Primero ña̱ Reyes
12 Ta̱ Rehoboam ni̱xa̱ʼa̱nra chí Siquem, saáchi kán nda̱kutáʼan ndiʼi na̱ ñuu Israel ña̱ ndasanara rey. 2 Ta ta̱ Jeroboán se̱ʼe ta̱ Nebat ku̱ndaa̱-inira xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo (ta̱yóʼo ni̱xi̱yora chí Egipto xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱nura nu̱ú ta̱ rey Salomón). 3 Ta ndi̱ku̱n saá chi̱ndaʼána na̱ ku̱a̱ʼa̱n nandukú ta̱ Jeroboán. Tasaá ta̱ Jeroboán xíʼin ndiʼi na̱ ñuu Israel ni̱xa̱ʼa̱nna nu̱ú ta̱ Rehoboam ta ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinra: 4 “Ndeéní xi̱kachíñundi̱ i̱xaa yiváún. Soo tá yóʼó loʼoka ná sakáchíñún ndi̱ʼi̱ ta va̱ása saxóʼvi̱níún ndi̱ʼi̱* nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼé yiváún, kachíñuvandi̱ nu̱ún”.
5 Ta ta̱kán nda̱kuiinra yuʼúna: “Kúáʼanndó ta ndikóndó nu̱úi̱ ti̱xin ña̱ u̱ni̱ ki̱vi̱”. Ña̱kán nda̱kiʼinna ku̱a̱ʼa̱nna. 6 Ta̱ rey Rehoboam ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunra na̱ xi̱niʼi yichi̱ nu̱ú na̱ ñuu* na̱ ka̱chíñu nu̱ú yivára ta̱ Salomón tá xi̱takukara. Ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna: “¿Ndáaña xíniñúʼu ndakuii̱n yuʼú na̱ ñuu túvindó?”. 7 Ta na̱yóʼo nda̱kuiinna yuʼúra: “Tá vitin ná na̱ʼún ña̱ ndixa kúni̱ún chindeétáʼún xíʼin na̱ ñuu yóʼo ta kándíxaún ña̱ káʼa̱nna ta viíní ndákuiún yuʼúna, ndiʼi tiempo kachíñuna nu̱ún”.
8 Soo ta̱yóʼo va̱ása níxiinra kuniso̱ʼora consejo ña̱ ta̱xi na̱ xi̱niʼi yichi̱ nu̱ú na̱ ñuu ndaʼa̱ra, nu̱úka ña̱yóʼo ni̱nda̱ka̱tu̱ʼunra na̱ ta̱a na̱ válíka na̱ inkáchi xa̱ʼnu xíʼinra ta ni̱xa̱a̱na ndu̱una na̱ chíndeétáʼan xíʼinra. 9 Ka̱chira: “¿Ndáaña kivi keʼíi̱ túvindó? Na̱ yiví yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼi̱n: ‘Chindeétáʼan xíʼinndi̱ ña̱ va̱ása xo̱ʼvi̱níkandi̱ saáchi yiváún ndeéní sa̱káchíñura ndi̱ʼi̱’. ¿Ndáaña xíniñúʼu ka̱ʼa̱nyó xíʼinna?”. 10 Na̱ ta̱a na̱ inkáchi xa̱ʼnu xíʼinra ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinra: “Na̱ yiví na̱ ni̱ka̱ʼa̱n xíʼún: ‘Yiváún ndeéní sa̱káchíñura ndi̱ʼi̱, soo yóʼó chindeétáʼún xíʼinndi̱ ña̱ va̱ása xo̱ʼvi̱níkandi̱’ xíniñúʼu ka̱ʼún ña̱yóʼo xíʼinna: ‘Ndeéníkava koo ini yi̱ʼi̱ nu̱úka yivái̱.* 11 Yivái̱ ndeéní sa̱káchíñura ndóʼó, soo yi̱ʼi̱ ndeéníkava sakáchíñui̱ ndóʼó. Yivái̱ ka̱nira ndóʼó xíʼin yoʼo̱ soo yi̱ʼi̱ kanii̱ ndóʼó xíʼin yoʼo̱ ña̱ kúúmií ña̱ʼa ña̱ xi̱ín* nu̱ú’”.
12 Tá xa̱a̱ ni̱ya̱ʼa u̱ni̱ ki̱vi̱, tuku ni̱xa̱ʼa̱n ta̱ Jeroboán xíʼin ndiʼi na̱ kítáʼan xíʼinra nu̱ú ta̱ rey Rehoboam xa̱ʼa̱ ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna “Ndikóndó nu̱úi̱ ti̱xin ña̱ u̱ni̱ ki̱vi̱”. 13 Soo va̱ása va̱ʼa íyo ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ rey xíʼinna, ta va̱ása níxi̱ndiku̱nra consejo ña̱ ta̱xi na̱ xi̱niʼi yichi̱ nu̱ú na̱ ñuu ndaʼa̱ra. 14 Xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱ndiku̱nra consejo ña̱ ta̱xi na̱ ta̱a na̱ válíka, ka̱chira: “Yivái̱ ndeéní sa̱káchíñura ndóʼó, soo yi̱ʼi̱ ndeéníkava sakáchíñui̱ ndóʼó. Yivái̱ ka̱nira ndóʼó xíʼin yoʼo̱ soo yi̱ʼi̱ kanii̱ ndóʼó xíʼin yoʼo̱ ña̱ kúúmií ña̱ʼa ña̱ xi̱ín nu̱ú”. 15 Ña̱kán ta̱ rey va̱ása níxiniso̱ʼora ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n na̱ ñuu, saáchi Jehová kúú ta̱ xi̱kuni̱ ña̱ saá ná kooña ña̱ va̱ʼa xi̱nu tu̱ʼun ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Jehová xíʼin ta̱ Ahíya ta̱ silonita ña̱ ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ Jeroboán se̱ʼe ta̱ Nebat.
16 Tá ki̱ʼin na̱ ñuu Israel kuenta ña̱ va̱ása níxiin ta̱ rey kuniso̱ʼora ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinra, na̱yóʼo nda̱kuiinna yuʼúra: “Ndi̱ʼi̱ va̱ása kítáʼanndi̱ xíʼin ta̱ David, kǒo nda̱a̱ ni iin ña̱ va̱ʼa taxira ndaʼa̱ndi̱. Ná kindo̱o mií se̱ʼe ta̱ Jesé xíʼin herenciara. Na̱ ñuu Israel, ná ku̱ʼu̱nyó, iin tá iinyó ná ndikóyó nu̱ú ndióxi̱yó. Ta vitin, ndóʼó na̱ se̱ʼe ta̱ David kiʼinndó kuenta xíʼin miíndó”. Tasaá ndi̱kó na̱ ñuu Israel veʼena. 17 Soo ta̱ Rehoboam nda̱kundeéra xa̱ʼndachíñura nu̱ú na̱ israelita na̱ xi̱ndoo ñuu ña̱ xi̱kuu kuenta na̱ tribu ta̱ Judá.
18 Ta̱ rey Rehoboam chi̱ndaʼára ta̱ Adoram ña̱ ku̱ʼu̱nra nu̱ú na̱ ñuu Israel, ta̱yóʼo kúú ta̱ xi̱niʼi yichi̱ nu̱ú na̱ xa̱ʼnda ta̱ rey chiñu nu̱ú ña̱ ná kachíñuna nu̱úra, soo na̱ ñuu Israel ku̱unna yu̱u̱ra nda̱a̱ xa̱ʼnínara. Ta̱ rey Rehoboam ku̱chiñura nda̱ara sa̱tá carretara ña̱ va̱ʼa kunura ku̱ʼu̱nra chí ñuu Jerusalén. 19 Ta na̱ israelita íyokana contra xíʼin na̱ veʼe ta̱ David nda̱a̱ ki̱vi̱ vitin.
20 Tá ku̱ndaa̱-ini ndiʼi na̱ ñuu Israel ña̱ ndi̱kó ta̱ Jeroboán, nda̱kutáʼanna ta ka̱nanara ta nda̱sanara rey nu̱ú ndiʼi na̱ ñuu Israel. Ta si̱ín kuití na̱ tribu ta̱ Judá kúú na̱ nda̱kundeé xi̱ndiku̱n na̱ veʼe ta̱ David.
21 Tá ni̱xa̱a̱ ta̱ Rehoboam chí Jerusalén, ndi̱ku̱n sa̱ndákutáʼanra ndiʼi na̱ tribu ta̱ Judá xíʼin na̱ tribu ta̱ Benjamín, ña̱ va̱ʼa ku̱ʼu̱nna kanitáʼanna xíʼin ndiʼika na̱ ñuu Israel ta 180,000 xi̱kuu na̱ ta̱a na̱ xíni̱ní kanitáʼan. Ta̱ Rehoboam ke̱ʼéra ña̱yóʼo xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱kuni̱ iinlá miíra kaʼndachíñura nu̱ú ndiʼina. 22 Tasaá, Ndióxi̱ ta̱ nda̱a̱ ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱yóʼo xíʼin ta̱ Semaya ta̱ xi̱kachíñu nu̱úra: 23 “Ka̱ʼa̱n xíʼin ta̱ Rehoboam se̱ʼe ta̱ Salomón (ta̱ kúú rey chí Judá), xíʼin ndiʼi na̱ tribu ta̱ Judá xíʼin ndiʼi na̱ tribu ta̱ Benjamín ta saátu xíʼin ndiʼi na̱ ñuu: 24 ‘Ña̱yóʼo kúú ña̱ káʼa̱n Jehová: “Va̱ása ku̱ʼu̱nndó kanitáʼanndó xíʼin na̱ ñanindó na̱ israelita. Iin tá iinndó ndikóndó veʼendó, chi yi̱ʼi̱ kúú ta̱ kúni̱ ña̱ saá ná kooña”’”. Xa̱ʼa̱ ña̱kán ka̱ndíxana ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Jehová ta ndi̱kóna veʼena, nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Jehová xíʼinna.
25 Tasaá, ta̱ Jeroboán sa̱ndáʼara ñuu Siquem ña̱ kíndo̱o chí nu̱ú íyo yuku̱ nu̱ú ñuʼú na̱ tribu ta̱ Efraín ta kán ki̱ndoora ni̱xi̱yora. Tándi̱ʼi ki̱tara kán, ta ni̱xa̱ʼa̱nra sa̱ndáʼara ñuu Penuel. 26 Ta̱ Jeroboán nda̱kani-inira: “Vitin ndikó tuku na̱ veʼe ta̱ David kaʼndachíñuna nu̱ú ndiʼina. 27 Tá ná ndakundeé na̱ ñuu yóʼo ku̱ʼu̱nna chí Jerusalén ña̱ so̱kóna* ña̱ʼa veʼe Jehová, kuni̱na ndikóna nu̱ú tátana ta̱ rey Rehoboam ta̱ xáʼndachíñu chí Judá. Sana nda̱a̱ kaʼnívana yi̱ʼi̱ ña̱ va̱ʼa ndikóna nu̱úra”. 28 Tándi̱ʼi ndu̱kú ta̱ rey consejo, i̱xava̱ʼara u̱vi̱ si̱ndi̱ki̱ válí tí oro ta ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ ñuu: “Kuniso̱ʼo ndóʼó na̱ ñuu Israel, ndóʼoníndó xáʼa̱nndó nda̱a̱ ñuu Jerusalén. Yóʼo íyo Ndióxi̱ndó ta̱ ta̱vá ndóʼó chí ñuu Egipto”. 29 Tasaá ka̱nindichira iin tí si̱ndi̱ki̱ loʼo yóʼo chí Betel ta ka̱nindichira inkarí chí Dan. 30 Ta xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo ni̱ki̱ʼvina ku̱a̱chi. Na̱ yiví xi̱xaʼa̱nna nda̱a̱ Dan ña̱ va̱ʼa ndasakáʼnuna si̱ndi̱ki̱ loʼo tí xi̱ndichi kán.
31 Ta i̱xava̱ʼara veʼe nu̱ú ndasakáʼnu na̱ yiví ndióxi̱na chí lugar ña̱ súkun,* ta ta̱xira chiñu ndaʼa̱ na̱ ta̱a na̱ ñuu kán ña̱ koona su̱tu̱ ni su̱ví na̱ levita kúúna. 32 Ta ta̱ Jeroboán ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ ná kixáʼana keʼéna iin vikó ki̱vi̱ xa̱ʼu̱n tí yo̱o̱ u̱na̱, nda̱a̱ táki̱ʼva íyo vikó ña̱ xi̱keʼéna chí Judá. Ta nu̱ú altar ña̱ i̱xava̱ʼara chí Betel ni̱so̱kóra ña̱ʼa nu̱ú si̱ndi̱ki̱ válí tí i̱xava̱ʼara. Ta nda̱kaxinra na̱ koo su̱tu̱ ña̱ kachíñuna chí Betel chí nu̱ú íyo lugar ña̱ i̱xava̱ʼara ña̱ va̱ʼa ndasakáʼnu na̱ yiví ndióxi̱na. 33 Ki̱vi̱ xa̱ʼu̱n tí yo̱o̱ u̱na̱, yo̱o̱ ña̱ nda̱kaxin miíra ki̱xáʼara ni̱so̱kóra ña̱ʼa nu̱ú altar ña̱ ke̱ʼéra chí Betel. Ta ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ ná kixáʼa na̱ ñuu Israel keʼéna iin vikó ta ni̱xa̱ʼa̱nra chí nu̱ú níndichi altar ña̱ va̱ʼa so̱kóra ña̱ʼa ta saátu xa̱ʼmira ña̱ʼa ta ni̱so̱kóraña ña̱ va̱ʼa ná kana yi̱ʼma̱ña.