafna nies biex jieħdu idea taʼ kif inhuma ċerti pajjiżi ’l bogħod mingħajr ma jħallu l-kumdità taʼ darhom. Għalhekk issa, iċ-ċentri turistiċi għandhom l-isfida li jagħmlu ż-żjara tat-turisti esperjenza mill-isbaħ, filwaqt li jipprovdulhom il-kumdità taʼ darhom jew aqwa. Barra minn hekk, ladarba ħafna turisti jivvjaġġaw taʼ sikwit, taʼ spiss ikun hemm kompetizzjoni globali bejn id-destinazzjonijiet.
Dan kollu ġab miegħu żjieda f’dawk li huma ċentri u attrazzjonijiet turistiċi. Per eżempju, ikkunsidra ċerta lukanda kbira ħafna u lussuża fil-Baħamas. “Il-propjetà ġiet imfassla biex tagħmel iż-żjara tiegħek waħda li ma tinsieha qatt,” tgħid Beverly Saunders, direttriċi taʼ l-iżvilupp taʼ l-organizzazzjoni fil-lukanda. “Imma l-mira tagħna tmur iktar lil hinn. Irridu li l-kuntatt tiegħek man-nies lokali jkun wieħed li ma tinsieh qatt ukoll.” Iċ-ċentri turistiċi kif jipprovaw jissodisfaw il-ħtiġijiet kollha tal-mistidnin tagħhom?
Wara l-Kwinti taʼ Ċentru Turistiku
“Meta l-propjetà tagħna taʼ 2,300 kamra tkun mimlija, forsi jkollna bejn 7,500 u 8,000 turist x’naqdu f’daqqa,” tgħid Beverly. “Il-biċċa xogħol li tippjana u tapplika dak li tippjana hija enormi. L-organizzazzjoni meħtieġa biex tissodisfa l-ħtiġijiet taʼ dawn it-turisti kollha hi l-istess bħal dik meħtieġa biex tmexxi belt żgħira, imma b’iktar sfidi. Irid ikollna l-ikel kollu li t-turisti tagħna huma mdorrijin jieklu f’pajjiżhom. Imma jekk irridu li jibqgħu jiftakru l-esperjenza tagħhom, irridu noffru wkoll ikel u opportunitajiet taʼ rikreazzjoni ħafna iktar differenti mis-soltu. F’ħafna ċentri turistiċi, 50 fil-mija jew iżjed mill-impjegati li jipprovdu servizzi għat-turisti għandhom x’jaqsmu maʼ l-ikel u x-xorb.”
Madankollu, bħalma josserva I. K. Pradhan fil-komponiment letterarju tiegħu “L-Effett Soċjo-Kulturali tat-Turiżmu fin-Nepal,” “mill-fatturi kollha li jiddeterminaw il-pjaċir u l-gost veru taʼ min ikun qed jivvjaġġa, m’hemm l-ebda fattur ieħor iktar importanti mill-mod taʼ kif it-turisti jiġu trattati min-nies lokali u kemm iħossuhom fis-sigurtà.”
Kif jistgħu ċ-ċentri turistiċi madwar id-dinja li diġà huma taʼ suċċess ikomplu jitjiebu f’dawn l-aspetti? “B’taħriġ, tisħiħ taʼ mġiba mixtieqa, preparazzjoni, korrezzjoni—missjoni li ma tispiċċa qatt biex nipprovdu servizz taʼ l-aqwa kwalità l-ħin kollu.” Hekk wieġbet għal din il-mistoqsija waħda fl-amministrazzjoni li tieħu ħsieb it-taħriġ għaċ-ċentru turistiku ewlieni fil-Baħamas u li tieħu ħsieb it-taħriġ. “Il-biċċa l-kbira tan-nies tal-Baħamas huma dħulin minnhom. Imma m’huwiex faċli li tkompli man-nies, tkun simpatiku, u titbissem il-ħin kollu meta tkun qed taħdem. Huwa għalhekk li aħna nenfasizzawlhom il-bżonn li jwettqu dak li jkunu qed jagħmlu, ikun x’ikun, bl-istess professjonalità li juri tabib, avukat, jew aġent taʼ l-assigurazzjoni. Aħna nużaw livelli internazzjonali stretti għal kull ħaġa li [għandha x’taqsam b’mod ġenerali mal-vaganza tat-turisti]. Iktar ma nistinkaw flimkien bħala grupp sabiex nilħqu dawn il-livelli, iktar ix-xogħol se jimxi ħarir u se jkun taʼ livell għoli l-ħin kollu.”
L-Angolu l-Ieħor
Jekk sifirt, ġieli sibt li minkejja li tkun ippjanajt bir-reqqa donnu dejjem jinqalgħu xi spejjeż li ma tkunx ħsibt fihom qabel? Il-pajjiżi li jilqgħu t-turisti qed jgħaddu mill-istess esperjenza.
“L-industrija tat-turiżmu tistaʼ tkun taʼ benefiċċju kbir għas-soċjetà tagħna li qed tiżviluppa,” josserva Pradhan, li għadna kemm ikkwotajnieh. Madankollu, hu jinnota li mingħajr miżuri xierqa “jistgħu jinqalgħu wkoll problemi soċjali li ma jistgħux jissolvew.” Hu jżid: “[Aħna] rridu nkunu preparati sew billi nkunu konxji kemm jistaʼ jkun dwar l-effetti differenti li għandu t-turiżmu modern.” Għal liema problemi kien qed jirreferi?
“Il-mod taʼ ħajja tradizzjonali tal-pajjiżi li jilqgħu għadd kbir taʼ turisti kważi dejjem jispiċċa jiddgħajjef serjament għalkemm dan ma jsirx apposta. F’xi postijiet, il-kultura lokali nġiebet fix-xejn.” Dan hu kif Cordell Thompson, uffiċjal f’pożizzjoni għolja fil-Ministeru tat-Turiżmu tal-Baħamas, jiddeskrivi wieħed mill-effetti ħżiena komuni tat-turiżmu. Thompson jitkellem bi kburija dwar il-benefiċċji kollha li t-turiżmu ġab lil pajjiżu. Madankollu, hu jammetti li meta tgħix f’pajjiż fejn l-għadd taʼ turisti jkun dejjem akbar—jew jirrappreżenta parti kbira—mill-popolazzjoni, dan iħalli ħafna effetti oħrajn li ma jkunux mistennijin.
Per eżempju, xi wħud li jaħdmu mat-turisti jsibu li maż-żmien huma jibdew jimmaġinaw, b’mod żbaljat, li t-turist qiegħed vaganza l-ħin kollu. Ir-resident tal-pajjiż għandu mnejn jipprova jimita dan l-istil immaġinarju taʼ ħajja. Hemm oħrajn li m’humiex effettwati b’dan il-mod. Iżda billi jqattgħu ħafna mill-ħin liberu tagħhom fl-inħawi taċ-ċentri turistiċi, maż-żmien huma jitilfu l-istil tal-ħajja tradizzjonali tagħhom. Xi kultant jiġri li l-faċilitajiet li jinbnew għat-turisti tant isiru parti mill-ħajja tan-nies tal-lokal li l-postijiet li qabel kienu ċ-ċentri tal-komunità tal-kultura tal-pajjiż maż-żmien jibdew sejrin lura u, f’xi postijiet, lanqas biss jibqgħu jeżistu.
Ħafna mid-destinazzjonijiet internazzjonali popolari fost it-turisti qegħdin f’dilemma. Huma jieħdu gost bid-dħul tajjeb li jħallu l-kwantità kbira taʼ turisti. Madankollu, ma jifilħux għall-piż tal-problemi soċjali li joħolqu l-industriji mwaqqfin apposta biex jissodisfaw ix-xewqat illeċiti u bla rażan tat-turisti.
Turiżmu Bilanċjat
Ladarba xi wħud mill-akbar benefiċċji tat-turiżmu modern iġibu magħhom effetti li jheddu ’l-istess turiżmu, qed jingħad iktar li għandu jkun hawn turiżmu bilanċjat. Dan juri li xi wħud qed jirrealizzaw li l-benefiċċji temporanji marbutin maʼ ċerti attivitajiet turistiċi vantaġġużi qed jheddu li ‘jdardrulhom l-għajn li jridu jixorbu minnha.’ Ċerti kwistjonijiet diffiċli jridu jiġu trattati jekk l-industrija tat-turiżmu għandha żżomm il-bilanċ u tkompli sejra għal żmien indefinit.
L-effett tat-turiżmu fuq l-ambjent, l-effett fuq il-kulturi lokali, l-armonija bejn il-miri taċ-ċentri turistiċi kbar u żgħar li moħħhom biex jagħmlu l-flus u l-objettivi nazzjonali tal-pajjiżi li jilqgħu t-turisti—dawn huma ftit mill-kwistjonijiet li taʼ spiss joħolqu konflitt u li jridu jiġu bilanċjati fil-futur. F’dawn l-aħħar xhur, it-tħassib dwar is-sigurtà ġab telf finanzjarju lill-industrija taʼ l-ivvjaġġar, u dan għandu jiġi trattat xi darba jew oħra. X’effett se jkollhom maż-żmien dawn il-kwistjonijiet fuq l-iżvilupp tat-turiżmu modern għad irridu naraw.
Meta terġaʼ tiddeċiedi li taqtaʼ ftit mir-rutina taʼ kuljum u tmur tirrilassa f’ċentru turistiku ’l bogħod minn fejn toqgħod, tkun tistaʼ tapprezzaha iktar din l-industrija globali—it-turiżmu nazzjonali u internazzjonali.
[Full-page picture f’paġna 15]