သင် သိပါသလား

‘တုတ်ချွန်ကို ခြေနှင့် ကန်နေသည့်အတွက် သင်သာ နာကျင်လိမ့်မည်’ လို့ ရှောလုကို ယေရှုပြောတဲ့အခါ ဘာကိုဆိုလိုတာလဲ။—တမန်တော် ၂၆:၁၄။

▪ ကျမ်းစာခေတ်တုန်းက လယ်သမားတွေဟာ ထယ်ထိုးနေချိန်မှာ တိရစ္ဆာန်တွေကို ထိန်းကျောင်းဖို့ တုတ်ချွန်တွေ အသုံးပြုခဲ့ကြတယ်။ အဲဒီတုတ်ချွန်တွေရဲ့ အရှည်က ရှစ်ပေလောက် ရှိနိုင်တယ်။ တုတ်ချွန်ရဲ့တစ်ဖက်မှာ သံချွန်စွပ်ထားတယ်။ တိရစ္ဆာန်က တုတ်ချွန်ကို တွန်းထိုးမယ်ဆိုရင် သူပဲ နာမှာဖြစ်တယ်။ တုတ်ချွန်ရဲ့ နောက်တစ်ဖက်မှာကျတော့ ဆောက်ပုံစံ ဓားသွားတစ်ခု တပ်ဆင်ထားတတ်တယ်။ အဲဒီဓားသွားကို အသုံးပြုပြီး ထယ်သွားမှာကပ်နေတဲ့ အမှိုက်သရိုက်တွေ၊ မြေစေးတွေ ဒါမှမဟုတ် မြက်ပင်တွေကို ခြစ်ထုတ်ပစ်နိုင်တယ်။

တစ်ခါတလေ တုတ်ချွန်တွေကို လက်နက်အဖြစ် အသုံးပြုခဲ့ကြတယ်။ ရှေးခေတ်က ရှံဂါလို့ခေါ်တဲ့ အစ္စရေးတရားသူကြီးနဲ့စစ်သူရဲဟာ ဖိလိတ္တိလူ (ပါလက်စတိုင်းလူ) ၆၀၀ ကို “တုတ်ချွန်” နဲ့ သတ်ခဲ့တယ်။—တရားသူကြီး ၃:၃၁။

ကျမ်းစာမှာ တုတ်ချွန်ကို တင်စားချက်အနေနဲ့လည်းအသုံးပြုတယ်။ ဥပမာ၊ ပညာရှိသူရဲ့စကားက “တုတ်ချွန်” နဲ့တူပြီး မိတ်ဆွေတစ်ယောက်ကို မှန်မှန်ကန်ကန် ဆုံးဖြတ်ချက်ချနိုင်အောင် လှုံ့ဆော်ပေးနိုင်တယ်လို့ ရှေးခေတ်အစ္စရေးဘုရင် ရှောလမုန်က ရေးသားခဲ့တယ်။—ဒေ. ၁၂:၁၁။

ရှင်ပြန်ထမြောက်ပြီးဖြစ်တဲ့ ယေရှုလည်း တုတ်ချွန်ကို တင်စားချက်အနေနဲ့ အသုံးပြုခဲ့ပါသေးတယ်။ ခရစ်ယာန်တွေကို ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်တဲ့ ရှောလုကို ယေရှုက “တုတ်ချွန်ကို ခြေနှင့်ကန်” နေတာရပ်ဖို့ ဆုံးမခဲ့တယ်။ အဲဒီဖော်ပြချက်က သခင် စေခိုင်းရာကို မလိုက်လျောဘဲ ခေါင်းမာမာနဲ့ ပေကတ်ကတ်လုပ်နေတဲ့ တိရစ္ဆာန်တစ်ကောင်ကို မြင်ယောင်စေတယ်။ ရှောလုဟာ ယေရှုရဲ့ဆုံးမစကားကို တုံ့ပြန်ပြီး မိမိရဲ့ဘဝလမ်းစဉ်ကို ပြောင်းလဲလိုက်တဲ့အခါ တမန်တော်ပေါလုဖြစ်လာတယ်။

ပထမရာစုခေတ်က ဂျူးတွေဟာ ညဘက်မှာ အချိန်ကို ဘယ်လို သတ်မှတ်ခဲ့ကြသလဲ။

▪ စီအီး ပထမရာစုက ဂျူးတွေဟာ တိမ်ကင်းစင်တဲ့ နေ့တွေမှာ နေနာရီကို အသုံးပြုပြီး ကုန်လွန်သွားတဲ့ အချိန်တွေကို သတ်မှတ်နိုင်ခဲ့ကြတယ်။ ဒါပေမဲ့ တိမ်ဖုံးတဲ့နေ့ ဒါမှမဟုတ် မှောင်စပျိုးတဲ့အခါ ရေနာရီကို အသုံးပြုခဲ့ကြတယ်။ ဂျူးတွေအပြင် ရှေးခေတ် အီဂျစ်၊ ပါရှန်း၊ ဂရိနဲ့ ရောမလူမျိုးတွေလည်း ရေနာရီကို အသုံးပြုခဲ့ကြတယ်။

ဂျူးစွယ်စုံကျမ်းအရ ဂျူးတွေရဲ့ မစ်ရှ်နာကျမ်းနဲ့ တာလ်မွတ်ကျမ်းတွေမှာ ရေနာရီကို “ဒီဇိုင်းပေါ်မူတည်ပြီး နာမည်အမျိုးမျိုး ပေးထားကြတယ်လို့ ဖော်ပြထားတယ်။ ‘ကလက်ပ်စီဒရာ’ (စာသားအရ ခိုးယူသွားခြင်း) ဆိုတဲ့ ဂရိစကားလုံးရဲ့ အဓိပ္ပာယ်က ရေတစ်စက်ပြီးတစ်စက် ဖြည်းဖြည်းချင်း ကျသွားခြင်းဖြစ်တယ်” လို့ ဖော်ပြထားတယ်။

ရေနာရီရဲ့ လုပ်ဆောင်ပုံက ဘယ်လိုလဲ။ အောက်ခြေမှာ အပေါက်သေးသေးလေး တစ်ခုရှိတဲ့ ရေအိုးတစ်အိုးက ရေတွေဟာ အောက်မှာရှိတဲ့ နောက်ရေအိုးတစ်အိုးထဲကို တစ်စက်စက် ကျသွားတယ်။ အပေါ်ရေအိုး ဒါမှမဟုတ် အောက်ရေအိုးထဲက ရေချိန်ကို သတ်မှတ်ခြင်းအားဖြင့် ကုန်လွန်သွားတဲ့အချိန်ကို တိုင်းတာကြတယ်။

ရောမစစ်စခန်းတွေမှာလည်း ညကင်းစောင့်တွေအတွက် အချိန်သတ်မှတ်ပေးဖို့ ရေနာရီတွေ အသုံးပြုခဲ့ကြတယ်။ ကင်းစောင့်အပြောင်းအလဲကို တံပိုးမှုတ်သံနဲ့ အချက်ပြကြတယ်။ တံပိုးမှုတ်သံကို ကြားတဲ့သူတိုင်းဟာ လေးပိုင်းပိုင်းထားတဲ့ ညအချိန်တစ်ပိုင်းစီက ဘယ်အချိန်မှာ စတင်ပြီး ဘယ်အချိန်မှာ ကုန်ဆုံးတယ်ဆိုတာကို သိရမှာဖြစ်တယ်။—မာကု ၁၃:၃၅။