Sila—Sors taʼ Inkuraġġiment
SA MINN kmieni fl-istorja Kristjana, l-attività taʼ indokraturi leali li jivvjaġġaw kienet vitali, kemm biex jiġu inkuraġġiti l-kongregazzjonijiet tal-poplu t’Alla, u kemm biex tixtered l-aħbar tajba sa l-iktar partijiet ’il bogħod taʼ l-art. Fost l-ewwel indokraturi li nħatru kien hemm Sila, profeta u membru li kien minn taʼ quddiem fil-kongregazzjoni taʼ Ġerusalemm. Hu kellu rwol fundamentali fi żviluppi importanti fix-xogħol taʼ l-ippridkar u kien wieħed mill-missjunarji li evanġelizzaw f’territorju Ewropew għall-ewwel darba. X’kien li għamel lil Sila kkwalifikat b’mod partikulari biex jagħmel dan kollu? U x’inhuma xi karatteristiċi tal-personalità tiegħu li nagħmlu tajjeb li nimitawhom?
Il-Kwistjoni taċ-Ċirkonċiżjoni
Meta madwar is-sena 49 E.K. qamet il-kwistjoni taċ-ċirkonċiżjoni, li setgħet tikkaġuna firdiet, kien jeħtieġ li l-ġemgħa li tiggverna taʼ Ġerusalemm tiċċirkola direzzjoni ċara fost il-Kristjani sabiex tissolva l-kwistjoni. Huwa f’dawn iċ-ċirkustanzi li Sila, li hu msejjaħ ukoll Silvanu, jitfaċċa fir-rekord Bibliku. Hu għandu mnejn kien wieħed minn dawk li kienu jieħdu d-deċiżjonijiet u li mbagħad intgħażel bħala l-mibgħut taʼ “l-appostli u l-presbiteri” biex jikkomunika d-deċiżjoni tagħhom lill-“aħwa taʼ Antjokja, tas-Sirja u taċ-Ċiliċja.” F’Antjokja, Sila u Ġuda (Barsaba), li kienu maʼ Barnaba u Pawlu, wasslu l-messaġġ li kienu qed iġorru, evidentement billi rrakkontawlhom bil-fomm dwar dak li ġara fil-laqgħa taʼ Ġerusalemm, il-konklużjonijiet li ntlaħqu, u l-kontenut taʼ l-ittra. Barra minn hekk, huma “farrġu lill-aħwa u wettquhom b’ħafna kliem.” Ir-riżultat sabiħ taʼ dan kien li l-Kristjani f’Antjokja “ferħu.”—Atti 15:1-32.
B’hekk, Sila kellu parti sinjifikanti f’li tissolva din il-kwistjoni fundamentali. Imma l-inkarigu tiegħu ma kienx wieħed faċli. Ħadd ma setaʼ jkun jaf kif kienet se tirreaġixxi l-kongregazzjoni t’Antjokja għal dak li kienu ddeċidew. B’hekk, “kien jeħtieġ xi ħadd li kellu ħafna għerf u tattika biex jispjega fid-dettall dak li l-appostli kienu kitbu fl-ittra tagħhom,” jinnota kummentatur wieħed. L-għażla taʼ Sila għal dan l-inkarigu delikat tgħidilna xi ħaġa dwar it-tip taʼ persuna li kien. Kien bniedem li setaʼ jiġi fdat biex jippreżenta d-direttivi tal-ġemgħa li tiggverna fedelment. Żgur li kien ukoll indokratur għaqli li kien kapaċi jeżerċita influwenza li tirrikonċilja meta fil-kongregazzjoni kien hemm theddida taʼ kontroversja.
Vjaġġi maʼ Pawlu
Ma nistgħux ngħidu b’ċertezza jekk Sila reġax lura Ġerusalemm jew le wara din il-missjoni. Kien x’kien il-każ, wara l-argument li nqalaʼ bejn Barnaba u Pawlu fuq Ġwann Mark, Pawlu għażel lil Sila, li dik il-ħabta kien f’Antjokja, għal vjaġġ ġdid li għall-ewwel kien se jsir bl-iskop li jerġgħu jżuru l-ibliet fejn Pawlu kien ippriedka matul l-ewwel vjaġġ missjunarju tiegħu.—Atti 15:36-41.
Huwa possibbli li l-għażla taʼ Sila ġiet influwenzata mill-attitudni pożittiva tiegħu lejn il-missjoni taʼ ppridkar lill-Ġentili u mill-fatt li l-awtorità li kellu bħala profeta u kelliemi għall-ġemgħa li tiggverna setgħet tkun t’għajnuna f’li jwassal id-deċiżjonijiet tagħhom lill-kredenti fis-Sirja u fiċ-Ċiliċja. Ir-riżultat kien eċċellenti. Il-ktieb taʼ l-Atti jirrakkonta: “Huma u għaddejjin mill-ibliet, bdew jgħarrfuhom bid-digrieti taʼ l-appostli u l-presbiteri taʼ Ġerusalemm u jħeġġuhom biex iħarsuhom. Hekk il-knejjes [“kongregazzjonijiet,” NW] kienu jitwettqu fil-fidi u jiżdiedu fl-għadd kuljum.”—Atti 16:4, 5.
Hekk kif il-missjunarji ssoktaw bil-vjaġġ tagħhom, l-ispirtu qaddis darbtejn ġagħalhom iduru mir-rotta li kienu ppjanaw li jieħdu. (Atti 16:6, 7) Timotju żdied mal-grupp waqt il-vjaġġ, meta kienu f’Listra, wara “profeziji” mhux speċifikati dwaru. (1 Timotju 1:18; 4:14) Permezz taʼ viżjoni li ngħatat lil Pawlu, li wkoll kellu d-don tal-profezija, hu u sħabu li vvjaġġaw miegħu ngħataw id-direzzjoni biex isalpaw lejn il-Maċedonja, fl-Ewropa.—Atti 16:9, 10.
Imsawtin u Mitfugħin il-Ħabs
Ġewwa Filippi, “[i]l-belt ewlenija tal-provinċja,” Sila għadda minn esperjenza kerha. Wara li Pawlu keċċa spirtu taʼ divinazzjoni minn tfajla rsira, is-sidien tagħha, billi raw li kienu ġew imċaħħdin minn sors taʼ qligħ, kaxkru lil Sila u ’l Pawlu quddiem il-maġistrati tal-belt. B’riżultat taʼ dan, dawn it-tnejn għaddew mill-esperjenza umiljanti, dik taʼ li jiġu ppreżentati fil-pubbliku bħala nies li jqanqlu l-inkwiet, u qattgħulhom ħwejjiġhom, u sawtuhom bil-bsaten fil-pjazza.—Atti 16:12, 16-22.
Swat bħal dan mhux biss kien kastig terribbli li jittestja s-sabar uman sal-limitu imma, fil-każ taʼ Pawlu u Sila, dan kien ukoll kontra l-liġi. Għala? Il-liġijiet Rumani kienu jistabbilixxu li ebda ċittadin Ruman ma setaʼ jissawwat. Pawlu kellu ċittadinanza Rumana, u x’aktarx li Sila wkoll. Wara li tawhom “xebgħa sewwa,” lil Pawlu u ’l Sila tefgħuhom il-ħabs fejn qaflulhom saqajhom fiċ-ċippijiet. Dawn kienu “strument orribbli,” jispjega Gustav Stählin, “li bih saqajn il-priġunieri setgħu jiġu mġebbdin waħda naħa u waħda n-naħa l-oħra skond kemm riedu, b’tali mod li l-priġunier ma kienx ikun jistaʼ jorqod.” Madankollu, f’nofs il-lejl, minkejja li bla ebda dubju daharhom kien pjaga waħda bit-tbenġil u l-feriti, “Pawlu u Sila bdew jitolbu u jfaħħru ’l Alla bl-innijiet.”—Atti 16:23-25.
Dan jgħidilna xi ħaġa oħra dwar il-personalità taʼ Sila. Hu kien hieni għaliex kienu qegħdin isofru minħabba l-isem taʼ Kristu. (Mattew 5:11, 12; 24:9) Evidentement, dan kien l-istess spirtu li permezz tiegħu, matul il-missjoni taʼ qabel f’Antjokja, Sila u sħabu setgħu jkunu effettivi f’li jinkuraġġixxu u jsaħħu l-kongregazzjoni, u b’hekk ferrħu lill-Kristjani sħabhom. Il-ferħ taʼ Pawlu u Sila żgur li żdied meta nħelsu mill-ħabs b’mod mirakoluż permezz taʼ terremot u setgħu jgħinu lill-għassies li kien se joqtol ruħu b’idejh u lill-familja tiegħu biex jeżerċitaw fidi f’Alla.—Atti 16:26-34.
La Pawlu u lanqas Sila ma beżgħu minħabba li ġew imsawtin u mitfugħin il-ħabs. Meta ntbagħat il-messaġġ biex jinħelsu, huma rrifjutaw li joħorġu minn Filippi bil-moħbi bħallikieku kellhom xi ħaġa mniex jistħu, kif stennew il-maġistrati. Huma ma ċċaqalqux mill-pożizzjoni tagħhom, u b’hekk, dawk l-uffiċjali arroganti u tiranniċi baqaʼ f’wiċċhom. “Sawwtuna quddiem kulħadd, lilna, ċittadini Rumani, bla ma raw jekk aħniex ħatja jew le, u tefgħuna l-ħabs; u issa jridu jibagħtuna ’l barra bil-moħbi?” staqsa Pawlu. “Hekk le! Ħa jiġu u joħorġuna huma!” Billi kienu qegħdin jibżgħu mill-konsegwenzi, il-maġistrati kellhom bilfors jitolbuhom biex jitilqu mill-belt.—Atti 16:35-39.
Wara li b’dan il-mod stampaw f’moħħ l-awtoritajiet id-drittijiet tagħhom bħala ċittadini Rumani, Pawlu u Sila aġixxew fi qbil mat-talba tal-maġistrati—imma mhux qabel ma marru jgħidu saħħa lil ħbiebhom. Fi qbil maʼ dik li s’issa kienet saret karatteristika tal-vjaġġ taʼ ppridkar kollu kemm hu, Sila u sieħbu għal darb’oħra ‘farrġu’ lill-aħwa u mbagħad telqu.—Atti 16:40.
Mill-Maċedonja għal Babilonja
Pawlu, Sila, u sħabhom ma skuraġġewx ruħhom minħabba dik li setgħet kienet esperjenza negattiva, u komplew għaddejjin bil-ħidma tagħhom f’oqsma missjunarji oħrajn. F’Tessalonika, għal darb’oħra ffaċċjaw xi diffikultajiet. Minħabba s-suċċess li kellu Pawlu fil-ministeru tiegħu matul perijodu taʼ tliet Sabatijiet, xi opponenti għajjurin qajmu rvell, u b’hekk kien għaqli għall-missjunarji li jitilqu mill-belt bil-lejl. Huma komplew fi triqithom lejn Berija. Hekk kif semgħu b’dak li Pawlu u sħabu kienu wettqu f’dik il-belt, l-opponenti baqgħu ġejjin warajhom minn Tessalonika. Pawlu kompla sejjer waħdu, filwaqt li Sila u Timotju baqgħu f’Berija biex jieħdu ħsieb lil dawk li bdew juru interess. (Atti 17:1-15) Sila u Timotju reġgħu ngħaqdu maʼ Pawlu f’Korintu, u kellhom aħbar tajba u forsi anki xi rigal għalih mingħand il-ħbieb leali fil-Maċedonja. Dan x’aktarx għamilha possibbli biex l-appostlu, li kien fil-bżonn, setaʼ jieqaf mix-xogħol sekulari, li sadattant kien beda jagħmel, u jerġaʼ lura b’ruħu u b’ġismu fix-xogħol taʼ l-ippridkar full-time. (Atti 18:1-5; 2 Korintin 11:9) F’Korintu, Sila u Timotju jirreferu għalihom ukoll bħala evanġelizzaturi u bħala sħab Pawlu. Għalhekk, huwa evidenti li lanqas f’din il-belt, ma naqqsux mir-ritmu fl-attivitajiet tagħhom.—2 Korintin 1:19.
Minħabba li jintuża l-pronom “aħna” mill-bidu sat-tmiem fl-ittri lit-Tessalonikin—li t-tnejn li huma nkitbu minn Korintu f’dan il-perijodu—hu mifhum li Sila u Timotju kkontribwew biex dawn jinkitbu. Madankollu, l-idea li Sila kien involut f’attività bħala skrib hija bbażata prinċipalment fuq dak li jgħid Pietru dwar waħda mill-ittri tiegħu stess. Pietru jgħid li hu kiteb l-ewwel ittra tiegħu mill-Babilonja “permezz taʼ Silvanu, . . . ħija fidil.” (1 Pietru 5:12, 13) Filwaqt li dan jistaʼ sempliċement ifisser li Silvanu kien dak li wassal l-ittra, id-differenza fl-istil bejn iż-żewġ ittri taʼ Pietru għandha mnejn tindika li uża lil Sila bħala kittieb biex jikteb l-ewwel ittra imma mhux it-tieni waħda. B’hekk, talent ieħor mid-diversi talenti u privileġġi teokratiċi li kellu Sila kien forsi dak taʼ segretarju.
Eżempju taʼ Min Jimitah
Meta nieqfu ftit nirriflettu dwar l-affarijiet li nafu li għamel Sila, ir-rekord li ħalla huwa wieħed impressjonanti. Hu eżempju eċċellenti għall-missjunarji u l-indokraturi li jivvjaġġaw tal-lum. Ivvjaġġa distanzi kbar mingħajr ma qagħad iqis l-interessi tiegħu, minkejja l-ispiża konsiderevoli, u dan m’għamlux biex jikseb qligħ materjali jew prestiġju, imma biex jgħin lil oħrajn. Il-mira tiegħu kienet li jinkuraġġihom permezz taʼ pariri għaqlin u b’tattika kbira, b’taħditiet ippreparati tajjeb u kordjali, kif ukoll biż-żelu li kellu fil-ministeru taʼ l-għalqa. Hu x’inhu l-irwol tiegħek fost il-poplu organizzat taʼ Jehovah, jekk b’mod simili tagħmel ħiltek biex tkun pożittiv—saħansitra meta tiffaċċja l-inkwiet—int ukoll tkun sors taʼ inkuraġġiment għal sħabek fit-twemmin.
[Mappa f’paġna 29]
(Għall-formazzjoni sħiħa tat-test, ara pubblikazzjoni)
It-Tieni Vjaġġ Missjunarju taʼ Pawlu
Il-Baħar il-Kbir
Antjokja
Derbi
Listra
Ikonju
Troas
Filippi
Amfipoli
Tessalonika
Berija
Ateni
Korintu
Efesu
Ġerusalemm
Ċesarija
[Sors]
Mountain High Maps® Copyright © 1997 Digital Wisdom, Inc.