ICIPANDE CA KUSAMBILILAMO 52
Wankazi Awacitici—Wani Wasongo mu vya kwe Leza
“Awuliwonga na wanacinye wale . . . watecele, wawe wasuwilwa nanti awacisinka mu vintu vyonsi.”—1 TIM. 3:11.
ULWIMBO 133 Wombelani Yehova Pano Mucili mwe Watici
VINO TWANDI TUSAMBILILEa
1. Avyani vino tuzipizile ukucita pa kuti tuwe swe wasongo mu vya kwe Leza?
ACAKUZUNGUSYA ukulola vino awana wakakula zuwa. Amuno cikaloleka ngati wakayikulila vye ukwasowa ukucitapo cimwi. Lelo wo-o, asa vino cawa pakuwa we songo mu vya kwe Leza. Peni pakalondekwa ukucitapo cimwi.b (1 Kor. 13:11; Hebe. 6:1) Ku cakulolelako, pakalondeka ukuwa na wuciwuza uwuwome ne Yehova. Swinya tuzipizile ukuleka umuzimu wutele wutwavwe ukuwa ni miwele imizima, ukusambilila vimwi vino vingatwavwa nu kuyipekanizizya kucili ku milimo yino tungiza tuwe nayo ku nkolelo.—Imilu. 1:5.
2. Avyani vino vyawa pa Intaliko 1:27, swinya avyani vino twandi tusambilile mwe co-o icipande
2 Pano Yehova wapanzile awantu, wawisileko umonsi nu mwanaci. (Wazyani Intaliko 1:27.) Capepuka nkaninye ukumanya uwupusano wuno wawa pa mwanaci nu monsi, lelo kwawa na vinjinye vino vikalanjizya ukuti wapusana. Ku cakulolelako, e Yehova wawapa imilimo iyipusane pusane yino wazipizile ukuwomba. Acino wonsinye pa kuti waficilisye yoyo imilimo, kwawa imiwele yino wazipizile ukuwa nayo ni vintu vimwi vino wazipizile ukumanya vino vingawavwa. (Inta. 2:18) Mwe co-o icipande twandi tulande pe vino e nkazi uwacitici angacita pa kuti awe wesongo mu vya kwe Leza. Ne mu cipande cino cikonsilepo tulisambilila pe vino awanawitu awacitici nawo wangacita.
MWAWA NI MIWELE IMIZIMA
Ukukolanya imiwele ya wanaci wa mu Baibolo, ndi vino e Rabeka, Esther, ne Abigel, kulimyavwa ukuwa mwe wasongo mu vya kwe Leza (Lolani amaparagrafu 3-4)
3-4. Akwinye kuno wankazi awacitici wangazana wankazi wano wangakolanya? (Lolani ni cikope.)
3 E Baibolo yalanda pa wanaci awamiwele imizima awavule wano wakunzile Yehova swinya wano wamuwombelanga. (Lolani icipande ca kuti ““Finshi Twingasambilila ku Banakashi Abalembwa mu Baibolo?” pa jw.org.) Wa-a awanaci walinji “awatecele” swinya “awasuwilwa nanti awacisinka mu vintu vyonsi.” ngati avino iwaliko pano pasimfilwe co-o icipande likulanda. Lelo na peyonye impindi mu mawungwe mwawa wankazi wasongo mu vya kwe Leza wano wankazi awacitici wangasambililako.
4 Uzye mwe wankazi awacitici, mwamanyako wankazi wamwi wasongo mu vya kwe Leza wano mungakolanya? Nga kuno wawa, mwawikako sana amano ku miwele imizima yino wawa nayo. Swinya mwakwelenganya na pe vino mungacita pa kuwakolanya. Mu ma paragrafu yano yakonkapo, twalanda pa miwele yiwili iyicindame yino wankazi awacitici wazipizile ukuwa nayo pa kuti wawe awasongo mu vya kwe Leza.
5. Amulandu ci wuno ukuyicefya kwacindamila pa kuti umwanaci awe we songo mu vya kwe Leza?
5 Pa kuti tuwe swe wina Klistu awafikepo, tuzipizile ukuwa awayicefye. Nga cakuti umwanaci amuyicefye, angawa na wuciwuza uwuwome ne Yehova na wantu wanji. (Jemu. 4:6) Ku cakulolelako, nga cakuti umwanaci wino wakunda Yehova wayicefya, aliwayikundila ukwivwila isundo lino Yehova wawikako lino likalanda pe wano wazipizile ukutungulula. (1 Kor. 11:3) Lyo-o isundo likawomba mwi wungwe nga na mu lupwa.c
6. Uzye wankazi awacitici wangasambililako cani kwe Rabeka?
6 Lekani tulandeko pe Rabeka wino walembwa mu Baibolo. Walinji amwanaci wa mano swinya umusipe pano akupingula pa vintu. Cinji acakuti wamanyanga impindi yakucitilapo ivintu ni vya kuvicita. (Inta. 24:58; 27:5-17) Lelo nanti ciwe wo-o, walinji nu mucinzi ni civwila. (Inta. 24:17, 18, 65) Namwemwenye nga cakuti mwe wayicefye ngati we Rabeka swinya mukwivwila na wano Yehova wasonta ukutungulula, muliwa mwe cakulolelako icizima mu lupwa na mwi wungwe.
7. Uzye wankazi awacitici wangasambililako cani kwe Esther pa kuyicefya?
7 Awina Klistu wonsinye wazipizile ukuwa awayicefye pa kuti wawe awasongo mu vya kwe Leza. E Baibolo yikati, “achizima ukuyichefya” amuno akuno kukalenga umuntu ukuwa na mano. (Imilu. 11:2) Katulande pa mwanaci na winji uwa mu Baibolo uwizina lyakuti Esther, wino walinji amuyicefye swinya wino wawombelanga e Yehova ni cisinka. Ukuyicefya kwalenzile atawa ni cilumba pa mulandu wa kuti wawa we na mfumu. Swinya wivwizile nu kukonka ukupanda amano kwa muvyala wakwe e Mordekai. (Esth. 2:10, 20, 22) Namwemwenye mungalanjizya ukuti mwayicefya, nga cakuti mukulengako kwe wanji ukuti wamyavwe nu kukonka vino wamipanda amano.—Tait. 2:3-5.
8. Ukulingana ne 1 Timoti 2:9, 10, uzye ukuyicefya kungavwa wuli e nkazi ukusola icete ivya kuzwala?
8 Kwawa inzila nayinjinye yino e Esther walanjizizyemo ukuti walinji amuyicefye. We-e umukazyana “walinji amuzimanye umuyembe!” Lelo nanti ciwe wo-o, atalesile awantu wawika amano kwe weliwe pa mulandu vye na vino walolekanga. (Esth. 2:7, 15) Avyani vino wankazi awacitici wangasambililako kwe Esther? Cimwi cino wangasambililako tukacizana pe 1 Timoti 2:9, 10. (Wazyani.) Pa-a e Paulo wanenile awina Klistu awanaci ukuti wazipizile wazwala ivya mucinzi swinya iviyane. Amazwi ya ci Greek yano Paulo wawomvizye, yakalanjizya ukuti umwina Klistu azipizile ukuzwala vino vikulanjizya ukuti acindisile wakampingu we wanji na vino wangayivwa pe vyovyo vino wazwala. Tukakwivwa icete nkaninye ukuwa na wankazi wano wakakonka ko-o ukusunda
9. Avyani vino tungasambililako kwe Abigel?
9 Wankazi wonsinye wano wakulonda ukuwa awasongo mu vya kwe Leza wazipizile wakwiluka. Uzye ukwiluka acani? Ukwiluka akumanya icizima ni ciwipe nu kusolapo ukucita cino acizima. Lekani tulandeko pe Abigel. Vino umulume wapinguzilepo vitalinji icete icakuti vyalinji nu kuletelela wonsinye awa mu ng’anda yakwe. Lelo nanti ciwe wo-o, e Abigel atalemile na kwisote ukucitapo cimwi. Wamanyile icizima cino wazipizile ukucita, na co-o calenzile apususye awa mu ng’anda yakwe wonsinye. (1 Sam. 25:14-23, 32-35) Ukwiluka kukatwavwa ukumanya impindi yakulanda ni mpindi pano tuzipizile ukumyalala. Swinya kukatwavwa ukuwika amano kwe wanji, ukupitila mukukana wakolowozya amawuzyo yano yakulanjizya ukuti tukulonda ukumanya vino tutakwetipo insambu nanti yano yangalenga wayivwe uwuwi.—1 Tes. 4:11.
VIMWI VINO MUZIPIZILE UKUSAMBILILA
Avizima ci vino mwazanamo mukumanya ukuwazya nu kulemba? (Lolani paragrafu 11)
10-11. Avizima ci vino mulizana mukusambilila ukuwazya nu kulemba? (Lolani ni cikope.)
10 Umwanaci umwina Klistu azipizile ukumanya ivyakuwomba imilimo yimwi. Nga cakuti umukazyana wasambilila ivyakuwomba vimwi pano acili amutici, cikakwiza mu kumwavwa na pano wakulanye. Lekani tulandeko pe vimwi vino angasambilila.
11 Sambililani ukuwazya nu kulemba. Mu ncende zimwi wakalola ngati citacindama na nkani ku mwanaci ukusambilila ukuwazya nu kulemba. Lelo nanti ciwe wo-o, cacindama nkaninye ku wina Klistu wonsinye ukumanya vyo-o ivintu. (1 Tim. 4:13) Nanti acakuti citapepuka ukucita wo-o, muzipizile ukutwalilila ukwelezya ukusambilila. Avizima ci vino mulizanamo? Cilimyavwa ukuzana incito yakuvwambilamo indalama. Swinya ciliwamipepucila ukuwazya Baibolo nu kusambilizyako wanji. Ni cicindamisye acakuti, mulipalamila sana kwe Yehova pano mukuwazya Izwi lyakwe nu kwelenganyapo.—Josh. 1:8; 1 Tim. 4:15.
12. Avyani vino mukusambililako ku mazwi yano yawa pa Imilumbe 31:26?
12 Sambililani ivyakulanzyanya icete na wantu wanji. Ukucita wo-o kwacindama nkaninye ku wina Klistu. Umutumwa Jemusi watuwomelezizye ukuti: “Muwakampuka ukwivwa, ukuwa muwatechela pakuvwanga.” (Jemu. 1:19) Nga cakuti tukuteyelezya pano wanji wakulanda, lyo tukulanjizya ukuti tukuwalangulucila nanti ‘ukuwivwila inkumbu.’ (1 Pet. 3:8) Nga cakuti mutivwicisizye vino wumwi walanda nanti vino akuyivwa, cingazipa ukumukolowozya amawuzyo yano yangalenga amilondololele icete. Cinji acakuti, mwakwelenganyapo pano mutani mwasuke. (Imilu. 15:28.) Mwayikolowozya ukuti: ‘Uzye vino nkulonda ukulanda avyacisinka swinya avyakuwomelezya? Uzye vikulanjizya ukuti mucindisile swinya indi ni cikuku kwe weliwe?’ Mwasambilila kwa nkazi wasongo mu vya kwe Leza wano wamanya ivyakulanzyanya icete na wantu wanji. (Wazyani Imilumbe 31:26.) Mwawikako sana amano kwe vino wakalanda. Nga cakuti mukulanzyanya icete na wantu wanji, muliwa mwe viwuza ivizima swinya muliwa pa mutende nawo.
Umwanaci wino wamanya ivya kusunga icete ing’anda, acakulolelako icizima ku wa mu lupwa na kuwa mwi wungwe (Lolani paragrafu 13)
13. Mungasambilila wuli ivyakusunga ing’anda? (Lolani ni cikope.)
13 Sambililani ivyakusunga icete ing’anda. Mu ncende imvule, awanaci awano wavulila ukuwomba incito zya pa ng’anda. Umukwasi uwacanaci nanti e nkazi yinu wino wamanya ivyakusunga icete ing’anda angamisambilizya. E nkazi uwizina lya kuti Cindy watili: “Icintu cimwi icicindame cino mama wansambilizizye, akumanya ivizima vino vikafuma mukuwombesya. Wansambilizizye ukutenda, uwusaka, ukusuma nu kuwomvya icete indalama. Vyo-o vyalenzile campepucila ukuyisakamala nu kuwomba imilimo imilekane lekane mwi wungwe. E mama wansambilizizye ni vyakupocelela awantu, naco calenzile manyane na wanawitu na wankazi wano walinji avyakulolelako ivizima vino ningakolanya.” (Imilu. 31:15, 21, 22) Umwanaci wino akawombesya, wino akapocelela aweni swinya wino akasunga icete ing’anda, akawa icakulolelako icizima mu lupwa na mwi wungwe.—Imilu. 31:13, 17, 27; Imili. 16:15.
14. Avyani vino mukusambililako kwe Crystal, swinya avyani vino muzipizile mwakwizuka?
14 Sambililani ukuyisakamala mwe weneco. Cacindama nkaninye ku mwina Klistu e songo mu vya kwe Leza ukusambilila ivya kuyisakamala nu kuteka umwezo kwe vino akweti. (Flpi. 4:11) E nkazi uwizina lyakuti Crystal walanzile ukuti: “Awakwasi wane wambomelezyanga ukusola amasambililo yano yangiza yanjavwe kunkolelo mu wumi wane. E tata wansolezile ukuwa mu kalasi yino yikasambilizya ivya kusunga nu kuwomvya icete indalama mu kampani kamwi. Co-o canjavwizye nkaninye.” Fwandi wankazi awacitici mutazipizile ukupelela vye pa kumanya ivya kuvwamba indalama lelo muzipizile nu kumanya ivyakuziwomvya icete pa kuti mutakonona. (Imilu. 31:16, 18) Nga cakuti mukuteka umwezo kwe vino mukweti nu kukanayiwika mu nkongole, cilimyavwa ukuficilisya vino mwapanga ukucita mu mulimo wa kwe Yehova.—1 Tim. 6:8.
MWAYIPEKANIZIZYA KU VYAKUNKOLELO
15-16. Amulandu ci wuno wankazi awasimbe wacindamila mwi wungwe? (Marko 10:29, 30)
15 Nga mwasambilila ukuwa ni miwele yino yikasecelesya e Yehova ni milimo yimwi, cingiza cimyavwe kwe vino mungiza musolepo ukucita ku nkolelo. Lekani tulandeko pa vyakulolelako vimwi vino mungasolapo.
16 Mungasolapo ukwikalako uwusimbe pa mpindi yimwi. Ndi wulyanye vino Yesu walanzile, wankazi wamwi wakasolapo ukukana twalwa nanti acakuti kuno wakakwila wakalola ukuti awasimbe watacindama. (Mat. 19:10-12) Ne wamwi wakakwikala uwusimbe pa milandu vye yinji. Muzipizile ukumanya ukuti e Yehova ne Yesu wasilola ukuti awasimbe watacindama. Wa nkazi awasimbe ukuzinguluka insi yonsinye, wawa avyakulolelako ivizima mu ma wungwe. Pa mulandu wakuti wakunda nu kuwika amano kwe wanji, calenga wawe ngati awa nkazi nanti awakwasi ku wavule.—Wazyani Marko 10:29, 30; 1 Tim. 5:2.
17. Uzye e nkazi uwacitici angacita wuli pa kuti atalike ukuwomba umulimo wa mpindi zyonsi?
17 Mungawombako mu mulimo wa mpindi zyonsi. Wa nkazi wakawombesya nkaninye mu mulimo wakuwizya ukuzinguluka insi yonsinye. (Amalu. 68:11) Uzye mutanga mukunde ukuwombako mu mulimo wa mpindi zyonsi? Namwemwenye mungawombako wupayiniya, muwuzengo, nanti pa Bethel. Mwapepelapo pe vino mwapanga ukucita. Swinya mwakolowozyako na wano wawombapo pa kuti waminene vino mungacita pa kufikapo ukuwomba. Cinji acakuti, muzipizile ukupingulapo ukucita vino vingamyavwa ukuficilisya vino mwapanga. Ku cakulolelako, nga mwatalika ukuwomba umulimo wa mpindi zyonsi, cilimipepucila ukuwombako ni milimo yinji mwi wungwe lya kwe Yehova.
Nga mukulonda ukutwalwa, muzipizile ukusola icete uwakutwalana nawe (Lolani paragrafu 18)
18. Amulandu ci wuno e nkazi azipizile ukuwikako sana amano pano akusola uwakutwalana nawe? (Lolani ni cikope.)
18 Ncepamwi mungasolapo ukutwalwa. Imiwele ni vintu vinji vino tulanzilepo mwe co-o icipande, vingamyavwa ukuwa mwewaci awazima. Cimwi cino mutazipizile ukwiwilila aca kuti, muzipizile ukusola icete uwakutwalana nawe. Amuno ukusolapo ukutwalwa, kwawa pa vintu ivicindame nkaninye vino muzipizile ukupingulapo icete. Mwakwizuka ukuti ndi mwatwalwa muliwalondekwa ukukonka uwutunguluzi we wakwinu. (Roma. 7:2; Efes. 5:23, 33) Acino pano mutani mupingulepo, mwayikolowozya ukuti: ‘Uzye akakwelezyako ukwelenganya nu kucita ivintu ngati we Yesu? Uzye akawika ivya Wufumu inkolelo muwumi wakwe? Uzye akapingulapo icete pa vintu? Uzye akazumila ndi waluvyanya? Uzye akalola ukuti awanaci watacindama? Uzye aliwanjavwa ukuwa na wuciwuza uwuwome ne Yehova? Swinya uzye aliwansakamala mwe vino nkulondekwa nu kuwa we ciwuza wane? Uzye akawomba wuli imilimo yino wamupa? Ku cakulolelako, amilimo ci yino wawa nayo mwi wungwe swinya akawomba wuli?’ (Luk. 16:10; 1 Tim. 5:8) Kweni, tutazipizile vye ukupelela pakuvwamba wino angawa amulume umuzima, lelo nasweswenye tuzipizile ukuwa swe waci awazima.
19. Amulandu ci wuno tungalandila ukuti ukuwa “wekavwa” kwacindama nkaninye?
19 E Baibolo yikalanda ukuti umuci umuzima “wekavwa” swinya ‘weciwuza’ wa mulume. (Inta. 2:18) Ya-a amazwi yasisula mukuti umwanaci atacindama. Amuno ukuwa wekavwa lwawa alongo ulukulu nkaninye. Mwakwizuka ukuti, mpindi zimwi e Baibolo yikakwita e Yehova ukuti “wekavwa.” (Amalu. 54:4; Hebe. 13:6) Fwandi umuci akawa wekavwa wa mulume nga cakuti akumutunjilila. Ku cakulolelako, nga cakuti umulume wapingulapo pe cimwi, umuci akawombela ponga nawe pa kuti waficilisye coco icintu. Swinya pa mulandu wakuti wakunda e Yehova, akalumvya umulume pa miwele imizima yino wawa nayo. (Imilu. 31:11, 12; 1 Tim. 3:11) Mungayipekanizizya ku cili ukuwa mwewaci awazima, ukupitila mukuwomya wuciwuza winu ne Yehova nu kwavwako awa pa ng’anda na wa mwi wungwe.
20. Avyani vino umukwasi umwanaci angacita pa kuti mu lupwa muwe insansa?
20 Mpindi zimwi mungiza mukwate awana. Nga mwatwalana, ncepamwi mungiza mupingulepo ukukwata awana. (Amalu. 127:3) Fwandi cicindime nkaninye ukwelenganizizyapo lya nkani pe vino mungacita pa kuti mwize muwe mwe wakwasi awazima. Imiwele ni vintu vinji vino tulanzilepo mwe co-o icipande, vingamyavwa nga cakuti mwatwalwa swinya mwakwata na wana. Nga cakuti muli nu lukundo, icikuku nu kutekanya, mu lupwa lwinu muliwa insansa swinya awana waliwayivwa ukuti awacinjililwe.—Imilu. 24:3.
Awacitici awavule wano wawasambilizyanga ivya kwe Leza swinya wano waviwomvyanga, wiza wawa awasongo mu vya kwe Leza (Lolani paragrafu 21)
21. Tukayivwa wuli pa nkazi swinya amulandu ci? (Lolani icikope pa nkupo.)
21 Twamikunda nkaninye wankazi awacitici pe vino mukawombela Yehova na wantu wanji. (Hebe. 6:10) Mukawombesya ukuwa ni miwele imizima nu kusambilila vino vingamyavwa nu kwavwako wanji ukuwa ni nsansa. Asa vyo-o vitupu, lelo na kwe vino mukayipekanizizya kwe vino mungiza mupingulepo ku nkolelo. Ukulanda vye icisinka, mwacindama nkaninye mwi wungwe lya kwe Yehova!
ULWIMBO 137 Awanaci wi Suwilo
a Wankazi awacitici, mwacindama nkaninye mwi wungwe. Mungawa mwe wasongo mu vya kwe Leza ukupitila mukuwa ni miwele imizima, ukusambililako vimwi vino vingamyavwa nu kuyipekanizizya ku cili ku milimo yino mungiza muwe nayo ku nkolelo. Nga mwacita wo-o, muliwayitopwa ukuwomba imilimo imilekane lekane mwi wungwe lya kwe Yehova.
b UKULONDOLOLA AMAZWI: Umuntu wino wafikapo ukuwa we songo mu vya kwe Lesa akatungululwa nu muzimu wutele, asa mano ya mwe yo-o insi. Akakolanya e Yesu, akawombesya ukutwalilila ukuwa na wuciwuza uwuwome ne Yehova swinya akayikundila ukwavwako wanji.