“Ixhru, Ġfien taʼ Tarsis!”

3, 4. (a) Fejn kienet Tarsis, u x’kienet ir-​relazzjoni bejn Tir u Tarsis? (b) Il-​baħrin li qegħdin jinnegozjaw maʼ Tarsis għala se jkollhom raġun ‘jixhru’?

³ Taħt it-​titlu, “Oraklu fuq Tir,” Isaija jiddikjara: “Ixhru, ġfien taʼ Tarsis, għax il-​port tagħkom qerduh! M’hemmx dħul!” (Isaija 23:1a) Hemm min jgħid li Tarsis kienet parti minn Spanja, ’il bogħod minn Tir fil-​lvant tal-​Mediterran.a Xorta waħda, il-​Feniċi kienu baħħara t’esperjenza, u l-​bastimenti tagħhom kienu kbar ħafna u jifilħu għall-​baħar. Xi kittieba taʼ l-​istorja jemmnu li l-​Feniċi kienu l-​ewwel li nnotaw ir-​rabta bejn il-​qamar u t-​tifrigħ tal-​baħar u li wżaw l-​astronomija bħala għajnuna fit-​tbaħħir. Għalhekk, id-​distanza twila minn Tir sa Tarsis ma kinitx taʼ ostaklu għalihom.

⁴ Fi żmien Isaija, Tarsis, għalkemm fil-​bogħod, hija suq tajjeb għal Tir, forsi s-​sors ewlieni taʼ l-​għana tagħha matul parti mill-​istorja tagħha. Spanja għandha minjieri mimlijin b’depożiti taʼ fidda, ħadid, landa, u metalli oħrajn. (Qabbel Ġeremija 10:9; Eżekjel 27:12.) “Ġfien taʼ Tarsis,” li x’aktarx huma ġfien minn Tir li jinnegozjaw maʼ Tarsis, se jkollhom raġun ‘jixhru’ u jibku l-​qerda tal-​port taʼ pajjiżhom.

5. Il-​baħħara li jkunu ġejjin minn Tarsis fejn isiru jafu bil-​waqgħa taʼ Tir?

⁵ Il-​baħħara li qegħdin fuq il-​baħar kif se jsiru jafu bil-​waqgħa taʼ Tir? Iwieġeb Isaija: “Minn art il-​Kittin waslet l-​aħbar!” (Isaija 23:1b) “Art il-​Kittin” x’aktarx li tirreferi għall-​gżira taʼ Ċipru, xi 100 kilometru lejn il-​punent mix-​xatt tal-​Feniċja. Din hi l-​aħħar waqfa għall-​bastimenti li jkunu sejrin lejn il-​lvant minn Tarsis qabel ma jaslu Tir. Għaldaqstant, il-​baħrin se jirċievu l-​aħbar dwar il-​waqgħa tal-​maħbub port t’art twelidhom meta jieqfu Ċipru. X’ħasda se jieħdu! Maħkumin min-​niket, dawn se ‘jixhru’ qalbhom imtertqa.