Nehemías
9 Tá ki̱vi̱ 24 ña̱ yo̱o̱ kán, na̱ israelita nda̱kutáʼanna. Kǒo níxixina,* nda̱kundixina ti̱ko̱to̱ ndayí* ta sa̱káana yáká* xi̱nína. 2 Ta ndiʼi na̱ israelita nda̱taʼvína nu̱ú na̱ ke̱e inka ñuu. Tasaá nda̱kunditana ta ni̱na̱ʼma̱na xa̱ʼa̱ ku̱a̱chi ña̱ ni̱ki̱ʼvina ta saátu xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ása va̱ʼa ke̱ʼé na̱ yivána. 3 Ta kán xi̱nditana nani ka̱ʼvina libro nu̱ú va̱xi Ley Jehová Ndióxi̱na nu̱úna ki̱ʼva u̱ni̱ hora. Ta inka u̱ni̱ hora ni̱na̱ʼma̱na xa̱ʼa̱ ku̱a̱china ta saátu xi̱kuxítína nu̱ú Jehová Ndióxi̱na.
4 Tasaá ta̱ Jesúa, ta̱ Baní, ta̱ Cadmiel, ta̱ Sebanías, ta̱ Buní, ta̱ Serebías, ta̱ Baní xíʼin ta̱ Kenaní nda̱ana nu̱ú xi̱ndita na̱ levita ta ndeéní ka̱nana Jehová Ndióxi̱na. 5 Tasaá ta̱ Jesúa, ta̱ Cadmiel, ta̱ Baní, ta̱ Hasabneya, ta̱ Serebías, ta̱ Hodías, ta̱ Sebanías xíʼin ta̱ Petahías na̱ xi̱kuu levita ni̱ka̱ʼa̱nna: “Ndakunditandó ta ndasakáʼnundó Jehová Ndióxi̱yó ndiʼi tiempo. Ndióxi̱ miíndi̱, káʼnuní ki̱vi̱ún ta iinlá ña̱yóʼo kúú ña̱ xíniñúʼu ndukáʼnu ta ka̱ʼa̱n va̱ʼana xa̱ʼa̱ña.
6 ”Iinlá miíún kúú Jehová. Yóʼó kúú ta̱ i̱xava̱ʼa ndiví, ndiví ña̱ súkunní, ta saátu ndiʼi ña̱ʼa ña̱ íyo nu̱úña.* I̱xava̱ʼún ñuʼú ta saátu ndiʼi ña̱ʼa ña̱ íyo nu̱úña, tá mar xíʼin ndiʼi ña̱ ñúʼu inirá. Ta yóʼó kúú ta̱ táxi ña̱ táku ndiʼi ña̱yóʼo. Ta ndiʼi ña̱ íyo chí ndiví xíku̱xítíña nu̱ún. 7 Yóʼó kúú Jehová, Ndióxi̱ ta̱ nda̱a̱. Yóʼó kúú ta̱ nda̱kaxin ta̱ Abrán ta ta̱váúnra ñuu Ur, ñuu na̱ caldeo, ta ni̱ka̱ʼún ña̱ kunaníra Abrahán. 8 Xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱niún ña̱ nda̱kú íyo inira xíʼún, ke̱ʼún iin trato xíʼinra ña̱ va̱ʼa taxiún ñuʼú na̱ cananeo ndaʼa̱ra ta saátu ndaʼa̱ na̱ se̱ʼera, saátu ñuʼú na̱ hitita, na̱ amorreo, na̱ perizita, na̱ jebuseo xíʼin na̱ guirgaseo. Ta sa̱xínún ña̱ ki̱ndoún xíʼinra saáchi nda̱kúní íyo ña̱ kéʼún.
9 ”Xa̱ʼa̱ ña̱kán, tá xi̱niún xóʼvi̱ na̱ táʼanndi̱ na̱ xi̱ndoo xi̱naʼá chí Egipto ta xi̱niso̱ʼún ña̱ kánana yóʼó ña̱ chindeétáʼún xíʼinna tá ni̱xa̱a̱na ndóona yuʼú mar Rojo, 10 ku̱a̱ʼání milagro ke̱ʼún ña̱ va̱ʼa taxiún castigo ndaʼa̱ ta̱ faraón, ndaʼa̱ na̱ káchíñu nu̱úra ta saátu ndaʼa̱ ndiʼi na̱ yiví na̱ xi̱ndoo ñuu kán, saáchi ni̱nuní xi̱kunina ta i̱xandi̱va̱ʼana xíʼin na̱ ñuún. Ta̱xiún ku̱ndaa̱-inina xa̱ʼa̱ ki̱vi̱ún ta nda̱a̱ ki̱vi̱ vitin kúnda̱a̱-inina xa̱ʼa̱ña. 11 Ta xi̱ninu̱ú na̱ káchíñu nu̱ún nda̱taʼvíún tá mar ña̱ va̱ʼa ya̱ʼana nu̱ú ñuʼú yi̱chí. Ta̱ún na̱ ka̱taxínñaʼá ini tá mar, nda̱a̱ táki̱ʼva kéʼéna xíʼin iin yu̱u̱ tá sákananaña ini ti̱kui̱í saá ke̱ʼún xíʼinna. 12 Tá káʼñu* xi̱niñúʼún iin vi̱kó ña̱ va̱ʼa kuniʼún yichi̱ nu̱úna tasaá kunda̱a̱-inina ndáa míí ku̱ʼu̱nna, ta tá ñuú xi̱niñúʼún ñuʼu̱. Tasaá kúú ña̱ ni̱na̱ʼún nu̱úna ndáa yichi̱ ku̱ʼu̱nna. 13 Nu̱ún chí xi̱ní yuku̱ Sinaí ta ni̱ka̱ʼún xíʼinna nda̱a̱ chí ndiví. Chiñu ña̱ xa̱ʼndaún nu̱úna nda̱kúní íyoña, va̱ʼaní íyo ley ña̱ ta̱xiún ndaʼa̱na ta saátu va̱ʼaní íyo ndiʼika ña̱ ni̱ka̱ʼún xíʼinna keʼéna. 14 Ta saátu, sa̱náʼúnna ña̱ ixato̱ʼóna ki̱vi̱ sábado ta kooña ña̱ yi̱i̱ nu̱úna. Xi̱niñúʼún ta̱ Moisés ta̱ xi̱kachíñu nu̱ún ña̱ va̱ʼa kaʼndaún chiñu nu̱úna, ña̱ ka̱ʼún xíʼinna ndáaña xíniñúʼu keʼéna ta saátu ta̱xiún ley ndaʼa̱na. 15 Tá xi̱kuni̱na kuxuna, nda̱a̱ chí ndiví ke̱e ña̱ ta̱xiún xi̱xina. Tá xi̱yichi̱na,* ti̱xin yu̱u̱ ta̱váún ti̱kui̱í xi̱ʼina. Ta ni̱ka̱ʼún xíʼinna ña̱ ki̱ʼvina kundoona nu̱ú ñuʼú ña̱ ni̱ka̱ʼún taxiún ndaʼa̱na.
16 ”Soo na̱ táʼanndi̱ na̱ xi̱ndoo xi̱naʼá ni̱nuní xi̱kunina, so̱ʼoní* ni̱xi̱yona, ta kǒo níkandíxana chiñu ña̱ xa̱ʼndaún. 17 Kǒo níxiinna kandíxana ta ni kǒo níndakaʼánna xa̱ʼa̱ ña̱ʼa ña̱ ndáyáʼviní ña̱ xi̱nina ke̱ʼún. So̱ʼoní ni̱xi̱yona ta nda̱a̱ nda̱kaxinna iin ta̱ kuniʼi yichi̱ nu̱úna ña̱ va̱ʼa ndikóna chí Egipto ta koona na̱ kachíñundáʼvi nu̱ú na̱ ñuu kán. Soo yóʼó kúún iin Ndióxi̱ ta̱ xa̱a̱ íyo tu̱ʼva ña̱ koo káʼnu-iniún xa̱ʼa̱ inkana, kúndáʼviní-iniún xíniúnna, va̱ʼaní-iniún, kúeení-iniún* ta ndixaní kúʼvi̱-iniún* xíniún inkana. Xa̱ʼa̱ ña̱kán kǒo nísandákoondaʼúnna. 18 Ke̱ʼéna iin si̱ndi̱ki̱ loʼo tí ka̱a ta ki̱xáʼana káʼa̱nna: ‘Ña̱yóʼo kúú ndióxi̱yó. Ña̱yóʼo kúú ña̱ ta̱vá miíyó ti̱xin ñuu Egipto’. Ta nda̱a̱ ni loʼo va̱ása ní ixato̱ʼókana yóʼó. 19 Soo ni saá, xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼaní-iniún va̱ása nísandákoúnna chí nu̱ú ñuʼú yi̱chí. Tá káʼñu xi̱niñúʼún vi̱kó ña̱ va̱ʼa kuniʼún yichi̱ nu̱úna tasaá kunda̱a̱-inina ndáa míí ku̱ʼu̱nna, ta tá ñuú xi̱niñúʼún ñuʼu̱ ña̱ va̱ʼa kutuu̱nña nu̱úna tasaá kunda̱a̱-inina ndáa yichi̱ kúú ña̱ ku̱ʼu̱nna. 20 Ta ta̱xiún espíritu ña̱ kúúmiíún ndaʼa̱na ña̱ va̱ʼa ndíchi koona. Ta̱xiún maná xi̱xina ta saátu ti̱kui̱í xi̱ʼina tá xi̱yichi̱na. 21 Ta̱xiún ña̱ xi̱xina 40 ku̱i̱ya̱ chí nu̱ú ñuʼú yi̱chí. Kǒo nda̱a̱ ni iin ña̱ʼa níkuma̱ní nu̱úna. Va̱ása níndiʼi-xa̱ʼa̱ ti̱ko̱to̱na ta ni kǒo níkaa kuiñu xa̱ʼa̱na.
22 ”Nda̱taʼvíún ñuu náʼnu xíʼin ñuu válí ta̱xiún ndaʼa̱na. Tasaá kúú ña̱ ni̱ki̱ʼvina nu̱ú ñuʼú ta̱ Sehón (ñuʼú ta̱ rey ñuu Hesbón), ta saátu nu̱ú ñuʼú ta̱ Og, ta̱ rey ñuu Basán. 23 Ta saátu ta̱xiún ña̱ ku̱a̱ʼání ná koo se̱ʼena, nda̱a̱ táki̱ʼva ku̱a̱ʼání kúú ki̱mi íyo chí ndiví. Ta ni̱xa̱ʼún xíʼinna nu̱ú ñuʼú ña̱ ni̱ka̱ʼún taxiún ndaʼa̱ na̱ táʼanna na̱ xi̱ndoo xi̱naʼá ña̱ va̱ʼa ndakiʼinnaña. 24 Tasaá na̱ se̱ʼena ni̱ki̱ʼvina nu̱ú ñuʼú kán ta nda̱kundoona nu̱úña. Ta xi̱ninu̱úna ña̱ ku̱chiñún ka̱nitáʼún xíʼin na̱ cananeo na̱ xi̱ndoo nu̱ú ñuʼú kán. Ta nda̱taxiún na̱ rey ndaʼa̱na ta saátu na̱ ñuu na̱ xi̱ndoo kán ña̱ va̱ʼa ná keʼéna nda̱a̱ ndáaka ña̱ kúni̱ miína xíʼinna. 25 Ku̱chiñuna nda̱kiʼinna ñuu ña̱ kútu̱ní ndási, ñuʼú ña̱ va̱ʼaní, nda̱kiʼinna veʼe nu̱ú chútú ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa ta saátu nu̱ú i̱xava̱ʼana ña̱ kuñuʼu ti̱kui̱í, nu̱ú ni̱xi̱yo tú uva, tú olivo xíʼin ku̱a̱ʼání yitu̱n tú táxi ku̱i̱ʼi. Ña̱kán xi̱xina nda̱a̱ ni̱xa̱a̱-inina* ta ndu̱nduʼúna. Ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa nda̱kiʼinna xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼaní ni̱xi̱yo iniún xíʼinna.
26 ”Soo ni saá, kǒo níxiniso̱ʼokana yóʼó, ni̱xi̱yona contra xíʼún ta kǒo níxi̱kandíxakana Ley ña̱ ta̱xiún ndaʼa̱na. Xa̱ʼnína na̱ profeta na̱ chi̱ndaʼún ña̱ va̱ʼa ka̱ʼa̱nna xíʼinna xa̱ʼa̱ ña̱ kundoʼona, saáchi xi̱kuni̱ún ña̱ ná ndikóna nu̱ún. Ta xa̱ʼa̱ ña̱ ke̱ʼéna ña̱yóʼo ni loʼo va̱ása ní ixato̱ʼókana yóʼó. 27 Xa̱ʼa̱ ña̱kán nda̱taxiúnna ndaʼa̱ na̱ sáa̱-ini xíniñaʼá ta na̱yóʼo sa̱xóʼvi̱nana. Soo tá xa̱a̱ xi̱ñuʼuna nu̱ú tu̱ndóʼo, xi̱kanana yóʼó ña̱ va̱ʼa chindeétáʼún xíʼinna, ta nda̱a̱ chí ndiví nu̱ú íyoún xi̱xiniso̱ʼún ña̱ xi̱kaʼa̱nna. Xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼaní-iniún, xi̱chindaʼún na̱ sakǎkuñaʼá nu̱ú na̱ sáa̱-ini xíniñaʼá.
28 ”Soo tá xa̱a̱ va̱ʼa loʼo xi̱ndoona, xi̱ndikó tukuna xi̱keʼéna ña̱ va̱ása va̱ʼa nu̱ún. Xa̱ʼa̱ ña̱kán xi̱ndataxiúnna ndaʼa̱ na̱ sáa̱-ini xíniñaʼá ta na̱yóʼo xi̱ ixandi̱va̱ʼana xíʼinna. Tuku ta tuku xi̱xakundáʼvina nu̱ún ña̱ ná chindeétáʼún xíʼinna, ta nda̱a̱ chí ndiví nu̱ú íyoún xi̱xiniso̱ʼún ña̱ xi̱kaʼa̱nna ta xi̱sakǎkúnna, saáchi va̱ʼaní ni̱xi̱yo iniún xíʼinna. 29 Xi̱kaʼún xíʼinna xa̱ʼa̱ ña̱ kivi kundoʼona ña̱ va̱ʼa ná ndikóna kandíxana Ley ña̱ ta̱xiún ndaʼa̱na, soo na̱yóʼo ni̱nuní xi̱kunina ta kǒo níxiinna kuniso̱ʼona chiñu ña̱ xáʼndaún nu̱úna. Ni̱ki̱ʼvina ku̱a̱chi chi kǒo níxiinkana kuniso̱ʼona ley ña̱ ta̱xiún ndaʼa̱na, saáchi ña̱yóʼo kúú ña̱ táxi kutaku iin na̱ yiví tá kándíxanaña. Nu̱úka ña̱yóʼo, nda̱kundeéna ku̱xíkana nu̱ún, so̱ʼoní ni̱xi̱yona ta kǒo níxiinkana kandíxana yóʼó. 30 Ku̱a̱ʼání ku̱i̱ya̱, kúee ni̱xi̱yo iniún xíʼinna, ta xi̱niñúʼún espíritu ña̱ kúúmiíún ña̱ va̱ʼa ka̱ʼún xíʼin na̱ profeta ña̱ ná ka̱ʼa̱nna xíʼinna xa̱ʼa̱ ña̱ kivi kundoʼona. Soo kǒo níxiinna kuniso̱ʼona. Tándi̱ʼi, nda̱taxiúnna ndaʼa̱ na̱ ñuu na̱ xi̱ndoo yatin kán. 31 Ta xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼaní-iniún, kǒo nísandíʼi-xa̱ʼúnna ta ni kǒo nísandákoondaʼúnna, saáchi kúún Ndióxi̱ ta̱ kúndáʼvi-ini xíni inkana ta va̱ʼaní-iniún.
32 ”Ndióxi̱ miíndi̱, Ndióxi̱ ta̱ káʼnuní, ta̱ ndakúní ta̱ íxato̱ʼónína, sa̱xínún trato ña̱ ki̱ndoún xíʼinna ta ni̱na̱ʼún ña̱ ndixaní kúʼvi̱-iniún* xíniún inkana, kǒo ndakanixi̱níún ña̱ loʼoníva kúú ña̱ ni̱xo̱ʼvi̱ndi̱, saátu na̱ rey na̱ xi̱xaʼndachíñu nu̱úndi̱, na̱ xi̱niʼi yichi̱ nu̱úndi̱, na̱ su̱tu̱, na̱ profeta, ta saátu ndiʼi na̱ táʼanndi̱ na̱ xi̱ndoo xi̱naʼá ta saátu ndiʼi na̱ ñuún na̱ xi̱ndoo tá tiempo ña̱ xi̱xaʼndachíñu na̱ rey ñuu Asiria iinsaá nda̱a̱ ki̱vi̱ vitin. 33 Ni ndo̱ʼondi̱ ndiʼi ña̱yóʼo, va̱ʼava ni̱xi̱yo ña̱ ke̱ʼún, saáchi nda̱kú ni̱xi̱yo iniún xíʼinndi̱. Ndi̱ʼi̱va kúú na̱ va̱ása va̱ʼa íyo ña̱ ke̱ʼé. 34 Na̱ xi̱kuu rey nu̱úndi̱, na̱ xi̱niʼi yichi̱ nu̱úndi̱, na̱ xi̱kuu su̱tu̱ nu̱úndi̱ ta saátu na̱ táʼanndi̱ na̱ xi̱ndoo xi̱naʼá kǒo níxiniso̱ʼona Ley ña̱ ta̱xiún ndaʼa̱na ta ni kǒo níkandíxana chiñu ña̱ xa̱ʼndaún nu̱úna ni ña̱ xi̱kaʼún xíʼinna keʼéna. 35 Tá xi̱xaʼndachíñuna, xi̱kusi̱í-inina xíʼin ku̱a̱ʼání ña̱ʼa ña̱ ta̱xiún ndaʼa̱na ta xi̱ndoona nu̱ú ñuʼú ña̱ ndíka̱ní ta va̱ʼaní xi̱kana ña̱ʼa nu̱úña, soo kǒo níkachíñuna nu̱ún ta ni kǒo nísandákoona ña̱ keʼéna ña̱ va̱ása va̱ʼa. 36 Soo vitin nu̱ú inkavana káchíñundáʼvindi̱. Kúúndi̱ na̱ káchíñundáʼvi nu̱ú inkana nu̱ú ñuʼú ña̱ ta̱xiún ndaʼa̱ na̱ táʼanndi̱ na̱ xi̱ndoo xi̱naʼá ña̱ va̱ʼa kaxína ña̱ʼa ña̱ kana nu̱úña ta saátu ndiʼika ña̱ʼa va̱ʼa ña̱ íyo nu̱úña. 37 Ta ndiʼi ña̱ va̱ʼa ña̱ íyo nu̱ú ñuʼú yóʼo, na̱ rey na̱ ta̱xiún ña̱ kaʼndachíñu nu̱úndi̱ kúú na̱ ndákiʼinña xa̱ʼa̱ ku̱a̱chi ña̱ ni̱ki̱ʼvindi̱. Ta kéʼéna ña̱ kúni̱ miína xíʼinndi̱ ta saátu xíʼin kití sa̱na̱ndi̱, xa̱ʼa̱ ña̱kán xóʼvi̱níndi̱.
38 ”Ta xa̱ʼa̱ ña̱ ku̱u ndiʼi ña̱yóʼo, vitin ndiʼindi̱ chínaʼándi̱* ña̱ keʼéndi̱ iin ña̱ʼa, ña̱kán káʼyindi̱ña nu̱ú tutu ta na̱ níʼi yichi̱ nu̱úndi̱, na̱ levita xíʼin na̱ su̱tu̱ chíkaa̱na sello nu̱úña ña̱ va̱ʼa kundayáʼviña”.