Il-Ħarsa tal-Bibbja
Kif Għandna Nittrattaw lil Nies Imdaħħlin fiż-Żmien?
MATUL is-sajf taʼ l-2003, madwar l-Ewropa mietu eluf taʼ persuni minħabba wieħed mill-agħar perijodi taʼ sħana qawwija li qatt laqtu lil dan il-Kontinent f’60 sena. Il-maġġuranza minn dawk li mietu kienu mdaħħlin fiż-żmien. Xi wħud tħallew waħedhom minn qraba li marru għal xi vaganza. Skond rapport, oħrajn ġew traskurati jew minsijin mill-istaff taʼ sptarijiet u djar tax-xjuħ li ma setax ilaħħaq max-xogħol. Il-gazzetta Le Parisien irrapportat li f’Pariġi biss, kien hemm 450 katavru li ħadd ma mar biex jidentifikahom. “F’liema tip taʼ kundizzjonijiet qed ngħixu biex ninsew lil missirijietna, ommijietna, u n-nanniet tagħna?” staqsiet il-gazzetta dwar is-sitwazzjoni taʼ dawk li mietu abbandunati u bla identità.
F’dinja fejn l-għadd taʼ nies li għandhom iktar minn 65 sena qed jikber b’rata li qatt ma dehret bħalha taʼ 795,000 persuna kull xahar, il-mod kif se nieħdu ħsieb il-bżonnijiet taʼ nies imdaħħlin fiż-żmien sar wieħed mill-iktar affarijiet li aħna konċernati dwaru llum. “Madwar id-dinja, il-proporzjon taʼ nies avanzati fl-età qed jiżdied b’rata li qatt ma dehret bħalha u rridu noqogħdu b’sebaʼ għajnejn biex naraw kif il-pajjiżi se jirreaġixxu għall-isfidi u l-opportunitajiet taʼ dawk li qed jikbru fl-età,” qalet Nancy Gordon, waħda mid-diretturi tal-programmi demografiċi (studju taʼ l-istatistiċi tal-popolazzjoni umana) għall-Uffiċċju taċ-Ċensiment fl-Istati Uniti.
Anki l-Ħallieq tagħna hu interessat f’dawk li huma mdaħħlin fiż-żmien. Fil-fatt, il-Kelma tiegħu, il-Bibbja, tagħtina direzzjoni dwar kif għandna nittrattawhom.
Rispett għal Dawk Imdaħħlin fiż-Żmien
Il-Liġi t’Alla, mogħtija lil Mosè, inkuraġġiet li jintwera rispett għal uħud imdaħħlin fiż-żmien. Il-Liġi kienet tgħid: “Quddiem dawk li xagħarhom bjad tqum, u tweġġaħ wiċċ ix-xiħ.” (Levitiku 19:32, Karm Żammit) Qaddejja ubbidjenti t’Alla kellhom ‘iqumu’ quddiem dawk imdaħħlin fiż-żmien (1) bħala sinjal taʼ rispett għal xi ħadd akbar fl-età u (2) bħala evidenza tal-biżaʼ riverenzjali lejn Alla minn dawk li jqimuh. Dawk avanzati fl-età b’hekk kellhom jingħataw pożizzjoni t’unur u kellhom jitqiesu bħala wħud bżonnjużi u taʼ valur.—Proverbji 16:31; 23:22.
Għalkemm il-Kristjani llum m’humiex taħt il-Liġi Mosajka, il-prinċipji tagħha juru l-ħsibijiet u l-prijoritajiet taʼ Ġeħova, u ma jħallu ebda dubju li Ġeħova jqis lil dawk imdaħħlin fiż-żmien bi stima kbira. Membri tal-kongregazzjoni Kristjana taʼ l-ewwel seklu fehmu sew dawn il-prinċipji. Evidenza taʼ dan tidher fil-ktieb Bibliku taʼ l-Atti, kmieni fl-istorja tal-kongregazzjoni Kristjana. Dak iż-żmien, fost il-Kristjani f’Ġerusalemm kien hemm xi romol li kienu fil-bżonn. Bla dubju, xi wħud minnhom kienu mdaħħlin fiż-żmien. L-appostli ħatru sebat “irġiel kwalifikati” biex jieħdu ħsieb li dawn in-nisa jirċievu l-ikel kuljum b’mod organizzat, għax kienu jikkunsidraw din l-attenzjoni speċjali bħala “xogħol bżonnjuż” għall-kongregazzjoni.—Atti 6:1-7.
L-appostlu Pawlu wera li l-prinċipju li ‘tqum quddiem dawk li xagħarhom bjad’ kien japplika wkoll għall-kongregazzjoni Kristjana. Hu qal lil Timotju, l-indokratur Kristjan żagħżugħ: “Tikkritikax bl-aħrax lil raġel xiħ. Għall-kuntrarju, wissih bħala missier, . . . nisa xjuħ bħala ommijiet.” (1 Timotju 5:1, 2) Filwaqt li ż-żagħżugħ Timotju kellu ċerta awtorità fuq il-Kristjani mdaħħlin fiż-żmien, hu ngħata l-parir biex ma jikkritikax raġel akbar minnu. Minflok, kellu jurih ir-rispett daqslikieku kien missieru. U kellu juri unur simili lin-nisa fil-kongregazzjoni li kienu akbar fl-età. Fil-fatt, l-appostlu Pawlu kien qed iwissi lil Timotju—u miegħu lill-membri kollha tal-kongregazzjoni Kristjana—biex ‘iqumu quddiem dawk li xagħarhom bjad.’
M’għandniex xi ngħidu, nies devoti m’għandhomx bżonn taʼ xi liġijiet biex jittrattaw lil dawk avanzati fl-età b’dinjità u rispett. Ikkunsidra l-eżempju Bibliku taʼ Ġużeppi, li ma ħalla xejn iwaqqfu milli jġib lix-xwejjaħ missieru l-Eġittu, u jsalva lil Ġakobb li kellu 130 sena mill-ġuħ li kien hemm mifrux mal-pajjiż. Malli ra lil missieru li kien ilu ma jarah iktar minn 20 sena, Ġużeppi “nxteħet fuq għonqu u baqaʼ għal ħafna żmien mgħannaq miegħu u jibki.” (Ġenesi 46:29) Ħafna qabel ma l-Iżraelin ġew kmandati biex jittrattaw lil uħud imdaħħlin fiż-żmien bi ħniena u b’rispett profond, Ġużeppi wera l-ħarsa t’Alla billi għamel dan.
Matul il-ministeru tiegħu, Ġesù nnifsu wera interess f’nies imdaħħlin fiż-żmien. Hu kkundanna bil-qawwa lill-mexxejja reliġjużi li ħassew li setgħu jwarrbu lill-ġenituri tagħhom li kienu avanzati fl-età minħabba t-tradizzjonijiet reliġjużi tagħhom. (Mattew 15:3-9) Bi mħabba, Ġesù ħa ħsieb ukoll t’ommu. Waqt li kien qed isofri wġigħ intollerabbli fuq iz-zokk tat-tortura, hu ħa ħsieb li ommu, li kienet qed tikber fl-età, tingħata l-għajnuna meħtieġa minn Ġwanni, l-appostlu maħbub tiegħu.—Ġwanni 19:26, 27.
Alla Ma Jabbandunax lil Uħud Leali Lejh
Is-salmista talab: “Twarrabnix meta nasal għax-xjuħija; titlaqnix meta tħallini saħħti.” (Salm 71:9) Alla ma ‘jwarrabx’ lill-qaddejja leali tiegħu anki meta forsi huma stess iħossu li m’għadhomx bżonnjużi. Is-salmista ma ħassux abbandunat minn Ġeħova; minflok, hu għaraf il-bżonn li jistrieħ fuq il-Ħallieq tiegħu saħansitra iktar meta beda jikber fl-età. Ġeħova jwieġeb għal dan it-tip taʼ lealtà billi jipprovdi appoġġ lill-individwu matul ħajtu kollha. (Salm 18:26 [18:25, NW]) Spiss dan it-tip t’appoġġ jiġi permezz taʼ Kristjani oħrajn.
Meta nqisu dak li rajna, huwa ċar li dawk kollha li jixtiequ jonoraw lil Alla għandhom jonoraw ukoll lil dawk imdaħħlin fiż-żmien. Tabilħaqq, dawk avanzati fl-età huma prezzjużi f’għajnejn il-Ħallieq tagħna. Bħala ħlejjaq maħluqin fix-xbieha tiegħu, jalla dejjem ikollna l-ħarsa t’Alla lejn “dawk li xagħarhom bjad.”—Salm 71:18.
[Stampa f’paġna 19]
Il-Kristjani jittrattaw lil dawk avanzati fl-età b’unur u rispett