ICIPANDE CA KUSAMBILILAMO 26
Twalililani Ukuyipekanizizya ku Wanda wa kwe Yehova
‘Uwanda wa kwe Yehova wuliyiza uwusiku ngati amung’o.’—1 TES. 5:2.
ULWIMBO 143 Twalililani Ukulindilila nu Kuwomba
VINO TWANDI TUSAMBILILEa
1. Avyani vino tuzipizile ukucita pa kuti twize tupusuke pa wanda wa kwe Yehova?
NGA cakuti e Baibolo yalanda pa ‘wanda wa kwe Yehova,’ lyo yikulanda pa mpindi yino e Yehova akakononelapo awalwani wakwe nu kupususya awantu wakwe. Ku kaali, e Yehova wapinguzilepo inko zimwi. (Ayize. 13:1, 6; Ezek. 13:5; Zefa. 1:8) Pe yo-o impindi, ‘uwanda wa kwe Yehova’ wulitalika pano intunguluzi zya wa mu vikanza vyansi walisansa e Babiloni Mukulu mpaka na pa nkondo ya Armagedoni. Fwandi pa kuti twize tupusuke pe wo-o ‘uwanda,’ tuzipizile ukuyipekanizizya kucili peyonye impindi. E Yesu watunenile ukuti tutazipizile ukupelela vye pa kuyipekanizizya ku ‘wucuzi wukulu,’ lelo tuzipizile ‘ukutwalilila ukuyisenganya.’—Mat. 24:21; Luk. 12:40.
2. Avizima ci vino tungazana mwi buku lye 1 Tesalonika?
2 Mwe kalata wakutalicilako wino umutumwa Paulo walembezile awina Klistu mu Tesalonika, wawomvizye ivilanjililo ivilekane lekane pa kuwavwa ukutwalilila ukuyipekanizizya ku wanda uwukulu uwa kwe Yehova. E Paulo wamanyile ukuti uwanda wa kwe Yehova wutalinji nu kwiza pe yilyanye impindi. (2 Tes. 2:1-3) Lelo wawomelezizye awanawitu na wankazi ukuti wayipekanizizya kwe wo-o uwanda ngati wuliyiza mutondo. Vino Paulo wawanenile vingatwavwa nasweswenye mwe ya-a amanda. Lekani tulole vyo walondolozile pe vino: (1) uwanda wa kwe Yehova wuliyiza, (2) wano watalipusuka pe wo-o uwanda, na (3) vino tungayipekanya pa kuti twize tupusuke.
VINO UWANDA WA KWE YEHOVA WULIYIZA
Pano umutumwa Paulo walembanga ibuku lye 1 Tesalonika, wawomvyizye ivilanjililo vino vingatwavwa (Lolani paragrafu 3)
3. Uzye uwanda wa kwe Yehova wuliyiza wuli ngati amung’o uwusiku? (Lolani ni cikope.)
3 ‘Ngati amung’o uwusiku.’ (1 Tes. 5:2) Co-o acilanjililo ca kutalicilako pa vilanjililo vitatu vino umutumwa Paulo wawomvizye pa kulondolola vino uwanda wa kwe Yehova wuliyiza. Awang’o wavulila ukuya mukwiwa uwusiku pano awantu walazile swinya wasizimba ukwiwa. Wonye avino ciliwa na ku wanda wa kwe Yehova, wulipumincizya vye. Ncepamwi na wina Klistu wacisinka nawonye walizunguka pe vino ivintu vilicitika ukwasowa nu kusumba impindi. Lelo sweswe tutaliyononwa, awawipe awano waliyononwa.
4. Amunzila ci muno uwanda wa kwe Yehova wuliwa ngati andwala ya mpapo?
4 “Ngati andwala ya mpapo ku mwanachi.” (1 Tes. 5:3) Umwanaci wino ali pa wukulu, asimanya uwanda ni mpindi pano alipapa. Lelo akamanya ukuti wanda wumwi alipapa. Wowo uwanda wukamupumincizya vye ukwasowa nu kumanya swinya yikawa andwala iyilume. Wonye avino cawa na kwe sweswenye. Tutamanya uwanda ni mpindi pano uwanda wa kwe Yehova wulitalika. Lelo twasuwila ukuti ukwiza kweni wuliyiza. Swinya wulipumincizya vye icakuti pataliwa nanti wumwi wino aliwusamala.
5. Uzye uwucuzi wukulu wuliyiza wuli ngati akumaco?
5 Ngati akumaco. Mu cilanjililo caciti tatu cino e Paulo wawomvizye, walanzile pa wang’o wano wakwiwa uwusiku. Lelo pa-a peni cikaloleka ngati wakolinye uwanda wa kwe Yehova kumaco. (1 Tes. 5:4) Awang’o wano wakakwiwa uwusiku, wasimanya na vino impindi yikupita. Icakuti nga watacenjezile nu luswepo lwa mutondo tondo lungawazanicizya, ncepamwi wangawalema nu kuwalema. Wonye avino uwucuzi wukulu wulizanicizya awantu wano wakatwalilila vye ukucita iviwipe. Nomba sweswe tungayipekanizizya kucili kwe wo-o uwanda, ukupitila mukuleka ukucita iviwipe vino visisecelesya Yehova nu kutwalilila ukucita ivintu ‘ivizima, ivilungamane, nu kusimichila.’ (Efes. 5:8-12) Swinya e Paulo wawomvizye ivilanjililo na vinji viwili ivikolaneko na vyo-o pakulanda pe wano watalipusuka.
WANO WATALIPUSUKA
6. Amulandu ci wuno tungalandila ukuti awantu awavule waponecela? (1 Watesalonika 5:6, 7)
6 “Wano waponecile.” (Wazyani 1 Watesalonika 5:6, 7.) E Paulo wakolinye wano watalipusuka pa wanda wa kwe Yehova ku wantu wano waponecile. Amuno wa-a awantu watamanya vino viliwaciticila nanti vino impindi yikupita. Na co-o cikalenga watamanya nga cakuti cimwi icicindame cacitika swinya wasicitapo nanti cimwi. Awantu awavule mwe ya-a amanda wawa ngati waponecela. (Roma. 11:8) Wasiwikako amano kwe vino vikalanjizya ukuti tuli “mumanda yakupelelechezya” nu kuti uwucuzi wukulu wuli mukwiza nombanye. Nga cakuti kwawa vimwi vino vyacitika munsi, awantu wamwi wakatalika ukuvwambisya ukuteyelezya kwi lyasi lizima pa Wufumu wa kwe Leza. Ne awavule wakanyocela mu kulala, akuli ukuti mukutwalilila ukucita iviwipe. Nomba ku cawulanda na walyanye wano wazumila ukuti kuliwa uwupinguzi wa kwe Leza, wakakwelenganya ukuti wucili, wutaliyiza pe yo-o impindi. (2 Pet. 3:3, 4) Lelo sweswe twamanya ukuti pe yo-o impindi apano tuzipizile ukuwa awalole sana.
7. Uzye awantu wano Leza aliyonona wakolana wuli na wa cakolwa?
7 “Wano wakolwa.” Umutumwa Paulo wakolinye wano Leza aliyonona kwa cakolwa. Awantu wano wakozilwe, wasikwiluka zuwa pe vino vikucitika swinya wasipingula ni cete pa vintu. Wonye avino na wawipe wawa. Wasikwivwila kukusoka kwa kwe Yehova nanti ukucitapo cimwi. Wakasolapo ukucita ivintu vino vililenga wize wononeke. Lelo awina Klistu weni wawawomelezya ukukana kolwa, akuli ukuti ukutwalilila ukwelenganya icete. (1 Tes. 5:6) Umusambilile sana wumwi walondolozile pa muntu wino atakozilwe ukuti “akateka umwezo, akawa na melenganyo amazima swinya asisamazyanya pakucita vimwi. Na co-o cikalenga ayelenganyapo pakuti apingule icete pa vintu.” Amulandu ci wuno tuzipizile ukuwa awatekanye swinya awayipekanye? Apakuti tutayisanzya mu vikanza vyansi nanti mu vintu vinji ivya munsi. Pano uwanda wa kwe Yehova wukuya wukupalamila, uwelezyo wakuvwambisya ukuyisanzya mwe vyo-o ivintu, wandi waya wukuwomelako. Lelo tutazipizile ukusakamala pe vino tulicita. Amuno umuzimu wa kwe Leza wungatwavwa ukuteka umwezo, ukuyipekanya, ukuwa na melenganyo amazima nu kupingula icete pa vintu.—Luk. 12:11, 12.
VINO TUNGAYIPEKANYA KU WANDA WA KWE YEHOVA
Nanti acakuti awantu awavule wasiwika amano ku wanda wa kwe Yehova, sweswe twatwalilila ukuyipekanya kwe wo-o uwanda ukupitila mukuzwala icakucinga pacifuwa ni cisote akuli ukuti isuwilo nu lukundo (Lolani amaparagrafu 8, 12)
8. Amiwele ci yino yalumbulwa pe 1 Watesalonika 5:8 yino yingatwavwa ukuwa awalole nu kutekanya? (Lolani ni cikope.)
8 “Tuwachinga pachifuwa . . . nakumutwe tuwazwala ichisote.” E Paulo wakolinye awina Klistu ku wasilika wano wayipekinye ukuya mu kulwa inkondo. (Wazyani 1 Watesalonika 5:8.) Awantu wakakwenecela umusilika ukuyipekanya impindi iyili yonsinye ukuya mukulwa inkondo nga cakuti yakatuka. Wonye avino cawa na ku wina Klistu. Tukalanjizya ukuti twayipekanya ukupitila mukuzwala icakucinga pa cifuwa nga ni cisote, akuli ukuti ukuwa ni suwilo nu lukundo. Yo-o imiwele yingatwavwa nkaninye pano tukuyipekanya ku wanda wa kwe Yehova.
9. Uzye isuwilo likatucinjilila wuli?
9 Icakucinga pa cifuwa cacinjililanga umwezo wamusilika. Wonye avino ni suwilo nu lukundo vikacinjilila umwezo witu uwa mankolanya. Yo-o imiwele yilitwavwa ukutwalilila ukuwombela Yehova nu kukonka Yesu. Ku cakulolelako, isuwilo likatwavwa ukumanya ukuti e Yehova alitulambula pe wo-o vino tukamuwombela ukufuma pansi ya myezo yitu. (Hebe. 11:6) Swinya likalenga tutwalilile ukuwa awa cisinka ku Ntunguluzi yitu e Yesu asa mulandu nu kuti tukupita mu ntazi. Ukusambililako ku wanawitu na wankazi wano watwalilizile ukuwa awa cisinka asamulandu nu kuwacuzya nanti ukusowezya mu wumi, kungatwavwa ukusipicizya. Cinji acakuti, tungasambililako kwe wano wapepusizye imikalile yawo nu kuwika uwufumu inkolelo. Ukucita wo-o, kungalenga tutakundisya indalama nanti ukuvwambisya ukuwa ni vintu ivivule.b
10. Uzye ukukunda Yehova na wantu kungatwavwa wuli ukusipicizya?
10 Ulukundo nalo lungatwavwa ukuwa awalole swinya awacenjele. (Mat. 22:37-39) Ukukunda Yehova kukatwavwa ukutwalilila ukuwizya asamulandu ni ntazi zino zingafumamo. (2 Tim. 1:7, 8) Swinya tusipelela vye pakukunda Yehova, lelo tukalulanjizya na kwe walyanye wano tusipepa nawo. Tukaya mukuwawizizya ukuli konsinye kuno twawazana nu kuwomvya ama foni na ma kalata. Twasuwila ukuti wanda wumwi wangapiluka nu kutalika ukucita ivizima.—Ezek. 18:27, 28.
11. Uzye ukukunda awanawitu na wankazi kungatwavwa wuli? (1 Watesalonika 5:11)
11 Twakunda nkaninye awanawitu na wankazi. Tukalanjizya ukuti twawakunda ukupitila ‘mukusimpisyanya nu kwavwana.’ (Wazyani 1 Watesalonika 5:11.) Ngati awulyanye vino awasilika wakalanga wakwavwana ukulwa inkondo, naswenye tukawomelezyanya. Kweni mpindi zimwi umusilika angacisa umusilika muwuye ukwasowa ukwenecela, lelo atanga amucise ku mufulo. Tusilonda ukulumisya awanawitu na wankazi umwezo ku mufulonye swinya tusinyocezya nu wuwipe pa wuwipe. (1 Tes. 5:13, 15) Cinji acakuti, tukalanjizya lo-o ulukundo nga cakuti tukucindika awanawitu wano wakatungulula mwi wungwe. (1 Tes. 5:12) Pano Paulo walembanga yo-o e kalata, lyo iwungwe lya mu Tesalonika litani limale nu mwaka. Fwandi pe yoyo impindi lyo ncepamwi na wanawitu wano watungululanga watani wamanye ni vivule swinya waluvyanyanga nu kuluvyanya. Lelo nanti ciwe wo-o, awa mwi wungwe wazipizile ukuwawacindika. Nga cakuti uwucuzi wukulu wiza watalika, tungiza twalondekwa ukusuwila nkaninye wa eluda ukucila na pe vino cawa pe yo-o impindi. Amuno ncepamwi tutaliwapocelelapo nu wutunguluzi ukufuma ku musambo nanti ku maofesi makulu. Fwandi pe yonye impindi apano cicindime sana ukukunda nu kucindika wa eluda. Asa mulandu ni cili consinye cino cingacitika, lekani tutwalilile ukuwa awacenjele. Mutazipizile ukuwika vye mano pa viluwo vino wa eluda wakacita, lelo mwakwizuka lyonsinye ukuti e Yehova awino wawasonta ukupitila mwe Klistu wino akawatungulula.
12. Uzye isuwilo likacinjilila wuli amelenganyo yitu?
12 Ndi wulyanye vino icisote cacinjililanga umutwe wa musilika, avino ni suwilo likacinjilila amelenganyo yitu. Nga tuli ni suwilo iliwome, tukamanya ukuti ivya munsi avyavye. (Flpi. 3:8) Isuwilo lingatwavwa ukuwa awatekanye swinya awacenjele. Ku cakulolelako, pano e Wallace nu muci e Laurinda wano wakawombela pa musambo wumwi mu Africa wafwizilwe, wizile awasinincizya ukuti co-o acisinka. E Wallace wafwizilwe e baba wakwe ne e Laurinda wafwizilwe e mama wakwe, swinya vyo-o vyacitisile mu masabata vye yatatu. Nomba pamulandu ni ndwala ye Korona, waposilwe nu kunyocela ku mwawo mukuwomelezya nu kusansamusya awa mu lupwa. E Wallace watili: “Isuwilo lya kuzyulupuka likanjavwa ukuwelenganyapo. Nsikwelenganya pe vino walinji mwe yo-o insi lelo nkawelenganya pe vino waliwa mu manda yakutalicilako munsi mpya. Cinji acakuti, lyo-o isuwilo likanjavwa ukuteka umwezo nga cakuti indi nu wulanda nanti nga nkuyivwa uwuwi pa mulandu wakufwilwa.”
13. Avyani vino tungacita pa kuti e Yehova awatupa umuzimu wutele?
13 ‘Mutacilingania umuzimu wutele.’ (1 Tes. 5:19) E Paulo watili umuzimu wutele, awuno wukuwomba mwe sweswe. Nga cakuti tutawucilinginye, tuliwavwambisya ukuwombesya swinya tuliwakwelezya na maka ukucita ivizima nu kutwalilila ukuwombela Yehova. (Roma. 12:11) Nomba avyani vino tungacita pa kuti e Yehova atupe umuzimu wutele? Tuzipizile ukupepelapo, ukuwazya e Baibolo nga nu kutwalilila ukuwombela ponga ni wungwe lyakwe. Ukucita wo-o kungatwavwa ukuwa ‘nivikomwa vya kumuzimu.’—Gal. 5:22, 23.
Mwayikolowozya ukuti, ‘Uzye vino nkacita vikalanjizya ukuti nkalonda ukutwalilila ukupocelela umuzimu wa kwe Leza?’ (Lolani paragrafu 14)
14. Avyani vino tutazipizile ukucita pa kuti Leza atwalilile ukutupa umuzimu wakwe uwutele? (Lolani ni cikope.)
14 Nga cakuti Leza watupa umuzimu wakwe uwutele, tuzipizile ukucenjela pa kuti ‘wutazima.’ Amuno akawupa vye ku wantu wano wakatwalilila ukuwa na melenganyo ni miwele imizima. Angaleka ukutupa nga cakuti twatwalilila ukwelenganya iviwipe nu ku vicita. (1 Tes. 4:7, 8) Cinji acakuti, pa kuti Yehova atwalilile ukutupa umuzimu wakwe uwutele, tutazipizile ‘ukulecelezya amazwi ya masesemo.’ (1 Tes. 5:20) Pe lyo-o iwaliko, izwi lyakuti ‘amasesemo’ likalanda pa mazwi yano Yehova akatunena, ukuwikako na yano yakalanda pa wanda wakwe apano na pa mpindi yino tufisilepo. Sweswe tusikwelenganya ukuti e Amargedoni yitaliyiza pe yo-o impindi. Lelo tukalanjizya ukuti yili mupipi, ukupitila mukuwa awapamviwe ‘mukuwombela Leza’ nu kuzifyako imiwele yitu cila wanda.—2 Pet. 3:11, 12.
“YELEZYANI IVINTU VYONSI”
15. Tungacita wuli pa kuti tutakoncelela amalyasi ya wufi? (1 Watesalonika 5:21)
15 Nomba nye awalwani wa kwe Yehova wandi wacite nanti ukulanda vino viliwa ngati wakupunda ukuti: ‘Umutende!’ (1 Tes. 5:3) Ivyawufi ivya kwe Satana viliyizula munsi swinya vilisovya awavule. (Ukuwu. 16:13, 14) Nomba uzye nasweswe tulisowa? Tutalisowa nga cakuti ‘tukwelezya ivintu vyonsi.’ (Wazyani 1 Watesalonika 5:21.) Izwi lya ciGreek ilya kuti ‘ukwelezya,’ waliwomvyanga pakulondolola vino awantu wacitanga pa kusinincizya nga cakuti ivyela avizima. Ku cakulolelako wacitanga wo-o, pano wakupima e silivala nanti e golide. Wonye avino nasweswe tuzipizile ukupima nanti ukwelezya pa kuti tulole nga cakuti vino tukutamba nanti ukuteyelezyako avya cisinka. Ukucita wo-o kwacindime nkaninye ku wina Tesalonika. Lelo kulicindama sana kwe sweswe maka maka pano uwucuzi wukulu wukuya wukupalamila. Ukucila ukuzumila vye vyonsinye vino twivwa, tuzipizile ukuvyelezya nu kuvilinganya kwe vino Baibolo yikalanda ni wungwe lya kwe Yehova. Ukucita wo-o, kulilenga tutakawipwe ku wufi uwuli wonsinye uwa kwe Satana.—Imilu. 14:15; 1 Tim. 4:1.
16. Alisuwilo ci lino twakwata, swinya avyani vino tuzipizile ukutwalilila ukucita?
16 Twamanya ukuti awantu wa kwe Yehova walipusuka pa wucuzi wukulu. Nomba tutamanya vino viliciticila umuntu wenga na wenga. (Jemu. 4:14) Lelo icisinka acakuti, asamulandu tungafwa, e Yehova alitupa uwumi wamuyayaya nga cakuti twatwalilila ukuwa ni cisinka. Awapakwe waliwa ne Klistu kwi yulu. Ne ing’onzi zinji waliwa mu paradaise monye munsi. Acino lekani swensinye twawika amano kwi suwilo lino twakwata nu kutwalilila ukuyipekanizizya ku wanda wa kwe Yehova.
ULWIMBO 150 Solani e Yehova Pakuti Mwize Mupusuke
a Mwi buku lye 1 Watesalonika icipandwa 5, tukazanamo ivyakulolelako vino vikatusambilizya pa wanda wa kwe Yehova. Nomba ‘awanda’ ci wowonye, swinya wuliyiza wuli? Awaweni wano walipusuka pe wo-o uwanda? Awaweni wano watalipusuka? Swinya tungayipekanizizya wuli kwe wonye uwanda? Mwe co-o icipande, twandi twasuke ya-a amawuzyo swinya twandi tulande na pa mazwi yano umutumwa Paulo walanzile pe wonye uwanda.
b Lolani ivipande vya kuti “Baliipeele Abene mu Kuitemenwa” mu Ciwemba