Kont Taf?
Nistgħu nemmnu li fi żmien il-qedem xi ħadd attwalment kien se jiżraʼ s-sikrana f’għalqa taʼ ħaddieħor?
Din il-kopja tad-Digest tal-1468 miktuba mill-Imperatur Ġustinjanu hija waħda minn ħafna dokumenti li jipprovdu dettalji dwar kwistjonijiet legali fiż-żminijiet tal-qedem
SKONT Mattew 13:24-26, Ġesù qal: “Is-saltna tas-smewwiet tixbah lil raġel li żeraʼ żerriegħa tajba fl-għalqa tiegħu. Waqt li n-nies kienu reqdin, ġie l-għadu tiegħu u żeraʼ s-sikrana qalb il-qamħ, u telaq. Meta l-qamħ nibet u ħareġ is-sbul, imbagħad tfaċċat ukoll is-sikrana.” Xi kittieba jiddubitaw jekk din it-tixbiha hijiex ibbażata fuq ġrajja vera, imma skont kitba legali Rumana tal-qedem, xi ħaġa bħal din setgħet ġrat.
Dizzjunarju tal-Bibbja jgħid li skont il-liġi Rumana, li tiżraʼ s-sikrana f’għalqa taʼ raġel ieħor biex tivvendika ruħek minnu kien kontra l-liġi. Il-fatt li kien hemm bżonn taʼ liġi jfisser li dan tassew ġara. L-istudjuż tal-liġi Alastair Kerr jispjega li fis-sena 533 wara Kristu, l-Imperatur Ruman Ġustinjanu ppubblika l-ktieb tiegħu Digest. Dan kien ġabra fil-qosor tal-liġi Rumana u kien fih kwotazzjonijiet minn esperti tal-liġi minn madwar is-sena 100-250 wara Kristu. Skont il-ktieb Digest, wieħed minn dawn l-esperti, Ulpian, irrefera għal każ mit-tieni seklu. Is-sikrana kienet inżergħet ġo għalqa taʼ persuna oħra, u minħabba f’hekk il-prodott tar-rabaʼ ġie rovinat. Il-ktieb Digest jiddiskuti d-drittijiet legali li bidwi kellu sabiex ikun jistaʼ jieħu kumpens mill-kriminal, flus li jitħallsu għall-prodott mitluf.
Affarijiet bħal dawn fil-fatt ġraw fl-Imperu Ruman tal-qedem, u dan juri li s-sitwazzjoni fit-tixbiha taʼ Ġesù setgħet ġrat fil-verità.