Nehemías
13 Ki̱vi̱ kán ka̱ʼvina libro nu̱ú va̱xi Ley ta̱ Moisés nu̱ú na̱ ñuu. Ta ki̱ʼinna kuenta ña̱ nu̱ú ña̱kán xi̱kachiña ña̱ kǒo kivi kutáʼan na̱ ammonita ni na̱ moabita xíʼin na̱ ñuu Ndióxi̱ ta̱ nda̱a̱, 2 saáchi na̱yóʼo kǒo nítaxina ña̱ kuxu na̱ israelita ni ti̱kui̱í koʼona. Chi nu̱úka ña̱ keʼéna ña̱yóʼo, cha̱ʼvina ta̱ Balaam ña̱ sakúisochiʼñara* na̱ israelita, soo Ndióxi̱ ta̱xira bendición ndaʼa̱na nu̱úka ña̱ ndakiʼinna chiʼña. 3 Tá xi̱niso̱ʼo na̱ ñuu ña̱ káʼa̱n Ley, ki̱xáʼana nda̱taʼvína na̱ ñuu Israel nu̱ú na̱ ke̱e inka ñuu.
4 Tá kúma̱níka keʼéna ña̱yóʼo, ta̱ su̱tu̱ ta̱ xi̱kiʼin kuenta xíʼin cuarto nu̱ú xi̱taánva̱ʼana* ña̱ʼa veʼe* Ndióxi̱yó xi̱kuu ta̱ Eliasib, ta̱yóʼo xi̱kuura táʼan ta̱ Tobías. 5 Ta̱ Eliasib ta̱xira iin cuarto káʼnu ndaʼa̱ ta̱ Tobías, nu̱ú xi̱taánva̱ʼana ña̱ʼa. Tá ya̱chi̱ ini ña̱yóʼo xi̱taánna harina ña̱ xi̱taxi na̱ yiví, olíbano, inkaka ña̱ʼa ta saátu iin táʼví* ña̱ trigo,* vino xa̱á xíʼin aceite tá xi̱xiniñúʼu taxina ndaʼa̱ na̱ levita, na̱ xi̱xita xíʼin na̱ xi̱ndaa yéʼé. Ta saátu ti̱xin ña̱yóʼo xi̱taánva̱ʼana ña̱ʼa ña̱ xi̱niñúʼu taxina ndaʼa̱ na̱ su̱tu̱.
6 Tá ku̱u ña̱yóʼo, kǒi̱ níxi̱yo chí ñuu Jerusalén saáchi tá xa̱a̱ 32 ku̱i̱ya̱ xáʼndachíñu ta̱ rey Artajerjes ta̱ ñuu Babilonia ndi̱kóvai̱ chí nu̱ú ni̱xi̱yo ta̱ rey. Soo tá ni̱ya̱ʼa tiempo ni̱ka̱ʼi̱n xíʼinra ña̱ ná taxira ku̱ʼi̱n chí ñuu Jerusalén. 7 Tá ndi̱kói̱ chí ñuu Jerusalén ki̱ʼii̱n kuenta ña̱ ni loʼo va̱ása va̱ʼa íyo ña̱ ke̱ʼé ta̱ Eliasib, saáchi ña̱ va̱ʼa sakúsi̱íra-ini ta̱ Tobías ta̱xira iin cuarto nu̱ú xi̱taánva̱ʼana ña̱ʼa ndaʼa̱ra, ña̱ ni̱xi̱yo chí yéʼé veʼe Ndióxi̱ ta̱ nda̱a̱. 8 Ni̱sa̱a̱níi̱ ta xa̱ʼa̱ ña̱kán xa̱tai̱ ndiʼi ña̱ʼa ña̱ xi̱kuumií ta̱ Tobías ini cuarto nu̱ú xi̱taánva̱ʼana ña̱ʼa. 9 Tasaá xa̱ʼndai̱ chiñu ña̱ ná ndatiʼvína ini cuarto nu̱ú xi̱taánva̱ʼana ña̱ʼa, ta nda̱chindoo tukui̱ ña̱ʼa ña̱ xíniñúʼuna veʼe Ndióxi̱ ta̱ nda̱a̱, harina ña̱ xi̱sokóna xíʼin olíbano.
10 Ta saátu ku̱ndaa̱-inii̱ ña̱ kǒo níxi̱taxikana ña̱ʼa ña̱ xi̱xiniñúʼu ndakiʼin na̱ levita. Ña̱kán na̱ levita xíʼin na̱ xi̱xita nda̱kiʼinna ku̱a̱ʼa̱nna kachíñuna nu̱ú ñuʼú ña̱ xi̱kuumiína. 11 Tasaá ni̱nda̱ʼyi̱i̱ nu̱ú na̱ kúúmií chiñu ña̱ ndáyáʼvi ta ka̱chii̱: “¿Nda̱chun ta̱xindó ña̱ sa̱ndákoondaʼa̱na veʼe Ndióxi̱ ta̱ nda̱a̱?”. Tándi̱ʼi, sa̱ndátakai̱ na̱ xa̱a̱ ke̱e ku̱a̱ʼa̱n ta ni̱ka̱ʼi̱n xíʼinna ña̱ ná ndikóna keʼéna chiñu ña̱ xi̱keʼéna tá ya̱chi̱. 12 Tasaá ndiʼi na̱ ñuu Judá ni̱xa̱ʼa̱nna ta̱xina iin táʼví* harina ña̱ xi̱kuumiína, vino xa̱á xíʼin aceite ña̱ va̱ʼa ta̱ánva̱ʼana ña̱yóʼo ini cuarto nu̱ú xi̱taánva̱ʼana ña̱ʼa. 13 Tasaá nda̱kaxii̱n ta̱ su̱tu̱ Selemías, ta̱ Sadoc iin ta̱ xi̱xini̱ní kaʼyi ley xíʼin ta̱ levita ta̱ xi̱naní Pedaya ña̱ va̱ʼa kiʼinna kuenta xíʼin cuarto nu̱ú xi̱taánva̱ʼana ña̱ʼa. Ta ta̱ xi̱chindeétáʼan xíʼin na̱yóʼo xi̱kuu ta̱ Hanán, se̱ʼe ta̱ Zacur, se̱ʼe ta̱ Matanías. Ta ndiʼina xi̱ndaaní-inina na̱ ta̱a yóʼo. Ta na̱yóʼo xi̱kuumiína chiñu ña̱ ndataxina ña̱ xíniñúʼu ndakiʼin iin tá iin na̱ ñanina.
14 Ndióxi̱ miíi̱, ndakaʼún xa̱ʼíi̱ ta saátu xa̱ʼa̱ ña̱ ke̱ʼíi̱ tá ku̱u ña̱yóʼo. Ta kǒo nandóso-iniún xa̱ʼa̱ ña̱ ni̱na̱ʼi̱ ña̱ ndixaní kúʼvi̱-inii̱* xínii̱ veʼún ta saátu chiñu ña̱ kéʼéna ini ña̱yóʼo.
15 Tá tiempo kán ki̱ʼii̱n kuenta ña̱ ni̱xi̱yo na̱ yiví na̱ xi̱xa̱ñi̱* tí uva ki̱vi̱ sábado ña̱ va̱ʼa kana vino, xi̱ndakayana trigo ta xi̱sandáanaña sa̱tá burro ta ni̱xi̱yotu na̱ xi̱xi̱íko* vino, uva, higo xíʼin inkaka ña̱ʼa ki̱vi̱ sábado chí ñuu Jerusalén. Ña̱kán káxi va̱ʼa ni̱ka̱ʼi̱n xíʼinna ña̱ ná sandákoona xi̱íkona ña̱ʼa ki̱vi̱ kán.* 16 Ta saátu na̱ tirio na̱ xi̱ndoo kán xi̱xaʼa̱nna xíʼin ti̱a̱ká ta saátu xíʼin inkaka nu̱ú ña̱ʼa ña̱ va̱ʼa xi̱íkonaña nu̱ú na̱ ñuu Judá. Xi̱keʼéna ña̱yóʼo chí ñuu Jerusalén tá ki̱vi̱ sábado. 17 Saá kúú ña̱ ni̱nda̱ʼyi̱i̱ nu̱ú na̱ kúúmií chiñu ña̱ ndáyáʼvi ñuu Judá ta ni̱ka̱ʼi̱n xíʼinna: “¿Nda̱chun kúú ña̱ kininí íyo ña̱ kéʼéndó ta ni kǒo íxato̱ʼóndó ki̱vi̱ sábado? 18 Ña̱yóʼo kúú ña̱ ke̱ʼé na̱ táʼanndó na̱ xi̱ndoo xi̱naʼá, xa̱ʼa̱ ña̱kán Ndióxi̱yó ta̱xira ña̱ ndo̱ʼo miíyó ndiʼi tu̱ndóʼo yóʼo ta saátu ñuu yóʼo. Ta vitin, ndóʼó ni loʼo kǒo íxato̱ʼóndó ki̱vi̱ sábado, ¿á kúni̱vandó ña̱ ná sa̱a̱ka Ndióxi̱ xíʼin na̱ ñuu Israel?”.
19 Tasaá, tá kúma̱níka kixáʼa ki̱vi̱ sábado, xa̱ʼndai̱ chiñu ña̱ ná ndakasina yéʼé ñuu Jerusalén tá kúma̱níka kuñuú, ta ni̱ka̱ʼi̱n xíʼinna ña̱ ná kǒo ndakunána yéʼé nda̱a̱ ná ndiʼi ki̱vi̱ sábado. Ta saátu ni̱ka̱ʼi̱n xíʼin sava na̱ chíndeétáʼan xíʼi̱n ña̱ ná kundaana yéʼé ña̱ va̱ʼa ná kǒo kixi nda̱a̱ ni iinna xíʼin ña̱ʼa ki̱vi̱ sábado. 20 Ña̱kán na̱ xi̱xi̱íko ku̱a̱ʼá nu̱ú ña̱ʼa, iin á u̱vi̱ ñuú ki̱ndoona chí sa̱tá ñuu Jerusalén. 21 Tasaá ni̱ka̱ʼi̱n xíʼinna: “¿Ndáaña kéʼéndó ndóondó yóʼo? Tá inka ñuú ná kindo̱ondó chí sa̱tá nama̱, taxíi̱n ndóʼó”. Ta nani saá kǒo níkixikana ki̱vi̱ sábado.
22 Ta ni̱ka̱ʼi̱n xíʼin na̱ levita ña̱ ndiʼi tiempo ná ndasayi̱i̱na miína, ta saátu ña̱ ná kixina kundaana yéʼé ña̱ va̱ʼa yi̱i̱ ná koo ki̱vi̱ sábado. Ndióxi̱ miíi̱, saátu ndakaʼún xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo ta kǒo nandóso-iniún xa̱ʼa̱ña. Yóʼó ta̱ ndixaní kúʼvi̱-ini* xíni inkana, kundáʼvi-iniún kuniún yi̱ʼi̱.
23 Ta saátu ki̱ʼii̱n kuenta ña̱ sava na̱ judío ti̱ndaʼa̱na xíʼin ná ñaʼá asdodita, ná ammonita xíʼin ná moabita. 24 Sava na̱ se̱ʼena xi̱kaʼa̱nna tu̱ʼun asdodeo ta savana xi̱kaʼa̱nna tu̱ʼun ña̱ xi̱kaʼa̱n na̱ inka ñuu, soo nda̱a̱ ni iin na̱yóʼo kǒo níxi̱kaʼa̱nna tu̱ʼun na̱ judío. 25 Ña̱kán ni̱nda̱ʼyi̱i̱ nu̱ú na̱ judío kán ta chi̱kai̱ chiʼñana. Ka̱nii̱ sava na̱ ta̱a kán, tu̱ʼii̱n ixí* xi̱nína ta ni̱ka̱ʼi̱n xíʼinna ña̱ ná chinaʼána* nu̱ú Ndióxi̱ xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo: “Va̱ása tindaʼa̱ndó xíʼinna. Ta va̱ása satíndaʼa̱ndó se̱ʼe-síʼindó xíʼin se̱ʼeta̱ana ta ni va̱ása satíndaʼa̱ndó se̱ʼeta̱andó xíʼin se̱ʼe-síʼina. 26 ¿Á su̱ví xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo kúú ña̱ ni̱ki̱ʼvi ta̱ rey Salomón ta̱ ñuu Israel ku̱a̱chi? Nda̱a̱ ni iin ñuu kǒo na̱ rey níxi̱yo nda̱a̱ táki̱ʼva ni̱xi̱yo ta̱yóʼo. Ndióxi̱ xi̱kuʼvi̱ní-inira xi̱xinirara, xa̱ʼa̱ ña̱kán nda̱sarara rey nu̱ú ndiʼi na̱ ñuu Israel. Soo ni saá, ni̱ki̱ʼvira ku̱a̱chi i̱xaa ná síʼira ná inka ñuu. 27 Nda̱a̱ ni loʼo va̱ása kívi kandíxai̱ ña̱ ke̱ʼéndó ña̱ va̱ása va̱ʼa yóʼo. ¿Nda̱chun ti̱ndaʼa̱ndó xíʼin ná ñaʼá ná inka ñuu ta nda̱a̱ ni loʼo va̱ása nda̱kúka níxi̱yo inindó xíʼin Ndióxi̱?”.
28 Iin se̱ʼe ta̱ Joiadá, se̱ʼe ta̱ su̱tu̱ káʼnu Eliasib, xi̱kuura ka̱sá ta̱ Sanbalat ta̱ horonita. Xa̱ʼa̱ ña̱kán ta̱xíi̱nra.
29 Ndióxi̱ miíi̱, ndakaʼún xa̱ʼa̱ ña̱ ke̱ʼéna, saáchi i̱xayaku̱a̱na chiñu ña̱ kéʼé na̱ su̱tu̱ ta saátu trato ña̱ ke̱ʼún xíʼin na̱ su̱tu̱ ta saátu xíʼin na̱ levita.
30 Yi̱ʼi̱ nda̱sandii̱* na̱ ñuu nu̱ú ndiʼi ña̱ xi̱keʼé na̱ inka ñuu, ta viíní nda̱taʼvíi̱ chiñu ta ni̱ka̱ʼi̱n xíʼin na̱ su̱tu̱ ta saátu xíʼin na̱ levita ndáa chiñu kúú ña̱ keʼé iin tá iinna. 31 Ta saátu ni̱ka̱ʼi̱n xíʼinna ama kúú ña̱ ku̱ʼu̱nna ndakana titu̱n xíʼin ku̱i̱ʼi tí nu̱ú kána tí xa̱a̱ ni̱chi̱chi, ña̱ va̱ʼa ná kǒo kuma̱ní nda̱a̱ ni iin ña̱yóʼo.
Ndióxi̱ miíi̱, ndakaʼún xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼa ña̱ ke̱ʼíi̱.*