Dawn Għamlu r-Rieda taʼ Jehovah
L-Aqwa Bniedem Iwettaq Servizz Umli
ĠESÙ kien jaf li l-aħħar sigħat li kien se jkollu maʼ l-appostli tiegħu kienu se jkunu prezzjużi. Fi żmien qasir kien se jiġi arrestat, u l-fidi tiegħu kienet se tiġġarrab daqs qatt qabel. Ġesù kien konxju wkoll li barkiet kbar kienu qed jistennewh. Dalwaqt kien se jiġi eżaltat fuq in-naħa tal-leminija t’Alla u jingħata l-“Isem li hu fuq kull isem, biex fl-isem taʼ Ġesù – fis-sema, fl-art u f’qiegħ l-art – il-ħlejjaq kollha jinżlu għarrkubbtejhom.”—Filippin 2:9, 10.
Madankollu, la l-ansjetà dwar il-mewt, li issa kienet viċina, u lanqas il-ħerqa għar-rigal imwiegħed lilu ma fixklet lil Ġesù mill-bżonnijiet taʼ l-appostli tiegħu. Hu “ħabbhom għall-aħħar,” iddokumenta Ġwanni fil-Vanġelu tiegħu. (Ġwann 13:1) U f’dawn l-aħħar sigħat kruċjali taʼ ħajtu bħala bniedem perfett, Ġesù għallem lezzjoni vitali lill-appostli tiegħu.
Lezzjoni taʼ Umiltà
L-appostli kienu maʼ Ġesù f’kamra taʼ fuq f’Ġerusalemm biex jiċċelebraw il-Qbiż. Iktar qabel, Ġesù kien semagħhom jargumentaw dwar min kien l-akbar fosthom. (Mattew 18:1; Mark 9:33, 34) Hu kien iddiskuta din l-affari magħhom u għamel ħiltu kollha biex jikkoreġi l-ħarsa tagħhom. (Luqa 9:46) Madankollu, issa Ġesù enfasizza dawk il-lezzjonijiet billi uża mod differenti. Għażel li mhux biss jitkellem magħhom dwar l-umiltà imma li jagħtihom turija tagħha wkoll.
Ġesù “qam minn fuq il-mejda, neħħa l-mantar minn fuqu,” jikteb Ġwanni. “Ħa fardal [“xugaman,” NW] u rabtu maʼ qaddu [“ħażżem lilu nnifsu,” NW]. Mbagħad ferraʼ l-ilma fil-lenbija, u beda jaħsel saqajn id-dixxipli u jixxuttahomlhom bil-fardal [“xugaman,” NW] li kellu maʼ qaddu.”—Ġwann 13:4, 5.
Fil-klima sħuna tal-Lvant Nofsani tal-qedem, normalment in-nies kienu jilbsu qorq biex jimxu fit-toroq kollhom trab. Malli wieħed jidħol fid-dar taʼ bniedem kwalunkwe, kien jingħata merħba minn sid id-dar, li kien jipprovdi reċipjenti u ilma fejn dak li jkun setaʼ jaħsel saqajh. Fi djar iktar għonja, il-ħasil tas-saqajn kien isir minn irsir.—Mħallfin 19:21; 1 Samwel 25:40-42.
Fil-kamra taʼ fuq, ħadd ma kien stieden lil Ġesù u lill-appostli tiegħu. Ma kien hemm ħadd li jilqagħhom biex jipprovdi r-reċipjenti, u ma kien hemm l-ebda rsir biex jaħsel is-saqajn. Meta Ġesù beda jaħslilhom saqajhom, l-appostli tpoġġew f’sitwazzjoni imbarazzanti. Hawnhekk il-Wieħed li kien l-aqwa fosthom għamel l-iktar ħaġa umiljanti li wieħed setaʼ jagħmel!
Għall-ewwel, Pietru ma riedx iħalli lil Ġesù jaħsillu saqajh. Imma Ġesù qallu: “Jekk ma naħsillekx saqajk, ma jkollokx x’taqsam miegħi.” Meta Ġesù spiċċa milli jaħsel saqajn l-appostli kollha, qal: “Tafu x’għamiltilkom? Intom issejjħuli ‘l-Imgħallem’ u ‘il-Mulej’, u tgħidu sewwa, għax hekk jien. Mela jekk jien, li jien il-Mulej u l-Imgħallem, ħsiltilkom saqajkom, hekk intom għandkom taħslu saqajn xulxin. Għax jien tajtkom eżempju, biex kif għamilt jien magħkom, hekk tagħmlu intom ukoll.”—Ġwann 13:6-15.
Ġesù ma kienx qed jistitwixxi ritwal taʼ ħasil tas-saqajn. Minflok, kien qed jgħin lill-appostli tiegħu jadottaw attitudni ġdida—waħda taʼ umiltà u r-rieda li jagħmlu l-iktar affarijiet baxxi f’isem ħuthom. B’mod evidenti, huma fehmuh il-punt. Ikkunsidra x’ġara snin wara meta qamet il-kwistjoni taċ-ċirkonċiżjoni. Għalkemm kien hemm “diskussjoni twila,” dawk preżenti żammew l-ordni u taw widen b’mod rispettuż għall-fehmiet taʼ xulxin. Barra minn hekk, donnu jidher li l-wieħed li ppresieda f’dik il-laqgħa kien id-dixxiplu Ġakbu—mhux wieħed mill-appostli, bħalma forsi konna nistennew, ladarba kienu preżenti. Dan id-dettall fir-rakkont taʼ l-Atti jindika li l-appostli kienu għamlu progress konsiderevoli f’li juru l-umiltà.—Atti 15:6-29.
Lezzjoni Għalina
Permezz taʼ dan l-att tal-ħasil tas-saqajn tad-dixxipli tiegħu, Ġesù pprovda lezzjoni qawwija fl-umiltà. Tabilħaqq, il-Kristjani m’għandhomx jaħsbu li huma daqshekk importanti li oħrajn għandhom jaqduhom dejjem, lanqas m’għandhom jaspiraw għal pożizzjonijiet taʼ unur u prestiġju. Minflok, għandhom jimxu fuq ix-xempju li ħalla Ġesù, li “ma ġiex biex ikun moqdi, imma biex jaqdi u biex jagħti ħajtu b’fidwa għall-kotra.” (Mattew 20:28) Iva, kull wieħed u waħda mis-segwaċi taʼ Ġesù għandhom ikunu lesti li jwettqu s-servizzi l-iktar umiljanti għal xulxin.
B’raġuni tajba Pietru kiteb: “Ilbsu [“ħażżmu lilkom infuskom,” NW] l-umiltà maʼ xulxin għax ‘Alla jeqfilhom lill-kburin, imma lill-umli jagħtihom il-grazzja.’” (1 Pietru 5:5) Il-kelma Griega għal “ħażżmu” hija meħuda mill-kelma li tfisser “fardal taʼ l-irsir,” li taħtu kienet titħażżem libsa wiesgħa. Setaʼ Pietru hawnhekk kien qed jirreferi għal dak li għamel Ġesù meta tħażżem b’xugaman u ħasel saqajn l-appostli tiegħu? Dan ma jistax jingħad fiċ-ċert. Minkejja dan, is-servizz umli taʼ Ġesù kellu effett qawwi li ma jitħassarx fuq qalb Pietru, kif għandu jkollu fuq qalb kulmin irid ikun segwaċi taʼ Kristu.—Kolossin 3:12-14.