BIBLIOTECA NU̱Ú INTERNET Watchtower
Watchtower
BIBLIOTECA NU̱Ú INTERNET
tu’un sâví
ǒ
  • ʼ
  • a̱
  • e̱
  • i̱
  • ǐ
  • o̱
  • ǒ
  • u̱
  • BIBLIA
  • NDIʼI TUTU
  • REUNIÓN
  • bh pág. 205-pág. 206 párr. 1
  • ¿Nda̱chun kǒo xíniñúʼuyó cruz?

Kǒo video ndíka̱a̱ yóʼo.

Káʼnu koo iniún, kǒo kívi kana ña̱ video.

  • ¿Nda̱chun kǒo xíniñúʼuyó cruz?
  • ¿Ndáaña kúú míí ña̱ ndixa sánáʼa̱ Biblia?
  • Inka ña̱ káʼa̱n xa̱ʼa̱ña
  • ¿Nda̱chun kǒo xíniñúʼu na̱ testigo Jehová cruz?
    Ña̱ ndáka̱tu̱ʼun sava na̱ yiví xa̱ʼa̱ na̱ testigo Jehová
¿Ndáaña kúú míí ña̱ ndixa sánáʼa̱ Biblia?
bh pág. 205-pág. 206 párr. 1

APÉNDICE

¿Nda̱chun kǒo xíniñúʼuyó cruz?

KU̱A̱ʼÁNÍ na̱ yiví ndásakáʼnuna cruz ta íxato̱ʼónanú. Ña̱ Enciclopedia Hispánica káchiña, tú cruz kúú tú ndásakáʼnu ndiʼi na̱ veʼe-ñu̱ʼu na̱ káʼa̱n ndíku̱n ta̱ Jesús. ¿Á xíniñúʼu ndasakáʼnuyónú?

Si̱ʼna ná kunda̱a̱-iniyó xíʼin ña̱yóʼo: ta̱ Jesús kǒo níxi̱ʼi̱ra ndaʼa̱ cruz. Tu̱ʼun griego staurós tá sa̱yáʼanaña inka tu̱ʼun, “cruz” chi̱núuna, ta ña̱yóʼo kúni̱ kachiña “iin poste á iin yitu̱n nda̱kú”. Soo túʼun yóʼo “ni iin yichi̱ va̱ása káʼa̱nña xa̱ʼa u̱vi̱ yitu̱n tú sáma táʼan. Ti̱xin tu̱ʼun griego ña̱ ka̱ʼyína tutu [Nuevo Testamento] ni loʼoví va̱ása káʼa̱nña xa̱ʼa u̱vi̱ yitu̱n” (The Companion Bible).

Na̱ ka̱ʼyí Biblia xi̱niñúʼuna inka tu̱ʼun nu̱ú sava Biblia ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nna xa̱ʼa iin yitu̱n tú ni̱xi̱ʼi̱ ta̱ Jesús ndaʼa̱. Tu̱ʼun griego yóʼo kúú xýlon, ta kúni̱ kachiña “iin yitu̱n” (Hechos 5:30; 10:39; 13:29; Gálatas 3:13; 1 Pedro 2:24).

Ta̱ naní Hermann Fulda káʼa̱nra nda̱chun xi̱xiniñúʼuna iin yitu̱n tá xi̱xaʼnína iin na̱ yiví: “Nu̱ú xi̱xaʼnína na̱ yiví kǒo yitu̱n níxi̱yo. Ña̱kán xi̱kanindichina iin tú poste nu̱ú ñuʼú. Ta ndaʼa̱ túyóʼo xi̱katikaana na̱ xi̱keʼé ña̱ va̱ása va̱ʼa, sava xi̱katúnna ndaʼa̱na ta saatú xa̱ʼana ta sava xi̱kanituna clavo ndaʼa̱na xíʼin xa̱ʼana” (Das Kreuz und die Kreuzigung [La cruz y la crucifixión]).

Soo tu̱ʼun Ndióxi̱ kúú ña̱ káʼa̱n míí ña̱ nda̱a̱ xa̱ʼa túyóʼo. Ta̱ apóstol Pablo káchira: “Ta̱ Jesús cha̱ʼvira xa̱ʼayó ña̱ va̱ʼa nu̱náyó ndaʼa̱ chiʼña ña̱ káʼa̱n ley xa̱ʼa, ta̱kán kúú ta̱ nda̱kiʼin chiʼñayó, chi saá káchi ley: ‘Chiʼña kúú ndiʼi na̱ tíkaa ndaʼa̱ yitu̱nʼ” (Gálatas 3:13). Ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Pablo xa̱ʼa ka̱naña nu̱ú tutu Deuteronomio 21:22, 23, yóʼo káʼa̱nña xa̱ʼa iin yitu̱n, va̱ása káʼa̱nña xa̱ʼa iin cruz. Na̱ yiví na̱ xi̱tikaa ndaʼa̱ túyóʼo “chiʼña” xi̱nduuna. Xa̱ʼa ña̱yóʼo, va̱ása va̱ʼa koo na̱ʼná ta̱ Jesús veʼeyó tá tíkaara ndaʼa̱ cruz.

Na̱ xi̱ka̱ʼa̱n xi̱ndiku̱n ta̱ Jesús, ti̱xin 300 ku̱i̱ya̱ va̱ása níxiniñúʼunanú. Soo tá ni̱ya̱ʼa 300 ku̱i̱ya̱, ta̱ Constantino ta̱ xi̱xaʼndachíñu ñuu Roma sa̱ndákoora veʼe-ñu̱ʼura ta nda̱kundiku̱nra na̱ káʼa̱n ndíku̱n ta̱ Jesús. Tiempo saá kúú ña̱ ki̱xaʼána ndásakáʼnuna cruz. Kǒo kúnda̱a̱-iniyó ndáa xa̱ʼa kúú ña̱ ke̱ʼé ta̱ Constantino ña̱yóʼo, soo kǒo níxi̱ʼi̱ ta̱ Jesús ndaʼa̱ cruz. Na̱ veʼe-ñu̱ʼu vatá kúú na̱ xi̱ndasakáʼnunú. Ña̱ libro católica káchiña: “Tú cruz xi̱ndasakáʼnunanú xi̱naʼá tá kúma̱níka kaku ta̱ Jesús, tasaá i̱xaatu na̱ veʼe-ñu̱ʼu na̱ va̱ása ndíku̱n ta̱ Jesús” (New Catholic Encyclopedia). Inka na̱ ka̱ʼvi va̱ʼa káchina nda̱a̱ na̱ xi̱keʼé ña̱ kini xíʼin na̱ xi̱ndasakáʼnu inka ña̱ʼa xi̱xiniñúʼuna cruz.

¿Nda̱chun xi̱xiniñúʼu na̱ veʼe-ñu̱ʼu vatá túyóʼo? Saáchi ña̱ túvina kúúña va̱ʼa sáxi̱nuna-ini na̱ yiví ña̱ kundiku̱nna ta̱ Jesús. Soo Biblia káʼa̱nña va̱ása va̱ʼa ndasakáʼnuyó ña̱ ndásakáʼnu na̱ veʼe-ñu̱ʼu vatá (2 Corintios 6:14-18). Ni va̱ása va̱ʼa ndasakáʼnuyó ndióxi̱ ña̱ i̱xava̱ʼana (Éxodo 20:4, 5; 1 Corintios 10:14). Xa̱ʼa ña̱yóʼo, na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱ kǒo xíniñúʼuna cruz.a

a Kivi kunda̱a̱ka-iniún xa̱ʼa cruz nu̱ú libro Razonamiento a partir de las Escrituras, página 91 nda̱a̱ 95, ña̱ ta̱vá na̱ testigo Jehová kúúña.

    Publicación ña̱ va̱xi tu̱ʼun sâví (1993-2026)
    Kita
    Yóʼo ki̱ʼviún
    • tu’un sâví
    • Chindaʼáña ndaʼa̱ inkana
    • Nda̱saa kúni̱únña
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ña̱ xíniñúʼuna
    • Política ña̱ privacidad
    • Configuración ña̱ privacidad
    • JW.ORG
    • Yóʼo ki̱ʼviún
    Chindaʼáña ndaʼa̱ inkana