Ftakar fil-Ħallieq Grandjuż Tiegħek!
“Ftakar f’min ħalqek . . . qabel ma jaslu jiem in-niket.”—KOĦELET 12:1.
1. Iż-żgħażagħ li huma dedikati lil Alla kif għandhom ikunu jridu jużaw iż-żgħożija tagħhom u saħħithom?
JEHOVAH jagħti lill-qaddejja tiegħu s-saħħa biex jagħmlu r-rieda tiegħu. (Isaija 40:28-31) Dan japplika għal kulħadd minkejja l-età. Imma ż-żgħażagħ li huma dedikati lil Alla għandhom b’mod speċjali jkunu jridu jużaw iż-żgħożija tagħhom u saħħithom b’mod għaqli. Għalhekk, huma jdaħħlu f’qalbhom il-parir taʼ “Koħèlet [“il-mexxej tal-ġemgħa,” NW]” f’Iżrael tal-qedem, is-Sultan Salamun. Hu ħeġġeġ: “Ftakar f’min ħalqek f’jiem żgħożitek qabel ma jaslu jiem in-niket, u joqorbu s-snin li tgħid għalihom: ‘Xejn ma jogħġbuni.’”—Koħèlet 1:1; 12:1.
2. Tfal taʼ Kristjani dedikati x’għandhom jagħmlu?
2 It-twiddiba taʼ Salamun dwar li jiftakru fil-Ħallieq Grandjuż fiż-żgħożija kienet indirizzata l-ewwel lill-irġiel u n-nisa żgħażagħ taʼ Iżrael. Huma twieldu f’ġens dedikat lil Jehovah. Xi ngħidu għat-tfal taʼ Kristjani dedikati fi żmienna? Ċertament, huma għandhom iżommuh f’moħħhom lill-Ħallieq Grandjuż tagħhom. Jekk jagħmlu dan, huma se jonorawh u dan se jkun taʼ benefiċċju għalihom.—Isaija 48: 17, 18.
Eżempji Eċċellenti mill-Passat
3.X’eżempji ħallew Ġużeppi, Samwel, u David?
3 Ħafna żgħażagħ li jissemmew fil-Bibbja kienu t’eżempju mill-aqwa bħala wħud li ftakru fil-Ħallieq Grandjuż tagħhom. Minn mindu kien ċkejken, Ġużeppi, bin Ġakobb ftakar fil-Ħallieq tiegħu. Meta mart Putifar ittantat lil Ġużeppi biex jieħu sehem magħha fl-immoralità sesswali, hu rrifjuta assolutament u qal: “Kif nistaʼ nagħmel dan il-ħażen hekk kbir u nidneb kontra Alla.” (Ġenesi 39:9) Il-Levita Samwel ftakar fil-Ħallieq tiegħu mhux biss meta kien tifel imma tul ħajtu kollha. (1 Samwel 1:22-28; 2:18; 3:1-5) Iż-żagħżugħ David minn Betlehem ċertament li żamm lill-Ħallieq tiegħu f’moħħu. Il-fiduċja tiegħu f’Alla kienet evidenti meta ffaċċja lill-ġgant Filisti Gulija u ddikjara: “Inti ġejt lejja bix-xabla, bil-lanza u bil-vleġġa; iżda jien ġejt għalik b’isem il-Mulej taʼ l-eżerċti, Alla taʼ l-armata taʼ Iżrael, li int sfidajt. Illum stess il-Mulej jagħtik f’idejja, u jien nidorbok, naqtagħlek rasek minn fuqek . . . U kulħadd isir jaf li hemm Alla f’Iżrael. U din il-kotra tagħraf illi l-Mulej ma jsalvax bix-xabla jew bil-lanza; għax il-gwerra f’idejn il-Mulej, u llum se jitlaqkom f’idejna.” Wara ftit Gulija kien mejjet, u l-Filistin ħarbu.—1 Samwel 17:45-51.
4. (a) X’juri li tifla Iżraelita fil-jasar fis-Sirja u s-Sultan żagħżugħ Ġosija ftakru fil-Ħallieq Grandjuż tagħna? (b) Meta Ġesù kellu 12-il sena kif wera li hu ftakar fil-Ħallieq tiegħu?
4 Żagħżugħa oħra li ftakret fil-Ħallieq Grandjuż kienet tifla Iżraelita fil-jasar. Hi tant tat xiehda mill-aħjar lill-mara taʼ Nagħman, il-kap taʼ l-armata Sirjana, li dan mar għand il-profeta t’Alla, tfejjaq mill-ġdiem, u sar adoratur taʼ Jehovah. (2 Slaten 5:1-19) Is-Sultan żagħżugħ Ġosija ppromwova b’kuraġġ il-qima pura taʼ Jehovah. (2 Slaten 22:1–23:25) Iżda l-aqwa eżempju taʼ wieħed li ftakar fil-Ħallieq Grandjuż tiegħu waqt li kien għadu taʼ età tenera kien Ġesù taʼ Nazaret. Ikkunsidra x’ġara meta hu kellu 12-il sena. Il-ġenituri tiegħu ħaduh Ġerusalemm għall-festa tal-Qbiż. Huma u sejrin lura, indunaw li Ġesù ma kienx magħhom, u għalhekk daru lura biex ifittxuh. Fit-tielet jum, sabuh jiddiskuti mistoqsijiet Skritturali maʼ xi għalliema fit-tempju. Bi tweġiba għall-ansjetà murija minn ommu, Ġesù staqsa: “Għaliex kontu qegħdin tfittxuni? Ma tafux li jiena għandi nkun f’dak li hu taʼ Missieri?” (Luqa 2:49) Kien taʼ benefiċċju għal Ġesù li jikseb informazzjoni taʼ valur spiritwali mit-tempju, ‘dar Missieru.’ Illum, is-Sala tas-Saltna tax-Xhieda taʼ Jehovah hija post eċċellenti fejn jinkiseb għarfien eżatt dwar il-Ħallieq Grandjuż tagħna.
Ftakar f’Jehovah Issa!
5. Fi kliemek stess, kif tesprimi dak li qal il-mexxej tal-ġemgħa kif insibu f’Koħèlet 12:1?
5 Dak li jadura lil Jehovah b’qalbu kollha jixtieq li jidħol fis-servizz Tiegħu malajr kemm jistaʼ jkun u li jaqdi lil Alla għall-bqija taʼ ħajtu. Madankollu, x’inhuma l-prospetti taʼ persuna li taħli żgħożitha għax ma tiftakarx fil-Ħallieq? Taħt ispirazzjoni divina l-mexxej tal-ġemgħa jgħid: “Ftakar f’min ħalqek f’jiem żgħożitek qabel ma jaslu jiem in-niket, u joqorbu s-snin li tgħid għalihom: ‘Xejn ma jogħġbuni.’”—Koħèlet 12:1.
6. X’evidenza hemm li x-xwejjaħ Xmun u x-xwejħa Anna ftakru fil-Ħallieq Grandjuż tagħhom?
6 Ħadd ma jitgħaxxaq b’“jiem in-niket” tax-xjuħija. Imma n-nies anzjani li jżommu lil Alla f’moħħhom huma henjin. Per eżempju, ix-xwejjaħ Xmun ħa f’dirgħajh lil Ġesù tarbija fit-tempju u bil-ferħ iddikjara: “Issa, o Sid, tistaʼ tħalli l-qaddej tiegħek imur fis-sliem, skond kelmtek, għaliex għajnejja raw is-salvazzjoni tiegħek li int ħejjejt għall-popli kollha, dawl biex idawwal il-ġnus, u glorja tal-poplu tiegħek Iżrael.” (Luqa 2:25-32) Anna li kellha 84 sena wkoll ftakret fil-Ħallieq tagħha. Kienet dejjem fit-tempju u kienet preżenti meta ġabu hemmhekk lil Ġesù tarbija. “Dak il-ħin stess waslet, u bdiet trodd ħajr lil Alla u titkellem fuq it-tarbija maʼ dawk kollha li kienu jistennew il-fidwa taʼ Ġerusalemm.”—Luqa 2:36-38.
7. X’inhi s-sitwazzjoni taʼ dawk li xjaħu fis-servizz t’Alla?
7 Xhieda taʼ Jehovah fi żmienna li xjaħu fis-servizz t’Alla għandhom mnejn ibatu l-uġigħ u l-limitazzjonijiet taʼ l-età avanzata. Madankollu, kemm huma hienja, u aħna kemm napprezzawh is-servizz leali tagħhom! Huma għandhom “il-ferħ tal-Mulej” għax huma jafu li hu ħa f’idejh il-qawwa invinċibbli tiegħu għal fuq din l-art u ħatar lil Ġesù Kristu bħala Sultan potenti fis-sema. (Neħemija 8:10) Issa hu l-waqt biex iż-żgħażagħ u x-xjuħ jagħtu kas taʼ din it-twiddiba: “Iż-żgħażagħ u x-xbejbiet ukoll, ix-xjuħ flimkien mat-tfal: ħa jfaħħru isem il-Mulej, għax ismu waħdu l-għoli, sebħu ’l fuq mill-art u s-sema!”—Salm 148:12, 13.
8, 9. (a) “Jiem in-niket” lil min ma jroddux sodisfazzjon, u dan għala hu hekk? (b) Kif tispjega Koħèlet 12:2?
8 “Jiem in-niket” tax-xjuħija ma jroddux sodisfazzjon—forsi huma wkoll taʼ diqa kbira—għal dawk li ma jaħsbu xejn fil-Ħallieq Grandjuż tagħhom u li m’għandhom ebda għarfien dwar l-iskopijiet glorjużi tiegħu. M’għandhomx fehma spiritwali li tistaʼ tpatti għall-provi tax-xjuħija u l-gwajijiet li waqgħu fuq il-bnedmin minn mindu Satana ġie mkeċċi ’l barra mis-sema. (Apokalissi 12:7-12) Għaldaqstant, il-mexxej tal-ġemgħa jħeġġiġna biex niftakru fil-Ħallieq tagħna “qabel ma jiddallmu x-xemx u d-dawl, u l-qamar u l-kwiekeb, u s-sħab jerġaʼ jidher wara x-xita.” (Koħèlet 12:2) X’jissinjifika dan il-kliem?
9 Salamun ixebbah żmien iż-żgħożija mas-sajf fil-Palestina meta x-xemx, il-qamar, u l-kwiekeb jitfgħu d-dawl tagħhom minn sema bla sħab. Matul dak iż-żmien kollox jidher sabiħ ħafna. Madankollu, fix-xjuħija, jiem il-bniedem ikunu qishom l-istaġun kiesaħ u bix-xita tax-xitwa, b’ħalba wara l-oħra taʼ inkwiet. (Ġob 14:1) Kemm tkun ħaġa taʼ niket li tkun taf dwar il-Ħallieq imma tonqos li taqdih fis-sajf tal-ħajja! Fix-xjuħija, ix-xitwa tal-ħajja, l-affarijiet jiddallmu, speċjalment għal dawk li jkunu tilfu l-opportunità li jaqdu lil Jehovah f’żgħożithom minħabba li jkunu ġrew wara affarijiet fiergħa. Madankollu, minkejja l-età tagħna, ejja ‘nibqgħu fidili lejn Jehovah,’ bħalma għamel fedelment Kaleb, imsieħeb leali tal-profeta Mosè.—Ġożwè 14:6-9.
Effetti taʼ l-Età Avanzata
10. X’inhu rappreżentat minn (a) “dawk li jgħassu d-dar”? (b) il-“qalbenin”?
10 Salamun imbagħad jindika d-diffikultajiet “meta dawk li jgħassu d-dar jibdew jitriegħdu, meta l-qalbenin jitgħawwġu, u jieqfu dawk li jitħnu, għax jonqsu fl-għadd, u jiddallmu dawk li jħarsu ’l barra mit-tieqa.” (Koħèlet 12:3) Id-“dar” tissinjifika l-ġisem uman. (Mattew 12:43-45; 2 Korintin 5:1-8) “Dawk li jgħassu d-dar” huma d-dirgħajn u l-idejn, li jipproteġu l-ġisem u jissupplixxu l-bżonnijiet tiegħu. Fix-xjuħija taʼ spiss dawn jitriegħdu minħabba d-dgħjufija, in-nervożiżmu, jew xi puplesija. Il-“qalbenin”—ir-riġlejn—m’għadhomx kolonni b’saħħithom imma ddgħajfu u tgħawġu, u b’hekk sempliċement jitħarrku mkaxkrin. Madankollu, ma tifraħx int meta fil-laqgħat Kristjani tara kredenti sħabek imdaħħlin fiż-żmien?
11. F’sens figurattiv, min huma “dawk li jitħnu” u “dawk li jħarsu ’l barra mit-tieqa”?
11 “Jieqfu dawk li jitħnu, għax jonqsu fl-għadd”—imma kif? Is-snien forsi tħassru jew inqalgħu, u jekk baqaʼ huma ftit li xejn. It-tħin taʼ ikel solidu jsir diffiċli jew jieqaf għalkollox. “Dawk li jħarsu ’l barra mit-tieqa”—l-għajnejn flimkien mal-fakultajiet mentali li bihom naraw—jitbaxxielhom id-dawl, jekk ma jiddallmux għalkollox.
12. (a) Kif inhu li “l-bibien jingħalqu fuq it-triq”? (b) X’taħseb dwar proklamaturi tas-Saltna mdaħħlin fiż-żmien?
12 Il-mexxej tal-ġemgħa jissokta: “Meta l-bibien jingħalqu fuq it-triq, u l-ħoss tal-mitħna jonqos, u l-għana taʼ l-għasfur jintefa, u kull għana jieqaf.” (Koħèlet 12:4) Iż-żewġ bibien tal-ħalq—ix-xofftejn—ma jibqgħux jinfetħu wisq, jew xejn affattu, biex jesprimu x’hemm fid-“dar,” jew fil-ġisem, taʼ dawk taʼ età avanzata li ma jaqdux lil Alla. Xejn ma jintbagħat ’il barra fit-“triq” tal-ħajja pubblika. Iżda, xi ngħidu dwar proklamaturi tas-Saltna żelużi li huma mdaħħlin fiż-żmien? (Ġob 41:6 [Ġob 41:14, NW]) Għandhom mnejn jimxu bil-mod minn dar għal dar u xi wħud forsi jitkellmu b’diffikultà, imma ċertament li huma jfaħħruh lil Jah!—Salm 113:1.
13. Il-mexxej tal-ġemgħa kif jiddeskrivi xi problemi oħrajn taʼ nies imdaħħlin fiż-żmien, iżda x’nistgħu ngħidu dwar Kristjani kbar fl-età?
13 Il-ħoss tal-mitħna jonqos hekk kif l-ikel jispiċċa bejn ħniek bla snien. Raġel xiħ ma jorqodx fil-fond fuq soddtu. Saħansitra t-tpespis t’għasfur idejqu. Ftit hu l-kant li jkanta, u kwalunkwe melodija li jgħanni hi dgħajfa. “Kull għana”—in-noti melodjużi—“jieqaf.” Is-smigħ taʼ mużika u kant minn oħrajn hu batut għal min hu xiħ. Madankollu, uħud midlukin imdaħħlin fiż-żmien u sħabhom, li xi wħud minnhom ukoll m’għadhomx daqstant żgħar, għadhom jgħollu leħinhom f’kant taʼ tifħir lil Alla fil-laqgħat Kristjani. Kemm aħna ferħanin bihom maġenbna, ifaħħru bil-kbir lil Jehovah fil-kongregazzjoni!—Salm 149:1.
14. Liema biżaʼ jaħkem lix-xjuħ?
14 Kemm jaħbtilhom ħażin lix-xjuħ, speċjalment dawk li jkunu injoraw lill-Ħallieq! Jgħid il-mexxej tal-ġemgħa: “Meta kull telgħa tbażża’, u t-triq issir tkexkix, meta s-siġra tal-lewż tarmi ż-żahar, u l-ġrad jitqal fil-mixi; u l-kappara titlef gostha, għax il-bniedem imur id-dar tiegħu taʼ dejjem, u l-bekkejja jiġġerrew mat-toroq.” (Koħèlet 12:5) Fil-quċċata taʼ taraġ għoli, ħafna huma x-xjuħ li jibżgħu li jaqgħu. Saħansitra jekk iħarsu lejn xi ħaġa fl-għoli jistgħu jħossuhom jistordu. Meta jkollhom joħorġu f’toroq miżgħudin bin-nies, jitwerwru bil-ħsieb li jistgħu jweġġgħu jew li jaħbtu għalihom xi ħallelin.
15. Kif inhu li “s-siġra tal-lewż tarmi ż-żahar,” u l-ġurad kif “jitqal fil-mixi”?
15 Fil-każ taʼ raġel xiħ, is-“siġra tal-lewż tarmi ż-żahar,” li milli jidher jindika li xagħru jibda jibjad, imbagħad isir abjad qotna. Ix-xagħar bajdani jaqaʼ bħaż-żahar abjad tas-siġra tal-lewż. Hekk kif saqajh jitqalu biex jimxi, forsi milwi ’l quddiem b’dirgħajh imdendlin jew b’idejh fuq ġenbejh u minkbejh mgħawġin ’il fuq, hu jixbah lil ġurad. Iżda, jekk xi ħadd minna għandu xi ftit jew wisq dak l-aspett, ħa jkunu jafu l-oħrajn li aħna ninsabu fl-armata taʼ ġradijiet enerġetiċi u ħfief li għandu Jehovah!—Ara It-Torri taʼ l-Għassa taʼ l-1 taʼ Mejju, 1998, paġni 8-13.
16. (a) X’jissuġġerixxi l-fatt li “l-kappara titlef gostha”? (b) X’inhi ‘d-dar taʼ dejjem’ tal-bniedem, u liema sinjali li jindikaw li l-mewt tkun riesqa jsiru evidenti?
16 Wieħed avanzat fl-età ma jibqax wisq f’aptitu, saħansitra jekk l-ikel li jitpoġġa quddiemu jkun appetituż daqs il-kappara. Il-kappar ilu jintuża biex jiftaħ l-aptit. Li “l-kappara titlef gostha” jissuġġerixxi li meta raġel xiħ jonqoslu l-aptit, lanqas din il-ħaxixa ma jirnexxilha tqanqallu x-xewqa għall-ikel. Dawn l-affarijiet jindikaw li jkun qed joqrob lejn “id-dar tiegħu taʼ dejjem,” il-qabar. Dan se jkun daru għal dejjem jekk ikun naqas li jżomm lill-Ħallieq tiegħu f’moħħu u jkun segwa korsa tant ħażina li Alla ma jiftakrux fl-irxoxt. Sinjali li jindikaw li l-mewt tkun riesqa huma evidenti mill-espressjonijiet taʼ niket u l-ilmenti li joħorġu mill-bibien taʼ ħalq ix-xwejjaħ.
17. Kif tinqataʼ “l-ħajta tal-fidda,” u x’jistaʼ jirrappreżenta “l-musbieħ tad-deheb”?
17 Niġu mħeġġin niftakru fil-Ħallieq tagħna “qabel ma l-ħajta tal-fidda tinqataʼ, u l-musbieħ tad-deheb jitfarrak; qabel ma l-ġarra fuq l-għajn tinkiser, u t-tarjola fuq il-bir tinqasam.” (Koħèlet 12:6) Il-“ħajta tal-fidda” għandha mnejn li hi n-nerv tas-sinsla tad-dahar. Il-mewt hija ċerta meta dan il-passaġġ minfejn jgħaddu l-impulsi għal moħħna jiġrilu ħsara serja. Il-“musbieħ tad-deheb” jistaʼ jkun qed jirreferi għall-moħħ, imħares fl-iskutella tar-ras, u li miegħu huwa marbut in-nerv tas-sinsla. Il-moħħ, li hu prezzjuż daqs id-deheb, jekk jieqaf jaħdem, jikkaġuna l-mewt.
18. X’inhi “l-ġarra fuq l-għajn” figurattiva, u x’jiġri meta din tinkiser?
18 Il-“ġarra fuq l-għajn” hija l-qalb, li tirċievi n-nixxiegħa tad-demm u terġaʼ tibgħatha ’l barra biex tiċċirkola mal-ġisem. Meta mmutu, il-qalb issir bħal ġarra miksura, imfarrka fuq l-għajn għaliex ma tistax tirċievi, iżżomm, u tippompja iktar id-demm vitali għan-nutriment u l-iffriskar tal-ġisem. ‘It-tarjola maqsuma taʼ fuq il-bir’ ma tibqax taħdem, u b’hekk ittemm iċ-ċirkulazzjoni tad-demm li jsostni l-ħajja. B’hekk, Jehovah rrivela ċ-ċirkulazzjoni tad-demm lil Salamun ħafna qabel ma William Harvey, il-fiżiku tas-seklu 17, wera li dan jiċċirkola.
19. Il-kliem taʼ Koħèlet 12:7 kif japplika meta mmutu?
19 Il-mexxej tal-ġemgħa żied: “U t-trab jerġaʼ jmur fl-art mnejn ġie, u n-nifs tal-ħajja jitlaq lejn Alla, minn fejn ġie.” (Koħèlet 12:7) Bit-“tarjola” maqsuma, il-ġisem uman, magħmul oriġinalment mit-trab taʼ l-art, jerġaʼ lura lejn it-trab. (Ġenesi 2:7; 3:19) Ir-ruħ tmut għaliex l-ispirtu, jew il-forza tal-ħajja, mogħti minn Alla jirritorna u jgħammar għand il-Ħallieq tagħna.—Eżekjel 18:4, 20, KŻ; Ġakbu 2:26.
Liema Futur għal Dawk li Jiftakru?
20. Mosè xi xtaq meta talab dak li nsibu f’Salm 90:12?
20 Salamun wera b’mod effettiv ħafna kemm hu importanti li niftakru fil-Ħallieq Grandjuż tagħna. Ċertament, ħajja komparattivament qasira u mimlija inkwiet m’hijiex l-unika ħaġa li hemm għal dawk li jżommu lil Jehovah f’moħħhom u jagħmlu r-rieda tiegħu b’qalbhom kollha. Kemm jekk huma żgħażagħ u kemm jekk xjuħ, huma għandhom l-istess attitudni bħal dik taʼ Mosè, li talab: “Għalhekk għallimna ngħoddu jiem ħajjitna, sabiex aħna nimxu bil-għaqal.” Il-profeta umli t’Alla xtaq bil-ħeġġa kollha li Jehovah juri, jew jgħallem, lilu u lill-poplu taʼ Iżrael kif jeżerċitaw l-għerf biex jiżnu ‘jiem ħajjithom’ u jużawhom b’mod approvat minn Alla.—Salm 90:10, 12.
21. Jekk irridu ngħoddu l-jiem tagħna għall-glorja taʼ Jehovah, x’għandna nagħmlu?
21 Iż-żgħażagħ Kristjani għandhom b’mod speċjali jkunu determinati li jagħtu kas il-parir tal-mexxej tal-ġemgħa li jżommu lill-Ħallieq f’moħħhom. X’opportunità eċċellenti għandhom dawn biex jagħtu servizz sagru lil Alla! Madankollu, minkejja l-età tagħna, jekk nitgħallmu ngħoddu jiem ħajjitna għall-glorja taʼ Jehovah f’dan iż-“żmien taʼ l-aħħar,” għandu mnejn inkunu nistgħu nibqgħu ngħodduhom għal dejjem. (Danjel 12:4; Ġwann 17:3) Biex nagħmlu dan, m’għandniex xi ngħidu, irridu niftakru fil-Ħallieq Grandjuż tagħna. Irridu nwettqu wkoll l-obbligu kollu tagħna lejn Alla.
Kif Twieġeb Int?
◻ Iż-żgħażagħ għala huma mħeġġin biex jiftakru fil-Ħallieq tagħhom?
◻ Liema huma xi eżempji Skritturali taʼ nies li ftakru fil-Ħallieq Grandjuż tagħhom?
◻ Liema huma xi effetti tax-xjuħija deskritti minn Salamun?
◻ Liema futur hemm għal dawk li jżommu lil Jehovah f’moħħhom?
[Stampi f’paġna 15]
David, it-tifla Iżraelita fil-jasar, Anna, u Xmun ftakru f’Jehovah
[Stampi f’paġna 16]
Xhieda taʼ Jehovah mdaħħlin fiż-żmien jagħtu servizz sagru bil-ferħ lill-Ħallieq Grandjuż tagħna