Il-Komunikazzjoni—Iktar Milli Titkellem Biss

IMMAĠINA folla turisti li qegħdin iħarsu lejn veduta pittoreska. Għalkemm il-​grupp kollu kemm hu jara l-​istess xena, kull persuna taraha b’mod differenti. Għala? Għaliex kull individwu jaraha minn angolu differenti. L-​ebda żewġ persuni m’huma qegħdin bil-​wieqfa preċiż fl-​istess post. Iktar minn hekk, mhux kulħadd jiffoka fuq l-​istess parti tax-​xena. Kull individwu jkollu xi aspett differenti li jolqtu b’mod partikulari.

L-istess ħaġa tiġri fiż-​żwieġ. Saħansitra meta jkunu jaqblu ħafna, l-​ebda żewġ imseħbin m’għandhom preċiż l-​istess ħarsa lejn l-​affarijiet. Ir-​raġel u l-​mara huma differenti fil-​fatturi bħalma huma l-​mod taʼ kif inhuma magħmulin emozzjonalment, l-​esperjenza tat-​tfulija, u l-​influwenza tal-​familja. Il-​perspettivi li m’humiex simili u li jirriżultaw jistgħu jsiru sors taʼ tħaqqiq aħrax. L-​appostlu Pawlu stqarr ċar u tond: “Dawk li jiżżewġu se jkollhom uġigħ u niket.”—1 Korintin 7:28, The New English Bible.

Il-komunikazzjoni tinkludi l-​isforz biex jitħalltu dawn id-​differenzi f’relazzjoni taʼ laħam wieħed. Dan jirrikjedi li ssib il-​ħin biex titkellem. (Ara l-​kaxxa f’paġna 5.) Imma wisq iktar huwa involut.

Nuru d-​Dehen

Proverbju fil-​Bibbja jistqarr: “Qalb il-​għaref iġġiegħel lil fommu juri dehen, u għal xofftejh iżżid il-​persważjoni.” (Proverbji 16:23) Il-​kelma Ebrajka hawn tradotta ‘ġġiegħel li juri dehen’ bażikament tfisser li wieħed ikun prudenti, li jiżen l-​affarijiet bir-​reqqa f’moħħu. Għalhekk, il-​punt li fuqu tiffoka l-​komunikazzjoni effettiva huwa l-​qalb, mhux il-​fomm. Wieħed li jikkomunika tajjeb irid ikun iktar minn wieħed li sempliċement jitkellem; irid ikun semmiegħ li juża l-​empatija. (Ġakbu 1:19) Hu jrid jagħraf is-​sentimenti u l-​kwistjonijiet li hemm moħbijin wara l-​imġieba li tidher minn barra tas-​sieħba.—Proverbji 20:5.

Kif? Xi drabi dan jistaʼ jinkiseb billi jiġu osservati ċ-​ċirkostanzi taʼ xi konflitt. Hija l-​parti l-​oħra fiż-​żwieġ taħt stress emozzjonali jew fiżiku kbir? Hemm xi marda li qiegħda tikkontribwixxi għat-​temperament tal-​parti l-​oħra? “X’ferħ hu li ssib preċiż il-​kelma t-​tajba għall-​okkażjoni t-​tajba!” tgħid il-​Bibbja. (Proverbji 15:​23, Today’s English Version) Mela li tikkunsidra ċ-​ċirkostanzi se jgħinek biex twieġeb kif jixraq.—Proverbji 25:11.

Taʼ spiss, iżda, il-​kawża taʼ konflitt għandha l-​għeruq fi kwistjonijiet ’il barra miċ-​ċirkostanzi preżenti.

Nifhmu l-​Passat

L-​esperjenzi tat-​tfulija jinfluwenzaw ħafna l-​ħsibijiet tagħna taʼ meta nikbru. Ladarba l-​imseħbin fiż-​żwieġ jiġu minn familji differenti, opinjonijiet li ma jaqblux huma inevitabbli.

Inċident li hu mniżżel fil-​Bibbja jagħti stampa taʼ dan. Meta l-​arka tal-​patt ġiet meħuda lura f’Ġerusalemm, David esprima l-​entużjażmu tiegħu pubblikament. Imma xi ngħidu għal martu Mikal? Il-​Bibbja tirrakkonta: “Mikal, bint Sawl, infisha ħarset ’l isfel minn ġot-​tieqa u ġiet li tara lis-​Sultan David jaqbeż bħal ċerv u jiżfen lil hawn u lil hinn quddiem Jehovah; u bdiet tistmerru f’qalbha.”—2 Samwel 6:14-16.

Mikal uriet id-​dispożizzjoni taʼ bla fidi li kellu missierha Sawl, li ma kienx raġel twajjeb. Il-​kummentaturi tal-​Bibbja C. F. Keil u F. Delitzsch jissuġġerixxu li dan hu għala lil Mikal jirreferu għaliha bħala “bint Sawl” f’vers 16 minflok bħala mart David. Kien x’kien il-​każ, it-​tilwim li rriżulta bejniethom jagħmilha ċara li David u Mikal ma kellhomx l-​istess opinjoni dwar din il-​ġrajja taʼ ferħ.—2 Samwel 6:​20-23.

Dan l-​eżempju juri li influwenzi sottili tat-​trobbija jistgħu jikkaġunaw li raġel u mara jħarsu lejn il-​kwistjonijiet b’mod kemmxejn differenti. Dan huwa minnu saħansitra jekk it-​tnejn li huma qegħdin magħqudin jaqdu lil Jehovah. Per eżempju, mara li ma ngħatatx appoġġ emozzjonali adekwat meta kienet għadha żgħira tistaʼ turi li għandha ħtieġa straordinarja li tkun approvata u li tħossha assigurata. Dan jistaʼ jikkonfondi lir-​raġel tagħha. “Nistaʼ mhux ingħidilha li nħobbha mitt darba,” forsi jesklama hu, “għax xorta ma jkunx biżżejjed!”

F’dan il-​każ, il-​komunikazzjoni tinvolvi li “żżommu għajn, mhux fl-​interess persunali fuq l-​affarijiet tagħkom biss, imma wkoll fl-​interess persunali fuq dawk tal-​oħrajn.” (Filippin 2:4) Biex jikkomunika, raġel irid jara lil martu mill-​perspettiva tal-​passat tagħha minflok milli minn dik tiegħu stess. U, m’għandniex xi ngħidu, il-​mara għandha tkun imqanqla biex tagħmel l-​istess għal żewġha.—1 Korintin 10:24.

Meta fil-​Passat Kien Hemm Abbuż

Interess persunali huwa speċjalment kruċjali meta sieħeb jew sieħba jkunu ġew stuprati jew abbużati sesswalment meta kienu tfal—diżgrazzjatament, din il-​problema qiegħda tikber illum. Mara, per eżempju, tistaʼ ssib li fil-​ħin taʼ intimità sesswali, ma tkunx tistaʼ tissepara l-​preżent mill-​passat, lil żewġha minn dak li attakkaha, jew lir-​relazzjonijiet sesswali mill-​abbuż sesswali. Dan jistaʼ jkun frustranti, speċjalment jekk ir-​raġel ma jikkunsidrax din il-​kwistjoni delikata mill-​perspettiva taʼ martu.—1 Pietru 3:8.

Waqt li ma tistax tħassar il-​passat jew tfejjaq kompletament l-​effetti tiegħu, inti tistaʼ tagħmel ħafna biex tfarraġ lis-​sieħeb jew lis-​sieħba mnikktin. (Proverbji 20:5) Kif? “Intom l-​irġiel miżżewġin għandkom tipprovaw tifhmu lin-​nisa li tgħixu magħhom,” kiteb Pietru. (1 Pietru 3:​7, Phillips) Li tifhem il-​passat tas-​sieħeb jew tas-​sieħba tiegħek huwa parti vitali mill-​komunikazzjoni. Mingħajr mogħdrija bl-​empatija, kliemek se jkun bla siwi.

Ġesù “ġietu ħasra” meta ltaqaʼ maʼ dawk li kienu mifluġin, saħansitra għalkemm qatt ma esperjenza personalment il-​mardiet tagħhom. (Mattew 14:14) Bl-​istess mod, inti forsi ma tkunx ġarrabt personalment l-​istess nuqqas taʼ attenzjoni jew abbuż bħalma għamlet martek, imma minflok ma ċċekken id-​dieqa tagħha, irrikonoxxi l-​passat tagħha, u agħtiha l-​appoġġ tiegħek. (Proverbji 18:13) Pawlu kiteb: “Aħna, iżda, li aħna b’saħħitna jmissna nerfgħu d-​djufijiet taʼ dawk li m’humiex b’saħħithom, u mhux li nkunu qegħdin ingħoġbu lilna nfusna.”—Rumani 15:1.

In-​Nasba tar-​Risentiment

Iż-​żwieġ huwa bħal reċipjent imprezzabbli. Meta jixxaqqaq bl-​adulterju, issir ħsara li ma tistax tiġi kkalkolata. (Proverbji 6:32) Veru, jekk il-​parti innoċenti tiddeċiedi li taħfer, il-​biċċiet jistgħu jiġu nkollati flimkien permezz tar-​rikonċiljazzjoni. Imma x-​xquq hemm jibqgħu, u matul xi argument, jistaʼ jkun hemm inklinazzjoni li tħares lejn dawk ix-​xquq u tuża l-​passat bħala arma.

Ir-risentiment huwa rispons normali għall-​infedeltà tas-​sieħeb jew tas-​sieħba. Imma jekk ħfirt lis-​sieħeb jew lis-​sieħba tiegħek, oqgħod attent li ma żżommx f’qalbek ir-​rabja li tħassarlek it-​tajjeb li ksibt permezz tal-​att tal-​maħfra. Kemm jekk jitħalla jitbaqbaq minn ġewwa fis-​skiet u kemm jekk jiġi żvogat qatta bla ħabel, ir-​risentiment kontinwu jagħmel ħsara liż-​żewġ imseħbin. Għala? Waħda tabiba tissuġġerixxi: “Jekk qiegħed tħossok imweġġaʼ mis-​sieħeb tiegħek, hu għaliex għadek jimpurtak minnu. Mela billi tingħalaq fik innifsek jew billi tfittex li tpattiha, int mhux biss qiegħda tferi lis-​sieħeb tiegħek imma qiegħda teqred lilek innifsek. Int qiegħda wkoll iġġib fix-​xejn ir-​relazzjoni li tixtieq li tkun sħiħa.”

Iva, ma tistax sempliċement tirrikonċilja d-​differenzi fiż-​żwieġ tiegħek mingħajr ma trażżan ir-​rabja tiegħek. Għalhekk, fi żmien meta emozzjonalment ma tkunx fis-​saħna, iddiskuti s-​sentimenti tiegħek mas-​sieħeb jew sieħba tiegħek. Spjega għala qiegħed tħossok imweġġaʼ, x’teħtieġ sabiex tħossok rassigurat, u x’se tagħmel biex tippreserva r-​relazzjoni. Qatt tuża l-​passat sempliċement bħala arma biex tikseb vantaġġ f’argument.

Il-​Vizzju Jferi l-​Komunikazzjoni

Żwieġ igħaddi minn niket intensiv meta sieħeb jew sieħba jkunu jabbużaw bl-​alkoħol jew bid-​drogi. Il-​parti mhix ivvizzjata tistaʼ tkun f’sitwazzjoni simili għal dik taʼ Abigajl, kif inhu rrapportat fil-​Bibbja. Waqt li żewġha Nabal “kien xurban kemm jistaʼ jkun,” Abigajl kienet qiegħda tagħmel l-​isforzi kollha tagħha biex treġġaʼ lura l-​konsegwenzi tal-​imġieba bla għaqal tiegħu. (1 Samwel 25:​18-31, 36) Żwiġijiet li fihom wieħed mill-​imseħbin ikun itturmentat mill-​vizzju u l-​ieħor ikun involut f’attentat biex ibiddel l-​imġieba tal-​ivvizzjat spiss ikunu jixbhu lid-​dar taʼ Nabal u Abigajl.a

Wieħed jistaʼ jifhem x’serħan kbir jinħass meta wieħed ivvizzjat jibda jirkopra. Imma dan huwa biss il-​bidu. Immaġina uragan qalil għaddej minn fuq belt żgħira jfarrak u jkisser kulma jsib. Djar qegħdin jiġġarrfu, siġar qegħdin jiġu maqlugħin mill-​għeruq, linji tat-​telefon qegħdin jaqgħu fl-​art. Ikun hemm ferħ kbir meta tgħaddi l-​maltempata. Imma issa xogħol estensiv taʼ tiswija huwa meħtieġ. L-​istess ħaġa tiġri meta sieħeb jew sieħba jibdew jirkopraw. Relazzjonijiet li sfaxxaw iridu jiġi mibnijin mill-​ġdid. Il-​fiduċja u l-​integrità jridu jiġu stabbiliti mill-​ġdid. Il-​linji taʼ komunikazzjoni għandhom bżonn li jiġu mibnijin mill-​ġdid. Għal wieħed ivvizzjat li qiegħed jirriforma ruħu, din ir-​rikostruzzjoni bil-​mod il-​mod hija parti mill-​“personalità ġdida” li l-​Bibbja tinħtieġ li l-​Kristjani jikkultivaw. Din il-​personalità ġdida trid tinkludi “l-​forza li qiegħda tħaddem lil moħħkom.”—Efesin 4:​22-24.

Studju tal-​Bibbja għen lil Leonard u lil Elaine biex jieqfu mill-​abbuż tad-​drogi, imma l-​forza li qiegħda tħaddem lill-​moħħ ma kinetx bdiet taħdem bis-​sħiħ.b Malajr telgħu fil-​wiċċ vizzjijiet oħrajn. “Għal 20 sena pprovajna napplikaw il-​prinċipji tal-​Bibbja u jkollna żwieġ sodisfaċenti, imma qatt ma rnexxielna,” tgħid Elaine. “Il-​vizzji tagħna kellhom għeruq fondi wisq. Ma kienx possibbli li nirbħuhom bit-​talb jew bl-​istudju.”

Leonard u Elaine fittxew pariri biex jifhmu l-​kawżi tal-​vizzji tagħhom. Materjal f’waqtu mill-​“irsir fidil u diskret” dwar l-​abbuż fuq it-​tfal, l-​alkoħoliżmu, u r-​rispett lejn in-​nisa kien taʼ għajnuna partikulari.c (Mattew 24:​45-47) “Ġejna mgħejjunin biex insewwu l-​ħsara u nerġgħu ningħaqdu flimkien,” tgħid Elaine.

Insolvu l-​Problemi

Rebekka ħasset dieqa li ma kinetx tiflaħha minħabba n-​nisa taʼ binha Eżaw. Billi kienet tibżaʼ li binha l-​ieħor, Ġakobb, kien se jsegwi l-​eżempju taʼ Eżaw, Rebekka żvogat il-​frustrazzjoni tagħha billi qalet lil żewġha, Iżakk: “Sirt naborrixxi lil din il-​ħajja minn tiegħi minħabba l-​ulied nisa taʼ Ħet. Jekk Ġakobb qatt jieħu mara mill-​ulied nisa taʼ Ħet bħal dawn mill-​ulied nisa tal-​art, taʼ liema ġid hi l-​ħajja għalija?”—Ġenesi 27:46.

Innota li waqt li Rebekka tkellmet b’mod sod dwar is-​sentimenti tagħha, hi m’attakkatx lil Iżakk personalment. Ma qalitx, “Kollu tort tiegħek!” jew, “Imissek tikkontrolla aħjar din is-​sitwazzjoni!” Minflok, Rebekka użat il-​pronom ‘jien’ biex tiddeskrivi kif il-​problema effettwatha. Dan il-​mod kif indirizzatu qajjem l-​empatija taʼ Iżakk, mhux ix-​xewqa tiegħu biex jiddefendi ruħu. Billi ma ħassx li ġie attakkat personalment, it-​tweġiba taʼ Iżakk għat-​talba taʼ Rebekka milli jidher kienet immedjata.—Ġenesi 28:​1, 2.

Irġiel u nisa miżżewġin jistgħu jitgħallmu mill-​eżempju taʼ Rebekka. Meta jqum xi konflitt, attakkaw il-​problema minflok ma tattakkaw lil xulxin. Bħal Rebekka, esprimu l-​frustrazzjoni tagħkom mil-​lat taʼ kif jeffettwa lilkom. “Inħossni frustrat minħabba li . . .” jew, “Inħoss li ma tifhimnix minħabba li . . .” huma iktar effettivi minn “Kemm tqabbadni frustrazzjoni int!” jew, “Qatt ma tifhimni int!”

Iktar milli Jibqaʼ Sħiħ

Iż-​żwieġ tal-​ewwel koppja umana, Adam u Eva, baqaʼ sħiħ għal sekli sħaħ, billi pproduċa familja taʼ wlied subien u bniet. (Ġenesi 5:​3-5) Imma dan ma jfissirx li ż-​żwieġ tagħhom kien jixraqlu li jiġi imitat. Iktar qabel, spirtu taʼ indipendenza u nuqqas taʼ rispett lejn il-​liġijiet taʼ tjieba tal-​Ħallieq kissru r-​rabta tagħhom taʼ laħam wieħed.

Bl-istess mod, żwieġ illum jistaʼ jibqaʼ sħiħ, u madankollu jistaʼ jkun nieqes mill-​elementi vitali taʼ komunikazzjoni. Raġunar li huwa mnaqqax fil-​fond u traċċi tal-​personalità li m’humiex xierqa jistgħu jkollhom jiġu maqlugħin mill-​għeruq. (Qabbel 2 Korintin 10:​4, 5.) Dan huwa proċess edukattiv li jibqaʼ sejjer. Imma l-​isforz jiswa. Alla Jehovah huwa interessat ferm fl-​arranġament taż-​żwieġ, ladarba huwa l-​Ħallieq tiegħu. (Malakija 2:14-16; Ebrej 13:4) Għalhekk, jekk nagħmlu l-​parti tagħna, nistgħu nkunu kunfidenti li hu se jirrikonoxxi l-​isforzi tagħna u jfornina bil-​għerf u s-​saħħa neċessarji biex infejqu kwalunkwe kollass fil-​komunikazzjoni taż-​żwieġ.​—Qabbel Salm 25:​4, 5; 119:34.

[Noti taʼ taħt]

[Kaxxa f’paġna 5]

Stabbilixxi Prinċipji Fundamentali

◻ Iddiskuti suġġett suġġett (1 Korintin 14:33, 40)

◻ Esprimi sentimenti; tagħmilx akkużi (Ġenesi 27:46)

◻ M’hemmx daqqiet (Efesin 5:28, 29)

◻ M’hemmx tgħajjir (Proverbji 26:20)

◻ Immira biex tirrikonċilja, mhux biex tirbaħ (Ġenesi 13:​8, 9)

[Stampa f’paġna 3]

Meta jqum xi konflitt, attakkaw il-​problema minflok ma tattakkaw lil xulxin