Iż-​Żgħażagħ Jistaqsu . . .

Jistaʼ Jkun Tassew Perikoluż li Tinnamra fuq l-​Internet?

“Fuq l-​Internet, tistaʼ ma tkunx taf eżatt min hi l-​persuna l-​oħra.”—Dan, 17.a

“In-​nies jistgħu jigdbu fuq l-​Internet. Huwa faċli li tippretendi li int xi ħaddieħor.”—George, 26.

IN-​NAMUR fuq l-​Internet qed isir dejjem iktar popolari madwar id-​dinja. Bħalma ddiskuta l-​artiklu li ħareġ qabel f’din is-​serje t’artikli, in-​namur fuq l-​Internet jistaʼ jiżviluppa malajr, imma spiss jispiċċa fix-​xejn meta tiġi ffaċċjata r-​realtà.b Xorta waħda, hemm affarijiet iktar gravi li għandhom jinkwetawk mis-​sempliċi diżappunt. In-​namur maʼ xi ħadd b’dan il-​mod jistaʼ jpoġġik f’periklu kbir—kemm jekk fiżiku, emozzjonali, u kemm spiritwali.

Kif tistaʼ xi ħaġa li tidher daqshekk innoċenti u ħielsa mill-​periklu—kompjuter f’darek stess—fil-​fatt tkun taʼ periklu għalik? Xi ftit mill-​perikli huma konnessi maʼ prinċipju importanti li nsibuh fil-​Bibbja. L-​appostlu Pawlu kiteb: “Nixtiequ nġibu ruħna bl-​onestà f’kollox.” (Ebrej 13:18) Dan mhux qed jissuġġerixxi li l-​użu taʼ l-​Internet hu diżonest jew saħansitra li tkun diżonest jekk tużah. Però, irridu nammettu li nies oħrajn spiss m’humiex onesti u li bħalma jissuġġerixxu l-​kwotazzjonijiet fil-​bidu taʼ dan l-​artiklu, l-​Internet donnu jagħmilha iktar faċli biex isiru ċerti prattiċi diżonesti u jagħmilha iktar diffiċli biex tinduna bihom. U fejn jidħlu r-​rabtiet romantiċi, id-​diżonestà tippreżenta perikli kbar.

Per eżempju, innota t-​tip taʼ diżonestà deskritta f’dan il-​vers Bibliku: “Ma qgħadtx man-​nies giddieba, ma sseħibtx maʼ nies qarrieqa.” (Salm 26:4) Xi jfisser il-​kliem “nies qarrieqa”? Xi traduzzjonijiet tal-​Bibbja hawnhekk jużaw il-​kelma “ipokriti.” Bħalma jgħid xogħol wieħed taʼ referenza, din l-​espressjoni tistaʼ tapplika għal “dawk li jaħbu l-​iskopijiet u l-​pjanijiet tagħhom minn oħrajn, jew li jaħbu l-​karattru u l-​intenzjonijiet veri tagħhom.” Kif tistaʼ tiġi prattikata din id-​diżonestà fuq l-​Internet? U liema perikli tippreżenta għal dawk li jixtiequ jinnamraw?

Ilpup Lebsin taʼ Nagħaġ

Missier li jismu Michael baqaʼ xxokkjat meta semaʼ f’seminarju li ħafna mit-​tfal ma jobdux l-​ordnijiet tal-​ġenituri biex ma jidħlux f’Websites perikolużi. “Dak li inkwetani saħansitra iktar,” jgħid hu, “kien li bqajt ixxokkjat meta rrealizzajt li l-​pedofili jistgħu jużaw l-​Internet biex iħajru lit-​tfal għal attivitajiet sesswali baxxi.” Meta ż-​żgħażagħ jużaw l-​Internet biex jiltaqgħu maʼ nies ġodda, huma jistgħu jsibu ruħhom f’periklu akbar milli jistgħu jirrealizzaw.

Tabilħaqq, kien hemm rapporti fl-​aħbarijiet dwar predaturi sesswali li jkunu adulti u li jippretendu li huma żgħażagħ hekk kif iħufu fuq l-​Internet ħalli jaħtfu lil xi wħud żgħar. Skond studju li sar, “wieħed minn kull ħamest itfal li jużaw l-​Internet intalbu jieħdu sehem f’attivitajiet sesswali.” Gazzetta waħda qalet ukoll li wieħed minn kull 33 tifel jew tifla bejn l-​għaxar u s-​17-il sena ġew “iffittati kontinwament b’mod aggressiv” permezz taʼ konversazzjonijiet bil-​kompjuter.

Xi żgħażagħ skoprew, b’sorpriża għalihom, li ż-​“żagħżugħ” li kienu għadhom kif bdew jinnamraw miegħu permezz taʼ l-​Internet kien fil-​fatt adult miżmum il-​ħabs. Żgħażagħ oħrajn mingħajr fini taʼ xejn involvew ruħhom maʼ predaturi sesswali. Dawn in-​nies taʼ drawwiet baxxi “jippreparaw” lill-​vittma prospettiva, billi l-​ewwel jiksbu l-​fiduċja tagħha permezz taʼ diskors dħuli fiċ-​chat rooms. Maż-​żmien, jipprovaw jiltaqgħu wiċċ imbwiċċ sabiex iwettqu x-​xewqat perversi tagħhom. Traġikament, xi żgħażagħ ġew imsawtin, stuprati, u saħansitra maqtulin minħabba dan.

Tabilħaqq, in-​nies ħżiena jużaw il-​‘qerq’ biex isibu l-​vittmi fuq l-​Internet. Dawn il-​predaturi għandhom mnejn ifakkruk fit-​tixbiha taʼ Ġesù dwar il-​profeti foloz li ‘jiġu għandek lebsin taʼ nagħaġ,’ imma fir-​realtà huma bħal “ilpup imġewħin.” (Mattew 7:15) Komunikazzjoni anonima minn fuq l-​Internet tistaʼ tagħmilhielek kważi impossibbli biex tagħraf dan it-​tip taʼ qerq. “Meta tkellem lil xi ħadd wiċċ imbwiċċ,” jgħid George li kkwotajnieh qabel, “tistaʼ tifhem xi ħaġa mill-​espressjonijiet taʼ wiċċu u t-​ton taʼ leħnu. Imma fuq l-​Internet ma tistaʼ tagħmel xejn minn dan. Huwa faċli li tiġi mqarraq.”

Kemm hu tabilħaqq għaref il-​parir tal-​Bibbja: “Min hu bil-​għaqal jara l-​għawġ u jwarrab; min hu moħħu ħafif jidħol fih u jħallas għalih.” (Proverbji 22:3) Huwa minnu li mhux maʼ kulmin tiltaqaʼ fuq l-​Internet hu predatur perikoluż. Però, hemm iktar modi kif in-​nies ikunu “qarrieqa.”

Il-​Perikli tal-​Qerq u l-​Ħabi

Ma nissorprendux ruħna mill-​fatt li hi xi ħaġa komuni fost dawk li jfittxu li jinnamraw fuq l-​Internet li jesaġeraw jew jivvintaw il-​karatteristiki tajbin u jċekknu jew jaħbu d-​difetti serji. Iktar minn hekk, The Washington Post ikkwotat lil awtur li qal: “In-​namur fuq l-​Internet jistaʼ jkun ħażin minħabba li n-​nies jiġu mqarrqin.” Din iżżid: “In-​nies spiss jigdbu dwar x’sess huma. . . . Il-​qligħ, . . . ir-​razza, ir-​rekord kriminali, l-​istorja tas-​saħħa mentali, u l-​istatus taż-​żwieġ spiss jibqgħu mistura għal żmien twil f’dawn ir-​relazzjonijiet.” Ħafna nies irrapportaw esperjenzi taʼ wġigħ li għaddew minnhom meta ġew imqarrqin għaliex involvew ruħhom f’namur fuq l-​Internet. Ir-​rapporti saru biex iwissu lil oħrajn.

Se jigdbu n-​nies dwar xi ħaġa taʼ importanza kbira bħall-​ispiritwalità tagħhom? B’dispjaċir, iva—xi wħud jgħidu li huma Kristjani meta ma jkunux. Għala jqarrqu? Għal darb’oħra, raġuni waħda hi li fuq l-​Internet huwa faċli li tagħmel dan. Żagħżugħ mill-​Irlanda li jismu Sean jammetti: “Huwa verament faċli li tippretendi li tkun xi ħaġa li m’intix meta tkun qed tittajpja fuq skrin tal-​kompjuter.”

Ħafna nies ma jiħduhx bis-​serjetà dan il-​qerq, għaliex jirraġunaw li huwa naturali li tigdeb ftit meta tkun se tibda tinnamra. Però, ftakar li Alla jobgħod il-​gideb. (Proverbji 6:​16-19) U bir-​raġun. Ħafna mill-​uġigħ u l-​miżerja taʼ din id-​dinja huwa riżultat tal-​gideb. (Ġwanni 8:44) Id-​diżonestà hija l-​agħar bażi possibbli għal kwalunkwe relazzjoni, speċjalment waħda li suppost għandha twassal għal rabta dejjiema. Agħar minn hekk, id-​diżonestà hija perikoluża għall-​ispiritwalità; tħassar ir-​relazzjoni tal-​giddieb m’Alla Ġeħova.

B’dispjaċir, xi żgħażagħ spiċċaw involuti f’tip ieħor taʼ diżonestà. Huma fittxew relazzjonijiet fuq l-​Internet u ħbew dan il-​fatt mill-​ġenituri tagħhom. Per eżempju, il-​ġenituri taʼ ġuvni adoloxxenti baqgħu maħsudin jum wieħed meta tfajla li ma kinitx taʼ l-​istess twemmin Kristjan waslet bla mistenni d-​dar tagħhom wara li vvjaġġat iktar minn 1,500 kilometru. Binhom kien ilu jinnamra magħha permezz taʼ l-​Internet għal sitt xhur, imma huma ma kinux jafu biha sa dak il-​mument!

“Kif tistaʼ tiġri xi ħaġa bħal din?” staqsew il-​ġenituri. Huma ħasbu, ‘Ma jistax ikun li t-​tifel tagħna nġibed lejn persuna li qatt ma ltaqaʼ magħha wiċċ imbwiċċ.’ Fil-​fatt, binhom kien qed iqarraq bihom—jiġifieri, ħeba min kien verament. Ma taqbilx li dan it-​tip taʼ qerq hu pedament dgħajjef biex tinbeda għerusija?

Kuntatt Reali Minflok Virtwali

In-​namur fuq l-​Internet jistaʼ joħloq perikli oħra. Kultant, ħabib fuq l-​Internet jistaʼ jsir iktar reali min-​nies li tiltaqaʼ magħhom kuljum. Il-​familja, il-​ħbieb, u r-​responsabbiltajiet jiġu fit-​tieni post. Tfajla li jisimha Monika, mill-​Awstrija, tgħid: “Bdejt nittraskura relazzjonijiet importanti għaliex qattajt ħafna ħin man-​nies li ltqajt magħhom fuq il-​kompjuter.” Peress li ħassitha inkwetata meta rrealizzat dan, hi ddeċidiet li tieqaf tuża l-​Internet b’dan il-​mod.

M’għandniex xi ngħidu, ħafna huma kapaċi jużaw l-​Internet b’mod bilanċjat. Il-​komunikazzjoni bl-​E-mail tistaʼ tkun mod utli ħafna kif iżżomm kuntatt mal-​ħbieb u maʼ dawk li tħobb. Però, żgur li taqbel li m’hemm xejn li jistaʼ jieħu post il-​kuntatt li jsir wiċċ imbwiċċ. Jekk int għaddejt “il-​fjur taż-​żgħożija”—iż-​żmien meta x-​xewqat sesswali jkunu l-​iktar qawwijin—u interessat fiż-​żwieġ, qed tiffaċċja waħda mill-​iktar għażliet importanti li se tagħmel f’ħajtek. (1 Korintin 7:36) Mela agħmel ħiltek biex tkun responsabbli fid-​deċiżjoni tiegħek.

Il-Bibbja tagħti l-​parir: “Min hu nieqes minn moħħu jemmen kollox, min moħħu jilħaqlu jara sewwa qabel jemmen.” (Proverbji 14:15) Minflok ma temmen dak kollu li jiktiblek xi ħadd li qatt ma ltqajt miegħu, ikkunsidra sew il-​passi tiegħek. Ikun ħafna iktar għaqli li tibda billi tiltaqaʼ u tagħmel ħbieb maʼ xi ħadd wiċċ imbwiċċ. Ara jekk taqblux tassew, speċjalment fejn jidħlu l-​miri u l-​valuri spiritwali. Għerusija bħal din tistaʼ twassal għal żwieġ tassew hieni.

[Noti taʼ taħt]

[Stampa f’paġna 12]

Taf verament min qed jiktiblek il-​messaġġi fuq l-​Internet?

[Stampa f’paġna 14]

Meta tkun involuta l-​għerusija, xejn ma jistaʼ jkun aqwa milli tiltaqgħu wiċċ imbwiċċ