Issa Huwa ż-​Żmien għal Azzjoni Deċiżiva

“Kemm se ddumu titlajjaw minn naħa għal oħra?”—1 SLATEN 18:21.

1. X’jagħmel lil żmienna daqshekk differenti mill-​passat?

TEMMEN int li Ġeħova huwa l-​uniku Alla veru? Temmen int ukoll li l-​profeziji tal-​Bibbja jippontaw lejn żmienna bħala “l-​aħħar jiem” tas-​sistema mill-​agħar taʼ Satana? (2 Timotju 3:1) Jekk inhu hekk, żgur se taqbel li issa, miż-​żminijiet kollha taʼ qabel, hemm bżonn li tittieħed azzjoni deċiżiva. Qatt qabel fl-​istorja tal-​bniedem ma kien hawn daqstant ħajjiet fil-​periklu.

2. Xi ġralha s-​saltna taʼ Iżrael b’għaxar tribujiet matul ir-​renju tas-​Sultan Aħab?

² Fl-​għaxar seklu Q.E.K., il-​ġens taʼ Iżrael kellu bżonn jieħu deċiżjoni verament serja. Lil min kien se jaqdi? Is-​Sultan Aħab, taħt l-​influwenza tal-​mara pagana tiegħu Ġeżabel, mexxa ’l quddiem il-​qima taʼ Bagħal fis-​saltna taʼ Iżrael b’għaxar tribujiet. Bagħal kien alla tal-​fertilità li suppost kien jipprovdi x-​xita u ħsad tajjeb. Ħafna aduraturi taʼ Bagħal forsi kienu jitfgħu xi bewsa jew anki jmilu quddiem idolu taʼ l-​alla tagħhom. Sabiex iqanqlu lil Bagħal ibierek il-​ħxejjex u l-​bhejjem tagħhom, l-​aduraturi tiegħu kienu jieħdu sehem f’orġji sesswali mal-​prostituti tat-​tempju. Huma kellhom ukoll id-​drawwa li jqattgħu ġisimhom biex joħorġu d-​demm.​—1 Slaten 18:28.

3. Liema effett kellha l-​qima taʼ Bagħal fuq il-​poplu t’Alla?

³ Fdal taʼ xi 7,000 Iżraeli rrifjutaw li jieħdu sehem f’dan it-​tip taʼ qima idolatruża, immorali, u vjolenti. (1 Slaten 19:18) Huma żammew lealment mar-​relazzjoni taʼ patt li kellhom m’Alla Ġeħova, u għal dan ġew persegwitati. Per eżempju, ir-​Reġina Ġeżabel qatlet ħafna mill-​profeti taʼ Ġeħova. (1 Slaten 18:​4, 13) Minħabba dawn il-​kundizzjonijiet taʼ sfida, il-​maġġuranza taʼ l-​Iżraelin kellhom taħlit taʼ twemmin differenti, billi kienu jipprovaw jogħġbu kemm lil Ġeħova u kemm lil Bagħal. Imma għal Iżrael kienet tkun apostasija li wieħed idur minn Ġeħova biex iqim alla falz. Ġeħova wiegħed li kien se jbierek lill-​Iżraelin jekk huma jħobbuh u jobdu l-​kmandamenti tiegħu. Madankollu, hu wissiehom li jekk huma ma jagħtuhx “devozzjoni esklużiva,” (NW) huma kienu se jiġu meqrudin.​—Dewteronomju 5:​6-​10; 28:​15, 63.

4. Ġesù u l-​appostli tiegħu x’bassru li se jiġri fost il-​Kristjani, u dan kif twettaq?

⁴ Illum teżisti sitwazzjoni simili fil-​Kristjaneżmu. Il-​membri tal-​Knisja jistqarru li huma Kristjani, imma l-​festi, l-​imġiba, u t-​twemmin tagħhom ma jaqblux mat-​tagħlim tal-​Bibbja. Bħal Ġeżabel, il-​kleru tal-​Kristjaneżmu huwa minn taʼ quddiem biex jippersegwita lix-​Xhieda taʼ Ġeħova. Il-​kleru tal-​Kristjaneżmu wkoll ilu għal ħafna żmien jappoġġa l-​gwerer, u b’hekk huwa responsabbli għall-​qtil taʼ miljuni bla għadd taʼ membri tal-​knisja. Appoġġ reliġjuż bħal dan lill-​gvernijiet tad-​dinja huwa identifikat fil-​Bibbja bħala żína spiritwali. (Rivelazzjoni 18:​2, 3) Barra minn hekk, il-​Kristjaneżmu qed isir dejjem iktar tolleranti għall-​fornikazzjoni letterali, anki fost il-​kleru tiegħu stess. Ġesù Kristu u l-​appostli tiegħu bassru din l-​apostasija bil-​quddiem. (Mattew 13:​36-43; Atti 20:​29, 30; 2 Pietru 2:​1, 2) X’se jkun ir-​riżultat finali għal dawk l-​iktar minn biljun ruħ fil-​Kristjaneżmu? U liema responsabbiltà għandhom l-​aduraturi veri taʼ Ġeħova lejn dawn u dawk kollha li ġew żvijati mir-​reliġjon falza? It-​tweġiba ċara għal mistoqsijiet bħal dawn se niksbuha billi neżaminaw il-​ġrajjiet drammatiċi li wasslu għall-​‘qerda taʼ Bagħal minn Iżrael.’​—2 Slaten 10:28.

L-​Imħabba t’Alla għall-​Poplu Stinat Tiegħu

5. Ġeħova kif wera tħassib bi mħabba għall-​poplu stinat tiegħu?

⁵ Alla Ġeħova xejn ma jieħu pjaċir jikkastiga lil dawk li ma jibqgħux leali lejh. Bħala Missier taʼ mħabba, hu jixtieq li l-​ħżiena jindmu u jduru lura lejh. (Eżekjel 18:32; 2 Pietru 3:9) Tant hu hekk li Ġeħova uża ħafna profeti fi żmien Aħab u Ġeżabel biex iwissi lin-​nies Tiegħu dwar il-​konsegwenzi li kienu se jiġu mill-​qima lil Bagħal. Elija kien wieħed minn dawn il-​profeti. Wara nixfa qerridija kbira fil-​pajjiż, li kienet ġiet imħabbra minn qabel, Elija qal lis-​Sultan Aħab biex jiġbor lill-​Iżraelin u l-​profeti taʼ Bagħal flimkien fuq il-​muntanja tal-​Karmel.​—1 Slaten 18:​1, 19.

6, 7. (a) Elija kif kixef l-​għerq taʼ dak li kkawża l-​apostasija f’Iżrael? (b) Il-​profeti taʼ Bagħal x’għamlu? (ċ) Elija x’għamel?

⁶ Il-​laqgħa saret f’post fejn kien hemm artal għal Ġeħova “li kien iġġarraf,” probabbilment minħabba x-​xewqa taʼ Ġeżabel. (1 Slaten 18:30) B’dispjaċir, l-​Iżraelin preżenti ma kinux ċerti jekk kienx Ġeħova jew inkella Bagħal il-​wieħed li kien tassew kapaċi jipproduċi x-​xita tant meħtieġa. Bagħal kellu jirrappreżentawh 450 profeta, filwaqt li Elija kien l-​uniku profeta biex jirrappreżenta lil Ġeħova. Elija laħaq l-​għerq tal-​problema tan-​nies billi staqsiehom: “Kemm se ddumu titlajjaw minn naħa għal oħra?” Imbagħad, saħansitra fi kliem iktar sempliċi, hu poġġa l-​kwistjoni quddiemhom: “Jekk il-​Mulej [“Ġeħova,” NW] hu Alla, morru warajh; inkella morru wara Bagħal, jekk inhu hu.” Sabiex iqanqal lill-​Iżraelin indeċiżi biex jagħtu devozzjoni esklużiva lil Ġeħova, Elija ssuġġerixxa li jsir test biex isir magħruf minn kien l-​Alla l-​veru. Żewġ gniedes kellhom jinqatlu bħala sagrifiċċju, wieħed għal Ġeħova u wieħed għal Bagħal. L-​Alla l-​veru kellu jaħraq is-​sagrifiċċju tiegħu bin-​nar. Il-​profeti taʼ Bagħal lestew is-​sagrifiċċji tagħhom, u mbagħad għal sigħat sħaħ baqgħu jgħajtu: “Bagħal, weġibna!” Meta Elija beda jiddieħaq bihom, huma bdew iqattgħu lilhom infushom sakemm beda jċarċar id-​demm, u jgħajtu kemm jifilħu. Imma ma kienx hemm tweġiba.​—1 Slaten 18:​21, 26-29.

⁷ Issa kien imiss lil Elija. L-​ewwel, hu reġaʼ waqqaf l-​artal taʼ Ġeħova u poġġa l-​biċċiet tal-​gendus fuqu. Imbagħad, hu ordna li erbaʼ ġarar kbar bl-​ilma jitferrgħu fuq is-​sagrifiċċju. Dan seħħ tliet darbiet sakemm il-​gandott madwar l-​artal imtela bl-​ilma. Imbagħad Elija talab: “Mulej, Alla taʼ Abraham, taʼ Iżakk u taʼ Iżrael, uri llum li inti Alla fost Iżrael, u li jiena l-​qaddej tiegħek, u li dan kollu jien għamiltu għall-​kelma tiegħek. Weġibni, Mulej, weġibni, ħalli jkun jaf dan il-​poplu li int, Mulej, int Alla, u li int dawwartilhom qalbhom lura!”​—1 Slaten 18:​30-37.

8. Alla kif wieġeb għat-​talba t’Elija, u l-​profeta liema azzjoni ħa?

⁸ L-​Alla l-​veru wieġeb billi ħaraq kemm is-​sagrifiċċju kif ukoll l-​artal b’nar mis-​sema. Dak in-​nar belaʼ wkoll l-​ilma li kien fil-​gandott taʼ madwar l-​artal! Immaġina x’effett kellu dan fuq l-​Iżraelin. Huma immedjatament inxteħtu wiċċhom fl-​art u qalu: “Jaħweh, Alla hu! Jaħweh, Alla hu!” Elija mbagħad kompla jieħu azzjoni deċiżiva, billi ordna lill-​Iżraelin: “Aqbdu l-​profeti taʼ Bagħal, tħallu ’l ħadd minnhom jeħles.” Imbagħad, l-​450 profeta taʼ Bagħal inqatlu kollha taħt il-​muntanja tal-​Karmel.​—1 Slaten 18:​38-40.

9. Liema provi komplew jiffaċċjaw l-​aduraturi veri?

⁹ F’dik il-​ġurnata li ma tintesiex, Ġeħova ġagħal li tinżel ix-​xita fuq l-​art għall-​ewwel darba fi tliet snin u nofs! (Ġakbu 5:​17, 18) Tistaʼ timmaġina xi bdew jgħidu l-​Iżraelin huma u sejrin lura d-​dar; Ġeħova vvindika d-​divinità tiegħu. Madankollu, l-​aduraturi taʼ Bagħal ma qatgħux qalbhom. Ġeżabel kompliet bil-​kampanja taʼ persekuzzjoni fuq il-​qaddejja taʼ Ġeħova. (1 Slaten 19:​1, 2; 21:​11-16) B’hekk, l-​integrità tal-​poplu t’Alla reġgħet ġiet provata. Kienu se jkunu qed jagħtu devozzjoni esklużiva lil Ġeħova meta jum il-​ġudizzju kien se jasal fuq l-​aduraturi taʼ Bagħal?

Aġixxi b’Mod Deċiżiv Illum

10. (a) Fi żminijiet moderni, il-​Kristjani midlukin x’qegħdin jagħmlu? (b) Xi jfisser li tobdi l-​kmand li jinsab f’Rivelazzjoni 18:4?

¹⁰ Fi żminijiet moderni, il-​Kristjani midlukin għamlu xogħol bħal dak t’Elija. Bil-​kliem u bil-​karta stampata, huma wissew lil nies mill-​ġnus kollha kemm ġewwa u kemm barra l-​Kristjaneżmu dwar il-​periklu tar-​reliġjon falza. B’riżultat taʼ dan, miljuni ħadu azzjoni deċiżiva biex jaqtgħu s-​sħubija tagħhom mar-​reliġjon falza. Huma ddedikaw ħajjithom lil Ġeħova u saru dixxipli mgħammdin taʼ Ġesù Kristu. Iva, huma semgħu l-​appell urġenti t’Alla dwar ir-​reliġjon falza: “Oħorġu minnha, poplu tiegħi, jekk ma tridux tieħdu sehem magħha fi dnubietha, u jekk ma tridux tirċievu parti mill-​kastigi tagħha.”—Rivelazzjoni 18:4.

11. X’hemm bżonn isir biex tinkiseb l-​approvazzjoni t’Alla?

¹¹ Miljuni oħrajn, filwaqt li jħossuhom miġbudin lejn il-​messaġġ ibbażat fuq il-​Bibbja li jxandru x-​Xhieda taʼ Ġeħova, xorta għadhom m’humiex ċerti dwar x’għandhom jagħmlu. Xi wħud minn dawn kultant jiġu għal-​laqgħat Kristjani, bħall-​osservanza taʼ l-​Ikla taʼ fil-​Għaxija tal-​Mulej jew għal xi sessjonijiet fil-​konvenzjoni distrettwali. Aħna nħeġġu lil uħud bħal dawn biex jikkunsidraw bir-​reqqa l-​kliem t’Elija: “Kemm se ddumu bejn ħaltejn?” (1 Slaten 18:​21, Karm Żammit) Minflok ma jdumu, huma għandhom bżonn jieħdu azzjoni deċiżiva issa u jħabirku biex isiru aduraturi dedikati u mgħammdin taʼ Ġeħova. Hemm involuti l-​prospetti tagħhom taʼ ħajja taʼ dejjem!​—2 Tessalonikin 1:​6-9.

12. Xi Kristjani mgħammdin f’liema kundizzjoni perikoluża waqgħu, u x’għandhom jagħmlu?

¹² B’dispjaċir, xi Kristjani mgħammdin saru irregulari jew inattivi fil-​qima tagħhom. (Ebrej 10:​23-25; 13:​15, 16) Xi wħud tilfu ż-​żelu tagħhom minħabba li jibżgħu mill-​persekuzzjoni, l-​ansjetajiet biex ilaħħqu mal-​ħajja, il-​ħidma iebsa biex isiru għonja, jew minħabba l-​ġiri wara pjaċiri egoistiċi. Ġesù wissa li dawn l-​affarijiet kienu se jfixklu, joħonqu, u jonsbu lil xi wħud mis-​segwaċi tiegħu. (Mattew 10:​28-33; 13:​20-22; Luqa 12:​22-31; 21:​34-36) Minflok ma jkunu qishom qed ‘jitlajjaw minn naħa għal oħra,’ uħud bħal dawn għandhom ‘ikunu żelużi u jindmu’ billi jieħdu azzjoni deċiżiva biex iwettqu d-​dedikazzjoni tagħhom lil Alla.​—Rivelazzjoni 3:​15-19.

It-​Tmiem Ħesrem tar-​Reliġjon Falza

13. Iddeskrivi s-​sitwazzjoni f’Iżrael meta Ġeħu ġie midluk bħala sultan.

¹³ Ir-​raġuni għala huwa urġenti għall-​bnedmin biex jieħdu azzjoni deċiżiva issa tintwera minn dak li ġara lil Iżrael madwar 18-il sena qabel ma l-​kwistjoni tad-​Divinità ġiet maqtugħa fuq il-​muntanja tal-​Karmel. Jum il-​ġudizzju taʼ Ġeħova kontra l-​qima taʼ Bagħal ġie ħabta u sabta matul il-​ministeru t’Eliżew, is-​suċċessur t’Elija. Ġoram, bin is-​Sultan Aħab, kien qed jaħkem fuq Iżrael, u Ġeżabel kienet għadha ħajja u taqdi bħala reġina omm. Bil-​kwiet, Eliżew bagħat lill-​qaddej tiegħu biex jidlek lil Ġeħu, il-​kmandant ewlieni taʼ l-​armata taʼ Iżrael, bħala s-​sultan il-​ġdid. Dak il-​ħin, Ġeħu kien qiegħed fuq in-​naħa tal-​lvant tal-​Ġordan f’Ramot-gilgħad, jidderieġi battalja kontra l-​għedewwa taʼ Iżrael. Is-​Sultan Ġoram kien qiegħed Ġeżragħel fil-​pjanura tal-​wied ħdejn Megiddu, jiddewwa minn ferita mill-​gwerra.​—2 Slaten 8:29–9:4.

14, 15. Ġeħu liema inkarigu rċieva, u hu kif wieġeb?

¹⁴ Dan hu li Ġeħova kkmanda lil Ġeħu biex jagħmel: “Int tidrob lil dar Aħab, sidek, u hekk nitħallas tad-​demm tal-​qaddejja tiegħi l-​profeti, u tad-​demm tal-​qaddejja kollha tal-​Mulej minn id Ġeżabel. Id-​dar kollha taʼ Aħab tinqered . . . lil Ġeżabel jikluha l-​klieb fil-​qasam taʼ Ġeżragħel, u ma jkun hemm ħadd biex jidfinha.”​—2 Slaten 9:​7-​10.

¹⁵ Ġeħu kien raġel deċiż. Mingħajr dewmien, hu rikeb il-​karru tiegħu, u ġera kemm felaħ lejn Ġeżragħel. Wieħed għassies f’Ġeżragħel għaraf is-​sewqan taʼ Ġeħu u mar jgħarraf lis-​Sultan Ġoram, u għalhekk Ġoram rikeb il-​karru tiegħu u mar jiltaqaʼ mal-​kmandant taʼ l-​armata tiegħu. Meta ltaqgħu, Ġoram staqsieh: “Sliem, Ġeħu?” Ġeħu wieġbu: “Xi sliem, sakemm idumu ż-​żina taʼ ommok Ġeżabel u l-​qabda sħarijiet tagħha?” Imbagħad, qabel ma s-​Sultan Ġoram setaʼ jaħrab, Ġeħu qabad il-​qaws f’idu u qatel lil Ġoram bi vleġġa li nifditlu qalbu.​—2 Slaten 9:​20-​24.

16. (a) L-​uffiċjali tal-​qorti taʼ Ġeżabel f’liema sitwazzjoni sabu ruħhom f’daqqa waħda? (b) Il-​kelma taʼ Ġeħova dwar Ġeżabel kif twettqet?

¹⁶ Bla telf taʼ ħin, Ġeħu ġera bil-​karru tiegħu lejn il-​belt. Ġeżabel, li kienet miżbugħa u mżejna ħafna, kienet qed tħares ’l isfel mit-​tieqa u laqgħet lil Ġeħu b’theddida. Ġeħu injoraha, u għajjat għall-​appoġġ: “Min hawn miegħi? Min?” Il-​qaddejja taʼ Ġeżabel issa kellhom jieħdu azzjoni deċiżiva. Żewġ jew tliet uffiċjali tal-​qorti ħarġu rashom mit-​tieqa. Immedjatament, il-​lealtà tagħhom ġiet taħt prova. “Waddbuha għal isfel!” ikkmanda Ġeħu. L-​uffiċjali tefgħu lil Ġeżabel ’l isfel għal ġot-​triq, fejn għaffġuha ż-​żwiemel u l-​karru taʼ Ġeħu. B’hekk, il-​mara li bdiet il-​qima taʼ Bagħal f’Iżrael ħadet it-​tmiem li kien jistħoqqilha. Qabel ma kien hemm ħin biex jidfnuha, il-​klieb kienu kielu l-​partijiet imlaħħmin tagħha, bħalma kien imbassar.​—2 Slaten 9:​30-​37.

17. Il-​ġudizzju t’Alla fuq Ġeżabel għandu jsaħħaħ il-​fidi tagħna għal liema ġrajja fil-​futur?

¹⁷ Tmiem tal-​biżaʼ bħal dan se jiġi fuq il-​prostituta simbolika li għandha l-​isem taʼ “Babilonja l-​Kbira.” Il-​prostituta tirrappreżenta r-​reliġjonijiet foloz tad-​dinja taʼ Satana li oriġinaw mill-​belt antika taʼ Babilonja. Wara t-​tmiem tar-​reliġjon falza, Alla Ġeħova se jdawwar l-​attenzjoni tiegħu lejn il-​bnedmin kollha li jagħmlu parti mill-​oqsma sekulari tad-​dinja taʼ Satana. Dawn ukoll se jinqerdu, u dan se jipprepara t-​triq għad-​dinja ġdida taʼ ġustizzja.​—Rivelazzjoni 17:​3-6; 19:​19-21; 21:​1-4.

18. Wara l-​mewt taʼ Ġeżabel, x’ġara lill-​aduraturi taʼ Bagħal f’Iżrael?

¹⁸ Wara l-​mewt taʼ Ġeżabel, is-​Sultan Ġeħu mill-​ewwel qatel lid-​dixxendenti kollha t’Aħab u lil dawk li kienu jappoġġawh l-​iktar. (2 Slaten 10:11) Imma ħafna mill-​aduraturi taʼ Bagħal baqgħu f’dik l-​art. Dwar dawn, Ġeħu ħa azzjoni deċiżiva biex juri ‘l-​ħeġġa tiegħu għall-​Mulej’ billi ma ttollera ebda rivalità lejn Ġeħova. (2 Slaten 10:16) Billi għamilha t’aduratur taʼ Bagħal, Ġeħu organizza festa kbira fit-​tempju taʼ Bagħal li Aħab kien bena fis-​Samarija. L-​aduraturi kollha taʼ Bagħal f’Iżrael attendew għall-​festa. Kif kienu maqbudin ġot-​tempju, kollha ġew maqtulin mill-​irġiel taʼ Ġeħu. Il-​Bibbja tagħlaq ir-​rakkont bil-​kliem: “Ġeħu qered ’il Bagħal minn Iżrael.”​—2 Slaten 10:​18-​28.

19. Liema prospett grandjuż jistenna lill-​“folla kbira” t’aduraturi leali taʼ Ġeħova?

¹⁹ Il-​qima taʼ Bagħal tneħħiet kompletament minn Iżrael. M’għandniex xi ngħidu, bħalma ġara dak iż-​żmien, hekk ukoll ir-​reliġjonijiet foloz taʼ din id-​dinja se jaslu għal tmiem għal għarrieda u tal-​biżaʼ. Fuq liema naħa se tkun matul il-​jum kbir taʼ ġudizzju? Ħu azzjoni deċiżiva issa, u b’hekk jistaʼ jkollok il-​privileġġ li tkun fost il-​“folla kbira” taʼ bnedmin li jibqgħu ħajjin wara t-​“tribulazzjoni l-​kbira.” Imbagħad se tkun tistaʼ tħares lura b’ferħ, u se tfaħħar lil Alla talli esegwixxa ġudizzju fuq il-​“prostituta l-​kbira li ħassret l-​art biż-​żína tagħha.” Flimkien m’aduraturi veri oħrajn, int se tkun qed taqbel mal-​kliem eċċitanti li jkantaw l-​ilħna mis-​sema: “Faħħru lil Jah, għax Ġeħova Alla tagħna, li Jistaʼ Kollox, beda jsaltan.”—Rivelazzjoni 7:​9, 10, 14; 19:​1, 2, 6.

Mistoqsijiet għal Meditazzjoni

• Iżrael kif sar ħati taʼ qima lejn Bagħal?

• Il-​Bibbja dwar liema apostasija kbira bassret, u dik il-​profezija kif twettqet?

• Ġeħu kif neħħa kompletament il-​qima lejn Bagħal?

• Xi rridu nagħmlu biex nibqgħu ħajjin f’jum il-​ġudizzju t’Alla?

[Mappa f’paġna 25]

(Għall-formazzjoni sħiħa tat-test, ara pubblikazzjoni)

Xoku

Afek

Ħelkat

Ġoknegħam

Megiddu

Tagħnak

Dotan

SAMARIJA

Għajn-dor

Sunem

Għofra

Ġeżragħel

Iblegħam (Gat-rimmon)

Tirsa

Bet-xemex

Betsan

Ġabes-gilgħad?

Abel-meħola

Bet-arbel

Ramot-gilgħad

Quċċati tal-​Muntanji

Il-​muntanja tal-​Karmel

Il-​muntanja Tabor

Mori

Il-​muntanja Gilbogħa

[Kotra ta’ilmijiet]

Il-​Baħar Mediterran

Il-​Baħar tal-​Galilija

[Xmara]

Ix-​Xmara Ġordan

[Għajn u bir]

Għajn-ħarod

[Sors]

Bbażata fuq il-​mapep imħarsin mil-​liġi tal-​copyright, maħruġin minn Pictorial Archive (Near Eastern History) Est. u Survey of Israel

[Stampi f’paġna 26]

L-​ippridkar regulari tas-​Saltna u l-​attendenza regulari għal-​laqgħat Kristjani huma aspetti vitali tal-​qima vera

[Stampa f’paġna 28]

Bħal Ġeħu, dawk kollha li jridu jibqgħu ħajjin fil-​jum taʼ Ġeħova jridu jieħdu azzjoni deċiżiva